Mn ut KIT = v. HRRRCAREERRIRRAE I ee DOROCC RE Brennen = Bsrotie NAHER) DEROOE OT er nn. weis er nn Sen Dear make Vuka wari uhr eng hin a mei Dim en te hränet re Beh an De hehe he ILL N ran weg Vie ehe In bat na ve ae een ven m Maren ee hie EDITH EI h RE Te Sa “.. ee Sen EN En als he m hau m Mi LIT SEN REIS TTIRSSERSER NEN x x z BIETER EEE EN ee ee eure Yan net Ham SRILERORICDOE uni nenne pmyehm er un mhe WER MIETEN m Reh. mern he brM öre ai mine hand du ar mn ar 1 Yan anhbı D De De han hr An br va oh! PEN OIDTHEIOK HEREIN Vrage “ur, Pe De en n nm meh m nt m ma mm Ma ER “ eher EN ehe ähäi de 1 orenmasemnn. EIER u m Dr Mbrhbr he I eh a ua he “ a 010 Dart ta lade ehe dn du M ngee hi mir her bahn merhehr bee Kai mh re) are Wan rn Dr DOctcHn Äelh a bh he AUGE ee 9; Ye arm. ERURAHEST DRGOT RER Ba Vahend SRH RBRREN ERRHRRRAHER ES etehr 1% ET nuhhiue wrhen {M BASE um Ka at HERE be Bär he ne Barnes A Reh I url use hehe orepte m erden hehe ae u rn a tn aan Tuben Se {an Ana Bahıe Mar eiyhodı \ohe Mau ade ie Wear Onleihin DE MM der RE OROOLULLN ERST I ENTER TEN IN Wh man Mash het ma Senn tet bh ehe hr aan he an mn NE Bea da ne } ehe LAK NEE TR AK Man Dh re en Ta en duthekie Fam iin LIE EHEN ” KEN W ” vrumase * eher, Ann ont Aepen) ieh? heit W werte ns ee ar hamn Aus PERLE ee tler N een R Sol srhlGinı Honht hehe Be eher Te LIT ESETTTTRURR Er Eh LER n Ich Al lan ylaatde p 1a Yrdan Verdeardehe nuhitei DEI LRERN ee an Mn Ran aD Sa hy hr LEHRER en er heie) Per ERBE URL Ich tn Mia Rhede apa mem da an I in a LIE BELCIT OSCcHoriKDgrEt An ara alle ran na July m m Dan mente De ne v Temple hänpe, lien me Uhr nen Duke Miet ne B er et elyer — Ar eye mund Lena a RE Lae Dreh Arie RENNER TE ae had an anne RE an tn Narr ananae An br man aut an EL TLTLLLER RE we REN Ka har eah tage En ale Banken ee ae een CH De ee ln rin ur him ehe h m Mwae rare, u ine ta irneerme, Arhran DULPmiR SEN he a a man. en a hen en DEN hie ee ne ee nn She m lisa ten iR ehem KOLDOCEN EI N Aare urepremizt Ste RECHT ee ren en Ya bemnehen Meere hen iente, Sorgen‘ ERRE Los en 3 Daher Er u EL .. : Kimha Im wa te u LLUue ee % en et en! ni ee » en Krree kr Keen Ka aan RER ER NE jede ISRRELURTEN Tran he Sn he hehe a ueNsien DIHHDENE beat naeh na Verena je dh MT ee DERURT nr Dar a aranee Kr leere bi hi han nu ne Hr Due ee ea De Be HE an hehe haha de abe dan m weh et ner ah han miese ER ln Sa Vale ae br hehe Di Beaaae Sur an ie nie Su langan a mnal be “ EAN sch 2 ee “ a ke ehe Ibn mn än pn ane ba Ya na mn dr An a Su nee ad N Anne Wertes a MUSTER en vi ee Der he ee te er Dane Da Fern te EERRBE HIN ee ie Senat . “ el, er irki ERIE TEE STE EIEI HU Ih en ERRRI ten net eh a I N KEN E ee eh UA A RE EEE RK Tan, DUNSELEUCEDEN, Inh ben ba ae 34 Su Fa da a mad ie KERREROLELELETN BUCHURIEREE DEE En Kran eh Ye 3 Iran vadı da Are Sa ha Ye Ehe dir ee mn Rrkemrı * PRRUTL IR vi . LETEERCEL ER ha ee ee Ua Y Na N hemeha hear hen In ieh er Din bu ner Kir Kreise, NEE Te Ye Mia be ein nah a ar hr DER EI RER Walde Hurae ” RE pr SUNTENLIRN SEE RR ERS STRRHEL ICH! Hah In buhehrlalehre a wehren he May ha he ELLE UN ah Beier he hat I ae et LOL | ERLAEISTEIE Me hr Re RER rennen, N ul em detele een ieh BUN NT RL ÜKEDCLORORLONE HELL Ele hhirh Hape Nen ie iR KUHN Bm UNEETNT BEI ante a N hat TE TE EALLeL DhsoRe EPTORLERRR Aare Verena de denn Som Nette EL Mur EESTTR I Dee ara habe 1 Ya hcbeht Cure Up uch REN HANCH) et Nam eh BEREEE en ‘ ET RER Varel ie he Ira de De Jun nahe Mina EITHER TOCUCHERESN . a rn Dre Mh HA Dee ie na a 1a brand Dede ande Dont Di OA de beta Ina mache ad has ? Be Te wach REN ee drin lehrt Rn eb er N Sn ee see | vbukiernih nu =; ehe he ERLIRECHER RER De Le en hate jene lerne ji ERLULEREL Y ande ie jriebn RUHR I we en an ieh EL, EHLÄEET Deekfeni „ winner u RRGUSTER OR LUNT er) a hat ne Talea me e Pur) EIER BECK EUR Tal In RT EISEN a ERTL er. ie te in arte has tete - ne RRR HE en ER on Man KEIN EIRELEESEE N I BUN EEE IT RREREN PN N CATELLA BEFEFTELEL: FERLERTENTE) Rn in an len De mehr mc ht me ER OL TSP TAU TRIER ET TB ELLE Hide RL HERR a TORTEN: DELETE ST ES DER EL WEN Ei I EL EEE TEEN DE r BEREnR HR AN BE TERREREN TERN De ra As Aa A ai re are RER HH rien a ee 1 r en er, EFECN ELCH ERRELEEEIIeT EN LER PILERELLR PELICE ice Pestrtmeenien EOLHELIVITELFERFEEE ne Be - 5 Ki Nie ea ENT age eadman ni unanaehn Ann. PILDETEIIEELOERREETTE ” DRIELEFLULDEFFLELDEST LITE et ee nn a m ELFERERN Der ae an u a a Kirk mern ERNERTFLLEURLLERT A PLEIHELNEN EEVELIEVELEETELTEF FF REN ar a PET IURLIIERTIRER a wir DR ER Eure PPFLPFEEILEKELEET KERRERFILT IE zuenzda Hehe ven a ne ner Er eh par, wien BEL IE DER Beh EN ee 1 Er rgr wer rerere w“ weinen LEI REERCHE ELLE eier eher nme en TRIERER LS nee Fake ann REES e aEehe Be hrär Habs PRaBEP STERN Er RER Pr PREHLERLTIERFEFT EESIPFIELTE IH ARE Fer PELPEPFLEITRELE Prrd Er EL TILLTET ER ve ELBE + a a ran Te a ie ee ee ee ee ee a nn ar em de ENTE Hey B nen EreporH Karim Beer ven hchee DEREN WIERTNg en 7 ELIDEIRFIPR BRLFRT ER EREL ven PER PELET ee ERILITEIR ee “n werd. ng re ehe Fear Mh ee E ee en übe h rasant en ne a ne 66, ii .n. a EZ A c BEREITITLSTELLREESTS PRLTELITI ah er Kuöerenigaennhrue nee Pr RE nen ee nn nm = I m Ina a aan m m Iren nano PEREPELEISETERSUTIRERELIET ermbmugenrnumupum nnd, DRLELELII IS EI PIIPTLLLERE nen EEE ernennen nennen BERLELITIIEIETTIET Tre Secienitet ne er nenne a tree Venen een ainn Ind Man arena ae ee nn meer a ehe a ee a Te ee na ap een new seen rer ” en Tan na bee Dee habe un rhahe Bra a Ara ann wen > ih ba he De Da he se Mesa han Be a Tr TR ” Anennncun munnten .. DROHTE TEEN IE er re I RE Ber get ern nen DE ee EG ETTERERE & ER et ET TE EIER h aa m nee nei nn hänge Baar jr hi ihre en 1 ee IE EEE, ET ee ne De ESEL SET, LEE LDBOCLLL EI ACER UT .. ee in an wer einer arme Le “ B BOLCRLIEDURRODE LEITEN: ET N TTS tehre: : » un unen ur a ee er a mp Mn prön ne .erenrunan ul nen! Sehe wi nn u nmar.n more un Wem dem nie ah meh wre an BB a ut pe A bah be nat De nahe Thun remain eine une ee mern Er sa . KR u. a—.: . ms 3 Se EN = Ü TLereenst 1? ge AEG Vie I Deu mn u <»s a ee a x IS USE: 2 ._ nungen Ta, 4 i . 4 f N E INS L ii ww S ug AK Er. u nun <> - 2x Nu _ ı 4 5 vv ng y = 2 nu. - 1 > wie Du u u u” = TE a vet nut! Knut 2" 8 yo en un (ie PD - ne EZ m Qt 1 P7} fwIury . « - L_ ee + % AN - N w 1 u f f rn -— — r er u. Y > _ „es B" Ai - Ve, un no IIIErEN u a DD VULL_WUVZ oe ne Birne P) ‘ k > Ad % N | } ee ET IIETTE ALT IUESSVOT STUFEN BU 55 nn ww 5 Far { "ur IRIIO x zus“, u [' NY ’ Ba \ ISIS III _ ng u "a y* z | a 2 = -— er w x [ vs 1 O9 y > UN Yello Nua SANT N Dee ui, Wı Ah TR N Wi F 1 E eier 17497 iR EL &1 = ) N, f dh | Er y > g ' v ww‘ L I - wu AWi - u w \ s n SER) : na Mu Ir Pt NW Ey A ; > 4 - _ W,;\ & ; x | i u...‘ v vv v v 1% yS w ANZ G 2 - “ ur 1 R z > \ A“ VUSUySI% u: wo. sw | ar Ar A 120 KM wu 2] w j « 4 r, N Ad - yo. A Er PR Tau“ \ F EN w” N 2 de | 57 Nun” gr A Fr N, Na Aue \ Sr Pa ce CR NA GER A GN De A Den NL X NE.» > AKA er \ Sr 77 a u % „u. u‘ ie ' A x Dt ‚ N R "ih ug ah z | i SE: 2 ar R A s \ Bei a4 n wu. u. er 1 A u N ö >“ NEN ww, IN u‘, - ‘ ge ET IVS 7 vor NL: .. 7 zur u. .y ch AR NG RER N wiywu 20 ? x Ex ey eu A 3} \ ni / ’ - Sr - IERZN e ki d 3 8 AR IINIIZIEN u S TER FEN, JR ,, Di l N DIN But. ai Ad dar ° we“ 3 1) n = = Si Shan RS 1, u N 8 > i ee 77 ' nn u TU & Si er AA7 I“ > ww‘ 7 - = INS - ud w y RR - Ge wuA ar >. rt ae SINN u ine tun ball Yu ost sSsEerr> 2 NL © da ut) Na ” FE eV, PREIS 5 IR AN N, « ‚N y N « Ant x 7 U. s ) N. A ET a Y' Q « Pr J Au zu N LT : h Ber T — % JWAERIIUN „SS F= =: p vi. ah u BER wo Dectional „u = " =” , \ P ty = \\ yi Fr ne a NR iuuin 5 ‚l ’ w 1 &. yw RER Ze NG v 1 \ dı ra Nyeranp: vu Bi | 5 EN N N nie A AIR ACH nr 4 wi ” 4 us. rer 5 Fa Sa En nn Wi 222 ' = gu“ - ‚S : - IS : ui ar - NW ssuyggr-s I hAdehe serygR Rich LUD I ERERBNENEEWCRTE y—- 0 Fan =. ru 2 Bl : 2 “u. > “ a! Kur. - _ u ir nn TE Erz > | Zul 52 a _ RIEF nn a DB zu Fu SuSE De: 5 a RG er I GErTSlEnl. ser an | Tees wu \ nt er 7 r Br j te Wu & (TTere R Ei 4 & Par AT SISEREEEr yITrev WYryev KR iD 4 G - us 4 | vw vu ISIS DEZE u, T 12 i We SAMT MU INASIUNTE «mL CH (ar er or TG dEle U ( [ € CAR SCHE LEE LT CELL C uTeiL RE (C KR 8 « eXi u «7 ic i< SC KK ER rarG a ale a alt w“ Kr g— 28 % PR T ue La 0 KAREL Ze T KO A x 55 ( < = [KOK «EC IT au T Leg (t& ‘ = (“ “€ ( Y GG { - AK cl ad :& ‘x { \ L( 7 y‘ (ee CL 2 l ? € Ss KICK Tau KK a K Ra a ca e (N «KU & ‘ RC Cute TO E sg LK CAT RR: TR LAUE S üc £cce E (OL ETC EU dl KK « q@ (x cH LE «8 «AH LIT GE E “LO AL AA TWAEAR 7 ER Al EX ACT EU IKK TSEAa_ SE sit ac \ RUE Ta ua U AA RACE [| EC a«< Dt « RER Ta al ana es @ Du ZI r«: zac« RR . 807 Bere. 216 Desh. 139 caesar L. caillaudi calamianica Quad.& Mlldf.324 322 226 calobapta Jon. calypso Brod. . camelopardalis Brod. 311 " boholensis Brod. 313 " eonnectens Ml1df.313 carbonaria Sby. 175 carinata Lea. „ 318 " accedens Mlldf. ceamarinica " " fuscula a rugata Hid. turris Semp. " ventricosula Ml1df.319 casta Pfr. .. 105 cepoides Lea. „ 266 chlorochroa Sby. 159 chrysalidiformis Sby. chrysocheila Sby. eineinniformis Sby. eincinmus Sby. ». .».» coceomelos Sby. . . - ceollodes Sby. . ... . anicta Rve. . concinna Sby. . . 315 eoronadoi Hid. . 138 320 320 320 319 321 335 117 262 260 130 171 172 corticolor (Mlldf.mss.)221 eryptica Brod. . 163 " cineracea C.Semp. 168 " eretata Brod. 166 " depressa Mlldf. 165 " latitans Brod. . 164 " nigricans WUlldf. 169 " panadnsis Semp. 167 " subglobosa Mlldf. 168 " tumida MIldf. 167 oumingi Pfr. (var.) . . 245 ceurta Sby . ” ” . 208 cuyodnsis L. Pfr.324 daphnis Brod. . . 306 dattaönsis 0,.Semp.123 decora Adams & Kve.206 decorata Fer. . 228 Be C. Semp. 159 Genus COCHLOSTYLA “ depressa euchroa Mlldf.161 " globosa " 160 ir lignicolor Ml1df.161 5 stenochila Ml14f.1680 BIanarBrod. 2.5 0000 u „DRA " calista Brod. . 225 Bere Dir. 0. 188 amlata LT. Ffr. . .:. 209 ddmerandon. » 0. 0. 203 Bryan Brad... =. „ ., 830 " porracea Jay. . . 33] QAubiosa 5. Pfr. „2. 148 ' patanica Rve. . 150 " submirabilis MIldf.151 dumontz I. Pfr. . . . 258 Eburneus Rve. . . . . .265 BELUSAUTE PIT. . 00.0.0158 electrica Rve. . . . . 339 elegans C. Semp. . . . 314 elerae Mlidf. . . . . 207 evanescens Brod. . . 265 eydouxi Hid. . . . ...109 Faunus Brod. „ « . ... 308 “ eunctator Rve, 309 fenestrata Sby. . ... 197 festiva Donovan .. 118 fietilis Brod. . . .. 334 filaris Valenciennes „. 106 fyscher: Hid, . . .. 325 " intermedia Ml1df.326 " lipodes MlIdf. 326 " semistrigata Ml1df.326 " stenorhabda Nlldf. 326 " strigata Mildf. 327 " tephrina MlIdf. 326 flammula Semp. . . . . 316 Zlorida Sby. . .. . . 248 PTAEIIIEISDYe rn 000115 Zraßer Por. . -. . 2.0. 219 " albolabiata . . 220 Fuleens.Spy. a... s.»-.153 fulgetrum Brod. . . . 223 fulginata Martens. . 198 Garibaldiana Doh. &Semp.184 " ealva Mlldf. 185 " holoserica Mlldf.184 143 205 generalis L. Pfr... Bertrudisens en see gilberti Quad.&Ml1df. 140 EBIVAISDV. 2 0 een 299 glaucophthalma Pfr. . 211 gmeliniana Pfr. .. 190 Hainesı IL. Pfr. . .. 315 halichlora O.Semp. . 247 hantordii Bred. . . „. 155 heermanni NMlldf. . . 187 hidalgoi Ml1df. . . . 129 hypselostyla Mlldf.mss.278 Iloconensis Sby. . „. „. 193 " heterotaeniata Pils.194 montfortiana Pfr. . intensior Pils. 194 " xanthotaeniata Pils.194 mus Brod. .... imperator L. Pfr. . . 305 " eompacata n. . 306 catanduanica n, 306 polillana n. 306 n n incompta Sby. . 237 intercedens Üll1A4f.297 intermedia Quad.&Mlldf. 291 intorta Sby. . 112 ” .OFARBR + „ LS " siquijoricall3 Jonasi L. Pfr. Juglans Pfr. . 251 29] Kobelti Mlldf. 186 Lacera L, Pfr. .217 lalloensis Pfr. 132 lamellicostis Mlldf. 269 larvata Brod. . 332 leopardus Pfr. 142 (leopardus subsp.) eodonensis Hid.143 leucauchen Mlldf.141 leucophaea „. . 210 lignaria Pfr. „ 282 carolus Desh.284 depressa Ü]]1df,.283 " grandis L.Pfr. 285 " wventrosa Ml1df.284 limansauensis C.Semp.109 luzaenioa Sbys 2.75: 121 " nobilis contracta NM 219 norrisii (Sby.) . 13 nux Sompser 2 2] nympha. Pfr 057 Obtusa Pfr. . . 14 olivacea Wlldf. 29 opalina Sby. . 25 orbitula Sby. 24: oviformis C.Semp. 24 ovoidea Sby. „. . 23 Pan Brod. . . . . 15 paradoxa C.Semp. partuloides Brod. patricia Pfr, . 18 pfeifferi C.Semp. 17: phaeostyla Pfr. 24 philippinensis Pfr.3 phloiodes Pfr, . 18 pictor’Brod... 2222 " pfeifferiana Rvı 222 pithogaster Fer. .30: polillensis L. Pfr.l:i " andromache L.Pfi 147 peraffinis Pils, 148 " areolata Ml1df.122 polychroa Sby. . 247 " erythrospira Mlldf.portei Pfr. . . 279 122 " _fumosa Nlldf. 122 Macrostoma L. Pfr. 287 mablstra,. Pfr. . „ 181 gloynei Sby. . 182 magtanensis G.Semp. 110 marinduquensis Hid. 281 martensi Mlldf. . 204 melanochila Valenciennes 157 metaformis Por.» .... 213 alticola M11dP.215 atrolebiata " 214 " nana Mlldf. . 214 " ovularis Menke 214 rustica Mous. 214 " subnivea Mlidf.215 metallorum Mlidf. . 136 microspira Pfr. .. 131 mindanaßnsis Sby. . . 156 mindoroßnsis Brod. . 336 " 337 mirabilis Fer. . . 151 cerassa Ülldf, 152 " trichroa Pils. 152 montana C. Semp . . 199 monticula Sby. 188 cinerea Nlldf. 189 " pallens " 189 " straminea" 189 202 moreleti L, Pfr. „ . 173 215 Nigrocincta Semp. . 333 nimbosa Brod. . . 224 DObLl3B.Rve. , .% 218 puella Brod. „. .„ 105 " apheles Mlldf.1C pulchella Mildf. 19] pulcherrima Sby. . 1] " ehrysacme Quad, Mildf. 120 pyramidalis Sby. „238 Quadrifasciata Hid.22 Rehbeini L. Pfr. .„ 2 retüusa Pfr. Se, 2 roebeleni Mlldf. „ 14 roissyana Fer. „ . 2C rollei Mlldf,. „2 582 roseolimbata Ml1df.2$ rufogastra (Lesson)2£ Samarensis C.Semp. 13 samboangea Hombr.&Jacc 111 saranganica Mlldf. 15 melanogaster loerch sarcinosa Fer. . 274 dietyonina Mlld 276 " turgens Desh.27 satyrus Brod. „. „ 229 " eyanocephala Pil 229 " graellsi Hid. 23 " libosa L. Pfr.23 " minima Pils. 23 schadenbergi Ml1df.18 seckendorffiana L.Pfr 201 " erossei Hid.20 semperi Mlldf. . „. 15 simplex Jon. „. . 252 [ ana‘ simplex cossmanniana Crosse. „ 253 z quadrasi Eid. . . » . 253 siquijorensis Brod. ©... . 183 smaragdina Kve. 2. oc. 0... 240 3 straminea Semp. . . 242 Solien L. Per, as Eee 2 0, 0a N dinidietas 0.0. ...0000 N maculifera. - nje. u 2090 solivaga Rve. © . «=. =... 226 sphaerica Sby. . » oe ee... . 194 " castanea Mlldf. . . . . 195 " simplex Mldf. . . .». 19 " tigrina MIldf- „. .. . 19 sphaerion Sby. » «ee... 113 ba erassilabris n. . -. . 115 hy meridionalis n. . . . 115 > nana C. Sem. „.... 114 StAHLIISEODye en er streptostoma Mlläf. „. . . . . 134 subcarinate Ffir. no. 0 eo. 5 268 subglobosa Lea. . . eo... 297 succintus Rve. 2 » » 02 0... 262 Menera Sbyaralalı u 2 000 1 nnd Bephrodes Lu, Pfr... - a are 212 kieaonica Brod“ oo. ..n " bantayanica Mlldf. „. 297 u. Imrlate MIIAE, es... 297 " modesta MIldf. „. - -. 297 trisculpta Mlldf. „. ». oo... 131 turbinoides Brod. oo oo. el LUrborVarı ee ee cd, Über LEPfrese So SEE 2R6 unica L. Pfr. 1 2 TR} erein ee ara Valenciennesii (Eyd.) - » » » +127 " ehionodes Mlldf. . . 128 velatarBrodes. ec ee ee 236 versicolor Mlläf. . . oo... 196 EG el, on 00 00 0.0.00 vilları Dido ce ei. naeh virgata Jay. oo oe... 327 virginea Lea. © oo. o. 0... 8257 Woodiana Boa. 2 enoreeanO Zarthobasıs Pils. 0 0 0 er. 1s5 Zebuensis Brod. . x» co ce... 176 » epitropis MIIdf. ».. 17 N, ‚serietissimn Pils... 2178 ZONI BETA SDYy. I Ko 0 ee TA MNEOLTRO ERTL ") globosa Mildf. 2.2.05 " _paraleuca Fils... ...126 . Kr, Ir bien At Ü VON D* C. SEMPER WEILAND PROFESSOR DER ZOOLOGIE UND VERGLEICHENDEN ANATOMIE IN WÜRZBURG N re | e _ WISSENSCHAFTLICHE RESULTATE ZEHNTER:. BAND LANDMOLLUSKEN. 7 ERGÄNZUNGEN UND BERICHTIGUNGEN Ulla, | | Re ui: : za % ZUM Ill. BANDE: DIE LANDMOLLUSKEN ( 7 Rx - VoN 19325, Be DR 0. F. VON MÖLLENDORFF. A aumom ws NACH DESSEN TODE AUF GRUND SEINES NACHLASSES FORTGEFÜHRT VON ERSTES HEFT MIT ACHT KOLORIRTEN TAFELN IN LICHTDRUCK. WIESBADEN KREIDEL’S VERLAG 1905. .. ‘ } a, \ $> I ee u ar ar nd £ I De; REISEN IM ARCHIPEL DER PHILIPPINEN VON D* C. SEMPER WEILAND PROFESSOR DER ZOOLOGIE UND VERGLEICHENDEN ANATOMIE IN WURZBURG WISSENSCHAFTLICHE RESULTATE ZEHNTER BAND LANDMOLLUSKEN. ERGÄNZUNGEN UND BERICHTIGUNGEN ZUM Ill. BANDE: DIE LANDMOLLUSKEN VON DR 0. F. VON MÖLLENDORFF. NACH DESSEN TODE AUF GRUND SEINES NACHLASSES FORTGEFÜHRT VON D® WILHELM KOBELT. MIT ZAHLREICHEN KULORIRTEN TAFELN IN LICHTDRUCK. WIESBADEN EWR SEITEDIENTEISSSVZERRRAIBENGG, 1905. Ri REISEN | ARU0HIPEL DER PHILIPPINEN D" ©. SEMPER WEILAND PROFESSOR DER ZOOLOGIE UND VERGLEICHENDEN ANATOMIE IN WÜRZBURG WISSENSCHAFTLICHE RESULTATE ZEHNTER BAND LANDMOLLUSKEN./ ERGÄNZUNGEN UND BERICHTIGUNGEN ZUM Ill. BANDE: DIE LANDMOLLUSKEN VON DR O0. F. VON MOÖLLENDORFF. NACH DESSEN TODE AUF GRUND SEINES NACHLASSES FORTGEFÜHRT VON D® WILHELM KOBELT uno FRAU GERTRUD WINTER, GEB. VON MÖLLENDORFF. ERSTES HEFT MIT SIEBEN KOLORIRTEN TAFELN IN LICHTDRUCK. WIESBADEN C. W. KREIDEL’S VERLAG 1905. Familie ACAVIDAF. Gattung OBBINA C. Srxrer.') Testa umbilieata, orbieulato-depressa, apice obtusissima; anfraetus 4',—6, ultimus antice deflexus; apertura perobliqua vel horizontalis; peristoma inerassatum re- flexum, marginibus callo junctis, basali dilatato, umbilieun semitegente. ”” Obbina novum genus Oxygnathorum, SEMPER in Philipp. Landmollusken, vol. 2, p- 121. Typus Aelx planulata Lan.; MÖLLENDORFF, Bericht Senkenb. Ges. 1890, p. 215; Verzeichniss Philipp. Landmoll. in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 80. 17°“ Gallinula Hartmann, Erd- und Süsswassergastropoden 1840, p. 107. — Typus Helix rota SOW. 7) Obba (BEck) Gray 1847 Pr, zool. Soc. London p. 172. — Typus Helix planulata PrR. — Pırspry, Manual, ser. 2, vol. 9, p. 107. Philina (ex parte) ALgers, Heliceen ed. 1, 1850, p. 119. — (Obbae subg.) PFEIFFER- Cressin, Nomenclator p. 179. Pal Die grossen reichgefärbten scharf gekielten Helices der Philippinen, welche sich um Zelix planulata Prr. und rota Sow. gruppiren, sind anatomisch wie geographisch so gut umgrenzt, dass an ihrer Berechtigung, eine eieene Gattung zu bilden, kein Zweifel 1) Der Name, welchen die uns eben beschäftigende Gattung zu führen hat, ist noch immer streitig. Der Name Obba ist im Index Mus. Christ. 1837 vorgeschlagen worden für die Arten Helix planulata, papilla und mamilla, und in 1847 (Pr. Zool. Soc. London p. 172) hat Gray von diesen drei die erste als Typus seiner Gattung Obba ausgewählt. Daraufhin wendet auch PILSBRY im neunten Band des Manual den Namen Obba für unsere Gattung wieder an und schreibt sogar Obba Beck, nicht Obba (BECK) GRAY. Das wäre ganz gut, wenn nicht HARTMANN schon 1840 den Namen Gallinula für Helix rota und Verwandte angewendet hätte. Nach den von Pırsgry selbst so energisch vertretenen Prioritätsgesetzen tritt dieser damit für die philippinischen Obba und ihre nächsten Verwandten in Kraft und der Name Obba bleibt für mamilla und papilla. Rechnet man Helix papilla, wie PILSBRY thut, zu der Gruppe der Helix planulata, so wird die Gattung Obba auf Helix mamilla beschränkt; Pseudobba MLLDFF. 1901 ist einfach Synonym davon. Konsequenter Weise haben wir also für die Philippiner, wenn wir sie mit der SrmpEr'schen Begründung als Gattung anerkennen, den Namen Gallinula Harıy. anzuwenden. Wer Gattungsnamen wie Campylaca, Xero- phila, Patula leichten Herzens aufgiebt, kann in dieser Hinsicht nicht im Zweifel sein. Philina ALBERS, von 1850 datierend und präoccupiert, kann nicht in Betracht kommen. Ich sehe somit keinen anderen Ausweg als den Namen Gallinula HARTMANN mit dem Typus Helix rota anzunehmen. MÖLLENDORFF war bis zuletzt anderer Ansicht, und so mag die Gattung hier wie in seinen sämmtlichen Arbeiten den Namen Obbina SEMPER behalten. KoBELT. Semper, Philippinen. II. X (v. Möllendorff-Kobelt, Landsehnecken II). 1 2 bleibt. Der glatte Kiefer und der einfache Bau der Genitalien trennt sie von den Heli- ciden. MÖLLENDORFF stellte sie früher mit Zrochomorpha zusammen, was ich für unbe- rechtigt halte: im Verzeichniss bringt er sie mit Acavaxs in eine Familie. Geographisch sind die Obbinen auf die Philippinen beschränkt, wo sie in unzähligen Variationen so ziemlich über alle Inseln verbreitet sind. Ueber den Archipel hinaus greifen sie mit einzelnen Arten nach Nord Celebes und nach den Molukkeninseln Halma- heira und Ceram. „Eine Gruppirung der zahlreichen philippinischen Arten ist nieht ganz leicht. Das Vorhandensein oder Fehlen eines Rieles ist dazu in keiner Weise geeignet, da einerseits im Allgemeinen gerundete Arten gelegentlich gekantet und selbst gekielt vorkommen, wie Obbina planulata, reeveana, moricandi, andererseits häufig eine gerundete Form einer gc- kielten Art sichtlich näher verwandt ist als anderen gerundeten, z. B. Sanwlata mit Zister!. Besser scheint sich der Zahn am Unterrand der Mündung zur Gruppentrennung zu eignen, doch ist auch hierbei hervorzuheben, das einige Arten, wie namentlich wieder Zlanulata, mit und ohne Zahn vorkommen. Indessen haben die zahnlosen Formen solcher Arten immer eine schwielige Verdickung der Lippe, so dass die l’endenz zur Zahnbilduns ersichtlich ist. Wir würden also a) ganz zahnlose, b) solche mit beginnender und wech- selnder Zahnbildung, ec) stets gezahnte zu unterscheiden haben“. (MLLDFF.) Ich möchte hier noch zufügen, dass zwei schr verschiedene Arten von Zähnbildung deren Zahn in einem plötzlichen Ab- zu unterscheiden sein würden, eine schwielenartige, brechen am Unterrende besteht, und ächte, quer auf dem Basalrand stehende Zähne. a) Formenkreis der Obbina parmula Broderip. 1. Obbina parmula Broderip. Taf. I, Fig. 1-38. Testa mediocriter et pervie sed semiobtecte umbilicata, perdepressa, lentieularis, acute carinata, tenuis sed solida, subtiliter tenuissimeque undique striatula, pallide fulva, rarius saturatius tincta, fasciis rufis angustis tribus vel quatuor, duobus medianis carinam acutissimam albam utrimque sequentibus, ornata. Spira de- presse convexo-conica, apice magno, obtuso: sutura linearis, subtilissime albo- marginata. Anfractus 4'/--5, supremi convexi, sequentes planiores, ultimus supra plano-declivis, ad carınam utrimque compressus, antice rugis nonnullis distincti- oribus sculptus, subito fere rectangulatim deflexus, carina sensim tantum descen- dente. Apertura perobliqua, fere horizontalis, lanceolato-ovata, intus fulvescens; peristoma continuum, extus rostrato-angulatum, margine supero strictiusculo, magis magisque expanso, longe ultra planum aperturae producto, basali regu- lariter arcuato, incrassato, reflexo, ad insertionem haud dilatato. Diam, maj. 36, min. 32, alt 11,5 mm. o o Carocolla parmula Broderip, in: Pr. zool. Soc. London 1841, p. 38. — Reeve Conch. syst. vol. 2,.t. 167, fie. 7. — (Helix) Preirrer Sym- bolae II, p. 36; MARTINI-CuEMNITZ, ed. 2, voLI, 12, p. 210, t. 106, fig. 4—6; Monogr. Helic. vivent.!) vol. 1, p. 394. — (Obba) PFEIFFER Versuch, in: Malacozool. Bl. 1856, vol. 2, p- 137. — Lucerna (Obba) p. H. & A. Apanms, Genera vol. 2, p- 202. — (O.) von MARTENS, in: ALBERS, Heliceen ed. 1], p. 404. — (Philina) PrEIFFER-CLessin Nomenclator p- 180 (seetio Gallina Harrm.). — (Obbina) MÖLLENDORFF, Cebu, in: Bericht Senckenberg Ges. 1890, p. 217, mit var. clevata, var. obscura und forma trochoidea. — (O.) in Verzeichn. Philippin. Landmoll. in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 80 (sep..p. 55). — (Helix) HrparLGo, in: Journal de Conchyliologie 1887, vol. 35, p. 100. — (Obbina) Tryon Manual, ser. 2. vol, VI, p. 229, t. 57, fig. 8587, t. 65, fie. 7375. Aufenthalt auf Negros, Cebu, namentlich an der Westküste, und Siquijor. — HıpALGoO nennt auch Zamboanga, Mindanao und die Viscajas-Gruppe. MÖLLENDORFF unterscheidet zwei Varietäten: var. oöscura, kleiner, festschaliger, hornbraun mit dunkelbraunen Binden; diam. maj. 28, alt 9,5 mm von Matutinao auf Cebu (t. 1, Fig. 2) und var. eevata (t. 1, Fig. 3), ebenfalls klein und festschalig, aber stärker gestreift, fast runzelio und mit höherem Gewinde, diam. maj. 32,5, alt 14 bei einer kleineren als forma trochoidea bezeichneten Form sogar alt. 13 bei nur 22,5 mm im grossen Durchmesser; sie stammt von Samboyan und Malabuyoc auf Cebu. Ueber das Vorkommen auf Cebu sagt MÖLLENDORFF (Jahresber. Senkenb. Ges. 1890, p. 218): Eine reiche Suite dieser, wie es scheint, auf die Westküste (von Cebu) beschränkten Art zeigt eine selbst für eine philippinische Landschnecke ungewöhnliche Variabilität. Der Abstand zwischen den trochus-förmigen Stücken der var. elevata und dem flachen Typus ist so gross, dass man ohne die Zwischenglieder fast zwei verschiedene Arten in ihnen vermuthen könnte. Indessen sind die Uebergänge vollständig vorhanden wie aus den oben mitgetheilten Maassen [deren vollständiger Abdruck hier überflüssiz sein dürfte] ersichtlich und die Tendenz der im Allgemeinen flachen Obbina-Arten zu hochgewundenen Bildungen auch sonst bekannt. Während am einzelnen Fundort die Schwankungen in der Höhe des Gewindes schon ziemlich erheblich sind, herrschen an den nördlicheren Fundstellen (Barili, Matutinao, Alegria) die flacheren Formen vor und nach Süden treten die höheren auf. Die höchsten Exemplare mit Tendenz zur Scalariden- bildung stammen von Sambuan nahe dem Südende der Insel. 1) Testa umbilicata, depressissima, discoidea, carinata, tenuis, oblique striata, pallide fulva, fasciis angustis rufis ecircumdata; spira vix elata, anfractus 41/o—5 plani, ultimus ad aperturam rugosus et angulatim deflexus; carina acutissima, alba; umbilieus mediocris pervius; apertura horizontalis, lanceolata; peristoma simplex, marginibus junctis, supero expanso, basali late reflexo R. a. =5—7. — Diam. maj. 43, min. 57, alt. 13 mm. z 1 4 2. Obbina kochiana MÖLTLENDORFF. Taf. I, Fig. 4. Testa sat aperte umbilicata, depressa, acute carinata, costulis sat distantibus, subtus evanescentibus eleganter sculpta, et lineis spiralibus minutissime granulata, pallide corneofusca, fasciis angustis quinque cincta: superne tribus, una ad suturam, altera ad carinam, tertia mediana obscuriore, subtus duabus, una ad carinam evanescente, altera magis distineta, sat remota. Anfractus 5 planulati, ultimus basi magis convexus, antice subito deflexus. Apertura fere horizontalis, angulato-elliptica ; peristoma continuum, sat expansum, reflexiuseulum, albolabiatum, extus brunneo- marginatum. MLLDFF. 2 Diam. maj. 32, min. 27,5, alt. 14 mm. Obbina kochiana MÖLLENDORFF in: Nachrbl. D. malak. Ges. 1888, vol. 20, p. 88; Jahresb. Senckenb. Gesellsch. 1890, p. 219, t. 8, Fig. 10; Verzeichn. Philipp. Landmoll. in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p- SO, no. 302; Sep. p. 55. — PILsBRY in: Tryon, Manual, 6) ser. 2, vol. 6, p. 231, t. 59, fig. 43—45. Nördlicher Theil der Insel Cebu, bei den Dörfern Medellin und Bantayan. Durch ihre elegante weitläufige Rippung und die feine Spiralskuptur auchgezeichnet, im Uebrigen der Helix parmula schr nahe stehend. Es kommen Exemplare von 40 mn Durchmesser und 185 mm Höhe vor. 3. Obbina bulacanensis HIDALGO. Taf. I, Fig. 5. Testa late et perspectiviter umbilicata, depressa, suborbieularis, solidiuscula, supra plana, infra inflata, ad peripheriam acute carinata, haud nitens, pallide fulvida, circa umbilicum zona lata albida, ad carinam fasciola fusca supra et infra signata. Spira plana plerumque irregulariter contorta, apice magno haud prominulo; sutura profunda, inde ab anfractu penultimo carina distineta subexserta marginata. Anfractus 4" leniter regulariterque accrescentes, superi convexiusculi, laeves, nitidi, penultimus et ultimus peeuliariter rugosi, rugis obliquis, cum vestiglis inerementi haud congruentibus, aperturam versus in ultimo lineis vel suleis obliquis transverse interruptis; ultimus antice profunde deflexus, eirca umbilicum subgibbus. Apertura perobliqua, subhorizontalis, extus ad carinam distinetissime rostrata, irregulariter ovato-lanccolata, pallide fulvescens; peristoma albidum tenue, callo angusto elevato parietali subeontinuum, marginibus conniventibus, supero expanso, carinam versus magis magisve everso, basali regulariter arcuato, > perlate reflexo. Diam. maj. 37, min. 31, alt. 10 mm. 5 Helix bulacanensis HıpAL60, in: Journal de Conchyliologie 1888, vol. 46, p. 310; 1889 vol. 47, p. 299, t. 13, fig. 2; Obras malac. p. 48, Atlas t. 17, fig. 6, 7. — MÖLLENDORFF, Verzeichn. philipp. Moll. in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 80, sep. p. 55. — PILSBRY, in: Tryon, Manual vol. 6, p. 226, t. 65, fig. 78—79. Mittelluzon, oberhalb des Bades Sibul an der Grenze der Provinzen Bulacan und I Nueva Ecija. (Die früheren Angaben einheimischer Sammler Angat und Cuyapo in der Provinz Bulacan sind nach MÖLLENDORFF sicher unrichtie.) 4. Obbina marginata (MüLver). Taf. I, Fig. 6. Testa mediocriter et aperte sed semiobteete umbilicata, lentieularis vel depresse conica, acute carinata, subtiliter striata, haud nitida, pallide fulvescens, fasciis plerumque 5 rufis varie ornata. Spira depresse conica lateribus vix convexis, apice planiusculo, laevi; sutura parum impressa, carina alba usque ad apicem signata. Anfractus 4 planiusculi, Jeniter regulariterque acerescentes, ultimus acute carinatus, ad carinam anguste tantum compressus, pone aperturam supra subtu- midus, infra peculiari terconstrietus, antice subito deflexus. Apertura perobliqua, plus quam diagonalis plano irregulari, elliptica, extus angulata sed vix rostrata; peristoma simplex, album, marginibus subjunetis, conniventibus, albo-callosis, supero versus carinam magis magisve expanso, columellari reflexo, cum basi canalem quasi eflormante, umbilici dimidiam obtegente. Diam. maj. 30, min. 24, alt. 13 mm. Helix marginata Mürrrk, Vermium Historia, vol. 20, p. 41, no 241. — Preirrer, in: MARTINI & CHEMNITZ, ed. 2, vol. I, 12, p. 69, t. 78, fig..7 bis 9; Monogr. Helie. vivent. vol. 1, p. 395. — Reeve Conchol. icon. t. 30, no. 129. — (Philina) AuBers, Heliceen, cd. 1, p. 69. — (Cbba) PrEirrer, Versuch, in: Malacozool. Bl., vol. 2, p. 137. — (Obbina) Semrer, Philippinen, vol. 2, p. 127. — (Philina, Gallina) Preirrer-CLessin, Nomenclator p. 180. — HrpALGo, Atlas t. 16 fie. 5—7. — MÖLLENDORFF, Verzeichn. Philipp. Landmoll., in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 31, sep. 56 (mit var. nana, pallescens und eriscola). — PILSBRY, in: Tryon, Manual, ser. 2, vol. 6, p. 227, t. 57, fig. 4—6. 6 4a, Obbina marginata griseola MÖLLENDORTF. Taf. I, Big. 7, Differt a typo testa paullum minore, umbilico latiore, colore griseo-Havescente, fascıis angustioribus, anfractu ultimo ad aperturam subito et verticaliter deflexo; apertura horizontali, peristomate continuo superne soluto. — MLLDFF. Diam maj. 21—26, alt. 8- 10 mm. Obbina gallinula MÖLLENDORFF in: Jahrb. D. malak. Ges. vol. 14, nee PFEIFFER. Obbina marginata var. griseola MÖLLENDORFF, Moll. Cebu, in: Bericht Senckenb. Ges. 1890, p. 218. — Verzeichn. Moll. Philipp., in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 81, sep. p. 56; Nachrbl. D. mal Ges. 1889, vol.21, p: 102 Aufenthalt in den Bergen von Cebu, von Siquijor und bei Loquilocon auf Samar; das abgebildete Exemplar von letzterem Fundort. „Dass ich diese Obbina, welche in den Bergen von ganz Cebu nicht selten ist und auch auf Siquijor vorkommt, früher missverständlich als Helix gallinula Prr. bestimmte, habe ich bei der Aufzählung der in der Provinz Tayabas gefundenen Arten (Nachrbl. 1. e.) bereits erwähnt. Nach Vergleich einiger von Quadras auf der Insel Camiguin im Norden von Mindanao gesammelten Stücke von marginata finde ich, dass unsere Cebu-Form, wenn auch nicht unerheblich verschieden, doch sicher nur Varietät jener Art ist. Meine Exemplare des Typus sind grösser als PFEIFFER angibt. (diam. 28, alt. 11,5 mm), stimmen aber sonst schr gut zur Diagnose. Die Varietät ist kleiner, von graugelblicher Färbung, mit schmäleren Binden, der Nabel ist etwas weiter, die letzte Windung vor dem Herab- biegen nicht oder kaum merklich aufgeblasen, entschiedener herabgebogen, die Mündung, welche PFEIFFER schon beim Typus horizontalis nennt, die dort aber höchstens als fere horizontalis bezeichnet werden kann, ist hier wirklich horizontal und schliesslich der Mundsaum zusammenhängend und oben losgelöst.“ (MLLDFF.) 5. Obbina saranganica Hrparco. TaralsaRıonS- Testa aperte et pervie umbilicata, convexo-depressa, sublenticularis, acute carinata, solidiuseula, oblique striatula, pallide fulva, spadiceo quinque zonata, fasciis medianis (3 & 4) carina albida tantum discreti. Spira convexa, apice obtuso, laevi, anfractus 1'/; occupante; sutura parum profunda carina leviter albosignata, Anfraetus 4"; planulati (embryonalibus convexiusculis exceptis), mediocriter accerescentes, ultimus penultimo paulo latior, medio acute albocarinatus, ad carınam utrinque compressus, antice constrictus et superne subito angulatim deflexus Apertura perobliqua plano irregulari, subquadrangulari-oblonga, ad carinam rostrata; peristoma simplex, albidum, extus rosaceo tinetum, marginibus subirregularibus, callo angusto subeontinuis, supero expanso, basali reflexo, intus medio obsolete unidentato, dente elongato, parum prominulo. Diam. maj. 38, min. 31,5, alt. 13 mm. Helix saranganica Hıpar6o, in: Journal de Conchyliologie, 1887, vol. 35, p. 101, 1.2, fig. 4, 4a. Obras, Atlas t. 17, Fig. 4, 5. — (Obbina) MÖLLENDORFF Verzeichniss Moll. Philippinen, in: Abh. Ges. Görlitz vol. 22, p. 81, sep. p. 56. — PiLsBrY, in Tryon, Manual ser. 2, vol. 6, p. 231, t.. 57, fie. 10, 11. Insel Saranganı südlich von Mindanao. Schwerlich mehr als eine Lokalrasse der vorigen Art, aber so lange aus dem süd- lichen Mindanao keine Uebergangsglieder vorliegen, vorläufig besser als Art zu be- handeln (MÖLLENDORFF). Ich kann mich dem nur anschliessen; die eigenthümliche Zahn- bildung auf der Spindel findet sich bei keiner anderen Art dieses Formenkreises., — HIDALGO nennt sie in der Originaldiagnose anguste umbilicata, was irreführen kann. Der Nabeldurchmesser beträgt allerdings wenig über ein Zehntel des Gesammtdurchmessers, ist aber offen und durchgehend und muss als mittelweit bezeichnet werden. Der Basal- zahn ist kein querer richtiger Zahn wie bei Obbina basidentata und Verwandten, sondern eine faltenartige Verdickung in der Längsrichtung, deren Vorderende durch das Vortreten des untersten Bandes auf den Mundrand noch mehr hervorgehoben wird. 6. Obbina bigonia (Ferussac.) Taf. II, Fig. 1. Testa anguste et pervie sed semiobteete perforata, depresse trochoidea vel sub- semiglobosa, basi planulata, solida, oblique striata, striis subarcuatis, sub vitro obsolete spiraliter lineata, parum nitens, albida vel fulvido-albida, fasciis rufis plerumque 3 (peripherica nulla, subsuturali obsoleta, secunda majore) insignis. Spira late conoidea lateribus convexiusculis, apice magno obtusulo; sutura linearis, haud marginata. Anfractus 4'/; convexiusculi, ultimus obsolete angulato- carinatus, basi convexus, pone aperturam subgibbus, dein subito constrictus, supra antice subite deflexus. Apertura subhorizontalis plano valde irregulari, elliptica, ad carinam vix rostrata, intus concolor; peristoma simplex album, marginibus conniventibus, callo angusto junetis, supero magis magisve expanso, basali late reflexo, umbilici majorem partem tegente. Diam. maj. 27, min. 22, alt. 17 mm. Q ° Helix bigonia (Helicella) Ferussac Histoire t. 70, fig. 2. — Deshayes in: LAMARCK Anim sans vert. ed. 2, vol VIII, p. 108. — Piıtirpr, Abbil- dungen ], 4, p. 18, Helix t. 4, fig. . — CHEMNITZ ed. 2, vol. I, 12, p. 330, t. 58, fig. 13, 14. — PFEIFFER!) Monogr. Heliceor. vivent. vol 1, p. 334. — REEVE, Conch. icon. t. 24, no. 105. — (Philina) ALBERS, Heliceen ed. 1, p. 119. — (Obba) Preırrer-CLessin, Nomenclator p. 179. — HipALco, in: Journal de Conchgliologie 1887, vol. 35, p. 98. — (Obbina) MÖLLENDORFF, in: Bericht Senckenb. Ges. 1893, p. 76. — Ver- zeichniss philipp. Landmoll., in: Abh. Ges. Görlitz vol. 22, p- Sl, sep. p. 56. — PıLsgry, in: Tryon, Manual. ser. 2, vol. 6, pP. 226, 11.55, he. 45 AT: Helix samarensis PFEIFFER, in: Pr. zool. Soc. London 1842, p. 87. Ziemlich weit verbreitet im Philippinen-Archipel. Samar, Leyte, Bohol, Siargao PI : ’ r 2 I > 2 Mindanao. Das abgebildete Exemplar von Canogon auf Bohol. Ziemlich veränderlich in der Zeiehnung. Konstant sind zwei starke, etwas Hleckige rothe Binden an der Oberseite und der Unterseite, seltener ein feines Band unter der Naht; manchmal kommt auch eine undeutliche Linie über dem Kiel oder auch unter demselben vor, ausnahmsweise auch beide zusammen. Auch die Ausbildung des Kieles schwankt. Eine besonders scharf gekielte Form von Uamanangaec auf Leyte hat MÖLLEN- DORFF ]. ec. und im Verzeichniss als subsp. carinata unterschieden. %. Obbina bigonia mindanaensis Dohrn mss. Taf. II, Fig. 2. Differt atypo umbilico angustiore, anfractu ultimo eonvexiore, vix angulato minime carinato, margine columellari angulatim ascendente. Diam. maj. 28, min. 22, alt. 16 mm. Obbina bigonia subsp. mindanaensis (Dohrn mess.) MÖLLENDORFF, in: Bericht Senckenb. Ges. 1894, p. 76; Verzeichn. philipp. Landmoll. in: Abh. Ges. Görlitz vol. 22, p. 81, sep. p. 56. Süd-Mindanao, das abeebildete Stück von Sumlug. 1) Testa umbilicata, depresso-conoidea, tenuis, oblique striatula, fulvido- alba, fasciis rufis ormata, basi planulata; sutura linearis; spira late conoidea; anfraetus 41/9 planiusculi, ultimus basi angulatus; umbilieus angustus pervius; apertura horizontalis, elliptiea, peristoma simplex, marg'ne supero expanso, basali late reflexo. Diam. maj. 23, min. 19, alt. 13 mm, ’ b) Formenkreis der Obbina gallinula Preırrer. 8. Obbina gallinula (Preirrer). Taf. II, Fig: 3, 4. Testa aperte et pervie umbilicata, depressa, lentieularis, acute carınata, solida, flavescenti-grisea, fasciis ad 5 rufis et vestigiis epidermidis hydrophanae, maculas triangulares pallidas formantibus, ad fasciam infimam subite evanesentibus pul- cherrime ornata. Spira depresse convexa apice obtusulo; sutura linearis, inter anfractus ultimos obsolete filomarginata. Anfractus 4"/; leniter acerescentes, supremi convexiusculi, concolores, inferi plani, ultimus vix latior, antice subite deflexus, vix coarctatus. Apertura subhorizontalis plano perirregulari, extus valde rostrata, irregulariter ovata, intus albido-fuscescens; peristoma album, simplex, marginibus valde conniventibus et callo tenui junetis, supero primum depresso, tenui, dein expanso et late everso, basali reflexo, leviter areuato, dein subito versus insertionem ascendente ibique attenuato. Diam. maj. 28, min. 24, alt. vix 10 mm. Helix gallinula PFEIFFER, in: Pr. zool. Soc. London 1845, p. 40. — Phıiprr, Abbild. I, 7, p. 153, Helix t. 5, fig. 5. — PFEIFFER, Monogr. : Helix viv. vol. 1, p. 396; MARTINI-CHEMNITZ, ed. 2, vol. I, 12, p- 438, t. 152, fie. 4—6. — RE&EEVE, Conchol. icon. t. 30, no. 130. — (Pbilina) Argers, Heliceen ed. 1, p. 119. — (Obba) PFEIFFER, Versuch, in: Malacozool. Bl. 1855, vol. 2, p- 137. — (Obba) MARTENS, in: ALBERS, Heliceen ed. 2, p. 159. — (Obbina) SEMPER, Philippinen vol. 2, p. 128. — (Philina, Gallina) PFEIFFER-CLessin, Nomenclator p. 180. — (Helix) HıpaL6o, in: Journal de Conchyliologie 1387, vol. 35, p- 102. — (Obbina) MÖLLENDORFF, Verzeichniss philipp. Land- moll., in: Abh. Ges. Görlitz vol. 22, p. 56. — Tryon, Manual ser. 1], vol. 6, t. 57, fig. 88$—90. — HipALco, Atlas t. 18, ner 1,72. Nord- und Mittelluzon, Polillo, Marinduque, Katanduanes. MÖLLENDORFF trennt eine var. minor von den Katanduanes und Nordluzon ab, die Dimensionen sind: diam. maj. 22, min. 18,5, alt. 9mm. Ausserdem noch die drei nach- folgenden Unterarten: Semper, Philippinen. I. X (v. Möllendorff-Kobelt, Landschnecken II.) [5% 10 9. Obbina gallinula convexospira MÖLLENDORFF. Taf. IL, Fig. 5. Diftert a typo spira magis elevata, lateribus convexis. Diam. maj. 29, alt. 12,5 mm. Obbina gallinula subsp. convexospira MÖLLENDORFF, Verzeichn. philipp. Landmoll., in Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 52, sep. p. 57, Tayabas, Mittel-Luzon. 10. Obbina gallinula eontracta MÖLLENDORFF. Taf. II, Fig. 6. Differt a typo testa solidiore crassa, anfractu ultimo supra magis inflato, ad peri- pheriam angulato, haud compresso, infra minus convexo, fascia supera obsoleta, periphericis distinctioribus, umbilico angustiore; apertura fere regulariter oblonga, peristomate incrassato, extus haud rostrato. Diam. maj. 24, min. 20, alt. 12 mm. Obbina gallinula subsp. contracta MÖLLENDORFF, Verzeichniss philipp. Landmoll., in’ Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 82, sep. p. 57. Tayabas, Mittel-Luzon. Eine gedrungene dickschalige, wie es scheint recht kon- stante Form. 11. Obbina gallinula diluta MÖLLENDORFF. Taf. II, Fie. 7. Differt a typo colore saturatiore, vestigiis epidermidis evanidis, carina parum dis- tincta, fascia mediana lata, diluta, ad angulum haud interrupta, seulptura spirali in basi distineta, oculo nudo quoque conspicua, marginibus vix junctis, Diam. maj. 23,5, min. 20, alt. 11,5 mm. Obbina gallinula subsp. diluta MÖLLENDORFF, Verzeichniss philipp. Landmoll., in: Abh. Ges. Görlitz vol. 22, p. 82, sep. p. 26. Tayabas in Mittelluzon. Durch die dunklere Färbung und die breite, durch keinen Kielstreifen unterbrochene Mittelbinde gut charakterisirt, 11 12. Obbina morongensis MÖLLENDORFF. Taf. II, Fig. 8. Testa quam in Obb. eallinula minor, angustius umbilicata, anfractibus convexioribus, ultimo basi tumido, carina utrimque fascia latiore cineta, fasciis carinae euticula regulariter lacerata flavescente variegatis, reliqua testa unicolore. MLLDFF. Diam. 21, alt, 8,5 mm. Obbina gallinula var. morongensis MÖLLENDORFF, in: Nachrbl. D. malak. Ges. 1889, vol. 21, p. 103. Obbina morongensis MÖLLENDORFF, Verzeichn. philipp. Landmoll., in: Abh. Ges. - Görlitz, vol. 22, p. 82, no. 308; sep. p. 57. Mittel-Luzon: Hochgebirg von Morong. Eine in der Zeichnung äusserst konstante Form, mit viel dunkleren Binden und sehr regelmässig vertheilten Epidermisfetzen, die aber nicht bis zur untersten Binde reichen. Der Mundsaum ist erheblich dünner, die Ränder sind kaum verbunden. Ich kann mich MÖLLENDORFF’s Ansicht nur anschliessen, dass diese Hochgebirgsform als eigene Art anerkannt werden muss. 13. Obbina viridiflava MÖLLENDORFF, Taf. II, Fig. 9. Testa aperte umbilicata, acute carinata, valde depressa, fere discoidea, solidula, oblique striatula, lineis spiralibus rugulosis, confertis, subtus valde distinctis decussata, unicolor pallide virescenti-flava, superne euticula hydrophana albida lacerata obteeta. Spira depresso-convexa apice plano. Anfractus 4'/; convexius- euli, lente acerescentes, sutura impressa marginata disjuncti, ultimus basi convexior, ad aperturam subgibber, pone aperturam constrictus, tum breviter deflexus. Apertura diagonalis, lanceolata; peristoma superne leviter, inferne latiuscule expansum, basi reflexiusculum, marginibus approximatis, callo modico junetis, supero bene curvato. MLLDFF. Diam. maj. 22,5, alt. 8,5 mm. Obbina viridiflava MÖLLENDORFF, in: Nachrbl. D. malak. Ges. 1894, vol. 26, p. 94; Verzeichn. philipp. Landmoll., in: Abh. Ges. Görlitz vol. 22, pP 82, no. 309; Sep. p. 57. Mittel-Luzon: Dingalan in der Provinz Nueva-Ecija. 14. Obbina lasallii (Eypoux). Taf. II, Fig. 1. Testa mediocriter et pervie sed semiobteete umbilicata, depressa, solidiuscula, sub- tiliter oblique striatula, striis pone aperturam costelliformibus, fulvescens, brunneo ve] nigrocastaneo trifasciata, fasciis latis subaequalibus. Spira parum elevata, apice plano concolore; sutura linearis vix aneustissime albofasciata. Anfractus 4"; —5 planiusculi, regulariter acerescentes, ultimus primum angulatus, dein rotundatus, subteres, antice subite deflexus. Apertura subhorizontalis, irregulariter auriformis, plano perirregulari; peristoma valde incrassatum, callo crasso sub- soluto continuum, album, reflexum, margine supero profunde sinuoso, impresso, externo late recurvo, basali in umbilieum impresso eumque dimidio obtegente. Diam. maj. 36,5, min. 30, alt. 13 mm. Helix Lasallii Eypoux, in: Gu£rı, Magas. Zool. t. 115, fig. 1. — Marrını & CHEMNITZ, Conch. Cab. ed. 2, vol. I, 12, p. 62, t. 77, fig. 4—6. — PFEIFFER!) Monogr. Helie. vivent. vol. 1, p. 380. — ReEvE Conchol. icon. t. 28, fie. 121. — (Philina) ALBERS, Heliceen ed. 1, p. 119. — (Obba) PFEIFFER, Versuch, in: Malacazool. Bl. 1855, vol. 2, p. 137. — (Obba) MARTENS, in: ALBERS, Heliceen, ed. 2, p. 159. — (Philina) PFEIFFER-ÖLEssin, Nomen- clator p. 180. — (Obbina) MÖLLENDORFF, Verzeichniss philippin. Landmoll., in: Abh. Ges. Görlitz vol. 22, p. 82, sep. p. 57. — Pırsery, in: Tryon Manual ser. 2, vol..6, p. 2554.1..54, fie. 20—22. Helix meretrix SOWERBY, in: Pr. zool. Soc. London 1841, vol. 20. — PFEIFFER, Symbolae II, p. 33. — REEVE, Conchol. syst. vol. 2, t. 163, fie. 6. Mittelluzon, Provinzen Sambales und Pangasinan. Die von MÖLLENDORFF als Typus angesehene Form von Sambales ist erheblich grösser als PFEIFFER’s Typus, mit tief schwarzbraunen Binden, fast ohne Spuren der von Resten einer hydrophaner Epidermis gebildeten hellen Flecken und ohne Spur eines Basalzahnes; die letzte Windung ist am Beginne noch deutlich kantig, doch schwindet die Kante rasch. Immerhin steht sie dem Typus sehr viel näher, als die Form aus der 1) T. umbilicata, depressa, crassiuscula, laevis, fulvescens, brunneo-trigonata, albido-marmorata; spira vix elata; anfr, 41/;—5 planiusculi, ultimus teres, ad aperturam subito deflexus; umbilicus mediocris, pervius; apertura horizontalis, auriformis; peristoma valde inerassatum, reflexum, continuum, margine supero sinuoso impresso, basali obsolete dentato. — Diam. maj. 28, min. 22, alt. 12 mm. 15 Provinz Manila, die MÖLLENDORFF im Nachrichtsblatt 1380 als die typische lasallii be- trachtete und HrpALGo im Atlas t. 13, fig. 7 als diese abbildet. (Vgl. die subsp. Zalida.) (MöÖLLENDORFF schreibt lasallei, bei GuERIN und Pr&ırrEr lautet die Schreibweise lasalliı.) 15. Obbina lasallii grandis MöLLENDoRFr., Fig. III, Fig. 2. Diftert a typo testa majore, solidiore, fasciis duabus superis obsoletis, vel omnino evanidis, infera sat distineta, umbilico angustiore, anfraetibus 5, ultimo rotundato, eirca umbilicum subexcavato, peristomate vix callo tenui juneto, haud continuo, margine supero profunde incrassato. Diam. maj. 41, min. 31, alt. 18 mm. Obbina lasallei var. grandis MÖLLENDORFF, Nachrbl. D. malak. Ges. 1888, vol. 20, p- 88; Verzeichniss philipp. Landmoll., in: Abh. Ges. Görlitz vol. 22, p. 82, sep. p. 57. Montalban im Distrikt Morong, in Mittelluzon. Die grösste und dickschaligste Form der Art, meist abgerieben, nur in der trichterförmig ausgehöhlten Nabelgegend ist die Epidermis erhalten. 16. Obbina lasallii pallida MÖLLENDORFF, Taf. II, Fig. 3. Diftert a typo testa minore, solida, fere semper detrita, rudius striatula, aperturam versus oblique costellato-striata, fascia infera tantum distineta, superis evanidis; zona lata pallide fuscescens submarmorata supra peripheriam observatur; anfractus ultimus initio vix subangulatus; umbilicus quam in typo latior, apertus; peristoma haud continuum, marginibus callo tenui tantum junctis, margine supero minus impresso. Diam. maj. 29—31, alt 13,5 —14 mm. Obbina lasallei MÖLLENDORFF, in: Nachrbl. D. mal. Ges. 1888, vol. 20, p. 57. — HıDALGo, Atlas t. 15, fig. 7. ‘7 Obbina lasallei subsp. pallida MöLLENDORFF, Verzeichn. philipp. Landmoll., in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 82, sep. p. 57. Provinz Manila, Luzon. Es ist konstant nur die untere Binde deutlich, statt der oberen steht über der Peripherie eine blasse bräunliche verwaschene Zone und über der- selben ist die Schale rein weiss. 1t 17. Obbina lasallii globosula MÖLLENDORFF. Taf. III, Fig. 4. Testa subsemiglobosa, solida, spira valde elevata, distincte trifasciata, plerumque detrita vel suberosa, epidermide in regione umbilicari tantum conservata; peristoma valde incrassatum, marginibus conniventibus sed vix junctis, margine columellari medio stricto. Diam. maj. 28, min. 23, alt. 16 mm. Obbina lasallei var. globosula MÖLLENDORFF, Verzeichn. philipp. Landmoll., in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 83, sep. p. 58. Benguet in Nord-Luzon. — Dem Typus in der Färbung am nächsten stehend, aber kleiner, höher und dickschaliger. c) Formenkreis der Obbina reeveana (PFEIFFER). 1S. Obbina reeveana (PFEIFFER). Taf. III, Fig. 5, 6, 7. Testa medioeriter sed aperte et pervie umbilicata, solidula, oblique striatula, sub epidermide lutescente valde decidua albida, rufo faseiata, fasciis tribus medianis majoribus subaequalibus, peripherica interdum dupliei, subsuturali minore, paili- diore. Spira depresse conica lateribus vix convexiusculis, apice obtuso; sutura linearis. Anfractus 5 planiusculi, regulariter acerescentes, ultimus quam penul- timo vix latior, saepe obsolete angulatus vel subcarinatus, hie illie costellato- striatus, antice subito deflexus. Apertura subhorizontalis, transverse ovalis, extus haud angulata; peristoma subsimplex, undique reflexum, marginibus callo angusto- sed subsoluto junctis, supero et basali subparallelis, Diam. maj. 29, min. 25, alt. 15 mm. Helix Reeveana PFEIFFER, in: Pr. zool. Soc. London 1846, p. 42. — PFEIFFER') Monogr. Helie. viv. vol. I, p. 377; MARTINI-CHENMNITZ Conch. Cab. ed. 2, vol. I, 12, p. 57, t. 75, fig. 6-8. — (Philina) ALBERS Heliceen ed. 1, p. 119. -—- (Obba) PFEIFFER, Versuch, in: Malak. Bl. 1855, vol. 2, p. 137. — (O.) MARTENS, in: 1) T. umbilicata, subdiscoidea, tenuiuseula, oblique striata, albida, zonis 3-5 rufis ornata; spira vix convexiuscula, obtusa; anfr. 41/-- 5 planiusculi, ultimus antiece subito deflexus, basi concentriee et confertim striatus; umbilicus mediocris, pervius; apertura subhorizontalis, transverse ovalis; peristoma subsimplex, reflexum, marginibus juneti. — Diam. maj. 30, min. 24, alt. 12 mm. 15 ALBERS, Heliceen, ed. 2, p. 159. — (Philina) PFEIFFER-CLEssıx, Nomenclator p. 179. — MÖLLENDORFF, in: Nachrbl. D. malak. Ges. 1888, vol. 20, p. 73; Bericht Senckenb. Gesellsch. 1890, p- 220 (mit mut. cas/anea und mut. carınata). — (Obbina) Verzeichn. philipp. Landmoll., in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p- 83, sep. p. 58. — PILsBrY, in Tryon, Manual, ser. 2, vol. 6. p. 233, t. 55, fig. 31-36. Insel Cebu, an vielen Stellen, doch anscheinend meistens einzeln. MÖLLENDORFF’s Typus stimmt nicht ganz mit dem PFEIFFER'schen, er ist recht festschalig und eine Spiral- skulptur an der Basis kann ich auch unter einer guten Lupe nicht erkennen. Die Art hat eine ganz besondere Neigung zur Ausbildung einer Peripherialkante (mut. carinata, vgl. Fig. 7) oder zum Zusammenfliessen aller Binden zu einem einförmigen Braun, das der Schnecke einen ganz eigenthümlichen, von Obbina verschiedenen Habitus gibt (mut. 1. Obbina columbaria (Sowervy). Taf. IV, Fig. 1-3. Testa anguste et subobtecte sed pervie umbilicata, depresse conoidea, subtiliter regulariterque costellato-striata, lutescenti-fusca, brunneo trizonata, maculis sul- fureis quadratis radiantibus ad suturam aliisque irregularibus zonam latam formantibus infra peripheriam pulcherrime ornata. Spira modice elevata, apice plane obtusato; sutura linearis, in anfractu ultimo angustissime albomarginata. Anfractus 5 convexi, leniter acerescentes, ultimus rotundatus, antice subito deflexus, pone aperturam constrietus. Apertura diagonalis, irregulariter ovata, lunata, intus fuscescenti-alba; peristoma carneum, simplex, marginibus callo angusto sed crasso subcontinuis, reflexis, supero regulariter arcuato, minime impresso, basali reflexo, erasso, medio dentato. Diamı. maj. 27, min. 22,5, alt. 17,5 mm. Helix columbaria SOWERBY, in: Pr. zool. Soc. London 1841, p. 19. — PFEIFFER, Symbolae II, p. 26. — ReEvE, Conchol. System, vol. II, t. 103, fig. 5. — MArTInı & CHEMNITZ, Conch. Cab. ed. 2, vol. I, 12, p- 61, t. 77, fig. 1—3. — PFEIFFER'), Monogr. Helic. vivent. vol. 1, p. 381. — REEVE, Conchol. icon. t. 14, fig. 54. — (Philina) ALBERS, Heliceen ed. 1, p. 119. — (Öbba) PFEIFFER, Versuch, in: Malacozool. Bl. 1855, vol. 2, p. 157. — (Obba) MARTENS, in ALBERS, Heliceen ed. 2, p. 159. — (ÖObbina) SEMPER, Philippinen, vol. 2, p. 126. — (Philina) PFEIFFER- Cressiv, Nomenclator p. 180. — (Helix) HıpAL60, in: Journal de Conchyliologie 1887, vol. 35, p. 100. — (Obbina) MÖLLEN- DORFF, Verzeichniss philipp. Landmoll., in: Abh. Ges. Görlitz vol. 22, p. 83, sep. p. 58 (mit var. albolabris und var. costu- lata). — PırsBbry, in Tryon, Manual, ser. 2, vol. 6, p. 234, t. 54, fig. 1417. Süd- und Mittel-Luzon, die Katanduanes und Polillo. Das abgebildete Exemplar ist erheblich schärfer gestreift, als PrEIFFER für seinen Typus angibt und hat einen aus- geprägten, quer gerichteten Zahn am vorderen Ende des Basalrandes. MÖLLENDORFF unterscheidet eine var. albolabris mit hellerer Grundfarbe, verblassender Nahtbinde und 1) T. umbilicata, depressa, oblique subtiliter striata, straminea, brunneo varie zonata, maculis sulphureo-albidis tes- cellatis ad suturam et basin variegata; spira parum elata; anfr. 5 convexi, ultimus juxta aperturam valde constrietus; umbilieus angustus, pervius; apertura subauriformis; peristoma carneum, simplex, marginibus callo tenui junctis, supero expanso, basali reflexo, obsolete unidentato, — Diam. maj. 27, min. 22,5, alt. 14 mm. Semper, Philippinen. II, X (v. Möllendorff-Kobelt, Landschnecken II), 3 18 reinweissem Mundsaum (subsp. a/bo/abris) von Libmanan in der Provinz Kamarines (unsere Fig. 2) und eine subsp. cos/alata von Negros (Fig. 3), erheblich stärker gerippt, mit weissen Nahtflecken und Rippchen und erheblich schwächerer Fleckenbinde unter der Peripherie, röthlichem Mundsaum und schwächerem, mehr zurückliegendem und höher oben stehendem Zahn. 22. Obbina hemiodon MÖLLENDORTF, Taf. IV, Fig. 4, 5. Testa modice umbilicata, &loboso-conoidea, solidula, confertim eostulato-striata, luteo- fulva, taeniis 3 castaneis ad suturam, ad peripheriam et media bası ornata, maculis pallide flavidis ad suturam tesselatis, basi confluentibus pieta. Spira valde elevata, lateribus convexiuseulis. Anfractus 5". convexiusculi, ultimus paullo convexior, pone aperturam vix constrietus, tum subito breviter deflexus. Apertura maxime obliqua, transverse ovalis; peristoma continuum, sat expansum, reflexiusculum, incrassatum, pallide hepaticum; margine basali intus calloso- incrassato, vix dentato. MLLDFF, Diam. 29,5, alt. 20, apert. lat. 16 long. 11 mm. Obbina hemiodon MÖLLENDORFF, Verzeichn. Philipp. Landmoll., in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 84, no. 315, mit subsp. euryomphala no. 8l5a. Guimaras, Negros, Masbate, die Subsp. bei Dingle auf Panay. „Die Unterschiede dieser Art von Ob. columbaria sind so zahlreich, so dass ich sie, obwohl mehrere derselben nur gradueller Natur sind, als besondere Art auffasse. Sie ist höher, rippenstreifig, dunkler, die Windungen weniger gewölbt, die letzte unten nicht aufgetrieben, sondern fast flach, eine Einschnürung hinter der Mündung kaum an- gedeutet, Mündung schiefer, oval, Lippe hellbräunlich statt fleischroth bis purpurn, statt eines Zähnchens nur eine schwielenartige Verdickung.* Die Subsp. euryomphala ist grösser, bis 56mm breit bei 21 mm Höhe, Nabel weiter, letzte Windung mehr niedergedrückt, schwach gekantet. Ich bilde sie in Fig. 5 ab. 23. Obbina flavopieta MÖLLENDORFF. Taf. IV, Fig. 6, 7. Testa modice et semiobteete umbilicata, orbiculato-depressa, solidula, confertim costulato-striata, fusca; spira parum convexa superne plana. Anfractus 4',, superi planiusculi, penultimus convexiusculus, ultimus convexior; primi 2 palli- diores, reliqui ad suturam maculis flavidis sat distantibus ornati, tum in costulis 19 interruptim flavide pieti, ultimus ad peripheriam subacute angulatus et serie macularum einetus, basi subplanus, ut supra flavide pietus, eirca umbilicum zona angusta flavescenti einctus, pone aperturam sibber, tum subito fere verticaliter deflexus. Apertura maxime obliqua, subhorizontalis, ovalis; peristoma continuum superne subsolutum, breviter expansum, tenuiter albolabiatum, margine Hasalı dente brevi munitum. MELLDFF. - Diam. maj. 20,5, min. 18, alt. 11, apert. long. 11,5, lat. 8,25 mm. Obbina flavopieta QUADRAS & MÖLLENDORFF, in: Nachrbl. D. malak. Ges. 1894, vol. 26, p. 95. — MÖLLENDORFF, Verz. philipp. Landmoll., in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 84, no. 316; Sep. p- 59 (mit subsp. labrella). Nord-Luzon: Galiano in der Provinz Benguet. — Die Subspezies /adrella aus Mittel-Luzon ist grösser, flacher, Nabel weiter, letzte Windung etwas niedergedrückt, schwach gekantet. (Vgl. Fig. 7.) e) Formenkreis der Obbina planulata (LAMArck). 24. Obbina planulata Lamarck. Taf. V, Fig. 1—9. Testa mediocriter et pervie sed subobtecte umbilicata, convexo-depressa, solida. laeviuscula, alba, fusco marmorata et variecata vel interrupte fasciata. Spira ’ , Oo breviter eonica lateribus convexiusculis, apice obtuso; sutura linearis, subimpressa. , I , Anfractus 5 vix convexiuseuli. ultimus subansulatus, rarius teres, vix dilatatus ’ fo} I ’ I antice subito profunde deflexus et pone aperturam constrietus. Apertura sub- horizontalis, plano irregulari, haud lunata, elliptica; peristoma incrassatum, album vel fuscescenti albidum, marginibus subaequaliter arcuatis, conniventibus et callo leviter soluto subeontinuis, supero expanso, basali reflexo, in umbilieum impresso, distinete unidentato. Diam. maj. 283—30, min. 22—23, alt 14—15 mm. Helix planulata LAmArRcK, Anim sans vert. vol. 6, 27, p. 73; ed. DESHAYES, vol. S, p- 40. — (Helicella) F£russac Prodrome no. 157 bis; Histoire t. 73a, fig. 3. — Marrtınt & CHEMNITZ, Conch. Cab. ed. 2, vol. I, 12, p. 105, t. 14, fig. 9, 10. — PFEIFFER, Monogr. Helic. vivent. vol. 1, p. 379. — REEVE, Conchol. icon. t. 28, fig. 122. — (Philina) ALBErs, Heliceen ed. 1, p. 120. — (Obba) PFEIFFER, Versuch, in: Malacoz. Bl. 1855. vol. 2, p. 137. — (Obba) MARTENS, in; AL5ERS Heliceen ed. 2, p. 159. — 5*+ 20 (Obbina) SEMPER, Landmoll. Philippinen, vol. 2, p. 121, 126, t. 8, fig. 9, t. 12, fig. 4—6, t. 18, fig. 1. — (Philina) PFEIFFER- Cressin, Nomenclator p. 179. — (Helix) HıDAL60, in: Journal de Conchyliologie 1887, vol. 35, p. 98 (t. 2, fig. 6), Atlas t. 14, fie. 1—3. — (Obbina) MÖLLENDORFF, Verzeichn. philipp. Landmoll., in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p: 84, sep. p. 59. — PiLsBRy, in Tryon, Manual, ser. 2, vol: 6, p. 220, t. 55, fie. 51—54. oO Mindoro und Marinduque, der Formenkreis durch Nord- und Mittelluzon weit verbreitet, die Variabilität so erheblich, dass MÖLLENDORFF in seinem Verzeichniss neun Unterarten unterscheidet. Es sind: : reschrP I a. Subsp.,nana (Fig. 2) — HıpaL6o, Atlas t. 14, fig. 4, von Capones, nur 25 mn im grossen Durchmesser bei 13 mm Höhe, ziemlich hell gefärbt, bis zum Mund- saum deutlich kantig, der Saum in der Mitte schnabelförmig zurückgebogen, die Herabbeugung der letzten Windung verhältnissmässig schwach. | bi Subsp. marm orata MÖLLENDORFF (Fig. 3), grösser, bis 36 mm im Durchmesser bei 1 mm Höhe, lebhaft gezeichnet, deutlicher gerunzelt als der Typus, stets gezähnt. Die Charakterform für Nordluzon (Ilocos sur, Abra, Benguet, Tragan). re ch oa c. Subsp. erassidens MöLLENDORFF (Fig. 4), Ebenfalls grösser, fast ohne Zeich- nung, Gewinde erheblich höher, der Mundsaum auf der Mündungswand kaum schwächer. Grosser Durchmesser 34, kleiner 25, Höhe 20 mm. d. Subsp. sarcochroa Pırssrv Manual Ser. 2, vol. 9, p- 108) sol. 6, t. 68, fis. 85 — planulata var. HiDALGo in: Journal de Conchyliologie 1857, vol. 55, t. 2, fig. 6, Atlas t. 14, fie. 6. -— Kleiner und noch höher, sonst der vorigen sehr ähnlich, ebenfalls ohne Zeichnung, vielleicht nur individuelle Abänderung. — Bulacan in der Provinz la Union, Nordluzon. e. Subsp. subglobosa MÖLLENDORFF (Fig. 5). Achnlich wie subsp. marmorata gefärbt, mit einer breiten Fleckenbinde unter der Naht, meist ziemlich hoch gewunden, festschalig, der Basalzahn nur durch eine ganz schwache Schwiele angedeutet oder ganz fehlend. — Die herrschende Form in den nördlichen Pro- vinzen von Mittel-Luzon: (Pangasinan, von hier die abgebildete Form, Tarlac, Pampanga, Nueva Ecija, Bulacan, Bataon). f. Subsp. edentula MÖLLENDORFF (Fig. 6). Ziemlich gross, die Oberseite lebhaft gefärbt, die Unterseite einfarbig, relativ stark mit schrägen, die Anwachsstreiten schneidenden Runzeln skulptirt, letzte Windung stark herabgeschlagen und verengt, der Mundsaum ohne Spur eines Zahnes. — Mittelluzon in der Provinz Manila und den Bergen um Luzon. 21 Subsp. subangulata MÖLLENDORFF (Fig. 7). So lebhaft gefärbt wie der Typus je) aber erheblich grösser, mit ausgesprochenen Querrunzeln namentlich auf der vorletzten Windung, ausgesprochen kantig bis zur Mündung, die Kante auch auch am Mundsaum erkennbar. Kein Basalzahn. Diam. maj. 32, alt. 15 mm. Sambales in Mittel-Luzon. _ h. Subsp. depressa MÖLLENDORFF (Fig. 5). Die grösste und schönst gezeichnete Form, bis 42,5 mm im grössten Durchmesser, dabei flach, nur 20 mm hoch, die Windungen ziemlich stark gewölbt, die letzte ohne Kante. Kein Basalzahn. Berge von Morong in Mittel-Luzon. - 4. Subsp. intermedia MÖLLENDORFF (Fig. 9). Aechnlich, etwas blasser gefärbt, mehr niedergedrückt kegelförmig, mit der Andeutung eines Zahnes (die ich allerdings bei dem abgebildeten Exemplar nicht erkennen kann). Die Basis zeigt schon dem blossen Auge eine feine, aber deutliche, wellige Spiralskulptur. Eine schwache Kante ist bis zum Mundsaum und auf demselben erkennbar. Der grosse Durchmesser beträgt 57 mm. Infanta in Mittel-Luzon. MÖöLLENDORFF bemerkt im Verzeichniss zu den beiden letzten Varietäten: „Diese beiden Varietäten bilden sichtlich einen Uebergang zu Obbina listeri, deren letzte beide Varietäten (sudp/anulata uud auriculata) ihnen schon sehr nahe stehen. Bei den grossen Verschiedenheiten der Arttypen ist es trotzdem besser, die beiden Reihen von Lokalrassen artlich zu trennen.“ — Ich würde besonders die var. zuiermedia der ausgeprägten Spiral- skulptur an der Basis wegen lieber zu ZsZerz stellen. 25. Obbina listeri (Gray). Taf. VI, Fig. 1—7. Testa medioeriter et pervie umbilicata, depressa, ambitu subirregulari, lenticeularis, superne convexior, acute carinata, striis confertissimis obsaletis notata, in an- fractibus superis et ad basin suleis spiralibus subtilissimis subund@ulatis cincta, - albida, faseiis interruptis rufis plerumque 2, altera basali, altera supera, macu- lisque irregularibus obliquis nisi in regione umbilicari pulcherrime ornata. Spira depresse convexa, apice plano unicolore; sutura linearis subimpressa. Anfractus 4'/;—5 regulariter crescentes, superi planiusculi, ultimus infra suturam peculia- riter tumidus, antice subito profunde deflexus, basi leviter coarctatus. Apertura subhorizontalis plano irregulari, late ovalis, haud lunata, intus fusca fasciis trans- lucentibus; peristoma simplex marginibus convergentibus, callo angusto funi- eulari junetis, supero expanso, ad carinam dilatato, rostrato, basali reflexo, medio unidentato, supra haud dilatato, in umbilicum impresso. Diam. maj. 46,5, min. 37, alt. 17,5 mm. “> u Lister, Hist. Conchyl., t. 66, fig. 64 (imperfecta). Carocolla Listeri GRAY, in: Ann. Phil. new Series 1828, vol. 9, p. 412. — REEYVE, Conchol. system. vol. 11, t. 168, fig. 11, 12. Helix Listeri Broderip, in: Pr. zool. Soc. London 1841, p. 37. — PFEIFFER, Sym- bolae U, p. 31; MaArrını & Chemnitz, Conch. Cab. ed. 2, vol. I, 12, p. 208, t. 105, fig. 9—15; Monogr. Helie. vivent. vol. 1, p. 402. — Fiärussac Histoire t. 62A, fig. 1-4. DesHavEs p. 359. — (Philina) ALBERS, Heliceen, ed. 1, p. 119. — (Obba) PFEIFFER, Versuch, in: Malacoz. Bl, 1855, vol. 2, p- 137. — (Obba) MARTENS, in: ALBERS, Heliceen, ed. 2, p- 159; Malacoz. Bl. 1872, vol. 20, p. 175. — (Obbina), SEMPER, Landmoll. Philippin., vol. 2, p. 125 (mit var. costata). — Hıparco, in: Journal de Conchyliologie 1887, vol. 35, p- 103; Atlas t. 14, fie. 7—9. — (Obbina) MÖöLLENDORFF, Verzeichn. philipp. Landmoll., in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p- 86, sep. p. 61. — PiusBRY, in: Tryon, Manual, ser. 2 vol. 6, p, 218, t. 56, fie. 59—66. Helix Listeriana Wood Index Suppl. t. 8, fig. 61. Helix planulata var. Reeves Conchol. icon. t. 28, fig. 122c.d. Siidluzon, Katanduanes, Ralaguas, Polillo. Unterarten in ganz Luzon, Mindoro, Tablas, Romblon, Sibuyan, Luban, Marinduque. Der historische Typus von Helix listeri ist zufällig eine Form, welche mit dem Typus von Helix planulata durchaus nicht korrespondirt, sondern eine Grenzform gegen diese Art, die weit ausserhalb des Mittelpunktes ihres Formenkreises steht. Als sicheres [rennungskennzeichen bleibt schliesslich eine deutliche Spiralskulptur an der Basis von Helix listeri, und in zweiter Linie der schärfere Kiel. Die Art ist nicht weniger veränderlich als Obbina planulata und variirt nahezu in denselben Richtungen. MÖLLENDORFF unterscheidet sieben Unterarten, von denen wir sechs hier zur Abbildung bringen: a. Subsp. minor MÖLLENDORFF, von Mindoro, Tablas, Romblon und Sibujan, nur 29 mm im grossen Durchmesser, lebhaft in normaler Zeichnung gefärbt, regelmässig geformt, mit schwachem Basalzahn. Ich möchte diese in Fig. 2 abgebildete Form für den Mittelpunkt des Formenkreises und somit für den thatsächlichen Typus von Obbina listeri halten. b. Subsp. recurvata MÖLLENDORFF (Fig. 3 u. 4), grösser, etwas flacher, die letzte Windung bis zur Mündung ganz regelmässig zunehmend, weder verengt noch verbreitert, der obere Mundrand stark verbreitert und an dem Kiel stark zurück- © IV 6) 2 gebogen, der Basalzahn nur schwach entwickelt, der Nabel weiter und kaum am Rande etwas überdeckt. Der grosse Durchmesser beträgt 36 mm, der kleinere 29, die Höhe 12mm. Die Mündung ist erheblich schmaler und länger als bei der var. minor. Die Form entspricht der Abbildung t. 105, fig. 10—12 in der neuen Ausgabe des MARTINI-CHEMNITZ. Sie stammt von der Insel Luban. Auf- fallend häufig ist unter ihr die subskalare Form, welche HıpaLco im Atlas t. 14, Fig. 10 abbildet; wir geben eine Abbildung fig. 4. e. Subsp. subedentula MÖLLENDORFF (Fig. 5). Die in Nord- und Mittel-Luzon herrschende Form, das abgebildete Exemplar von Pena blanca bei Tuguegaras. Kleiner, mehr in die Quere verbreitert (29:22 mm), der Kiel nach der Mündung hin abgeschwächt, Gewinde flacher (12 mm), die Mündung erheblich breiter, der Zahn noch schwächer entwickelt. d. Subsp. eostata C. SemPpEr, Philippinen p. 128 (Fig. 6), von Kamigan in Nord- Luzon, klein, flach, fast kreisrund, mit sehr hübscher Zeichnung und starker Skulptur, auf den oberen Windungen deutliche Rippenstreifung, welche nach der Mündung hin in starke, unregelmässige Runzelung übergeht. Basalzahın kaunı angedeutet, Mundsaum aussen deutlich geschnäbelt. Diam. maj. 25, min. 22, alt. 10 mm. e,. Subsp. subplanulata MÖLLENDORFF (Fig. 7), von der kleinen Insel Ambil bei Luban. Kantig, nicht eigentlich gekielt, doch der Mundsaum noch mit einer deutlichen Ecke und zurückgebogen, die Spiralskulptur schwach, doch noclı erkennbar; Zahn deutlich, aber nicht quergestellt. „Bei dieser Form könnte man schwanken, ob man sie noch zu listeri stellen oder als gekantete planulata an- sehen will. Doch stimmt sie in der Färbung und Zeichnung, sowie in den Mündungscharakteren besser zur ersteren.“ (Mrrprr.). Für mich ist die Spiral- skulptur entscheidend für die Stellung bei listeri. Die Dimensionen sind: Diam. maj. 28, min. 23, alt. 12 mm. Die schöne Form von Marinduque, welche HmpALGo im Journal de Conchyliologie 1837, vol. 35, p. 103 für Zelix auriculata SwAINnSsoN erklärt und im Atlas t. 14, fig. 12 abbildet, habe ich in MÖLLENDORFF’s Sammlung nicht vorgefunden. MÖLLENDORFF (Ver- zeichniss philipp. Landmoll. p. 86) sagt über sie: „Ich folge HıpaLGo sowohl darin, dass diese schöne Form der Helix auriculata SWAINSON entspricht, als auch in ihrer Zutheilung zu Helix listeri. Sie steht den letztgenannten Varietäten von O. Slanwlata schon sehr nahe, ist aber deutlich gezähnt.* 24 f) Formenkreis der Obbina rota (Bron.). 26. Obbina rota Broperır. Taf. IV, Fig. 8. Testa medioeriter et pervie sed semiobteete umbilicata, lentieularis, acute carinata, infra quam supra magis inflata, irregulariter costata, costis basalibus validioribus ad carinam tubercula alba formantibus, sordide albida, saepe fulvo suffusa, fasciis angustis castaneis duabus in parte supera, dupliei ad carinam, quarta infera ornata. Spira parum elevata, apice magno, planiusculo, laevi, nitido; sutura im- pressa, inter anfractus inferos irregulariter undulata. Anfractus 4',;—5 planius- culi, regulariter accrescentes, ultimus carina ad costas undulata utringue com- pressa cinetus, ad basin inter costas distinete spiraliter sulcatus, antice constrietus et subite valde deflexus Apertura subhorizoutalis, ovato-lanceolata, extus dis- tinete rostrata; peristoma simplex, late expansum, solutum, callo lamelloso continuum, margine basali reflexo, unidentato. Diam. maj. 29, min. 24, alt. 11 mm. Helix rota (Carocolla) BroDErıp, in: Pr. zool. Soc. London 1841, p. 45. — PFEIFFER, Symbolae Il, p. 38. — REEVE, Conchol. system. II, t. 167, fig. 1, 4 — MARrTINI & CHEMNITZ, Conch. Cab. ed. 2, vol. ]J, 12, p. 68, t. 78, fig. 16—18. — (Gallinula) HARTMANN, (Grasteropoda, vol. I, p. 197, t. 76. — PFEIFFER, Monogr. Heliceor. vivent. vol. 1, p. 403. — DESHAYES, in: FERUSSAC, Histoire, p. 356, t. 101, fig. 16. — REEVE, Conchol. icon. t. 30, p. 128. — (Philina) Aubers, Heliceen, ed. 1, p. 119. — (Obba) PFEIFFER, Versuch, in: Malacozool. Bl. 1855, vol. 2, p- 157. — (O.) MARTENS, in: ALBERS, Heliceen, ed. 2, p. 159. — (O.) MoERcH, in: Journal de Conchyliologie 1865, vol. 13, p- 381. — (O.) FRAUENFELD, Verh. zool.-bot. Ges. Wien 1869, vol. 19, p. 876. — (Obbina) C. SEMPER, Landmoll. Philippinen vol. 2, p. 122. — (Philina, Gallinula) PFEIFFER-CLEssin, Nomen- elator, p. 180. — (Helix) HrıparL6o, in: Journal de Conchylio- logie 1887, vol. 57, p. 104; Atlas, t. 16, fig. 8-10. — MÖLLENDORFF, Verzeichn. philipp. Landmoll., in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 87, sep. p. 62; Bericht Senckenb. Ges. 1893, p- 78. — PıLssry, in: Tryon, Manual, ser. 2, vol. VJ, p. 225, t. 56, fig. 77—79. Ziemlich weit verbreitet: Siquijor, Cebu, Bohol, Camotes, Leyte, Mindanao, Visajas. Sie hält die typischen Kennzeichen merkwürdig fest, so dass Unterarten nicht zu unter- scheiden sind. 20 27. Obbina serobieulata (Preivrer). Taf. V, Fig. 10, 11. Testa sat anguste et semiobtecte sed pervie umbilicata, lentieularis, carinata, tenuius- cula, oblique striata, in anfractu ultimo distanter costellata, costellis infra carinam minus distinetis, fulvido-albida, castaneo-fusco zonata, costis 2 superis angustis, 1 basali latiore, zona peripherica parum distincta. Spira parum elata, apice obtuso, laevi, nitido; sutura linearis. Anfractus 4", eonvexiusculi, leniter regu- lariterque crescentes, ultimus carina subundulata compressa acutissima cinetus, bası minutissime spiraliter sulcatus, antice constrietus et scrobieulo basali denti res pondente munitus, basi gibboso-inflatus, antice angulatim deflexus. Apertura perobliqua, irregulariter ovata, extus subrostrata; peristoma simplex, continuum, subsolutum, margine supero expanso, basali late reflexo, dente obtuso serobieulo externo respondente armato. Diam. maj. 27, min. 22, alt. 9—11 mm. Helix scrobiculata PFEIFFER, in: Pr. zool. Soc. London 1842, p. 88; Symbolae II, p- 38; MArTInı & CHEMNITZ, Conch. Cab. ed. 2, vol. I, 12, p- 67, t. 78, fig. 13—15. — Puıtıppr, Abbild. vol. 2, no. 15, p- 185, Helix t. 9, fig. 6. — PrEIFFER, Monogr. Helic. viv. vol. I, p. 403, — REEVE, Conchol. icon. t. 60, p. 130. — (Philina) ALBERS, Heliceen, ed. 1, p. 119. — (Obba) PrEIFFER, Versuch, in: Malacoz. Bl. 1855, vol. 2, p. 137. — (0. MARTENS, in: ALBERS, Heliceen, ed. 2, p. 159. — (Philina, Gallina) PFEIFFER-CLessin, Nomenclator p. 180. — (Helix) HiDALGO, in: Journal de Conchyliologie 1887, vol. 35, p. 104, — (Obbina) MöLLENDORFF, in: Bericht Senckenberg. Ges. 1893, p. 77; Verzeichniss philipp. Landmoll., in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p- 87, sep. p. 62. — Pırssry, in: TFyon, Manual, ser. 2, vol. 6, p-. 224, t. 56, fie. 67—71. Bohol, Leyte, Camotes, Panaon. Aut der kleinen Insel Timobo bei Leyte eine etwas höhere Form (Fig. 11), die MÖLLENDORFF als subsp. conozdalis abtrennt. „Hel. scrobiculata Prr. ist schwerlich eine gute Art, sondern eine Uebergangsform zwischen zof@ und moricandii. Von der ersteren unterscheidet sie sich hauptsächlich durch abgeschwächte Skulptur, weniger oder kaum gelappten Kiel, meist höheres Gewinde. Von Inabanga auf Bohol konnte ich eine grüssere Anzahl beider Arten durchmustern und fand alle Abstufungen von typischer ©. rota bis zur ausgesprochenen ©. serobieulata. . - “ ıches Terse „1 A ler Rı Ay Aber die Uebergangsreihe geht noch weiter ; durch allmähliches Verschwinden der Rippen Semper, Philippinen. I. X (Möllendorff-Kobelt, Landschnecken II) 4 26 streifung, Verblassen der Grundfarbe zum reinen Weiss, Abschwächung des Kiels bis zum gänzlichen Verschwinden desselben langen wir bei ächten ©. moricandı! Sow. an, die am gleichen Fundorte lebt. Bei einzelnen Stücken ist es schlechterdings unmöglich zu sagen, ob sie als ©. morzcandi forma subearinata oder als O. serobzewlata forma subcarinata aufzufassen sind. Dabei ist zu bemerken, dass die sich an scrodzewlata anschliessenden Mittelglieder bei weitem zahlreicher waren als die beiden extremen Formen zo/a und moricandi. Ein solches Zusammenleben ist mir bis jetzt von anderen Fundorten nicht bekannt; auf Siargao und Mindanao lebt O. morzeandi allein, auf Siquijor und Cebu fand sich nur O. rota, auf den Camotes nur ©. scrodieulata und auf der kleinen Insel Timobo nur die oben erwähnte var. conozdalis der letzteren. Ich habe deshalb bei den wunder- baren Uebergangsformen auf Bohol an Bastardirung gedacht, was freilich nach dem Stand unserer Kenntnisse zunächst eine unbeweisbare Hypothese ist. Wenn ich der bisherigen Auffassung, O. scrobzewlata als eigene Art zu behandeln, zunächst noch folge, so geschieht dies in erster Linie deshalb, weil zur vollen endgüjtigen Beurtheilung der Frage unser Material noch nicht ausreicht.* 28. Obbina moricandii (Sowergy). Taf. VII, Fig. 15. Testa pervie, sed anguste et subobtecte umbilicata, semiglobosa basi planiuscnla, nitida, subtilissime striatula, sculptura spirali nulla, albido-flava, fasciis angustis rufis plerumque 2 supra et infra peripheriam, et linea tertia obsoleta subsuturali ornata. Spira sat elevata, apice obtuso, plano: sutura linearis. Anfractus 5\: convexiusculi, regulariter accrescentes, ultimus basi leviter gibbosus, dein basi constrietus, antice subito deflexus, pone labrum ad dentem basalem scrobiculatus. Apertura perobliqua, subhorizontalis, transverse piriformis; peristoma album, marginibus postice connexis, supero expanso, externo rotundato, basali reflexo, regulariter arcuato, medio dente transverso distineto armato, ad insertionem leviter dilatato. Diam. maj. 30, min. 24, alt 16 mm. Helix Moricandii (SOWERBY mss.) PFEIFFER, in: Pr. zool. Soc. London 1842, p. 86; Symbolae II, p. 34; Marrtını & CHEMNITZ, Conchyl. Cab. ed.j2,' wol. 1,712; sp’ Kat 77, 9 eMonoer. Sllelie: vivent. vol. 1, p. 380. — REEVE, Conchol. icon. t. 15, fig. 58. — (Philina) ALgBers, Heliceen, ed. 1, p. 119. — (Obba) 30- PFEIFEER, Versuch, in: Malacoz. Bl. 1855, vol. 2, p. 137. — (O.) MARTENS, in: ALBERS, Heliceen, ed. 2, p. 159. — (Obbina) Senrer, Philippinen, Landmoll. vol. 2, p. 123. — (Philina) 27 PFEIFFER-CLessin, Nomenclator, p. 180. — (Helix) Hınardo, in: Journal de Conchyliologie 1887, vol. 35, p. 995 Atlas t. 15, fig. S—10. — (Obbina) MÖLLENDORFF, in: Bericht Senckenb. Gesellsch. 1893, p. 77 (var. radiata). — (O.) MÖLLENDORFF, Verzeichn. philipp. Landmoll., in: Abh. Ges. Görlitz vol. 22, p- 57, sep. p. 62. — PıLspry, in: Tryon, Manual, ser. 2, vol. 6, p- 222, t. 54, fie. 24—27. Der Typus findet sich auf Bohol, Leyte, Dinogat, Siargao, Mindanao. MÖLLENDORFF unterscheidet eine forma radiata, bei der nur die untere Binde entwickelt ist (Fig. 2) und eine forma diplodon (Fig. 3) mit einem zweiten kleineren, aber deutlicheren Zahn an der Spindel. Dann noch zwei Unterarten: a. Subsp. minor von Timobo auf Leyte (Fig. 4), auch auf Mindanao vorkommen, kleiner, nur 26 mm im grossen Durchmesser, aber 15 mm Höhe, mit tief kastanienbraunen, nach oben etwas verwaschenen Mittelbinden und deutlicher Nahtbinde, und Subsp. fulvescens von Mindanao (Fig. 5, Hrparco, Atlas t. 15, fig. 11), kleiner, dünnschaliger, die Grundfarbe braungelb, die beiden Binden schmal, aber scharf ausgeprägt, die Nahtlinie wenig deutlich; Mundsaum schwach ent- wickelt. Diam. maj. 26, min. ‘22, alt 12,5 mm. Zur Artunterscheidung in dieser kritischen Gruppe möchte ich noch bemerken, dass bei moricandii immer der Oberrand nach innen zu ohne jede Biegung in den Wand- callus übergeht und sich direkt mit der Insertion des Spindelrandes verbindet, während bei den Verwandten zwischen Oberrand und Callus eine leichte Knickung liest oder überhaupt der obere Rand stark gebogen ist. 29. Obbina basidentata (PrEirFer) ? Taf. VI, Fig. 8, 9. Testa mediocriter sed pervie umbilicata, depresse conoidea, carinata, solida, striatula, lutescenti-fulva, castaneo-fusco trifasciata, fasciis inferis subaequalibus, supera subsuturali minus distineta. Spira depresse conica lateribus vix convexiusculis, apice acutiusculo prominulo. Anfractus 5 convexiuseuli, leniter acerescentes, ultimus vix latior, carina albida parum exserta sed acuta einetus, utrinque fere aequaliter convexus, basi spiraliter suleatus, pone aperturam subito deflexus, ad dentem scrobieulatus. Apertura perobliqua, subhorizontalis, fere regulariter elliptica, extus vix angulata; peristoma continuum, undique reflexum, marginibus parum arcuatis, basali medio dente transverso distineto armato. Diam. maj. 28, min. 23, alt. 13 mm. 4* 28 - ?Helix basidentata PFEIFFER!), Monogr. Helie. viv. vol. 4, p. 310. — (Obba) MARTENS, in: ALBERS, Heliceen, ed. 2, p. 159. — (Philina) PFEIFFER-CLEssIn, Nomenclator, p. 180. — HipAL6o, in: Journal de Conchyliologie 1888, vol. 36, p. 30, t. 5, fig. 9. — (Obbina) SEMPER Landmoll. Philippinen, vol. 2, p. 124. — (O.) MÖLLENDORFF, Bericht Senckenberg Ges. 1893, p. 78; Verzeichn. philipp. Landmoll., in: Abh. Ges. Görlitz vol. 22, p- 87, sep. p. 62. — Hiıpareo, Atlas, t. 15, fig. 12, — PıLsBRy, in: Tryon, Manual ser. 2, vol. 6, p. 223. Mindanao: Limansaua (var. grandis, fie. 9). Wer meine Diagnose und die PFEIFFER’sche Originaldiagnose vergleicht, muss MÖLLENDORFF's Bedenken gegen die Identification mit PFEIFFER's Art theilen. MÖLLENDORFF sagt darüber: „Wenn ich die vorliegende Art nach SEMPER und HiDALGo als daszdentata Prn. bezeichne, so thue ich das nicht ohne Bedenken, da in PFEIFFER's Diagnose manches nicht stimmt. Vor allem bezeichnet er die Farbe als weiss, während gerade die gelbbraune Färbung unserer Art einer der Hauptunterschiede von ©. morzicandi ist: anch ist die Spira nicht „obtusa* zu nennen, sondern eher spitzer als bei »zorzcand:, mit welcher sie PFEIFFER vergleicht. (Ich möchte beifügen, dass auch die flache Unterseite, welche PFEIFFER besonders hervorhebt, nicht stimmt und auch das Gewinde nicht „convexo- conoidea* genannt werden kann. K.) Aber mit diesem Vorbehalt bezüglich der Nomen- klatur bin ich der Ansicht, dass sie neben O. morzcandii als selbständige Art zu be- trachten ist, wenn auch, wie SFMPER schon hervorhebt, schwach gekantete, gelbliche Formen von morzcandi zu ihr hinüberleiten. Sie ist stets dunkler gefärbt, scharf gekielt, der Zahn kräftiger, stärker zusammengedrückt, die ihm entsprechende Grube hinter der Mündung länger und tiefer, die letzte Windung unten abgeflacht und an der Mündung oO stärker verbreitert, die letztere daher stärker nach rechts vorgezogen. MÖLLENDORFF unterscheidet eine var. grandis von Limansaua, die ich in Fig. 9 abbilde Sie hat bis 31,5 mm im grossen Durchmesser, ist lebhafter gefärbt, mitunter fast kastanienbraun und häufig mehr oder weniger radıär getrennt. Das von SEMPER angegebene Vorkommen von OÖ. basidentata auf Bohol und Panaon bezweifelt MÖLLENDORFF. 1) T. umbilicata, cunoideo-subsemiglobosa, solida, oblique striata, alba, fasciis 2 castaneis et 1 angustiore aurantiaca prope suturam ornata; spira convexo-conoidea, obtusa; anfr. 5 convexi, sensim acerescentes, ultimus carinatus, antice perdeflexus, basi planiusculus; umbilicus angustus, pervius; apertura horizontalis, elliptica; peristoma continuum, undique reflexum, margine basali medio dente 1 valido obtuso armato. Diam. maj. 26, min. 20, alt. 11 mm. 29 30. Obbina platyzona Mörvuenvorrr. Taf. VII, Fig. 6. Testa sat anguste umbilicata, convexo-depressa, aut depresso-globosa, solidula, lineis spiralibus minutissimis deeussata, nitidula, albido-flaveseens, fasciis 3 rufocastaneis, superne una tenui suturae approximata, altera fere in media parte lateris superioris, tertia inferiore a peripheria sat remota, ambabus ultimis saepe usque ad carinam dilatatus ornata. Spira eonvexo-depressa, apice plano. Anfractus 5 planiuseuli, ultimus plus minusve angulatus vel acute carinatus, antice subito deflexus, pone aperturam scrobieulatus. Apertura fere horizontalis, oblique elliptica; peristoma continuum, albolabiatum, sat expansum, reflexiusculum, superne solutum, margine columellari producto, umbilicum partim obtegente, basali dente erasso munito. — MLLDFF. Diam. maj. 25,5—29, alt 12—14,5 mm. Obbina platyzona von MÖLLENDORFF, in: Nachrbl. D. mal. Ges. 1890, vol. 32 p. 203; Verzeichn. philipp. Landmoll., in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 88, sep. p. 63. Camotes-Inseln. 31. Obbina bustoi (Hınarco). Taf. VII, Fie. 7. Testa mediocriter pervie umbilicata, umbilico '/; diamgtri aequante, perdepressa, acutissime carinata, fere discoidea, tenuis, subtranslucens, supra obsolete irre- gulariterque costulato-striata, inferne striatula, fulva, spadiceo bizonata, interdum fasciola tertia subsuturali obsoleta. Spira vix elevata apice planato, laevi; sutura linea carinali albida marginata. Anfractus 4, superi convexiuseuli, mediocriter accrescentes ultimus quam penultimus vix latior, acutissime carinatus carina exserta, utringue compressa, albida, antice subito deflexus, basi convexus, pone aperturam levissime constrietus, infra carınam sub vitro fortiore peculiariter granulatus. Apertura subhorizontalis, irregulariter ovata, extus rostrata; peristoma simplex, albidum vel subrosaceum, marginibus callo angustiusculo subsoluto junctis, supero expanso, basali reflexo, ad medium vestigium dentis exhibente. Diam. maj. 28, min. 23,5, alt 10 mm. Helix bustoi HIDALGO, in: Journal de Conchyliologie 1887, vol. 35, p. 100, t. 2, fig. 3; Atlas t. 17, fig. 1—3. — (Obbina) MÖLLENDORFF, Ver- zeichniss philipp. Landmoll.,, in: Abh. Ges. Görlitz vol. 22, p- 88. — PıtsBry, in: Tryon, Manual, ser. 2, vol. 6, p. 230, t. 60, fig. 13, 14. Badajoz auf Tablas. 30 32. Obbina bustoi tritaeniata MörLLEenDorFF. Taf. VII, Fig. 8. Differt a typo spira magis elevata, sculptura ad basin quoque costelliformi, granu- latione distinetiore, fascia subsuturali distincta, dente basali prominente, transverso. Diam. maj. 28, min. 23, alt. 10,5 mm. Obbina bustoi subsp. tritaeniata MÖLLENDORFF, Verzeichn. philipp. Landmoll., in: Abh. Ges. Görlitz vol. 22, p. 88, sep. p. 63. Insel Sibuyan. Gut unterschiedene Lokalform mit schärferer Skulptur auch aut der Unterseite und auszesprochenem, quereestelltem Zahn am Basalrand. 3 ‚ querg 33. Obbina livesayi (PFEIFFER). Taf VII, Fig. 9, 10. Testa sat anguste et semiobtecte, sed pervie umbilicata, lenticularis, acute carinata, solidula, capillaceo-striata, inferne subregulariter custellata et striis spiralibus obsolete granulata, corneo-albida, fasciis castaneis duabus supra et infra, tertiaque minus distineta subsuturali ornata. Spira depresse convexo-conica apice obtuso, sutura carına alba signata. Anfraetus 5 convexiusculi, regulariter crescentes, supra suturam leviter impressi, ultimus vix dilatatus, acute carinatus, carina prominente, alba, versus aperturam superne convexior, dein subito deflexus, basi eonstrietus et longe profundeque scrobieulatus. Apertura subhorizontalis plano irregulari, transverse subrhombeo-ovalis vel subpiriformis; peristoma continuum, album, expansum et reflexum. extus vix angulatum, margine basali unidentato, dente transverso, forti, ad insertionem haud dilatato, sed in umbilicum protracto eumque dımidio obtegente. Diam. maj. 30, min. 25, alt. 12 mm. Helix Livesayi PFEIFFER, in: Pr. zool. Soc. London 1860, p. 134; Malacozool. DI. 1860, p. 239; Monogr. Helic. vivent. vol. 5, p. 414; Novitates Conchol. vol. 3, p. 397, t. 92, fig. 12, 13. — (Obbina) SEMPER, Philippinen Landmoll., vol. 2, p. 127. — (Philina) PFEIFFER- Crzssin, Nomenclator, p. 180. — (Obbina) MÖöLLENDORFF, in: Malacozool. Bl. N. Folge, vol. 10, p. 155. — Tryon, Manual, ser. 2,vol. 6, 1.56, he.02, Isar = HIIBATGO, ‚Atlas. 16, fig. 1, 2. — (Obbina) MÖLLENDORFF, Verzeichn. philipp. Land- moll., in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 88, sep. p. 63. — Pırsbryf# m: Tryon, Manual, ser. 2, vol. 6, p. 223, t. 56, fig. 72, 73; t. 59, fig. 46, 47. | er; * Cebu, Magtan, Camotes, Bohol (nicht Negros). Durch die gekörnelte Skulptur von den verwandten Arten unterschieden. Von Olongo auf der Insel Pandano bei Cebu beschreibt MÖLLENDORFF die eieen- thümliche subsp. /afefasciata, die wir in Fig. 10 abbilden. Sie fällt durch die dunkle Färbung der Oberseite, aus der die Binden kaum hervortreten, sofort auf; die Spiralskulptur ist sehr gut entwickelt. Die Dimensionen sind: Diam. maj. 25, min. 22,alt 12,5 mm. Familie CAMAENIDAE. Camaenidae MÖLLENDORFF, Verzeichniss Moll. Philippinen, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 89; Sep. p. 64. Gattung CAMAENA (Arsers) MÖLLENDORFF. Testa magna, anguste umbilicata, depresse globosa, interdum angulata, malleata vel rugulosa, nucleo magno. Anfractus 5", ultimus antice haud descendens; peristoma expansum vel reflexum. Camaena subg. Helieis, ALBERS, Heliceen 1850, p. 85 (partim). Camena subg. Helicis, MARTENS, in: ALBERS, Heliceen ed. II, p. 165: Typus Helix cicatricosa Müll. Camaena PıLspry, subg. Hel. in: Tryon, Manual, ser. 2, vol. 6, p. 197; vol. 8, p. 265. Camaena gen. Helieidarum, MÖLLENDORFF, in: Nachrbl. D. malac. Ges. 1891, p. 195; Pırsery, ibid. 1892, p. 71; Pr. Acad. Philad. 1892, p. 398 und 'Tryon Manual, ser. 2, vol. IX, p. 101. Die Stellung der grossen Philippinischen Helices, die sich unmittelbar an die links gewundenen grossen Arten aus Hinterindien und Südchina anschliessen, ist durch die ein- gehende Discussion zwischen MÖLLENDORFF und Pitspky genügend geklärt. An der Be- rechtigung ihrer Trennung von Hadra und Phania zweifelt wohl Niemand mehr. Doch sind immerhin noch einige Meinungsverschiedenheiten geblieben. MÖöLLENDORFF hat die Gattung auf Camaena s. str., Phoenicobius Morrcn, Pseudobba MLorr. (Helix mamilla Fer.) und Siylodonta Crıst. & Jan von den Maskarenen beschränkt. PıLspey fügt denselben im neunten Bande des Manual noch Camaenella Pırsery (Typus Satyodon Prr.) und Neocepolis (Typus Hel. merarcha Ma».) hinzu, während er, wohl mit Recht, SZylodonta abtrennt. Im Verzeichniss der philippinischen Landschnecken erhebt MÖLLENDORFF die Gattung zu einer eigenen Familie Camaenidae, welcher er auch Chloritis BECK und Satsuma AD. zurechnet, ohne diese auffallende Neuerung zu begründen. Nach den Untersuchungen von WIEGMANN (Binnenmollusken aus Westchina, in: Ann. Mus. St. Peters- burg 1900, p. 41) gehören Cioritis, Planispira und Ganesella-Satsuma zu einer be- sonderen Gruppe der Zrphallogona, welche durch einen eigenthümlichen Appendix am Penis ausgezeichnet ist; dagegen ist Odda guoy: hierher zu stellen. Die Camaeniden sind auf den Philippinen durch etwa 18 Arten vertreten, welche Pırspry sämmtlich zu der Untergattung PRoenzcodius MÖRCH stellt, während MÖLLENDORFF, dem ich hier folge, sie auf Camaena (s. str). und Phoenicobius vertheilt. 1. Camaena (s. str.) philippinensis Sowersry. Taf. VII, Fig. 1. Testa anguste umbilicata, subgloboso-depressa, solida, striata, sub epidermide fus- cescente livide fulva, in anfraectu ultimo fascia angusta saturatiore superne ornata Spira parum elevata: sutura distineta. Anfractus 5"); convexiuseuli, modice accrescentes, ultimus supra vix subanzulatus, antice haud descendens, basi valde convexus. Apertura exciso-lunaris, intus coerulescenti-albida; peristoma vix in- crassatum, pallide fuscum, margine supero expanso, basali reflexo, columellari ad insertionem dilatato, umbilicum parum obtegente. Diam. maj. 50, min 42, alt. 25 mm. Hadra philippinensis C. SEMPER, Reise Philippinen, vol, 3, t. 10, fie. 7 (absque deseriptione). — HIDAL60, in: Journal de Conchyliologie 18837, vol. 35, p. 110; Obras p. 140, Atlas t. 19, fig. 1. — (Camaena) PILSBRY, in: Tryon, Manual, ser. 2, vol. 6, p. 124, t. 60, fie. 1—4. — (C.) MÖLLENDORFF, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, P-262 2sep.p.289: Samboango auf Mindanao. Die Fundortsangabe Tablas bei Tryon sicher falsch. 2. Camaena (s. str.) ealiginosa Apıus & Reeve. Testa subglobosa, perforata, strigis obliquis elevatiusculis concentrice notata, lutes- cente-alba. Anfractus 6, ultimus spadiceo-fuscus, fascia angusta rufa eircumdatus. Apertura depresso-lunata; peristoma reflexum. — AD. & Rve. Helix caliginosa ADams & ReEvE, Voy. Samaraug, Mollusca p. 62, t. 16, fig. 6. — ReEEvE Conch. icon. t. 96, no. 525. — PFEIFFER, Monogr. Helie. vol. 3, p. 223. — Tryon, Manual, Ser. 2, vol. 6, p. 123, t. 27, tig. 12—14. — (Camaena) MÖLLENDORFF, Verzeichniss philipp. Landmoll., in: Abh Ges. Görlitz, vol. 22, p. 64, sep. p. 89. Mindanao. Verschollene Art, die weder MÖLLENDORFF noch HrDALGo aufgefunden haben. a Fin her, | REISEN RCHIPEL DER PHILIPPINEN D* ©. SEMPER WEILAND PROFESSOR DER ZOOLOGIE UND VERGLEICHENDEN ANATOMIE IN WÜRZBURG ei ZEHNTER BAND 283 LANDMOLLUSKEN. ERGÄNZUNGEN UND BERICHTIGUNGEN ZUM Ill. BANDE: DIE LANDMOLLUSKEN vVoNX DR 0. F. VON MÖLLENDORFF. NACH DESSEN TODE AUF GRUND SEINES NACHLASSES FORTGEFÜHRT mo, Ds R voN = D® WILHELM KOBELT uno FRAU GERTRUD WINTER, GEB. VON MÖLLENDORFF. Br 4 x 9 ZWEITES HEFT MIT VIER KOLORIRTEN TAFELN IN LICHTDRUCK. WIESBADEN C. W. KREIDEL’S VERLAG 1906. Tafel IX wird mit dem nächsten Hefte ausgegeben. REISEN IM ARCHIPEL DER PHILIPPINEN VON D* C. SEMPER WEILAND PROFESSOR DER ZOOLOGIE UND VERGLEICHENDEN ANATOMIE IN WÜRZBURG WISSENSCHAFTLICHE RESULTATE ZEHNTER BAND LANDMOLLUSKEN. ERGÄNZUNGEN UND BERICHTIGUNGEN ZUM Il BANDE: DIE LANDMOLLUSKEN VON DR 0. F. VON MÖLLENDORFF. NACH DESSEN TODE AUF GRUND SEINES NACHLASSES FORTGEFÜHRT VON D® WILHELM KOBELT. MIT TEXTABBILDUNGEN UND ZAHLREICHEN KOLORIRTEN TAFELN IN LICHTDRUCK. WIESBADEN C. W. KREIDEL’S VERLAG 1906. REISEN IM ARCHIPEL DER PHILIPPINEN VON D* C. SEMPER WEILAND PROFESSOR DER ZOOLOGIE UND VERGLEICHENDEN ANATOMIE IN WÜRZBURG WISSENSCHAFTLICHE RESULTATE ZEHNTER BAND LANDMOLLUSKEN. ERGÄNZUNGEN UND BERICHTIGUNGEN ZUM Ill. BANDE: DIE LANDMOLLUSKEN VON DR 0. F. VON MÖLLENDORFF. NACH DESSEN TODE AUF GRUND SEINES NACHLASSES FORTGEFÜHRT vVoN D® WILHELM KOBELT uno FRAU GERTRUD WINTER, GEB. VON MÖRLENDORFF. ZWEITES HEFT MIT VIER KOLORIRTEN TAFELN IN LICHTDRUCK. WIESBADEN C. W. KREIDEL'’S VERLAG 19086. In “rr 70 Jo 3. Camaena (s. str.) avus (Prr.).') Testa umbilicata, depressa, solida, oblique striatula, nitidula, pallide fulva; spira brevis, convexa; sutura levis. Anfractus 4 vix vonvexiusculi, sensim accrescentes, ultimus carinatus, utrinque convexior, faseia fusca ad suturam et albida ad caıinam ornatus, basi pallidus, eirca umbilicum mediocrem, conicum subcom- pressus. Apertura vix obliqua, subtriangulari-lunaris: peristoma crassum, album, expansum et reflexum, marginibus remotis, callo erasso junctis. — PFr, Diam. maj. 37, min. 31, alt. 18 mm. Helix avus PFEIFFER, Pr. zool. Soe. London 1852, p. 83: Monogr. Helic. vivent. vol. 3, p. 281; MARTINI-CHEMNITZ, ed. 2, vol. I, 12, IH, p- 157, fig. 12—14. — REEVE, Conch. icon. t. 114, no. 658. — (Oxytes) PFEIFFER, Versuch, in: Mal. Bl. 1855, vol. 2, p- 138. — (Hadra) MARTENS, in: ALBERS, Heliceen, ed. 2 p- 166. — (C.) PrFEIFFER-CLessin, Nomenclator, p. 192. — PıLsbry, Manual, ser. II, vol. 6, p. 210, t. 27, fig. 15—17. Paragua. Herrn EvERETT gebührt das Verdienst, den Fundort dieser fast verschollenen Art lestgestellt zu haben, Ein Exemplar, das ich von Herrn FuLrox erhielt, ist grösser als PFEIFFER angibt, nämlich 45 statt 37” mm im Durchmesser, stimmt aber sonst vortrefflich zur Beschreibung und Abbildung, mit Ausnahme der feinen Spiralskulptur, welche PFEIFFER nieht erwähnt (MrLprr.). — Wir haben dieses Exemplar in MöLLENDORFF's Sammlung nicht auffinden können. 4. Camaena (s. str.) monochroa Sowery. Taf. VIII, Fig. 1. Testa late sed fere semiobtecte umbilicata, globoso-depressa, solidiusceula sed haud crassa, pallide brunnea, anfraetus ultimus zona mediana alba, utrinque fascia rufa marginata, fascia supera distineta angustiore. infera lata diluta, cinctus, interdum faseia tertia obsoleta supera ornatus: oblique costulato-striata et rugulis minutis interdum subspiralibus undique subrugosa. Spira mediocris, apice magno, anfr. 2'/; occupante; sutura profunda. Anfractus 4'/; convexiuseuli. celeriter accrescentes, ultimus antice deflexus. Apertura perobliqua late ovato-oblonga, modice lunata, intus alba vel purpureo-albida: peristoma albidum vel pallidissime 1) Es ist leider nicht gelungen, Camaena philippinensis in der MOLLENDORFF'schen Sammlung aufzufinden; das Citat Taf. VIII, Fig. 1 auf der vorigen Seite ist desllalb zu streichen. Semper, Philippinen. II. X (Möllendo t-Kobelt, Landschnecken II) 5 34 rosaceum, subinerassatum, late reflexum, marginibus subparallelis, callo utrinque inerassato junctis, columellari crasso, late expanso, umbilici pervii dimidiam fere tegens. Diam. maj. 50. min. 40, alt. 33 mm. Helix monochroa SOWERBY, Pr. zool. Soc. London 1841, p. 1. — PFEIFFER'), Sym- bolae II, p. 34: Monogr. Helie. viv. vol. I, p. 330; MARTINI- CHEMNITZ, ed. 2, vol. I, 12, p. 326, t. 57, fig. 1—3. — REEVE, Conch icon., t. 3, no. 11. — (Callicochlias) ALBErs, Heliceen, p- 85. — (Hadra) ‚MARTENS, in: ALBERS, Heliceen, ed. II, p- 165. — MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 89, no. 331; sep. p. 84. Helix monochroa DoHrn, PıLsbry, HIDALGO ex parte (exclusis synonymis). Aufenthalt bei Taitai im nördlichen Theile von Paragua, sicher nicht auf der philippinischen Insel Tablas. Die Sippschaft der Helix monochroa SOwERBY wird von den Autoren noch immer sehr verschieden aufgefasst, nach MÖLLENDORFF hauptsächlich deshalb, weil der SOWERBY'- sche Typus, der nicht auf Tablas vorkommt, den meisten Autoren unbekannt geblieben ist und sie deshalb die weisslippige Form von Helix palawanica Prr. für ihn genommen haben. Am Weitesten im Zusammenziehen geht PıLsgry, der nicht nur palawanica PFkr., sondern auch sauliae PFr., lagunae HrDALGO und doriae DOHRN als Varietäten zu monochroa stellt. Auch DoHRN und HIDALGO vereinigen wenigstens palawanica und monochroa. Ich halte es mit MÖLLENDORFF für zweckmässiger, die aufgezählten Arten, die sämmtlich gut seschiedene Localformen sind, als selbstständig zu betrachten, und den SOWERBY’schen Namen auf die hier abgebildete Form zu beschränken. Die Hauptunterschiede von C. palawanica sind die erheblich dünnere Schale, der weitere, nur halb bedeckte Nabel, welcher durch einen ausgehöhlten Eindruck hinter dem Mundsaum noch grösser erscheint, die feinere Skulptur und der Nucleus, welcher eine halbe Windung mehr umfasst und dessen grösster Durchmesser mit dem der Schale zusammenfällt, während er bei palawanica senkrecht dazu steht. Ich möchte noch hinzufügen, dass bei monochroa die Naht sehr viel tiefer ist, als bei palawanica. Der einzige Unterschied der vorliegenden Schnecke von PFEIFFER’s Diagnose ist der Mangel des braunen Saumes am Mundsaum (peristoma extus fuscum). 1) T. umbilicata semiglobosa tenuiuseula, pallide brunnea, interdum rufo varie fasciata, minute rugulosa; spira mediocris; anfractus 4!/a eonvexiuseuli, ultimus rufo-bifaseiatus; umbilicus medioeris, pervius; apertura perobliqua, lunato-ovalis, intus lacten; peristoma extus fuscum, subinerassatum, reflexum, marginibus callo tenui junctis, columellari erasso, late expanso, umbilieum semitegente. Diamı. maj. 50, min. 40, alt. 30 mm. 35 5. Camaena (s. str.) palawanica (Preirrer). Taf. VII, Fig. 2. Testa umbilicata, globoso-depressa, solida, oblique striata, striis obliquis subgranu- lata, pallide fulva; spira brevis, convexa. Anfractus 4 convexiusculi, ultimus parum deflexus, prope suturam et supra peripheriam nigro-fasciatus, infra fasciam periphericam albidam nigricans, eirca umbilicum fere obteetum pallidus. Apertura perobliqua, rotundato-lunaris, intus margaritacea, obscure fasciata; peristoma incrassatum, nigrum, expansum et revolutum, margine columellari dilatato, fornicato- reflexo. — PFR. Diam. maj. 48, min. 41, alt. 36 mm. Helix palawanica PFEIFFER, in: Proc. zool. Soc. London 1855, p. 107, t. 32, fie. 7: (Camaena) Versuch, in: Malak. Bl. 1855 II, p. 138; Monogr. Helie. vivent., vol. 4, p. 201. — Dourn, in: MARTINI & CHEMNITZ, Gonch. Cab, I, vol. 1, 12, IV, p. Bar, 2 lo soo Hıparco, Atlas, t. 19, fig. 3—5. — MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, v. 22, p. 90, no. 332; sep. p. 65. Aufenthalt auf Paragua. „Von dieser Art sind nach Abtrennung der typischen monochroa noch die folgenden fünf Arten (lagunae, trailli, stolidota, palumba und sauliae), sowie Ü. doriae DoHRN von Borneo auszuscheiden, wenn man nicht die ganze Reihe von avus bis trailli als Local- rassen einer Species behandeln will. Keinenfalls sind sie individuelle Abarten, wie PıLspky (in Tryon, Manual VI, p. 209) anzunehmen scheint, sondern gut geschiedene Localformen. Dagegen sind die Abänderungen nach Gestalt, Färbung und Bänderung am gleichen Fundort, also mzzZatzones in unserem Sinne, immer noch ziemlich zahlreich. Ich unter- scheide nach einem sehr reichen Material, namentlich vom mittleren Theil der Insel Paragua, folgende: a) mut. albolabiata — monochroa auttor. non SOWERBY. Lippe rein weiss, Schale hellgelblich braun mit breiter, etwas verschwimmender brauner Binde unter einer sehr schmalen über der Peripherie, oberhalb eine breitere, blassbraune oft verschwindende Binde. b) mut. /z/va. Weisgelippt, gelbbraun, Binden dunkler und namentlich oben deut- licher. — HiDAL60, Atlas t. XIX, fig. 3. c) mut. /wscolabiata. Lippe braungerandet, nach innen heller, Grundfarbe ziemlich gelbbraun, Binden kastanienbraun, untere selır breit, obere oft verschwindend. — MARTINI-CHEMNITZ, ed. 1, t. 171, fig. 2. 36 d) Zypzca. Lippe wie bei c, obere Binden zusammenfliessend und dadurch fast die ganze Schale braun, untere Binde sehr breit, dunkelbraun, an der Peripherie ein heller Streifen. e) mut. confusa. Wie d, aber kleiner, festschaliger, heller Streif sehr markirt. — Helix sauliae HınDaLao (nec PFEIFFER) in: Journal de Conchyliologie 1887, t. 5, fig. 1; Atlas, t. XIX, fig. 4. f) mut. /zsca. Binden sämmtlich in einander geflossen, daher einfarbig braun bis schwarzbraun. Hıpar6o, Atlas, t. XIX, fig. 5. — Diese Form kommt in der Färbung C. doriae DoHurn nahe und ist wohl die Veranlassung gewesen, dass jene Borneo-Art auch von Paragua eitirt wird (z. B. Tryon-PıLspry ]. ec. p. 209). C. doriae ist indessen durch die Gesammtform und die Skulptur hinreichend verschieden.“ — MLLDFF. 6. Camaena (s. str.) lagunae (Hınauco). Taf. VII, Fig. 3—4. Testa fere obteete umbilicata, globoso-turbinata, solidiuscula, haud nitens, subtiliter striatula, in anfraetu ultimo aperturam versus rugis obliquis vix conspieuis, in parte mediana tantum distinctioribus sculpta, sub epidermide tenui pallide lutes- cente castaneo tri-vel quadrifasciata: fascia angusta subsuturali, marginali, secunda et tertia angustis, quarta e marginis externi insertione oriente multo latiore. Spira late conoidea, apice obtuso, detrito; sutura linearis, impressa. Anfraetus 5 sat convexi, regulariter acerescentes, ultimus rotundatus, antice breviter deflexus. Apertura obliqua plano leviter arcuato, rotundato-ovata, lunata, intus sordide albida fasciis translucentibus; peristoma reflexum, vix incrassatum, castaneum vel fuscum, marginibus vix conniventibus, callo tenuissimo vix tincto junctis, columellari arcuatim ascendente, saturate castaneo, intus coerulescenti- albido marginato, superne valde dilatato, extenso, umbilicum angustum fere obtegente. Diam. maj. 40, min. 33,5, alt 34 mm. Helix Lagunae HIDarL6o'), in: Journal de Conchyliogie 1887, vol. 35, p. 108, pl. 4, fig. 5; OBras, Atlas, t. 19, fig. 6. — (Camaena) MÖLLENDORFF, Verzeichniss philipp. Landmoll., in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p- 91, no. 333; sep. p. 66. 1) Testa subobteete umbilicata, globoso-turbinata, solidiusceula, non nitens, striatula, ultimo anfractu rugis minutissimis, vix conspieuis, oblique sculpto; sub epidermide tenui, pallide lutescente, superne fulvida, inferne albida fasciis 4 castaneis, inaequalibus ornata; spira late conoidea apice obtusa; sutura sub lente minutissime plicata; anfr. 5 convexi, ultimus antice paulo descendens; apertura rotundato-lunaris, intus albida, faseiis subpellucentibus; peristoma reflexum, vix incrassatum, castaneum vel fuscum, marginibus callo tenuissimo junctis, columellari intus coerulescenti-albido, deorsum valde extenso, umbilieun angustum fere tegente. — Diam. maj. 41, min. 35, alt. 30 mm. 31 Helix monochroa var. lagunae Pırssry, in: Tryon, Manual, ser. 2, vol. 6. p- 209 1.26, fie. 9. Hab. Balabac. „Der Fundort Luzon, den HıpAaL6o angibt, ist zu streichen, er beruht auf Angaben einheimischer Sammler, die darin sehr unzuverlässig sind, und QuAprAs hat die Art später mit Sicherheit von der Insel Balabac zwischen Paragua und Borneo erhalten. — Im Gegensatz zu PıLspry möchte ich sie als Art halten, nicht bloss des fast geschlossenen Nabels, der höheren kugeligen Form und der verschiedenen Bänderung wegen, sondern namentlich weil sie fünf Windungen und einen Nucleus von fast 2'/s Windungen mit 8,5 mm Durchmesser besitzt.“ — MLLDFF. Zu dem Fig. 3 abgebildeten Typus stellt MöLLENDORFF noch die Fig. 4 abgebildete Prachtform, welche er durch Furron von Palawan erhalten hat, als var. gigas mit der Diagnose: T. multo major, taeniis fuscis usque in labium productis ornata, nuclei anfr. 2'/, diam. 12 mm. — Diam. maj. 52, alt. 49 mm. 7. Gamaena (s. str.) trailli (PrEırrer). Taf. VII, Fig. 5, 6. Testa anguste et fere obtecte umbilicata, globoso-conica, solida, haud nitens, undique confertim plicata, plicis obliquis irregularibus, hie illie dichotomis, castaneo- fulvida, in anfraetu ultimo zona peripherica latiuscula et area umbilicali luteis, vel fulva, castaneo bi-vel trifasciata. Spira conica, apice obtusulo, laevi; sutura linearis parum impressa. Anfractus 5 convexi, regulariter acerescentes, ultimus major, antice breviter deflexus. Apertura diagonalis, truncato-ovalis, intus coeruleo- albida fasciis translucentibus; peristoma fuscum, undique expansum et reflexum, marginibus subconniventibus, callo translucido nitido junctis, columellari late reflexo, albo, extus fuscescenti limbato, supra dilatato, saturate maculato, umbili- cum fere omnino obtegente. Diam. maj. 53, min. 42, alt. 45 mm. Helix Trailli PrFEIFFER!), in: Proc. zool. Soc. London 1855, p. 107, t. 32, fig. 4; orr (Camaena) Versuch, in: Malacozool. Bl., vol. II, 1855, p. 138; Monogr. Helic. vivent, vol. IV, p. 256. — (Helicostyla ?) Isser, Moll. Borneo, p. 46. — (Camaena, Hadra) PFEIFFER- CLessin, Nomenclator, p. 189. — DOHRN, in: MARTINI-ÜHEMNITZ, Conch. Cab., ed. II, vol. I, 12, IV, p. 556, t. 270, fig. 1, 3. — 1) T. umbilicata. conica, solida, oblique confertim plicata, castaneo-fulvida; spira conica, apice obtusula; anfractus 5 convexi, ultimus fascia peripherica et area lata basali luteis ornatus, antice vix descendens; apertura diagonalis truncato-ovalis, iAtus coeruleo-albida; peristoma fuscum, expansum et reflexiuseculum, marginibus subconniventibus, columellari brevi. albo, late reflexo, umbilicum angustum fere tegente. — Diam. maj. 54, min. 43, alt. 37 mm. 38 (Camaena) MÖLLENDORFF, Verzeichn. philipp. Landmoll., in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 92, no. 334 (sep. p. 67). — PıLsBry, in: Tryon, Manual, ser. 2, vol. 6, p. 207, t. 23, fig. 63, 64. — Isser, Moll. Borneens., in: Ann. Mus. Civico Genova, vol. 6, p. 409. — PFEIFFER-ULessin, Nomenclator, p-lS9. Aufenthalt nach PFEIFFER auf den Inseln der Palawan-Passage, nach PLATEN und EvERETT auch auf Paragua (Palawan). Das Fig. 5 abgebildete Stück ist das Exemplar, welches MÖLLENDORFF im Verzeich- niss als dem PFEIFFER’schen Typus anı nächsten kommend erwähnt. Er sagt darüber: „Als Camaena trailli werden jetzt gewöhnlich schr hohe Formen angesehen, während PFEIFFER’s Typus eine verhältnissmässig flache Form ist. Ein Stück meiner Sammlung misst 53:45 oder Höhe vom Nabel gemessen: 36,5 mm, stimmt also genau zu PFEIFFER’s Mafsen. Kommt sie mithin in der Gesammtform der C. palawanica nahe, so unterscheidet sie sich doch nicht nur durch die auffallende Skulptur, welehe aus groben, rippenartigen Falten besteht, sondern auch durch die gewölbteren Windungen, welche PFEIFFER hier richtig als „convexi*, bei palawanica als „convexiusculi* bezeichnet. Die höheren Formen, wie DOHRN im CHEMNITZ, ed. Il, t. 270, fig. 1, 3 eine abbildet, bis diam. 51, bei alt. 52 mm, scheinen nur individuelle Abänderungen am gleichen Fundort zu sein; es wird genügen, sie als mut. eZevata abzutrennen. — Dagegen erhielt ich von STAUDINGER als von PLATEN auf Paragua gesammelt eine andere Rasse, welche mindestens als Subspecies oder geo- graphische Varietät einen besonderen Namen verdient“ (s. d. folgende Nummer). ‘a. Camaena trailli, subsp. turrita MÖLLENDORFF. Taf VII, Fig. 6. Differt a typo testa magis elevata, anfraetibus 5'/,, diam. 47, alt. 55 mm, seulptura minus distineta, labio magis expanso, minus incrassato, fascia peripherica pallida haud in labio conspicua, nuclei anfractibus 3. (MLLDFF.) Camaena trailli subsp. turrita MÖLLENDORFF, Verzeichn. philipp. Landmoll., in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 92, no. 334a; sep. p. 67. Hab. Paragua. „Wenn sich diese erheblichen Unterschiede bei einem grösseren Material als constant herausstellen, so würde ich kein Bedenken tragen, diese sehr abweichende Form als be- sondere Art aufzufassen. Sie ist besonders dadurch interessant, dass sie sich in Form und Färbung schon sehr den Phoenicobius-Arten von Mindoro nähert, z. B. »awjanica ı 39 Hıp. — Hauptunterschied ist auch hier wieder der Nucleus, der bei /raz/ä aus knapp 2!/, bei Zurrita aus deutlich 3 embryonalen Windungen besteht; bei /razli steht sein grösster Durchmesser senkrecht zu dem der Schale, bei Zurrita läuft er mit jenem parallel.“ — MLLDFF. Ss. Camaena stolidota QuaprAs & MÖLLENDORFF. Taf. IX, Fig. 1a, b. Testa latiuscula sed semiobteete umbilicata, eloboso-depressa, solidula, striis trans- versis sat distinetis et plieis oblique antrorsum decurrentibus, subregulariter distantibus sculpta, opaca, aut fulva, taenia supraperipherica angusta, altera infraperipherica lata castaneis ornata, aut unicolor castaneo-fusca. Spira semi- globosa apice obtuso. Anfractus 4'/;, primi 2 nucleum distinete separatum — diam. 7” mm — formantes, convexiuseuli, ultimus ad peripheriam plus minusve angulatus, basi planiusculus, lineis spiralibus sat confertis rugulosis sculptus, antice breviter sed valde deflexus. Apertura diagonalis, truncato-ovalis; peristoma sat expansum, revolutum, castaneo-labiatum, margine columellari valde dilatato, umbilicum medio obtegente, — MLLDFF. Diam. 30, alt. 23, apert. lat. 21, long. 17, alt. 11 mm Camaena stolidota QUADRAS & MÖLLENDORFF, in: Nachrbl. D. malac. Ges. 1594, vol. 26, p. 114. — MöLLEnDorFr, Verzeichn. philipp. Land- moll.. in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 93, no. 335; sep. p. 68. ) » F ; SEP. p Paragua: Umgebung von Puerto Princese. 9. Camaena (s. str.) palumba (Souversie). Taf. IX, Fig. 2. Testa profundissime umbilicata, orbieulato-convexa, subtenuis, confertim oblique plicatulo-striata, concentrice et laxe substriata, subtus magis distincte, pallido fulva, faseia alba ad peripheriam utrinque rufo marginata, et altera alba, lata, postice evanescente, eirca umbilicum ornata. Spira convexa, apice obtusa. Anfractus 4 convexi, rapide accrescentes, ultimus antice subito deflexus, ad peripheriam obtuse subangulatus, pone labrum subeonstrictus. Sutura impressa. Apertura obliqua, transverse lunaris, rufo marginata, margine faseiis albis interrupto, intus concolor fasciis perlucentibus; peristoma acutum, reflexum, circa perforationem medioeriter apertam late reflexum et rufo tinetum; area umbilicali antice rufa. — SOUVERBIE. Diam. maj. 35, min. 30, alt. 27 mm 28:24,5:20 mm fide SOUVv.). 40 Helix palumba SOUVERBIE, in: J. de Conchyliologie VIIl, 1860, p. 369; X, p. 248, t. 10, fig. 5. — HipaArgo, ibid. vol. 37, p. 297, t. 14, he. I. — PILSBRY, in: Tryon, Manual, vol. Vl, p. 209, t. 27, fig. 18, 19, t. 41, fig. 12—14. — (C.) MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz vol. 22, p. 93, no. 336, sep. p. 68. Archipel der Kalamianes: Busuanga, Kalauit, Malagom. MÖLLENDORFF erkennt eine var. major an, die HıpaLGo in J. Conch. vol. 37 und Atlas t. 19, fig. 2 abbildet; die Figur ist copirt bei PıLspry t. 41, fig. 15. 10. Camaena (s. str.) sauliae (Prr.). Taf. IX, Fig. 3. Testa obtecte umbilicata, globoso-depressa, solidiuscula, oblique striata, fulvida, medio fasecia unica alba utrinque rufo-marginata ornata: spira brevis, obtusa. Anfractus 4 vix convexiusculi, ultimus basi subplanatus, antice subito deflexus, circa umbilicum angustum pervium rufus. Apertura perobliqua, lunato ovalis; peristoma breviter reflexum, marginibus conniventibus, callo tenui junetis. colu- mellari castaneo, valde dilatato, umbilicum fere oceultante. — PFr. Diam. maj. 35, min. 30, alt. 27 mm. Helix sauliae PF&£IFFER, in: Pr. zool. Soc. London 1845, p. 72; Mon. Helie. vivent. vol. 1, p. 331. — REEVE, Oonchol. icon. t. 75, no. 393. — (Camaena) PFEIFFER, Versuch, in: Malac. Bl. Il, 1855, p. 138. — PFEIFFER-CLESSIN, Nomenclator p. 190. — (monochroa var.) PıLsgry, in: Tryon, Manual, ser. I, vol. VI, t. 42, fig. 22. — MÖLLENDORFF, Verzeichn. in: Abh. Ges. Görlitz vol. 22, p. 93, no. 337; sep. p. 68. Küsteninsel Morique oder Murigi an Palawan. „HıDAaLGo gebührt das Verdienst, nachgewiesen zu haben, dass C. sauliae PFR. von palumba Souv., welche PFEIFFER als Synonym seiner Art auffasste, artlich verschieden ist, hat aber dann den Irrtum begangen, die PFEIFFER’sche Art, die er wohl nicht in Natur gesehen hat, für eine Varietät von C. Zalawanica zu halten, worin ihm PıLsgry folst. Abgesehen von der Grösse ist aber C. sawuliae eine ausgezeichnete Lokalrasse, welche den Formenkreis von C. monochroa mit dem von C. campanula verknüpft.“ MILLDFF. 41 11. Camaena (s. str.) eamelus (Prr.) Testa compresse umbilicata, conoideo-campanulata, solida, striata, sub lente minu- tissime decussata, alba, castaneo trifasciata; spira ventrosa, sursum conoideo- attenuata. Anfractus 6 modice convexi, ultimus antice vix descendens, basi sub- gibboso-compressus. Apertura diagonalis, truncato-ovalis; collumella arcuata, callosa, subtruncata: peristoma album, expansum, margine collumellari dilatato, patente. — PFR. Helix camelus PFEIFFER in: Pr. zool. Soc. London 1855, p. 111; Monogr. Helie. vivent. vol. 4, p. 247; (Obba) Versuch, in: Malac. Bl. 1855, Il, p. 136. — MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz vol. 22, p. 93, no. 338; sep. p 68. Küsteninsel Bakuit bei Nordwest-Paragua. Auch diese noch unabgebildete Art haben wir bis jetzt in der MÖLLENDORFF’schen Sammlung noch nicht auffinden können, hoffen aber die Figur wie die der anderen beiden Arten nachliefern zu können. 12. Camaena campanula PrEiFrEr. Taf. IX, -Fig. 4. Testa obtecte umbilicata, globosa, solida, subtiliter regulariterque striatula, castanea: spira semiglobosa, apice obtuso pallido. Anfraetus 4» convexiusculi, ultimus antecedente vix latior, antice vix descendens, medio pallide eingulatus. Apertura perobliqua, lunato-ovalis, intus livescens; peristoma fuscum, subincrassatum, breviter reflexum, marginibus callo junctis, basalı introrsum obsolete albo-uni- dentato. extrorsum dilatato, umbilicum aneustum profundum semiocceultante. PFr. , r) © Diam. maj. 27, min. 23, alt (axis) 21 mm. Helix campanula PFEIFFER, in: Proc. soc. Zool. London 1845, p. 65; Monogr. Helic, vivent. vol. 1, p. 321; MArTINI-CHEMNITZ, ed. 2, vol. 1, 12, p. 231, t. 111, fig. 13, 14. — REEVE, Conch. icon. 16, no. 66. — (Obba) Preirrer, Versuch, in Malacozool. Bl. 1855, vol. 2, p. 136. — (O.) MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. 2, p- 159. — (Janira) Preirrer-Cuessin, Nomenclator p. 178. — (Neocepolis) PıLsBry, in 'Tryon, Manual ser. 2, vol. 6. p. 236, t. 53, fie. 11—13: (Camaena, Phoenicobius) ed. vol. 9, p. 10 4 Semper, Philippinen. II, X (v. Möllendorff Kobelt, Landschnecken II). 6 42 — (Camaena) MÖLLENDORFF, Verzeichniss philipp. Landmoll. p- 93, no. 339; sep. p. 68. Diese lang nur in wenigen Exemplaren von unsicherem Fundort bekannte Art stammt aus dem Archipel der Kalamianes; Exemplare, die ganz dem PrEırFEr’schen Typus entsprechen, finden sich auf der Insel Tangat. MÖLLENDORFF unterscheidet in seinem Verzeichniss ausser der Helix bintuanensis HIDALGO, die er ebenfalls hierherzieht, folgende drei Unterarten: 12a. Subsp. pollex MÖLLENDORFF. Taf. IX, Fig. 5. Dittert a typo spira cylindrica vel subpupiformi, apice convexo castaneo, anfractu penultimo quam antepenultimo multo humiliore, ultimo ad sinistram verticaliter planato, distinete angulato, bifaseiato; apertura parva, obliquissima, peristomate fere fornicatim reflexo saturate fusco, marginibus callo supra incrassato sub- continuis, valde approximatis, collumellari latissimo, intus planato et plica albida distineta subtruncata intus munito. Diam. maj. 22, min. 19, alt. 29 mm. Helix bintuanensis var. HrpaLco, Atlas t. 12, fie. 5. Camaena campanula subsp. pollex n.. MÖLLENDORFF, Verzeichn. philipp. Landmoll. p. 93, no. 339; sep. p. 68. Insel Koron im Kalamianes-Archipel. Macht den Eindruck einer Abnormität, scheint aber auf der Heimathinsel aus- schliesslich vorzukommen. 12b. Camaena (ecampanula subsp.) granifera (MÖLLENDORFF). Taf. IX, Fig. 6. Differt a typo summo castaneo, anfraetibus regularibus, supremis granulosis, ultimo obsolete trifasciato. Diam. maj. 27, min. 23,5, alt. 26 mm. Uamaena campanula subsp. granifera MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 94, no. 339b; sep. p. 69. Linapakan. 43 12c. Camaena (campanula subsp.) tritaeniata MLLprr. Taf. IX, Fig. 7. Differt a typo testa majore, latiore, anfractu ultimo distincte trifaseiato. Diam. maj. 30,5, min. 25, alt. 27 mm. Busuanga. 12d. Camaena (campanula subsp.) bintuanensis Hıparco. Taf. IX, Fig. 8. Testa oblique rimata, globosa, solida, nitidula, striis inerementi obliquis parum conspicuis (interdum sub lente minutissime granulosis) sculpta; fulva, rufo tri- fasciata, fascia infera angustiore sed saturatiore. Spira semiglobosa apice obtuso: sutura simplex, anguste albofilosa. Anfractus 5 sat convexi, inferi 3 latitudine subaequales, ultimus postice altitudinis */; oceupans, antice haud descendens, ad marginem superum fasciae tertiae obsolete angulatus, basi turgidulus. Apertura obliqua, truncato-ovalis, intus griseo-albida fasciis translucentibus; peristoma carneum vel tulvescens, undique incrassato -reflexum, marginibus distantibus, callo tenui ad insertionem externi tubereulifero junctis, collumellari arcuato, reflexo, supra valde dilatato, rimam fere obtegente, intus oblique intuenti peeu- liarıter incrassato-subtruncato. Dianı. maj. 31, min. 26, alt. 32 mm. Helix bintuanensis HIDALGO, in: Journal de Conchyliologie 1889, vol. 37. p. 296, t. 13, fig. 1. — (Obba, Neocepolis) PıLsBRy, in: Tryon Manual, ser. 2, vol. 6, p. 237, t. 61, fig. 28. — (Camaena, Phoenicobius) id. vol. 9, p. 104. — HıpaLco, Atlas t. 12, fig. 4. Camaena campanula var. bintuanensis MÖLLENDORFF, Verzeichniss philipp. Landmoll. p- 94, no. 339d; sep. p. 69. Insel Busuanga. 44 Sectio PHOENICOBIUS Mörcn. Testa bulimiformis vel pupaeformis, solida, apice permagno, plerumque fasciis 4 ornata. Typus Ü. arata Sow. Phoenicobius MOERcH, Cat. Yoldi p. 32. — MÖLLENDORFF, in: Nachrbl. D. mal. Ges. 1891, vol. 23, p. 266 (sectio Camaenae). — PıLsBry, Manual, ser. 2, vol. 9, p- 104. 13. Camaena (Phoenicobius) oblonga Sowerpy. Taf. IX, Fig. 9. Testa obtecete perforata, oblonga, subturrita, haud crassa, subunicolor brunnea, oblique striatula, in anfractu ultimo rugis irregularibus interdum subspiralibus, sculpta. Spira magis minusve elevata lateribus vix convexiusculis, apice obtusulo detrito; sutura impressa, linearis. Anfractus 5'/,—6 ab initio convexi, regulariter acerescentes, ultimus postice spirae altitudinem haud aequans, carina parum prominente sed distineta peripherica einctus, antice haud descendens. Apertura parum obliqua, ovalis, intus fuscescenti-livida; peristoma expansum, subreflexum, fuscescens, marginibus conniventibus sed minime junctis, columellari valde dilatato, oblique intuenti intus plica albida infra subtruncata munito, umbilicum sub- oceultante. Diam. maj. 24, min. 21, alt. 37 mm. Helix oblonga SOWERBY, in: Proc. zool. Soc. London 1841, p. 40. -— (Bulimus) PFEIFFER, Symbolae 11, p. 119, nec Bul. oblongus MÜLLER). — REEVE, Conchol. icon. t. 23, no. 99. — (Cochlostyla, Phoeni- cobius) PFEIFFER-CLESSIN, Nomenclator p. 210. — (Ph.) PıLspry, in Tryon, Manual vol. VIII, p. 269, t. 18, fig. 10—12. Bulimus lubanicus PrEirrEer, Symbolae III, p. 55; Monogr. Helie. viv. vol. 1, p- 78; MARTINI-CHEMNITZ ed. II, p. 204, t. 34, fig. 9, 10. — (Chrysallis) Versuch in: Malacozool. Bl. 1855, vol. 2, p. 150. Nord-Mindoro (nicht Insel Luban). 45 14. Camaena (Phoenicobius) oomorpha Sowerpy. Taf. IX, Fig. 10. Testa perforata, ovato-oblonga, crassiuscula, loneitudinali i i esta y a, ovato-oblonga, crassiuscula, longitudinaliter minute striata et sub- decussatim malleata, castanea, prope suturam pallide faseiata: spira obtuse ovato- eonoidea. Anfractus 5 convexi, ultimus spira paulo brevior. Apertura sub- verticalis, ovalis, intus nitide albida; peristoma late expansum, reflexum, marginibus approximatis, columellari valde dilatato, reflexo, perforationem velante. Prr. - Long. 2%, diam. 18, alt. apert. intus 13, lat. 8,5 mm. Helix oomorpha Sowergy, in: Pr. zeol. Soc. London 1840, p. 103, — (Bulimus) PFEIFFER, Symbolae II, p. 119; Monogr. Helie. viv. vol. 2, p- 75. — (Cochlostyla, Phoenicobius) PFEIFFER-ULESSIN, Nomen- elator p. 210. -— (Ph.) Pırsery, Manual ser. 2, vol. 8, p. 269, t. 6, fig. 29, 30. — MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz vol. 22, p. 94, no. 341; sep. p. 69. West-Mindoro (nicht Tablas). 5 : & . : ER IR Se . 10r®© Es liegt mir leider nur die kleine Varietät aus Siüdwest-Mindarao_ vor, welche MÖLLENDORFF als subsp. diminuta bezeichnet. Sie ist 23,5 mm lang $, die Mündung innen gemessen 10 mm. Eine helle Nahtbinde ist nicht vorhanden, aber auf der letzten Win- dung eine deutliche Peripherialbinde, und am unteren Theil eine zweite breitere Binde, welche einen duukelbraunen Nabelfleck begrenzt. Der Mundsaum hat an beiden Insertionen knötchenartige Verdiekungen, welche durch einen dünnen Callus verbunden sind, er erscheint bei schrägem Einblick auffallend verbreitert und unten zahnartig abgestutzt:; der Gaumen ist blass violett. 15. Camaena (Phoenicobius) arata SOwERBY. Taf. x, Fie. 45. 3 Testa obtecte perforata, eylindrico-ovata, pupaeformis, solida, erassiuscula, oblique costata, costellis praesertim in anfractibus medianis prominentibus, distantibus, in ultimo minoribus et magis confertis, fusca, in anfractibus superioribus fascia suprasuturali insignis, in ultimo fascia peripherica fuscescente saepe aperturam versus evanescente cineta, demum nigro-castanea, haud nitens. Spira elate convexo- conoidea apice laevi, albo, parvo; sutura profunda, submarginata, ad costas erenulata. Anfractus 6—6'/, convexi, subinflati, ultimus postice spirae altitudinem haud aequans, antice profunde deflexus. Apertura obliqua lunato-rotundata, intus coerulescenti-albida; peristoma late reflexum, intus saturate fuscum, mar- ginibus conniventibus, callo tenui junetis, externo et basali bene rotundatis, 46 columellari supra plica alba latissima intrante perdilatatus, super umbilicum reflexus sed haud appressus. Alt. 46, diam. max. 37, alt. apert. cum perist. 24, lat. 22 mm. Helix arata (Helicostyla?) SOWERBY, in: Proc. zool. Soc. Loudon 1840, p. 89. — (Bulimus) PFEIFFER,') Symbolae Il, p. 43: Monogr. Helie. vivent. vol. 2, p. 77 (nec Bul. aratus Ksrr.) — MARTINI- CHEMNITZ, Conchyl. Cab. ed. II, p. 204, t. 57, fig. 10. — (B., Chrysallis) ALers,. Heliceen p. 141. — (Helix) REEVE, Concho- log. icon. no. 59, t. 14. — (Pupa Phoenicobius) MÖRCH, Cat. Yoldi p. 33. — (Chrysallis) PFEIFFER, Versuch, in: Malac. Bl- II, p. 150. — (Cochlostyla, Chrysallis) Apans, Genera Il, p. 143. — (C., Phoen.) MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. II, p. 177. — (C.. Ph.) PFEIFFER-Ötessin, Nomenclator p. 210. — (Camaena, Ph.) MÖöLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abhandl. Ges. Görlitz vol. 22, p. 94 (sep. p. 69). — PiLsBRY, in: Tryon, Manual vol. 8, t. 18, fig. 2—5. Aufenthalt in Süd- und Südwest-Mindanao. Die CuninG sche Angabe Tablas ist irrig. Eine sehr veränderliche Art, sowohl was Grösse als was Farbe und die Entwick- lung der Zähne am Basalrand anbelangt. Das abgebildete Exemplar stellt die Form in ihrer höchsten Entwicklung bezüglich der Färbung dar und unterscheidet sich in dieser Hinsicht wesentlich von der Preıirrer’schen Diagnose. Es hat schon auf den oberen Windungen gieich von dem abgeriebenen weisslichen Apex an ein breites, tiefbraunes Band, das die untere Hälfte der Windungen einnimmt, auf der drittletzten Windung schwindet es, tritt aber in der letzten Hälfte der vorletzten wieder auf und wird von da nach der Mündung hin immer intensiver; auf der letzten Windung verschmilzt es mit dem ebenso dunklen Bande, welches die ganze Unterhälfte einnimmt, sodass das helle peripherische Band, welches aber bei diesem Exemplare nicht weisslich, sondern ebenso braungelb wie die drittletztee Windung gefärbt ist, schliesslich vollständig verschwindet. Die Mündung ist im Inneren nicht weiss, sondern bläulich und der Mundsaum ist nicht schwarz gesäumt, sondern in seiner ganzen Ausdehnung tiefbraun, mit Ausnahme der breiten, nach unten fast abgestutzten Spindelfalte, welche durch ihre weisse Färbung scharf absticht. Es kommen aber auch Exemplare in allen Schattirungen von Braungelb und Weiss vor, auch mit gelbem und weissem Mundsaum, und mit weisser Peripherial- 1) T. perforata, cylindrico-ovata, pupaeformis, erassiuscula, fusca, albo-unifasciata, costis obliquis, magis minusve con- fertis exarata; sutura profunda; anfraetus 6 inflati, ultimus 1/3 longitudinis subaeqnans; collumella recte descendens, dilatata, latissime r flexa, plica umbilicali introrsum prominente; apertura lunato-rotundata, intus alba; peristoma late reflexum, intus nigro-marginatum, basi obsolete dentatum, marginibus callo juncetis. — Long. 43—45, diam. 24—26 mm. Apertura intus 16 mm longa, 11 lata. — Hab. Tablas. 47 binde. Weiterhin kommen neben den normalen Exemplaren ohne jegliche Spur von Zähnen auch solche mit einem Basalzähnchen (Fig. 2) und mit zwei Zähnchen (Fig. 3) vor; die Zähne heben sich hell von dem dunklen Mundsaum ab. Auch die Berippung schwankt. Fig. 2 ist kaum noch obsolet rippenstreifig und bildet überhaupt einen Ueber- gang zu der nachfolgenden adusta, welche ihm in ihrer var, subarata eine Uebergangs- form entgegenschickt, so dass eine Trennung der beiden Formenkreise, von denen der eine dem Südwesten, der andere dem Südosten von Mindoro angehört, längs der Berührungsgrenze wohl manchmal ihre Schwierigkeiten haben dürfte. Meistens wird freilich die viel engere Perforation und der angedrücktere Spindelrand zur Unterscheidung genügen. Fig. 2 hat eine Höhe von 37 mm; die letzte Windung nimmt hinten gemessen 16 mm ein, die senkrechte Mündungshöhe beträgt 17 mm. — Fig. 3 misst 35 mm, die letzte Windung hinten 17 mm, die Mündung ebenfalls 17 mm. Bei beiden ist die letzte Windung vornen nicht herabgebogen. 16. Camaena (Phoenicobius) adusta SowErsry. Taf. X, Fig. 4, 5. Testa anguste et obteete perforata, eylindrieo-ovata, pupaeformis, solida oblique striatula, nitidula, fusca, ad suturas saturatius obsolete fasciata, anfractibus inferis castaneis, fascia peripherica plerumque nulla. Spira conieo-turrita lateribus con- vexis, apice parvo, acutiusculo, albido vel pallide fuscescente; sutura parum im- pressa, angustissime pallidius marginata. Anfraetus 6'/—7 convexiuseuli, lentissime acerescentes, ultimus parum major, postice spirae altitudinem haud aequans, antice haud descendens. Apertura obliqua, parva, truncato-ovalis, intus coeruleo- albida fusco-castaneo limbata; peristoma castaneum, late expansum, reflexiusculum, marginibus conniventibus, vix callo tenuissimo translaeido junetis, superior medium versus productus, dein valde arcuatus, collumellaris stricte ascendens, intus subtorto-truncatus vel subplicatus, plica pallidiore vel albida, ad insertionem perdilatatus, reflexus, subappressus, perforationem angustam tantum relinquens. Alt. 50, diam. max. 33, alt. apert cum perist. 24, lat. 22 mm. Helix adusta SOWERBY, in: Proc. zool. Soc. London 1841, p. 39. — (Bulimus) PFEIFFER,!) Symbolae III, p. 82; Monogr. Helie. viv. II, p. 78. — DESHAYES, in: Frussae p. 103, t. 108B, fig. 13, 14. — (Bul.) MARTINI-CHEMNITZ, Bulimus p. 204, t. 57, fig. 11. — (Helix) Resve, Conchol. icon. no. 77, t. 19. — (Pupa Phoenicobius) 1) T. perforata. ceylindrico-ovata,: pupaeformis, solida, oblique striatula, castanea, apice pallida; sutura levis; anfr. 6 convexiusculi, ultimus 2/s longitudinis subaequans, pallide unifasciatus; columella recte descendens, intus subtorte truncata; apertura truncato-ovalis; peristoma castaneum, late expansum, reflexiusculum, margine columellari perdilatato, reflexo, subappresso. — Long. 44, diaın. 25 mm, apert. intus 20 mm longa, 12 lata. — 48 Mörcn, Cat. Yoldi p. 33. — (Chrysallis) PFEIFFER, Versuch, in: Malac. Bl. VI, p. 150. — (Cochlostyla) Anaums, Genera vol. II, p- 143. — (Phoenicobius) MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. II, p- 177. — (Ph.) PFEIFFER-CLEssIn, Nomenclator p. 210. — (Ph.) PILSBRY, Manual vol. 8, p. 268, t. 18, fig. 8, 9. Aufenthalt in Südost- und Ostmindoro, das Verbreitungsgebiet sich an das von Camaena arala unmittelbar anschliessend. Typische Exemplare unterscheiden sich von der vorigen Art leicht durch die schlankere Gestalt mit nicht aufgetriebenen Windungen, die schwächere Skulptur, den Glanz, die grössere Zahl und langsamere Zunahme der Windungen und die abweichende Nabelbildung. Der Spindelrand ist viel fester angedrückt und lässt nur eine enge Perforation übrig, die Falte an der Insertion ist viel schwächer ausgeprägt, nur wenig oder gar nicht heller gefärbt, als der Rest, und nach unten hin abgestutzt; die Mündung ist viel kleiner, der Oberrand mit der Insertion fast bis in die Mittellinie vorgezogen. Es kommen aber auch Formen vor, wie das Fig. 5 abgebildete, welche die Trennungslinie fast verwischen; MÖLLENDORFF hat sie als subsp. sxdarata abgetrennt. Sie ist von der Fig. 3 abgebildeten Varietät der C. arafa in der Skulptur gar nicht zu unter- scheiden, hat die helle Mittelbinde und weisse, selbst unten etwas abgestutzte Spindelfalte, ist aber sonst eine ächte adusta. 17. Camaena (Phoenicobius) brachyodon Sowergy. Taf. X, Fig. 6. Testa perforata, ovata, castanea, pallide fasciata, oblique striatula; sutura distincta. Anfractus 6 convexiuseuli, ultimus "/; longitudinis vix superans, ad aperturam deflexus; collumella late reflexa, intus unidentata, albocallosa. Apertura lunato- rotundata, basi unidentata; peristoma late reflexum, nigro-fusco marginatum. Alt. 48, diam. 30 mm; apertura intus 22 mm longa, 15 lata. Helix brachyodon (Helicostyla) SOWERBY, in Pr. zool. Soc. London 1840, p. 89. — (Bulimus) PFEIFFER, Symbolae Il, p. 43; Monogr. Heliec. vivent. vol. II, p. 77; MARTINI & CHEMNITZ, ed. 1I Bulimus p. 203, t. 57, fig. 8, 9; (Chrysallis) Versuch, in: Mal. Bl. 1855, II, p. 150. — (Helix) RerveE, Conch. icon. t. 19, no. 79. — (Cochlostyla) Genera II, p. 143. — (Cochl.) PFEIFFER-CLEssIn, Nomenclator p- 210. — (Camaena, Phoenicobius) MöLLENDORFF, Verzeichn. p- 94, no. 344; sep. p. 69. — (Phoen.) Tryon, Manual ser. II, vol.8,M.. 268, 1 18, 10..3,9. Oestliches Mindoro, +) 18. Camaena (Phoenicobius) naujanica Hrpanco. Taf. X, Fig. 7, 8. Testa obtecte perforata, ovata, tenuis sed solida, oblique subtiliterque striatula, fusca, fascia albida in anfractu ultimo mediana, in superis suprasuturali, fusco- limbata, et in anfractu ultimo fascia altera lutescente, aream umbilicalem ceastaneo tinetam eingente ornata. Spira globoso-turrita apice parvo albo, obtusulo; sutura linearis, profunda, infra fuscomarginata. Anfractus 6 regulariter acerescentes, superi convexiusculi, inferi convexi, ultimus antice subdeflexus, postice spirae altitudinem parum superans, impressionibus spiralibus obsoletis aperturam versus cinetus. Apertura obliqua, Junato-ovata, intus livide coerulescens, macula umbilicali et fascia peripherica translucentibus: peristoma late reflexum, late castaneo limbatum, marginibus subconniventibus, vix callo tenuissimo junctis; margo externus regulariter arcuatus, collumellaris vertiealis, intus albido-einereo tinetus sed haud plicatus, supra dilatatus, subappressus, extus et supra castaneo- limbatus, perforationem obtegens. Alt. 45, diam. max. 32, alt. apert. cum perist 5,5, lat. 19 mm. Bulimus brachyodon var. Mörch, Cat. Kjerulf t. 1, fig. 4. Bulimus adustus var., PFEIFFER, Monogr. Helic. vol. Ill, p. 362 (fide Hınarao). Cochlostyla naujanica HıpaL6o,') in: Journal de Öonchyliologie 1857, vol. 35, p. 171; 1888, vol. 36, t. 4, fig. 1. Uamaena naujanica MÖLLENDORFF, Verzeichn. philipp. Landeonch., in: Abhandl. Ges. Görlitz vol. 22, p. 95; sep. p. 70, no. 345 (mit subsp. erandis). Camaena brachyodon var. naujanica Pırspry, in: Tryon, Manual, ser. 2, vol. 5, p- 268, t. 18, fig. 7 (efr. fig. 8). Aufenthalt in Nordost-Mindoro, die Subsp. in Nord-Mindoro. 2. Genus CHLORITIS Bicx. Testa depresse globosa, umbilicata, plerumque unicolor, regulariter (in apice quoque) granulata, granulis quincuneiatim dispositis, in speciminibus optime conservatis pilosa; apertura lunato-eircularis, peristoma reflexum. 1) Testa perforata, ovata, tenuis, substriatula, castanea; faseiis binis, angustis, lutescentibus ormata; spira globoso- conoidea, apice minuto, albido, obtusiusculo; sutura distineta: anfr, 6 convexi, ultimus antice subdeflexus, #/a longitudinis aequans; apertura subrotundata, intus albida; columella verticalis, intus albido-cinerea, extus nigra, reflexa, perforationem subtegens peristoma regulariter arcuatum, reflexum, nigrum. — Alt. 45, diam. 30 mm. Semper, Philippinen, II X (v. Möllendorff-Kobelt, Landschnecken II!. 7 50 Chloritis BECK Index Mus. Christ. 1837, p. 29. — ALBERS, Heliceen p. 91, ed. MARTENS p. 161. — PFEIFFER-OLessin, Nomenclator p. 183. — PILSBRY, in: Tryon, Manual vol. VI, p. 242; vol. IX, p. 117. — MÖLLENDORFF, in: Pr. zool. Soc. London 1891, p. 335. Die Gattung Chloritis ist auf den Philippinen im Verhältniss zu den Nachbar- gebieten schwach repräsentirt; 7 kleinere Arten, sämmtlich der Untergattung Chloritis s. str. angehörend. 1. Chloritis subsuleata MÖLLENDORFF. Taf. XI, Fig. 1. Testa aperte umbilicata, discoidea, sat tenuis, subpellucida, leviter striata, lineis impressis irregulariter oblique decurrentibus et punctis impressis confertis regulariter dispositis sceulpta (verosimiliter pilosa), subnitens, pallide brunnescenti- cornea; spira leviter concava. Anfractus 5 convexiusculi, sutura valde impressa disjuneti, ultimus lateraliter subeompressus, medio paullum impressus, subsulcatus, antice longe descendens, tum ad aperturam breviter sed valde deflexus. Apertura fere horizontalis, cordiformis; peristoma superne vix, externe parum, inferne magis expansum, reflexiusculum, incrassatulum. — MLLDFF. Diam. maj. 20, alt. 10 mm. Ohloritis subsulcata MÖLLENDORFF, in: Nachrbl. D. malak. Ges. 1894, vol. 26, p. 96; Verzeichn. philipp. Landmoll., in Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p- 95, no. 346 (sep. p. 70). Kalamianes: Insel Kulion (nach dem Verzeichniss Koron). Schale offen genabelt, scheibenförmig, ziemlich dünn, fast durchsichtig, fein gestreift, mit unregelmässig schräg herablaufenden, eingedrückten Linien und dichten, eingedrückten, regelmässig angeordneten Punkten skulptirt, in frischem Zustande allem Anscheine nach behaart, schwach glänzend, hell hornbräunlich. Gewinde etwas eingesenkt. Fünf leicht sewölbte, durch eine stark eingedrückte Naht geschiedene Windungen, die letzte seitlich etwas zusammengedrückt, an der Peripherie schwach eingedrückt, fast gefurcht, vornen lange allmählich herabsteigend und dann an der Mündung kurz aber stark herabgebogen. Mündung fast horizontal, herzförmig; Mundsaum oben kaum, aussen nur ganz wenig, unten stärker ausgebreitet, leicht zurückgeschlagen und etwas verdickt. 5l 2. Chloritis quieta Reeve. Taf. XI, Fig. 2. Testa umbilieata, depressa, striatula et undique minutissime sranulata, sericea, pellueida, rubello-cornea; spira plana; sutura impressa. Anfractus 5 convexius- euli, ultimus magnus, rotundatus, antice vix descendens, circa umbilieum angustum, infundibuliformem obsolete angulatus. Apertura vin obliqua, rotundato-lunaris, altior quam lata; peristoma breviter expansum, margine dextro regulariter areuato, columellari obliquo, declivi, dilatato, patente. — PFEIFFER. Diam. maj. 20, min. 16, alt. Il mm. Helix quieta REEvVE, Conchol. icon., t. 33, no. 142. — PFEIFFER, in: MARTINI- CHEMNITZ, Conch. Cab., ed. II, vol. I, 12, p. 426, t. 149, fig. 15, 19; Monogr. Helie. vivent., vol. 3, p. 245; (Planispira) Versuch, in: Malaeozool. Bl. 1855, vol. 2, p. 136. — (Lucerna, Erigone) H. & A. Apans, Genera, vol. 2, p. 202. — (Chloritis) MARTENS, in: ALBERS, Heliceen, ed. 2, p. 102. — (Chl.) PreEirFEr- Cressin, Nomencelator, p. 184. — Hıpatso, in: Journal de Conchyliologie 1887, p. 106. — (Chl.) MöLLENDORFF, Ver- zeichniss, in: |Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 95, no. 347; sep. p- 70. Mindanao. 3. Chloritis inquieta Dorn. Testa mediocriter umbilicata, depressa, tenuis, striatula, epidermide breviter pilosa induta, livescente-cornea. Spira parum elevata, obtusa. Anfractus 5 lente accrescentes, convexiusculi, ultimus magnus rotundatus, antice non descendens, circa umbilicum vix pervium obtuse angulatus. Apertura vix obliqua, oblique lunaris; peristoma undique breviter expansum, patens, marginibus distantibus, dextro regulariter arcuato, columellari basi angulato, oblique ascendente, breviter eirca umbilicum protracto. — DOHRN. Diam. maj. 19, min. 15, alt. 11, apert. lat. 10,5, alt. 9 mm. Helix inquieta DoHrs, in: Nachrbl. D. malak. Ges. 1539, vol. 21, p. 60. — (Chloritis) MÖLLENDORFF, Verzeichn. philipp. Landmoll., in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 95, no. 348; sep. p. 70. Paragua. Fehlt in MÖLLENDORFF’s Sammlung und ist noch nirgends abgebildet. \ IV 4. Chloritis leytensis MÖLLENDORFEr. Taf. XI, Fig. 3, 4. Testa aperte umbilicata, depressa, tenuis, corneo-fulva: spira parum elata; apex obtusulus. Anfractus 4'/s convexi, sutura profunda discreti, subtiliter striatuli, punctis minutis maxime confertis regulariter dispositis sculpti, in vivis brevissime pilosi, ultimus bası inflatus, circa umbilieum infundibuliformem obtuse angulatus. Apertura parum obliqua, lunato-elliptica: peristoma superne vix, margine externo paullum, basi et ad columellam magis reflexum. margine basali medio paullum protracto. — MLLDFF. Diam. maj. 17,5, alt. 10. apert. lat. 10, alt. 8 mm. Chloritis leytensis MÖLLENDORFF, in: Nachrbl. D. mal. Ges. 1890, vol. 22, p. 203; Jahresber. Senckenberg. Gesellschaft 1893, p. 80, t. 3, fig. 8; Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 95, no. 349; sep. p. 70. Leyte, eine etwas verschiedene Form (Fig. 4) auf Samar. von MÖLLENDORFF im Verzeichniss als subsp. samarens’s angeführt. 5. Chloritis malbatensis (Hıparco). Taf. XI, Fig. 5. Testa subanguste et profunde umbilicata, orbiculato-subdepressa, tenuis, subpellucida, non nitens, vix striatula (sub lente granulis minutissimis brevissime pilosis ornata), luteseenti-cornea, fascia angusta pallide castanea supra peripheriam ceincta. Spira depresso-conoidea, apice obtusa; sutura simplex linea fusca marginata. Anfractus 5 convexiusculi, regulariter accrescentes, ultimus rotundatus, antice valde descendens, pone aperturam vix constrietus, ad umbilicum obtusissime angulatus. Apertura rotundato-lunaris; peristoma sordide albidum, subeireulare, angulatim expansum vel subreflexum, marginibus conniventibus, callo vix conspieuo junctis, columellari subdilatato, reflexiuseulo.. — HIDALGO. Diam. maj. 17, min. 15, alt 10 mm. Helix (Trachia) malbatensis HıpaLGo, Obras malacol. 1890, p. 132. — MÖLLEN- DORFF, Verzeichniss p. 95, no. 350: sep. p. 70. Malbate auf Busuanga: Tangat. Linapakan. 6. Chloritis brevidens SowERBY. Taf. XI, Fig. 6. esta umbilicata, depressa, tenuiuscula, minute granulata, pallide fusca, linea fusca superne circumdata. Spira subplanulata. Anfraetus 4 planiusculi, ultimus basi inflatus; umbilicus angustus, pervius. Apertura subauriformis; peristoma carneum, simplex, marginibus callo tenui junetis, supero expanso, basali reflexo obsolete unidentato. — PFR. Diam. maj. 20, min. 17, alt 12 mm. Helix brevidens SoweErBy, in: Pr. zool. Soc. London 1841, p. 25. — PFEIFFER, Symbolae II, p. 24; Marr.-Cuewn., Conch. Cab., ed. II, p. 64, t. 78, fig. 10—12; Monogr. Helie. vivent., vol. I, p- 381. — Reeve, Conchol. ieon., t. 33, fig. 144. — (Philina) ALBERS, Heliceen, p. 120. — (Obba) Preirrer, Versuch, in: Mal. Bl. 1855, II, p. 137. — (Chl.) MÖLLENDORFF, Verzeichniss p. 95, no. 351; sep: p. 70. Insel Mindoro. 7. Chloritis fultoni MÖLLENDORFF. Taf. XI, Fig. 7. Testa anguste umbilicata, depressa, tenuis, subpellucida, subtiliter striata, pilis brevibus rigidis rufulis, fere '/); mm distantibus hirsuta, in interstitiis pruinosa, fulvo-brunnea. Spira brevissime elevata. Anfractus 4 convexiusculi, ultimus supra peripheriam subangulatus, taenia angusta castanea ornatus, tum bene con- vexus. Apertura parum obliqua, subeireularis, modice excisa, peristoma parum expansum, tenue, ad umbilicum sinuosum, paullo dilatatum. — MLLDFF. Chloritis fultoni MÖLLENDORFF, Verzeichn. Landmoll. Philipp., in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 95, no. 352; sep. p. 70. Mindoro. 3. Genus SATSUMA A. Apvans. (Fruticotrochus KOBELT, Ganesella PILSBRY.) esta trochiformis, anguste nmbilicata, tenuis, plerumque acute carinata, unicolor cornea vel ad peripheriam fasciata, Apertura ovata, plerumque extus angulata, peristomate expanso, margine columellari ad insertionem dilatato. 54 Satsuma A. ADAMS, in: Ann. nat. Hist. (4), vol. 1, p. 403. Frutieotrochus KoBELT, Fauna Moll. Japoniae, p. 48. Ganesella PILsBry, in: Tryon Manual, ser. 2, vol. 9, p. 108, vix BLANFORD. ‘ Ich muss mich MÖLTENDORFF darin anschliessen, dass der Beweis für die Zusammen- sehörigkeit von Ganesella capitium BENSON mit den japanischen Safs#ma nicht erbracht und deshalb der Apaus’sche Name für diese Gattung anzuwenden ist. Ich hatte ihn seiner Zeit als nomen barbarum verwerfen zu müssen geglaubt und durch Zrwzeotrochus ersetzt. Dieser Name ist aber irreführend, da die anatomische Untersuchung eine voll- ständige Verschiedenheit von den Frutieieolen ergibt und der Gattung ihre Stellung neben Chloritis anweist. Die Gattung ist auf den Philippinen, nachdem Sazsuma trochomorpha MÖLLENDORFF von dem Autor selbst als ein junger Omphalotroßis erkannt worden, durch sieben sichere Arten vertreten. Ob Helix gouldi Prr. und Zalananica (QUADRAS & MÖLLDNORFF, die M. im Verzeichniss ebenfalls zu Satsuma stellt, hierher gehören, ist mir vorläufig noch nicht ganz klar. 1. Satsuma trochus MÖLLENDORFF, Taf. XI, Fig. 8. Testa semiobtecte perforata, elate trochiformis, acute carinata, transverse et curvatim striatula, minute granulosa, pallide corneo-fusca; spira regulariter conica apice obtuso. Anfractus 7 fere plani, ultimus ad aperturam brevissime descendens, basi levissime convexus. Apertura diagonalis, angulato-elliptica; peristoma superne vix, extus et basi satis, ad columellam late expansum, reflexiusceulum, roseo-albidum. — MÖLLENDORFF. Diam. 11. alt. 13 mm. Helix (Satsuma) trochus MÖLLENDORFF, in: Jahrb. D. mal. Ges. 1887, vol. 14, p- 274, t. 8, fig. 10. — (Ganesella) PınsBry, in: Tryon; Manual, ser. II, vol. 8, p. 201, t. 53, fig. 84, 85. — (S.) MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 96, no. 353, sep. p. 71, Berg Uling auf Cebu. „Trotz der Geotrochus ähnlichen Gestalt halte ich diese leider nur in einem Stück gefundene Schnecke wegen der Beschaffenheit der Oberfläche, der Farbe wie der Mund- saumbildung für eine Satsuma. Ihre nächste Verwandte ist Zelx conulus MARTENS 55 (Ostasiatische Landschnecken, p. 269) von Borneo, von der sie sich durch bedeutendere Höhe, die zahlreicheren und flacheren Windungen, die Farbe, den nicht fädlich abgesetzten Kiel unterscheidet. I'rotz MARTEN’s richtiger Bemerkung, dass er in ihr eine Pyramiden- form der Fruticicolen sehe, hat sie PFEIFFER (Nomenclator, p. 81) zu Zrochomorpha (Nigritella) gestellt, mit der sie gar nichts zu thun hat. Die philippinische Art bildet ein willkommenes geographisches Verbindungsglied zwischen den chinesisch-japanischen Arten und der im malayischen Archipel noch isolirten Helix conulus.“ — MLLDFF. 2. Satsuma fernandezi Hiınanco. Taf. XI, Fig. 9. Testa subobteete perforata, trochiformis, tenuis, nitida, sublaevigata (sub lente striis inerementi spiralibusque obsolete decussata), sub epidermide tenuissima, Jutescente pellueido-alba; spira elevata, conoidea, apice obtusa; sutura simplex. Anfractus 7 planiuseuli, ultimus basi convexus, peripheria carinatus, antice paulo descendens, subeonstrietus. Apertura obliqua, subquadrangularis, ad carinam angulata, peristoma tenue marginibus callo subindistineto Jjunetis, supero expanso, basalı reflexiusculo, columellari dilatato, perforationem fere tegente. — HIDALGO. Diam. maj. 15,5, min. 13, alt. 13,5 mm. Helix Fernandezi HıpaL60, in: Journal de Conchyliologie 1889, vol. 37, p. 299, t. 13, fig. 4. — (Satsuma) MÖLLENDORFF, Verzeichniss philipp. Landmoll., p. 96, no, 354; sep. p. 71. — (Ganesella) PıLspry, in: Tryon, Manual, ser. 2, vol. 8, p. 202, t. 53, fig. 68, 69. Aufenthalt auf der Insel Busuanga. — MÖLLENDORFF unterscheidet ]. ce. eine ge- bänderte Form als mut. Zaenzata. 3. Satsuma apex Quapras & MÖLLENDORFF. Taf. XII, Fig. 1. Testa anguste et fere obtecte umbilicata, trochiformis, tenuiuscula, pellucida, oblique striatula, lineis spiralibus sat distinetis et plicis rugulosis subtilibus oblique antrorsum decurrentibus sculpta, nitida, pallide flavescens. Spira valde elevata, lateribus sat concavis, apice obtusulo, glabrato, fusco. Anfractus 6", plani, sutura per carinam subexsertam filomarginata disjuncti, ultimus carina subaeuta, utrimque bene exserta carinatus, antice breviter sed valde deflexus, basi paullum convexus. Apertura maxime obliqua, lanceolata; peristoma superne vix, extus et basi magis expansum, basi reflexiuseulum, margine columellari superne valde dilatato, umbilicum fere obtegente. — MLLDFF. Diam. 18, alt. 14,5 mm. 56 Satsuma apex QUADRAS & MÖLLENDORFF, in: Nachrbl. D. malak. Ges. 1896, vol. 28, p- 7. — MÖLLENDORFF, Verzeichn. philipp. Landmoll., in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 96, no. 355, sep. p. 71. — GUDE, in: Science Gossip 1896, 58, fig. 3. Kalamianes. subsp. apieulata MÖLLENDORFE. Taf. XII, Fig. 2. Differt testa minore, paullo altiore, anfractibus 6, ultimo basi paullo magis convexo. Diam. maj. 16, alt. 13,25 mm. Satsuma apex subsp. apiculata MÖLLENDORFF, Nachrbl. D. malak. Ges. 1896, vol. 28, p- 8. — GUDE, in: Science Gossip 1896, p. 53, fig. 4. Kalamianes. 4. Satsuma stenodesma QUADRAS & MÖLLENDORFF. Taf. XII, Fig. 3. Testa semiobtecte perforata, elate trochiformis, tenuis, pellueida, subtiliter oblique plicato-striatula, subnitens; pallide straminea. Spira valde elevata, lateribus paullum concavis, apice acutulo fusco. Anfractus 6 plani, sutura per carinam exsertam submarginata fuscolineata disjuncti, ultimus carina peracuta fusca carinatus, basi paullo convexior, lineis spiralibus minutissimis decussatus, antice breviter deflexus. Apertura maxime obliqua, lanceolata; peristoma initio reetum, tum breviter, basi magis, ad columellam valde expansum, supra perforationem reflexum. — MLLDFF. Diam. 16, alt. 16, apert. lat. 10, long. 7,5, alt. 5,5 mm. Satsuma stenodesma (JUADRAS & MÖLLENDORFF, in: Nachrbl. D, malak. Ges. 1896, vol. 28, p. 86. — MÖLLENDORFF, Verzeichn. philipp. Landmoll., in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 96; sep. p. 71. Kalamianes. 5. Satsuma poecilotrochus MÖLLENDORFF. Taf. XII, Fig. 4. Testa semiobtecte perforata, sat late trochiformis, tenuiuscula, oblique plicato-striatula, lineis spiralibus impressis decussata, flavescenti-cornea, taeniis 2 castaneis, una angustissima infra suturam, altera angusta supra peripheriam ornata: spira valde Al Bl elevata fere exacte eonica. Anfractus 6"s planiusculi, lente acerescentes, sutura distinete marginata disjuneti, ultimus carina acuta exserta suberenulata carinatus, basi convexiusculus, distinetius spiraliter sculptus, antiee breviter subito deflexus. Apertura maxime obliqua, oblique angulato-ovalis, parum exeisa; peristoma sat late expansum, reflexiusculum, margine columellari superne valde dilatato patente. — MLLDEF. Diam. maj. 19, min. 17, alt. 18, apert. lat. 12, long. 10, alt. 6,5 mm. Satsuma poecilotrochus MÖLLENDORFF, in: Nachrbl. D. malak, Ges. 1594, vol. 26, p- 114; Verzeichn. philipp. Landmoll., in: Abh. Ges. Görlitz, y»12 22, p. 96, no: 357. 28epP. pP. Ch Linapakan. 6. Satsuma eatocyrta Quapras & MÖLLENDORFE. Taf. XII, Fig. 5. Testa anguste et fere omnino obteete perforata, elate turbinata, solidula, subpellu- cida, subtiliter striatula et lineis spiralibus sub lente fortiore vix conspieuis deeussatula, nitens, pallide flavescens, taeniis 2, una angustiore prope suturam, altera latiore supra peripheriam castaneis ornata. Spira valde elevata, lateribus fere strietis, apice obtusulo. Anfractus 7, primi 5 fere plani, penultimus con- vexiuseulus, ultimus convexior, ad peripheriam obtuse subcarinatus, basi tumidus, gibber, pone aperturam contraetus, breviter valde deflexus. Apertura maxime obliqua, truncato-elliptica; peristoma modice expansum, basi reflexiusculum, margine columellari superne valde dilatato subrecurvato, perforationem fere omnino obtegente. — MLLDFF. Diam. maj. 17—18, alt. 17,5—19, apert. lat. 11—12, long. 9,5—10,5, ale=5,79 bis 6 mm. Satsuma catocyrta (JUADRAS & MÖLLENDORFF, in: Nachrbl. D. malak, Ges. 1394, vol. 27, p. 115. — MÖLLENDORFF, Verzeichn. philipp. Landmoll., in; Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 96, no. 358; sep. p. Tl. — >) Per GUDE. in: Seienee Gossip 1896, p. 57, fie. Kalamianes: Insel Malagom. Semper, Philippinen II. X. (v. Möllendorff-Kobelt, Landschnecken IN. 7. Satsuma planasi Hınanco. Taf. X11,2R10.26, 7. Testa anguste sed pervie umbilicata, trochiformis, tenuis, pellucida, plicis costi- formibus perobliquis sculpta, cornea, infra suturam et ad carinam obsolete fusco fasciata. Spira elevata lateribus concaviusculis, apice acuto, subfusco, valde nitido:; sutura simplex. Anfractus 6's leniter acerescentes, primi 2'/; convexius- culi, laevigati, ceteri planiusculi, ultimus peripheria acutissime carinatus, antice parum deflexus, basi convexiusculus, circa umbilicum subinfundibuliforme excavatus. Apertura obliqua, transverse lunaris, extus rostrato-angulata; peristoma concolor, marginibus callo tenuissimo subindistincto junctis, supero expanso, basali reflexo, columellari dilatato, umbilicum semioceultante. Diam. maj. 22, min. 19, alt. 15 mm. Helix Planasi HipaL6o, in: Journal de Conchyliologie 1889, vol. 37, p. 300, t. 13, fig. 3. — (Satsuma) MÖLLENDORFF, Verzeichniss philipp. Landmoll., p. 76, sp. 359; sep. p. 71 (mit subsp. mierobembix n.). — (Ganesella) PILsBRy, in: 'Tryon, Manual, ser. 2, vol. 8, p- 202, t. 53, fie. 73, 74. Aufenthalt auf dem Penon de Bintuan auf der Insel Busuanga. Eine Form von Koron mit schärferer Skulptur und nur 20 mm grossem Durchmesser bei gleicher Höhe hat MÖLLENDORFF im Verzeichniss als subsp. mzerodembix abgetrennt. Wir bilden sie Rio. ab. S. Satsuma gouldi Preivrer. Taf. XII, Fig. 8. Testa umbilicata orbieulato-conica, tenuiuseula, subtiliter striatula, vix nitidula, unicolor fusca:; spira elevata, conoidea. Anfractus 6 convexiuseuli, lentissime acerescentes, ultimus vix latior, primum carinato-angulatus, dein magis magisque rotundatus, antice leniter descendens; umbilicus medioeris, pervius. Apertura diagonalis, Iunato-eirenlaris, extus subangulata; peristoma simplex, tenue, mar- ginibus subeonniventibus, dextro recto, medio leviter producto, basali reflexiusculo, tenuissime labiato, columellari ad insertionem subdilatato, patente. Diam. maj. 9,5, min. 9, alt. 7 mm. Helix Gouldi PFEIFFER, in: Proc. zool. Soc. London 1845, p. 124: Monogr. Helie. viv., vol. I, p. 205; MARTINI-CHEMNITZ, Conch. Cab., ed. II, vol. I, 12, p. 164, t. 95, fig. 6, 7. — (Trochomorpha) ALBERS, Ber 39 Hleliceen: p- 116. — ReEEvE, Conchol. icon., no. 103, t. 36. — (Tr.) Preirrer, Versuch, in: Malacozool. Bl. 1855, vol. 2, p- 133. — (Trochomorpha) Sexrer, Philippinen Landmoll. II, p- 114. — (Tr.) PrFEIFFER-CLessin, Nomenclator, p. 82. — (Satsuma) MÖLLENDORFF, Verzeichniss philipp. Landmoll., p. 96, no. 360: SeDs Det, Aufenthalt in Mittel-Luzon:; das abgebildete Exemplar von Balabac bei Manila. MÖLLENDORFF hat diese seither allgemein zu Trochomorpha gestellte Form in seinem Verzeichniss zu Satsuma gestellt. Sie steht dort ebenso fremdartie, wie bei Trochomorpha. Ich halte es nicht für unmöglich, dass sie eine Patulide ist. 9. Satsuma palananieca Quapras & MÖLLENDORFE, Taf. XII, Fig. 9. Testa anguste sed aperte et subeylindrice umbilicata, depresso-conoidea, tenuiuscula, subpellueida, curvatim plicato-striatula, corneo-brunnea. Spira sat elevata, lateribus vix convexiusculis, apice obtuso. Anfractus 5's convexiuseuli, lente acerescentes, ultimus ad peripheriam subacute angulatus. Apertura valde obliqua, cordiformis; peristoma superne vix, extus et basi magis expansum, intus albo- labiatum. — MLLDFF. Diam. maj. 7,75, min. 7, alt. 4,75 mm. Satsuma palananica QUADRAS & MÖLLENDORFF, in: Nachrbl. D. malak. Ges. 1596, vol. 28, p. 7. — MÖLLENDORFF, Verzeichn. philipp. Landmoll., in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 96, no. 361; sep. p. Tl, Nord-Luzon: Palanan in der Provinz Isabela. Familie PATULIDAE Genus PATULA Ilsın. Nur durch eine Art repräsentirt: Patula aperta MöLLENDoRFE. Testa minutissima, latissime umbilicata, discoidea, confertim costulata, sericina, tenuis, subpellucida, alba; spira plana. Anfractus 3"; convexiusculi, ultimus bası convexior. Apertura parum obliqua, lunato-rotundata; peristoma recetum acutum. — MLLDFF. Diam. maj. 1,35, alt. 0,5 mm. Patula aperta MÖLLENDORFF, in: Nachrbl. D. malak. Ges. 1888, vol. 20, p. 89; 2 Verzeichn. philipp. Landmoll., in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p- 88, no. 326 — Pınsery, in: Tryon, Manual, ser. 2, vol. 8 pP. 82, 89 ar 85 AU. Süd- und Mittel-Luzon, Leyte, Kalamianes. 61 Genus ENDODONTA Atsurs. Die für Polynesien charakteristische Gattung Endodonta ist auf den Philippinen nur durch eine Art vertreten, die aber ziemlich weit verbreitet erscheint und darum nicht als eingeschleppt betrachtet werden kann. Endodonta philippinensis ©. Spupen. Testa aperte umbilicata discoidea, confertim costulata, brunnea; spira plana. Anfractus 4 convexi, sutura profunda disereti, lente accrescentes, ultimus superne obtuse subangulatus, basi rotundatus. Apertura parum obliqua, lunato-rotundata: peristoma rectum, acutum. Lamella parietalis valida, intus prolongata, lamellis 3 validioribus in palato oppositis. — MLLDFF. Diam. 1,50—1,75. alt. 0,65 mm. Endodonta philippinensis Ü. SEMPER'), Reise Philipp., vol. 3, p. 140. — MÖLLENDORFF, in: Jahrb. D. mal. Ges. 1857, vol. 14, p. 272. — PFE&IFFER, Monogr. Helic. viv., vol. 7, p. 470. — (Endodonta) PFEIFFER- Cressin, Nomenclator, p. 96. — (E.) Pırsseky, Manual, ser. 2, vol. VIII, p. 82, t. 37, fig. 58—40. — (E.) MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 88, no. 327; sep. p- 63: Auf den Philippinen weit verbreitet, auch auf den Molukken. Nachgewiesen von Luzon, Katanduanes, Leyte, Uebu, Negros, Siquijor, Mindanao. 1) T. perforata, minima, confertim eostulata, brunnea; anfr. 3 lente acerescentes, ultimus rotundatus; apertura rotun- data, obliqua, dentibus (tribus marginis externi brevibus, quarto illis opposito parietali longiore, plicaeformi), instructa; margo acutus; columella non reflexa.. — Diam. 1 mm. Familie EULOTIDAE. Genus EULOTA Ilırrmann. Testa umbilieata, globoso-depressa vel globoso-conoidea, tenuiuscula, cornea, inter- dum fascia peripherica ornata; anfractus 5—6, ultimus antice haud vel vix descendens. Apertura rotundata, peristoma tenue, ad umbilicum dilatatum. Eulota HARTMANN, Erd- und Süsswasser-Gasteropoden 1842, p. 179. — PILSBRY, in: Tryon, Manual, ser. 2, vol. 9, p. 200. Die Gattung Eulota im engeren Sinne tritt auf den Philippinen gegenüber Chloraca und Cochlostyla sehr zurück. Abgesehen von der sicher eingeschleppten Eulotella (similaris Fer.) ist sie nur durch 8 Arten vertreten, welche sich auf die Untergattungen Eulota s. str. (5 sp.), Euhadra Pırspry. (1 sp.) und Tricheulota PıLspry (2 sp.) vertheilen. a. Subgenus EULOTA s. str. 1. Eulota fodiens PrEirrer. Taf. XIII, Fig. 1. Testa anguste, sed aperte et pervie umbilicata, subglobosa, tenuiuscula, diaphana, oblique confertim striato-costellata, unicolor rufo-cornea. Spira depresse conica, apice parvo subobtusulo, suturaflinearis. Anfraectus 5'/s convexiuseuli, regulariter acerescentes, ultimus subinflatus, primum plus minusve angulatus, dein rotundatus, antice leniter descendens. Apertura parum obliqua plano leviter arcuato, lunato- subeireularis, intus nitide cornea; peristoma subexpansum, album, marginibus conniventibus callo tenuissimo vix conspicuo junctis, columellari dilatato, reflexo. Diam. maj. 20—21, min. 17—1S, alt. 15 mm. Helix fodiens PFEIFFER, in: Proc. zool. Soc. London 1845, p. 39: MARTINI-ÜHEMNITZ, Coneh®Gab. sed. 2, vok-T, 12,7 p. 430,1. 17, n2: 2:;=Monosr. Helie. viv., vol. 1, p. 137. — Pnırıpri, Abbildungen, vol. I, 7‘ 65 p- 154, t. 5, fig. 10. — REEvE, Conchol. icon., t. 24, no. 106. — (Frutieieola) Angers, Heliceen, p. 70. — (Hygromia) Pr£Eirrer, Versuch, in: Malacozool. Bl. 1855, vol. 2, p. 127. — (H.) H. &A. Apaus, Genera, vol 2, p. 214. — (Dorcasia) MARTENS, in: ALBERS, Heliceen, ed. 2, p. 107. — (D.) WALLACE, in: Proc. zool. Soc. London 1865, p. 408. — (D.) PFEIFFER- Cressin, Nomenclator, p. 187. — HıpaL6o, in: Journal de Conchyliologie 1887, vol. 35, p. 106. — (Dorcasia) T'rYon, Manual, ser. 2, vol. 3, p. 212, t. 49, fig. 8, 9. — (Eulota) PILsBRY, ibid. vol. 8, p. 204. — (Eu.) MÖLLENDORFF, Jahresb. Senckenb. Ges. 1893, p. 80: Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, Va me. NO DDZ2ERSeN. me 3 E P- E Diese altbekannte Art ist weit über die Philippinen verbreitet. MÖLLENDORFF nennt den Typus von ganz Luzon und Mindoro, und hält Nord-Luzon für die eigentliche Heimat. la. Eulota (s. str.) fodiens subsp. subbolus G. Neviuu mss. Taf. XIII, Fig. 2. Diftert a typo testa minore, subtilius striatula, tenuiore, spira magis elevata, peri- stomate minus expanso. Diam. maj. 16,5, min. 14, alt. 14 mm. Eulota fodiens subsp. subbolus NEVILL: MÖLLENDORFF, Verzeichniss, p. 97, no. 862a. Weiter verbreitet, als der Typus. MÖLLENDORFF nennt sie von Leyte, Cebu, Siquijor, Bohol, Panay, Guimaras, den Kalamianes; in der Sammlung liegt sie auch von den Visayas. 1b. Eulota (s. str.) fodiens subsp. euyoönsis Iınanao. Taf, XII, Fig. 3. ° Differt a typo testa anguste umbilicata, majore, pallida, sculptura spirali distinctiore, oculo nudo conspieua, rugis minus distinetis, apertura latiore, Diam. maj. 20, min. 16,5, alt. 17 mm. Helix fodiens var. c. PFEIFFER, Monogr. Helic. viv. Helix fodiens var. cuyoönsis, HrpALGo, Obras malacol. 1595, p. 155. Insel Kuyo oder Cuyo. v4 lc. Eulota (s. str.) fodiens var. subsp. costulifera MÖLLENDORFF. Taf. XIII, Fig. 4. Differt a typo testa superne distinete costulata, anfractibus inferis carinatis, carina suturam sequente et in anfractu ultimo usque ad aperturam persistente. Diam. maj. 17, min. 15, alt. 15 mm. Eulota fodiens subsp. costulifera MÖLLENDORFF, Verzeichniss, p. 97, no. 362c.: sep. p. 72. Insel Koron. 2. Eulota (s. str.) dissimilis SemPper. Taf. XIIZFig. 5. Testa anguste umbilicata, globoso-depressa, tenuiuscula, subdiaphana, rufo carnea, oblique rugoso-striata, sub vitro fortiore tubereulis minutissimis ornata. Spira conica, apice parvo, acutulo; sutura linearis, impressa. Anfractus 5", lente acerescentes, subconvexiusculi, ultimus initio subangulatus, dein rotundatus, ad peristoma leviter constrietus, circa umbilicum vix compressus. Apertura lunato- eireularis, intus luteo-cornea; peristoma acutum, reflexum, intus tenuissime albido-labiatum, margine columellari reflexo. umbilieum semitegente. Diam. maj. 15, min. 13, alt. 10 mm. Chloraea dissimilis ©. SEMPER!), Reise Philippinen, vol. II, p. 233, t. 10, fie. 8. Abulug-Aparri in der Provinz Cagavan auf Luzon, von SEMPER auf ein einzelnes Exemplar hin aufgestellt, von MÖLLENDORFF wiedergefunden. 3. Eulota (s. str.) carinifera (©. Semper). Taf. XII, Fie. 6. Testa aperte et pervie umbilicata, globoso-depressa, tenuiuseula, subtranslucida, unicolor lutescenti-tusca, oblique confertim striata, sub vitro minutissime dense punctata. Spira depresse conica, apice parvo, acutulo; sutura linearis, impressa. Anfractus 4'/; convexiuseuli, ultimus multo major, angulo multo supra medium eincetus, infra multo magis convexus, circa umbilicum compressus. Apertura lunato-rotundata, intus carnea; peristoma expansum, subreflexum, albidum, haud 1) T. angustissime umbilieata, globoso-depressa, tenuiuscula, subdiaphana, carnea, oblique rugoso-striata et tubereulis minutissimis ornata; anfractus 51/2 lente acerescentes, subeonvexiuseuli, ultimus subcarinatus ad peristoma eonstrietus; umbilieus perangustus, semiobtectus; apertura lunaris, intus Juteo-cornea; peristoma acutum, reflexum, intus albidum, margine columellari eflexo, umbilicum semitegente. wi E vi REISEN IM YCHIPEL DER PHILIPPINEN VON D* C. SEMPER WEILAND PROFESSOR DER ZOOLOGIE UND VERGLEICHENDEN ANATOMIE IN WÜRZBURG ZEHNTER BAND LANDMOLLUSKEN. ERGÄNZUNGEN UND BERICHTIGUNGEN ZUM Ill. BANDE: DIE LANDMOLLUSKEN VON DR ©. F. VON MÖLLENDORFF. | NACH DESSEN TODE AUF GRUND SEINES NACHLASSES FORTGEFÜHRT DRITTES HEFT MIT VIER KOLORIRTEN TAFELN IN LICHTDRUCK, WIESBADEN C. W. KREIDEL’S VERLAG 1907. ai a: Para Ye ei Ve an re | ! ( l T vs | { N | a‘ nr u, I j ln v N I Eu; ‘ gi ei j ’ \ " ü = "l ‘ f ‘ ’ \ D { Wir bi ! ! Fi [ 2 \ Fee En Ein ! WE N Da 3 bi B bi Eee rasen 2; Penn] Eau Bla Tr y- 5 Ah 5 REISEN IM AhRCHIPEL DER PHILIPPINEN VON D* C. SEMPER WEILAND PROFESSOR DER ZOOLOGIE UND VERGLEICHENDEN ANATOMIE IN WURZBURG WISSENSCHAFTLICHE RESULTATE ZEHNTER BAND LANDMOLLUSKEN. ERGÄNZUNGEN UND BERICHTIGUNGEN ZUM III. BANDE: DIE LANDMOLLUSKEN DR O0. F. VON MÖLLENDORFF. NACH DESSEN TODE AUF GRUND SEINES NACHLASSES FORTGEFÜHRT voN D® WILHELM KOBELT. MIT TEXTABBILDUNGEN UND ZAHLREICHEN KOLORIRTEN TAFELN IN LICHTDRUCK, WIESBADEN C. W. KREIDEL’S VERLAG 1907. REISEN AROHIPEL DER PHILIPPINEN PD" Oo SEMPER — WISSENSCHAFTLICHE RESULTATE ZEHNTER BAND LANDMOLLUSKEN. ERGÄNZUNGEN UND BERICHTIGUNGEN ZUM III. BANDE: DIE LANDMOLLUSKEN DR 0. F. VON MÖLLENDORFEF. NACH DESSEN TODE AUF GRUND SEINES NACHLASSES FORTGEFÜHRT voN D*® WILHELM KOBELT unp FRAU GERTRUD WINTER, GEB. VON MÖLLENDORFF. DRITTES HEFT MIT VIER KOLORIRTEN TAFELN IN LICHTDRUCK. WIESBADEN C. W. KREIDEL’S VERLAG 1907. 65 angulatum, marginibus distantibus, haud junctis, columellari ad insertionem leviter super umbilicum reflexo. Diam. maj. 15, min. 13, alt. 10,5 mm. + — _ _ Chloraea carinifera C. SEMPER'), Reise Philippinen, vol. III, p. 23: Nordwest-Luzon: S. Nicolas, Ecija, Benguet. Die mir vorliegenden Exemplare aus MöLLENDOREr’s Sammlung stimmen nicht ganz mit der SEMPER'schen Diagnose. Den Nabel möchte ich nicht eng nennen, die Kante steht erheblich über der Mitte der letzten Windung, die Dimensionen sind geringer. Doch liegt auch ein nicht ganz ausgewachsenes Stick dabei, das 17” mm im Durchmesser hat; es zeigt stellenweise deutliche Reste einer kurzen Behaarung. 4. Eulota (s. str.) schadenbergi MörLLEnDorrr, Taf. XII, Fig. 10. Testa sat aperte umbilicata, conoideo-depressa, costulis transversis ruditer sculpta, pallide viridescenti-cornea. Spira subregulariter conoidea. Anfractus 5 subplani, ultimus carina erassiuseula exserta einetus, basi valde convexus, circa umbilicum compressus, subgibbus. Apertura parum obliqua, lunato-rotundata; peristoma paullum expansum, basi et ad columellam reflexiuseulum. — MLLDFF. Diam, maj. 25,5, min. 17, alt. 13 mm. Dorcasia Schadenbergi MÖLLENDORFF, in: Nachrbl. D. malak. Ges. 1588, vol. 20, p- 144. — (Eulota) Verzeichn. philipp. Landmoll., in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p- 97, no. 365: sep. p. 72. Nord-Luzon: Gebirge Tetas de Santa in der Provinz llocos Sur. 5. Eulota (s. str.) mighelsiana (Preivrer). Taf. XIIT, Fig. 11. Testa anguste sed pervie umbilicata, globosa, solida, striata, in anfractibus inferis valide plicato-striata, sub vitro lineis impressis spiralibus obsoletis eineta, unicolor rufa vel lutescenti-fuseca; spira conoidea-semiglobosa, apice subtruncato; sutura impressa, leviter albosignata. Anfractus 5 convexiuseuli, ultimus ventrosus, interdum obsoletissime subangulatus, antice vix descendens, circa umbilicum com- 1) T. umbilieata, globoso-depressa, tenuiuseula, diaphana, luteo-carnea, oblique confertim striata, minutissime dense punctata; anfr. 41/3 convexiusculi, ultimus subearinatus, eirca umbilicum compressus; umbilieus angustus, pervius; apertura r: . 1 I n ılları ra N DE Ir Pr 7 n 5 r Dr} lunato-rotundata, intus carnea; peristoma subreflesum, albidum, margine columellari reflexo. — Diam. maj. 17, min, 15, alt. 12 mm. Semper, Philippinen. II. X (v. Möllendorff-Kobelt, Landschnecken II). g 66 pressus. Apertura subverticalis, rotundato-lunaris; peristoma rectum albo-Jabiatum, margine collumellari dilatato-patente, Diam. maj. 17, min. 15, alt. 15 mm. Helix Miehelsiana PFEIFFER, Pr. zool. Soc. London 1846, p. 110; Monogr. Helic. vivent. vol. 1, p. 156. — MARTINI-CHEMNITZ, Conch. Cab. ed, 1, vol. 1, 12, IH, p. 442, t. 152, fie. 19, 20. — Reeve, ‘Oonch. icon. t. 35, no. 143. — (Hygromia) PFEIFFER, Versuch, in: Mal. Bl. 11, 1855, p. 127. — (Dorcasia) MARTENS, in: Albers, Heliceen ed. Il, p. 107. — Hiıpar6o in: J. de Conchyliologie 1884,.701..55, ps. Mindanao, Batan, die mir vorliegenden Exemplare von Batan etwas kleiner als PFEIFFER's Typus von Surigao. Die faltenrippige Skulptur tritt besonders bei etwas angewitterten Exemplaren hervor; frische Stücke mit erhaltener Epidermis erscheinen viel glätter; die Falten werden an der Peripherie der letzten Windung plötzlich viel schwächer, so dass dadurch der Anschein einer Kante entsteht. MÖLLENDORFF hat diese Form im im Verzeichniss als Subsp. szenompkala aufseführt, ohne sie zu beschreiben. 6) Subgen. EULOTELLA von MARTENS. Nur vertreten durch die allverbreitete, hier sicher aus China eingeschleppte 6. Eulota (Eulotella) similaris Fen. Taf. XII, Fie. 7, die in allen Gärten von Luzon zu finden ist. Philippinische Exemplare, wie das abee- bildete von Manila, sind festschalig, ziemlich niedrig, hell gefärbt mit deutlicher Binde und stark umgeschlagenem, verdicktem, weissem Mundsaum, die Ränder manchmal durch einen ganz dünnen, weisslichen Schmelz verbunden. Seetio EUHADRA Pırsery. Testa dextrorsa vel sinistrorsa, depressa, plerumque fasciata, subtiliter striata: apertura lunata, obliqua, peristoma undique expansum, basi reflexum. Diese in Japan und China dominirende Untergattung wird im Gebiete der Philippinen nur durch eine einzige linksgewundene Art vertreten, deren Verwandte auf oO — TEE EA Er or En 67 Formosa leben. Sie steht in der Philippinenfauna fremdartig und ist auf die Bashi- Inseln beschränkt, die man vielleicht zweckmässiger zu Formosa rechnet, «. Eulota (Euhadra) batanica Avaus & Renve. Taf. XII, Fig. 8. Testa sinistrorsa, anguste umbilicata, conoideo-subglobosa, solidula, striatula, nitida, olivaceo-lutescens, castaneo trifasciata fascia mediana latiore. Spira cunoidea, apice parvo, obtusiusculo; sutura linearis. Anfractus 5'/; convexiuseuli, ultimus rotundatus, antice vix descendens. Apertura obliqgua, lunaris, intus albida; peristoma album, expansiusculum, magis magisve reflexum, margine eolumellari ad insertionem tantum leviter dilatato, in umbilicum appresso, cum externo vix callo tenuissimo juncto. Diam. maj. 18, min. 16, alt. 13 mm. Helix batanica Apaus & Reeve, Voy. Samarang, Mollusca p. 60, t. 15, fig. 5. — keeve, Conchol. icon. t. 105, sp. 588. — PFEIFFER, Monogr. Helie. vivent. vol. 3, p. 218; MARTINI-CHEMNITZ, Conch. Cab. ed. 2, vol. I, 12, p. 384, t. 142, fie. 5, 6. — (Galaxias) PFEIFFER, Versuch, in: Malak. Bl. 1855, vol. 2, p. 194. — (Camaena) H. & A. Ananus, Genera vol. 2, p. 189. — (C.) MARTENS, in: Albers, Heliceen ed. 2, p. 322. — (C.) PFEIFFER-CLEssin, Nomen- clator p. 185. — (Euhadra) Pırsgry, in Tryon, Manual, vol. VI, pe 11, 1: 27, fe. 11, 12. — (En) ee ee n: Abh. Ges Bode v-. 97, n0..868; sep m. Aufenthalt auf der Insel Batan, einer der südlichen Inseln der zwischen Formosa “und Luzon gelegenen Bashi-Gruppe, in welcher sieh formosanische und philippinische Formen begegnen. Pırspry (Manual IX, p. 214) vereinigt batanica geradezu mit der 2 ” südformosanischen pancala Brr6. e) Subgen. TRICHEULOTA PILSBRY. Testa tenuiuseula, umbilicata, depressa, pilosa: apertura verticalis, lunata; peristoma expansum. Schliesst sich durch den Besitz eines Flagellums an Mastigeulota und Euhadra an, hat aber nur eine keulenförmige Schleimdrüse. Die Section ist, soviel wir sie kennen, auf Mindanao beschränkt und zählt nur et. zwei Arten. g* 65 S. Eulota (Tricheulota) spinosissima (SEMPER). © Testa umbilicata, tenuis, undique spinis parvis dense obteeta, euticula diaphana, fulvido-castanea, fascia brunnea peripherica et altera albida ornata. Spira depressa, vertice plano vel impresso. Anfractus 5—5"s convexiusculi, sensim acerescentes, ultimus antice paullulum descendens, peripheria subangulatus, basi convexus. Apertura subverticalis, subangulato-lunaris, intus albida vel caerulescens, peristoma expansum, margine columellari violaceo, triangulatim reflexo, umbilicum semitegente. — SEMPER. Diam. maj. 36, min. 29, alt. 21 mm. Chloritis spinosissima Ü. SEMPER, Reise Philippinen, vol. III, p. 234, t. 9. fig. 10a, b (in tabula Chl. sanziana). — MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 98, no. 370, sep. p. 19. Helix boxalli SowERBY, in Pr. zool. Soc. London 1888, p. 211, t. 11, fig. 13. Mindanao. Von Eulota sanziana unterschieden durch etwas bedeutendere Grösse, dünnere Schale, stärkere Abplattung der Oberseite, schwächere Streifung und die Behaarung. 9. Eulota (Tricheulota) sanziana (Houmsrox & Jaca.). Taf. XIII, Fig. 9. Testa subanguste sed pervie umbilicata, globoso-depressa, solida, angulata, sub- tiliter striatula, sub vitro undique granulata, parum nitida, fulvida, fascia distineta peripherica in spiram vix ascendente et plerumque fasciis 2 dilutis supra et infra ornata. Spira depresse semiglobosa, vertice lato, plano, quasi truncato:; sutura linearis. Anfractus 5 convexiuseuli, sensim accrescentes, ultimus angulatus, utringue convexus, antice vix descendens. Apertura fere verticalis, subangulato-lunaris, intus coerulescenti-alba:; peristoma expansum, fusco limbatum, marginibus distantibus, haud junetis, supero et basali parum arcuatis, collumellari violaceo, triangulatim reflexo, a latere viso latissimo, umbilicum semioceultante. Diam. maj. 30, min. 25, alt. 18 mm. Helix sanziana HOMBRON & JACQUINOT, Voyage Poli Sud, Moll. t. 4, fie. 19—23; PFEIFFER, in: Mart. Chemnitz ed. 11, vol. I, 12, III, p. 423, t. 149, fig. 6, 7; Monogr. Helie. 'wivent. vol. 3, p. 240; (Ampelita) Versuch in: Mal. Bl. II, 1855, p. 137, — (Hadra) MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. 2, p. 165. — SEMPER, Reise Philipp. vol. Il], p. 235. Helix lituus REEVE Conch. icon. t. 22, fig. 93a, b (nee descriptio). Mindanao. 69 Genus PLECTOTROPIS vox Martens. Testa aperte et profunde umbilicata, lentieularis, tenuis, diaphana, carinata; anfraetus h h ; 6'/» lente accrescentes, ultimus antice non descendens; carina acuta, compressa, erenulata; apertura securiformis vel subrhombea; peristoma margine supero tenue, expansiusculum, basali vix dilatatum, breviter reflexum. — MARTENS. Plectotropis subg. Helieis, MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. II, p. 121. — PFEIFFER- CLEssIn, Nomenclator, p. 140. Nur eine sichere Art von den Philippinen. Pleetotropis visayana MÖLLENDORFF. Taf. XIV, Fig. 1. Testa sat aperte umbilicata, conoideo-depressa, tenuis, transverse striatula et lineis spiralibus tenuissimis decussata, virescenti-cornea; spira convexo -conoidea. Anfractus 5'/; convexi, sutura profunda discereti, ultimus ad peripheriam carina subexserta cinctus, antice non descendens, basi convexus, circa umbilieum obtuse angulatus. Apertura diagonalis, lunato-rotundata; peristoma tenue, margine supero vix, basalı breviter, columellari latiuscule expanso. — MLLDFF. Diam. maj. 9,75, alt. 6 mm. Helix winteriana PFr. var. minor, PFEIFFER, Monographia Helie., vol. 1, p. 202. Vitrinoconus winterianus SEMPER, Reisen Philippinen, vol. Ill, p. 93. Plectotropis visayanus MÖLLENDORFF, in: Malak. Bl. N. Folge 1888, vol. 10, p. 157; Jahresbericht Senekenberg. Ges. 1890, p. 222, t. 8, fig. 9; Verz. Philipp. Landmoll., in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 98. Guimaras, Leyte, Cebu, Bohol, Negros. „Es ist mir höchst wahrscheinlich, dass eine nur in einem Exemplar auf dem Mangilao gefundene Helix dieselbe ist, welche PFEIFFER als Varietät von Zedix winteriana auffasste und SEMPER als Vrfrinoconus aufführt. Sie steht in der That der typischen H. winteriana von Sumatra, Java, Borneo und den Molukken sehr nahe, unterscheidet sich aber nach MArTEns’ Beschreibung und Abbildung jener (Östas. Landschn., p. 265, t. 13, fig. 11) durch die dünnere Schale, feinere Streifung, deutliche Spirallinien, con- vexere Spira, die gewölbteren Windungen, den etwas weiteren Nabel und die schärfere Kante an der Peripherie, während die Nabelkante schwächer zu sein scheint. Bei der weiten Verbreitung der Helix winteriana im malavischen Archipel ist es wohl möglich, dass die philippinische Form, bis jetzt nur von den mittleren Inseln des Archipels bekannt, durch Uebergangsformen auf den südlichen Inseln mit jener verknüpft ist und dann zur Semper, Philippinen, II. X (v. Möllendorff-Kobelt, Landschnecken III). 1 10 Varietät degradirt werden muss; einstweilen aber möchte ich sie als besondere Art auffassen, die ich nach ihrer Verbreitung über die Visayas benenne. — An Vi£rinoconus ist wegen des schwach, aber doch deutlich ausgebogenen Mundsaumes nicht zu denken; wie MARTENS stelle ich die Art zu Pleetotroßis.“ — MLLDFF. In dem Jahresbericht der Senckenbergischen Gesellschaft 1390 fügt MÖLLENDORFF noch hinzu, dass die Artberechtigung durch Vergleich mit javanischen Exemplaren zur Evidenz erwiesen sei: „Die Javaart hat auf der Unterseite häutige, in ein unregelmässiges Quincunx gestellte Schüppchen, an deren Stelle 7%. »sayana nur eine sehr feine Spiral- skulptur zeigt. Junge, aber gleichgrosse Exemplare der 74. winteriana haben schärfere Nabelkante, die peripherische Kante etwa gleich, die Höhe des Gewindes geringer.“ — MLLDFr. Eine zweite von MÖLLENDORFF als Zeetofroßis beschriebene Art (PX. Zuzonica) hat sich bei genauerer Vergleichung als eine Bensonia erwiesen. Genus CHLORAEA A\Arsenrs. Testa imperforata, nitida, planulata, ‚sloboso-depressa vel lenticularis, sulfureo- albida, fasciata; anfractus 4—5 planulati, ultimus angulatus vel carinatus, ad aperturam saepissime descendens; apertura fere horizontalis, elliptica; peristoma plus minusve expansum, acutum, marginibus conniventibus, basali reflexo, appresso. MARTENS. Chloraea ALBERS, Heliceen, p. 113; MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. II, p. 109. — PFEIFFER, Versuch, in: Malak. Bl., vol. 2, p. 144. — MOoERcH, Cat. Yoldi 1852, p. 14. — H. & A. Apıans, Genera, vol. 2, p- 195. — (Sectio Cochlostylae) DoHRN, in: Malak. Bl. VII, p-- 204. — PFEIFFER-CLessin, Nomenclator, p. 201. — SEMPER, Reisen Philipp., p. 226. — PırsbrY, Manual, ser. 2, vol. 7, pP 33, vols9, pr 2 Die Gattung Chloraea ist für die Philippinen charakteristisch und auf sie beschränkt. Sie nimmt eine Zwischenstellung ein zwischen Zw/ofa und Cochlostyla und kann nicht besser charakterisirt werden, wie als Eulotiden, welche sich dem Leben auf Bäumen angepasst haben. Während der äussere Bau, Fussbildung, Kiefer und Radula mit Cochlostyla übereinstimmen, schliesst sich der Bau der Genitalorgane mehr an den von Fulota an. MÖLLENDORFF führt in seinem Verzeichnis 24 Arten auf und scheidet dieselben in fünf Formenkreise, welche sich um CAZ. difasciata, thersites, dryope, reginae und dapyracea ’ ’ fo} gruppiren. il PıLsgRY stellt die Gruppe der Chl. reginae noch zu Corasia ALBERS und mit dieser zu Cochlostyla. MÖLLENDORFF (in: Nachrbl. D. mal. Ges. 1888, p. 98) sagt gelegentlich der Beschreibung von Chl. eoerulea über diese Frage: „Was die systematische Stellung anbelangt, so folge ich zunächst den Autoren, welche Zelix reginae zu Corasıa stellen. Es ist aber dazu zu bemerken, dass durch Helix dryope BrOD. und /kersites BroD. ein entschiedener Anschluss an Chloraea gegeben ist. MARTENS hat diese beiden Arten bei Corasia, SEMPER bei Chloraea. Es unterliegt für mich keinem Zweifel, dass mindestens /Zelx dryope wegen ihrer Verwandtschaft mit Chl. hanleyi und Chl. huegeli nicht generisch von Ch/oraea getrennt werden kann. Wenn man daher nur nach den Schalen elassifieirt, würde man genöthigt sein, Corasia und Chloraea näher zu verbinden — vielleicht als Subsectionen einer Section — und zwar so, dass der Formenkreis von C. reginae als Uebergangsform zwischen beide zu stehen käme. Die Anatomie scheint einem solchen Arrangement nicht sehr entgegen zu sein. SEMPER sagt: „Im Grunde genommen ist der einzige zwischen Cocklostyla und Chloraea bestehende Unterschied durch die Verschiedenheit der weiblichen Anhangsdrüse gegeben: bei Cochlostyla ist diese immer einfach und kugelig oder eiföürmig mit ungemein regel- mässiger radialer Anordnung ihrer Drüsenschläuche, bei Chloraea oft (!) mehrfach und die Lappen, welche sich mit von einander gesonderten Ausfuhrgängen an den Hals des Liebespfeilsackes ansetzen, sind ächte acinöse Drüsen, d. h. ihre einzelnen Drüsenläppchen sind durchaus unregelmässig mit einander verbunden.“ SENMPER gibt selbst zu, dass dieser Unterschied an und für sich nicht gerade sehr bedeutend sei: der hohe systematische Werth, den er trotzdem auf denselben legt, nöthigt ihn sodann, die ganz fremdartige Gruppe der Helix (Dorcasia) fodiens mit den ächten Chloraea-Arten in eine Gattung zu vereinigen. Und doch constatirt er selbst einen wichtigen Unterschied, indem die von ihm untersuchten bunten Chloraeen nur eine einzige weibliche Anhangsdrüse besitzen, während die Dorcasien deren drei oder mehr aufweisen. Im Verein mit den Schalen- charakteren und der von SEMPER selbst als wichtig hervorgehobenen Lebensweise dürfte dieser letztere anatomische Unterschied gerade gegen SEMPER’s eigene Gruppirung sprechen und den von ihm als einzig massgebend angenommenen Strukturunterschied der Drüsen als künstlich und für die Systematik unbrauchbar erweisen. Wir können also, ohne uns der einseitigen, so oft als unwissenschaftlich gerügten conchologischen Methode schuldig zu machen, Chloraea im eigentlichen Sinne von ALBERS auf die buntfarbigen philippini- schen Arten beschränken und dieselbe als Sektion der Gattung Cocklostyla einreihen, wie es PFEIFFER bereits gethan hat. Wenn wir sodann Ü. dryope BropD. an das Ende von Chloraea, regina und coerulea wit elisabethae an den Anfang von Corasia stellen, so kommen die verwandtschaftlichen Beziehungen dieser beiden Formenkreise vollkommen zur Geltung. Die Untersuchung der Weichtheile, die noch von keiner dieser drei Arten geschehen ist, kann erst lehren, ob sie nicht überhaupt zu Chloraea zu rechnen sind.* ill mG 12 Im Verzeichniss hat sich MÖLLENDORFF dann entschlossen, diesen Schritt zu thun und die erweiterte Gruppe Chloraea als selbstständige Gattung anzuerkennen. Ich sehe keinen Grund, ihm darin nicht zu folgen. a) Formenkreis der Chloraca bifasciata LEA. 1. Chloraea bifaseiata Lea. Taf. XIV, Fig. 2-10, Taf, XV, Fig. 1. Testa imperforata, lentieularis, acute carinata, nitida, subtiliter striatula, lineis spiralibus confertis sub vitro fortiore subtilissime decussata, Nlavida, fascia pallidiore vel alba ad carinam, fasciis angustis rufo-fuscescentibus utrinque marginata ornata. Spira depresse conica lateribus vix convexiusculis, apice acute rotundato, laevi, concolore; sutura linearis vix impressa. Anfractus 4'/; vix eonvexiusculi, ultimus ad carinam utrinque compressus, basi convexior, circa regionem umbilicarem tumidior, antice breviter sed profunde deflexus. Apertura perobliqua, subhorizontalis, plano irregulari, elliptica, parum lunata, faucibus lutescentibus, fasciis haud translucentibus; peristoma simplex, album, marginibus conniventibus, haud junctis, supero primum breviter, dein magis magisque reflexo, extus obtuse subrostrato, columellari leviter arcuato, albo, supra vix dilatato, appresse reflexo, intus compresso. Diam. maj. 23, min. 19, alt. 13 mm. Öarocolla bifasciata LFA, in: Transact. American philosoph. Soc. new series 1841 $) 7) vol. 7, p. 465, t. 12, fie. 8, nec Burrow. — (Chloraea) MÖöLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p: 98, no. 372, sep. p. 73. — PFEIFFER, Symbolae ad hist. Ielie. IT, p.. 24.5 Pumpen, ‚Abbildungen, vol. MrzpzTE, Helic. t. 4, fig. 4. Helix huegeli PFEIFFER, Symbolae lIl, p. 31; MARTIN & CHENNITZ, Conch. Cab. ed. Il, Helix p. 31, t. 69, fie. 8—14; Monogr. Helie., vol. I, p- 300. — DESHAYES, in: Förussac, Hist. nat., p. 136, t. 95, fig. 3. — REEVE, Conchol. icon, t. 32, fig. 136b, c. — (Chloraea) ALBERS, Heliceen, p. 113. — (Chl.) PFEIFFER, Ver- such, in: Malak. Bl. 1855, vol. 2, p. 144. — (Chl.) Anans, Genera, vol. 1, p. 193. — (Chl.) MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. 2, p. 170. — (Chl.) PrEIFFER-Cuessin, Nomenclator, p. 201. — HipArco, in: J. de Conchyl. 1887, vol. 35, p. 123. N io Cochlostyla (Chloraea) hanleyi var. huegeli HrparGo, Obras mal., vol. II, p. 158, t. 25, fig. 10. — PıtsBrRy, in: Tryon, Manual, ser. II, vol, 7, px 96, 1. 22, üg. 15, 18, 19, 20. Mittel-Luzon, mit Varietäten auf Nord-Luzon, Marinduque und Luban übergreifend. MÖLLENDORFF hat für den vielgestaltisen Formenkreis, welcher in Nord- und Mittel-Luzon vorherrscht, den Lea’schen Namen als den ältesten angenommen, obwohl eine Helix (Oxychona) bifasciata BURROW von 1815 datirend viel älter ist. Man kann darüber verschiedener Ansicht sein, doch lässt sich MÖLLENDORFF’s Ansicht vollommen begründen, und ich behalte deswegen seine Nomenclatur bei. Als Typus ist deshalb die scharf- ‚gekielte, deutlich zweibänderige Form ohne Nahtlinie zu betrachten, welche ich hier nach ‚einem Exemplar von Morong abbilde, während der Name huegeli Prr. auf die nur kantige flachere Form anzuwenden ist, die unsere Fig. S darstellt. MÖLLENDORFF hat in der vieleestaltisen Art zehn Unterarten und Mutationen unterschieden, die wir nach den Originalen seiner Sammlung zur Abbildung bringen. a. subsp. diffusa MÖLLENDORFF, Taf. XIV, Fig. 53. Etwas dünnschaliger als der Typus, aber ihm in der (Gestalt ähnlich, die weisse peripherische Binde nicht vor- handen und die beiden Binden nur als breite, verwaschene Schatten angedeutet. Doch ist das Gewinde bei den meisten Exemplaren niedriger, der Kiel weniger scharf. Die Dimensionen sind: diam. maj. 20, min. 17, alt. 10 mm. Die abgebildete Form stammt von Bayabas in der Provinz Bulacan. b. subsp. subunicolor MÖLLENDORFF, Taf. XIV, Fig. 4. Noch kleiner, bis zu 15,5 mm im grossen Durchmesser, fast einfarbig gelbgrün, ohne Spur von Binden, die letzte Windung scharl[kantig, aber nicht an der Kante zusammengedrückt, vornen herab- gebogen und auffallend eingeschnürt; Mundsaum rosa. Aufenthalt bei Sibul in der Provinz Bulacan, c. subsp. pusilla MöLLENDORFF, Taf. XIV, Fig. 5. Die kleinste, bis jetzt bekannt gewordene Form, bis zu 14mm im grossen Durchmesser herab, relativ hoch, oben und unten fast gleichmässig gewölbt, die letzte Windung scharfkantig, aber gekielt, um den Nabel nicht gibbös. Die beiden Binden sind ausgesprochen vorhanden, die obere meistens doppelt oder doch viel breiter und am Oberrande dunkel gesäumt; sie scheint im Gaumen durch. Aufenthalt bei Aliaga in- der Provinz Nueva Eeija, Mittel-Luzon, d. subsp. multifasciata MÖLLENDORFF, Taf. XIV, Fig. 6. Ebenfalls klein und ziemlich dünnschalig, aber doch kräftiger als die vorstehende gebaut, mit gewölbteren Umgängen und stumpferer Kante und sehr lebhaft gefärbt. Das weisse Kantenband ist sehr scharf ausgeprägt und die breite Oberbinde besteht aus drei deutlich geschiedenen Zonen, einer oberen fast schwarzen breiten, einer rothbraunen mittleren und einer 74 schmäleren dunkleren, die sich scharf, aber ohne trennende Linie der Grundfarbe gegen einander absetzen. Ausserdem ist eine deutliche schwarze Nahtlinie vorhanden. Der Fundort ist Pampanga in Mittel-Luzon. Eine altbekannte Form, welche PFEIFFER schon in der zweiten Auflage des MARTINI-CHEMNITZ, t. 69, fig. 13, 14, als Varietät von Helix huegeli abgebildet hat. Auch HrpALGo erwähnt sie im Journal de Conchyliologie i887, vol. 35, p. 123. e. subsp. huegeli PFEIFFER!) Taf. XIV, Fig. 8. Ich bilde hier die Form ab, welche MÖLLENDORFF als die typische Helix huegeli Prr. betrachtet; sie stammt aus Nueva Eeija und hat die normale Zeichnung, zwei grün- liche Binden, welche die weisse Mittelzone an beiden Seiten einfassen, was eigentlich mit PFEIFFER’s unten copirter Diagnose nicht sonderlich stimmt: obenher ist sie ziemlich lebhaft gelb, unten blass grünlich. Mündung und Mundsaumbildung stimmen mit der Abbildung im MARTINI-CHEMNITZ. Ob diese Form wirklich PrEirrer’s Typus darstellt, ist mir nicht ganz sicher. Ich würde auch kaum die Fig. 7 abgebildete mut. polygramma als eine blosse Mutation dieses Typus ansehen, obschon sie durch die viel stumpfere Kante sich dem Preirrer’schen Typus anschliesst. Sie ist vor Allem erheblich höher, 14mm breit bei 20 mm im grossen Durchmesser, ganz stumpfkantig und erheblich abweichend gezeichnet. Die weisse Mittelbinde ist scharf ausgeprägt, Ober- und Unterseite sind grünlich, die untere Binde ist fast schwarz, sehr breit, die obere doppelt, fast dreitheilig, aus einer der unteren beinahe gleichen schwarzen oberen und einer unteren röthlich braunen Hälfte bestehend, zwischen die sich ein hellerer Streif einschiebt. Bei zwei beinahe gleich gezeichneten Exemplaren von demselben Fundort steigt bei einem der letzte Umgang bis zum Mundsaum gleichmässig herab, bei dem anderen ist er kurz und im rechten Winkel herabgeschlagen, wie bei dem Typus. [4 f. subsp. pseudamoena MLLDFF., Taf. XIV, Fig. 9. Schale relativ hochkegelförmig, fest und dick, stumpfkantig, stärker gestreift, die letzte Windung vornen nicht so stark herabgebogen, wie bei dem Typus, die Windungen kaum gewölbt. Die Zeichnung ist sehr eigenthümlich: die Grundfarbe ist blass grünlich, die Kantenbinde kaum heller, darüber eine sehr breite, nach oben schmal dunkel gesäumte Binde, welche in eigenthümlicher Weise in der Richtung der Anwachsstriemen heller und dunkler gestriemt ist; diese Striemenzeichnung ist äusserst regelmässig und tritt auch auf der schmäleren, nicht dunkel gesäumten Binde unter der Kante wieder auf; 1) Testa imperforata, lentieularis, obtuse carinata, nitida, subtiliter striata, lineis concentrieis confertis sub lente decussata, flavida, fascia alba ad carinam, viridi utringue marginata ornata; spira vix elevata;, anfractus 41/a vix convexiusculi, ultimus antice breviter descendens; apertura subhorizontalis elliptica; peristoma simplex, album, marginibus conniventibus, supero breviter reflexo, basali leviter arcuato, appresso, reflexo. R. c.—=5:9. Diam. maj. 22, min. 18, alt. 10 mm. 75 ausserdem läuft eine schwarzbraune schmälere Binde dicht unter der Naht: sie und der obere Rand der oberen Binde sind bis zum Beginn der oberen Winduneen sichtbar. Diese ni . en £ - . 5 Form, eine der schönsten des ganzen Kreises, stammt von Candon, Provinz llocos sur. MÖLLENDORFF gibt im Verzeichniss La Union in Nord-Luzon an. Die Dimensionen des ‚grössten Exemplares sind: diam. maj. 22, min. 19, alt. 16 mm. g. subsp. virescens MÖLLENDORFF, Taf. X1V, Fie. 10. Einfarbie grünlich. Tiogan in Nord-Luzon. h. subsp. suturalis MÖLLENDORFF, Taf. XIV, Fig. 11. Ohne Unterbinde, auch die Oberbinde manchmal fehlend, aber die schmale Nahtbinde immer deutlich vorhanden. Es ist dies dieselbe Form, welche HıpaLGo als föwa var. 5, lutea, inferne non fasciata, in Obras p. 157 erwähnt und im Atlas t. 25, fie. 6 abbildet; sie stammt von der Insel Luban. Auch Pırsry stellt sie zu Aöula. =) i. subsp. dealbata MÖLLENDORFF, Taf. XV, Fig. 1. Klein, einfarbig weiss, ohne die beiden Mittelbinden, nur mit einer schwachen Nahtbinde; am Nabel Reste der gelb- grünen Epidermis, Spiralskulptur deutlich, die Windungen ziemlich gewölbt, die letzte scharfkantig, vornen so stark herabgebogen, dass eine Art Querkante entsteht; Mündung relativ kurz und weit. Die Dimensionen sind: diam. maj. 17,5, min. 15,5, alt. 10,5 mm. Das abgebildete Exemplar stammt von Marinduque. Der Name ist nicht gut gewählt, da es schon eine /elix dealbata BroD. unter Cochlostyla gibt, die allerdings wegen Zelix .dealbata WEBB in Cochl. dbroderip! umgetauft worden ist. 2. Chloraea hennigiana MÖLLENDORFF. Taf. XV, Fig. 2. Testa imperforata, subdepresso-globosa, solidula, subtiliter striatula, lineis spiralibus minutissimis decussata, nitens, virescens, ad suturam zona latiuscula laete flava ornata. Spira convexo-conoidea, apice obtuso. Anfractus 4'/, supremi fere plani, sequentes convexiusculi, ultimus convexior, ad peripheriam obtuse angu- latus, basi subgibber, pone aperturam crista transversa parum distineta cinetus, tum breviter valde deflexus, subcontractus. Apertura diagonalis, truncato-ovalis; peristoma superne subrectum, tum expansum; basi reflexum, appressum, laete flavum; columella albocallosa, oblique substriete descendens, callo tenui latius- culo cineta. — MLLDFF. Diam. maj. 16—17, alt. 11—11,5 mm. Chloraea hennigiana MÖLLENDORFF, in: Nachrbl. D. malak. Ges. 1897, vol. 25, p- 173; Verzeichn. philipp. Landmoll., in: Abh. Ges. Görlitz, a er 7 vol. 22, p. 99, no. 373, sep. p. 74. — HıpDALG0, Obras, vol. II, p- 213, lam. 27, fig. 3, 4. Nord-Luzon: Fels Pena Blanca bei Tuquegarao in der Provinz Kagayan. Eine sehr ceonstante kleine Form ohne Zeichnung, nur mit einer ziemlich breiten hellgelben Zone unter der Naht geschmückt, 3. Chloraea unifaseiata MÖLLENDORFF, Taf. XV, Fig. 3. Testa subgloboso-conoidea, solidula, subtiliter striatula, minute spiraliter lineata, nitens, pallide flava, sursum albescens. Spira sat elevata, lateribus convexius- eulis, apice rubello. Anfractus 5 vix convexiuseuli, ultimus paullo convexior, ad peripheriam carina modice acuta, vix exserta, taenia angusta viridi ornata carinatus, antice breviter valde deflexus. Apertura maxime obliqua, truncato- elliptica, peristoma superne subrecetum, tum breviter expansum,» basi appressum; columella paullo dilatata callosa. — MLLDFF. Diam. 17,5, alt. 12,5, apert. lat. 9, long. 8,5, dist. marginum 5 mm. Chloraea unifaseiata MÖLLENDORFF, Verzeichn. Philipp. Landmoll., in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 99; sep. p. 74, no. 374. — HipaLco, Obras, vol. II, p. 213. Nord-Luzon (Abra). Ausgezeichnet durch die schmale rothbraune Binde, welche im Gegensatz zu allen Verwandten nicht über der Kante, sondern auf derselben steht. 4. Chloraea hanleyi PrEırrFEr. Taf. XV, Fig. 4. Testa imperforata, depressa, lentieularis, acute carinata, tenutis, diaphana, sub- tilissime decussata, nitida, sulfurea, ad suturam et carinam albofasciata: spira parum elevata; anfr. 4 subplanulati, ultimus antice angulatim deflexus, constrictus; apertura parvula, horizontalis, elliptica; peristoma simplex, undique expansum et reflexum, marginibus fere contiguis, basali strietiusculo. — PFR. Diam. maj. 19, min. 15, alt Imm. Helix hauleyi PFEIFFER, in: Pr. zool. Soc. London 1845, p. 65; MARTINI & ÜHENMNITZ, Conchylien-Cabinet, ed. Il, Helix, p. 31, t. 69, fig. 15—18; Monogr. Helic., vol. 1, p. 301. — Reeve, Conchol. icon., t. 32, fig. 136 d. e. — (Chloraea) ALBErs, Heliceen, p. 113. Let — (Chl.) PFEIFFER, Versuch, in: Malak. Bl. 1855, p. 141. — (Chl.) Apams, Genera, vol. 2, p. 193. — (Chl.) MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. 2,. p. 170. — HipALco, in: Journ. de Conchyl. 1887, vol. 35, p. 123; Obras Mal. II, p. 158, 212, lam. 25, fig. 10, lam. 26, fig. 1—3. — Pırsöry, in: Tryon, je} Manual, ser. II, vol. 7, p. 95 (ex parte), t. 22, fig. 24—28. — (Chl.) MÖLLENDORFF, Verzeichnis, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 99,'sep. p. 74. Aufenthalt in Nord-Luzon, die abgebildete Form von dem Berge Bulagao in ‚llocos sur. Der einzige haltbare Unterschied zwischen bifasciata und hanleyi ist das stärkere Zusammenneigen der Mundränder; die Typen sind dadurch gut verschieden, es kommen aber auch Formen vor, bei denen die Unterschiede sich verwischen; HipALGo und MÖLLENDORFF sird deshalb über die Abgrenzung sehr verschiedener Ansicht; PILSBRY vereinigt beide Arten. Doch gehört hanleyi mehr Nord-Luzon an, bifasciata dem mittleren Theile der Insel. — HiıpaL60 zieht im Gegensatze zu MÖLLENDORFF Carocolla bifasciata LzA zu hanleyi, hauptsächlich wegen der scharfen Kielkante. 5. Chloraea benguetensis C. SEMPER. Taf. XV, Fig. 5. Testa imperforata, depressa, lentiformis, acute carinata, tenuis sed solidula, sub- irregulariter striatula sculptura spirali nulla, alba fascia pallide fusca diluta supra carinam et linea parum distineta subsuturali ornata, plerumque unicolor alba vel apicem versus lividula. Spira parum elevata lateribus substrictis; sutura linearis. Anfractus 4 vix convexiusculi, ultimus carina alba compressa einetus, basis circa regionem umbilicarem subgibbus, antice convexo-deflexus et leviter constrietus. Apertura perobligua, subhorizontalis, angulato-elliptica. marginibus vix conniventibus, supero strietiusculo, leviter expanso, cum basali reflexo angulum distinetum formans, columellari parum arcuato, haud dilatato. Diam. maj. 22, min. 17,5, alt. Il mm. Chloraea benguetensis C. Senrer, Reisen Philipp, Landmoll., p. 227, t. 8, a 12, t. 14, fig. 5—8 (anat.) — Hiıparco, in: J. de Conchyl. 1887, vol. 35, p. 124; Obras mal., p. 158, t. 25, fig. 1—3. — Pırssry, in: Tryon, Manual, ser. 2, vol. 7, p. 97, t. 21, fig. 23—25. — MÖLLENDORFF, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p- 99, sep.’ p- 74. Benguet in Nord-Luzon. -Semper, Philippinen II. X. (v. Möllendorff- Kobelt, Tandsoknenken In. 12 15 Durch die stärkere Vorwölbung in der Nabelgegend von den ähnlich gefärbten Formen der Chl. bifasciata gut verschieden. 6. Chloraea antonii ©. SEMPER. Testa imperforata, globosa, nitida, striatula, lineis spiralibus subtilissimis sub- decussata, pallide virescens vel straminea, lineis duabus rufescentibus super angulum et interdum fascia suturatiore fusca infra eum ornata. Spira elevata; sutura linearis. Anfractus 4'/s convexi, ultimus antice deflexus; collumella brevis. Apertura lunato-rotundata; peristoma simplex, subexpansum, marginibus conni- ventibus. Diam. maj. 18, min. 15, alt. 13 mm. Chloraea antonii C. SENPER, Reisen Philippinen Landmoll. III, p. 228, t. 10, fig. 10. — PıLsBRy, in: Tryon, Manual, ser. 2, vol. 7, p. 97, t. 21, fig. 34, 35. — MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 99, sep. p. 74. Diese Art ist von SEMPER genügend abgebildet, Neues über sie ist seitdem nicht bekannt geworden. HrpAL6o, Obras, p. 168, stellt sie, anscheinend ohne Exemplare gesehen zu haben, als Farbenvarietät zu seiner Helix huegeli. 7. Chloraea geotrochus MÖLLENDORFF, Taf. XV, Fig. 6. Testa imperforata, subdepresse trochiformis, subtiliter retrorsum striatula, lineis spiralibus confertis decussata, castaneo-brunnea, fascia albida ad carinam, altera per zonam brunneam angustam a sutura separata ornata. Spira subregulariter conica, apice obtuso albescente. Anfractus 4"; subplani ultimus acute albo- carinatus, antice breviter deflexus, subtus pone aperturam gibbus, circa columellam fascia pallide flavescente cinctus. Apertura maxime obliqua, angulato-elliptica; peristoma expansnm albolabiatum; columella excavata obliqua. — MLLDFF. Diam. maj. 21,5, min. 18, alt. 12 mm. Chloraea geotrochus MÖLLENDORFF, in: Nachrbl. d. malak. Ges. 1885, vol. 20, p. 89; Verzeichn. Philipp. Landmoll., in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 99, no. 578; sep. p. 74. — PırsBry, in: Tryon, Manual, ser. II, vol. 7, p. 97. — KOBELT, in: Martini & Chemnitz, 2 ed. MU, Helix, p. 653, 1. 188.21e 74, 5. Mittel-Luzon: Limuntan in der Provinz Morong. 79 „Diese auffallende Art, welche in hohem Grade an Geotrochus-Arten. wie z. B, Geotr. cleryi RECL., erinnert, hat unter den philippinischen Chloraeen CAl. hanleyi Prr. und Chi. benguetensis SEMP. zu näheren Verwandten, ist aber durch ihre eigenthümliche Zeichnung, welche bei den vorliegenden fünf Stücken nicht varüirt, das hohe Gewinde, den sehr deutlichen Kiel, die sehr scharfen Spirallinien gut verschieden.“ MLLDFF, S. Chloraea amoena Preirrer. Taf. XV, Fig. 7. Testa imperforata, globoso-depressa, solida, striatula lineisque spiralibus subtilissimis sub vitro fortiore decussatula, alba, basi viridi-flavescens, fascia lata spadicea unica supra peripheriam lineaque rufa suturali ornata, Spira convexo-conica apice rufescente; sutura linearis. Anfractus 4 vix convexiusculi, ultimus obsolete angulatus, basi vix gibbus, antice profunde deflexus, leviter eonstrietus, Apertura perobliqua, transverse lunato-oblonga, intus concolor fascia translucente; peri- stoma simplex, marginibus subparallelis, vix conniventibus, dextro expanso, columellari ad insertionem haud dilatato. Diam. maj. 18, min. 15, alt. ad 14mm. Helix amoena PFEIFFER, in: Pr. zool. Soc. London 1845, p. 65; Martini & Chemnitz, Conch. Cabinet, ed. II, Helix, p. 32, t. 69, fie. 19, 20; Monogr. Helic., vol. 1, p. 270. — DeEsHAYES, in: Ferussac, Hist., p. 135, t. 95, fig. 6. — (Chloraea) ALBERS, Heliceen, p- 113. — (Chl.) Preirrer, Versuch, in: Malak. Bl. 1855, p. 144. — (Chl.) Apans, Genera, vol. 2, p. 1932 (Chl.) MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. 2, p. 170. — (Chl.) PFEIFFER-CLessin, Nomenclator, p. 201. — HipaLco, in: J. de Conch. 1887, vol. 35, p. 122; Obras mal., p. 162. — Pitsgry, in: Tryon, Manual, ser. II, vol. 7, p«#98, t. 21, fig. 21, 22. — MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 99, sep. p. 74. Helix huegeli var. REEVE, Conch. icon., t. 32, fig. 136 a, f. Insei Marinduque. 9. Chloraea fibula (Broverıp). Taf. XV, Fig. 8. Testa exumbilicata lenticularis, solida, acute carinata, subtiliter oblique striatula, lutescenti albida vel alba, utrinque fascia latiuseula a carina remota nigro- castanea vel fusco-spadicea, supera usque ad anfractus embryonales in spiram 12* 50 ascendente, lineaque suturali castanea ad insertionem marginis externi evanescente ornata. Spira subelate conica lateribus strietis apice acutulo anfr. 2 exhibente; sutura linearis. Anfractus 4!) vix convexiuseuli, ultimus ad carinam utrinque leviter compressus, basi convexior, antice subite deflexus. Apertura perobliqua, subhorizontalis, angulato-elliptica, intus alba fasciis translucentibus; peristoma simplex, nitide album, marginibus subconniventibus, supero vix expanso, basalı strietiusculo, reflexo, appresso. Diam. maj. 22, min. 11, alt. 11—12 mm. Carocolla fibula (BRODERIP mss.) REEVE, Conchol. system., vol. U, t. 167, fig. 5. Helix fibula Phrtıppr, Abbildungen, vol. I, p. 12, Helix, t. 1. fig. 3. — PFEIFFER, in: Martini-Chemnitz, Conch. Cab., ed. II, Helix, p. 30, t. 69, fig. 5—7; Monogr. Helie., vol. 1, p. 300. — DisHAYES, in: Fer., Hist., p. 136, t. 95, fig. 3..— REEVE, Conchol. icon, fig. 136 b, c.. — (Chloraea) ALBERS, Heliceen, p. 113. — (Chl.) PrEIFFER, Versuch, in: Malak. Bl. 1855, p. 144. — (Helicostyla, Chloraea) Apams, Genera, vol. 1, p. 193. — (Chl.) MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. II, p. 170. — (Helicostyla, Thersites) MOERCH, in: J. de Conchyl., vol. 13, p. 385. — (Chl.) PrEIFFER-CLessin, Nomenclator, p. 201. — HiDALG0, in: J. de Conchyl. 1887, vol. 35, p. 122, t. 4, fig. 7. — (Cnl) MÖLLENDORFF, in: Jahresber. Senckenb. naturf, Ges. 1889/90, p. 226; Abhandl. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 100, no. 380; sep. p. 75. — HiıpAL6o, Obras malac. I, p. 156, t. 25, fig. 48. — PıLsBRy, in: Tryon, Manual, ser. II, vol. 7, p- 94, t. 22, fig. 21—23, t. 31, fig. 32, 33 (excel. varr. 2, 3 und 5) Aufenthalt nur auf der Insel Cebu. CumInG nennt Luzon, doch ist das Vorkommen dort nicht bestätigt worden. HıpaLco gibt für die ungebänderte Varietät Maguyan auf der Insel Marinduque an, aber nach MÖLLENDORFF ist diese Varietät (als subsp. dealbata) zu bifasciata zu rechnen. Eine äusserst constante Form, die zur Abtrennung von Unterarten keinen Anlass gegeben hat. HipaLGo beschreibt allerdings drei Varietäten, doch ohne sie zu benennen; zwei sind nur Farbenspielarten, die eine ohne Oberband, die andere nur mit der feinen Nahtlinie. Die von ihm l. c. abgebildete dritte ist ebenfalls wohl nur eine individuelle Farbenspielart; er charakterisirt sie folgendermassen: „testa superne castanea, fascia peri- pherica, alba, supra suturam postea conspicua, ornata; inferne concentrice quadrizonata, zonis duabus columellaribus fulvis, externa pallidiore, tertia castanea, peripherica alba*. er * # u I N ae REISEN IM EN ARCHIPEL DER PHILIPPINEN VON D" C. SEMPER | WEILAND PROFESSOR DER ZOOLOGIE UND VERGLEICHENDEN ANATOMIE IN WÜRZBURG WISSENSCHAFTLICHE RESULTATE ZEHNTER BAND LANDMOLLUSKEN. ERGÄNZUNGEN UND BERICHTIGUNGEN ZUM Ill. BANDE: DIE LANDMOLLUSKEN VON DR 0. F. VON MÖLLENDORFF. NACH DESSEN TODE AUF GRUND SEINES NACHLASSES FORTGEFÜHRT _ D® WILHELM KOBELT uno FRAU GERTRUD WINTER, x». von MÖLLENDORFF. | | Er 3,s: VIERTES HEFT | WIESBADEN C. W. KREIDEL’S VERLAG 2907. I} MIT FÜNF KOLORIRTEN TAFELN IN LICHTDRUCK. | EEE 2 — > ee ee ses - a ee y - REISEN IM ARCHIPEL DER PHILIPPINEN VON D* C. SEMPER . WEILAND PROFESSOR DER ZOOLOGIE UND VERGLEICHENDEN ANATOMIE IN WÜRZBURG WISSENSCHAFTLICHE RESULTATE ZEHNTER BAND LANDMOLLUSKEN. ERGÄNZUNGEN UND BERICHTIGUNGEN ZUM III. BANDE: DIE LANDMOLLUSKEN VON DR O0. F. VON MOLLENDORFF. NACH DESSEN TODE AUF GRUND SEINES NACHLASSES FORTGEFÜHRT VON D® WILHELM KOBELT. MIT TEXTABBILDUNGEN UND ZAHLREICHEN KOLORIRTEN TAFELN IN LICHTDRUCK. WIESBADEN C. W. KREIDEL’S VERLAG 1907. REISEN ARCHIPEL DER PHILIPPINEN vor © SEMEEE WISSENSCHAFTLICHE RESULTATE ZEHNTER BAND LANDMOLLUSKEN. ERGÄNZUNGEN UND BERICHTIGUNGEN ZUM Ill. BANDE: DIE LANDMOLLUSKEN DR 0. F. VON MÖLLENDORFF. NACH DESSEN TODE AUF GRUND SEINES NACHLASSES FORTGEFÜHRT voN D® WILHELM KOBELT uno FRAU GERTRUD WINTER, GEB. VoN MÖLLENDORFF. VIERTES HEFT MIT FÜNF KOLORIRTEN TAFELN IN LICHTDRUCK. WIESBADEN C. W. KREIDEL’S VERLAG 1907. 81 b) Formenkreis der Chloraea thersites BRoD. Auf die Insel Mindoro beschränkt. 10. Chloraea constrieta Preirren. Taf. XVI, Fig. 1, 2. Testa imperforata, semiglobosa, nitida, oblique striatula et lineis spiralibus miero- scopieis eincta, flavo-albida, fasciis 2 fuscis latis plus minusve maculose inter- ruptis ad peripheriam ornata, fascia supera in anfractibus spirae valde attenuata. Spira semiglobosa apice acutulo; sutura leviter impressa. Anfraetus 4'/s con- vexiusculi, regulariter accrescentes, ultimus subangulatus, basi subplanatus, circa perforationem subgibbus, antice subito descendens, constrietus. Apertura per- obliqua, lunato-ovata, intus flavida vel albescens; peristoma acutum, simplex, album, late reflexum:; margine columellari incrassato, interdum subplicato. Diam. maj. 23, min. 19, alt. 13 mm. Helix constrieta PFEIFFER, in: Pr. zool. Soc. London 1845, p. 39; Marrıst & CHEMNITZ, Conch. Cab., ed. Il Helix, p. 32, t. 69, fig. 21, 22; Monogr. Helix, vol. I, p. 268, nee BougfE. — (Chloraea) ALBERS, Heliceen, p. 113. — REEVE, Conch. icon. t. 203, sp. 1432. — (Chl.) Apaus, Genera, vol. 2, p. 193. — (Chl.) Pırsgey, in: Tryon, Manual, ser. 2, vol. 7, p. 103, t. 22, fig. 16, 17. — (Chl.) MÖLLEN- DORFF, Verzeichnis, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 100, sep. = pr ID. Helix restrieta Pr£irrer, Monogr. Helic., vol. 4, p. 228. — (Chloraea) MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. 2, p. 170. — (Chl.) PreirFEr-CLessix, Nomenclator, p. 201. — Hıparao, Obras mal. U, p. 215, t. 155, fig. 3, 4. Helix stenopsis MoQuin-TAxDon, in: Revue Magas. Zoologie 1556, p. 563 (in adnot.). Aufenthalt im westlichen Theil der Insel Mindoro. Es liegen mir zwei Formen aus MÖLLENDORFF's Sammlung vor, die Fig. 1, welche er als Typus betrachtet, und eine erheblich grössere. Die erstere stimmt im allgemeinen befriedigend mit PFEIFFER’s Beschreibung, nur ist der Mundrand schwächer und fehlt der Nabelcallus. — Das Fie. 2 abgebildete als var. major bezeichnete Exemplar ist erheblich grösser (diam. maj. 24,5, alt. 17 mm), diekschaliger, die letzte Windung deutlich Semper, Philippinen. II. X (v. Möllendorff-Kobelt, Landschnecken IV) 14 s2 geschultert, die schwielige Auskleidung der Nabelgegend vorhanden, die Spindel mit einer bei schrägem Einblick sehr auffallenden, zusammengedrückten, leicht gedrehten Falte bewaffnet. MÖLLENDORFF stellt als Unterart auch Zedlix undina Prr. hierher: sie ist in seiner Sammlung nicht vertreten. PFEIFFER's Diagnose lautet: T. imperforata, globoso-turbinata, tenuis, laevigata, nitida, albido-hyalina; spira convexo-conoidea, ultimus spira brevior, antice vix deflexus, peripheria obsolete angulatus, basi planiuseulus; apertura perobliqua, truncato-elliptica: peristoma tenue, marginibus subconniventibus, dextro expanso, columellari leviter arcuato, plano, appresso. — Diam. maj. 23, min. 19, alt. 14,5 mm. Hab. —? — Die Art scheint noch wenig bekannt. MÖLLENDORFF hat bei derselben in seinem Exemplar des Tryon’schen Manual bemerkt: ?—constrieta albina, PILsBRY copiert die Figur der Novitates, HıpaL6o in Obras lam. 134, fig. 6, gibt die Abbildung eines Exemplars, beruft sich aber bezüglich des Fundorts auf MÖLLENDORFF, der nur eine Vermuthung ausspricht. Indess ist die Verwandtschaft mit Chloraea constrieta wohl zweifellos und damit das Vorkommen auf Mindoro kaum zweifelhaft. 11. Chloraea paradoxa PrEırrer. Taf. XVI, Fig. 3. Testa imperforata, conoideo globosa-depressa, nitida, striatula, sub vitro fortiore lineis spiralibus confertissimis snbtilissimisque cincta, virescenti-Hava, apice nigro- violaceo, area umbilicali saturate castanea. Spira convexo-conica apice obtusulo; sutura linearis, inter anfractus inferos impressa. Anfractus 5 planiusculi, ultimus irregularis, lateraliter subcompressus,. saepe obtuse, interdum acute angulatus, pone aperturam tumidus, dein subconstrietus, antice breviter sed distinete descendens. Apertura lunato-elliptica, perobliqua, intus concolor: peristoma album, acutum, late reflexum, marginibus distantibus, haud junctis, varie castaneo tinetis, callo ad ınsertionem marginis superi semper extante; margo columellaris callosus, appressus, intus tuberculo pliciformi et in speciminibus valde coloratis albo armatus. Diam. maj. 23, min. 19, alt. 13—14 mm. Helix paradoxa PFEIFFER, in: Pr. zool. Soc. London 1845, p. 39. — PHILIPPI, Abbild: vol. I, p. 153, Helix t. 4, fig. 7. — PFEIFFER, in: Martini & Chemnitz, Conch. Cab., ed. II, p. 37, t. 71, fig. 1, 2; Monogr. Helic., vol. I, p. 267. — (Chloraea) ALBERs, Heliceen, p. 113. — REEVE, Conch. icon., t. 202, no, 1419. — (Chloraea) PFEIFFER, Versuch, in: Malak. Bl. 1855, p. 144. — (Helicostyla, Chl.) Anpanus, Genera, vol. II, p. 193. — (Chloraea) MARTENS, in: Albers, Heliceen, Ws] fof5} ed. II, p. 170. — (Chl.) Preirrer-Oressis, Nomenclator, p. 201. — Hiparco, in: Journal de Conchyl. 1887, vol. 35, p- 121. — (Chloraea) MÖLLENDORFF, Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 100, no. 382, sep. p. 75. — (Chl.) Pınspry, in: Tryon, Manual, ser. 11, vol. 7, p. 102, t. 22, fig. 12—14, mit var. immaculata t. 21, fig. 27, 28. — HivaLco, Obras II 1901, p. 164. Mindoro (nicht Albay auf Luzon). Ist sehr veränderlich in der Zeichnung des Mundsaumes, der mitunter weiss, mitunter in seiner ganzen Ausdehnung bräunlich bis tiefbraun, mit Ausnahme des stets weissen Spindelsaumes, vorkommt. Bei der var. immaculata Pırsgry scheint auch der braune Callus an der Insertion des Oberrandes zu fehlen. 12. Chloraea thersites Broverır. Taf. XVI, Fig. 4, 5. Testa imperforata, subeomplanata, gibba, tenuis, subdiaphana, sulphurea, castaneo fasciata; spira parum elata; sutura linearis. Anfractus 4"; planiuseuli, ultimus non deflexus, acute carinatus, prope aperturam subito rotundatus, gibbus; apertura subhorizontalis, semiovalis; peristoma simplex, late expansum. — PFR. Diam. maj. 31, min. 28, alt. 14 mm. Helix thersites (Carocolla) BRODERIP, in: Pr. zool. Soc. London 1841, p. 38. — PFEIFFER, Symbolae II, p. 40; Martını & CHEumsItz, Conch. Cab., ed. Il Helix, p. 235, t. I12, fig. 3, 4; Monogr. Heliceor., vol. I, p- 299. — (Carocolla) REeve, Conchol. system., vol, II, t. 168, fig. 9, — ReEvE, Conch. icon., t. 29, fig. 126. — (Chloraea) ALBERS, Helieeen, p. 113. — (Thersites) Preirrer, Versuch, in: Malak. Bl. 1855, p. 141. — (Chloraea) Apaus, Genera, vol. 2, p. 194. — (Chl.) MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. H, p. 170. — (Chl.) PFEIFFER-CLESSIn, Nomenclator, p. 201. — HıpAar6o, in: Journ. de Conchyl. 1887, vol. 35, p. 124; Obras mal. Il, p. 156, 211, t. 23, fig. 59, t. 143, fig. 9. — (Chl.) MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 100; sep. 75; mit var. aberrans. — PiLsBRY, in: Tryon, Manual, ser. Il, vol. 7, p. 104, t. 21, fig. 11—14. Mindoro: Calapan, Naujan, Baco. Die beiden abgebildeten Exemplare, von denen Fig. 5 von MÖLLENDORFF als var. r ü $ er ? aberrans im Verzeichniss abgetrennt ıst, stimmen durchaus nicht ganz mit PFEIFFER's 14* 4 [0/6] Diagnose. Eine schwefelgelbe Färbung sehe ich nur auf dem Höcker am Nabel und von einer Abrundung der letzten Windung innerhalb der eingedrückten Partie kann nicht die Rede sein: die Kante besteht auch dort fort. Die Zeichnung ist sehr verschieden; gewöhnlich sind drei Binden da, eine Nahtbinde und eine obere und eine untere zu beiden Seiten des Kiels, aber ziemlich weit von ihm entfernt; ausserdem läuft noch eine breite Zone dicht um die Nabelgegend. Bei einem anderen Exemplare fehlen diese Zone und die Basalbinde ganz. Die var. aderrans MLLDFr. hat dagesen auf der Oberseite zwei starke gleichbreite kastanienbraune Binden, dann eine schmälere an der Unterseite und eine sehr breite Nabelbinde. Sie weicht übrigens auch sonst so erheblich vom T'ypus ab, dass man daran denken könnte, sie als eigene Art anzuerkennen. Die Schale ist erheblich stärker und fester, die Windungen, auch die letzte, sind erheblich convexer, die letzte hat keinen zusammengedrückten Kiel, sondern nur eine scharfe Kante, die sich nach der Mündung verflacht, aber bis auf den umgeschlagenen Mundsaum sichtbar bleibt, und die Abflachung der letzten Windung ist, auch von oben gesehen, nur ganz unbedeutend und mit derjenigen der typischen thersites kaum zu vergleichen. Die Dimensionen sind: diam. maj. 30, min. 23, alt. 16,5 mm. MÖLLENDORFF bemerkt zu ihr: nach Schale und Fundort Uebergang zu Chi. paradoxa. c) Formenkreis der Chloraca dryope BRODERIF. 13. Chloraea dryope Broperıe. Taf. XVI, Fig. 6—9. Testa imperforata, orbiculato-convexa, sublenticularis, tenuis, striis regularibus confertissimis Jineisque spiralibus subtilissime decussata, nitidula, flavescenti-viridis, fascia lata viridi supra et infra ornata, apice et interdum regione umbilicari saturate fuscis. Spira mediocriter elevata, apice vix obtusato; sutura linearis vix impressa. Anfractus 4'/; vix convexiusculi, celeriter crescentes, ultimus acutissime carinatus, ad carinam utringue eompressus, basi modice convexus, ad columellam subgibbus, antice subite breviter deflexus, ante deflexionem transverse eristatus. Apertura perobliqua, subhorizontalis, irregulariter angulato-elliptica, ad carinam subcanaliculata; peristoma simplex, tenue, margine supero recto, basali breviter reflexo, columellari appresso, albo vel saturate fusco. Diam. maj. 30, min. 24, alt. 13,5 mm. Carocolla dryope BroDERIP, in: Pr. zool. Soc. London 1841, p. 37. — Reeves, Conchol. syst., vol. Il, t. 168, fig. 10. — (Helix) PFEIFFER, Monogr. Helie., vol. I, p. 218; MaArrını & CHEmnITz, Conch. Cab., ed. II Helix, p. 315, t. 54, fie. 3, 4. — DesHAyves, in: Ferussac, .Hist. o) nat., p. 349, t. 102, fig. 13, 14. — RervE, Conchol. icon., t. 29, fie. 124. — (Corasia) ALBers, Heliceen, p- 111. — (Corasia) PFEIFFER, Versuch, in: Malak. Bl. 1855, p. 144. — (C.) Apans, Genera, vol. 2, p. 193. — (C.) Martens, in: Albers, Heliceen, ed. 2, p. 170. — (C.) PFEIFFER-CLEssin, Nomenclator, p. 199. — (C.) HipAreo, in:- J. de Conchyl. 1887, vol. 35, p. 118; Obras malac. II, p. 210, t. 102, fig g. 1—5. — (Chloraea) PıtsBry, in: 7 pP: 100, me (Chl.) MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, v. 22, p- 100, sep. p- 75. Tryon, Manual, ser. 2, vol. . Tablas, Romblon, Sibuyan, Panay, Guimaras. Eine recht veränderliche Art, welche aber trotzdem den Typus so festhält, dass MÖLLENDORFF im Verzeichniss nur drei Mutationen, aber keine Varietät oder Unterart unterscheidet. Der Typus (Fig. 6) hat einen braunen Apex und meistens auch einen dunkelbraunen Nabelfleck. Die mut. /ezcospera (Fig. 7) hat denselben nicht: beide Formen kommen gelblich oder mit breiten grünlichen Binden oberseits und unterseits vor. Fig. 8 (mut. /aenzata) von Tablas hat eine breite tiefbraune Binde über der Kante. aber keine darunter, und die apikalen Windungen sind dunkler gefärbt. — Am eigen- thümlichsten und meiner Ansicht nach unbedingt als Unterart anzuerkennen ist die Fig. 9 abgebildete Form von Sibuyan (mut. szöwyanzca MLLDFF.). Sie ist dunkel saftgrün, und hat eine breite dunklere Binde, welche nur an der Naht und an dem scharf zusammen- gedrückten Kiel die gelbe Grundfarbe freilässt; eine schwächere schmälere Binde liegt unter der Kante; von dem Beginn des vorletzten Umganges an liegt in der oberen Binde eine schmälere schwarzbraune, die bis zum Apex emporläuft; der Mundsaum ist mehr oder minder breit tiefbraun gesäumt. Die Dimensionen sind: diam. maj. 30, min. 25, alt. 14 mm. 14. Chloraea sirena Beox. Taf. XVII, Fig. 1—4. Testa imperforata globoso-depressa, diaphana, striatula, lineis spiralibus minutissimis confertissimisque ceincta, pallide viridis aut straminea, fasciis rufis et saturate viridibus ornata. Spira parum elevata, apice parvulo obtuso; sutura levis. Anfractus 4 convexiusculi, ultimus ad peripheriam interdum subangulatus, albido- eingulatus, antice subito deflexus vel convexo-descendens. Apertura lunato- elliptica, diagonalis, plano irregulari, faucibus fasciis externis vividius trans- lucentibus; peristoma simplex, album nigricante limbatum, limbo ad columellam 86 dilatato, marginibus conniventibus, externo super planum aperturalem valde producto, expanso, columellari arcuato, parum calloso, reflexo, appresso. Diam. maj. 24, min. 18,5, alt. 16 mm. Helix sirena BECK mss. apud PFEIFFER, Symbolae Il, p. 39; MArTINIı & CHEMNITZ, Conch. ‘Cab; ed. IT Heliz,’p. 313, t. 53, fie. 1517 -2Monser Heliceorum, vol .I, p. 263. — Prurıppr, Abbild., vol. I, 4, p. 78, Helix, t. 4, flg. 6. — Desnayes, in: Ferussac, Hist. nat., p. 139, t. 102, fig. 4—6. — REEVE, Conch. icon., t. 23, fig. 37. — (Chloraea) ALBERS, Heliceen, p. 113. — (Chl.) PFEIFFER, Versuch, in: Malakoz. Bl. 1855, p. 144. — (Chl. serena) AnAus, Genera, vol. 2, p. 194. — (Chl.) MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. II, p. 170. — (Thersites) MoERrcH, in: Journ. de Conchyl. 1865, vol. 13, p. 385. — (Chl.) PFEIFFER-ÜLESSIN, Nomenclator, p. 201. — HIDAL6O, in: Journ. de Conchyl. 1887, vol. 35, p. 121; Obras mal. II, p. 162. — MÖLLEN- DORFF, in: Jahresber. Senckenb. Ges. 1889/1890, p. 226 (var. cebuana); Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 101, sep. p. 76. Panay, Guimaras, Negros, Uebu. BECK und PFEIFFER haben die Art auf Exemplare von Panay begründet, welche seitdem nicht wieder gefunden worden zu sein scheinen. MÖLLENDORFF betrachtet deshalb- als Typus die Fig. 1 abgebildete Form von Guimaras, welche mit PFEIFFER’s Beschreibung ganz befriedigend stimmt. — Von derselben Insel stammt die schon von PFEIFFER erwähnte, von PILSBRY als var. gurmarasensis unterschiedene einfarbige, deutlich kantige Varietät, welche wir als Fig. 2 abbilden; sie ist durchschnittlich etwas grösser als der T'ypus. Ferner führt MÖLLENDORFF im Verzeichniss noch eine var. szödryope (unsere Fig. 3)- von Tayasan auf der Insel Negros an, welche sehr erheblich vom Typus abweicht und ganz gut als eigene Art anerkannt werden könnte. Sie ist kleiner als der Typus (diam. maj. 22, alt. 13mm) und hat einen scharfen zusammengedrückten Kiel, welcher durch ein breites, beiderseits von einer breiten grünlichen Binde eingefasstes weisses Band noch schärfer hervorgehoben wird; ein schmales braunes Band läuft vom Ende der apikalen Windungen bis etwas über den Beginn der letzten Windung hinaus, fehlt aber auch manchmal; das Nabelband ist schwach entwickelt oder fehlt ganz, die letzte Windung ist vornen erheblich weniger herabgebogen, nicht selten fehlt auch der braune Saum des Mundrandes. Endlich hat MÖLLENDORFF (Ber. Senckenb. Ges. 1890, p. 226) noch eine var. cedzan« von Cebu beschrieben (unsere Fig. 4) mit folgender Diagnose: Differt a typo ex insula Guimaras testa minore, paullo altiore, anfractu ultimo nullo modo angulato, subtus magis 87 inflato, colore laete viridi, tasnia peripherica pallide virescenti, utrimque taeniola obscure viridi comitata. Er bemerkt dazu: „Noch immer fehlen mir Stücke vom typischen Fundort auf der Insel Panay, wie auch von der zwischen Guimaras und Cebu gelegenen Insel Negros (s. vorher), so dass ich zunächst bei meiner Auffassung der Cebu-Form als Varietät bleibe. Ich hebe aber nochmals hervor, dass die obigen Unterschiede ganz constant sind und dass ich, wenn der Panay-Typus mit den Formen von Guimaras über- einstimmt und Negros keine Uebergangsformen bietet, entschieden für artliche Abtrennung der Cebu-Form bin.“ Nachdem nunmehr die vorige völlig verschiedene Form von Negros bekannt geworden, wird man am besten thun, beide als Arten anzuerkennen. d) Formenkreis der Chloraca reginae Bro». 15. Chloraea psittacina Deswayes. Taf. XVII, Fig. 5, 6. Testa imperforata, orbiculato-depressa, tenuiuscula, oblique confertim striata striisque spiralibus sub lente decussata, subpellueida, nitida, superne et inferne virenti- lutea, medio anfractus ultimi vivide coerulescens. Spira convexa, obtusa; sutura vix impressa. Anfractus 4's vix convexiuseuli, ultimus convexior, peripheria subangulatus, antice non descendens. Apertura obliqua, subtrigono-elliptiea; peristoma simplex, tenue, marginibus remotis, dextro expanso, columellari areuato- declivi, compresso, dilatato, adnato, albido. Diam. maj. 25, min. 19, alt. 15 mm. Helix psittacina DESHAYES, in: Journal de Conchyl. 1860, vol. 9, p. 350, t. 16, fig. 3—5. — PFEIFFER, Monogr. Heliceor. vivent., vol. V, p. 285. — (Corasia) PFFIFEER-CLESSIN, Nomenclator, p. 200. — (Cor.) Semrer, Reise Philipp. Landmoll., vol. U, p. 172, — (Chloraea) MÖLLENDORFF, in: Abhandl. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 101; sep. p- 76 (mit subsp. laurae GuDE). — (Corasia) PıLspry, in: Tryon, Manual, ser. 1I, vol. 7, p. 118, t. 25, fig. 49, 51. — Hiparco, Obras, vol. II, p. 208, t. 143, fig. 2, 3. Nord-Luzon: Cordillera von Palanan. Corasia laurae Guvs, Science Gossip 111, 1896, p. 57, fig. 1, ist nach MÖLLENDORFF wie nach Hıpar.ao eine kleinere, kantige Varietät mit hinter dem Mundsaum eingeschnürtem letztem Umgang. Sie ist in MÖLLENDORFF’s Sammlung als var. defexa bezeichnet, wir bilden sie Fig. 6 ab. Die Exemplare stammen von San Vincente bei Buguey in der toXo) Provinz Kagayan. Ich wäre nach den beiden vorliegenden Exemplaren nicht abgeneist, GUDE zuzustimmen und die Form als selbstständige Art anzuerkennen. Die Dimensionen sind: diam. maj. 22, min. 18, alt. 12 mm. 16. Chloraea quadrasi MÖLLENDORFF., Taf. XVII, Fig. 7. Testa globoso-depressa, solidula, levissime plicato-striatula, lineis spiralibus, miero- scopicis decussatula, opaca, sursum nitidula, coeruleo-smaragdina; spira semi- globosa, apice plano. Anfractus 4 convexiuseuli, ultimus tumidulus, ad peri- pheriam acute angulatus, angulo aperturam versus evanescente, basi inflatus, subgibber, pone aperturam suberistatus, tum coarctatus et brevissime sed valde deflexus, in parte deflexa laete flavus. Apertura diagonalis, truncato-elliptica; peristoma modice expansum, reflexiusculum, superne et usque ad mediam basin laete flavum, tum album. Columella oblique eurvatim descendens, medio distinete dentata, superne interdum macula castanea induta. — MLLDFF. Diam. maj. 20, alt. 12, apert. lat. 12, long. 10, alt. 6,5 mm. Chloraea quadrasi MÖLLENDORFF, in: Nachrbl. D. malak. Ges. 1896, vol. 28, p. 9; Verzeichn. philipp. Landmoll., in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p- 101, no. 387; sep. p. 76. — HıpaLgo, Obras mal. Il, p. 208, t. 143, fig. 10. Nord-Luzon: Magapig in der Provinz Kagayan. 17. Chloraea malleata QuUaprAS & MÖLLENDORFEF. Taf. XVII, Fig. 8, 9. Testa convexo-depressa, tenuiuscula, plicato-striatula, lineis spiralibus confertis decussata et rugis pliciformibus antrorsum decurrentibus sculpta, pellucens, valde nitens, coeruleo-viridis. Spira depresse convexa, apice plano macula castanea ornato. Anfractus 4 vix convexiusculi, ultimus basi convexior, subinflatus, ad columellam valde gibber, in ultima quarta parte a latere in modum Chloraeae thersitis peculiariter applanatus, pone aperturam cristatus, tum subito valde deflexus, coarctatus, carina compressa acuta viridilava cinctus. Apertura maxime obliqua, elliptica, valde excisa; peristoma tenue, viridiflavum, margo superus rectus, ad carinam expansus, dexter valde expansus, basalis appressus, reflexus, albus, columella brevis, oblique descendens, superne dilatata macula castanea ornata. — MLLDFF. Diam. maj. 23,25, alt. 11 mm. 89 Chloraea malleata QUADRAS & MÖLLENDORFF, in: Nachrbl. D. malak. Ges. 1893, vol. 25, p. 174. — MÖLLENDORFF, Verzeichn. philipp. Landmoll., in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 101, no. 383; sep. p. 76 (mit subsp. tumida). — HrpaLGo, Obras, vol. II, p. 209, t. 144, fig. 7, 8. Nord-Luzon: Insel Palanig am Vorgebirge Eugano in der Provinz Kagayan. oO “ Zunächst mit Chloraea regina verwandt, aber kleiner, stärker gewölbt, und mit einem braunen Flecken auf der Spindel und am Apex. Die var. /umida (Fig. 9), zwischen Ambubuk und Palanan in Nord-Luzon gesammelt, ist recht erheblich verschieden, grösser, dünnschaliger, aufgetrieben, einfarbig gelbgrün mit dunklem Apex, am letzten Umgange nicht zusammengedrückt, die Kante scharf, aber weniger vorspringend, die Mündung weiter, fast dreieckig, der Spindelfleck kaum angedeutet. Die Dimensionen sind: diam. maj. 25, alt. 15mm. Es liegt leider nur das abgebildete, etwas verwitterte Exemplar vor, sonst würde ich vorschlagen, diese Form als Art abzutrennen. 18. Chloraea reginae Broperıp. Taf. XVIII, Fig. 1, 2. Testa imperforata, convexo-depressa, tenuissima, subtiliter oblique striata, lineis spiralibus minutissimis sed distinctis subdeeussata, pellueida, nitida, smaragdina, circa locum umbiliei virescenti-lutea. Spira depressa, fere plana apice sub- immerso; sutura marginata. Anfractus 4 planiusculi, celeriter accrescentes, ultimus acute carinatus, carina lutescente, infra suturam brevissime planatus, basi inflatus, ad umbilieum gibbus, antice haud descendens. Apertura angulato- ovata, fere triangularis, ad carinam canalieulata, distinete lunata; peristoma simplex, tenue, marginibus distantibus, supero expanso, basali breviter reflexo, columellari leviter arcuato, subdilatato, appresso. Diam. maj. 30, min. 24, alt. 12—13 mm. Helix (Carocolla) reginae BRODERIP, in: Pr. zool. Soc. London 1841, p. 36. — Reeve, Conchol. syst., vol. II, t. 167, fig. 2. — PFEIFFER, in: Martini & Chemnitz, Conch. Cab., ed. 11 Helix, p. 29, t. 68, fig. S—11; Monogr. Helie., p. 299. — Desmayes, in: Ferussac, Hist. nat., p. 350, t. 102, fig. 15, 16. — ÄKEEVE, Conchol. icon., t. 29, sp. 125. — Desnaves, Traite el&ment., t. 83, fig. 9, 10. — (Corasia) ALBERS, Heliceen, p. 111. — (Cor.) PrEIirrEr, Versuch, in: Malae. Bl. 1855 p. 144. — (Cor.) Apaus, Genera, vol. 1, p- 193. — (Cor.) MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. ll, p. 170. — (Cor.) PFEIFFER-CLESSIN, Nomencl., p. 201. — HipaL6o, in: Semper, Philippinen II. X (v. Möllendorff-Kobelt, Landsehnecken IV\. 15 90 J. de Conch. 1887, vol. 35, p. 118; Obras mal. II, p. 209, t. 24, fig. 3, 4. — PıtsBRY, in: Tryon, Manual, ser. II, vol. 7, p. 116, t. 25, fig. 45, 46. — MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 101, sep. p. 76; Bericht Senckenb. Ges. 1889/90, p- 229. — (Cochlostyla) MARTENS, in: Mal. Bl. 1868, vol. 15, p- 162. — (Cochl. Cor.) SEMPER, Reise Philipp. III, p. 168. Helix smaragdina GRATELOUP, in: Actes Soc. Linn. Bordeaux, vol. 11, p. 403, t. 3, fig. 26, 27 (juv.). Katanduanes, Polillo, Nord-Luzon. PFEIFFER erwähnt eine Varietät mit einer schmalen, peripherischen Binde: es ist dies die nachfolgende Art, welche von MÖLLENDORFF als selbstständig betrachtet wird. In seiner Sammlung hat er eine var. macwlifera unterschieden, aber nicht in das Ver- zeichniss aufgenommen; wir bilden sie Fig. 2 ab. Sie ist erheblich kleiner, nur 26 mm im grossen Durchmesser, ausgesprochen blau mit einem ganz schwachen Stich ins Grün- liche und einem dunklen Fleck auf dem Apex. Sie stammt von San Jose bei Baler. Die Spindel hat eine ausgesprochene, zahnartig abbrechende Schwiele, welche ihren oberen Theil doppelt erscheinen lässt. Hıpa6o stellt auch die beiden folgenden Arten als Varietäten zu Chloraea reginae. 19. Chloraea almae MÖLLENDORFE. Taf. XVIII, Fig. 3. Testa imperforata, valde depressa, tenuis, subtiliter striata, lineis spiralibus sat validis undique decussata, pellucens, nitida, smaragdina; spira parva, plana, vix elata; apex planus, fusco-purpureus. Anfractus 3'/, rapide accrescentes, initio convexiusculi, tum plani, ultimus valde carinatus, carina compressa, brunneo- cingulata, basi convexus et inflatus, ad columellam subgibber, antice brevissime descendens. Apertura obliqua, irregulariter rhombica, taenia fusca intus con- spicua; peristoma tenue, margo superus longior, strietus, media parte subprotractus, ad carinam subreflexus, margo dexter minor, strictus, reflexus, basalis horizontalis et columellaris oblique ascendens reflexi, albi, zona flavidoviridi extus comitatı. — MLLDFF. Diam. maj. 30, alt. 11,5 mm. Cochlostyla almae von MÖLLENDORFF, in: Jahresber. Senckenb. Ges. 1859/90, p. 227, t. 8, fig. 5; (Chloraea) Verzeichniss, in: Abh. Gesellsch. Görlitz, vol. 22, p. 101, sep. p- 76. 91 Helix reginae var. 8, PFEIFFER, Monogr. Helie., vol. I, p- 227. — HipaL6o, Obras malac. II, p. 153. — Pırspry, in: Tryon, Manual, ser. II, vol. 7, p- 117, t. 25, fig. 42—-44. Cebu: Umgebung von Alegria und Boljoon. Von Chl. reginae unterschieden durch einen halben Umgang weniger, raschere Zunahme der Windungen, kleineres niedrigeres Gewinde, den stets rothbraunen Wirbel, . .. | 2 = ® .. a r. . die schärferen Spirallinien, den schärferen Kiel und die stets vorhandene rothbraune Kielbinde. 20. Chloraea elisabethae O. Semper. Testa vivide cyaneo-smaragdina, subpellucens, nitida, imperforata, depressa, tenuissima, subtiliter retrorsum striata, lineis minutissimis undulatis subdecussata ; spira depressissima, planata. Anfractus 4 planati, rapide erescentes, ultimus acutissime carinatus, carina albicante. Apertura angulato-securiformis; peristoma simplex, tenue, albicans, margine supero expanso, ad carinam producto, basali subreflexo, in medio abrupte ineurvo, columellari calloso, reflexo.. — SEMPER. Diam. 38, alt. 14 mm. Cochlostyla (Corasia) Elisabethae O. SEMPER, in: Journal de Conchyliologie 1866, vol. 14, p. 261, t. 8, fig. 1. — (Helix) PrEirrer, Monogr. Helic. viv., vol. 5, p. 307. — Ü. SEMPER, Reise Philipp. Landmoll. II, p- 168. — MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, 22, p. 102, sep. p. 77: Chloraea reginae var. HıpaLco, Obras 1I, p. 209, t. 144, fig. 1, 2. — PıLsBry, in: Tryon, Manual, ser. 2, vol. 7, p. 117, t. 25, fig. 47 Insel Calayan, nördlich von Luzon. Fehlt in MÖLLENDORFF's Sammlung. 21. Chloraea eristatella QuapraAs & MÖLLENDORFE. Taf. XVIII, Fig. 4. Testa imperforata, depressa, tenuis, subtiliter plicato-striata, lineis spiralibus tenuissimis decussata, pellucens, nitida, eoerulea. Spira vix elata, apice plano, albido. Anfractus 4, pro sectione lente acerescentes, sutura marginata discreti, convexiuseuli, ultimus carina compressa, acuta, pallide flavescente carinatus, pone aperturam crista transversa bene exserta cinetus, brevissime deflexus, sat coarctatus, 15* 9: LO basi gibber. Apertura diagonalis, securiformis; peristoma tenue, margo superus rectus, medio subprotractus, ad carinam dextro magis expansus, flavescens, basalis parum arcuatus, reflexus, appressus, albus: columella brevis, dilatata, oblique descendens, haud dentata, alba. — MLLDFF. Diam. maj. 20—20,5, alt. S,5 mm. Chloraea cristatella QUADRAS & MÖLLENDORFF, in: Nachrbl. D. malak. Ges. 1893, vol. 25, p. 173. — MÖLLENDORFF, Verzeichn. philipp. Landmoll., in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 101, no. 392; sep. p. 77. — HıpaL6o, Obras II, p. 209, lam. 144, fig. 5, 6. Nord-Luzon: bei Pamplona und Sanchez Mira in der Provinz Kagayan. Zunächst mit Chl. malleata verwandt, aber flacher, weniger intensiv gefärbt und ohne die kastanienbraune Färbung auf Apex und Spindel. 22. Chloraea ceaerulea MÖLLENDORFF. Taf. XVII, Fig. 5, 6. Testa imperforata, depressa, tenuis, subtiliter curvatim striata, lineis spiralibus valde confertis decussata, pellueida, viridescenti-caerulea. Spira depressa, apice plano, fusco. Anfractus 4 planulati, rapide acerescentes, ultimus carina acutissima, undique exserta, albida indutus, bası inflatus, pone aperturam gibbus, viridescens, ad columellam nodulifer, Apertura diagonalis, rotundato-trapezoidalis; peristoma laete flavum, sublabiatum, superne expansum, basi ad carinam reflexiusculum, columellam versus appressum, albescens. Columella dilatata, declivis, superne purpureo fusca, dein alba, basi nodulo dentiformi armata. — MLLDFF. Diam. maj. 23, min. 19, alt. 11 mm. Cochlostyla (Corasia) caerulea MÖLLENDORFF, in: Nachrbl. D. malak. Ges. 1888, vol. 20, p. 97; (Chloraea) Verzeichn. philipp. Landmoll., in: Abh. Ges.) Görlitz, vol. 22.79.1102, 10022393, 55ep.p.. 11... (Chh) PıLskry, in: T'ryon, Manual, ser. II, vol. 7, p. 101. — Hiıparco, Obras, vol. II, p. 154, 210, t. 27, fig. 1, 2. — (Chloraea) Crosse, in: J. de Conchyl.,1898, p. 11, ti. 1,.che. 2. Nord-Luzon, im Hochgebirg zwischen den Provinzen Manila, Bulakan und Morong. Ist zunächst mit Chloraea reginae verwandt, aber kleiner und die letzte Windung nicht so verbreitert. Die Färbung ist prächtig himmelblau, stellenweise blaugrün über- laufen, der Apex braun; die Lippe ist deutlich, wenn auch nur schwach verdickt, die 95 Spindel schön gelb mit einem purpurbraunen Fleck an der Insertion und einem deut- lichen Zahn an der Spindel, der bei reginae fehlt. Schliesslich ist bei eoerulea der letzte Umgang am Fuss der Spindel mit einer knopfartigen Verdiekung versehen, während bei reginae nur eine schwache Anschwellung zu sehen ist. Als var. conjungens hat MÖLLENDORFF in seiner Sammlung die Fig. 6 abgebildete Form von Limutan in der Provinz Morong abgetrennt. Sie ist kleiner als der Typus, blasser gefärbt, oberseits flacher, mit schwächerem Spindelzähnchen und ohne Spindelfleck. Ihre Dimensionen sind: diam. maj. 22, min. 18, alt. 10 mm. e) Formenkreis der Chloraca papyracea Bro». 23. Chloraea papyracea Broperıp. Taf. XIX, Fig. 1, 2, Testa imperforata, depressa, tenuissima, striis longitudinalibus et concentrieis sub- tilissime decussata, pellucida, pallide straminea, unicolor. Spira convexo-depressa, planiuscula, apice laevi, albo, sutura impressa. Anfractus 4 subplanulati, ultimus basi inflatus, acute carinatns, carina alta subundulata, utrinque com- pressa, circa columellam sulco spirali distineto cinetus, dein gibbus, antice vix descendens.. Apertura parum obliqua, subtrapezia; peristoma tenue, simplex, margine supero stricto, breviter expanso, extus angulato, basali brevissime reflexo, cum columellari brevi, strictiusculo, calloso, dilatato, albo angulum formante. Diam. maj. 27, min. 23, alt. 14 mm. Carocolla papyracea BRODERIP, in: Pr. zool. Soc. London 1841, p. 36. — (Helix) PFEIFFER, Symbulae III, p. 70. — Martını & CHEMNITZ, Conch. Cab., ed. II Helix, p. 307, t. 52, fig. 11, 12; Monogr. Helic., vol. I, p- 218. — REEVE, Conchol. icon., t. 22, no. 90. —#(Corasia) ALBERS, Heliceen, p, 111. — (Cor.) PFEIFFER, Versuch, in: Malak. Bl. 1855, p. 144. -— (Cor.) Apaus, Genera, vol. II, p. 193. — (Cor.) MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. 2, p. 170. — (Cor.) PFEIFFER-CLESSINn, Nomenclator, p. 200. — (Cor.) SEMPER, Reise Philipp. Landmoll., vol. III, p. 168. — (Cor.) MÖLLENDORFF, in: Malak. Bl., N. Folge, vol. 10, p. 160 (var. dilatata). — HBiDALGo, Obras Mal. II, p. 147, t. 21, fig. 1, 2. — MÖLLENDORFF, Ver- zeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 102, sep. p. 77. — PıLspry, in: Tryon, Manual., ser. II, vol. 7, p. 117, t. 24, fig. 34—36. — MÖLLENDORFF, in: Jahresber. Senckenb. Ges. 1590, p. 229. 94 Mindoro, Masbate, Süd-Luzon, Siquijor. MÖLLENDORFF hat auf die Form von Üebu eine besondere var. di/atata gegründet, welche unsere Fig. 2 darstellt. Sie ist grösser und flacher als der Typus (31: 14 mm), der Kiel breiter abgesetzt, die letzte Windung stärker verbreitert, die Skulptur etwas schwächer, der Glanz stärker, und ausser den Spiralfurchen treten noch schräge unregel- mässige Runzeln auf, die, wenn auch schwach, doch sehr deutlich sind, während sie beim Typus gänzlich fehlen. Schliesslich zeigen die typischen Exemplare von Mindoro um die Spindel eine deutliche Wulst, welche von einer kräftigen Spirallinie abgeschlossen wird. Hierdurch wird der Winkel, den die Columella mit dem Unterrande bildet, ent- schiedener. Bei der Cebu-Form fehlt diese Wulst, die Spindel ist nicht so diek und der Winkel viel stumpfer. — „Nach alledem könnte man die letztere auch artlich trennen, doch möchte ich diese Frage erst entscheiden, wenn es uns gelänge, die geographische Lücke zwischen Mindoro und Cebu auszufüllen.“ — MLLDFF. 24. Chloraea loheri MÖLLENDORFF. Taf. XIX, Fig. 3. Testa subgloboso-depressa, fragilissima, tenuiter striata, lineis spiralibus impressis irregularibus sculpta, pellucida, subopaca, pallide corneo-lutescens. Spira parum elevata, convexo-conoidea, apice obtuso. Anfractus 3'/, sat celeriter acerescentes, sutura appressa marginata suberenata disjuncti, planiusculi, ultimus carina obtusa, sed utrimque, praesertim inferne bene exserta carinatus, basi convexus, circa columellam subgibber. Apertura sat obliqua, late securiformis; peristoma simplex, brevissime substriete descendens, cum margine basali angulum obtusum sed distinctum formans. — MLLDFF. Diam. maj. 18,5, min. 15, alt. 11 mm. Cochlostyla (Corasia) loheri MÖLLENDORFF, in: Nachrbl. D. malak. Ges. 1894, vol. 26, p. 115. Uhloraea loheri MÖLLENDORFF, Verzeichniss philipp.” Landmoll., in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 102; no. 395; sep. p. 77. — HiıpaLco, Obras II, p. 204. Mittel-Luzon: Gipfel des Berges Mariveles. Genus PFEIFFERIA Gkar. \ : i A 2 : Testa globosa, imperforata, tenuis, anfractibus 4. Apertura lunaris, peristomate tenui, acuto, fragili; columella leviter incrassata, subverticalis, profunde intrans. Pfeifferia GRAY, in: Pr. zool. Soc. London 1853, p. 110. — MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. 2, p. 45, genus Vitrinearum. — Pırsgry, Manual, vol. 9, sectio Helicostylae (excel. seet. Leytia). — MÖLLENDORFF, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 102; sep. p. 77. Die Cochlostylen-artigen philippinischen Schnecken mit dünnem scharfem Mund- rand und über diesen zurückgeschlagenem Mantel sind von ALBERS und MARTENS zu den Naniniden, aber schon von SEMPER auf Grund anatomischer Untersuchungen zu Cochlostyla gestellt worden. Da sie aber auch zu dieser Gattung nicht recht passen, wird es zweck- mässiger sein, sie, wie MÖLLENDORFF in seinem Verzeichniss gethan, als eigene Gattung zwischen Chloraea und Cochlostyla zu stellen. Die Untergattung Chromatosphaera PILSBRY 1591 mit ganz kurz umgeschlagenem Mundsaum und Spindelcallus, der Gruppe der Cochlostylae globosae bei SEMPER entsprechend, wird ihr am besten, wie auch PıLsgryY gethan, als Section angeschlossen, während Zey&a PıLsgry, welche die charakteristischen hydrophanen Flecken von Cocklostyla hat, besser bei dieser Gattung steht. Alle Arten sind auf das nördliche Luzon beschränkt. Sie gleichen in ihrer Lebens- weise den Cochlostylen. — Sechs Arten, alle schon länger bekannt. a, Sectio PFEIFFERIA =. st. 1. Pfeifferia micans PrEırrer. Taf. XIX, Fig. 4. Testa imperforata, globosa, tenuis, fragilis, striatula, lineis spiralibus confertissimis obsolete decussata, diaphana, albida. Spira parvula; sutura subirregularis, impressa, pallidius marginata. Anfractus 4 planiusculi, rapide accrescentes, ultimus inflatus. Apertura magna, parum obliqua, eireularis, valde lunata, supra subappresso-acuminata; peristoma tenue, acutum, marginibus distantibus, 96 externo a latero viso medio valde producto, columellari tenui, brevi, verticaliter intrante, extus excavato. Diam. maj. 27, min. 23, alt. 23 mm. Helix micans PFEIFFER, in: Pr. zool. Soc. London 1845, p. 71. — Marrını & CHEMNITZ, Conchylien Cab., ed. II Helix, p. 227, t. 28, fie. 3—5; Monogr. Helie., vol. I, p. 24. — R£EvE, Conch. icon. t. 13 fig. 46a. — (Corasia) ALBERS, Heliceen, p. 111. — (Pfeifferia) GkAY, in: Pr. zool. Soc. London 1853, p. 110. — ADAns, Genera, vol. II, p. 119, t. 72, fig. 1. — (Nanıina, Pfeifferia) PFFEIFFER, Versuch, in: Malak. Bl. 1855, p. 119. — (Pfeifferia) MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. II, p. 45. — (Pf.) PreirrEr-ÖLessin, Nomen- clator, p. 30. — (ÜCochlostyla) SEMPER, Reise Philippinen, Landmoll. III, p. 225. — (Pf.) HıparLco, Obras mal. II, p. 166, 215, t. 130, fig. 1. — (Pf) Pırsöry, Manual, ser. II, vol. 7, p. 128, t. 19, fig. 12—14. — (Pf.) MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. “es. Görlitz, vol. 22, p. 102; sep. 77. Nanina albaiensis GrAY, in: Ann. nat. Hist. 1853, vol. 12, p. 353. Nord-Luzon. b. Seetio CHROMATOSPHAERA Pırspry. Dittert margine externo brevissime reflexo, columella callosa, extus excavata. 2. Pfeifferia aurata SowERBY. Taf. XIX, Fig. 5. Testa imperforata, depresse globosa, tenuis sed solida, striata et lineis spiralibus obsoletis confertis eineta, aurea, fascia lata rubra prope suturam et plerumque altera angusta coerulea supra peripheriam ornata. Spira vix exserta, breviter conica, apice obtuso, purpureo; sutura linearis, albido-marginata. Anfractus 4's, superi planiuseuli, inferi convexiusculi, ultimus inflatus, antice leviter descendens. Apertura parum obliqua, lunato-subeircularis, intus albida, fascia externa latius translucente; peristoma simplex, breviter expansum et reflexum, marginibus distantibus vis callo tenuissimo junctis, externo a latere viso valde arcuatim producto, columellari leviter arcuato, excavato, albo. Diam. maj. 34, min. 28, alt. 25 mm. 97 Helix aurata SOWERBY, in: Pr. zool. Soc. London 1840, p. 100. — REEVE, Conchol. syst. 1I, p. 166, fig. 26. — PFEIFFER, in: Martini & Chemnitz, Conch. Cab.,. ed. II Helix, p. 217, t. 108, fig. 12—14;. Monogr. Helie., vol. I, p. 260. — ReEEv&, Conch. icon.. t. 13, sp. 46. — (Callieochlias) ALBERS, Heliceen, p. 105. — (C.) PrEirrer, Versuch, in: Malak. Bl. 1855, p. 144. — (C.) Apaus, Genera, vol. 2, p. 192. — (Corasia) MARTENS, in; Albers, Heliceen, ed. II, p. 171. — (C.) PFEIFFER-ÜÖLESSIn, Nomenclator, p. 200. — HrpaL6o, Obras mal. Il, Atlas, t. 24, fig. 7. — (Chromatosphaera) PILsSBRY, in: Tryon, Manual, ser. 2, vol. 7, p. 170, t. 26, fig. 4—7, t. 56, fig. 68—70. (Chr.) MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p-102,-sep. p- AT. Nord-Luzon. 3. Pfeifferia (Chromatosphaera) erubescens (. SEMPER. Taf. XIX, Fig. 6. Testa imperforata, depresse globosa, tenuis sed solidula, nitida, striatula, irregu- lariter obsolete spiraliter rugosa, hie illie malleata, aurea, basi albida, fascia coerulea subinterrupta ad suturam ornata. Spira parum exserta, apice perobtuso, rufo; sutura submarginata. Anfractus 4's, regulariter crescentes, superi con- vexiuseuli, ultimus inflatus, rotundatus, infra suturam appressam costellis brevibus subtilibus sculptus, antice coaretatus, primum levissime descendens, dein ascendens. Apertura parum obliqua, ovato-rotundata, lunata, faucibus lutescentibus: peristoma simplex, album, undique reflexum, marginibus distantibus, externo medio producto, columellari callo albo munito, dein excavato, rosaceo. Diam. maj. 36, min, 29, alt. 25 mm. Cochlostyla erubescens C. SEMPER, Reise Philippinen Landmoll. Ill, p. 482, t. 9, 108, 1 10,08, 122 — (Chromatosphaera) PıLsBry, in: Tryon, Manual, ser. II, vol. 7, p. 170, t. 56, fig. 64, 65. — (Chr.) MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 102, sep. p. 71. Nord-Luzon. 4. Pfeifferia (Chromatosphaera) pudibunda Ü. SemPEr, Taf. XIX, Fig. 7. „Testa subperforata, conico-globosa, solida, alba; spira exserta, apice obtuso, rufo vel rufescenti-aureo. Anfractus 5 convexiusculi, ultimus inflatus, antice haud Semper, Philippinen II. X. (v. Möllendor ff-Kobelt, Landschnecken IV). 16 98 descendens. Columella subarcuata, verticalis, alba. Apertura parum obliqua, rotundato-lunaris; peristoma leviter expansum, haud reflexum. Diam. maj. 35, min. 28, alt. 31 mm.“ — C. SEMPER. Cochiostyla pudibunda Ü. SEMPER, Reise Philippinen Landmoll. Ill, p. 183. — (Chromatosphaera) PILsBry, in: Tryon, Manual, ser. II, vol. 7, p- 171. — (Chr.) MÖLLENDORFF, Verzeichn., in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p., 102,s8ep" pr. Nord-Luzon: Minansa, Ambubuk, Dieollorin. te los) I fe) Von dieser noch wenig bekannten und noch nicht abgebildeten Art liegen mir aus MÖLLENDORFFs Sammlung zwei Exemplare von Maluni vor, welche einigermassen von der Originaldiagnose abweichen. Das eine hat 40 mm im grossen Durchmesser bei 34mm Höhe, das andere abgebildete — 39 mm im Durchmesser bei 53l mm Höhe. Beide haben eine breite livide Binde, welche den Apex ganz einnimmt und sich dann verwaschener bis auf die letzte Windung verfolgen lässt. Die Naht ist deutlich berandet. Die Spindelbildung weicht von der der anderen Chromatosphaera ab und nähert sich viel mehr der von Uallicochlias, so dass mir die Zugehörigkeit dieser Form zu Pfeifferia nicht ganz sicher ist. Als Fundort ist Maluni angegeben. 9. Pfeifferia (Chromotosphaera) lividocineta ©. SEMPER. Taf. XIX, Fig. 8. Testa imperforata, olobosa, tenuis sed solidula, striatula, striis infra suturam costi- formibus, sculptura spirali nulla, opaca, alba, fasciis duabus in parte supera ornata, infera livida subdiluta, altera vividiore fusca subsuturali. Spira vix exserta apice obtuso coeruleo-fusco; sutura marginata. Anfractus 4'/; convexius- euli, ultimus inflatus, antice vix descendens. Apertura parum obliqua, lunato- eireularis, intus alba parte supera vividissime fusca; peristoma album, simpiex, vix anguste reflexum, marginibus distantibus, columellari subverticali, dilatato, appresso, extus excavato. Diam. maj. 28, min. 24,5, alt. 24mm. Cochlostyla lividocincta C. SEMrER, Reise Philippinen, Landmoll. III, p. 182, t. 9, fig. 9. — (Chromatosphaera) PILSBRY, in: T'ryon, Manual, ser. II, vol. 7, p. 171, t. 56, fig. 71, 72. — (Chr.) MÖLLENDORFF, Verzeich- niss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 103, sep. p: 78. Nord-Luzon: Mariquit, Baler, Casiguran (SEMPER); Cabulao, San Jose, Animasola, Culat, Diaga (HıDALGo). a3 6. Pfeifferia (Chromatosphaera) Iuteoeineta ©. Sempen. Diese Form, von SEMPER als var. von erzbescens beschrieben, hat sich in der == an x . P » N. H P \ MÖLLENDORFF’schen Sammlung nicht vorgefunden. Sie ist bei SEMPER t, 10, fig. 12 genügend abgebildet. -, 7 r < we OR . Y -, vr -. N r 5 ı Der Synonymie ist zuzufügen: Ü. erubescens var., PıLssry, in: Tryon, Manual, ser. II, vol. 7, t. 55, fig. 66, 67. — Hiparco, Obras mal. II, p- 166, 214, € 150, fig. 2, 3. — MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 103, sep. p. 78. Als Fundort gibt SEMPER Casiguran in Nord-Luzon an; HiıpaLsco fügt nach QuADRAS hinzu: Pirocho, Boungit, Culat, Dimenin, Cabmoran und Animasota, sämmtlich in Nord-Luzon. Genus COCHLOSTYLA (Firussac) SEMPER. (Helicostyla (F£r.) Pırsery. Testa vel depressa vel ovato-conica vel conico-fusiformis, mediocris vel magna, epidermide laete colorata, saepe hydrophana induta. Apertura obliqua, rotundato- lunata; columella solida, recete descendens. — MARTENS. Die Zusammengehörigkeit der sämmtlichen Philippinischen Cochlostylen hat zwar schon PFEIFFER in den Symbolae 1841 erkannt und sie der Hauptmasse nach als Gattung Cochlostyla zusammengefasst, aber er hat diese Gattung wieder aufgegeben, weil sie sich ohne Kenntniss der Anatomie weder gegen ZZelix noch gegen Dulimus abgrenzen liess. SEMPER hat die nöthigen anatomischen Nachweise geliefert und seitdem ist diese Gattung im Grossen und Ganzen allgemein anerkannt, wenn ihre Umgrenzung auch im Einzelnen, namentlich bezüglich der ausser-philippinischen Arten, noch streitig ist. Meiner Ansicht nach sind nur einzelne Laubbewohner durch die Meeresströmungen nach benachbarten Inseln verschleppt worden. Was den Namen der Gattung anbelangt, so schliesse ich mich ganz an MÖLLEN- DORFF an, und sche wie er keinen Grund, den eingebürgerten Namen Cochlostyla durch Helicostyla zu ersetzen, weil dieser Name bei F£rusac eine Seite früher steht, als Cochlo- styla.. Namen, die in demselben Buche veröffentlicht werden, sind als gleichzeitig ver- öffentlicht zu betrachten, eine frühere Seitenzahl begründet keine Priorität, am wenigsten gegenüber einem einmal eingebürgerten Namen, den der wissenschaftliche Begründer der 16* 100 Gattung — in diesem Falle Ü. SEMPER angenommen hat. MÖLLENDORFF (in: Verzeichn. Philipp. Landschnecken, in: Abh. Ges. Görlitz, v. 22, p. 105) sagt darüber: „Das Prinzip, von zwei Namen, die in einem und demselben Werke, also gleich- zeitig, veröffentlicht wurden, demjenigen die Priorität zuzuschreiben, welcher auf einer früheren Seite gedruckt ist, erscheint in hohem Grade anfechtbar. Anzuwenden ist es aber im besten Falle doch nur dann, wenn die Ansprüche der beiden in Frage kommenden Namen auf Erhaltung sonst völlig gleich sind. Dies ist nun bei den beiden F£russac’schen Namen keineswegs der Fall. /ZeZeostyla umfasst im Allgemeinen ungenabelte Helices; nur am Schlusse der vierten Abtheilung ist als einzige hierher gehörende Art Zedx mirabilis genannt. Cochlostyla dagegen enthält in der ersten, also doch wohl typischen, Abtheilung ausschliesslich Cochlostylen in unserem heutigen Sinne und nur in der zweiten Abtheilung andere Arten (Dulmus). Hiernach kann von Gleichberechtigung beider Namen keine Rede sein. Ein weiterer Grund, den PırLspry anführt, ist der, dass BECK 1557 das Subgenus ZZeZeostyla angenommen habe; er übersieht aber, dass auch BEck die Coryda-Arten voranstellt, also für typisch hält. ALBERS in der ersten Ausgabe der Heliceen 1850 ist nicht massgebend, da er Helicostyla nicht als Gattung heraushebt, sondern neben Corasia, Callicochlias, Axina als Section von Helix behandelt. Die Gebrüder Apaus wenden beide Namen generisch an, in demselben Werke, also gleich- zeitig; für die Entscheidung der Priorität ist ihr Gebrauch also nicht verwendbar. MARTENS hat in der zweiten Ausgabe von ALBERS Heliceen die Gattung Cochlostyla weiter gefasst, als die Gebrüder ADAMS, ungefähr in unserem Sinne, nur dass er Corasza, Callicochlias und Axina noch bei Helix lässt. Helicostyla lässt er richtig als Sections- name für C. mirabilis und Verwandte bei Cochlostyla bestehen. Eigentlich wissenschatft- lich begründet worden ist die Gattung Cochlostyla durch SEMPER, und sie ist mit geringen Abweichungen in dem von ihm festgestellten Umfange allgemein angenommen worden. Schon deshalb müsste der von ihm gewählte Name beibehalten werden, selbst wenn die von PiLsgryY für Helicostyla in’s Feld geführten Gründe stichhaltiger wären, als sie sind.* MÖLLENDORFF unterscheidet in seinem Verzeichniss der Philippinischen Land- schnecken folgende Untergattungen von Cochlostyla: l. Corasia ALBERS. 2. Leytia PILsSBRY. 3. Callicochlias (HARTMANN) AGASSIZz em. Trachystyla PıLsBry. . Anixa Pırsbry (= Axina ALBERS nee KırBby 1817). 6. Orustia MOERCH. Dryochochlias MLLDFF. 8. Canistram MOoERCH. 9. Cochlodryas MARTENS. 10. Phengus ALBERS. 101 11. Columpliea Harn. (Ptychochilus MLLDFr.). 12. Rhymbocochlias MLLpFr. 13. Helicobulimus Bro». 14. Orthostylus (Beck) MARTENS. 15. Hypselostyla MARTENS. 16. Prochilus MARTENS. 17. Chrysalis ALBERs. 1. Subgenus CORASIA Aupers 1850. Testa imperforata, depressa vel depresse globosa, tenuis, diaphana, plerumque alba, superne applanata, basi inflata. Anfractus 4—5, ultimus non descendens. Columella superne dilatata, tenuis, intrans, dechivis. Apertura obliqua, ampla, angulato-lunaris vel securiformis; peristoma tenue, simplex, leviter marginatum, raro acutum, marginibus expansis, columellari cum basali saepissime angulatim juncto. — MARTENS. Corasia subg. Helieis, ALBers, Heliceen 1850, p. 111. — MARTENS, ibid. ed. II, p- 170. — (Genus) MorrcH, Cat. Yoldi 1852, p. 15. — (Subg. Helicostylae) H. & A. Anans, Genera, vol. H, p. 192. — (Subg. Cochlostylae) Dourx, in: Malak. Bl. 1861, vol. 8. p. 204. — (Subg. Helieis) PrEIFFER-CLessis, Nomenclator Helic. p. 199. — (Subg. Cochlostylae) Pırspry, Manual, ser. II, vol. 7, p. 104 (ex parte). — (Sectio Cochlostylae) MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 79. Typus: Cochlostyla virgo BRODERIP. Laubschnecken, über die Philippinen weit verbreitet, mit einigen Arten auf die benachbarten Inseln übergreifend. MÖLLENDORFF unterscheidet drei Formenkreise, die sich um die Arten: zrosinensis Hın., virgo BROD. und inf/orta Sow. gruppiren. Er zählt von den Philippinen fünfzehn Arten auf. a) Formenkreis der C. wrosinensis FIDALGO. 1. Cochlostyla (Corasia) irosinensis Hınauco. Taf. XX, Fig. 1, 2. Testa imperforata, depressa, utringue subaequaliter convexa, carinata, tenuis, sub- pellueida, parum nitida, laevigata, sub lente striis subtilissimis incrementi, spiralibus atque obliquis parum conspicuis, decussata; sub epidermide pallide luteseente unieolor. albida; spira apice obtusa; sutura simplex. Anfractus 4 vix convexi, rapide acerescentes, ultimus antice non descendens, prope columellam turgidulus. Apertura subtrapezia; peristoma tenue, margine supero simplice, basali arcuato, vix reflexo, cum columella declivi, planulata angulum obtusum formante. — Hip. Diam. maj. 24, min. 19, alt. 13 mm. Helix irosinensis HIDALGO, in: Journal de Conchyliologie 1887, vol. 35, p. 119, t. A, fig. 6; Atlas t. 25, fig. 9; Obras Il, p. 204 (t. 25, p. 9). — (Cochlostyla) MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 104, sep. p. 79 (mit subsp. nigroapicata, — Tryon, Manual, ser. II, vol. 7, p-. 121, t. 28, fig. 29, 30. Jrosin in der Provinz Albay, Süd-Luzon. In MÖLLENDORFF’s Sammlung liegt ein typisches Exemplar, mit der Fundortsangabe Bombon. Vier andere, von Libmanan, Camarinas, zeigen eine ausgeprägte Kante in der ersten Hälfte der letzten Windung; nach der Mündung hin verschwindet sie vollständig. Wir bilden eins derselben in Fig. 1 ab. Bei der Form mit schwarzem Apex, die MÖLLENDORFF im Verzeichniss als subsp. »zgroapzicata abgetrennt hat, hat eine Form, von Matuli, Prov. Bulacan, die Kante ebenfalls nur in der ersten Hälfte der letzten Windung; bei der unter Fig. 2 abgebildeten von Angilog in Morong geht sie ausgeprägt bis zur Mündung durch. 2. Cochlostyla (Corasia) globosula MÖLLENDORFF. Taf. XX, Fig. 3. Testa depresse globosa, tenuis, vix striatula, lineis spiralibus confertis undique decussata, opaca, albescens, cuticula tenuissima flavescenti-albida obducta; spira regulariter semiglobosa, apice plano nigrescente. Anfractus 4'/; planulati, sutura subappressa, anguste marginata disjuncti, sat celeriter acerescentes, ultimus ad 103 peripheriam confuse angulatus, angulo ad aperturam evanescente, inflatus, subtus ad columellam vix gibber, ad aperturam valde dilatatus. Apertura valde obliqua, exeiso-ovalis; peristoma superne vix, externe sat expansum, inferne reflexiusculum, margine supero paullum protracto, externo bene curvato; columella dilatata, albo-callosa, oblique substriete deseendens. — MLLDFF. Diam. maj. 21, alt. 15, apert. lat. 13, long. 13, alt. 10,5 mm. Cochlostyla (Corasia) globosula MÖLLENDORFF, in: Nachrbl. D. malak. Ges. 1894, vol. 26, p. 96; Verzeichn. philipp. Landmoll., in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 104, no. 403, sep. p. 79. Mittel-Luzon: Dingalan in der Provinz Nueva-Ecija. Wird von Hıparco, Obras II, p. 204, als Varietät zu Üochlostyla irosinensis gezogen. Sie ist kleiner als diese, hat aber trotzdem einen halben Umgang mehr und die letzte Windung ist nur ganz im Anfang kantig. b) Formenkreis der Cochlostyla virgo BRODERIiF. 3. Cochlostyla (Corasia) virgo BRODERIP. Taf. XX, Fig. 4. Testa imperforata, carinata, subtiliter striatula, striis sat distantibus interdum fili- formibus, subdiaphana, lutescenti-albida, unicolor. Spira depresse conica apice magno, obtuso, albo, laeviore; sutura impressa. Anfractus vix 4, apicales 2 convexiores, inferi planiusculi, rapide accrescentes, ultimus carinatus, carina compressa, exserta, utrinque sulco, infero dupliei, marginata, antice haud descendens, basi gibbus. Apertura obliqua, ovato-securiformis, valde lunata, intus concolor; peristoma simplex, vivide rufum, tenuissime albolabiatum, margine supero recto, basali vix reflexiusculo; columella oblique striete descendens, alba, late reflexa, in aciem compressa, appressa, sulco subsemieirculari exarata, extus bene definita. Diam. maj. 40, min. 33, alt. 23 mm. Carocolla virgo BRODERIP, in: Pr. zool. Soc. London 1841, p. 44. — REEVE, Conch. syst. II, t. 168, fig. 13. — (Helix) PrEirrEr. in: Martini & Chemnitz, Conch. Cab., ed. II, p. 27, t. 68, fig. 1, 2; Monogr. Helie. vivent., vol. 1, p. 217. — REEVE, Concholog. icon., t. 21, no. 89. — (Corasia) ALBERS, Heliceen, p. 111. — (Cor.) PFEIFFFR, Versuch, in: Mal. Bl. 1855, p. 144. — (Cor.) MARTENS, in: Albers, 104 Heliceen, ed. II, p. 170. — (Cor.) MOERCH, in: J. de Conch., v. 13, p- 385. — (ÜCochlostyla, Cor.) C. SEMPER, Philippinen Landmoll. III, p. 168. — (Cor.) PFEIFFER-CLessin, Nomenclator, p. 200. — (Cor.) Hıparco, Obras I, p. 147, t. 22, fig. 1. — (Cor.) MÖLLEN- DORFF, Verzeichniss philipp. Landmoll., in: Abh. Ges. Görlitz, v. 22, p. 104, sep. p. 79. — HipALco, in: J. de Conch, 1881, p- 113. —- (Cor.) PıLsbry, in: Tryon, Manual, ser. 2, vol. 7, p. 119, t. 24, fie. 29, 30. Aufenthalt im Westen von Zebu; Negros, Zamboonga und Mindanao sind nach einer handschriftlichen Anmerkung MÖLLENDORFF’s in seinem Exemplare von Tryon sehr unsicher. Eine unverkennbare charakteristische Art; das abgebildete Stück ist erheblich grösser, als PFEIFFER’s Original, die Anwachsstreifehen sind haarförmig und relativ weit- läufig und der Kiel wird oben von einer Spiralfurche begleitet, unten von zwei. 4. Cochlostyla (Corasia) dealbata Broperir. Testa imperforata, globosa-depressa, striatula, tenuis, albida, carinata; spira vix elevata, apice fere impressa. Anfractus 4 planulati, celeriter accrescentes, ultimus bası inflatus; columella strietuscula, subdeclivis, superne intrans. Apertura transverse late Innaris, intus nitida; peristoma simplex, margine supero et basali expansis, columellari incrassato-reflexo. — L. PFR. Diam. maj. 43, min. 32, alt. 20 mm, Carocolla dealbata BRODERIP, in: Proc. zool. Soc. London 1841, p. 45, nee Helix dealbata WEBB & BERTHELOT. Helix Broderipi PFEIFFER, Symbolae II, p. 69, III, p. 74; Marrını & CHEMNITZ, Coneh. Cab., “ed IL, p: 27, 11.78, 110.76,27:;2Monogr. Heliesvis vol. 1, p. 298. — (ÜCorasia) ALBers, Heliceen, p. 111. — (Corasia) PFEIFFER, Versuch, in: Malak. Bl. 1855, p. 144). — (Helicostyla, Chloraea) Apaus, Genera II, p. 193. — (C.) MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. II, p. 307. — (C.) SEMPER, Reise Philippinen Landmoll. Ill, p. 197. — (C.) PFEIFFER-CLESSIn, Nomenclator, p. 200. Cochlostyla (Corasia) dealbata Pırsbky, in: T'ryon, Manual, ser. 2, vol. 7, p. 119, t. 21, fig. 36. — (Cor.) MÖLLENDORFF, Verzeichn. Philipp. Landmoll., in: Abt Ges. Görlitz, v. 22, p. 104, sep. p. 79. Siquijor. — Fehlt in MöLLENDORFF’s Sammlung. VON D* ©. SEMPER WEILAND PROFESSOR DER ZOOLOGIE UND VERGLEICHENDEN ANATOMIE IN WÜRZBURG I | | | _ WISSEN SCHAFTLICHE RESULTATE Ä E er : ‘ ZEHNTER BAND LANDMOLLUSKEN. ERGÄNZUNGEN UND BERICHTIGUNGEN ZUM III. BANDE: DIE LANDMOLLUSKEN VON DR ©. F. VON MÖLLENDORFF. NACH DESSEN TODE AUF GRUND SEINES NACHLASSES FORTGEFÜHRT voN WILHELM KOBELT uno FRAU GERTRUD WINTER, GEB. VoN WÖLLENDORFF. EN 4 ” ie FÜNFTES HEFT MIT VIER KOLORIRTEN TAFELN IN LICHTDRUCK. WIESBADEN C. W. KREIDEL’S VERLAG 1908. REISEN IM ARCHIPEL DER PHILIPPINEN VON D* C. SEMPER WEILAND PROFESSOR DER ZOOLOGIE UND VERGLEICHENDEN ANATOMIE IN WURZBURG WISSENSCHAFTLICHE RESULTATE ZEHNTER BAND LANDMOLLUSKEN. ERGÄNZUNGEN UND BERICHTIGUNGEN ZUM Ill. BANDE: DIE LANDMOLLUSKEN VoN DR 0. F. VON MÖLLENDORFF. NACH DESSEN TODE AUF GRUND SEINES NACHLASSES FORTGEFÜHRT voN D® WILHELM KOBELT. MIT TEXTABBILDUNGEN UND ZAHLREICHEN KOLORIRTEN TAFELN IN LICHTDRUCK. WIESBADEN C. W. KREIDEL’S VERLAG 1908. ıKkISEN IM ARCHIPEL DER PHILIPPINEN VON D* C. SEMPER WEILAND PROFESSOR DER ZOOLOGIE UND VERGLEICHENDEN ANATOMIE IN WURZBURG WISSENSCHAFTLICHE RESULTATE ZEHNTER BAND LANDMOLLUSKEN. ERGÄNZUNGEN UND BERICHTIGUNGEN ZUM Ill. BANDE: DIE LANDMOLLUSKEN DR O0. F. VON MÖLLENDORFF. NACH DESSEN TODE AUF GRUND SEINES NACHLASSES FORTGEFÜHRT D*® WILHELM KOBELT uno FRAU GERTRUD WINTER, GEB. VON MÖLLENDORFF. FÜNFTES HEFT MIT VIER KOLORIRTEN TAFELN IN LICHTDRUCK. WIESBADEN C. W. KREIDEL'S VERLA'G 1908. De ! unser Jah f Irgen 105 5. Cochlostyla (Corasia) casta Preirrer. Testa imperforata, depressa, utringue subaequaliter convexa, carinata, striata et obsolete malleata, nitida, sub epidermide deeidua, pallide lutescente alba. Sutura linearis, eretacea. Anfractus 4 subplani, ultimus Juxta suturam et infra carinam obsolete angulatus; columella brevis, declivis, excavata, basi subtorta. Apertura subtrapezia; peristoma expansum, album, margine basali leviter arcuato, cum columella angulum formante. — Prn. >} Diam. maj. 47, min. 38, alt. 23 mm. Helix casta L. PFEIFFER, in: Pr. zool. Soc. London 1848, p. 110; Zeitschr. f. Malak. 1548, p. 115; MARTINI-CHENMNTIZ, ed. 11, p- 273, t. 123, fig. 1, 2; Monogr. Helic. viv., vol. Ill, p. 206. — Rekve, Conehol. icon., t. 21, sp. 86. — (Parthena) PrEIFFER, Versuch, in: Malak. Bl. vol. 2, p. 141. — (Corasia) PFEIFFER-ÜLEssIn, Nomenelator, p. 201. — (C.) Pırsgky, in: Tryon, Manual, ser. II, vol. 7, p. 120, t. 25, fig. 37, 38. — MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 104 (79). Philippinen, der genauere Fundort unbekannt. Fehlt in MÖLLENDORFFs Sammlung. 6. Cochlostyla (Corasia) puella Broperır. Taf. XX, Fig. 4. Testa imperforata, globoso-depressa, tenuis, striatula, haud nitens, alba, diaphana; spira fornicata; sutura linearis. Anfractus 4 vix convexiusculi, rapide acceres- centes, ultimus basi inflatus, medio carinatus, ad carınam fusco - cingulatus. Columella declivis, strietiuscula. Apertura irregulariter lunaris; peristoma simplex, margine supero expanso, basali reflexo, cum columellari angulatim juneto Diam. maj. 36, min. 30, alt. 20 (22) mm. Carocolla puella BroDkErip, in: Pr. zool. Soc. London 1851, p. #5. Helix puella L. PFEIFFER, Symbolae 111, p. 74; Marrinı-CHEmnItz, Conch. Cab., ed. 11, p: 28, t. 68, Sie. 3 p. 295. — RekvE, Conchol. icon., t. 21, no. 66. — (Corasia) AuBErs, Heliceen, p. 111, — (Cor.) PFEIFFER, Versuch, p. 144. — (Helicostyla) Apaus, Genera, p. 193. — (Cor.) MARTENS, in: 5; Monogr. Helie. viv., vol. 1, Albers, Heliceen, ed. Il, p. 170. — (Cochlostyla) PFEIFFER- Cressin, Nomenelator, p. 200. — HıpaL6o, Obras Malae. I, p- 148, Atlas, t. 21, fig. 4. — SEMPER, Reisen lIl, p. 167. — Semper, Philippinen II. X (v. Möllendorff-Kobelt, Landschnecken V\. 19 106 PırsBry, in: Vryon, Manual, Pulmonata, vol. Vll, p. 120, t...24, fig. 22, 23, 25, t. 25, fie. 29. — HipAL6o, in: Journal de Conchyl. 1887, vol. 35, p. 113. — MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 104 (79). Kamigin, Mindanao. Steht der C. virgo sehr nahe, hat aber einen stumpfen Kiel und eine weisse Mündung. HıparGo kennt Exemplare bis zu 40 mm im grossen Durchmesser. Derselbe zieht neuerdings Cochlostyla lais zu puella und bildet im Atlas Tafel 21, Fig. 5 ein Exemplar ab, das er für O. lais Prr. hält. MöLLENDORFF bestreitet indess diese Identification und betrachtet das abgebildete Exemplar als eine Varietät, die er subsp. /sexdolars nennt. Sie ist in seiner Sammlung nicht vertreten. Subsp. apheles MÖLLENDORFF. Taf. XX, Fig. 5. Ditfert a typo testa multo minore (diam. maj. 26, min. 22, alt. 15 mm) magis globosa, fascia angusta peripherica rufa. Gochlostyla puella subsp. apheles MÖLLENDORFF, Verzeichnis, in: Abh. Ges. Görlitz vol. 22, p. 104 (79), no. 407b. Balut (Salanganı). c. Formenkreis der C. intorta. 7. Cochlostyla (Corasia) filaris VALENCIENNES. Taf. XXI, Fig. 2, 3. Testa imperforata depresso-globosa, tenuis sed solidula, distinete oblique striatula, striis aperturam versus validioribus, unicolor albida, rarius fascia peripherica ornata, epidermide pallide cornea deeidua instructa. Spira parum elevata apice obtuso; sutura linearis, albo-marginata. Anfractus 4 planiuseuli, rapide accres- centes, ultimus ad peripheriam obtuse angulatus, basi convexus, antice vix levissime descendens. Columella obliqua, margine compresso et peculiariter eontorto. Apertura perobliqua, plano arcuato, irregulariter transverse ovata, lunata, intus concolor, fusco-vel subnigro limbata; peristoma fuscum vel sub- nigrum, marginibus callo tenuissimo haud colorato junctis, subincrassatis, leviter expansis, columellari albo. Diam. maj. 59, min. 32, alt. 24—25 mm. MÖLLENDORFF. 107 Helix filaris VALENCIENNES miss. in Museo Parisiensi. — PFEIFFER"), in: Pr. zool. Soc. London 1845, p. 38: Monoer. Helie. vivent., vol. I, p. 262. — REEVE, Conchol. icon., t. 21, no. 84. — (Corasia) PFEIFFER, Versuch, in: Malakol. Bi: voll 2: p- 144. — (Helicostyla) HB. & A. Anans, Genera, vol. 11. p. 193. — (Corasia) MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. U, p. 171. — (C.) PFEIFFER-ÖLESSIN, Nomenclator, p. 200. — HipaLso, in: Journal de Conchylio- logie 1887, vol. 35, p. 115. — MöLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 105 (80), no. 408 (mit mut. nympha PFr., nigromarginata Mouss., und fasciata MLLDFF.). — Hiparco, Atlas, t. 23, fig. 1, 22 — Trvon, Manual, Pulmonata, vol. VIl, p. 122, t. 26. Helix nympha PFEIFFER?), in: Pr. zool. Soc. London 1849, p. 129; Monogr. Heliceor. vivent., vol. III, p. 147. — Reevs, Conchol. icon,, sp. 85. — Hıpar6o, in: Journal de Conchyl. 1887, vol. 35, p. 113. Cochlostyla intorta var. expansilabris, MÖLLENDORFF, in: Jahresbericht Senckenberg. naturf. Gesellschaft 1590, p. 232 (mit var. fasciata). Aufenthalt auf Cebu und Tablas; die Fundorte Marinduque und Mindanao bezweifelt 8. Cochlostyla (Corasia) aegrota Rreve. Taf. XXI, Fig. 4. Testa imperforata, subgloboso-depressa, translucida, tenuis, oblique striata, striis aperturam versus distinetioribus, interdum subfiliformibus, alba vel pallidissime rosacea, epidermide sat adhaerente tenuissima straminea induta. Spira parum elata, depresse convexa summo obtusulo albo. Sutura impressa haud marginata. Anfractus 4 convexiusculi, regulariter accrescentes ultimus depresso-rotundatus, interdum ad initium obsoletissime angulatus, antice levissime descendens. Apertura obliqua plano arcuato, subirregulariter ovata, faucibus pallidissime fuscescentibus; peristoma album, undique leviter expansum et incrassatum, marginibus callo tenuissimo translucido vix junetis, columellari plano, ceompresso, extus sulco 1) T. imperforata, depresso-globosa, tenuis, striis inerementi validis notata, albida, epidermide pallide cornea, decidua instrueta; spira parum elevata, obtusa; sutura linearis, albomarginata; anfractus 4 planiusculi, ultimus obtuse angulatus; columella obliqua, margine granulosa; apertura dilatata, lunaris; peristoma nigrum, subincrassatum, parum expansum. — R- a.=4:7. — Diam. maj. 37, min. 30, alt. 21mm, 2) T. imperforata, globoso-depressa, tenuis, oblique striatula, nitida, diaphana, virenti-alba; spira brevissima, apice obtusa; sutura albo-filosa; anfractus 4 subplani, rapide acerescentes, ultimus subdepressus, antice non descendens, basi convexus; sa; i columella intrans, subverticalis, compressa, alba; apertura oblıqua, late lunaris; peristoma simplex, tenue, castaneo limbatum, margine supero recto, basali breviter reflexo, cum columella angulum obtusum formante. — Diam. ma). = 32, min. 26, alt. 183mm. 19* 108 excavato, intus substriete descendente, leviter eontorto, cum basalı angulum formante. Diam. maj. 41, min. 32, alt. 27 mm. Helix aegrotus REEVE, Conchol. icon., t. 22, sp. 9. Helix aegrota L. PFEIFFER'), in: Monogr. Heliceor. viv., vol 3, p. 192. CHEMNITZ, ed. ll, p. 437, t. 152, fig. 3: (Corasia), Versuch, in: Malak. Bl, vol. II, p. 144. — (C.) MARTENS, in: Albers, MARTINT- Heliceen, ed. Il, p. 171. — (C.) PFEIFFER-ÜLESSIn, Nomen- clator, p. 200. — MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 105 (80). — HipAL6o, in: Journal de Conchyliologie 1887, vol. 35, p. 114. Mindoro, Tablas, Cebu. — Die auf Tmomsox sich stützende Angabe Tular Ins. im Nomenclator sicher eine Verwechslung. 9. Cochlostyla (Corasia) aeruginosa Preirrer. Testa imperforata, globoso-depressa, tenuiuscula, striatula, nitida, virenti-albida; spira convexa, vertice subtili, obtuso. Anfractus 4 convexiusculi, sensim accres- centes, ultimus non descendens, inflatus, peripheria obsolete angulatus, ad suturam aerugineo-faseiatus; eolumella declivis, vix arcuata, subexcavata, alba. Apertura obliqua, late lunaris; peristoma vix reflexiusculum, marginibus subeonniventibus, dextro sinuoso, basali arcuatim in columellam abeunte, — Prr. Diam. maj. 31, min. 26, alt. 15 mm. Helix aeruginosa PFEIFFER, in: Pr. zool. Soc. London 1854, p. 56; Versuch, in: Malak. Bl. Il, p. 144. — Resve, Conchol. icon., t. 183, sp. 1265. — PFEIFFER, Monogr. Helie. viv. IV, p. 215. — SEMPER, Reise, vol. 3, p. 169. — (Corasia) HiDALGO, Obras, p- 152, t. 21, fig. 3. — MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 105 (80). — Hiparco, in: Journal de Conchyliologie 1887, vol. 35, p. 114. — PıLsöry, in: Tryon, Manual. ser. II, vol. 7,.p. 122, .1..26, fie: 6. Bohol, Panglao. — Wir haben diese Art, obwohl sie MÖLLENDORFF als vorhanden anführt, in semer Sammlung nicht auftinden können, hoffen aber die Abbildung nachliefern zu können. 1) T. imperforata, subglobso-depressa, tenuis, Jaevigata, alba, epidermide pallidissime straminea quasi pruinosa; spira parum elata, convexa; anfractus 4 convexiuscnli, sensim accerescentes, ultimus subdepressus, non descendens: columella subverticalis, plana, angusta; apertura parum obliqua, rotundato-lunaris; peristoma simplex, undique breviter expansum, margine basali cum columella angulum distinetum formante. — Diam. ınaj. 37. min. 30, alt. 21 mm. 109 10. Cochlostyla (Corasia) eydouxi Hınanso. Taf. XXL, Fig. 5, 6, Testa imperforata, depresso-globosa, tenuis, diaphana, nitidula, subtilissime striata, alba, sutura in anfractibus superis anguste rufo marginata, Spira depressa, breviter convexa; sutura linearis. Anfractus 4 planiusculi, regulariter et sat celeriter acereseentes, ultimus magnus, in initio obsoletissime subangulatus, antice haud descendens. Columella declivis, compressa, extus excavata. Apertura obliqua plano irregulariter arcuato, lunato-elliptica, intus alba vel levissime fuscescens; peristoma album, leviter expansum et incrassatum, marginibus vix callo tenuisimo junctis, columellari cum basali angulum obtusum formante. Diam. maj. 37, min. 29, alt. 25 mm. Helix Valeneiennesii PFEIFFER'), in: Martini & Chemnitz, ed. II, t. 35, fie. 1, 2, oO nec EyDoux, in: Guerin, Magas. Zool. 1838, t. 115, fig. 2. — DELESSERT, Recueil, t. 38, fig. 8. — ReEvE, Conchol. icon,, fie. 87. Helix Eydouxi HıpaL6o, in: Journal de Conchyliologie 1887, vol. 35, p. 115: Atlas, t. 22, fig. 4 — (Corasia) MÖLLENDORFF, Verzeichnis, in: Abhandl, “ses. Görlitz, vol. 22, p- 105 (50). Kapul, Masbate, Panay. Auf Guimaras die Fig. 6 abgebildete Varietät, etwas kugelig, ohne Spur einer Kante, mit breitem rothbraunem Peripherieband, das auch im Gaumen sichtbar ist. Der rothbraune Saum unter der Naht geht bis zur Mündung herab, der Mundsaum ist stärker ausgebreitet und weniger verdickt, die Mündung fast ausgeschnitten kreisrund. MÖLLENDORFF führt sie in seinem Verzeichnis als subsp. /aeniata. Man könnte daran denken, sie als Art anzuerkennen. 11. Cochlostyla (Corasia) limansauensis C. SemPper. Taf. XXI, Fig. 1. Testa imperforata, globosa vel globoso-depressa, tenuis, interdum fere papyracea, diaphana, albida vel einnamomea, fascia angusta rufula infra suturam alteraque latiore fusca in anfraetu ultimo diffuse supra basin dilatata ornatus, striatula, in basi obsolete malleata. Spira depressa, fascia lata fusco-livida in anfractu antepenultimo insignis; sutura linearis. Anfractus 4", superi planiuseuli, ultimus magnus, rotundatus, praesertim ad basin inflatus, antice haud descendens. 1) T. impeıforata, globnso-depressa, tenuis, diaphana, nitidula, minute striata, alba: spira parva, superne depressa; © n 5 .. sutura linearis, superne rufo-marginata; anfractus 4 planiusenli, ultimus magnus, obsolete angulatus; columella declivis, sub- ’ "oo 2) ’ 5 “og R or excavata; apertura lunato-elliptica; peristoma simplex, expansum. — R. .—1:2. Diam. maj. 32, min, 27, alt. 18 ınm. 110 Apertura obliqgua plano arcuato, irregulariter ovata, ad basin columellae et in margine externo plus minusve angulata, faucibus fuscescentibus; peristoma simplex, vix reflexiusculum, rufum; columella alba, compressa, vix excavata, intus stricta. Diam. maj. 46, min. 35,5, alt. 36 mm. Cochlostyla (Corasia) limansauensis, C. SENPER, Reise Philippinen, vol. IU, p. 171, t. 9, fig. 6. — Hiıparco, Obras I, p. 149, Atlas, t. 21, fig. 7. — PiLsBRy, in: Tryon, Manual, ser, II, vol. 7, p. 126, t. 28, fir. 25, 26. — MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 106 (81). — Hıpaco, in: Journal de Conchyliologie 1887, vol. 35, p. 114. Limansaua zwischen Leyte und Mindanao. Es liegen mir zwei Exemplare vor, welche sich von dem Sexper’schen Typus durch bedeutendere Grösse, lebhafte Färbung, die hinter der Mündung zu einer dunklen Strieme zusammentliessenden Binden, stärkere Schale und die Färbung des Apex unter- scheiden. Aechnliche Unterschiede gibt HiDALGo an, der die Art zu zuforfa ziehen möchte, während MÖLLENDORFF sie für näher verwandt mit C. sSAaerion hält. 12. Cochlostyla (Corasia) magtanensis C. SEMPER. Taf. XXI, Fig. 7—10. Testa imperforata, depresse globosa, tenuis, subtranslucens, oblique subtilissime striatula, ad basin sub vitro subtilissime spiraliter lirata, vel submalleata, vires- centi-alba, faseia subsuturali angusta fusca, et altera latiore peripherica, anguste in spiram ascendente, in anfractu ultimo dilatata et pone aperturam eum saepe omnino oceupante ornata. Spira breviter convexa, summo obtusulo; sutura linearis, appressa, pone fasciam angustissime albo signata. Anfractus 4—#!s vix convexiuseuli, regulariter acerescentes, ultimus subangulatus, angulo aperturam versus evanescente, antice haud descendens, basi tumidus. Columella compressa, alba, a latere visa leviter contorta, supra dilatata, extus excavata. Apertura obliqua, irregulariter ovato-trapezia, extus subangulata, faucibus fuscescentibus saturatius limbatis; peristoma fuscescenti-album, rectum, vix angustissime reflexum. Diam. maj. 31, min. 26, alt. 20,5 mm. Cochlostyla magtanensis, ©. SEMPER, Reisen Philippinen, vol. IH, p. 170, t. 10, fio. 11a, b. — MÖLLENDORFF, in: Nachrbl. D. mal. Ges. 1883, vol. 20, p. 72; Jahresbericht Senckenb. Ges. 1890, p. 231 (mit var. nana und var. globosa). (Corasia) Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 106 (81). E71 Cochlostyla samboanga var., PıLssey, in: Tryon, Manual, ser. Il, vol. VIl, p. 125, Insel Magtan bei Cebu. Eine dünnschalige Lokalform der ©. intorta, aber sehr konstant und immer auffallend dünnschalig. „Am typischen Fundort, der Insel Magtan gegenüber der Stadt Cebu, von Koch wieder aufgefunden, mit Sevrer’s Abbildung und Diagnose gut übereinstimmend. Exem- plare, wie das von SeMPEr abgebildete, sind die selteneren, die meisten sind grünlich- weiss mit schmaler brauner Suturalbinde, bei vielen verbreitert sich die braune Peripherie- binde nach der Mündung hin, so dass häufig die ganze Unterseite braun wird, einzelne schliesslich sind ganz braun. — Auf Cebu selbst kommt die Art nur in einer sehr kleinen und dabei kugeligen Form vor, die ich als var. zana (cfr. Fig. 9, 10) abtrennen möchte. Eine dritte Form erhielt ich von den Uamotes-Inseln zwischen Bohol und Leyte; sie ist höher und kugeliger, stimmt aber in Färbung und Zeichnung und dünner Schale völlig mit dem Typus überein; ich nenne sie var. globosa (efr. Fig. 8).* Oo, oO 13. Cochlostyla (Corasia) samboanga Honse. & Jaog. Testa imperforata, subdepressa, tenuis, subtiliter striatula, modice nitidula, cereo- alba, fasciis 2 rufo-fuseis, altera suturali, altera peripherica, pieta; sutura ipsa opaco-alba, irregulariter suberenulata. Anfractus 4 convexi, supra depressi, ultimus infra modice inflatus; columella oblique descendens, planata, acuta, alba. Apertura rotundato-rhombea; peristoma obtusum, reetum, album. — MARTENS. Diam. maj. 30, min. 24, alt. 20 mm. Helix Samboanga, HouBron & JacQuısor!), Voy. Pole Sud, Zoologie vol. V, p. 15, t. 5, fig. 18—20. — PFEIFFER, Monogr. Helic. vivent., vol. IV, p- 215, vol. V, p. 286. — (Corasia) PFEIFFER-CLEssIn, Nomen- clator, p. 200. — Pırsgry, in: Tryon, Manual, ser. Il, vol. VIl, p. 125, t. 26, fig. 13—15 (nec t. 28, fig. 27, 28). — MÖLLEN- DOEFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 106 (81). Cochlostyla zamboangae (Corasia) MArTEns, Preuss. Exped. Ostasien, Zool. vol. I, p. 89. — Hıpar6o, Obras Malac., p. 151, Atlas, t. 22, fig. 2, 3. Zamboanga auf Mindanao; Basilan, Lampungan; ? Balabae. — Das Vorkommen auf der Sulu-Insel Balabac bezweifelt MÖLLENDORFF. Auch von dieser Art werden wir die Abbildung auf einer späteren Tatel bringen. 1) T. imperforata, globoso-depressa, albida, castaneo unifasciata; spira convexa, obtusa; anfractus 31/, parum convexi, ultimus non descendens; apertura rotundato-lunaris; peristoma simplex, expansiusculum, margine columellari superne perdilatato. 112 14. Cochlostyla (Corasia) intorta SOWERBY. Taf. XXIL, Fig. 24. Testa imperforata. depresso-globosa, tenuis, diaphana, subtiliter oblique striata, colore valde varians, plerumque basi saturatius tineta et infra suturam linearem rufo-marginata. Spira depressa apice planato. Anfractus 4'/; vix convexiusculi, supremi saturatius tineti, ultimus major subtus inflatus, antice haud descendens. Columella oblique descendens, compressa, interdum leviter contorta, excavata, alba. Apertura modice obliqua, late lunato-rotundata, faucibus varie tinctis; peristoma breviter reflexum, varie tinctum, marginibus callo tenuissimo vix junctis. Diam. maj. 40, min. 33, alt. 29mm (Fig. 2). ee Helix intorta SOWERBY, in: Pr. zool. Soc. London 1840, p. 168. — RekvE, Conchol. syst., vol. II, t. 164, fig. 10. — DELESSERT, Recueil Coq. Lam., t. 38, fig. 7. — PFEIFFER, Symbolae 1, p. 31; Monogr. Heliec. 8 viv., vol. 1, p. 262. — MARTINI-CHEMNITZ, ed. II, p. 311, t. 53, fig. 8S—11l. — Cnent, lllustr. Conch., t. 25, fig. 7. — REEVE, Conchologia iconica, t. 20, sp. 83. — (Uallicochlias) ALBERS, Heliceen, p. 111. — (C.) PFEIFFER, Versuch, in: Mal. Bl. 1855, vol. 2, p. 114. — (C.) Apams, Genera, vol. 2, p- 192. — (Corasia) PFEIFFER-ÖLESSIN, Nomenclator, p. 200. — HiDAL60, in: Journal de Conchyl. 1887, vol. 35, p. 1145 Obras malae. I, p. 149, Atlas, t. 22, fig. 88 — MÖLLENDORFF, Moll. Cebu, in: Jahresber. Senckenb. Gesellschaft 1890, p. 231. — C. Semper, Reisen Philippinen, vol. 3, p. 170. — PıLsBRY, in: Tryon, Manual, ser. II, vol. 7, p. 120, t. 28, fig. 16-24. — MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p: LI6TEN): MÖLLENDORFF hat seine Ansichten über den Umfang dieser Art mehrfach geändert und sie schliesslich auf die Formen von Bohol (Kapul), Siquijor (subsp. siquijorica) und Cebu {subsp. crassa) beschränkt, die Unterarten tenuis und expansilabris zu filaris verwiesen. In seinem Exemplar von T'ryon’s Manual hat er die sämmtlichen ausserdem angeführten Fundorte gestrichen. Auch so bleibt noch eine ausserordentliche Farben- ‚ariabilität. Einigermalsen konstant sind nur die feine rothe Binde unter der Naht und die dunkle Färbung der Embryonalwindungen, die häufig ins Violette spielt, und die dunklere bis schwarze Unterseite, sowie die weisse Spindel selbst bei dunkler Färbung. Die beiden abgebildeten Exemplare stammen von Bohol und sind die Extreme der 113 dortigen Farbenreihe, beide erheblich grösser als der Preirrir-SowErpy’sche Typus. — Sie lassen es mir zweifelhaft erscheinen, ob man die Art noch zu Corasia rechnen kann. MÖLLENDORFF hält noch zwei Unterarten aufrecht: a. subsp. siquijorica (Fig. 3, 3a, 3b), nirgends beschrieben, nur 1. ce. p. 233 erwähnt, bei HıpaLao, Atlas, t. 22, fie. 6, abgebildet, klein, lebhaft glänzend, dunkel braungrün, die Nahtbinde und Basalfärbung fast zusammenfliessend, so dass auf dem letzten Umgang von der weissen Grundfarbe nur eine oben breite, nach unten hin immer schmäler werdende Binde übrig bleibt. Die Dimensionen sind: diam. maj. 32, min. 26, alt. 22,5 mm. Doch kommen auch Exemplare vor, die nur nach der Mündung hin lebhafter gefärbt sind und sonst rein weiss mit rothbraunen Binden an Naht und Peripherie erscheinen. b. subsp. erassa (Fig. 4) von Medellin im nördlichen Cebu. — Ditfert a typo testa minore, multo solidiore, spira depressiore, anfractibus 4 nec 4"/,, colore sub epidermide decidua albo, fasciis fuscis binis peripherica lata, suturali angusta ad aperturam crescentibus et confluentibus, anfractum pone aperturam usque ad basin omnino tegentibus, peristomate inerassato, parum expanso, albo, apertura intus fusca. Diam. maj. 31, min. 25, alt. 21 mm. 15. Cochlostyla (Corasia) sphaerion Sowersy. Taf. XXII, Fig. 5—9. Testa imperforata, globulosa, solidula, striata, varie colorata, fulva unicolor, vel fasciis tribus saturate castaneis ad suturam, peripheriam et columellam cincta, epidermide tenui, non nitente induta. Spira semiglobosa, apice obtuso nitido albo violaceo; sutura subappressa, anguste albo marginata. Anfractus 4—5 regulariter accrescentes, superi planulati, penultimus convexior, ultimus inflatus, antice haud descendens, basi praesertim aperturam versus obsolete spiraliter liratus vel malleolatus. Columella compressa, a latere visa contorto-arcuata, subexcavata, alba. Apertura obliqua plano leviter irregulari, lunato-ovalis, intus lactea fasciis externis translucentibus; peristoma simplex, album vel ad fascias fuscum, vix expansiusculum, margine supero antrorsum arcuato. Diam. maj. 41, min. 34, alt. 33,5 mm, Helix sphaerion SowErBY, in: Pr. zool. Soc. London 1841, p. 2. — PFEIFFER!), Monogr. Helie. viv., vol. 1, p. 249. — MARTINI-CHEMNITZ, 1) T. imperforata, globulosa, tenuiuscula, striatula, luteo-fulva, epidermide tenuissima non nitente induta; spira semi- globosa, apice obtuso alba, nitida; sutura pallıde marginata. Anfractus 4-5, snperni planulati, ultimus inflatus; columella tenuis, arcuata, subexcavata, alba; apertura Junato-ovalis, intus lactea, antice fuscidula; peristoma simplex, vix expansiusculum, margine supero antrorsum arcuato. — Diam. maj. 40, min. 35, alt. 31 mm. Semper, Philippinen II. X. (v. Möllendorff-Kobelt, Landschnecken V). 20 114 ed.;Il,; p. 428, t. 150,-fig. 5, 6 (nect. 42, fig. 5, 6).,— REEVE, Conch. icon., t. 26, fig. 111. — (Helicostyla) ALBERS, Heliceen, p- 104. — Apanms, Genera, vol. 2, p. 192. — (Callicochlias) PFEIFFER, Versuch, in: Mal. Bl. 1855, vol. 2, p. 143. — (C.) MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. Il, p. 175. — (C.) PFEIFFER- ULessin, Nomenclator, p. 202 — SEMPER, Reisen Philippinen, vol. Ill, p. 184. — HıpaLco, in: Journal de Conchyl. 1887, vol. 35, p. 127. — (Calocochlea) PıLsery, in: Tryon, Manual, ser. 1I, vol. 7, p. 154, t. 31, fig. 34, 35. — MÖLLENDORFF, in: Jahresber. Senckenb. Ges. 1593, p. 84 (mit var. crassilabris, meridionalis); Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 106 (81). Eine ungemein veränderliche Art. MÖLLENDORFF (in: Jahresbericht Senckenb. Ges. 1593, p. S4) unterscheidet sechs Farbenspielarten: l. unicolor corneo-lutea, vel Iluteo-fulva, fere semper taenia perangusta suturali ornata, pone aperturam saturatius colorata: 2. basi saturatius fulva: 3. taeniis fuseis suturali, peripherica et columellari ornata: 4. ut praecedens, sed basi saturate castanea; 5. basi castaneo-fusca, taenia suturali angusta; 6. unicolor atro-fusca, apice pallidiore, peristomate fuscescente. Mit der SOwErBY’schen Diagnose stimmt die gewöhnlich als typisch betrachtete Form nicht ganz; sie ist festschaliger, etwas höher, grösser, hat einen weissen Mundsaum und eine halbe Windung mehr. Helix intincta SHUTTLEWORTH entspricht der forma 5 und kommt auch bei den Unterarten vor, kann also nur als Farbenspielart aufgefasst werden. Aufenthalt des Typus auf Leyte. MÖLLENDORFF führt ausser den oben aufgezählten Farbenspielarten auch drei geographisch umgrenzte Unterarten an, die besondere Namen verdienen. Es sind: a. subsp. nana Ü. SEMrER, Reisen Philippinen, vol. 11, p. 155. Testa minore, spira plerumque magis elevata. Diam. maj. 29—53, alt. 25—30 mm (cfr. 19.90,.0). Bei dieser auf Leyte und den Camotes-Inseln vorkommenden kleinen Form wieder- holen sich die sämmtlichen oben aufgeführten Farbenspielarten des Typus mit dem Unterschiede, dass hier die dunkleren vorherrschen, beim Typus die hellen. 115 b. subsp. crassilabris n., testa multo solidiore, peristomate magis expanso, inerassato, superne magis arcuato. Diam. maj. 39, min. 32, alt. 33 mm (efr. fig. 8). Eine Bergform von dem isolirten Monte Bontoc bei Hindang auf Leyte, anscheinend immer beinahe einfarbig horngelb mit röthlichgelbem Wirbel, einem schwachbräunlichen Spindelfeld und einem schmalen bräunlichen Strich hinter der Mündung. Sie sieht der roissyana var. solida Prk. (=sphaerion Prr. in MARTINI-CHEMNITZ, t. 42, fig. 5, 6) auf den ersten Blick sehr ähnlich, hat aber keine hydrophane Uuticula. e. subsp. meridionalis n. Testa magis globosa, solida, distinctius plicato-striata, peristomate minus expanso, sed incrassato, superne lutea, inferne castanea, taeniis nullis. Diam. maj. 44, min. 35, alt. 37 mım (efr. fig. 9) Le} Nord- und Ost-Mindanao. 2. Subgenus LEYTIA Pıussrv. Testa imperforata, globosa, tenuis, anfractibus 4, inferis epidermide hydrophana obtectis. Leytia n. subgen. Cochlostyla, PıLsßry, in: Tryon, Manual, ser. 2, vol. 7, p. 129. Von Pırssgry für eine einzige unvollendet aussehende Art errichtet, welche sich von den kugeligen Üorasia wie von Üallicochlias durch die hydrophane Epidermis unterscheidet. 16. Cochlostyla (Leytia) fragilis Sowerpy. Taf. XXIII, Fig. 1, 1a. Testa imperforata, irregulariter globosa, tenuissima, translueida, oblique striatula, subtiliter spiraliter lineata et rugulis oblique descendentibus praesertim in parte supera anfractus ultimi peeuliariter seulpta, pallide virens, in parte supera rosaceo-alba, in anfractu ultimo supra fasciolis interruptis numerosis eincta, infra saturatius viridis, fasciis duabus latis stramineis pulcherrime ornata. Spira parum elata, apice parvo, laevi: sutura linearis. Anfraetus 4 rapide accrescentes, planiusculi, ultimus permagnus, subangulatus, basi multo tumidior, antice haud descendens. Columella tenuis, intrans, a latere visa valde contorta, supra haud dilatata. Apertura obliqua, permagna, rotundato-lunata, faucibus albido-fuscis fasciis translucentibus, paries aperturalis callo tenuissimo fusco indutus; peristoma tenue, simplex, breviter sed distinete expansum, rosaceum, intus saturatius limbatum. Diam. maj. 32, min. 24, alt. 26 mm. 20* 116 Helix fragilis SOWweERBY, in: Pr. zool. Soc. London 1841, p. 40, nec PFEIFFER. Helix leytensis L. PFEIFFFR!), Symbolae ad hist. Helie. Ill, p. 71. — MAaRrrINI- ' CHEMNITZ, ed. Il, p. 272, t. 42, fig. 7, 8; Monogr. Helie. viv., vol. 1, p. 243. — Resve, Conchol. icon., t. 15, no. 56. — (Corasia) ALB£rs, Heliceen, p. 111. — (C.).PFEIFFER, Versuch, in: Malak. Bl. 1855, vol. II, p. 144. — (Helicostyla, Corasia) ADAMS, Genera ll, p 193. — (Cochlostyla) MARTENS, Preuss. Exped. Ostasien, Zool. vol. Il, p. 94. — ÜUROSSE?), in: Journal de Conchyliologie 1875, vol. 23, p. 134, t. 6, fig. 3. — PFEIFFER-CLESSIN, Nomenclator, p. 203. Cochlostyla fragilis (Corasia) HıDAaL60, Obras mal., vol. 1, p. 149, Atlas, t. 24, fig. 8, 9. — (Leytia) PıLssry, in: Tryon, Manual, ser, 2, vol. 7, p. 129, t. 29, fig. 5, 6. — (L.) MÖLLENDORFF, Ver- zeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 107 (82). Leyte. Ausgewachsene Exemplare in den Sammlungen sehr selten. 3. Subgenus CALLICOCHLIAS (HARTMANN) AGASSIZ em. Testa imperforata, plerumque epidermide decidua hydrophana obducta; anfractus 4—6, versus apicem planulati, ultimus magnus; columella plus minusve intrans, dilatata, oblique, distincte desinens: apertura obliqua, lunari-rotundata: peristoma incrassatum, expansum, breviter reflexum. — MARTENS. Calochochlea HARTMANN. Erd- u. Süsswasser-Gastropoden der Schweiz, 1340, p- 163. — PıLsBrY, in: Tryon, Manual, ser. 1], vol. VII, p. 129 (mit Axina ALBERS und Trachystyla Pırssey). — (subg. Cochlo- stylae) DoHrn, in: Malak. Bl. 1561, vol. 8, p. 204. Callicochlias AGassız, Nomenclator Zoolog. 1847, p. ”. — ALBERS, Heliceen, p- 105 (subg. Helicis). — MARTENS, in: Albers, Heliceen, 3 ed. Il, p. 172 (Sectio Helieis).. — H. & A. Apans, Genera, 1) Testa imperforata, globosa, tenuissima, fragilis, laeviuscula, pallide virens, fasciis interruptis, albis, opacis ornata; spira parvula, parum elata; anfractus 4 rapide accrescentes, planiusculi, ultimus permagnus, subangulatus; columella tenuis, subrecta; apertura ampla, rotundato-lunaris; peristoma simplex, breviter expansum. — Diam. maj. 30, min. 21, alt. 21 mm. 2) Testa imperforata, globosa, tenuis, fragilis, laeviuscula (sublente striis incrementi longitudinaliter impressa, lirulis confertis tenuissimis obsoletis spiraliter decussata), pallide virescens, albo interrupte fasciata; spira parvula, parum elata, apice obtusulo; sutura subimpressa; anfractus 41/4 rapide accrescentes, planiusculi, primi lacteo-albidi, ultimus permagnus, versus medium subangulatus, pallide virens, fasciis interruptis albis, opacis ornatus; apertura ampla, rotundato-lunaris, intus livide albida, fasciis anfractus ultimi leviter transmeantibus; peristoma simplex, expansiusculum, reflexum, album, marginibus callo sat lato, tenui, olivaceo, longitudinaliter fusco obscure radiato junctis, columellari tenui, subrecto, basali rotundato, externo expansiusculo, reflexo, versus medium vix subangulato. 7 vol. II, p. 192 (subgen. Helicostylae). MÖLLENDORFF, Ver- zeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 107 (82). Calicochlea (HArrn. em.) PrEIrFER-CL£ssin, Nomenclator, p- 202 (sectio Cochlo- stylae). Axina ex parte Mörcn, Cat. Yoldi, p. 16. Typus Cochlostyla pulcherrima SoweErBY. MÖLLENDORFF unterscheidet im Verzeichniss der Philippinischen Landeonchylien sieben Formenkreise, welche sich um die Typen Zwslckerrima Sow., zonifera Sow., coccomelon SOW., albaiensis SOW., norisii SOW., mirabilis SOw. und San BroD. gruppiren. Er zählt von den Philippinen insgesammt 47 Arten auf. a) Formenkreis der C. pulcherrima Sow. 17. Cochlostyla (Callieochlias) chrysocheila Sower»r. Taf. XXIII, Fig. 2. Testa imperforata, depresso-globosa, erassiuscula, oblique striata, rubella, epidermide nitida olivaceo-lutea induta; spira depresse coniea apice obtuso; sutura profunda. Anfractus 4"; ab initio convexi, regulariter et celeriter accrescentes, ultimus major, inflatus, striis costiformibus distantibus sculptus, ad basin vestigia seulp- turae spiralis exhibens, antice breviter deflexus. Apertura lunato-rotundata, obliqua, intus alba limbo pallide aurantiaco; columella perobliqua, dilatata, profunde intrans; peristoma perlatum, reflexum, incrassatum, aurantiacum. Diam. maj. 46—48, min. 35—38, alt. 36 mm. Helix chrysocheila SOwERBY, in: Pr. zool. Soc. London 1841, p. 3. — PFEIFFER, Symbolae II, p. 25. — REEVE, Conch. syst., vol. Il, t. 163, fig. 1. — Preirrer, in: Martini & Chemnitz, Conch. Cab,, ed. II, p. 275, t. 44, fig. ö, 6; Monogr. Heliceor. vivent,, vol. 1, p. 248. — DESHAYES, in: Ferussac, Hist, nat, vol. 1, p. 231, no. 303, t. 28A, fig. 5, 6. — REEVE, Conchol. icon., t. 5, no. 25. — ALBERS, Heliceen, p. 106. — (Callicochlias) PFEIFFER, Versuch, p. 143. — (Helicostyla) Apaus, Genera, p- 192. — (Call.) MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. Il, p. 173. — (Call.) FRAUENFELD, "in: Verh. zool.-bot. Ges. Wien 1869, p- 875. — (Cochlostyla Call.) PFEIFFER-CLESSIN, Nomenclator, 115 p- 202. — MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 107 (82). Xalayan in Nord-Luzon. Kalay N Von dem engeren Formenkreise der Cochlostyla pulcherrima ausser durch die Färbung auch durch das förmlich abgestutzte Gewinde unterschieden. 18. Cochlostyla (Callicochlias) festiva Doxovan. Taf. XXI, Fig. 3. Testa imperforata, conico-globosa, crassiuscula, oblique striata, rufa fasciolis albidis, unica peripherica latiore perdistincta, saepe altera subsuturali peripheriam versus sublacerata fere semper extantibus, epidermide hydrophana undique obtecta. Spira conoidea, apice obtusulo sanguineo; sutura distincta, linearis. Anfractus 5 convexiusculi, regulariter accrescentes, ultimus major, rotundatus, antice haud descendens. Columella obliqua, dilatata, subexcavata. Apertura subquadrangulari ovato-cireularis, marginibus supero et basali subparallelis, valde lunata; peristoma incrassatum, late reflexum, albo vel purpureo late limbatum. Diam. maj. 45, min. 35, alt. 35 mm. Helix festiva DONOVAN, in: Nat. Repository III, t. 103. — PFEIFFER, Monogr. Heliec. viv., vol. III, p. 157 (ex parte); (Callicochlias), Versuch, in: Malak. Bl. 1855, vol. 2, p. 143. — SEMPER, Reisen Philippinen, vol. III, p. 176. — HipAL6o, in: Journal de Conchyliologie 1887, vol. 35, p. 127; Obras, Atlas, t. 29, fig. 6. — Pırspry, in: Manual, vol. VII, p. 134, t. 52, fig. 25. — MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p- 107, no. 420. Provinz Cagayan im nördlichen Luzon. Von C. pulcherrima sicher unterschieden durch die viel dickere Schale, das kegel- förmige Gewinde und die abweichend geformte Mündung. Schwieriger ist die Abgrenzung gegen Üochlostyla luzonica. PFEIFFER hat sie anfangs verwechselt, dann vereinigt, HıpALGO und PıLskry stellen luzonica als Varietät zu festiva, MÖLLENDORFF erkennt beide nebst Cochlostyla annae ©. SEMPER als Arten an. Er trennt ausserdem noch die von HıpaL6o, Obras, t. 29, fig. 6, abgebildete Varietät als subsp. heterochroa ab, anscheinend ohne sie gesehen zu haben, wenigstens haben wir sie in seiner Sammlung nicht vorgefunden. 119 19. Cochlostyla (Calliecochlias) annae O0. Semper. Testa imperforata, conico-globosa, tenuis laevis, subpellucida, tenerrime undato- striata; colore, sub tenuissima oblique decurrente et e viridi pallente epidermide ex albido roseo; eingulis duobus albis hydrophanis induto, altero suturam eingente, interrupto, e maculis subaequalibus constante, altero subeontinuo in medio anfractus ultimi, apice obtuso, lucente, roseo; spira conoidea. Anfractus 5 con- vexiusculi, regulariter accrescentes. Columella plana, declivis, rosea. Apertura lunato-subeircularis, intus albicans; peristoma leviter incrassatum, subreflexum, roseum. — OÖ. SEMPER. Helix Annae OÖ. SEMPER, in: Journal de Conchyliologie 1862, vol. 10, p. 146, t. 5, fig. 8, 9. —— L. PFEIFFER, in: Monogr. Helic. viv., vol. 5, p- 253. — (Callicochlias) MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 107 (82). Cochlostyla festiva var. annae HıpDaL6o, in: Journal de Conchyliologie 1887, vol. 35, p. 127. — PıusBry, in: Tryon, Manual, ser. II, vol. VL p: 133, t. 35, he. 12; Babuyan, Kamigin. — Fehlt in MÖLLENDORFF's Sammlung. Unterscheidet sich von Ü. festiva durch die auffallend dünne Schale und die abweichende Zeichnug. HıpaL6o stellt sie als Varietät zu festiva, PILSBRY als Synonym. Unter allen Umständen muss sie aber, weil geographisch gut umgrenzt, als Subspeeies aufrecht erhalten werden. 20. Cochlostyla (Callieochlias) pulcherrima Sowerey. Taf. XXIII, Fig. 4. Testa imperforata, subglobosa, unicolor vel coloribus variis pulchre pieta, plerumque epidermide albida elegantissime reticulata fasciata. Spira parvula, obtuse conoidea, apice nitide sanguinea. Anfraetus 4'/; convexi, ultimus valde inflatus, antice subito deflexo-descendens. Columella obliqua, albido-callosa, excavata. Apertura obliqua, fere diagonalis, ovato-circularis, valde lunata, intus nitidissima, coeruleo- albida; peristoma simplex, expansum, album. Diam. maj. 42, min. 33, alt. 31 mm. Helix pulcherrima SOWERBY, in: Pr. zool. Soc. London 1840, p. 90. — REEVvE, Conchol. syst., vol. II, t. 164, fig. 12, 13. — PFEIFFER, Symbolae ad hist. Helic. II, p. 37 (excel. var. $). — DELESSERT, Recueil, 120 t. 38, fig. 11, 12, 15, 16. — L. PFEIFFER, Monogr. Helie. viv., vol. I, p. 250. — MARTINI-CHEMNITZ 11, p. 276, t. 45, fig. 1, 4. — (Üalocochlea) HARTMANN, Erd- u. Süsswasser-Gastrop. I, p- 163, t. 54. — CHEnt, Illustr. Conch., t. 25, fig. 11, 12, 15, 16. — REEVE, Conchol. icon., t. 6, sp. 26. — (Callicochlias) ALBERS, Heliceen, p. 105. — (C.) PrEIFFER, Versuch, in: Malak. Bl. 1855, vol. II, p. 143. — (C.) Anpams, Genera, vol. II, p. 192. — (C.) MARTENS, in: Albers Heliceen, ed. Il, p- 172. — (C.) PrEIFFER-CLessin, Nomenclator, p. 202. — Ü. SEMPER, Reisen Philippinen, vol. III, p. 174, t. 13, fig. 9; t. 18, fig. 16 (Anatomie). — HiDALGO, in: Journal de Conchylio- logie 1887, vol. 35, p. 126. — Pırspry, in: Tryon, Manual, ser. II, vol. VII, p. 133. t. 33, fig. 60—64. — MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz. vol. 22, p. 107 (82). Nord-Luzon. In der Zeichnung äusserst veränderlich, so dass SOWEBBY 18 Farbenmutationen aufstellte.e. MÖLLENDORFF erkennt nur die folgende Mutation an, die er ursprünglich als eigene Art abgetrennt hat: mut. chrysacme QuUADRAS & MÖLLENDORFEF. Taf. XXIII, Fig. 5, 6. Testa globosa, solidula, subpellueida, subtiliter et confertim plicato-striata, lineis spiralibus microscopicis decussata, flavida, cuticula hydrophana tenuissima obducta, rarius taenia peripherica cuticulae paullo fortioris eineta. Spira sat elevata apice laete flavo aut aurantiaco. Anfractus 5 convexiusch, sutura appressa submarginata discreti, ultimus inflatus, ad columellam subgibber, antice paulum descendens. Apertura modice obliqua, fere circularis, valde excisa; peristoma sat late expansum valde revolutum, albolabiatum, columella superne dilatata, albocallosa, sat excavata. -— MLLDFF. Diam. maj. 35,5 alt. 31, apert. lat. 24, long. 23,5, alt. 19 mm. Cochlostyla (Callicochlias) chrysacme QUADRAS & MÖLLENDORFF, in: Nachrbl. 1893, vol. 25, p. 175. Abulug in der Provinz Cagayan in Nord-Luzon. @1. Cochlostyla (Callicochlias) luzonieca Sowerpr. Taf. XXIV, Fig. 1—4, Testa imperforata, globosa, solida, oblique striata, rufa apice sanguineo, plerumque strigis linearibus concentricis et lineolis spiralibus fuscis ornata, in anfractu ultimo fascia lata peripherica alba cincta et epidermide tenuissima hydrophana induta. Spira conica lateribus convexis, apiee obtusulo, magno; sutura impressa albomarginata. Anfraetus 51/, convexiusculi, regulariter accrescentes, ultimus rotundatus, parum dilatatus, antice longe infra fasciam periphericam descendens. Apertura obliqua, fere diagonalis, lunato-eireularis, intus lactea vel fuscescenti- alba, pone marginem late purpureo-fuseo limbata: columella obliqua, dilatata, ad acien tuberculata, extus profunde excavata, alba; peristoma inerassatum, late reflexum, roseo limbatum, album, supra dilatatum, marginibus vix eunjunctis. Diam. maj. 42, min. 35, alt. 37 mm. Helix luzonica SOWERBY, in coll. Cumingiana. — L. PFEIFFER, Symbolae ad hist. Helie. IL, p. 32; Pr. zool. Soc. London 1842, p. 85; Monogr. Helic. viv., vol. I, p. 252. — REEVE, Conchol. icon , sp. 41. — PFEIFFER, in: Martini-Chemnitz, ed. 1I, t. 45, fig. 7, 9, 10. — C. SEMPER, Reisen Philippinen, vol. II, p- 175, t. 5, fig. 1 (cochl. cum animale). — MÖLLENDORFF, Ver- zeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. XXII, p. 108 (83) mit subsp. areolata, fumosa und erythrospira. Cochlostyla festiva var. luzonica HIDAL6O, in: Journal de Üonchyliologie 1887, vol. 35, p. 127. — Pırsbry, in: Tryon, Manual, ser. Il, vol. VII, p. 135, t. 45, fig. 15—16. Provinz Cagayan in Nord-Luzon. Von C. festiva, mit der sie die dickere Schale und die Bildung des Mundsaumes gemein hat, eigentlich nur in der Färbung und der etwas kugeligeren Gestalt verschieden. Von der weissen Zeichnung ist nur das breite, scharf ausgeprägte Peripherialband und ein ganz schmaler Nahtsaum übrig, doch zeigen sich mitunter hier und da einzelne Spuren hellerer Färbung. Charakteristisch sind die feinen braunen Spirallinien und Striemen, die der Zeichnung einen besonderen Charakter geben. Wenn MÖLLENDORFF trotz der Aehnliehkeit C. luzonica als gesonderte Art aufrecht erhält und im Verzeichniss durch die typische pulcherrima von festiva trennt, so thut er das jedenfalls mit Rücksicht auf die drei kleinen Varietäten, die sich allerdings weit genug von der typischen festiva trennen. Es sind: Semper Philippinen. II. X (v. Möllendorff-Kobelt Landschnecken V) „| —\ N 189) a. Subsp. areolata MÖLLENDORFF (Taf. XXIV, Fig. 2, 2a). Diftert a typo testa multo minore, striis inerementi distinetioribus, fere costelli- formibus et subregulariter dispositis, fascia mediana minus distinete definita, hie illie eostellis rufis areolata, fascia castanea distineta, supra zona pallidiore marginata ad columellam, margine externo minus expanso, intus vix limbato. or Diam. ma}. 32, min. 27, alt. 25’mm. Nord-Luzon. Die dunkle ausgeprägte Spindelbinde lässt mir die Zugehörigkeit zu luzonica nicht ganz ausser Zweifel erscheinen. b. Subsp. fumosa MÖLLENDORFF (Taf. XXIV, Fig. 3). Ditfert a typo testa minore, tenuiore, colore fumoso-brunneo, fascia alba distinetissima sed hie illie strigis interrupta, peristomate vix expanso. Diam. maj. 31,5, min. 26, alt. 25 mm. Nord-Luzon. c. Subsp. erythrospira MÖLLENDORFF (Taf. XXIV, Fig. 4, 4a). Testa imperforata, subglobosa, sat tenuis, superne laete violaceo-rubra, tum ex castaneo fusco-nigricans, euticula hydrophana obscure lignieolore vel corticina, ad peripheriam luteo-fasciata obducta. Spira semiglobosa, apex obtusus. Anfractus 4°/s convexi, sat celeriter accrescentes; sutura marginata, fere erenu- lata disereti, subtiliter plicato-striati, ultimus tumidus, basi circa columellam denudatus, nitens, nigricans. Apertura parum obliqua, exeiso-circularis; peristoma parum expansum, vix reflexiusculum, pro genere tenue, nigricans; columella leviter curvata, alba, superne valde dilatata. — MLLDFF. Diam. maj. 32, alt. 24, apert. lat. 22, alt. 20 mm. Cochlostyla (Uallicochlias) erythrospira MÖLLENDORFF, in: Nachrbl. D. malak. Ges. 1890, vol. 22, p. 204. Cochlostyla luzonica subsp. erythrospira MÖLLENDORFF, Verzeichn. philipp. Land- moll., in:: Abh. Ges.. Görlitz, vol. 22, p. 108, no. 423e; sep. p. 83. Nord-Luzon: Malunü in der Provinz Isabela. Kegelförmiger als die beiden anderen Varietäten, die letzte Windung bis auf eine ganz schmale weisse Linie tiefschwarz, ebenso der schmale Mundsaum, Gewinde roth. 123 22. Cochlostyla (Callieochlias) dattaönsis O. Semper. Taf. XXIV, Fig. 5. Testa imperforata, globuloso-conica, crassiuscula, striolata, rugis spiralibus et obliquis peculiariter rugoso-malleata, rugis in zona latiore infrasuturali nee non in anfractibus spirae evanescentibus, rufo-fulva vel luteo-virens, hie illie albido variegata. Spira conica sat elata, apice obtusulo; sutura subimpressa, aperturam versus irregulariter suberenulata. Anfractus 5, apicales plani, sequentes con- vexiuseuli, ultimus rotundatus, ad peripheriam zona fusca et dein faseia obsoleta lutea einetus, zona supera peculariter sculpta, antice subito deflexus, seulptura usque ad columellam persistente. Columella alba vel albido-lutescens, declivis, vix excavata, intus torta et ad basin calloso-dentata. Apertura obliqua, fere diagonalis, lunato-ovalis, intus albida fascia peripherica fusca obsolete translucente; peristoma albido-roseum, subincrassatum, undique parum reflexum, marginibus callo tenuissimo translucente laevi vix junetis. Diam. maj. 45, min. 38, alt. 38,5 mm. Cochlostyla dattaönsis O. SEMPER'), in: Journal de Conchyliologie 1866, vol. 14, p- 152, t. 5, fig. I. — PFEIFFER, Monogr. Helic. viv., vol. V, oO p- 283. — C. SEMPER, Reisen Philipp., Landmoll. IIl, t. 8, fig. 3 — MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 108 (83) (dataensis). — (Trachyspira) PıLsBry, in: Tryon, Manual, ser. 11, vol. VlI, p. 169, t. 51, fig. 13—15. — HipAL6o, in: Journal de Conchyl. 1887, vol. 35, p. 129. Monte Datta in Nord-Luzon, in der Nähe der Bergwerke von Mancayan in der westlichen Cordillere, bei 6—7000 Fuss Meereshöhe. PıLsgry stellt sie zu Trachyspira, was nach der Skulptur richtig sein mag. (MÖLLENDORFF wie TRrYoN schreiben C. dataönsis, HıDaLGo datfaönsıs.) HıpaLao gibt als Fundort Benguet an und hält die Art für eine nahe Verwandte von der braunen Form der Cochlostyla sphaerion,; SEMPER bringt sie nach der Anatomie (cfr. Reisen Ill, t. 13, fig. 17) in Beziehung zu C. magistra PrFk. 1) T. imperforata, crassiuscula, globulosa, rufo-fulva vel luteo-virescens, ad suturas et in anfractibus superis epidermide fulvo-cinerea induta, rugato-striolata et spiraliter irregulariter ruguloso-malleata; sutura subimpressa, striolata; anfractus 5 plano-convexi, ultimus rotundatus et ad peripher am fascia obsoleta lutescente einctus; columella alba, declivis, torta et calloso- dentata; apertura lunato-ovalis; peristoma albido rufescens, subinerassatum, undique parum reflexum. — Var. ß. minor rufescens; alt. 27, lat. 34mm. 124 b) Formenkreis der Cochlostyla zonifera SOWERBY. 23. Cochlostyla (Callicochlias) zonifera SowERBY. Taf. XXIV, Fig. 6. Testa imperforata, depresse globosa, solida sed haud crassa, subtiliter striata et in anfractu ultimo vestigia sculpturae spiralis exhibens. fulva, in anfraetu ultimo zona fusca lata peripherica ad margines maculosa, et fasciolis fuscis nonnullis varie ornata. Spira depresse convexo-conica, apice obtuso, intorto; sutura linearis, subappressa, obsolete albo marginata. Anfractus 4, regulariter et sat celeriter acerescentes, supremi depressi, inferi convexi, ultimus compresso-rotun- datus vel obsolete subangulatus, basi convexus, antice deflexus tum ascendens. Columella recta, supra incrassata, infra compressa, haud dentata, extus haud excavata, nitide alba. Apertura obliqua plano arcuato, irregulariter lunato- rotundata, intus coerulescenti-albida, nitida; peristoma simplex, expansum, album, margine externo medio producto, basali cum columellari angulum formante, insertionibus haud junctis. Diam. maj. 45, min. 36, alt. 35,5 mm. Helix zonifera SOWERBY, in sched. Cuming.; PF&irrer!), in: Pr. zool. Soc. London 1842, p. 85; Symbolae ad hist. Helic. II, p. 42; MARTINI- CHEMNITZ, ed. Il, p. 280, t. 46, fig. 3, 4; Monogr. Helie. viv., vol. I, p. 251. — REEvE, Conchol. syst., vol. II, t. 165, fig. 17° — DESHAYES, in: F6russac, Hist. nat., p. 299, t. 109A, fig. 3, 4 (nec 5, 6). — REEVE, Conchol. icon., no. 4. — (Callicochlias) ALBERS, Heliceen, p. 105. — (C.) PrFEIFFER, Versuch, in: Mal. Bl. 1855, vol. 1, p. 143. — (C.) Apaums, Genera, vol. II, p- 192. — (C.) MARTENS, in: Albers, Helieeen, ed. II, p. 173. — (C.) MARTENS, Preuss. Exped. Ostasien, vol. II, p. 94 (mit var. purpurascens und modestior). — (Ü.) PFEIFFER-ÜLESSIN, Nomenclator, p. 203. — MÖLLENDORFF, in: Jahresber. Senckenb. Ges. 1893, p. 87. — SEMPER, Reisen Philippinen 11I, p. 177. — Hiıpar6o, in: Journal de Conchyliologie 1887, vol. 35, p- 129. — Pırsery, in: Tryon, Manual, ser. II, vol. VI, 1) T. imperforata, subglobosa, tenuis, fulva, zonis variis opacis lutescenti-albidis ornata, obsolete angulata; anfractus 4 convexi, supremi depressi; columella plana, recta, elongata; apertura lunato-rotundata, intus nitida; peristoma expansum, simplex, album, cum callo columellari angulatim junetum. — R. a.—=1:2 125 1 p- 141, t. 35, fig. 19, 20, 22. — MÖLLENDORFF, Verzeichniss, De in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p- 108 (83). „a Leyte (Cuming, Jagor); Alang-alang, Carigara, Taclaban, alle im Norden von Leyte (Quadras). „Auch bei dieser Art sind individuelle Abänderungen des gleichen Fundortes und geographische Varietäten zu unterscheiden. Die Rasse der Insel Leyte ist als historischer Typus zu betrachten; alle Exemplare zeigen ein dunkles Peripherieband an der Schale selbst, neben welchem zwei schmale helle Binden der hydrophanen Cutieula verlaufen (bei Anfeuchtung der Schnecke bleibt nur das dunkle Band sichtbar). Oberhalb dieses „Gürtels* verlaufen schmale hydrophane Binden, deren Zahl und Entfernung nach den Exemplaren abändert. Die Grundfarbe wechselt von Grünlichgelb zu Purpurbraun. Die letztere Färbung (Surpurascens Mxrs.) ist kein Varietätscharakter zu nennen, sie kommt vielmehr bei allen Lokalrassen oder eigentlichen Varietäten vor.“ Subsp. globosa MÖLLENDORFF (Taf. XXV, Fig. 1, 2). Differt a typo testa solidiore, altiore, magis globosa. colore pervariabili: lutescente viridi, fusco vel purpurascente, fasciis hydrophanis variis, interdum fere nullis. Diam. maj. ad 50, alt. ad 40 mm. Cochlostyla zonifera subsp. globosa MÖLLENDORFF, in: Jahresber. Senckenb. Ges. 1993, p. 89. Cochlostyla samarensis var., SENPER, Reisen Philipp., Landmoll., p. 179, t. 10, fig. 9. „Am nächsten steht der Stammform die Rasse der benachbarten Insel Samar, von der ich der Güte Prof. von MARTENS eine Suite der von Jagor gesammelten Formen verdanke. Sie sind ebenso, wie eine Reihe, welche Herr ADOLF GUTMANN um Calbayog, Westsamar, für mich sammelte, höher und kugeliger, auch durchschnittlich festsehaliger als die Rasse von Leyte und verdienen einen besonderen Varietätsnamen. Die Zahl der Farbenspielarten ist etwas grösser, als bei jener; ich unterscheide: l. typisch mit dunklem, von zwei hydrophanen Binden eingefasstem Band und wechselnden, aber hydrophanen Binden; Grundfarbe grünlich gelb; 2. ebenso, Grundfarbe braun bis dunkelrothbraun (Surpwrascens MRTs.); dunkles Peripherie-, Sutural- und Columellarband, keine oder spärliche hydrophane Binden (dudiosa Muıs, nec PFR,, speciosa SEMPER an Jay?); 4. kein dunkles Band, aber zahlreiche hydrophane Binden (morrisz MkrTs., nee SOoW.); 5. keine Binden, nur Spuren von hydrophaner Uutieula (modestior MRTS.). 126 Alle diese Formen kommen durcheinander vor, sind also keine Varietäten, während sie in der Gestalt und Festschaligkeit übereinstimmen und daher eine besondere Rasse der Insel Samar bilden. Dass sZeerosa SEMPER von Samar hierher gehört, geht schon daraus hervor, dass er sie selbst mit den von Jagor gesammelten Exemplaren von zonzfera identifieir. Ebenso ziehe ich zu zonzfera die Schnecke, welche SEMPER als C. samarensıs var. beschreibt und welche keinenfalls zu der echten samarensis gehört.“ Subsp. paraleuca Pırsery (Taf. XXV, Fig. 3, 4). Differt a typo testa minore, pallidius tincta, fascia peripherica fusca defieiente, columella cum margine basali angulum non formante. Diam. 32,5—33S mm. ’ Cochlostyla paraleuca Pırsgry, in: Tryen, Manual, ser. 11, vol. 7, p. 142, t. 59; fig. 32, 33. Dinagat und Si Argao zwischen Leyte und Mindanao. „An Leyte schliessen sich südlich die Inseln Dinagat und Mindanao. Hier lebt eine kleinere Rasse der Ü. zonifera, welche sich mehr an die von Samar als an die von Leyte anschliesst. Sie misst 32,5—38 mm im Durchmesser, ist weniger kuglig als jene, aber doch durchschnittlich höher als der Typus, festschalig und die Spindel bildet mit dem Unterrand keinen so deutlichen Winkel. Färbung und Zeichnung wechseln auch hier, doch fehlt das dunkle Peripherieband stets, die beiden hydrophanen Binden sind breiter, und unterhalb der Naht läuft eine wie abgerieben aussehende Zone, welche bei den hellen Stücken reinweiss, bei den dunklen, welche auch hier nicht fehlen, röthlich- weiss ist. Eigenthümlich ist den rothbraunen Formen ein breiter brauner Saum innerhalb der Mündung parallel dem Mundrand, welcher letztere indessen weiss bleibt. Zu dieser Rasse gehört ohne Zweifel var. Zaraleuca Pınsbky. Ich nehme diesen Namen für die Varietät der Inseln Dinagat und Si Argao an, jedoch mit dem Bemerken, dass sie nicht blos die helle Farbenspielart, welche Pırspry abbildet, sondern auch die rothbraunen Formen einschliesst. Die von PıLsbrky erwähnte stärkere Dehnung der Spindel ist einer- seits bei der Varietät nicht constant, andererseits kommt sie gelegentlich auch beim Typus und der var. g/obosa vor.“ — MLLDFF. Als mut. degenerans hat MÖLLENDORFF in seiner Sammlung das Fig. 4 abgebildete kleinere Exemplar von Si Argao bezeichnet; es ist beinahe farblos, nur mit Epidermis- resten an der Basis und einer schmalen rothbraunen Nahtbinde auf der letzten Hälfte der letzten Windung. - Subsp. circe PrEirrer (Taf. XXV, Fie. 5, 5a). Testa imperforata, globoso-depressa, solidula, levissime striatula, non nitens, fusca, zonis 3 latis albis hydrophanis, fusco irregulariter maculatis eineta: spira brevissima, convexa, apice obtuso, lilaceo. Anfraetus 4 convexi, rapide aceres- centes, ultimus vix descendens, basi distinetius striatus. Columella deelivis. dilatata, plana, alba. Apertura ampla fere diagonalis, lunato-rotundata, intus pallide livida; peristoma pallide carneum, undique expansum et reflexiusculum. — Prr. Diam. maj. 47, min. 38, alt. 28 (37) mm. Helix ceirce L. PFEirrer, in: Pr. zool. Soc. London 1853, p. 49; Monogr. Helic. vivent., vol. Il, p. 645 (nee Tryos, Manual, t. 53, fig. 29). — Reeve&, Conch. icon., t. 156, fig. 1025. — PrEirrer, Versuch, in: Malak. Bl. 1855, vol. IL, p. 143. — Callicochlias) MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. Il, p. 175. — (Calocochlia) PFEIFFER- CLessin, Nomenclator, p. 203. — (Cal. zonifera subsp.) MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 106 (23), no. 426c. — TIryon, Manual, vol. VII, t. 53, dig. 2). Nec Cochlostyla circe STAUDINGER. Mindanao. „Dass die Mindanao-Varietät wirklich Zelx circe Prr. ist, scheint mir ausser Zweifel; einmal stimmt seine Diagnose ganz genau auf unsere Form und dann eitiert er selbst Rexve’s Figur, welche unzweifelhaft unsere Varietät darstellt, für seine Art. Ich will dabei nicht unerwähnt lassen, dass neuerdings eine Schnecke, welche ROEBELEN und Dr. PLATE auf Mindanao sammelten, von Dr. STAUDINGER als C. circe versandt wird. Sie hat mit zonz/era nichts zu thun, gehört vielmehr zur Gruppe von C. depressa SEMP.* — MLLDFF. ce) Formenkreis der C. coccomelon (Sow.) 24. Cochlostyla (Callieochlias) valeneiennesii (Eyn.) Taf. XXV, Fig. 6. Testa imperforata, depresso-globosa, tenuissima, pellucida, olivaceo-fulva, apice violacea; anfractus 4 planiuseuli, ultimus magnus, medio fascia lata, alba eingulatus et epidermide tenuissima einerascente fasciatim ornatus, bası minute et concentrice 128 striatus. Columella perobliqua, lata, alba; apertura lunato-ovalis; peristoma simplex, expansum, margine rufo-violacescente. — PFR. Diam. maj. 32, min. 26, alt. 20 (28) mm. Helix valenciennesii EYDoUx, in: Magas. Zoolog. 1838, t. 115, fig. 2, nee PFEIFFER. = Helix eromyodes PFEIFFER, in: Monogr. Helie. vivent., vol. I, p. 261; MARTINI- CHEMNITZ, in: Conch. Cab., ed. Il, t. 53, fig. 6, 7. Cochlostyla valeneiennesii HIDALGO. in: Journal de Conchyliologie 1887, vol. 39, p. 115: OBkas, Atlas, t. 45, fig. 1—5. — (Callicochlias) MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 109 (84), no. 427. Romblon, Sibujan. Subsp. ehionodes MÖLLENDORFF (Taf. XXV, Fig. 7). Testa depresse globosa, solida sed subpellueida, leviter striatula, lineis spiralibus confertis mieroscopis decussata, pallide virescenti-fHlavida, rarius brunnescens, eutieula hydrophana nivea aut omnino obdueta aut taeniatim ornata; spira sub- semiglobosa, apice purpureo. Anfraetus 4'/; convexi, ultimus bene rotundatus, antice parum dilatatus, eirca columellam castaneo zonatus. Apertura sat obliqua, fere cireularis, valde excisa; peristoma modice expansum, reflexiusculum, extus fuscomarginatum; margo externus medio sat protractus. Columella oblique sub- stricte descendens, valde dilatata, superne sat excavata. — MLLDFF. Diam. maj. 32 mnı. Cochlostyla (Callieochlia) chionodes MÖLLENDORFF, in: Nachrbl. D. mal. Ges. 1896, vol. 28, p. 9; (valenciennesii subsp.), Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 109 (84). Aufenthalt auf der Insel Cobrador bei Romblon. Eine Zwischenform zwischen C. valenciennesu und C. coccomelon, vou MÖLLENDORFF anfangs als selbstständige Art betrachtet, im Verzeichniss als Unterart zu valenciennestiı gezogen. h WIESBADEN. RITTER D&ucK von (C, REISEN IM VON D" C. SEMPER _ WEILAND PROFESSOR DER ZOÖLOGIE UND VERGLEICHENDEN ANATOMIE IN WÜRZBURG N Dr t SENSCHAFTLICHE RESULTATE | | "IE ZEHNTER BAND | LANDMOLLUSKEN. | | _ ERGÄNZUNGEN UND BERICHTIGUNGEN Y ZUM Ill. BANDE: DIE LANDMOLLUSKEN | | x j D* 0. F. VON MÖLLENDORFF. | | NACH DESSEN TODE AUF GRUND SEINES NACHLASSES FORTGEFÜHRT voN | [ KOBELT un FRAU GERTRUD WINTER, GEB. VON MÖLLENDORFF. SECHSTES HEFT MIT VIER KOLORIRTEN TAFELN IN LICHTDRUCK. WIESBADEN © W KREIDEL'S VERLAG | 1909. ra \ Dr DE De Ta re REISEN IM ARCHIPEL DER PHILIPPINEN VON D* C. SEMPER WEILAND PROFESSOR DER ZOOLOGIE UND VERGLEICHENDEN ANATOMIE IN WURZBURG WISSENSCHAFTLICHE RESULTATE ZEHNTER BAND LANDMOLLUSKEN. ERGÄNZUNGEN UND BERICHTIGUNGEN ZUM Ill. BANDE: DIE LANDMOLLUSKEN VON DR ©. F. VON MÖLLENDORFEF. NACH DESSEN TODE AUF GRUND SEINES NACHLASSES FORTGEFÜHRT VON D* WILHELM KOBELT. MIT TEXTABBILDUNGEN UND ZAHLREICHEN KOLORIRTEN TAFELN IN LICHTDRUCK. WIESBADEN C. W. KREIDEL’S VERLAG 1909. REISEN IM ARCHIPEL DER PHILIPPINEN VON D* C. SEMPER WEILAND PROFESSOR DER ZOOLOGIE UND VERGLEICHENDEN ANATOMIE IN WÜRZBURG WISSENSCHAFTLICHE RESULTATE ZEHNTER BAND LANDMOLLUSKEN. ERGÄNZUNGEN UND BERICHTIGUNGEN ZUM III. BANDE: DIE LANDMOLLUSKEN DR 0. F. VON MÖLLENDORFF. NACH DESSEN TODE AUF GRUND SEINES NACHLASSES FORTGEFÜHRT voN D® WILHELM KOBELT uno FRAU GERTRUD WINTER, GEB. VON MÖLLENDORFF. SECHSTES HEFT MIT VIER KOLORIRTEN TAFELN IN LICHTDRUCK. WIESBADEN C. W. KREIDEL’S VERLAG 1909. 129 MÖöLLENDORFF (Nachrbl. 1597, p. 101) sagt über den Unterschied: „Die Unterschiede bestehen in der stärkeren Wölbung der Windungen, namentlich der Rundung der letzten und ihrer geringen Verbreiterung an der Mündung, dadurch sanz anderen Proportion von Breite und Höhe, der anderen Form der Mündung, die sich fast auf einen Kreis vervollständigen lässt, auch der breiteren, oben stärker ausgehöhlten Spindel — also völlig genügend, um dieser besonderen Inselrasse einen eigenen Namen als Art oder Unterart zu verdienen. Sie ist nicht besser oder schlechter unterschieden ais ihre Verwandten: C. eoeeomelos mit ihren Formen prineeps Rvz. und lacera (Hip. an Prr.?), welche letztere beide nieht einmal als Varietäten einen Namen verdienen, hidalgoi MLLorFr. und valen- ciennesiil. Ich bin sogar geneigt, alle vier Rassen, die ja auf eine Insel beschränkt sind, als Unterarten zu behandeln; doch ist das nebensächlich, da, wie schon mehrfach betont, solche Lokalrassen doch eigene Namen haben müssen.“ 25. Cochlostyla (Callicochlias) hidalgoi MöLLENDoRFr. Taf. XXV, Fig. 8, 8a. Testa depresso-slobosa aut globosa aut conoideo-globosa, solidula, indistinete striatula, lineis impressis sat distinetis decussata, pallide virescenti-lutea aut lutea aut olivacea aut brunnescens aut castanea aut atrofusca, semper taenia castanca circa columellam, rarius altera ad peripheriam et tertia ad suturam ornata, cuticula hydrophana cinerea in taenias spirales varie lacerata obducta. Spira depresse semiglobosa apice plano concolore. Anfraetus 4". celeriter acerescentes, convexiuseuli, ultimus magnus bene convexus. Apertura modice obliqua, rotundato-trapezoidalis, intus caerulescens; peristoma valde expansum, reflexiusculum, extus semper nigrum, intus labiatum, caerulescens, nigromarginatum, marginibus callo tenui junctis. Columella valde dilatata, callosa, alba, oblique striete descendens, cum margine basali angulum distinetum formans. — MLLDFF. Diam. maj. 52, alt. 41 mm. Cochlostyla samarensis HIDALGO, in: Journal de Conchyliologie 1887, vol. 35, p- 136, t. 6, fig. 1, 2, nec SEMPER. Coehlostyla (Callicochlias) hidalgoi MÖLLENDORFF, in: Nachrbl. D. malak. Ges. 1894, vol. 26, p. 96: Verzeiehn. philipp. Landmoll., in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 109, no. 428; sep. p. 84. Sibujan. Semper, Philippinen. II. X (v. Möllendorff-Kobelt, Landschnecken VI). Br 26. Cochlostyla (Callieochlias) eoccomelos Sowerpy. Taf. XXVI, Fig. 1, 2, 2a, 3. Testa imperforata. depresso-globosa, solidula, regulariter subtiliterque oblique striatula, nitida, varie colorata: castanea, fulva, spadicea vel olivacea, unicolor vel varie castanco fasciata, vestigiis cuticulae hydrophanae pone aperturam tantum conservatis. Spira subsemiglobosa apice planiusulo; sutura impressa, leviter albomarginata. Anfractus 4"); convexi, rapide acerescentes, ultimus magnus, antice primum leviter descendens, dein breviter ascendens. Columella intrans, declivis, plana, margine compresso, alba. Apertura perobligua plano arcuato, lunato-circularis, intus lactea vel coerulescenti-albida: peristoma breviter reflexum, gımatum. extus fusco-mar Diam. maj. 42, min. 35, alt. 35 mm. Helix coccomelos SOWERBY, in: Pr. zool. Soc. London 1840, p. 167. — PFEIFFER, Symbolae ad hist. Helie. II, p. 25. — REEVE, Conch. syst., vol. I, t. 164, fie. 9. — PFEIFFER, in: Martini & Chemnitz, Conch. Cab., ed. II, p. 282, t. 46, fig. 8, 9 (nee 7). — (Cochlostyla) Hıpar60o, in: Journal de Conchyliologie 1887, vol. 35, p. 13 — PıtsBry, in: Tryon, Manual, vol. VIl, p. 146, t. 55. fie. 51 bis 55. — MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 109, no. 429; Sep. p. 84. — Hipauco, Atlas, t.. 32, fig. 1—8 Helix speciosa L. PFEIFFER. Monogr. Helie., vol. I, p. 248, et auctorum, nee JArY. Helix princeps Rerve, Conchol. icon., sp. 1422. — Pr&irrer'), Monogr. Helie., IV, p- 209; Versuch, in: Malacol. Bl., II, 1855, p. 143. ? Cochlostyla lacera HıpALGo, Atlas, t. 68, fig. 2, 3 (an PFRr.?). Tablas, Sibujan. Eine äusserst veränderliche Art, über deren Abgrenzung eine Verständigung noch nicht ganz erzielt ist. PFEIFFER hat sie mit Cochlostyla speciosa Jay identifieirt, aber HiparGo hat schon darauf aufmerksam gemacht, dass das nach der Diagnose unmöglich sei, und PırLspry hat durch Vergleichung mit Jay’s Original, das sich in dem American 1) T. imperforata, turbinato-globosa, solida, anguloso-striata, lutea, epidermide tenui, hydrophana faseiatim induta spira convexa, obtusa, apice alba vel purpurasceens; anfr. 41/, cunvexi, ultimus inflatus, ad suturam albomarginatus, antice vix descendens, columella alba, strieta, dilatata, plana; apertura fere diagonalis, lunato-rotundata, intus candida; peristoma album, breviter expansum et reflexum, margine basali cum columella angulum distinetum formante. Diam. maj. 40, min. 33,5, alt. 32 mm. 151 Museum of Natural History im Newyorker Centralpark befindet, nachgewiesen, dass Jay's Art mit EC. dubiosa zusammenfällt. HiDALGo hat 1. ce. nicht weniger als 9 Farbenvarietäten aufgezählt. Als Typus hat MÖLLENDORFF die Fig. 1 abgebildete Form mit einer schmalen Mittelbinde betrachtet, bei welcher die Spindel mit dem Basalrand keinen Winkel bildet. Fie. 2, 2a und 3 mit breiten kastanienbraunen Binden und scharfem Winkel an der Spindelbasis wären zur mut. Princeps REEVE zu stellen; die Spindel trügt hier mitunter ein ausgeprägtes Zähnchen. 27 27. Cochlostyla (Callicochlias) mierospira Preirrer, Testa imperforata, depresso - globosa, solidula, levissime striatula, nitida, fulvido- flava, plerumque fasciis 3 nigris (1 suturali, 1 mediana, 1 columellari) ornata; spira parva, convexa, obtusa, alba vel lilacea: sutura albomarginata:; anfractus 4 rapide accrescentes, convexiuseuli, ultimus perinflatus, non descendens; apertura diagonalis, truncato ovalis, intus albida; peristoma late expansum et reflexius- culum, margine columellari plano, fere stricto, basi subdentato. -— L, Prr. Diam. maj. 44, min. 34 (alt. 31) mm. Helix mierospira L. PrEirrer, in: Pr. zool. Soc. London 1853, p. 127. — ReEve, Conchol. icon. t. 183, no. 1268. — (Callieochlias) PFEIFFER, Versuch, in: Malak. Bl, U, 1855, p. 144; Monogr. Helie. vivent. vol. 4, p. 213. — PiLsBRY, in: Tryon, Manual, II, vol 7, p. 145, t. 53, fig. 34—36. — MÖLLENDORFF, Verzeich- niss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 109, no. 430. Aufenthalt nicht sicher bekannt. Fehlt in MÖLLENDORFF’s Sammlung. 28. Cochlostyla (Callicochlias) triseulpta MöLLExDorFr, Taf. XXVI, Fig. 4, 4a, 4b. Testa subglobosa, crassa, subtiliter striatula, lineis spiralibus subtus distinetioribus et plieis oblique antrorsum deeurrentibus sculpta, pallide virescens, taeniis 2, una circa columellam, altera infra peripheriam perlata, fuscis pieta, cuticula hydrophana albescente in taenias varie lacerata obducta. Spira eonvexo-conoidea apice obtuso, albo. Anfraetus 4'/; convexiuseuli, sat celeriter acerescentes, sutura paullum appressa, submarginata disjuneti, ultimus ad peripheriam distinete angulatus, antice breviter sed valde deflexus. Apertura diagonalis, rotundato- tetragona; peristoma latiuscule expansum, reflexum, nigrolabiatum, marginibus callo distineto junetis; columella superne albo-callosa, parum excavata, oblique et substriete deseendens. — MLLDFF. 24* 132 Diam. maj. 39, alt. 30, apert. lat, :25, lone. 22, alt. 14,5:mm. Cochlostyla (Callicochlias) trisculpta MÖLLENDORFF, in: Nachrbl. D. malak. Ges. 1894, vol. 26, p. 97; Verzeichn. philipp. Landmoll., in: Abh. Ges: Görlitz, vol. 22, p. 109, no. 452,-Sep. p. 84. Sibujan, im Hochgebirge. Durch die eigenthümliche Skulptur, Streifung, besonders an der Unterseite deutliche Spiralfurchung und schräg nach vorn und unten gerichtete Runzelfalten vor allen Verwandten ausgezeichnet. 29. Cochlostyla (Callicochlias) lalloensis PrEirrer. Taf. XXVI, Fig. 5, (var.) Fig. 6. Testa imperforata, subdepresso-elobosa, tenuis, striis confertis subtilissime decussata, parum nitida, alba, fasciis 2 antice nigricantibus, tum pallescentibus ornata; spira parvula, convexa. Anfractus 4 rapide accrescentes, ultimus iuflatus, antice vix descendens; columella tenuis, compressa, subexcavata, Jleviter arcuata. Apertura obliqua, lunato-rotundata; peristoma tenue, regulariter et mediocriter expansum. — BER: Diam. maj. 29—38, min. 20,5—29, alt. 18—25 mm. Helix Lalloensis L. PFEIFFER, in: Pr. zool. Soc. London 1855, vol. 2, p. 111. — (Corasia) id. ibid., p. 144; Monogr. Helic. viv., vol. 4, p. 214. — (Cor.) PFEIFFER-CLESSIn, Nomencl., p. 200. — (Callicochlias) PILSBRY, in: ‘Iryon, Manual, vol.. VII, p. 136, t. 26, hie. 2,3, 5 Sl, Ges. Görlitz, vol. 22, p. 109, no. 4355 (mit subsp. elevata); &. 16. — (C.) MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Sep. p. 84. laallo in der Provinz Cagayan in Nord-Luzon. Auffallend durch ihr eigenthümlich abgeriebenes Aussehen; die Binden sind nur auf der letzten Hälfte der letzten Windung vorhanden, nur die unterste geht weiter zurück; die mir vorliegenden Exemplare zeigen eine deutliche schwärzliche Nahtbinde. MÖLLENDORFF unterscheidet eine subsp. e/evafa von auffallend kegelförmiger Gestalt, mit sehr erheblich herabsteigender letzter Windung und grosser, schräg nach unten gerichteter Mündung; sie hat auch eine Windung mehr und die oberen Windungen sind flach, während beim Typus die vorletzte Windung geradezu aufgetrieben ist. Skulptur und Zeichnung stimmen ganz mit dem Typus. Die Höhe beträgt 34, der grosse Durchmesser 33mm. Die Binden sind im Gaumen nicht sichtbar. 135 30. Cochlostyla (Callieochlias) diffieilis Pruimrer. Testa imperforata, globoso-depressa, tenuis, minutissime striata, nitida, pallide fulvescens, ad suturam albam castaneo-fasciata; spira parvula, semiglobosa: anfraetus 4'/; convexiusculi, ultimus inflatus, ad peripheriam et basin castaneo- fasciatus, non descendens; apertura fere diagonalis, tetragono-lunaris, intus alba: peristoma subincrassatum, breviter reflexum, margine columellari strieto. per- dilatato, plano, albo. — L. Prr. Diam. maj. 42, min. 34 (alt. 26) mm. Helix diffieilis L. PFEIFFER, in: Pr. zool. Soc. London 1853, p- 127. — (Calli- cochlias) Versuch, in: Malak. Bl. 1855, vol. 2, p- 144; Monogr. Helie. viv., vol. 4, p. 213. — REEVE, Conchol. icon., t. 183, no. 1269. — (C.) PıLsBry, in: Tryon, Manual, I, vol. 7, p- 151, t. 48, fig. 72. — (Ü.) MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abl. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 109, no. 434, Sep. p- 84. Aufenthalt nicht sicher bekannt. Fehlt in MÖLLENDORFF’s Sammlung. 31. Cochlostyla (Callicochlias) semperi MÖLLENDORFF. Taf. XXVI. Fig. 7, 8, 8a. Testa depresso-globosa, sat solida, oblique tenuiter plicato-striata, lineis spiralibus rugulosis confertis deeussata, et rugis pliciformibus oblique antrorsum decurren- tibus sculpta, parum nitens, alba taeniis castaneis tribus, una supra, altera infra peripheriam, tertia latiore in basi ornata. Spira sat elevata apice acutulo. Anfractus 4*/; convexiusculi, sutura vix appressa submarginata disereti, ultimus convexior, antice paullulum descendens, ad aperturam dilatatus. Apertura sat obliqua, truncato-ovalis; peristoma late expansum, reflexum, albolabiatum; columella excavata, dilatata, superne subdentata, cum margine basali anzulum vix distinetum formans. — MLLDFF. Diam. maj. 37, alt. 31, apert. lat. 24, long. 25, alt. 19 mm. Cochlostyla albaiensis ©. SEMPER, Reise Philippinen, vol. 3, p. 176, t. 8, fie. 7 (nec SOWERBY). Cochlostyla (Callieochlias) semperi MÖLLENDORFF, in: Nachrbl. D. malak. Ges. 1893. vol. 25, p. 175; Verzeichn. philipp. Landmoll., in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 110, no. 430; Sep. p. 85 (mit subsp. platychila. polytaenia und camptochila n.). 154 Nord-Luzon an der pacifischen Küste, nur die subsp. camptochila bei Dingalan in Mittel-Luzon. MÖLLENDORFF unterscheidet in seinem Verzeichniss drei Varietäten, ohne sie zu beschreiben: var. camptochila (Fig. 8, Sa), var. Platychila und var. Dolytaenia. 32. Cochlostyla (Callieochlias) streptostoma MÖLLENDORFF. Taf. XXVI, Fig. 9, 9a. Testa pro genere parva, subdepresse globosa, solidula, transverse subtiliter plicato- striatula, lineis spiralibus confertis decussatula, nec non rugis plieiformibus obligue antrorsum decurrentibus sculpta, flavescenti-albida aut castanea, taeniis fuseis 4, ad suturam, supra et infra peripheriam et circa columellam ornata, cuticula hydrophana albida in taenias confertas dissoluta obducta. Spira semi- globosa apice obtuso. Anfractus 4, supremi planiusculi, ultimus subdistortus, valde inflatus, basi gibber, ad aperturam breviter sed distinete deflexus, superne peeuliariter applanatus. Apertura sat obliqua, oblique truncato-ovalis; peristoma parum expansum, extus fuscomarginatum, columella parum excavata, dilatata, albocallosa, paullulum torta. — MLLDFF. Diam. mai. 235. alt. 18,5, apert. lat. 15, lone. 14, alt. 10,5 mm. J „9 ‚ ap ’ 5 ’ ’ ? Cochlostyla (Callieochlias) streptostoma MÖLLENDORFF, in: Nachrbl. D. malak. Ges. 1893, vol. 25, p. 176: Verzeichn. philipp. Landmoll., in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 110, no. 437; Sep. p. 85. Nord-Luzon: Quiangan in der Provinz Nueva Vizcaya. 33. Cochlostyla (Callicochlias) albaiensis Sowersgy. Taf. XXVIL Fig. 1, (var.) Fig. 2. Testa imperforata, depresso-globosa, tenuis, nitida, alba, unicolor vel fusco bizonata. Spira depressa; sutura linearis. Anfractus 4 planiusculi, ultimus subtus inflatus, Columella tenuis subrecta, declivis, profunde excavata. Apertura lunato-ovalis, margine superv subdepresso; peristoma late reflexum, album, margine subinerassato, cum columella angulum distinetum formante. — L. Prr. Diam. maj. 35, alt. 23 mm. Helix albaiensis SOWERBY, in: Pr. zool. Soc. London 1840, p. 100. — PFEIFFER, Symbolae Il, p. 22; Monogr. Helie. viv., 1, p. 260. — MARTINI & Chemnitz, Conch. Cab., ed. Il, p. 25, t. 108, fie. 1, 2. — Reevz, Cochol. icon, t. 13, fig. 48. — (ÜCorasia) PFEIFFER, ©, oO 135 Versuch, in: Malakoz. Bl. 1855, vol. 2, p. 144. — (Ü.) Anans, Genera, vol. II, p. 193. — (C.) MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed... p. 271. — (Cochlostyla) C. Semper, Reise Philippinen, ll, t. 8, fig. 7; t. 18, fig. 14 (Anatomie). — (Callicochlias) o Pıtsgry, in: 'Iryon, Manual, ser. II, vol. 7, p. 432, t. 52, fig. 20, 21. — (C.) MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Neo re 3 35 nn 2 : R Görlitz, vol. 22, p. 110, no. 438 (mit var. capulica n.). Süd-Luzon und Insel Raporapo. MÖLLENDORFF unterscheidet in seinem Verzeichniss eine subsp. capxdca von der Insel Capul; wir bringen ein typisches Exemplar Fig. 2 zur Abbildung. Die Unterart ist dünnschaliger, mehr gedrückt, nach der Mündung hin rippenstreifig, mit einer schmalen Nahtbinde und einer vierten um die Spindel. 34. Cochlostyla (Callicochlias) xanthobasis Pızsery. Taf. XXVII, Fig. 3, 3a, (var.) Fig. 4. Testa imperforata, subglobosa, tenuiuscula sed solida, oblique striatula, hie illie subspiraliter obsolete malleata, supra usque ad peripheriam albo vel lutescenti- albida, infra nitide straminea (plerumque fasciis duabus vivide castaneis, basali latiore, zonulisgue duabus angustis, una subsuturali, altera ad columellam insigenis). Spira convexa, quam in Ü. intineta SHUTTL. minus obtusa; sutura impressa. Anfractus 4'/:, superi planiuseuli, inferi eonvexi, ultimus antice primum descendens, dein breviter ascendens. Columella lata, compressa, excavata, nitide alba, intrans. Apertura obliqua, irregulariter lunato-eireularis, faucibus albidis faseiis translucentibus; peristoma late expansum, utringue album, margine colu- mellari extus fusco limbato cum basali angulum distinetum formante. Diam. maj. 41, min. 34, alt. 34 mm. Cochlostyla (Calochochlea) xanthobasis Pırssey, in: Tryon, Manual, vol. VII, p- 155, t. 54, fig. 38—40. — (C.) MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 110, no. 440; Sep. p. S5 (mit var. holoxantha). Albay in Süd-Luzon. PiLsBRY hat seine neue Art auf die ziemlich seltene Varietät ohne Binden auf der letzten Windung gegründet. In MÖLLENDORFF’s Sammlung liegt nur ein solches Stück, das von der Bänderung nur ein ganz blasses Nahtband und die dunkle Färbung am oberen Spindelrande behalten hat; der Spindelrand ist auffallend dick. Die übrigen 136 Exemplare haben ausser einem deutlichen Nahtband und einer breiten, tief kastanien- braunen Spindelzone zwei breite kastanienbraune Binden auf der letzten Windung. Bei vielen schwindet auch die scharfe Grenze der beiden Farben an der Peripherie und manchmal reicht das lebhafte Gelb bis zur Obernaht. Auf solchen Exemplaren beruht die subsp. Aoloxantha MLLDFF. (Fig. 4). 35. Cochlostyla (Callieochlias) samarensis ©. SEMPER. Taf. XXVII, Fig. 5. Testa imperforata, globosa, striatula, castanea vel fulvida, epidermide hydrophana plerumque strigatim lacerata et fasciam periphericam albam simulante induta, plerumque fasciis 2 angustis castaneis, zonula obsolete infrasuturali et quarta diluta circa columellam ornata. Spira semiglobosa, apice obtuso, albo; sutura linearis vix impressa. Anfractus 4 rapide acerescentes, ultimus permagnus, antice leviter deseendens, pone aperturam diffuse nigro strigata. Apertura obliqua, lunato-ovato, intus lactea vol fuscescenti-albida: peristoma expansum, late reflexum, nigrolimbatum, haud incrassatum; columella obliqua deelivis, compressa, alba, nigrescente limbata. Diam. maj. 44, min. 35, alt. 34 mm. Cochlostyla samarensis C. SEMPER, Reise Philippinen, II, p. 179, t. 10, fie. 9; t. 1%, fig. 15 (Anatomie). — HıpaLco, in: Journal de Con- chyliologie 1887, vol. 35, p. 136, t. 6, fig. 1, 2. — (Calocochlea) Pırspry, in: Tryon, Manual, II, vol.. VII, p. 146, fig. 1, 2; t. 54, fig. 41, 42. — MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 110, no. 441; Sep. p. 85. Samar. Den Fundort Sibuyan führt MÖLLENDORFF nieht auf. 36. Cochlostyla (Callicochlias) metallorum MÖöLLENDORFF. Taf. XXVL, Fig. 6, ba. Testa subeonoideo-globosa, solida, subtiliter striatula, spiraliter sat distinete decussata, olivaceo-fulva, eirca columellam castaneo-areolata, taeniis cuticulae hydrophanae albidae numerosis confertis ornata. Spira plus minusve elevata. Anfractus 4 modice convexi, sutura castaneo marginata discreti, ultimus bene convexus, antice breviter descendens. Apertura sat obliqua, late elliptica, sat excisa; peristoma late expansum, reflexum, fuseo-marginatum, intus albolabiatum. Columella valde excavata, dilatata, oblique substriete descendens, cum margine basali angulum subdistinetum formans. — MLLDFF. u Diam,. 43, alt. 36, apert. lat. 30, long, 29, alt. 22 mm. DEE 3, On 00: Bm: oQr 90 97 Fr < 238,0, |, 028, 7 ala 2 2) mn: Cochlostyla (Callicochlias) metallorum MÖLLENDORFF, Verzeichn. philipp. Landmoll., in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p- 110, no. 436; Sep. p. 89. Luzon: Mambulao, Provinz Kamarines. Verbindet den Formenkreis der ©. albaiensis mit dem von Ü. norrisi. In MÖLLENDORFF's Sammlung ist diese Art ursprünglich als C. williamsi bezeichnet, der Name später in C. melallorum geändert. 37. Cochlostyla (Callicoehlias) norrisii (SOwErpr). Taf. XXVII, Fig. 7. Testa imperforata, globoso-depressa, striata, rugis obsoletis obliquis et subspiralibus praesertim aperturam versus malleata, glabra, fulvo-eitrina, zonis opaeis, candidis, plerumque interruptis et infra suturam maculis irregularibus albis notata. Spira semiglobosa, albido detrita, apice planiuscula; sutura linearis, vix impressa. Anfractus 4'/; convexi, regulariter accrescentes, ultimus magnus, rotundatus, ad columellam latam, callosam, arcuatim prolongatam albam excavatus. Apertura lunato-subeireularis, obliqua, faucibus lacteis vel obsoletissime fusco suffusis; peristoma erassum, latissime expansum, nitide album, marginibus conniventibus, columellari leviter flexuoso, intrante. Diam. maj. 49, min. 40, alt. 35 mm. Helix Norrisii SOWERBY, in sched. Cumingiana. — L. PFEIFFER, in: Pr. zool. Soc. London 1842, p. 85; Symbolae ad Hist. Helic., I, p. 34. — MARTINI & Chemnitz, Conch. Cab., ed. Il, Helix®#p. 279, t. 46, fie. 1, 2; Monogsr. Helie. vivent. vol. I p. 250, — ResrvE, Conchol. icon., sp. 21. — (Callicochlias) ALBERS, Heliceen, p. 105. — (C.) PFEIFFER, Versuch, in: Malak. Bl., II, p. 143. — (Helicostyla) H. & A. Apaus, Genera, p. 192. — (Callieochlias) MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. II, p. 173. — (Calocochlea) MARTENS, in: Ostas. Exped., II, p. 94 (cum var. purpurascens et var. modestior). — (Ü.) PFEIFFER-CLESSIN, Nomenclator, p. 203. — HiıpAL6o, in: Journal de Conchylio- logie 1887, vol. 35, p. 133. — Pırspey, in: Tryon, Manual, II, vol. 7, t. 31, fie. 41, 42. — (Ü.) MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, no. 443, p. 111; Sep. p. 86. Semper, Philippinen. II. X (v. Möllendorff-Kobelt Landschnecken VI). DI Aufenthalt in Süd-Luzon und auf den Katanduanes. Die Fundorte Mindanao, Samar und Leyte nach MÖLLENDORFF irrthümlich. Pırsuey hat diese Art als ihm unbekannt nach HipALGoO copirt, aber ein etwas abgeriebenes Exemplar als var. Zzuchra zu Cochlostyla coronadoi gestellt. Er sagt von ihr: „Imperforate, globose-depressed, so/öd. YELLOWISH brown, sligthly streaked obliquely with brown, and having zumerous rather narrow bands of hydrophanous cream white spots, a supra peripheral band sometimes wider. Whorls of the spire having @ narrow brown spiral band. — Spire obtuse, convex, the earlier two whorls pink, following whorl white. Whorls 5, the last scarcely descendinge. Aperture large, oblique, white inside; ip broadly reflexed, thick, weite on both jace and reverse. Columella arcuate, deeply entering, its face excavated. Alt. 57, diam. 45mm. — A more elevaäted shell than C. coronadoi, with a different pattern of cuticle.* PFEIFFER’s Typus ist erheblich kleiner als die MÖLLENDORFF’schen Exemplare; er hat nur 42mm im grossen Durchmesser. PFEIFFER bemerkt I. c. über die Stellung: „Intermedia inter 4. Zulcherrimam et zoniferam, ab illa spira depressa et columella arcuata, ab altera columella excavata nee angulata distinguenda*, 38. Cochlostyla (Callicochlias) eoronadoi Hınpanso. Taf. XXVII, Fig. 8. Testa imperforata, globoso-depressa, solida, leviter striatula, olivacea, supra pallidior, fusco anguste et distanter bifasciata, sub epidermide albida hydrophana trifaseiata (fascia suturali latissima strigis confertis pulcherrime composita, caeteris latis, altera supra, altera infra peripheriam), spira convexa, apice obtusa. Anfractus 5 planiuseuli, ultimus inflatus, ad columellam subexcavatus, antice descendens; columella obliqua, dilatata, subexcavata, alba. Apertura perobliqua, subeffusa, subquadrato-lunaris, intus alba; peristoma undique expansum, reflexum, nitidum, album. — HIDALGO. Diam. maj. 52, min. 42. alt. 36 mm. Helix Coronadoi, HıDAL60, in: Journal de Conchyliologie 1868, vol. XVI, p. 352, t. 13, fig. 5; Col. Memorias, p. 21. — L. PFEIFFER, Monogr. Helie., vol. VII, p. 327. — (Cochlostyla, Callicochl.) L. PFEIFFER & Urzssin, Nomenclator, p. 203. — (Cal.) MÖLLENDORFF, Ver- zeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 111; Sep. p. 86. — (Cal.) Pıssey, in: Tryon, Manual, D, vol. 7, p. 142, t. 34, fig. 5, 6; t. 35, fie 21. 139 Helix Caillaudi var., L. PFEIFFER, in: Martini & Chemnitz, Conch. Cab., ed. II, t. 42, fie. 3, 4, nee Helix Caillaudi Desn. o* Der Cantanduanes, die Fundortsangabe Leyte nach einer handschriftlichen Bemerkun MÖLLENDORFF’s irrthümlich. 39. Cochlostyla (Callieochlias) eaillaudi Desmayes. Taf. XXVII, Fig. 9. Testa imperforata, magna, solida, globoso-depressa spira conica, striatula, lirulis spiralibus subtilibus obsoletisque eincta, in anfractu penultimo rugulis antrorsum decurrentibus peculiariter malleata, lutescenti-viridis, plerumque faseiis 2 nigro- castaneis, et in ultimo fasciolis numerosis epidermidis hydrophanae albae eincta. Spira brevis, apice obtusa, albida? sutura impressa. Anfractus 5, supremi planulati, religui convexi, ultimus permagnus, initio obsoletissime angulatus, bası subplanulatus et distinetius concentrice sulcatus, ad aperturam subito deflexo descendens. Columella intrans, Jata, obliqua, alba, profunde excavata. Apertura ampla, peröbliqua, irregulariter piriformi-obovata, plano perirregulari, faueibus albis; peristoma late expansum, incrassatum, breviter reflexum, album, margine supero ad insertionem impresso. Diam. maj. 61, min. 50, alt. 50 mm. Helix caillaudi DESHAYES, in: Guerin, Magas. Zool. 1839, t. 5. — PFEIFFER, Monogr. Helie. viv., vol. l, p. 246. — ? REEvE, Conchol. iecon., sp. 33. — MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 111, no. 445; Sep. p. 86. Helix ferruginea LrA, Transact. Amer. phil. Soc. 1841, p. 464, t. 12, fig. 17. — (caillaudi var.) PıLsBrY, in: Tryon, Manual, t. 52, fig. 27. Polillo, der Fundort auf Luzon nach MÖLLENDORFF noch unsicher. Die Synonymie von caillaudi, ferruginea und leucauchen ist noch sehr ' wenig geklärt. MÖLLENDORFF (in Nachrbl. D. malak. Ges. 1597, vol. 29, p. 157) sagt darüber: „Diese mehrfach missverstandene Art erkennt HrpaL6o in der Cochlostyla, welche MicHoLitz (nicht QuaprAs) bei Karamuan sammelte und welche ich als €. Zeueauchen beschrieben habe. Wenn diese völlig zu den Exemplaren von Karamuan stimmt, dann ist mein Name ja allerdings überflüssig. Nach Desnayss’ Abbildung und Beschreibung oO in Frrussac, Histoire naturelle (I, p. 233, t. 95, fig. 5, 6) kann ich dies noch nicht zugeben, sondern es scheint mir daraus hervorzugehen, dass der Autor selbst zwei Arten vermengt hat. Er nennt seine Art glatt (Zsse) mit schwachen Anwachsstreifen und gelegentlich mit obsoleten Spirallinien gegen die Basis der letzten Windung. Bei seiner 25° 140 Fig. 5 sieht man in der That nichts von Spirallinien. Dagegen zeigt Fig. 6 deutlich ausgeprägte Spiralskulptur und am Rande des breitausgeschlagenen Mundsaumes die Enden zahlreicher weisser hydrophaner Binden. Fig. 5 könnte allenfalls auf Zewxeauchen bezogen werden, da man den Charakter des Mundsaumes, namentlich die weisse Zone hinter demselben, in der Abbildung von vorn nicht sehen kann. Fig. 6 dagegen hat mit Zeweauchen sicher nichts zu thun, sondern ist die Art, welehe ich mit PFEIFFFR und Anderen für C. caillaudi gehalten habe und welche mit jerruginea Lea identisch ist. [w} Ich will hier gleich erwähnen, dass Lr:aA mit dem Ausdruck „Zransversim striata“ wie viele andere ältere Autoren Spirallinien meint, welche die Abbildung auch deutlich zeigt. Hat nun HıpaL6o darin recht, dass Zelix caillaudi DESU. — leucauchen MLLDFF. sei, so macht er einen grossen Fehler, wenn er jerruginea LEA zu seiner Cazll/audi zieht: viel- mehr muss dann die andere Art, welche wir als Caillaudi auffassen, ferruginea LEA heissen. Ich besitze von der letzteren zwei Stücke aus Polillo, von denen das eine ungebänderte rotbraune ganz der Abbildung bei LEA entspricht, während das andere die von LEA ebenfalls erwähnte zweigebänderte Form ist; beide haben deutliche Spiralskulptur, und zwar nicht bloss an der Basis, sondern über die ganze Schale, und zeigen zahlreiche weisse Qutieula-Binden, welche wie die Grundfarbe bis an den Aussenrand des Peristoms reichen. Bei /ezcanchen fehlen diese Binden ganz und auch die Grundfarbe brieht vor der Mündung ab, hinter dem Mundsaum einen breiten weissen Gürtel lassend. Diese schwierige Nomenclaturfrage wird sich nur durch Vergleichung der DESHAYES'- schen Typen im Pariser Museum lösen lassen. * 40. Cochlostyla (Callicochlias) gilberti Quapras & MÖLLENDORFE. Taf. XXVIII, Fig. 1, 1a. Testa globosa, solida, leviter striatula, lineis spiralibus impressis, sat et irregulariter distantibus sculpta, leviter oblique malleata, olivacea, sursum pallescens, taeniis cuticulae hydrophanae numerosis laceratis picta. Spira semiglobosa apice fere plano. Anfractus 5 convexi, sutura subappressa marginata disjuneti, ultimus tumidus, antice longe paullatim descendens. Apertura valde obliqua, ovalis, sat excisa; peristoma late expansum, reflexiusculum, albolabiatum, extus rubello- mareinatum. Üolumella valde excavata, oblique stricte descendens. — MLLDFF. Diam. ma]. 51,5, alt. 46, apert. lat. 32, lone. 35, alt. 27 mm. ) 102 ’ )) te} 2) Cochlostyla (Helicostyla) gilberti QUADRAS & MÖLLENDORFF, in: Nachrbl. D. malak. Ges. 1896, vol. 28, p. 11. — (Callieochlias) MÖLLENDORFF, Verzeichn. philipp. Landmoll., in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p- 111, no. 446; Sep. p. 86. Nord-Luzon: Baler im Distriet Principe. u 141 Qr° . .. . ” n ° r „Stimmt in der Skulptur und Bänderung mit CorAZ. Jerruginea LEA; in der Gesammt- form, der Grösse der Mündung, der Bildung des Mundsaumes und der Spindel steht sie Cochl. roebeleni am nächsten. Mit Cochl. norrisi, mit der sie HimaL6o vereleicht, hat sie allenfalls eine entfernte Aehnlichkeit in der Färbung.“ — M. 41. Cochlostyla (Callieochlias) leueauchen MöLLENDOoRFE. Taf. XXVIN, Fig. 2. Testa subconoideo-globosa, erassa, transverse subtiliter striatula, fere laevigata, valde nitens, pallide olivacea, taeniis 2 castaneofuseis supra et infra peripheriam ornata, interdum infera aut utraque evanescente, aut castanea, zona peripherica olivacea picta. Spira breviter convexo-conoidea, apiee obtuso. Anfractus 5 convexiusculi, sutura anguste appressa, suberenulata disjuneti, ultimus tumidus, subgibber, antice vix aut non descendens, pone aperturam abrupte eutieula destitutus, zona verticali alba latiuscula eircumdatus. Apertura sat obliqua, ampla, truncato-ovalis; peristoma late expansum, vix reflexum, crasse albo- labiatum. — MLLDFF. Diam. 47,5—50, alt. 41—42 mm. Cochlostyla caillaudi Hıpar6o, in: Journal de Conchyliologie 1887, vol. 39, p- 131, t. 5, fig. 2; Obras malac. Atlas, t. 44, fig. 2, nee DesHAyEs, Manual, ser. 2, vol. 7, t. 52, fig Cochlostyla (Helieostyla) leucauchen MÖLLENDORFF, in: Nachrbl. D. malak. Ges. 1895, vol. 27, p. 115; (Callieochlias) Verzeichniss philipp. Landmoll., in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 112, no. 447; Sep. p. 86. — Üfr. MÖLLENDORFF, in: Nachrbl. D. malak. Ges. 1897, vol. 29, p. 157. Süd-Luzon: Karamuan in der Provinz Kamarines. Ueber die verwickelte Synonymie dieser Art siehe bei Cochl. caillaudi Desm. 42. Cochlostyla (Callicochlias) roebeleni MÖLLENDORFF. Taf. XXVILL, Fig. 3, 3a. Testa globosa aut conoideo-globosa, solida, bene striatula, ex luteo castanea, tum fuscescens, denique atrofusca, nitida, euticula hydrophana opaca cineracea, valde decidua, strigatim interrupta induta. Spira conoideo-globosa, apice nigricante. Anfractus 5%)», supremi convexiuseuli. inferi convexi, ultimus tumidus, antice paullum descendens, Apertura valde obliqua, exciso-ovalis, peristoma late 142 expansum, reflexum, valde inerassatum, late nigromarginatum, intus purpurascens, tum caeruleo-album; columella sat lata, excavata, subreeta. — MLLDFF. Diam. maj. 49—55, alt. 49—54 mm. Cochlostyla (Helicostyla) Roebeleni MÖLLENDORFF, in: Nachrbl. D. malak. Ges. 1594, vol. 26, p. 98; (Callicochlias) Verzeichniss philipp. Landmoll., in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 112, no. 448; DEP-P. 87. Mittel-Luzon: Diagalan in der Provinz Nueva Ecija. Kugelig kegelförmig, gelbbraun, mit spärlichen, striemenartig angeordneten Resten srauweissen Uutieula. einer hydrophanen, 43. Cochlostyla (Callicochlias) leopardus PrEirrer. Taf. XXVIII, Fig. 4. Testa imperforata, ovata, solidiuseula, longitudinaliter confertim costulato-striata, fulva, strigis et maculis albidis epidermidis hydrophanae eleganter variegata. Spira brevis, conoidea, plerumque detrita, sursum pellueida, sutura distincta, leviter albomarginata. Anfractus 5 convexi, celeriter acerescentes, ultimus spirae altitudinem postice superans, antice valde descendens, circa columellam fascia nigro-fusca insignis. Columella elongata, introrsum acute compressa, intrans, sulco obsoleto marginata, albido-fusca. Apertura magna, rotundato-ovalis, intus albido-coerulea; peristoma late expansum, reflexiusculum, usque ad basin columellae nigrolimbatum. Alt. 43, diam. max. 38, alt. apert. 25 (obl. 28), lat. 22 mm. Bulimus leopardus PFEIFFER, in: Pr. zool. Soc. London 1845, p. 67; Monogr. Helic. viv., vol. I, p. 26. — REEvE, Concholog. icon., t. 110, sp. 51. — ? (Cochlostyla) HIDALG0, in: Journal de Conchylio- logie 1887, p. 154. Karamuan in Luzon 1ll. Die Fundorte Mindoro, Mindanao und Katanduanes zu streichen (MLLDFF.). r Das abgebildete Exemplar der MÖLLENDORFF’schen Sammlung unterscheidet sich von der PFEIFFER'schen Diagnose nicht unerheblich in den Dimensionen; die Höhe stimmt ziemlich genau, aber der grosse Durchmesser beträgt bei unserem Exemplar 38, bei PFEIFFER nur 33 mm. Auch Jhat unser Stück eine sehr auffallende schwärzliche Binde, welche sich dicht an die Aussenseite der Spindel anlegt und von PFEIFFER nicht erwähnt 145 wird. Dagegen stimmt es genau mit unserem Stück, wenn HrpALGo von dem einzigen ihm vorliegenden Exemplar von Katanduanes sagt; „On rencontre, pres de la suture, qui est jaunätre, une fascie &troite et autour de la columelle, une zone large, egalement d’un brun marron. La columelle est rosee, l’ouverture est d’un blanc bleuätre un peu irisde, et le peristome presque noir*. 44. Cochlostyla (Callieochlias) (leopardus subsp.) eodonensis Hrparco. Taf. XXVIIl, Fig, 5. Testa imperforata, subglobosa, solida, rugis incrementi obsoletis sceulpta, sub epidermide hydrophana, opaco-alba, plus minusve interrupta aut late strigata nitide fulva, ad columellam nigro-areolata. Spira obtusa albida vel rosea. Anfractus 4'/—5 convexiusculi, subceleriter acerescentes, ultimus magnus, valde convexus, antice oblique subdescendens. Üolumella elongata, subobliqua, planius- cula, rosea, extus callo nitido, coerulescenti-albido ornata. Apertura ampla, obliqua, lunato-ovalis; peristoma late expansum et reflexum, intus cum apertura albido-coerulescens, extus intense nigrum. — HIDALGO. Diam. maj. 42, min. 35, alt. 42 mm. Cochlostyla codonensis, HiDAL60, in: Journal de Conchyliologie 1888, vol. 36, p- 312; 1889, vol. 37, t. 14, fig. 4. — (Calocochlea) PILSBRY, in: Tryon, Manual, ser. II, vol. VII, p 140, t. 53, fig. 37. Cochlostyla leopardus var. codonensis, MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 112, no. 450a; Sep. p. 37. Katanduanes. Hiparco bringt diese Art in die engste Beziehung zum Formenkreise der C. polillensis; MÖLLENDORFF betrachtet sie als Unterart der auf Karamuan in Luzon beschränkten C. Zeopardus. Der Hauptunterschied von dieser liegt in der Färbung des Mundsaumes, welcher bei C. leopardus auch auf der Vorderseite sehr intensiv gefärbt ist, während bei codonensis diese bläulich rosa ist. Ausserdem ist C codonensis viel kugeliser und weniger bulimusartig wie C. Zeopardus, und Spindelband und Nahtsaum sind weniger ausgeprägt. 45. Cochlostyla (Callicochlias) generalis L. Preiırrer. Taf. XXVIII, Fig. 6, 7. Testa imperforata, globosa-turbinata, striatula et rugulis obliquis praeeipue subtus seulpta, non nitida, sub epidermide luteo-virente alba; spira convexo-conoidea, obtusula, sutura levis, submarginata. Anfractus 4'/; eonvexiusculi, celeriter 144 accrescentes, ultimus antice vix descendens, supra peripheriam lira plana latius- cula cinctus, bası parum convexus; columella vix obliqua, compressa, excavata, alba. Apertura diagonalis, oblique truncato-ovalis, intus lactea; peristoma tenue, marginibus conniventibus, dextro vix expansiusculo, basalı incrassato, breviter reflexo, cum columella angulum obtusum formante. — PFr. Diam. maj. 57, min. 45, alt. 40 (50) mm. Helix generalis L. PFEIFFER, in: Pr. zool. Soc. London 1844, p. 128. — REEVE, Conchol. icon., t. 192, no. 1349. — PFEIFFER, Novitates Conchol., vol. I, p- 2, t. 1, fig. 6. — (Callicochlias) PFEIFFER, Versuch, in: Malak. Bl., vol. 11, p. 143; Monogr. Helic. vivent., vol. 4, p- 206. — PFEIFFER & Cressin, Nomenclator, p. 206. — [a oO PıtsBRY, in: Tryon, Manual, vol. VII, p. 137, t. 52, fie. 22. — MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p- 112, no. 451; Sep. p. 87 (mit subsp. nitidiuscula und mut. bipartita und mut. taeniata). Eine ziemlich verschollene Art. PFEIFFER hat sie auf ein einzelnes Exemplar unsicheren Fundortes gegründet, das, wie MÖLLENDORFF in seinem Verzeichniss richtig bemerkt, der Mündungsausbildung nach nicht vollständig ausgewachsen ist. REEVE hat dasselbe Stück abgebildet und PırsgryY auch nur die Figur copirt. Im Verzeichniss zieht MÖLLENDORFF eine prächtige Form von Pancale im südlichen Luzon als subsp. nitidiuscula hierher und unterscheidet davon zwei Mutationen, die wir beide hier abbilden. Sie sind von der ÖOriginalabbildung nicht unerheblich verschieden, besonders in der Spindelbildung, die nicht so schräg gestreckt ist, wie auf der Abbildung, sondern wie bei den Verwandten steil herabsteigt, an der Mitte etwas schwielig vorspringt und oben parallel dem Aussenrand die gekrümmte Furche hat, wie die meisten Callicochlias. Die Dimensionen des grössten, der mut. fasciata angehörenden Exemplars sind: diam. maj. 51, min. 41, alt. 52 mm, die Höhe übertrifft also den grössten Durchmesser etwas, während sie beim Typus (auch nach unserer Weise gemessen) erheblich geringer ist. Von einer flachen Peripherialleiste kann man kaum sprechen, nur dass die Mittelbinde von zwei ganz undeutlichen Spiralrunzeln eingefasst ist. Die mutatio /asezafa ist mit zwei breiten rothbraunen Binden umzogen; ausserdem ist die Basis au der Spindel deutlich dunkler gefärbt und unter der gekerbten angedriückten Naht läuft eine schmale undeutliche Naht- binde. Die mut. dzdartita hat ebenfalls diese Nalıtbinde, die nach der Mündung hin sehr deutlich ausgeprägt wird, die untere Hälfte ist in scharfer Begrenzung dunkler gefärbt. Bei einem Exemplare stehen darüber noch eine Anzahl undeutlicher schwächerer Binden. Bei allen Exemplaren steigt im Gegensatz zu PFEIFFER's Diagnose die letzte Windung an der Mündung sehr stark herab. ° InucK VON Canı Ritter 6. m. b. REISEN IM VON D* ©. SEMPER - _ WEILAND PROFESSOR DER ZOOLOGIE UND VERGLEICHENDEN ANATOMIE IN WÜRZBURG SSENSCHAFTLICHE RESULTATE a ZEHNTER BAND LANDMOLLUSKEN. $ 2 ERGÄNZUNGEN UND BERICHTIGUNGEN ER ZUM III. BANDE: DIE LANDMOLLUSKEN VON DR 0. F. VON MÖLLENDORFF. NACH DESSEN TODE AUF GRUND SEINES NACHLASSES FORTGEFÜHRT voN LM KOBELT uno FRAU GERTRUD WINTER, GEB. VoN MÖLLENDORFF. SIEBENTES HEFT MIT VIER KOLORIRTEN TAFELN IN LICHTDRUCK. WIESBADEN C. W. KREIDEL’S VERLAG 1909. REISEN IM ARCHIPEL DER PHILIPPINEN VON D* C. SEMPER WEILAND PROFESSOR DER ZOOLOGIE UND VERGLEICHENDEN ANATOMIE IN WURZBURG WISSENSCHAFTLICHE RESULTATE ZEHNTER BAND LANDMOLLUSKEN. ERGÄNZUNGEN UND BERICHTIGUNGEN ZUM III. BANDE: DIE LANDMOLLUSKEN DR O0. F. VON MÖLLENDORFF. NACH DESSEN TODE AUF GRUND SEINES NACHLASSES FORTGEFÜHRT voN D* WILHELM KOBELT. MIT TEXTABBILDUNGEN UND ZAHLREICHEN KOLORIRTEN TAFELN IN L ICHTDRUCK. WIESBADEN C. W. KREIDEL’S VERLAG 1909. REISEN IM ARCHIPEL DER PHILIPPINEN VON D" C. SEMPER WEILAND PROFESSOR DER ZOOLOGIE UND VERGLEICHENDEN ANATOMIE IN WÜRZBURG WISSENSCHAFTLICHE RESULTATE ZEHNTER BAND LANDMOLLUSKEN. ERGÄNZUNGEN UND BERICHTIGUNGEN ZUM III. BANDE: DIE LANDMOLLUSKEN DR 0. F. VON MÖLLENDORFF. NACH DESSEN TODE AUF GRUND SEINES NACHLASSES FORTGEFÜHRT voN D*® WILHELM KOBELT uno FRAU GERTRUD WINTER, GEB. VON MÖLLENDORFF. SIEBENTES HEFT MIT VIER KOLORIRTEN TAFELN IN LICHTDRUCK. WIESBADEN C. W. KREIDEL’S VERLAG 1909. 145 46. Cochlostyla (Callieochlias) obtusa Preırrer, Testa imperforata, subglobosa, tenuis, striis inerementi et lineis impressis concentricis obsoletis subdecussata, nitida, laete castanea; spira subelevata, obtusa; anfractus + convexi, ultimus inflatus; columella obliqua, acuta, alba; apertura dilatata, subauriformis, intus margaritacea; peristoma simplex, expansum. — L. PFEIFFER. Diam. maj. 35, min. 29 (alt. 26) mm. Helix obtusa, PFEIFFER, in: Pr. zool. Soc. 1845, p. 38; Monogr. Helie. vivent. vol. 1, p. 233; Martını & CHEMNITZ, Conch. Cab., ed. II, p- 436, t. 152, fig. 1, 2. — REEVE, Conchol. icon., t. 14, fig. 49, t. 17, fig. 71. — (Callicochlias) PrEirrEr, Versuch, in: Malak. Bl. 1855, vol. 2, p. 143. — (Nanthomelon) MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. II, p. 174. — (C.) PFEIFFER-CLessin, Nomenclator, p. 203. — (ÜC.) MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Ablı. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 110, no. 439; Sep. p. 85. — (C.) PıLsbry, in: Tryon, Manual, II, vol. VII, p. 132, t. 35, fig. 23, 24. Aufenthalt nach CumInG auf Luzon. Fehlt in MÖLLENDORFF’S Sammlung. 47. Cochlostyla (Callicochlias) polillensis L. PrEirrer, Taf. XXIX, Fig. 1-8. „lesta variabilis, imperforata, ovato-vel globoso-conoidea, solida, striata, castanea vel lutea, epidermide hydrophana alba varie strigata, fasciata vel reticulata. Spira convexo-conoidea, vertice obtusulo. Anfractus eireiter 5 modice convexi, summi pallidi, interdum castaneo unifasciati, ultimus magis minusve inflatus, antice non descendens; columella subdeclivis, parum arcuata, compressa, interdum excavata, lata, candida. Apertura obliqua, lunato-ovalis, intus coerulescenti- albida, margaritacea; peristoma album vel pallide rubens, breviter incrassato- expansum, marginibus convergentibus, dextro flexuoso.* — L. PFRr. Diam. maj. 47, min. 38, alt. 35 mm. Helix Polillensis L. PFEIFFER, in: Pr. zool. Soc. London 1861; p. 190; Monogr. Helie. vivent. vol. V, p. 281. — Novitates Concholog., vol. U, p- 233, t. 60, fig. 1, 2. — H. Donen, in: Malak. Bl. 1862, — Pirspry, in: Tryon, Manual, ser. 2, vol. VII, p. 138, t. 32, fig. 43—50 (incl. C. ortei, ajax und hector =_ Semper, Philippinen. II, X (v. Möllendorff-Kobelt, Landschnecken VII). 97 146 L. Prr.). — MÖLLENDORFF, Verzeichniss Landmoll. Philipp., Abh. Ges. Görlitz, vol. XXI, p. 112, no. 448; Sep. p. 87 (mit mut. ajax PFrR., andromache PFr., portei PFR. peraffinis PILSBRY, sector PFR., faseiata MLLDFF., subdubrosa MLLUFF.). Mutatio ajax PFEIFFER'): Dittert a typo testa conoideo-globosa, solidula, nigricante, epidermide alba reticulata vel in anfractu ultimo fere omnino obducta, aut fulva epidermide fulvo-carnea variegata, aut flava epidermide alba. Helix ajax PFEIFFER, in: Pr. zool. Soc. London 1861, p. 191. Helix polillensis var. »., PFEIFFER, Novitates Conchologicae, vol. 2, p. 233, t. 60, fig. 7—11. — MÖLLENDORFF, in: Nachrbl. D. malak. Ges. 1391 pP 101. Mutatio a)Jax PFEIFFER?) (fie. 3): Ditfert a typo testa tenuiuscula, lutea, albo-strigata, fascia unica suturali et area basali castaneis ornata, vel subunicolor fulvescens apice pallida. Helix Portii PFEIFFER, in: Pr. zool. Soc. London 1861, p. 101. Helix Portei PFEIFFER, Novitates Conchologicae, vol. 2, p. 233, t. 60, fig. 4—6. Mutatio Aecetor PFEIFFER?) (fig. 5): Differt a typo testa subdepresso-globosa, tenui, columella subtruncata. Doury (in Mal. Bl. 1862, S. 213) hat zuerst darauf aufmerksam gemacht, dass die vier oder vielleicht fünf von PFEIFFER nach den von Mr. PorTE auf Polillo gesammelten Exemplaren aufgestellten Arten von Calleocklias nicht nur nicht als verschiedene Arten betrachtet, sondern nicht einmal als Unterarten oder Mutationen aufrecht erhalten werden 1) Testa imperforata, conoideo-globosa, solidula, striatula, nigro-castanea, fascjis et strigis epidermidis hydrophanae- albidae dense reticulata; spira convexo-conica, apice pallida, obtusula; anfr. 41/3 convexiusculi. regulariter acerescentes, columella alba, lata, compressa, obliqua; apertura parum obliqua, rotundato-lunaris, intus margaritaceo-micans; peristoma album vel rubellum, undique breviter expansum, marginibus convergentibus, basali cum columella angulum obsoletum formante. — Diam. maj. 42, min. 35, alt. 30—31 (37) mm. 2) Testa imperforata, globoso-conoidea, tenuiuscula, striatula, pallide lutescens, ad suturam fascia nigro-castanea ornata ; spira convexo-elata, obtusa; anfractus 5 convexiuseuli, summi nudi, albidi, ultimi strigis copiosis epidermidis hydrophanae albidae pieti, ultimus ventrosus, non descendens, columella alba, vix arcuata, «compressa, excavata, area nigricante cincta; apertura obliqua, rotundato-lunaris, intus margaritaceo-alba; peristoma breviter reflexum, margine dextro antrorsum subflexuoso. — Diam. maj. 44 bis 45, min. 37, alt. 36 mm. 3) Testa imperforata, subglobosa, tenuis, striatula, straminea, castaneo plurifasciata, epidermide hydrophana lactea strigatim fere obducta; spira brevis, convexa, obtusula; anfraetus 4 convexiusculi, summi nudi, corneo-fulvi, ultimus subdepresso- rotundatus, antice vix descendens; columella tenuissima, fere verticalis, subtruncata; apertura obliqua, rotundato-luaris, intus lutescens, ecastaneo late trifasciata; peristoma simplex, tenue, undique breviter expansum. — Diam. maj. 38, min. 31, alt. 27 (36) mm. 147 können. PFEIFFER (Novitates, p. 235) hat sich ilm angeschlossen. Er sagt: „Ich habe mich überzeugt, dass die vier oben benannten Arten und wahrscheinlich auch Zeiix andromache, von welcher ich kein typisches Exemplar zu vergleichen Gelegenheit habe, wohl nur eine einzige in ihren Charakteren veränderliche Art bilden, indem weder das Verhältniss des letzten Umganges zum Gewinde, noch die Färbung, noch die Bildung der Columelle eonstante Merkmale liefern, sondern deren Abweichungen manchfach combinirt vorkommen. Es ist daher kaum eine genaue Diagnose der Art möglich, doch lassen sich die Exemplare im Allgemeinen unter den vier genannten Hauptformen unterbringen.“ Diese Ansicht hat allgemeine Anerkennung gefunden; auch PıtsgrY sieht in den vier PFEIFFER’'schen Arten nur Farbenspielarten von Cocklostyla polillensis, hält aber C. andromache, wenn auch mit einigem Zweifel, aufrecht und stellt eine neue Art C. Zeraffinis auf, welche MÖLLENDORFF ebenfalls zu den Mutationen von C. Zodllensis rechnet. Ich lasse deshalb diese beiden Formen wenigstens als Unterarten gelten. MÖLLENDORFF unterscheidet in seinem Verzeichniss noch zwei Mutationen, ohne sie zu beschreiben. Wir bilden beide hier ab: Mutatio fascrata MÖLLENDORFF (Fig. 7), kleiner, gedrungen, etwas in der (Quere verbreitert, mit zwei breiten kastanienbraunen Binden zu beiden Seiten einer hydrophanen Mittelbinde. Die Dimensionen sind: diam. maj. 40, min. 35, alt. 38 mm, Mutatio szödubiose MÖLLENDORFF (Fig. S), durch die mehr in die Quere verbreiterte Form, die nach rechts vorgezogene Mündung, durch Spindelbildung und Zeichnung gewissermassen einen Uebergang zu Ü. dubiosa bildend. Die Dimensionen sind: diam. maj. 46, min. 39,5, alt. 40 mm. Ausserdem bilden wir (Fig. 9) noch ein ziemlich kugeliges Exemplar mit auffallend düsterer Färbung und zurücktretenden Binden ab, das bei noch mehrerem Material wohl auch einen Mutations-Namen verdienen dürfte. 47a. Cochlostyla (Callieochlias) polillensis andromache L. Preırrer. Taf. XXIX, Fig. 4. „lesta imperforata, subglobosa, tenuiuscula, striatula, castanea, parum nitens; spira convexa, vertice minuto. Anfractus 4—4'/; modice convexi, summi albidi, pen- ultimus fulvicans, ultimus globosus, non descendens, interdum liris spiralibus leviter einetus. Columella alba, subverticalis, compressa. Apertura obliqua, Iunato-rotundata, intus margaritacea; peristoma simplex, albidum, undique breviter expansum, marginibus convergentibus, dextro flexuoso.“ — L. Prr. Diam. maj. 37, min. 30, alt. 23 (32) mm. Helix Andromache L. PFEIFFER, in: Pr. zool. Soc. London 1861, p. 191; Monogr. Helie. vivent. vol. V, p. 282. — PırsBry, in: Tryon, Manual, 97% 4 143 vol. VII, p. 139. — (polillensis mut.) MÖLLENDORFF, Verzeichn. Philipp. Landmoll., in: Abh. Ges. Görlitz, vol. XXI, p. 112 (Sep. p. 87); Nachrichtsblatt der D. mal. Ges. 1891, p. 191. Polillo. Wird von PFEIFFER und PILSBRY, wenn auch mit einigem Zweifel, noch als eigene Art aufrecht erhalten, von HIDALGO und MÖLLENDORFF als Mutation von C. Zodillensis betrachtet. 47b. Cochlostyla (Callicochlias) polillensis peraffinis Pırsery. Testa imperforata, globoso-conoidea, solida, fusco-lutea, indistincte saturatius oblique strigata, infra suturam et circa columellam anguste nigro-castaneo fasciata, cuticula hydrophana anguste fasciatim disposita et ad vestigia incrementi inter- rupta ornata. Spira convexo-subconoidea, obtusa. Anfractus 4°/, supremi albi, obsolete spiraliter lirati, ultimus leviter lenteque descendens. Apertura magna, obliqua, alba; peristoma late reflexum, crassiusculum, album; columella lata ? incrassata, obliqua, alba. — PILsBRY angl. Alt. 35, diam, maj. 41, min. 33 mm. — Forma minor: alt. 31, diam. maj. 32 mm, Cochlostyla peraffinis PıLSBry, in: Tryon, Manual, ser. 2, vol. VII, p. 139, t. 54, fig. 47, 48. Cochlostyla polillensis var. peraffinis, MÖLLENDORFF, Verzeichn. Landmoll. Philippinen, in: Abhandl. Ges. Görlitz, vol. XXIJ, p. 112 (Sep. p. 87). In MÖLLENDORFF’s Sammlung nicht vertreten. PILsBrRY stellt sie zwischen podilensis und codonensis HıDALG0. Von der ersteren unterscheide sie sich durch die festere Schale, viel breitere Lippe und stärkere Spindel, von €. codonensis durch die geringere Höhe, die ganz verschiedene Färbung, den Mangel des schwarzen Randes am Mundsaum, die nicht rosa gefärbte Spindel ete. — MÖLLENDORFF stellt sie einfach als Mutation zu EC. polillensis. 48. Cochlostyla (Callicochlias) dubiosa L. Preirrer. Taf. XXX Fig. 1—3. Testa imperforata, depresso-globosa, tenuis sed solida, obsolete malleata, fulva, fascia suturali et area columellari nigro-rufis, saepe fasciis 1—2 nigricantibus in anfractu ultimo ornata, fasciisque plurimis epidermidis hydrophanae albidae varie cincta. Spira subsemiglobosa, apice obtuso, pallido. Anfractus 4—4!/, convexiusculi, celeriter regularitergue accrescentes, ultimus antice distincte 149 descendens, dein leviter ascendens. Columella intrans. planulata, acute com- pressa, declivis. Apertura lunato-rotundata, intus margaritacea fuscescenti-albida, fasciis translucentibus. Peristoma late interruptum, album, late expansum, vix reflexiusculum, margine basali cum columella angulum obtusum formante. Diam. maj. 35—37, min. 30, alt. 33 mm. Helix dubiosa L. PrEirrer, Symbolae ad hist. Heliceorum, no. IH, p. 71: Pr. zool. Soc. London 1845, p. 123; MARTINI-CHEMNITZ, ed. II, p. 281, t. 46, fig. 5, 6; Monogr. Helic. viv. vol. I, p. 282; Versuch, in: Mal. Bl. 1855, p. 143. — Apans, Genera, vol. II, p. 192. — (C.) MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. II, p. 172; Ostasiat. Zool., HU, p. 95. — PFEIFFER-CLessin, Nomenclator, p. 203. — Hıparco, in: Journal de Conchyliologie 1887, p. 145. — PırsBry, in: T'ryon, Manual, ser. 2, vol. VII, p. 235, t. 32, fig. 52, 54. — MÖLLENDORFF, Verzeichn. in: Abh. Ges. Görlitz, vol. XXII, p. 113 (88), no. 453 (mit subsp. batanica Rve. und submirabilis MLLDFF.). Helix decipiens var. c. und d., SOWERBY, in: Pr. zool. Soc. London 1840, p. 97. Helix speciosa JAY fide PıLspry. Cfr. MÖLLENDORFF, in: Nachrbl. D. malak. Ges. 1897, vol. 29, p. 127. Aufenthalt in der Provinz Tayabas an der Ostküste von Mittel-Luzon und auf der Insel Alabat. Die Angabe HıparLco’s: Provinz Morong ist irrthümlich; auch die Fund- orte Marinduqua, Samar und Batan sind zu streichen. Schon in der Provinz Kamarines wird sie durch C. meirabilis und C. generalis ersetzt. Nach Norden tritt in der Provinz Nueva Ecija C. roedeleni für sie ein, in den Provinzen Isabella und Kagayan fehlt jede Art dieser Gruppe. JAy hat in der dritten Ausgabe seines Ratalogs 1839 eine /Zeix speciosa beschrieben, welche von PILsBRY für die PF£IFFERr’sche dubiosa, von HiDALGO für die folgende Unterart gehalten, nach der mangelhaften Figur aber auch auf €. coecomelos und C. zonsfera bezogen wird. Man wird sie am besten als unermittelt in der Synonymie belassen. Cochlostyla dubiosa variirt ungemein und zwar in der Stärke der Schale, der Höhe des Gewindes, der Bänderung, indem die mittleren Binden oft verschwinden, der Zahl und der Anordnung der hydrophanen Cuticulabänder und der Lage der Mündung. — MÖLLENDORFF erkennt in seinem Verzeichniss zwei Unterarten an. 150 a. Subsp. batanica REEVE (fie. 2). Testa imperforata, depresso-globosa, solidula, spiraliter confertim striata, nitida, fulvida, infra medium fasciis 2 latis nigricanti-castaneis, spatium aequilatum albidum ampleetentibus ornata. Spira convexa, obtusa; sutura alba, castaneo marginata. Anfractus 4 convexiusculi, sensim accrescentes, ultimus rotundatus, antice vix descendens. Apertura obliqua, lunato-rotundata, intus albida fasciis pellucentibus; peristoma album, expansum, margine columellari oblique substricte descendente, plano, albo, basi subtruncato. — AÄLBERS. Diam. maj. 34, min. 28, alt. 21 mm. Helix batanica REEVE, Conchol. icon. sp. 2 (nee batanica ADAMS & REEVE, Voy. Samarang). — (Cochl.) HıparL60, in: Journ. de Conchyl. 1837, vol. 35, p. 129; Atlas t. 28, fig. 3—6. Helix volubilis REEVE, Conchol. icon. Errata. Helix Augusta ALBERs, in: Malak. Bl. 1852, p. 214. — PFEIFFER, in: Novitates Conchol:, voll, p. Al, 1. 11, hr 9, 10: Helix dubiosa var. L. PFEIFFER, Monogr. Helic. viv. vol. I, p. 252. — PıLsBry, in: Tryon, Manual, ser. II, vol. VII, p. 135, t. 32, fie. 58. Batan. HiDALGO (in: Journ. de Conch. 1887, p. 129) vertritt energisch die Selbstständigkeit dieser Art. Er sagt darüber: „Le Cocklostyla batanıca de KEEVE est une espece bien distinete du dudrosa Pr. Elle est parfaitement deerite et figurde par REEVE, et cependant PFEIFFER n’a jamais pu se former une idee exacte de l’espece de l’auteur anglais. Ainsi, dans le volume III de sa Monographia Heliceorum et dans son Nomenclator Heliceorum, il la considöre comme la m@me que le Cochlostyla dubiosa, PFR., et dans les volumes V et VII de sa Monographia Heliceorum, il la rapporte A la Cochlostyla decipiens de SOWERBY, Cependant ni /’une ni l’autre de ces opinions n’est exacte. Le Cochlostyla batanica de REEVE est plus d&eprim6 et plus mince, & l’etat adulte, que le Cocklostyla dubiosa, et il a aussi le peristome plus large et moins reflechi que celui de cette derniere espece. Sa columelle n’est pas non plus entourde de la fascie brunätre qu’on voit toujours chez le C. dubiosa.* — Auch PILSBRY ist nicht abgeneigt, die Form von Batan für verschieden von der typischen C. dudiosa anzuerkennen. MÖLLENDORFF betrachtet sie als Unterart, bestreitet aber (in Nachrbl. 1897, p. 127) entschieden die artliche Verschiedenheit. Er sagt darüber: „Ich habe ein nach Hunderten zählendes Material von C. dubiosa aus der Provinz Tayabas auf Luzon sorgfältig durchgemustert und konnte etwa ein Dutzend Exemplare der dafanica von der Insel Batan vergleichen und bin zu der Ueberzeugung 151 gekommen, dass sich die beiden Formen nicht als Arten, kaum als Varietäten trennen lassen. Da nach meinen Beobachtungen für die oft schwierige Artabgrenzung bei den . Cochlostylen gerade die geographische Verbreitung ein sehr wichtiger Faktor ist, so war mir das gänzlich unvermittelte Auftreten der auf einen kleinen Theil vom östlichen Mittelluzon beschränkten Ü. dubiosa in einer nahezu identischen Form auf den nördlich von Luzon belegenen Batanes in hohem Grade störend, und ich habe mir deshalb besonders Mühe gegeben, greifbare Unterschiede an beiden Formen zu finden. Die Rasse von Batan ist durchschnittlich etwas stumpfer und es fehlt die braune Binde um die Spindel, wenigstens bei den von mir gesehenen Exemplaren. Hierauf eine Art zu gründen, ist mehr als ich verantworten möchte, und wenn ich sie als var. dafanica bestehen lasse, so geschieht dies hauptsächlich der merkwürdigen weiten geographischen Trennung wegen. Dieser Sprung in der Verbreitung widerspricht so vollständig meinen Erfahrungen, dass ich annehmen möchte, die Art sei, etwa mit Pflanzen, verschleppt worden und nicht ursprünglich auf den nördlichen Inseln einheimisch.* b. Subsp. submirabilis MÖLLENDORFF (Fig. 3). Differt a C. dubdiosa apertura sicut in C. mirabıli subeflusa. Cochlostyla dubiosa var. submirabilis MÖLLENDORFT, in: Nachrbl. D. malak. Ges. 1897, vol. 29, p. 128; Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 113. — Cfr. Hıpaı6o, Atlas, t. 47, fig. 4. Aufenthalt in der Provinz Tayabas, aber anscheinend auf eine bestimmte Lokalität beschränkt. Hat die Gestalt und namentlich die ausgussartig verlängerte Mündung wie C. mirabilis, aber die hydrophane Bänderung der C. dubiosa. 49. Cochlostyla (Callicochlias) mirabilis Ferussac. Taf. XXX. Fig. 4—6. Testa imperforata, subglobosa, solidula, nitida, laevissima sed versus aperturam interdum vestigia striarum spiralium exhibens vel submalleata, epidermide tenui olivaceo-lutescente vel brunnea, basin versus plerumque saturatius tineta induta, faseiis rubro-fuseis vel fulvis vel nigricantibus ad 4, supera suturali, infera columellam cingente varie ornata. Spira convexo-conica apice obtuso; sutura marginata. Anfractus 4—5 convexiusculi, celeriter acerescentes, ultimus per- magnus, antice breviter deflexus. Columella intrans, compressa, medio sulco distineto emarginata. Apertura ampla, lunato-ovalis, basi effusa; peristoma album. mareine dextro late reflexo, basali subincrassato, appresso. Diam. maj. 40, min. 34, alt. 39 mm. 152 Helix mirabilis (Helicostyla) FERUSSAC, Prodrome, no. 320; Hist., t. 31, fig. 4—6. — Sowerby, in: Pr. zool. Soc. London 1841, p. 2. — L. PFEIFFER, in: Martini & Chemnitz, Conch. Cab., ed, II, p, 288, t. 48, fie. 5, 7, 9, 10; Monogr. Helie. viv. vol. I, p- 221. — REEVE, Üonch. icon., no. 45a—g. — (Helicostyla) ALBERS, Heliceen, p. 104. — (H.) PFEIFFER, Versuch, in: Malak. Bl. 1855, p. 145. — (H.) Apaus, Genera, vol. II, p- 192. — (Cochlostyla) MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. Il, p- 175; Östasiat. Exp. Zool., p. 89. — (Helicostyla), PFEIFFER- CLessin, Nomenclator, p. 205. — HiıparLco, Atlas, t. 49, fig. 1—4, t. 50, fig. 7. — PıLsBRy, in: Tryon, Manual, vol. VII, p. 182, t. 57, fig. 79—86. — MÖLLENDORFF, Ver- zeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 113 (88), no. 454 (mit subsp. trichroa PILSBRY und crassa MLLDFF.). — SEMPER, Reise Phil. II, Moll., p. 192. Helix formosa Woop, Index test. Suppl., t. 7, fig. 10. Helix oalactites LAMARCK, Anim. sans vert. IV, p. 69, ed. DESHAYES, vol. VIII g ) » E D ’ ’ p- 36. — Beck, Index Mus. Christ., p. 57. Helix persimilis DESHAYES, in: Ferussac, Hist., p. 120, t. 110B, fig. 2. Aufenthalt in Süd-Luzon und in der Unterart crassa bei Boac, auf den Inseln Marinduque und Alabat. Aeusserst veränderlich in Form und Zeichnung, nahe an Ü. dubiosa herantretend, aber ohne hydrophane Epidermis oder höchstens mit Spuren derselben dicht unter der Naht. Am häufigsten ist die vierbänderige Form, dann die dreibänderige. MÖLLENDORFF unterscheidet zwei Unterarten: a. var. trichroa PıLspry (t. XXX, fig. 5), auf weissem Grund mit den gewöhn- lichen vier schwärzlichen Bändern und in den Zwischenräumen mit drei verschieden breiten gelbbraunen Binden, die beiden unteren manchmal in eine intensiver gefärbt obere und eine blassere untere geschieden; eine der schönst gefärbten Cochlostylen. Die Mündung ist meistens weniger ausgussartig, mehr gerundet. PILSBRY sieht in dieser Form, die von Albay auf Luzon stammt, eine Uebergangsform nach C. faulgens, die er als Varietät von C. mirabilıs betrachtet. — HIDALGO, Atlas, t. 49, fig. 6, 7, und PILSBRY, t. 31, fig. 38, gehören hierher. b. var. crassa MÖLLENDORFF (t. XXX, fig. 6). Auffallend dickschalig, mehr kugelig, die Spindel dick und leicht gedreht. Färbung entweder einfarbig oder, wie das 155 | abgebildete Exemplar, mit schwarzen Binden, von denen ‘die beiden mittleren auffallend breit sind und das Spindelband noch auf die Spindelfläche übergreift. Aufenthalt bei Boac auf Marinduque. 50. Cochlostyla (Callieochlias) fulgens Sowergr. Taf. XXX, Fig. 7. Testa imperforata, globoso-conica, crassiuseula, laevis, superne albida, basi fulvo- . fusca, fasciis nigris, subsuturali plerumque defieiente, basalibus 4 latioribus, infera columellam cingente pulcherrime ornata, vestigiis epidermidis ultra peripheriam conspicuis. Spira elata, apice acutiuseulo; sutura vix impressa. Anfraetus 4'/; convexiusculi, ultimus antice descendens. Apertura obliqua, lunato- ‚subeircularis, intus albida fasciis vix translucentibus; columella dilatata, sulco excavata, ad acien subtorta, vix intrans, albo-callosa; peristoma breviter reflexum. Diam. maj. 38, min. 34, alt. 40 mm. Helix fulgens SoweErgy, in: Pr. zool. Soc. London 1841, p. 3. — L. PFEIFFER, : Symbolae II, p. 23; MARTINI-CHEMNITZ, ed. II, p. 287, t. 48, fig. 3, 4; Monogr. Helie. viv. vol. I, p. 221. — DeEsHAYESs, in: Ferussac, Hist. nat., p. 318, no. 378, t. 108C, fig. 1, 2, 9,.10. — REEvE, Conchol. icon., t. 7, no. 31. — (Helicostyla) ALBERS, Heliceen, ed. I, p. 104. — PFEIFFER, Versuch, in: Malak. Bl. 1855, p. 145. — Apaus, Genera II, p. 192. — (Cochlostyla) MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. 1I, p. 175. — (Helicostyla) PFEIFFER-CLESSIn, Nomenclator, p. 205. — PıLsBRy, in: Tryon, Manual, ser. II, vol. VII, p. 182, t. 38, fig. 79—S1 (mirabilis var.). — HiıpaL60, in: J. de Conchyl. 1887, p. 145. — MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 113 (sep. p. 88), no. 455. Calapan auf Mindoro. In typischen Exemplaren durch die Färbung weit von C. miradilis verschieden, = ur are 2 a es Tariatät z aber trotzdem durch Uebergänge mit ihr verbunden, so dass PILsBRY sie als Varietät zu dieser stellt. 51. Cochlostyla (Callieochlias) boettgeriana MÖLLENDORFF, Taf. XXX, Fig. 8. Testa imperforata, globoso-conica, solidula, transverse striata, lineis spiralibus minutis et rugis plicaeformibus antrorsum decurrentibus sculpta, candida, euticula Semper, Philippinen, II. X (v. Möllendorff-Kobelt, Landschnecken VII). 23 154 olivaceo-lutescente, nitida, decidua induta et fasciis duabus sat latis cincta. Spira elate conica, apice obtusiusculo. Anfractus 5"; convexiusculi, ultimus paullum descendens, interdum eirca columellam fascia tertia ornatus; sutura late marginata, alba, opaca, cerenulata. Apertura diagonalis, ampla, lunato-ovalis; peristoma albolabiatum, late expansum et reflexum, margine externo sinuoso; columella strietiuscula, superne excavata, dilatata, appressa. — MLLDFF. Diam. maj. 46, min. 36, alt. 50 mm.; apert. cum perist. 36 mm longa, 31mm lata. Cochlostyla (Helicostyla) boettgeriana MÖLLENDORFF, in: Nachrbl. D. malak. Ges. 1858, vol. 20, p. 101; (Callicochlias) Verzeichniss philipp. Landmoll., in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 113, no. 456; Sep. p. 88; Nachrichtsblatt der D. mal. Ges. 1597, p. 156. Mittel-Luzon, im Hochgebirge zwischen den Provinzen Bulacan, Manila und Morong. Aus Versehen ist hier nur eine grössere 60 mm hohe ungebänderte Varietät abgebildet worden; die typische kleinere gebänderte Form bringen wir auf einer der folgenden Tafeln zur Darstellung. 52. Cochlostyla (Callicochlias) effusa L. PrEIrFEr, Taf. XXXI, Fig. 1, 2. Testa imperforata, ovato-conoidea, tenuis, minutissime striatula, nitida, albida, basin versus lutescens, unicolor, saepe fasciis 2 castaneis vel nigris medianis, tertia angusta subsuturali et quarta ad columellam insignis. Spira conoidea apice acutulo; sutura impressa submarginata. Anfractus 5 planulati, supremi levissime spiraliter lineati, ultimus medio vix obsolete subangulatus. Columella verticalis, angusta, planata. Apertura Junato-ovata, intus alba vel fusco levissime suffusa et fasciis usque in labium externum productis ornata; peristoma tenue late expansum. Alt. 37—41, diam. maj. 31—37 mm. Bulimus effusus L. PFEIFFER, in: Pr. zool. Soc. London 1842, p. 152; Monogr. Heliceor. vivent. vol. 1, p. 27. — REEVE, Conchol. icon., sp. 64, t. 12. — (Eudoxus) ALBERS, Heliceen, p. 137. — (Eudoxus) PFEIFFER, Versuch, in: Malak. Bl. 1855, p. 146. — (Cochlostyla) ADAus, Genera, vol. II, p. 142. — PHILIPPI, Abbildungen, II, Bulimus, t. 6, fig. 8 (var. fasciata), — (Eudoxus) PFEIFFER-CLESSIn, Nomenclator, p. 204. — (Eud.) PıLsBry, in: Tryon, Manual, ser. II, vol. 8, p. 31, t. 7, fig. 42, 195 43. — (Callicochlias) MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 114 (Sep. p. 89, no. 457. — HıiDALGo, Atlas, t. 58, fie. 3, 5, 6. Tablas, Romblon, Sibujan. Ich bezweifle nach der Spindelbildung, dass diese Art hier ihre richtige Stellung hat. Auch ihr Verhältniss zu C. zgnodilis Sow. von Kuyo ist mir nicht ganz klar. 8. Formenkreis der C. pan (Bkro».) 53. Cochlostyla (Calliecochlias) harfordii Broperır. Taf. XXXI, Fig. 5. Testa magna, imperforata, globoso-subturbinata, substriata, fulva, epidermide liberea. fusco tesselatim maculata, strigata vel fasciata induta, ad suturam serie macularum majorum ornata, ad peripheriam fascia hydrophana alba insignis. Spira subelata, apice pallidiore, obtuso, nitido; sutura impressa. Anfractus 4!/; vix convexiusculi, ultimus obsolete angulatus, antice descendens. Columella obliqua, medio albo incrassata, strieta, carneo-fusca. Apertura ovato-circularis, valde lunata intus coerulescenti-albida vel rosacea; peristoma subincrassatum, breviter reflexum, carneo-vel fusco marginatum, basali cum columella angulum formante. Diam. 74, min. 64, alt. 58 mm. Helix Harfordii BRODERIP, in: Pr. zool. Soc. London 1840, p. 123. — REEVE, Conchol. system. vol. II, t. 165, fig. 15. — PFEIFFER, Symbolae hist. Helic. II, p. 30; MARTINI-CHEMNITZ, ed. II, p. 2691. 42, fig. 1, 2; Monogr. Helic. viv. vol. I, p. 244. — REEVE, Conchol. “icon., t. 8, sp. 36. — (Callicochlias) ALBERS, Heliceen, p. 106. — (C.) Apaus, Genera, p. 192. — PFEIFFER, Versuch, in: Malak. Bl. 1855, p. 144. — MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. II, p. 173. — PFEIFFER-Cuessin, Nomenclator p. 203. — HiıpALG0, in: Journal de Conchyliologie 1887, p. 131. — MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 114 (Sep. p. 89). — Pırspry, in: Tryon, Manual, vol. VI, p. 148, t. 55, fig. 49, 50. Insel Negros. 156 54. Cochlostyla (Callieochlias) mindanaönsis Sowergr. Taf. XXXI, Fig. 3. Testa imperforata, globoso-conica, solida, oblique rugoso-striata, apice pallida, luteo-fusca, opaca, maculis varlis rufis vel lucidis ornata, ad basin obsolete saturatius fasciata, Spira conoidea, apice obtuso; sutura impressa, submarginata. Anfractus 4'/;, convexiusculi, penultimus convexior, ultimus medio .obtuse angu- latus, infra angulum fascia lata, hydrophana, albida signatus. Columella livida, subrecte descendens, medio subintorta, sulco exarata. Apertura tetragono-ovalis, intus plumbea; peristoma subincrassatum, parum reflexum, livido-fuseum, margine externo a latere viso valde sinuato, medio producto, cum columella angulum formante. Diam. maj. 56, min. 48 alt. 47,5 mm. Helix mindanaönsis SOWERBY in sched.; L. PFEIFFER, in: Pr. zool. Soc. London 1842, p. 85; Symbolae ad hist. Helic. II, p. 33; MArTını & CHEMNITZ, Conch. Cab., ed. IL, 'p: 268,,1: Al fig. 5, 6; Monogr. Helic. viv. vol. I, p. 245. — DESHAYES, in: Ferussac, Hist., p. 314, t. 93, fig. 3, 4. — REEVE, Conch. icon., t. 7, sp. 32. -— (Callicochlias) ALBERS, Heliceen, p. 106. — PFEIFFER, Versuch, in: Malak. Bl. 1855, p. 143. — (Helicostyla) ADANS, Genera, vol. II, p. 192. — MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. II, p. 173. — PFEIFFER-CLessIn, Nomenclator, p. 202. — SEMPER, Reise Philippinen II, p. 187. — Pırsgry, in: Tryon, Manual, ser. Il, vol. 6, p. 148, t. 47, fig. 61, 62. — MÖLLEN- DORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 114 (Sep. p. 89), no. 401. Helix mindana REEVE, Conch. syst. II, t. 41 Chromocochlea mindorana, HARTMANN, Gastropoden, vol. 1, p. 139, t. 42. Kamigin auf Mindanao. 55. Cochlostyla (Callicochlias) pan Broperıp. Taf. XNXI, Fig. 4. Testa imperforata, conoideo-globosa, oblique striata, epidermide hydrophana ubique induta, haud nitens, supra lutescenti-fusca, infra saturate nigro-fusco vel fulvo fasciata. Spira elata apice obtuso; sutura impressa, inter anfraetus inferos anguste albo, dein distincete nigro-fusco marginata. Anfractus 5, apicales convexi, sequentes vix convexiusculi, ultimus antice primum deflexus, dein iterum ascendens. 157 Columella subreete descendens, saepe leviter intorta, interdum bisinuata. Apertura lunato-ovalis,; intus lactea, rosacea vel coerulescens, fasciis vix translucentibus; peristoma anguste reflexum, albidum vel rosaceum, extus saturatius limbatum, marginibus callo tenuissimo translueido nitido junctis, Diam. maj. 53, min. 43, alt. 5l mm. Helix pan BRODERIP, in: Pr. zool. Soc. London 1841, p. 24 — PFEIFFER, Symbolae ad hist. Helic. II, p. 36. — MARTINI-CHEMNITZ, Conch. Cab,, ed. II, p. 265, t. 39, fig. 5—7; Monogr. Helic. vivent. vol. I, p- 245. — ReeEvE, Conchol. syst., II, t. 165, fig. 19. — DELESSERT, Recueil Moll. t. 38, fig. 9. — DESHAYES, in: Ferussac, Hist. nat., p. 313, t. 108B, fig. 5—8. — REEVE, Conch. icon., t. 5, sp. 24. — ALBERS, Heliceen, p. 106. — PFEIFFER, Versuch, in: Malac. Bl. 1855, p. 143. — -Apans, Genera, II, p. 192. — MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. II, p- 173. — PFEIFFFR-CLEssIn, Nomenclator, p. 202. — PILSBRY, in: Tryon, Manual, ser. II, vol. 6, p. 149, t. 33, fig. 56, 57. — MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, p. 114 (Sep- p. 89), no. 462. Bohol, Panglao. Pırsgry sagt von der Art: exhibiting but little variation. Ich kann das nicht bestätigen; C. pan ändert in Grösse wie in Zeichnung ungemein ab und man hätte recht wohl eine ganze Tafel mit indivduellen Abänderungen füllen können. 56. Cochlostyla (Callieochlias) melanochila VALENCIENNES. Taf. XXXI, Fig. 6. Testa imperforata, depresso-globosa, crassiuscula, oblique striata, in anfraetu ultimo striato-costellata, fusca, epidermide hydrophana cinereo-fusca fasciatim obducta, fasciis nigris varie ornata. Spira depresso-semiglobosa, apice obtusa, livide tineta; sutura impressa, marginata. Anfractus 4°, vix convexiusculi, ultimus antice deseendens, tum ascendens. Columella perobliqua, late expansa, alba, extus fusco limbata. Apertura lünato-rotundata, intus alba, fasciis haud trans- lucentibus; peristoma subincrassatum, expansum, late nigro-limbatum, marginibus callo tenuissimo, nitido, translucido junctis. Diam. maj. 44, min. 37, alt. 39 mm. Helix’ melanocheila VALENCIENNES, in: Museo Paris.; GRATELOUP, in: Actes Soc. Linn. Bordeaux, XI, 1841, p. 397, t. 4, fig. 12. — PFEIFFER, 158 Symbolac, II, p. 32. — MARTINI-CHEMNITZ, ed. II, p. 276, t. 44, fig. 9, 10; Monogr. Helic. viv. 'vol..I, p. 248. — DESHAYES, in: Ferussac, Hist. nat. I, p..296, t. 107, fig. 14 bis 16. — REEVE, Conchol. icon., t. 19, sp. 80. — ALBERS, Heliceen, p. 106. — PFEIFFER, Versuch, in: Malak. Bl. 1855, p- 143. — Apams, Genera, ll, p. 192. — MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. 1I, p. 172.7— Hiıpar60, in: Journal de Conchyl. 1887, p. 125. — (melanochila) PıLspry, in: Tryon, Manual, ser. II, vol. % p. 150, t. 30, fig. 17—19. — MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 114 (Sep. p- 39), no. 436. Helix brunnea SOWERBY, in: Pr. zool. Soc. London 1841, p. 40. Nec ANTON. Mindoro. 57. Cochlostyla (Callicochlias) saranganica MÖLLENDORFF. Taf. XXXI, Fig. 7—7c. Testa imperforata, subglobosa, solidiuscula, corneo-lutea, taeniis euticulae hydro- phanae flavescenti-albidae sericinae varie picta. Spira semiglobosa apice planato. Anfractus 4'/s convexiuseuli, sat celeriter accrescentes, sutura parum impressa discreti, levissime striatuli, lineolis spiralibus microscopieis decussati, ultimus ad peripheriam plus minusve subangulatus, basi convexior, antice non descendens, circa columellam castanea-zonatus. Apertura obliqua, exciso -subeircularis; peristoma parum expansum, haud reflexum, brunneum; columella strietiuscula, oblique descendens, superne dilatata, extus albocallosa. — MLLDFF. Diam. maj. 26, alt. 20, apert. cum callo lat. 15, alt. 15 mm. Cochlostyla indusiata HıpAL60, in: Journal de Conchyl. 1887, vol. 35, p. 137, nec PFEIFFER. Cochlostyla (Corasia) saranganica MÖLLENDORFF, in: Nachrbl. D. malak. Ges. 1890, vol. 22, p. 204; 1897, vol. 29, p. 133; Verzeichniss philipp. Landmoll., in: Abh. Ges. Görlitz, vol, 22, p. 115; Sep. p. 90. Insel Sarangani an Süd-Mindanao. Wir bilden von dieser reizenden Art drei Exemplare ab, um einen Begriff von ihrer Veränderlichkeit zu geben. HıparGo hat diese Schnecke mit Cochlostyla indusiata PFEIFFER von Tukan Bessi in der Sulusee identifieirt. MÖLLENDORFF widerspricht dem ganz entschieden. Schon aus Gründen der geographischen Verbreitung; die Tmomson’sche Ausbeute ist durch meine 159 Hände gegangen (zur Zeit, wo ich noch den Tauschverein der deutschen malakozoologischen Gesellschaft betrieb), und ich erinnere mich sanz genau, dass auf den Etiketten stand: Toekun besi, Sulu Sea, habe auch auf einer Karte in einer englisch geschriebenen Reise- beschreibung diese Insel dort verzeichnet gesehen. Ein Toekang Besi-Archipel findet sich auf der Karte von Anpree’s Atlas, Blatt No. 138, südöstlich von der Südost-Halbinsel von Celebes verzeichnet. Nach der PFEIFFER’schen Diagnose und Abbildung ist indusiata „distincte carinata“, in der Beschreibung heisst es: mit einem deutlichen ziemlich scharfen Kiel; C. saranganica ist nur ganz schwach kantig. 58. Cochlostyla (Callieochlias) chlorochroa Sowergr. Testa imperforata, subglobosa, tenuiuseula, fulvida vel pallide brunnea, albo marmorata et strigata, epidermide cinereo-fuscescente induta; spira semiglobosa. Anfractus 4"; convexiusculi, ultimus ad peripheriam obsolete angulatus; columella oblique arcuata, dentieulata. Apertura rotundato-lunaris; peristoma subincrassatum, expansum, fuscum. — L. PFr. Diam. maj. 50, min. 42, alt. 34 mm. Helix chlorochroa SowErBy, in: Pr. zool. Soc. London 1841, p. 2. — L. PFEIFFER, Symbolae ad hist. Helic. II, p. 25. — MARTINI-CHEMNITZ, ed. II, p. 274, t. 44, fig. 1, 2; Monogr. Heliceor. vivent. vol. I, p- 246. — REEVE, Conchol. icon., sp. 27. — (Cochlostyla) SEMPER, Reise Philipp., p. 187. — PILsBry, in: Tryon, Manual, ser. Il, vol. VII, p. 150, t. 37, fig. 38, 39. — MÖLLENDORFF, Verzeichniss Landmoll. Philippinen, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. XXI, p. 114; Sep. p. 89. Kamigin auf Mindanao (Ü. SEMPER); Bohol (Cuxisg). 5 Fehlt in MÖLLENDORFF’s Sammlung. 59. Cochlostyla (Callicochlias) depressa C. SEMPER. Taf. XXXII, Fig, 1—5. Testa imperforata, subgloboso-depressa, solida, subtiliter oblique striatula, fulva vel castanea, fasciis variis epidermidis hydrophanae fusco-einereae praesertim infra suturam et angulum ornatus. Spira vix elevata, obtusa, lutescens fascia subsuturali saturatiore; sutura impressa submarginata. Anfractus 4'/; vix con- vexiuseuli, celeriter accrescentes, ultimus ad peripheriam subangulatus, antice vix descendens. Columella strietiuscula, infra subtruncata, perobliqua, lata, 160 plana, fusca acie albida. Apertura obliqua, angulato-ovata, lunata, intus fuscescenti-albida; peristoma subincrassatum, fuscum, extus subangulatum. Diam. maj. 46, min. 39, alt. 3l mm. Helix lignaria PFEIFFER, in: Pr. zool. Soe. London 1846, p. 111; Monogr. Hel. viv. vol. I, p. 259 (nec Bulimus lignarius PFEIFFER, Mon. I, p- 3). — REEVE, Conchol. icon., t. 9, sp. 40. — PFEIFFER, in: MARTINI-CHEMNITZ, Conch. Cab., ed. II, p. 424, t. 149, fig. 15. — (Callicochlias) AtBErs, Heliceen, p. 106. — PFEIFFER, Versuch, in: Malak. Bl. 1855, p. 144. — ADpaus, Genera, vol. I, p. 192. — MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. II, p- 172. — PFEIFFER-CLESsINn, Nomenclator, p. 203. Cochlostyla depressa Ü. SEMPER, Reise Philippinen, p. 180. — HiDAL60, in: Journ. de Conchyl. 1887, p. 137. — PILsBRY, in: Tryon, Manual, ser. II, vol. 7, p. 149, t. 50, fig. 4—8. — MÖLLENDORFF, Verzeichnis, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. XXI, p. 114 (Sep. p. 89), no. 464 (mit subsp. globosa, stenochila, lignicolor und euchroa). Balingasay in Nordost-Mindanao. Der historische Typus, den wir Fig. 1 abbilden, ist eine niedergedrückte Form, welche fast den Eindruck einer Abnormität macht, aber doch wohl an einer Stelle constant vorkommt. MÖLLENDORFF hat in seinem Verzeichniss vier Unterarten unterschieden, von denen er eine anfangs als eigene Art angesehen hat. Es sind: a. Subsp. globosa MÖLLENDORFF (Fig. 2). Differt a typo testa subglobosa, anfractu ultimo subangulato, angulo versus aperturam evanescente, striis inerementi distinctioribus, anfractu ultimo ad basin obsoletissime spiraliter lirato. Diam. maj. 46, min. 39, alt. 33 mm. Siidöstliches Mindanao. b. Subsp. steno chila MÖLLENDORFF (Fig. 3). Differt a typo testa minore, globosa, anfractu ultimo vix dilatato, apertura minore, columella distinetius truncato-dentata, peristomate vix reflexiusculo. - d Diam. maj. 37, min. 32, alt. 39 mm. Siidöstliches Mindanao. D* C. SEMPER x Sr WEILAND PROFESSOR DER ZOOLOGIE UND VERGLEICHENDEN ANATOMIE IN WÜRZBURG r /ISSENSCHAFTLICHE RESULTATE = ZEHNTER BAND LANDMOLLUSKEN. - ERGÄNZUNGEN UND BERICHTIGUNGEN ZUM Ill. BANDE: DIE LANDMOLLUSKEN VON DR 0. F. VON MÖLLENDORFF. _ NACH DESSEN TODE AUF GRUND SEINES NACHLASSES FORTGEFÜHRT voN 2 LM KOBELT uno FRAU GERTRUD WINTER, GEB. VON MÖLLENDORFF. ACHTES HEFT MIT VIER KOLORIRTEN TAFELN IN LICHTDRUCK, WIESBADEN C. W. KREIDEL’S VERLAG 1910. —— Tafel XXXIII wird mit Heft IX ausgegeben. REISEN JHIPEL DER PHILIPPINEN REISEN IM ARCHIPEL DER PHILIPPINEN VON D* C. SEMPER WEILAND PROFESSOR DER ZOOLOGIE UND VERGLEICHENDEN ANATOMIE IN WURZBURG WISSENSCHAFTLICHE RESULTATE ZEHNTER BAND LANDMOLLUSKEN. ERGÄNZUNGEN UND BERICHTIGUNGEN ZUM Ill. BANDE: DIE LANDMOLLUSKEN DR 0. F. VON MÖLLENDORFEF. NACH DESSEN TODE AUF GRUND SEINES NACHLASSES FORTGEFÜHRT voN D*® WILHELM KOBELT. MIT TEXTABBILDUNGEN UND ZAHLREICHEN KOLORIRTEN TAFELN IN LICHTDRUCK. WIESBADEN C. W. KREIDEL’S VERLAG 1910. REISEN IM ARCHIPEL DER PHILIPPINEN VON D* C. SEMPER WEILAND PROFESSOR DER ZOOLOGIE UND VERGLEICHENDEN ANATOMIE IN WÜRZBURG WISSENSCHAFTLICHE RESULTATE ZEHNTER BAND LANDMOLLUSKEN. ERGÄNZUNGEN UND BERICHTIGUNGEN ZUM Ill. BANDE: DIE LANDMOLLUSKEN DR 0. F. VON MÖLLENDORFF. NACH DESSEN TODE AUF GRUND SEINES NACHLASSES FORTGEFÜHRT voN D*® WILHELM KOBELT unp FRAU GERTRUD WINTER, GEB. VON MÖLLENDORFF. ACHTES HEFT MIT VIER KÖLORIRTEN TAFELN IN LICHTDRUCK. WIESBADEN €. W. KREIDEL’S VERLAG 1910. 3:3 ai Sun La ZH Zu ZA Bi I Det I, ERELLZ—T IE I SE. En EEE NN I EI TE Ei m. | “ = 161 Eine gedrungene, auffallend düster gefärbte Form mit auffallend wenig verbreitertem Mundsaum. c. Subsp. euchroa MÖLLENDORFF (Fig. 5). Differt a typo eolore multo clariore, anfractu ultimo faseiis tribus latis hydrophanis insigni, apertura et peristomate albis, columellae parte supera et externa tantum fuseis, angulo peripherico fere inconspieuo. Diam. maj. 41, min. 35, alt. 35 mm. Siidöstliches Mindanao. Die Peripherialkante ist beinahe vollständig verschwunden, in der Färbung erinnert nur noch das dunkle Spindelband, das auch den oberen Theil der Spindel einbegreift, an die düstere Färbung des Typus, die letzte Windung ist hellgelbbraun mit zwei oder drei breiten hydrophanen weissen Binden, einer unter der Naht, einer an der Peripherie; die dazwischen liegenden breiten gelbbraunen Binden sind an beiden Rändern dunkel gesäumt. Mündung, Mundsaum und Spindel sind glänzend weiss; die Drehung und zahn- artige Abstutzung der Spindel sind sehr deutlich. Ich würde nichts dagegen haben, wenn diese Form als eigene Art betrachtet würde. d. Subsp. lignicolor MÖLLENDORFF (Fig. 4). Testa imperforata, subdepresse globosa vel globosa, subtiliter striata, castaneo-fusca, euticula hydrophana lienicolore varie strigata et lineata induta, fascia latiuscula fulvescenti-albida ad peripheriam, interdum altera circa columellam ornata. Spira globoso-conoidea, apice planato. Anfractus 5 convexi, ultimus tumidus, supra aperturam denudatus, nitens. Apertura lunato-rotundata; peristoma rectum, acutum, subincrassatum, fuscum; columella lata, roseo-alba, strietiuscula, deelivis. — MLLDFT. Diam. maj. 39—44, min. 35—3S, alt. 32—37 mm. Cochlostyla (Callieochlias) lignieolor MÖLLENDORFF, in: Nachrbl. D. malak, Ges. 1888, vol. 20, p. 100. — (depressa subsp.) Verzeichn. philipp. Landmoll., in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 115, no. 464c; Sep. p. 90. Cochlostyla mainitensis HıDaL60, in: Journal de Conchyl. 1888, vol. 36, p. 310; 1889, vol. 37, t. 14, fig. 2. Mindanao: Berge am See Mainit im Nordosten der Insel. Der MÖLLENDoRFF’sche Name hat zweifellos Priorität vor dem HıpaL6o’schen, da das betreffende Heft des Journal de Conchyliologie erst 18589 ausgegeben wurde. Semper, Philippinen, II. X (v. Möllendorff-Kobelt, Landschnecken VIII). 30 162 c. Sectio TRACHYSTYLA Pırspry. Testa solida, colore obseuro, cutieula hydrophana einerea haud nitente induta, superficie rugulosa. Spira breviter conica; anfractus 4'/; rapide accerescentes; apertura magna, columella obliqua, strieta. Typus: Cochlostyla eryptica BRODERIP. Cochlostylae cinereae, ©. SEMPER, Reise Philippinen 11. Trachystyla subseet. Calocochleae; PILsBRy, in: Tryon, Manual, ser. II, vol. VII, p- 130, 166. — MÖLLENDORFF, in: Jahresber. Senckenb. naturf. Ges. 1893, p. 91; Sectio Cochlostylae, MÖLLENDORFF, Verzeichniss Philipp. Landmollusken, in: Abh. naturf. Gesell- schaft Görlitz, vol. 22, p. 115 (90). MÖLLENDORFF (in Senckenb. Jahresber. 1903) hat diese Section ausführlich behandelt. Er sagt darüber: „PILsBrRy hat für diese grossen, grobsculptirten und dadurch von dem Cocklostyla- Typus stark abweichenden Formen die Section Trachystyla errichtet (— Cochlostylae cinereae SEMPER), welche er, wie Axina, der Section Ca/Zeochlias unterordnet. Ich möchte sie derselben coordiniren, wie es überhaupt schwer sein wird, grössere Abteilungen innerhalb der vielgestaltigen Gattung zusammen zu fassen. Die 7rachystyla-Formen erinnern auffallend an manche Camaena-Arten, doch unterscheiden sie sich anatomisch nach SEMPER in Nichts von den typischen Cochlostylen, und auch conchyliologisch spricht die Anwesenheit der typischen Cuticula und das Fehlen jeder Andeutung einer Durchbohrung für Cochlostyla. Am ersten lässt sich die Gruppe noch an die von C. karfordi anschliessen.“ „Ich bin sehr damit einverstanden, dass PILSBRY C. /atılans und cretata als Varietäten an erypZieca auschliesst, nur hätte er consequenter Weise auch Janaönsis SEMPER und cineracea SEMPER zu Varietäten degradiren sollen, welche zum Theil weniger differenzirt sind, als die ersterwähnten. SEMPER selbst stellte seine Arten mit Bedenken auf und sagt ausdrücklich, dass er alle diese Formen für geographische Varietäten einer Art halten möchte, aber so lange die drei BRODERIP’schen Arten getrennt gehalten würden, auch seine neuen Formen als Arten behandeln wollte. Zweifellos sind sie alle Itepräsentativrassen eines und desselben Typus und müssen entweder sämmtlich als Arten oder als Varietäten aufgefasst werden. Ich bin für das letztere, da der Gesammthabitus bei allen sehr ähnlich bleibt.“ „Die hierher gehörigen Schnecken scheinen überall selten zu sein, einzeln zu leben oder doch schwer zu finden zu sein; es ist daher schwierig, ein genügendes Vergleichs- material zusammen zu bringen. Eben deshalb werden die beschriebenen Arten auch vielfach verwechselt.“ 163 „Das Verbreitungsgebiet der Section erstreckt sich von Samar südlich. Auf Luzon ist keine Vertreterin der Gruppe gefunden worden, wenigstens glaube ich nicht, dass C. dataönsis OÖ. SEMPER von Nord-Luzon hierher gehört. Ebenso fehlt die Gruppe auf den westlichen Visayas.*“ 60. Cochlostyla (Trachystyla) eryptica Bronerır, Taf. XXXIII, Fig. 1. Testa imperforata, globoso-depressa, solida, irregulariter striata rugis obliquis antrorsum decurrentibus, lirisque obtusis spiralibus rudibus in anfractibus inferis eincta, unicolor purpureo-brunnea, epidermide einereo-fuscula hydrophana induta. Spira brevis, apice obtusulo, sutura impressa. Anfractus vix 4'/; convexiuseuli, rapide accrescentes, ultimus inflatus, medio subangulatus, ad angulum lira distinetiore lata cinetus, antice descendens. Apertura magna, ovato-piriformis, lunata, perobliqua, plano irregulari, intus argenteo-eoerulescens vel livida; peristoma late expansum et reflexum, carneum, incrassatum, marginibus approximatis, callo tenuissimo vix junctis; columella declivis, supra valde dilatata, ad marginem internum albida, dein carnea, leviter torta, infra producta. Diam. maj. 66, min. 53, alt. 53 (42) mm. Helix eryptica BRODERIP, in: Pr. zool. Soc. London 1541, p. 22. — PFEIFFER, Symbolae II, p. 26; MARTINI-CHENNITZ, Conchylien-Cabinet, ed. Il, p. 272, t. 43, fig. 1, 2; Monogr. Helic. vivent., vol. ], be} p. 258. — REEVE, Conchol. icon. sp. 7. — (Cochlostyla) C. SEMPER, Reise Philippinen, p. 189. — (Callicochlias) ALBERS, Heliceen, p. 106. — (Acavus) PFEIFFER, Versuch, in: Mal. Bl., vol. II, p. 144. — (Helicostyla) Apaus, Genera 11, p. 192. — (Call.) MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. I, p. 173; Ostas. Zool. II, p. 96. — (Cochl.) CLESSIN-PFEIFFER, Nomenclator, p. 203. — (Traehystyla) PıLsBiy, in: Tryon, Manual, vol. VII, p. 167, t. 50, fig. 1, t. 51, fig. 9. — MÖLLENDORFF, Verzeichniss, p. 115 (90). Bericht Senekenberg 1893, p. 91. Aufenthalt auf Samar, nach MÖLLENDORFF auf diese Insel beschränkt, nach PILSBRY auch im östlichen Mindanao vorkommend. MÖLLENDORFF sagt über das Vorkommen: „Die auf Mindanao lebende Trachystyla hat mehr Beziehungen zu /atılans und vreiata, als zu eryptica, welche letztere anscheinend aut die Insel Samar, von wo sie beschrieben wurde, beschränkt ist. Exemplare, die ich durch 30* 164 Herrn A. GUTMANN von Calbayog auf Samar erhielt, stimmen ganz genau zu PFEIFFER's Diagnose, während die als erypZeca circulirende Rasse von Mindanao, die ich unten als var. nigricans aufführe, wesentlich von ihr abweicht. Auch typische Zaflans kenne ich zunächst nur von der Insel Bohol, dem Originalfundorte, während die von SEMPER als Zatitans bestimmten Schnecken ebenfalls zur var. zzgricans gehören.“ Die typische €. eryptica charakterisirt MÖLLENDORFF folgendermaassen: „Ziemlich gedrückt, letzte Windung stumpf, aber deutlich gekantet, gegen die Mündung kurz, aber entschieden herabgebogen, Sculptur sehr ausgeprägt, dreifach: Anwachsstreifen, erhabene Spirallinien, schräg nach vorn verlaufende Runzeln; hydrophane Cutieula äusserst dünn, daher die chocoladebraune Grundfarbe nicht verdeckt, sondern nur mit einem matten Ueberzug versehen. Peristom breit ausgeschlagen, kräftig gelippt, stark umgeschlagen.* 61. Cochlostyla (Trachyeystis) eryptieca var. latitans BRODERIP?. Taf. XXXIII, Fig. 2. Testa imperforata, globoso-depressa, distinete irregulariter striata, interdum fere costellato - striata, spiraliter obsolete lirata, rugulisque obliquis antrorsum decurrentibus quam in typo minus distinetis submalleata, rufescens vel fere nigricans, anfractibus superis lutescentibus, utimo nisi ad peripheriam epidermide tenui flavescenti-cinerea induta. Spira breviter conica, apice obtuso, detrito; sutura impressa. Anfractus 4—4'/; regulariter et quam in typo minus rapide accrescentes, ultimus ad peripheriam obsolete angulatus, antice leviter descendens dein subite deflexus. Apertura perobliqua plano irregulari, lunato-ovata, intus livide coerulea, nitida; peristoma expansum, tenuiusculum, vix reflexum, fusco- carneum, marginibus vix conniventibus, callo nitido junctis, supero medio producto, columellari strietiusculo, obliquo, ad marginem compresso, albo. Diam. maj. 67, min. 50, alt. 57 mm. Helix latitans BRODERIP, in: Pr. zool. Soc. London 1841, p. 23. — REEVE, Conchol. syst., vol. II, t. 165, fig. 18; Conch. icon. sp. 10. — DELESSERT, Recueil, t. 38, fig. 3. — PFEIFFER, in: Martini & Chemnitz, Conchyl.-Cab., ed. II, p. 273, t. 43, fig. 3, 4; Monogr. Helice. vivent.'), vol. 1, p. 257. — REEVE, Conchol. icon. sp. 10. — DELESSERT, Recueil, t. 38, fig. 5. — DiesHAYESs, in: Ferussae, 1) Testa imperforata, globoso-depressa, solida, longitudinaliter striata, suleis concentrieis obsolete notata, atrorufescens, epidermide tenui, flavescenti-grisea induta, medio rufo fasciata; spira brevis nuda; anfr. 4 convexiusculi. ultimus obsolete angulatus; columella deelivis, lata, plana, fusco-carnea; apertura perobliqua, lunato-ovalis, intus nitida, livida; peristoma intus fusco-carneum, late expansum, tenuiusculum, vix reflexum, marginibus callo nitido junctis, supero arcuato; basali cum columellari angulum formante. — L. PFRr. u 165 Histoire, t. 108A, fig. 1, 2. — (Callicochlias) ALBERS, Heliceen, p- 106. — (Acavus) PFEIrFER, Versuch, p. 144. — (Helico- styla) Apaus, Genera, vol. II, p- 192. — (Callicochlias) MARTENS, in: Albers, ed. II, p. 173. — (Cochlostyla) CLessix- PFEIFFER, Nomenclator, p. 203. — Ü. Semrer, Philippinen Il, p- 188, t. 18, fig. 15 (Anatomie). Cochlostyla eryptica var. latitans Pıtspey, in: Tryon, Manual, ser. II, vol. VI, p- 167, t. 51, fig. 10, 11. — MÖLLENDORFF, Verzeichniss, p. 115 (90). Aufenthalt in Wäldern der Sierra Bullones im Norden der Insel Bohol. PıLsgry nennt auch Dapa, Si-argao, Punta Malimono bei Surigao, Mindanao. Unterscheidet sich von der typischen ©. eryptiea durch leichtere Schale, die weniger ausgesprochene Spiral- und Runzelsculptur, den viel dünneren, kaum umgeschlagenen Mundsaum, die hellere, fast überall weisse Spindel ete. PFFIFFER giebt an, dass der Basalrand mit der Spindel eine Ecke bilde, was bei dem vorliegenden Exemplare nicht der Fall ist. PILsBRY zieht mit Zweifel die verschollene Zei Dionaea DESHAYES (in: Ferussae, Hist., t. 28a, fig. 11, 12, texte p. 276) hierher. DEsHAYES giebt von derselben nachstehende Diagnose: Testa tumida, globoso-depressa, rufa, laevigata, tenuis, apice obtusa; anfractus 5 convexiusculi, ultimus deflectus, basi convexus, imperforatus, apertura magna, ovato- obliqua; peristoma incrassatum, album, late reflexum, basi complanatum. — Diam. 60, alt. 50 mm. Hab. ....? Die Zahl der Windungen und die Angabe „laeviuscula* stimmen nicht sonderlich. 62. Cochlostyla (Trachystyla) eryptica var. depressa MÖLLENDORFF. Taf. XXXIIT, Fig. 3. ö Differt a typo testa minore, valde depressa, anfractibus infra suturam planatis, columella alba. Diam. maj. 58, alt. 43 mm. Cochlostyla eryptica var. depressa MÖLLENDORFF, ‚Jahresber. Senckenb. Gesellsch. 1893, p. 93; Verzeichniss, p. 115 (90), no. 476b. Aufenthalt auf den Camotes. Kleiner, sehr niedergedrückt, Seulptur und Kantung wie beim Typus, hydrophane Cuticula wie bei var. /atfans, Mundsaum zwischen Typus und latitaus in der Mitte stehend. (MLLDFF.) 166 63. Cochlostyla (Trachystyla) eryptiea var. eretata BroDErır. Taf. XXXIII Fig. 4, 4a. „Testa imperforata, depresso-globosa, solida, sub epidermide griseo-flavida saepe obseure zonata, nitide atro-rufescens; spira subelevata, semiglobosa, strigis et fasciis epidermidis variegata. Anfraetus 4 convexi, ultimus lineis elevatis spiralibus einetus et irregulariter malleatus; columella declivis, strietiuscula, plana, alba vel rubella. Apertura ampla, lunato-ovalis, intus margaritacea; peristoma late expansum, reflexum, margine supero arcuato, basali cum columellari angulum obtusum formante. — Diam. maj. 66, min. 5l mm.“ — L. PFr. Helix cretata BRODERIP!), in: Pr. zool. Soe. London 1841, p. 23. — PFEIFFER, Monogr. Helic. viv., vol. I, p. 258. — REEVE, Conchol. icon., t. 3, no. 13. — (Calliecochlias) ALBERS, Heliceen, ed. ], p. 106. — (Acavus) PFEIFFER, Versuch, p. 144. — (Callicochlias) ADAMS, Genera, vol. II, p. 192. — (C.) MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. II, p. 174. — (C.) PFEIFFER-CLessin, Nomen- clator, p. 203. — (Trachystyla eryptica var.) PıLsBRy, in: Tryon, Manual, vol. VII, p. 168, t. 51, fig. 12., (Tr er. var.) MÖLLENDORFF, Verzeichniss, p. 115 (90); Jahresber. Senckenb. Ges. 1893, p. 93. Aufenthalt auf Leyte und den benachbarten Camotes-Inseln. Unterscheidet sich von eryplica und /atitans nach PFEIFFER „forma globosa, spira elatiore et sculptura“; PILSBRY sagt: Seems to differ mainly in the more conspieuous development of the hydrophanous euticle. Das abgebildete Exemplar ist mit 55 m erheblich kleiner als das PFEIFFER’sche; es entspricht der von MÖLLENDORFF erwähnten var. m2nor Brop. Ueber den Typus sagt MÖLLENDORFF: „Höher, oft etwas kugelig, letzter Umgang weniger stark herabgebogen, als beim Typus, aber etwas stärker als bei latitans; Seulptur kräftig, aber statt der schrägen Runzelung entfernter stehende Hammerschlageindrücke, die allerdings gelegentlich zu Runzeln zusammenfliessen. Grundfarbe meist heller mit dunkler Binde an der Peripherie, hydrophane Haut sehr stark entwickelt, oft die ganze Schale gelblichweiss einhüllend oder seltener bindenweise unterbrochen; Mundsaum noch breiter ausgeschlagen als beim Typus, Spindel einen deutlichen Winkel mit dem Unterrand bildend.* MÖLLENDORFF. Die dunkle Binde ist bei dem Fig. 4a abgebildeten Exemplar auffallend breit und deutlich; sie liegt nicht an, sondern über der Peripherialkante. 1) Testa subglobosa, tumida; anfractus 3, ultimus multo major, fasciis lineisque nigris ornata, lineis inerementi obliquis confertis lirulisque spiralibus elevatis eineta; nigro-fusca, cuticula calcarea induta; apertura intus argenteo-coerulescens, peristomate rufo limbato. 64. Cochlostyla (Trachyeystis) eryptica var. panaönsis Srmven. Taf. XXXII, Fig. 5. Testa imperforata, turbinato-globosa, transverse «lilatata, solida, parum nitens, subtiliter striata, liris obsoletis spiralibus cincta, purpureo-rufa, ad suturam lutescenti marginata, euticnla hydrophana fere nulla. Spira elevata, semiglobosa, apice plano; sutura impressa, luteo marginata. Anfractus 4 convexiusculi, rapide acerescentes, ultimus major, ad aperturam valde dilatatus, hand vel vix angulatus, antice perparum descendens dein ascendens. Apertura perobliqua plano irregulari, ampla. subquadrangulari, parum lunata faueibus lividis: peristoma incrassatum, valde reflexum, livide carneum albido-sublabiatum, marginibus distantibus, supero medio produeto, eolumellari valde dilatato, plano, subexcavato, acie compresso, flexo, cum basali angulum formante. Diam. maj. 60—65, ult. 50—51 mm. Cochlostyla panaönsis C. SEMPER, Philippinen, Landmoll. II, p. 159. — (Trachy- styla) PıLssry, in: Tryon, Manual, ser. II, vol. VII, p. 168. — (Tr. eryptica var.) MÖLLENDORFF, in: Bericht Senckenb. Ges. 1893. p: 93; Verzeichniss, p. 115 (90). Aufenthalt auf der Insel Panaon bei Leyte. „Gesammtform etwa wie bei var. crefafa, Sculptur viel schwächer, hydrophane Haut sehr schwach wie beim Typus, letzter Umgang kaum gekantet, kaum herabgebogen. Naht etwas abgeflacht mit gelblichem Saum; oberer Mundsaum in der Mitte meistens etwas stärker vorgezogen, Ausbreitung wie bei erefata.“ MLULDFF. PırsgryY betrachtet die Art als selbstständig. „The very oblique placed aperture, with the upper lip strongly arched forward, the high globular form of the shell, the quite impressed, yellow edged suture, and the comparative smoothness of the shell, with very weekly inclined columella, cause me to regard this as a species.“ 65. Cochlostyla (Traehystyla) eryptica var. tumida MÖöLLENDORFF, Taf. XXXII, Fig. 6. Testa perdepressa, anfraetibus 4 rapide crescentibus, ultimo permagno, haud angulato, sculptura medioeri, antice vix descendente, infra suturam planato vel levissime excavato, unicolor saturate rufo-fusco, epidermide vix persistente, Apertura permagna, late ovata, lunata, faucibus fuscescentibus; peristomate latissimo, inerassato, reflexo, marginibus vix callo tenuissimo translueido junctis, columellari planato, albo, intrante, leviter flexo. Diam. maj. 62, alt. 49, apert. (cum callo) lat. 46, long. 44 mm; lat. perist. 5 mm. 165 Cochlostyla eryptica var. tumida MÖLLENDORFF, in: Jahresb. Senckenb. Ges. 1895, p- 93; Verzeichniss, p. 115 (90). Aufenthalt bei Jabonga in Nord-Mindanao. „Ziemlich gedrückt, letzte Windung und daher auch die Mündung sehr gross, Uutieula schwach, Sculptur mässig, stärker als bei panaönsis, Naht etwas abgeflacht, letzte Windung kaum herabgebogen, Mundsaum ausserordentlich breit.“ 66. Cochlostyla (Trachystyla) eryptica var. subglobosa MÖLLENDORFEF. Taf. XXXIII, Fig. 7. Testa subglobosa, altitudine latitudinem subaequante, liris rugisque minus distinctis, ceuticula hydrophana fuscescente: spira apice plano. Anfractus 4 convexi, ultimus rotundatus, ad peripheriam fascia lata nigricante-fusca cineta. Apertura subquadrangularis, peristomate parum dilatato et vix reflexo, margine columellari subverticali cum basali angulum perdistinetum formante. RC Diam. maj. 52, alt. 5l mm. Cochlostyla latitans ©. SEMPER, nee BROD. Cochlostyla eryptica var. subglobosa MÖLLENDORFF, in: Jahresb. Senckenb. Ges. N YE Ss ; 1893, p. 94; Vezeichniss, p. 116 (91). Aufenthalt auf der Insel Si-Argao. „Fast so hoch wie breit, Sculptur abgeschwächt, hydrophane Oberhaut bräunlich, mit einem dunklen peripherischen Band; Mündungsform wie bei crefafa, Mundsaum wie bei /atitans. — Diese Form, welche SEMPER als typische /azilans auffasst, könnte als Mittelglied zwischen latitans, mit welcher sie die Cuticula und den Mundsaum gemein hat, und cretata, mit der sie die Gesammtform und den Winkel an der Spindel teilt, aufgefasst werden.“ MLLDFF, 67. Cochlostyla (Trachystyla) eryptica var. eineracea C. SEMPER, Taf. XXXIV, Fig. 1. Testa depressa, imperforata, ruditer sculpta, lineis irregularibus impressis sculpta, obtuse carinata, cinerea; spira breviter conoidea. Anfractus 4'/s eonvexiusculi, ultimus distinete angulatus, fere carinatus, supra fere planus, infra valde convexus, antice haud descendens. Columella alba, fere stricta. Apertura obliqua, sub- quadrangularis, intus livida; peristoma anguste expansum, livide carneum, margine basalı cum columella angulum distinetum formante. 169 Alt. 35—42, diam. maj. 70, min. 55 mm. Cochlostyla eineracea C. SEnPER, Reise Philippinen, II, p. 190, t. 9, fig. 1. — Pırsgry, in: Tryon, Manual, vol. II, p. 168, t. 59, fig. 3. — (eryptica var.) MÖLLENDORFF, in: Bericht Senckenb. Ges. 1895, p- 94; Verzeichniss, no. 467g, p. 116 (91). Öst-Mindanao; Lianga (C. SEMPER). — Hinatun (Koch). „Lrotz der auf den ersten Blick auffallend abweichenden Gestalt nur eine schwache Varietät, was sich auch darin zeigt, dass einzelne Stücke Tendenz zur Abschwächung des Kiels und Erhebung des Gewindes zeigen. Solche Stücke stehen bis auf die Färbung der vorigen Varietät sehr nahe. — Gewinde sehr niedergedrückt, letzte Windung entschiedener gekantet, fast gekielt, hydrophane Oberhaut wie bei var. /atlans, ebenso Mundsaum.“ MLLDFF. Wird von PıLsBry als eine gute Art betrachtet, welche den Uebergang von C. eryptica zu C. garibaldiana bildet. 68. Cochlostyla (Trachystyla) eryptica var. nigrieans MÖLLENDORFEF, Taf. XXXIV, Fig. 2. Testa depresse conica, subangulata, sub cutiecula diaphana unicolor nigricans, sculptura mediocriter distineta. Spira sat elevata, apice obtusulo, Anfractus 4'/; regulariter crescentes, convexiusculi, ultimus vix angulatus, antice subite profunde deflexus. Apertura obliqua, ovato-piriformis, lunata, vivide rosaceo- fusca, intus cinerea; peristoma modice dilatatum, breviter reflexum; margo basalis angulum distinetum cum columellari formans, columella planata, stricta, leviter flexuosa, ad insertionem intus alba. Diam. maj. 67, alt. 55 mm. " Cochlostyla eryptica ©. SEMPER, HıpaLGo, nee BROD. Cochlostyla eryptica var. nigricans MÖLLENDORFF, in: Jahresber. Senckenb. Ges. 1893, p. 94; Verzeichniss, p. 116 (91). Aufenthalt in Nordost- und Ost-Mindanao. „Gewinde durchschnittlich höher ais bei den voranstehenden Varietäten, ausgenommen die letztgenannte (szöglodosa), Windungen gewölbter, die letzte kaum gekantet, vorn ziemlich stark herabgebogen, Sculptur etwas typisch, Cuticula meist sehr dünn, die schwarzbraune Grundfarbe durchschimmern lassend, seltener etwas stärker entwickelt Semper Philippinen. II. X (v. Möllendorff-Kobelt, Landschnecken VII). 91 170 und dann an var. /aftans erinnernd, Mundsaum etwas breiter, aber schmäler als beim Typus.“ „Dies ist €. eryptica bei C. SEMPER und Hıparco, doch hat sie mit dem Typus von Samar nur die geringe Entwicklung der Cuticula gemein, in der Gesammtform nähert sie sich mehr der creiafa, ist aber durchschnittlich noch höher als diese, und der letzte Umgang im Verhältniss zum Gewinde kleiner; in der Bildung des Mundsaymes schliesst sie sich am meisten der von Jattans au.“ 5. Subgen. ANIXA PıLsBrY. (Axina ALBERS 1850, nee Kırpy 1817.) Testa imperforata, globoso-turbinata vel depressa vel lentiformis, solida, cuticula hydrophana obtecta, laevis, seulptura spirali omnino destituta; anfraetus 4'/,—6 sat lente acerescentes: columella obsolete plicato-dentata; peristoma plus minusve reflexum. Düster gefärbte Erdschnecken, auf Nord-Luzon Cebu, Siquijor beschränkt. Axina subgen. Helieis ALBERS, Heliceen I, p. 113; MARTENS, in ed. II, p. 71. — A. subgen. Cochl. PFEIFFER-CLessin, Nomenclator, p. 199. — SEMPER, Landmoll. Phil. Il, p. 190. — MÖLLENDORFF, Moll. Cebu, in: Jahresber. Senckenb. Ges. 1889/90, p. 234. Anixa PırsBry, Manual, vol. IX, p. 223. „Es bedarf zwar kaum mehr der Erwähnung, dass Anixa nicht von Cochlostyla getrennt werden darf; da aber die in Rede stehenden Arten noch in jüngster Zeit zu Helix, z. B. noch von HIDALGO, gerechnet worden sind, möchte ich doch nochmals hervorheben, dass sie sich ausserordentlich nahe an Calkeochlias anschliessen, und zwar so, dass Axina eigentlich kaum eine gute Section zu nennen ist. (ekantete bis gekielte Formen kommen in mehreren Cochlostyla-Gruppen vor, vor Allem in Corasza, die unbeanstandet gekielte und ganz gerundete Formen enthält, unter Calkeochlias C. depressa Seur. (Zemaria Prr.), die meisten Z/ongatae, so dass der Kiel für Gruppenscheidung keine grosse Bedeutung hat. (rezahnte Spindel haben einmal nicht alle Arxzza, und dann kommt auch dieser Charakter in vielen anderen Gruppen vor. Nur die extremen Formen, wie C. siguijorensis und zedwönsis, scheinen mir überhaupt die Abtrennung einer besonderen Gruppe zu rechtfertigen, die ich besonders deshalb beibehalte, weil die Arten in Färbung und Zeichnung viel Gemeinsames und ein sehr beschränktes Verbreitungs o° cebiet haben, ın welchem sie die fehlende Section Callcochlias ersetzen.“ — MLLDFF. Der Name musste wegen der eleichnamigen Käfergattung von Kırsy 1817 geändert werden. 171 69. Cochlostyla (Axina?) collodes Sowenpy. Taf. XXXIV, Fig. 3, 4. Testa imperforata, subsemiglobosa vel globoso-conoidea, basi planiuseula, solidula sed haud crassa, subtilissime oblique striatula, polita, sub epidermide adhaerente straminea vel luteo-fusca alba, supra suturam plerumque anguste rufo-fasciata, summo rosaceo. Spira convexo-conica apice prominulo, obtuso; sutura impressa. Anfraetus 5'/; regulariter accrescentes, embryonales convexi, interi convexiusculi, ultimus basi planiusculus sed raro subangulatus, antice vix leviter descendens. Apertura obliqua plano arcuato, irregulariter lunato-ovata vel rotundata, intus alba; peristoma saturate fusco-carneum nigro limbatum, marginibus distantibus, externo incrassato, expanso, ad insertionem producto, columellari intrante, supra angustato, sed in callum latiusculum, album, appressum dilatato. Diam. max. 25—56,5, alt. 19—30 mm. Helix collodes SOWERBY, Pr. zool. Soc. London 1840, p. 102. — PFEIFFER'), in: Martini & Chemnitz, Conch. Cab. ed. II, p. 216, t. 108, fig. 7, 8; Monogr. Helic. vivent.,, vol. I, p. 253. — REEVvE, Conchol. icon., t. 16, no. 64. — (Helicostyla) ALBERS, Heliceen, ed. I, p- 104. — (H.) PFEIFFER, Versuch, p. 145. — (H.) Apans, Genera, vol. II, p. 191. — (Cochlostyla, Helicostyla) MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. II, p. 175. — (H.) PFEIFFER-CLEssin Nomenclator, p. 205. — HıpAaL6o, in: Journ. de Conch. 1581, p- 143. — (Helicostyla) MÖLLENDORFF, Moll. Cebu, in: Bericht Senckenb. Ges. 1893, p. 239. — (H.) Pırssey, in: Tryon, Manual, ser. 1I, vol. VII, p. 184, t. 46, fig. 56, 57. — MÖLLENDORFF, Verzeichn. Philipp., p. 116 (91), no. 408. Aufenthalt im südlichen Cebu bei Boljoon und Sambuan (MÖLLENDORFF, Moseley bei Pırspry), Zamboanga auf Mindanao (Fungairino bei HmAarco). — Nach CuninG auf Tablas, wo sie QUADRAS vergeblich gesucht hat. Variirt in Gestalt und Färbung einigermaassen. Schon PFEIFFER erwähnt eine var, major mit diam. 32,5, alt. 24mm und deutlichem kantigem letztem Umgang; MÖLLEN- DORFF’s grösstes Stück misst 36,5:30 mm und ist ebenfalls erkennbar kantig. Wir bilden es Taf. XXXIV, Fig. 3 ab; die Liste, die MÖLLENDORFF in der Fauna von Cebu p. 240 giebt, zeigt aber alle Uebergänge bis zu der kleinsten Form mit 25:19 mm. In der scente, nitida induta, apice carnea; sutura columella brevis, obliqua, tenuis; apertura 27, alt. 22 mm. — Hab. Tablas. 91° 1) Testa imperforata, subsemiglobosa, tenuis, alba, epidermide fusco-lute distineta, rufo marginata; anfractus 5 convexiuseuli, ultimus basi subplanulatus; ne rotundato-lunaris, intus alba; peristoma expansum, subincrassatum, nigr!cans, — Diam. maj. 32, min. 172 Färbung kommen Exemplare ohne Nahtlinie (die aber über der Naht und nicht, wie PıLsBrY sagt, unter derselben liegt, übrigens bei allen mir vorliegenden Fxemplaren sehr undeutlich ist) und mit hellbraunem Mundsaum vor. Endlich findet sich sehr selten eine tief kastanienbraune Form vor, die MÖLLENDORFF als mut. casZanea bezeichnet; wir bilden sie Fig. 4 ab. Die systematische Stellung dieser Art ist noch unsicher. MÖLLENDORFF (Moll. Cebu) sagt darüber: „Die systematische Stellung von C. col/odes ist nicht ganz leicht zu bestimmen. SEMPER hat sie unter den Cochlostylae hydrophanae, was kaum anders zu erklären ist, als dass er die Art nicht gekannt hat, — PFEIFFER bei ZZelcostyla, was allerdings am nächsten liegt. Zu berücksichtigen ist indessen die eigenthümliche Abflachung der Unterseite, welche gelegentlich zur Bildung einer stumpfen Kante führt. Solche Exemplare erinnern sehr an C. moreleti, deren abgeriebene Stücke namentlich der dunklen Form von C. colodes recht ähnlich sehen. So verbindet C. col/odes die höheren Axzna- Arten mit Zelicostyla, während Azxzna andererseits durch die Gruppe von C. depressa SEMPER (/ienaria PFEIFFER) mit Callicochlias eng verknüpft ist. Soll irgendwo in diesen Uebergangsreihen ein Einschnitt gemacht werden, der stets künstlich bleiben wird, so würde ich den Formenkreis von C. depressa SEMPER (mit Zgnzeolor m. und melanochila Var.) an’s Ende von Callicochlias stellen, darauf Axina folgen lassen und sodann Helicostyla mit dem Formenkreis von co//odes beginnen. Der zweite Formenkreis würde dann der von C. roissyana, brugmeriana, fuliginata und Consorten sein, den ich Nachr.-Bl, 1888, p- 104, besprochen habe; hierauf folgt dann der von C. mirabilis F£r., wobei freilich nicht zu übersehen ist, dass derselbe durch C. dubrosa und C. polillensis seinerseits wieder an Callicochlias angeschlossen ist. Es ist eben nicht möglich, in linearer Anordnung allen verwandtschaftlichen Beziehungen gerecht zu werden.“ Bei PıLspryY bildet €. co/odes mit den beiden Formen C. zndusiata Prr. und C. thomsoni Prr. von der Insel Toekan Besi eine besondere Gruppe bei ZZekeostyla. — MÖLLENDORFF betrachtet sie im Verzeichniss ebenfalls als eigene Gruppe von Anixa. Der von Hrpaco, Atlas, t. 48, fie. 6, abgebildeten Varietät hat MÖLLENDORFF den Namen mut. Aaplorhaphe beigelegt, ohne auf die Unterschiede vom Typus einzugehen. 70. Cochlostyla (Anixa?) collodes amieta REkve. Taf. XXXIV, Fig. 5. „Testa imperforata, subturbinato-semiglobosa, laevigata, alba, epidermide lubrica lutescente induta; spira conoidea, obtusiuseula; anfractibus 4's convexiusculis, ultimo non descendente, subdepresso, spiram subaequante, basi planiusculo; columella subverticali, leviter arcuata, alba; apertura obliqua, subtrapezio-lunari, intus alba; peristomate albo, subincrassato, breviter expanso.“ — PFR. Diam. maj. 31, min. 26,5, alt. 25 mm. Ti Helix amieta ReevE, Conchol. icon., t. 14, no. 52. — PFEIFFER, Monogr. Helie. vivent., vol. Ill, p. 173. — Helicostyla) PFEIFFER, Versuch, p- 145. — (Cochlostyla) MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. II, p- 175. — (Helicostyla) PrEIFFFR-ÖLessin, Nomenclator, p. 205. Anixa? collodes mut. amicta MÖLLENDORFF, Verzeichnis, p- 116-(91). Aufenthalt auf Cebu. Unterscheidet sich von der kleinen Form der typischen €. co/odes durch den rein weissen Mundsaum und die oben nicht so verschmälerte Spindel. Das hier abgebildete Exemplar hat übrigens nicht 4, sondern 5'/; Umgänge. Eine Nahtbinde ist nicht vorhanden. MÖLLENDORFF betrachtet sie nur als eine individuelle Abänderung, die mit dem Typus zusammenlebt. “1. Cochlostyla (Anixa) moreleti L. PrEirrEr. Taf. XXXIV, Fig. 6. Testa imperforata, conoidea-globosa, solidiuseula, fusco-atra, cuticula nitida, luteo- castanea varie fulgurata et strigata obducta, spira subsemiglobosa; apex roseus, acutiusculus. Anfractus 4”/, parum convexi, sutura sat impressa discreti; ultimus amplior, ad peripheriam peeuliariter planatus, versus basin angulatus, subtus planiuseulus. Apertura perobliqua, rotundato-quadrangularis, intus lactea; peristoma nigrum, breviter reflexum; columella strieta, subobliqua, carnea, MLLDFF. sursum albescens. Diam. maj. 37, alt. 28, apert. lat. 25,5, alt. 21,5 mm. Helix Moreleti L. PFEIFFER!), in: Zeitschr. f. Malak. 1848, p. 113; MARTISI-CHEMNITZ, Conch. Cab., ed. II, p. 330, t. 130, fig. 9, 10; Monogm Helie. vivent., vol. 11], p. 177; (Axina) Versuch, p. 141. — (A.) MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. II, p. 171. — (A.) MÖLLENDORFF, Landmoll. Cebu, in: Jahresbericht Senckenb. Ges. 1889/90, p- 238; Verzeichniss, p. 116 (91). — PıLsBry, in: Tryon, Manual, ser. Il, vol. VII, p. 165, t. 45, fig. 45, 46. Aufenthalt bei Boljoon aut der Insel Cebu. 1) Testa imperforata, eunoidea, solida, minute striatula, castanea (an epidermide hydrophana variegata?), nitida; spira subsemiglobosa, vertice rosea, obtusa. Anfractus 4 parum convexi, celeriter acerescentes ultimus magnus, versus basin sub- carinatus; subtus planiusculus; columella recta, plana, alba, oblique descendens. Apertura subtetragona, intus albida; peristoma breviter reflexum, marginibus substrictis, basali cum columellari angulum formante. — Diam. maj. 36, min. 31, alt. 26 mm. - 174 „Wie PFEIFFER richtig vermuthete, lag ihm ein abgeriebenes Stück vor: frische sind mit einer gelbbraunen, gestriemten und blitzartig gestreiften Oberhaut versehen. Sie or oO ist höheren Formen der vorigen Art im Ganzen ähnlich, aber grösser, die Oberhaut oO besitzt einen starken Fettglanz und die letzte Windung zeigt an der Peripherie eine eigenthümliche Abplattung. Die Art wurde uns in einiger Anzahl von einem Einwohner 6 Sg des Dorfes Boljoon gebracht, doch konnten wir leider nicht constatiren, ob sie mit der von dort stammenden hohen Form der C. carbonaria zusammenlebt, oder ob sie, wie ich annehmen möchte, aus einem anderen Winkel derselben Insel stammt. Jedenfalls ist sie aus keinem anderen Theil der Insel gebracht worden und dürfte ganz local beschränkt sein. Ihr näheres Vaterland war bisher noch nicht bekannt.* — MLLDFF. Im Verzeichniss, p. 116, fügt MÖLLENDORFF noch hinzu: „HIDALGO bezweifelt meine Bestimmung dieser schönen Anixa-Form als Helix moreleti Prr. und identificirt letztere mit einer Form der Ü. roissyana F£Er. Wenn ich auch zugebe, dass meine Bestimmung noch nicht absolut sicher ist, bis ich ein Original-Exemplar gesehen habe, da PFEIFFER’s Diagnose und Abbildung sichtlich nach einem abgeriebenen Stück gemacht sind, so kann doch von einer Beziehung der PFEIFFER’schen Art zu roissyana noch weniger die Rede sein. Dass der Autor sie selbst mit letzterer vergleicht, ist ohne Belang, da er gleich sehr beträchtliche Unterschiede angiebt. Maassgebend sind in der Diagnose die Angaben: anfr. parum conxexi, ultimus subcarinatus, basi planiusculus, vertex roseus. Damit vergleiche man Hrpargo’s Figur (Atlas, t. 50, fig. 3), die er selbst für moreleti anzieht, und man traut seinen Augen nicht, wenn man diese fast kugelige Schnecke mit stark gewölbten Windungen, ohne jede Spur einer Kante, ohne jede Abflachung der Unterseite kühn auf Preırrer’s klare und scharfe Diagnose bezogen sieht. Dazu kommt noch, dass PFEIFFER seine Art noch im Nomenclator als Axina bei Helix belässt, rozssyana dagegen als Helicostyla bei Cochlostyla aufführt. Er stellt mzoreieti zwischen drugwieriana und cardonaria, was auf die von mir für seine Art genommene Axina vortrefflich passt (abgesehen davon, dass drzgzzcriana nicht zu Anixa gestellt werden kann), Und nun soll er eine blosse Spielart der roissyana örtlich und generisch von derselben getrennt haben. Solche Oberflächlichkeiten kommen bei PF£irFEer denn doch nicht vor. Gänzlich unverständlich sind mir die Bemerkungen HıpAL6o’s, dass die Beschreibung der Spindel (gerade, plan, schief herabsteigend) oder die Farbe der Mündung (innen weisslich) nicht auf meine moreleti passe; beides stimmt vielmehr ausgezeichnet. Die einzige richtige Bemerkung in der ganzen Auseinandersetzung ist die, dass wmoreleti ex rec. mea keine Aehnlichkeit mit rozssyana hat, sondern zu carbonaria zu stellen ist. Deshalb steht sie auch dort bei PFEIFFER! Die subsp. dapzlıformis m. leitet zu ihr über, während anderer- seits der Fettelanz und die Abflachung der Unterseite morelet! mit collodes verknüpfen.“ 175 2. Cochlostyla (Anixa) earbonaria Sowenpy. Taf. XXXIV, Fig. 7, 7a. Taf. XXXV, Fig. 1, 1a, Testa imperforata, depresse conoideo-globosa, fusco-atra, epidermide hydrophana canescenti-lutea varie multistrigata, subtus multitaeniata, minute rugulosa obducta. Spira depresso-conica lateribus valde convexis: apex obscure violaceus. Anfractus 4°/, fere plani, sutura superficiali disjuneti, striatuli, ultimus aut carinatus aut subcarinatus aut angulatus, basi planus, antice subdescendens. Apertura valde obliqua, late securiformis, intus plumbea; peristoma simplex, parum incrassatum, fusco-atrum; columella parum obliqua, dilatata, intus vix subdentata, sursum fuscidula, tum albescens. — MLLDFF. Diam. maj. 36,5, alt. 20,5, lat, apert. cum callo 23, alt. apert. 19,5 mm, ) 2) 9 , ap I ; Helix carbonaria Sow. mss., L. PFEIFFER!), in: Pr. zool. Soc. London 1842, p- 36; MARTINI-CHEMNITZ, Conch. Cab., ed. II, p. 285, t. 47, fig. 6—8: Monogr. Helic. viv., vol. I, p. 296; Symbolae II, p. 24. — REevE, Conch. icon., t. 16, no. 63. — (Axina) ALBERS, Heliceen, p- 13. — (A.) PFEIFFER, Versuch, p. 141. — (A.) Anans, Genera, vol. Il, p. 193. — (A.) MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. II, p, 171. — HipAtco, ‚Obras, IL p. 145, € 12, #926, 7. — (A.) SEMPER, Reise Philippinen, 11, p. 191. — (A.) MöLtEn- DORFF, Landmoll, Cebu, in: Jahresber. Senckenb. Ges. 1889/90, p- 257; Verzeichniss, p. 117 (92). — (A.) PıLsbry, in: Tryon, Manual, ser. II, vol. VII, p. 163, t. 43, fig. 50—32, t. 44, h1e2 53: g Aufenthalt im südlichen Theile der Insel Cebu. „Keine der Axina-Arten hat mir mehr Schwierigkeiten in der Bestimmung gemacht, als diese altbekannte, hauptsächlich weil Preirrer’s Diagnose und Maasse sich teilweise widersprechen. Zelix carbonaria steht in der Uebersicht der Gattung unter den depressae, carinatae (Mon. I, p. 15) und heisst in der Diagnose szötrochiformis, dagegen sind die Dimensionen mit: diam. maj. 31, alt. 24 angegeben, was einer recht hohen Schnecke entspricht. Ein reiches Material von den Dörfern Alegria, Malabuyoe und Sambuan 2 Südwesten und Boljoon im Südosten der Insel hat mich darüber belehrt, dass die Art in der That Formen, die PrEirrer’s Diagnose und solche, die seinen Maassen gut entsprechen, 1) Testa imperforata, subtrochiformis, laevis, purpureo-nigricans, epidermide fusca hydrophana oblique strigata, Kelöie rubra, vel violacea; sutura linearis, Anfractus 5 planiusculi, ultimus carinatus, basi planus; Kenia ige dilatata, fuscidula. Apertura subtetragona, intus livida, peristoma simplex, vix inerassatum, — Diam. ma). 31, min. 28,5, alt. 2tmm. — Var. b. carina obtusiore, anfractu ultimo basi convexiore. 176 einschliesst. Als Typus nehme ich die Formen von Alegria und Malabuyoe, die wenig von einander differiren. Sie sind im Allgemeinen dunkelbraun, fast schwarz, worauf der SowergyY’sche Name recht gut passt, mit einer oft fast einfarbigen, oft mehr oder weniger lebhaft gestriemten graugelben hydrophanen Cuticula bedeckt, die auf der Unterseite Spiralbänder zeigt. Niedrige, scharf gekielte Formen herrschen vor, doch treten auch schon höhere, dann stets schwächer gekielte auf. Die von Sambuan sind durchschnittlich höher, 34:22, 30,5:24 mm, dabei lebhafter gefärbt und gezeichnet und weniger gekantet. Die Spindelverdickung wird von den flacheren zu den höheren Stücken allmählig schwächer, ebenso die Kielung oder Kantung. So gehen sie allmählig in die Boljoon- Form über, welche noch höher wird bei entsprechender Breite; hier haben wir Stücke von 32mm Breite und 25mm Höhe bis 27 Breite und 26 Höhe. Dabei unterscheiden sie sich durch dunklere, mehr rothbraune Epidermis, die auch mannigfacher gestreift ist. So umzieht das Verbreitungsgebiet von C. carbonaria von Westen nach Osten das Südende der Insel, ohne dass sich in der Formenreihe ein sicherer Einschnitt machen liesse, so verschieden die beiden Extreme auch sind. Wie oben erwähnt, löst im Westen €. zeduensis unsere Art nach Norden ab, im Osten €. Zferfferi.“ „Sowohl bei Alegria als bei Malabuyoc fanden sich unter den typischen Stücken einzelne prächtig roth gefärbte mit feuerrothem Mundsaum, ohne dass sich dieselben sonst unterschieden. Sie sind also als Farbenspielarten oder eine Art Albinos zu betrachten, die ich als dev. zzöens hier registrire.* — MÖLLENDORFF. Wir bilden diese hübsche Form Taf. XXXV, Fig. 1, 1a ab. Die kleine Form, bei welcher Höhe und Breite beinahe gleich sind, nennt MÖLLENDORFF in seinem Verzeichniss subsp. Dapzlliformis. Wir bilden sie Taf. XXXV, Fig. 2 ab. Sie entspricht der Figur bei Hıparco, t. 12, fig. 7. Ihr Fundort ist Boljoon auf Cebu. 73. Cochlostyla (Anixa) zebuensis BRODERIP. Taf. XXXV, Fig, 3. Testa imperforata, convexo-depressa, fusca, cuticula hydrophana ruguloso-striatula, opaca, isabellina, substrigata, ad carinam maeculatim interrupta, subtus spiraliter adornata obducta, acute carinata: spira conico-convexa, lateribus magis minusve convexis; apex subrugosus, rufo-carneus. Anfractus 4", planiusculi, sat rapide crescentes, sutura subexserta disjuncti, striatuli, ultimus, basi convexior, antice breviter deflexus. Apertura valde obliqua, securiformis, intus plumbea; peristoma fuscum, superne tenue, a media parte expansum, basi expansum et reflexum, incrassatum; columella obliqua, callosa, subdentata. carnea, extus callo modico fusco ceineta. — MLLDFF. Diam. maj 36, alt. 18, apert. cum callo 23 mm lata, 16 mm alta. 177 Carocolla zebuensis, BRODERIP, in: Pr. zool. Soc. London 1841, p- 46. — (Helix) L. Preirrer'), Monogr. Helie. viv., vol. I, p- 296; MARTINI- Chemnitz, Conch. Cab., ed. II, p. 27, t. 68, fig. 12, 13; Symbolae 11, p. 41. — (Caroc.) REEvVE, Conch. Syace 4 u 1BB5 ig. 14—16. — (C.) HARTMANN, Gastrop. I, p. 196, t. 75. DEsHAYES, in: Fer. Hist. nat., p. 354, no. 419, t. 101, fig. 7 bis 9. —. (Helix) Reeve, Conch. icon., t. 29, fig. 133. — (Axina) ALBERS, Heliceen, p. 113. — PrEIFFER, Versuch, p- 141. — (Helicostyla) Apans, Genera, vol. II, p. 210. — (Axina) MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. 1I, p. 171. — (Ax.) MoercnH, in: C. de Conchyl. 1865, vol. XIII, p. 385. — SEMPER, Landschn. Philippinen Il, p. 191. — MÖLLENDORFF, Landschn. Cebu, in: Jahresbericht Senckenb. Ges. 1889/90, p- 161; Verzeichniss, p. 118 (93). — (Axina) PıLsBrRy, in: Tryon, Manual, ser. II, vol. VII, p. 161. t. 20, fig. 3—6. Aufenthalt bei den Dörfern Badian und Matutinao an der Westküste von Üebu. „Nachdem weder SEMPER, noch Quapras, KocH oder ich selbst diese von CUMING auf Cebu entdeckte Art wieder aufgefunden hatten, erhielten wir durch Prof. STEERE, welcher die Philippinen 1388/89 bereiste, die erste genaue Fundangabe, nämlich bei dem Dorfe Badian auf der Westküste. Auf einer Sammelreise, die daraufhin einer von Koc#'s Dienern in jene Gegend unternahm, fand derselbe nicht nur bei Badian und Matutinao südlich davon unsere Art, sondern auch in fast jeder besuchten Thalschlucht eine andere Axina-Form, so dass ich in den Stand gesetzt bin, nicht nur die Arten, sondern auch ihr Verbreitungsgebiet sicher abzugrenzen. Das letztere scheint denn in der That sehr eng begrenzt zu sein. Am nächsten Dorfe, südlich von Matutinao, Alegria, setzt schon €. carbonaria ein; nördlich von Badian, bei Bonda, fand sich eine kleinere gerundete Art, die ich für C. Shloiodes Prr. nehme, und auf der Ostseite gegenüber von Badian, bei dem Dorfe Dalaquete, wurde nur C. Pfeiffer? C. SEMPER (— cumingi PFR.) gesammelt. Es bleibt daher für C. zeöwensis nur das Gebiet um die genannten zwei Dörfer, östlich etwa bis an die Centralcordillern, * „Wie die meisten anderen Arten variirt sie ziemlich stark in der Grösse und Höhe des Gewindes, sowie in der Zeiehnung der hydrophanen Oberhaut. auch etwas in der Entwicklung des Zahnes an der Columella. Die obige Diagnose ist nach Exemplaren von Badian entworfen, welche PFEIFFER’s Diagnose am besten entsprechen. Sie sind 1) Testa imperforata, depressa, saturate rufa, epidermide liberea, hydrophana, rugulosa variegata vel omnino obducta, acute carinata, basi saepe multifasciata et radiata, apice nitida, nigricans; anfr. 41/5 planiusculi, ultimus vix deflexus; columella subrecta, declivis, callosa; apertura securiformis, intus nitide coerulescens; peristoma superne tenue, expansum, basi incrassatum, reflexum. — Diam. 40, min. 34, alt. 19mm. Var. minor: diam. maj. 33, min. 29, alt. 17 mın. Semper, Philippinen. II. X (v. Möllendorff-Kobelt, Landschnecken VII). 32 178 meistens oben regelmässig heller und dunkler gestriemt, unten entweder nur mit dunkleren Spirallinien gezeichnet, oder mit gleichzeitigen Spiralbinden gegittert. Die Form von Matutinao unterscheidet sich durch fast einfarbige isabellgelbe Epidermis, bei der die dunklere Striemenzeichnung nur undeutlich ist, während die dunkle Fleckung an Naht und Kiel zwar vorhanden ist, aber die Flecken kleiner und zahlreicher auftreten. Die feine Runzelseulptur der Epidermis ist meist stärker, mitunter ganz prachtvoll aufs Deutlichste entwickelt. Auch ist die Form meist grösser, bis 39,5 mm Durchmesser, bei 20 mm Höhe.* — MILLDEEF. ‘4. Cochlostyla (Anixa) zebuensis striatissima Pıuserr. Taf. XXXV, Fig. 4. Testa imperforata, depressa, solida, acute carinata, supra et infra carinam com- pressam exsertam fere aequaliter convexiuscula, vix nitidula, dense lamellose striata et cuticula fusca ad strias lamellose producta obducta, supra unicolor (vel obsoletissime saturatius strigata et supra suturam serie macularum parvarum regulariter dispositarum insienis), infra cuticula melius conservata cinereo-fusca lineisque numerosis concentrieis saturatius tinctis insignis, eirca umbilicum vivide purpurea. Spira breviter conica apice denudato, prominulo; sutura carina subexserta marginata. Anfractus 5 regulariter acerescentes, superi convexiuscul, inferi planiusculi, supra suturam impressi, ultimus vix major, circa umbilicum gibbosus, antice leviter descendens. Apertura diagonalis, securiformis, faucibus livide albidis; peristoma nigricanti-fuscum, extus acute angulatunm, marginibus haud conniventibus, callo tenuissimo extus leviter incrassato junctis, supero produeto, fere strieto, anguste expanso, infra angulum anguste reflexo, basali albo-labiato, reflexo, cum columellani brevi dilatato, ad insertionem albido et obsolete denticulato angulum formans. Diam. maj. 41, min. 35,5, alt. 21,5 mm. _- — 50, — 30, — 20 mm. — 733, 0, "—718:mm (ex Pinspry). Carocolla zebuensis var. e, tota fusca, BRODERIP, in: Pr. zool. Soc. London 1841, p. 46. Cochlostyla (Axina) striatissima PıLsBry, in: Tryon, Manual, ser. Il, vol. VIl, p. 162 f i Ä ) t. 57, fig. 73—75, t. 20. fig. 7. — (zebuensis var.) MÖLLEN- DORFF, Verzeichniss, p. 118 (93). Aufenthalt auf der Insel Cebn. PınLspry hat diese einfarbige, schon von BRODERIP erwähnte Form als Art abgetrennt. Die mir vorliegenden MÖLLENDORFF'schen Exemplare weichen von seinen 179 Abbildungen einigermaassen ab, namentlich durch die Existenz von dunklen Fleeken- reihen über und unter dem Kiel, von denen die obere auf das Gewinde hinaufsteigt. PILsBrY giebt folgende Beschreibung: „Imperforate, depressed, solid, acutely carinated, about equally convex above and below the keel. Covered with a brown cuticle, which is finely and regularly razsed into narrow lamellae in the direction of growthlines, the intervals between the lamellae beeing mieroscopically wrinkled. Unieolored above, except that the earlier whorls are denudated of eutiele and dark purplish; the base having usually numerous darker concentrie lines. — The surface is lusterless, dense/y Zamellose, the euticular folds being close and acute. The upper surface has neither oblique streaks nor spiral lines, Whorls 4°/,, nearly flat, the last sligthly or eonsiderably descending in front. Aperture oblique, livid whitish inside; peristome blackish-brown, narrowly expanded above, angled at the periphery, narrowly reflexed below; columella sloping, not toothed. — This form differs from €. zeöwensis in being unicolored above, and having densely lamellose eutiele.* 75. Cochlostyla (Anixa) zebuensis epitropis MÖLLENDORFF. Taf. XXXV, Fig. 5. Ditfert a typo testa altiore, acutius carinata, carina usque in anfractum antepenultimum distineta, colore saturatiore. Diam. maj. 36, alt. 21,5 mm. Cochlostyla (Axina) zebuensis subsp. epitropis MÖLLENDORFF, in: Verzeichniss, p. 118 (95), no. 471b (nomen). Aufenthalt bei Argao auf Siüd-Cebu. Hübsche Localform mit höherem Gewinde und sehr lebhafter Zeichnung. 76. Cochlostyla (Anixa) pfeifferi ©. SEMPER. Taf. XXXV, Fig. 6, 6a, 7. Testa imperforata, depresso-convexa, fusca vel fusco-atra, cuticula hydrophana albido-lutea, superne radiatim et taeniatim variegata, subtus interrupte multo- taeniato obducta, angulata. Spira convexa; apex planus, rugosus, violaceus. Anfractus 4"/; eonvexiusculi, sutura sat impressa disjuneti, ultimus subinflatus, brevissime descendens. Apertura valde obliqua, rotundato-quadrangularis margine dextro non angulato, intus plumbea; peristoma fuscum, ab initio late expansum, margine infero incrassato, columella subrecta, callosa, lamina dentiformi intus instructa, basi callo lato rosaceo eineta. — MLLDFF. Diam. maj. 39,5, alt. 20 mm. 32* 150 Helix Cumingi L. PFEIFFER, Pr. zool. Soc. London 1842, p. 88 (nec Bulimus Cumingi L. PFEIFFER (Eudoxus) ibid.). — MARTINI & CHEMNITZ, Conch. Gab., ed. Il, p. 39, t. 70, fig. 3, 4; Monogr. Helie. D viv. I, p. 264. — DESHAYES, in: Ferussac, Hist. nat., p. 295, t. 107A. fig. 18—20. — REEVE, Conchol. icon., t. 14, no. 51. — (Axina) ALBers, Heliceen, p. 113. — (Axina) PFEIFFER, Versuch, p. 141. — (A.) ADams, Genera, vol. II, p. 193. — (A.); MARTENS, an: «Albers, Helreeen, sed. Il, p. Aal PFEIFFER-ÜLESSIN, Nomenclator, p. 199. Cochlostyla (Axina) pfeifferi C. SEMPER, Philippinen 11, p. 101. -— MÖLLENDORFF, Moll. Cebu, in: Bericht Senckenb. Ges. 1889/90, p. 236. — PILSBRY, in: Tryon, Manual, ser. II, vol. VII, p. 162, t. 44, fig. 34—37. Aufenthalt bei Dalaguete an der Ostküste von Oebu. „Von A. zeöwensis hauptsächlich durch den fehlenden Kiel, der zu einer blossen Kantung abgeschwächt ist, das breiter ausgeschlagene Peristom und die Färbung und Zeichnung der Oberhaut verschieden, aber durch die gezahnte Spindel ihr näher stehend, als die stärker gekielte cardonaria.* „Auch die Verbreitung dieser Art ist sehr beschränkt: weiter nach Südost tritt schon bei Boljoon eine Form der C. carbonaria an ihre Stelle, auf der Westseite jenseits der Centralkette haben wir C. zedwensis bereits erwähnt. Nur nach Norden kann ich ihr Gebiet nicht abgrenzen, da wir von der Ostküste weiter aufwärts keine Axzza kennen.“ Die Fig. 7 abgebildete Form mit beinahe verschwundenem Spindelzahn und gedrückterem Gewinde bezeichnet MÖLLENDORFF in seinem Verzeichniss als var. Satysoma, ohne eine weitere Bemerkung darüber zu machen. { 77. Cochlostyla (Anixa) phloiodes PrEirreEr. Taf. XXXV, Fig. 8. Testa imperforata, depressa, angulata, solida, subtiliter resulariterque striata, sub epidermide cortiema strigis saturatioribus variegata, plerumque detrita, unicolor rufescenti fusca vel nigrescens. Spira breviter conica apice planato; sutura profunda. Anfraetus 4's convexiuseuli, regulariter acesescentes, ultimus vix latior, angulatus, angulo aperturam versus distinctiore, antice breviter descendens. Apertura diagonalis, lunato-ovata, extus angulata, faucibus fuscis; peristoma incrassatum breviter reflexum, fuscum, marginibus distantibus, vix callo tenuissimo junctis, externo ad carinam angulum vix conspicuum formante, basalıi vix arcuato, columellari stricto, compresso, brevi, supra dilatato et excavato, intu sleviter torto et plica truncata subdenticulato. et [00] —: Diam. maj. 34, min, 29, alt. 19 mm. Helix phloiodes PFEIFFER!), in: Pr. zool. Soc. London 1542, p. 51; MARTINI-CHEMNITZ, ed. U, p. 427, t. 150, fie. 3, 4; Monogr. Helicor. viv., vol. I, p- 265. — REEVE, Conchol. icon., sp. 55. — HıpaLco, Obras I, p. 146. — (Axina) Pırssey, in: Tryon, Manual, vol. VII, Pss169, 16: 40, hie: 3,9, Cochlostyla (Anixa) phloiodes MÖLLENDORFF, Moll. Cebu, in: Jahresber. Senckenb. Ges. 1889/90, p. 236; Verzeichniss, p. 118 (93), no. 472. Aufenthalt auf Cebu. Ich bin einigermaassen im Zweifel, ob die vorliegende Form von Bonda und Barili an der Westküste von Uebu wirklich PrEırrer’s Zelix phloiodes ist. MÖLLENDORFF, in dessen Sammlung drei abgeriebene Stücke liegen, zu denen das abgebildete gehört, sagt darüber: „Sie unterscheidet sich von der vorigen (C. pfeifferi SEMPER — cumingi Pr.) durch geringere Grösse, etwas spitzeren Wirbel, convexere Umgänge und tiefere Naht, etwas stärker vor der Mündung herabgebogene letzte Windung, im Verhältniss zur Breite weniger hohe Mündung, schiefere und weniger gezahnte Columella. Zu PrEırFer’s Diagnose stimmt sie recht gut. nur ist sie etwas grösser.“ Ich würde die vorliegende Form nicht depressa nennen und auch die Windungen nicht als convexi bezeichnen, während nach der Abbildung im MARTINI-CHEMNITZ beide Ausdrücke zutreffend sind. 78. Cochlostyla (Anixa) magistra L. Preirrer. Taf. XXXV, Fig. 9. Testa imperforata, subtrochiformis, solida, irregulariter striata, parum nitida, uni- color saturate castanea, cuticula hydrophana strigatim et fasciatim disposita induta, plerumque fasceia lata infra angulum bene conservata. Spira comvexo- turbinata apiee obtusulo, nitido, sutura impressa. Anfractus 5—5", sensim acerescentes, superi convexiuseuli, ultimus turgidus, peripheria subcarinatus, antice vix deflexus. Apertura diagonalis, depressa, valde lunata, faucibus fuscescenti-albidis; peristoma breviter expanso -reflexum, marginibus remotis, externo et basali tenuibus, sed intus tenuiter albo-labiatis, columellari albo, plano, dilatato, dentato. Diam. maj. 35, alt. 26 mm. 1) Testa imperforata, depressa, solida, sub epidermide cortieina (strigis saturatioribus variegata) nitide nigricanti-rufa ; spira subplanulata; sutura profunda; anfractus 4!/s convexi; columella subreeta, perobliqua, subexcavata; apertura late lunaris, intus livida, nitida; peristoma incrassatum, reflexum, fuscum. — Diam. maj. 29, min. 25, alt. 17,5 mm. 152 Helix magistra L. PFEIFFER, in: Zeitschr. f. Malak. 1852, p. 91. — Martını & CHEMNITZ, Conch. Cab., ed. II, p. 486, t. 159, fig. 38—40; Monogr. Helic. viv., vol. Ill, p. 178. — (Axina) PFEIFFER, Versuch, p. 141. — (A.) PFEIFFER-CLessIn, Nomenclator, p. 199. — (A.) MÖLLENDORFF, Landmoll. Cebu, in: Jahresber. Senckenb. Ges, 1839/90, p. 239 (mit var. ecarinata). — HIDALGO, Obras I, p. 145, t. 11, fig. 3. — (A.) PıusBery, in: Tryon, Manual, ser..II, vol. VII, p- 164, t. 41, 1g.1719, 1.57, 28.2762 0% var. gloynei und ecarinata. — (A.) MÖLLENDORFF, Verzeichniss, p- 115 (95), no. 474. Helix magister REEVE, Conch. icon., sp. 1018. Aufenthalt auf Cebu, der Küsteninsel Magtan und der kleinen Insel Timobo bei Leyte. ReEvE’s Correctur des Namens ist unnöthig; die Art trägt ihren Namen zu Ehren der Amsterdamer Gesellschaft Natura artis maeistra, in deren Sammlung sich das Original befindet. «9. Cochlostyla (Axina) magistra gloynei Sowerpgr. Taf. XXXVI, Fig. 1. Differt a typo anfractibus fere 6, paullo convexioribus, ultimo non angulato, eutieula canescente quasi fenestrata, apice roseo apertura dextrorsum nullo modo angulato, peristomate minus valide expanso et reflexo. MLLDFF. Diam. maj. 32,5, alt. 22,5 mm. Cochlostyla (Axina) Gloynei SOWERBY, in: Journal Linn. Soc. London 1889, vol. 20, p- 398, t. 25, fig. 16, 17. — HiıpAL6o, Obras, vol. I, p. 144, t. 11, fig. 1, 2. — (magistra var.) PILSBRY, in: Tryon, Manual, ser. II, vol. VII, p. 165, t. 21, fig. 37, 38. — MÖLLENDORFF, Verzeichniss, p. 118 (93), no. 475. Cochlostyla magistra var. ecarinata MÖLLENDORFF, Landmoll. Cebu, in: Jahresber. Senckenb. Ges. 1889/90, p. 239. Aufenthalt auf der Insel Magtan bei Cebu und Timobo bei Leyte. Das abgebildete Stück von Mastan. S0. Cochlostyla (Axina) siquijorensis Broperır. Taf. XXXVI, Fig. 2, 3. Testa imperforata, depressa, acutissime carinata, erassiuseula, oblique striatula, rufa, plerumque fasciola angusta suturam sequente in anfractibus superis ornata, epidermide alba hydrophana obducta. Spira parum elevata, apice exserto; sutura linearis. Anfractus 4'/s regulariter acerescentes, embryonales eonvexiusculi, sequentes fere plani, ultimus vix dilatatus, acute carinatus, carina compressa, prominente, utrinque distinete definita, supra costellis radiantibus prominentibus sculpta, basi liris obsoletis spiralibus einetus, antice haud descendens. Apertura perobliqua, securiformis, faucibus, albis; peristoma igneum, extus distinete angulatum, rostrato-canaliculatum, marginibus distantibus, vix callo tenui saturatius colorato junctis, supero late expanso, basali reflexo, columellari brevi arcuato, subincrassato, ad insertionem albido. Diam. maj. 45, min. 38, alt. 24 nım. Carocolla siquijorensis BRODERIP, in: Pr. zool. Soe. London 1841, p. 35. — REEVvE, Conchol. system. II, t. 168, fig. 15. Helix siquijorensis L. PrEirFEer'), Symbolae Il, p. 38; MARTINI-CHEMNITZ, Uonch. Cab.. ed. II, p. 29, t. 69, fig. 1, 2; Monogr. Helic. viv., vol. I, oO p- 215. — DEsHAYES, in: Ferussac, Hist. nat., p. 355, no. 420, t. 101, fig. 1-3. — (Axina) ALBERS, Heliceen, p. 115. — Reeve, Conchol. icon., t. 27, no. 119. — (Ax.) PFEIFFER, Versuch, p. 141. — (Ax.) Apams, Genera, vol. II, p. 193. — (Ax.) MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. 1, p. 171. — (Ax.) PFEIFFER-CLESSIn, Nomenclator, p. 199. — HipAL6o, Obras I, p-. 143, t. 12, fig. 2, 3. — (Ax.) MÖLLENDORFF, in: Jahrb. D. malac. Ges. 1890, p. 205 (mit var. pallens); Verzeichniss, p. 118 (95). — (Ax.) Pıtspry, in: Tryon, Manual, ser. 11, vol. VII, p. 159, t. 20, üg. S—10. Aufenthalt auf der Insel Siquijor. Die Fig. 3 abgebildete Form bezeichnet MÖLLENDORFF als mut. Zalens und eitirt dazu MARTINI-CHEMNITZ, t. 69, fig. 3, 4. 1) Testa imperforata, depressa, carinata, erassiuseula, oblique striatula, rufa, epidermide alba hydrophana obducta; spira parum exserta; sutura linearis; anfractus 41/5 planulati, ultimus non deflexus, carina acuta; apertura securiformis; peristoma E ‚ 3 BR MOHE RE ER intus nitidum, superne expansum, basi reflexum, al columellam arcuatam subinerassatum, — Diam. maj. 47, min. 41, alt. 22 mm, 154 S1. Cochlostyla (Anixa) garibaldiana Doury & SEMPER. Taf. XXXVI, Fig. 4, 4a, 6. Testa imperforata, lentieularis, solida, striis incrementi obliquis, filiformibus, distantibus lineisque spiralibus impressis fuscis sculpta, castanea, undique stramineo maculata et fulgurata, serie macularum majorum infra suturam fasciolisque saturatioribus interruptis pulcherrime signata, acute et compresse carinata, carina anfractuum superiorum subexserta. Spira modice elevata, apice depresso. Anfraetus 5 vix convexi, ad suturam depressi, ultimus antice profunde celeriterque descendens. Apertura perobliqua, securiformis, intus coerulea; peristomium incrassatum, expansum, reflexum, carneo-violaceum, margine dextro supra producto, medio angulato et ad angulum subcanaliculato, expanso, reflexo, margine columellari dilatato, planato, valde obliquo, supra pliciforme eompresso, pallidiore, marginibus callo medioceri vivide carneo-violaceo junctis. Diam. maj. 72, min. 64, alt. 36 (27) mm; äpert. cum perist. lat. 45, alt, 34 mm. Cochlostyla (Axina) garıbaldiana H. Dourn & SEMPER, in: Malak. Bl. 1562, vol. 9, p- 206. — (Helix) L. PFEIFFER, in: Novit. Conchol., p. 219, t. 58, fig. 1, 2; Monogr. Helic. viv., vol. V, p. 306. — (Axina) PıLsBRy, in: [ryon, Manual, ser: II, vol. VIL p.2159717.2% fig. 1, 2. — (Anixa) MÖLLENDORFF, Verzeichniss, p. 118 (93) mit subsp. AoÖoserzca MLLDFF. und subsp. ca/va MLLDFF. — Helix (Axina) PFEIFFER-CLEssin, Nomenclator, p. 199. Aufenthalt im nördlichen Luzon. Eine der prächtigsten Formen der Untergattung, nur in wenigen Exemplaren gefunden. 82. Gochlostyla (Anixa) garibaldiana var. holoserieca MÖLLENDORFF. Taf. XXXVI, Fig. 5, 6, Taf. XXXVII, Fig. 1. Ditiert a typo anfractu ultimo multo magis deflexo, testa cuticula sericina obtecta, callo parietali crassiore. Diam. maj. 75, min. 65, alt. 33 mm; apert. lat. 48, long. 31, alt. 20 mm, Cochlostyla (Axina) garibaldiana var. holoserica MÖLLENDORFF, in: Nachrbl. D. malak. Ges. 1896, vol. 28, p. 10 (subsp.); Verzeichniss, p. 118 (95), no. 477a. Aufenthalt bei San .‚Jos& im District Principe in Nordluzon. Eine prächtige Form, noch schöner als der Typus, mit rauherer Sculptur und, besonders bei dem Taf. XXXVI abgebildeten Exemplar, erheblich rauherer Spiral- und Pe Druck VoN CARL RITTER 6. m. REISEN IM RCHIPEL DER PHILIPPINEN D* C. SEMPER WEILAND PROFESSOR DER ZOOLOGIE UND VERGLEICHENDEN ANATOMIE IN WÜRZBURG Annan ISSENSCHAFTLICHE RESULTATE > ZEHNTER BAND LANDMOLLUSKEN. ERGÄNZUNGEN UND BERICHTIGUNGEN er ZUM II. SRANDE- DIE LANDMOLLUSKEN DR 0. F. VON MÖLLENDORFF. NACH DESSEN TODE AUF GRUND SEINES NACHLASSES FORTGEFÜHRT voN NEUNTES HEFT MIT VIER KOLORIRTEN TAFELN IN LICHTDRUCK. | WIESBADEN | C. W. KREIDEL’S VERLAG 1910. REISEN ARCHIPEL DER PHILIPPINEN BR WISSENSCHAFTLICHE RESULTATE ZEHNTER BAND LANDMOLLUSKEN. ERGÄNZUNGEN UND BERICHTIGUNGEN ZUM Ill. BANDE: DIE LANDMOLLUSKEN VON DR 0. F. VON MÖLLENDORFF. NACH DESSEN TODE AUF GRUND SEINES NACHLASSES FORTGEFÜHRT VON D® WILHELM KOBELT. MIT TEXTABBILDUNGEN UND ZAHLREICHEN KOLORIRTEN TAFELN IN LICHTDRUCK. WIESBADEN C. W. KREIDEL’S VERLAG 1910. REISEN IM ARCHIPEL DER PHILIPPINEN VON D* C. SEMPER WEILAND PROFESSOR DER ZOOLOGIE UND VERGLEICHENDEN ANATOMIE IN WÜRZBURG WISSENSCHAFTLICHE RESULTATE ZEHNTER BAND LANDMOLLUSKEN. ERGÄNZUNGEN UND BERICHTIGUNGEN ZUM III. BANDE: DIE LANDMOLLUSKEN DR 0. F. VON MÖLLENDORFF. NACH DESSEN TODE AUF GRUND SEINES NACHLASSES FORTGEFÜHRT VON D® WILHELM KOBELT uno FRAU GERTRUD WINTER, GEB. VON MÖLLENDORFF. NEUNTES HEFT MIT VIER KOLORIRTEN TAFELN IN LICHTDRUCK. WIESBADEN 0: W. EREIDEL’S VERBAG 1910. 185 Radiärseulptur als beim Typus; die Spindel ist erheblich breiter und tiefer ausgehöhlt, Das Taf. XXXVIII abgebildete Stück bildet indess sowohl in der Seulptur wie in der Zeichnung einen Uebergang zum Typus. 83. Cochlostyla (Anixa) garibaldiana var. ealva MöLLENDORrFF. Taf. XXXVIL, Fig. 1. Differt a typo testa solida, cuticula hydrophana minus distincta, in parte supera fere omnino detrita, dente columellae magno, albido. Diam. maj. 69, min. 56, alt. 33 mm. Cochlostyla (Anixa) garibaldiana subsp. calva MÖLLENDORFF, Verzeichniss, p. 119 (94), no. 477b. ’ Aufenthalt in Nord-Luzon, ein genauerer Fundort nicht angegeben, Das abgebildete Exemplar ist im Leben beschädigt worden und zeigt deshalb unter der Naht des letzten Umganges eine tiefe, regelmässig aussehende Spiralfurche. Auch die starke Entwicklung des Zahnes kann Folge einer zweiten Beschädigung sein. S4. Cochlostyla (Anixa) schadenbergi MÖLLENDORFF. Taf. XXXVII, Fig. 2, 2a. Testa imperforata, angulato-globosa, carinata, solida, laete castanea, cutieula hydrophana flavescenti-alba, in series macularum fasciatim dispositas lacerata varie pieta. Spira convexo-conoidea, apex obtusus, pallens. Antractus 5", planiusculi, lente acerescentes, sutura sat impressa disjuncti, transverse striatuli, mieroscopice granulosi, ultimus sub carina crassiuscula exserta impressus, tum convexiusculus, antice subito valde deflexus, in adultis malleatus. Apertura perobliqua, securiformis; peristoma latiuscule expansum, reflexum, inerassatum, albolabiatum, extus brunnescens; margo superus sinuosus, externus medio sub- canalieulatus; columella lata, strietiuscula, oblique descendens, cum margine basali angulum obtusum formans, callo lato cineta. — MLLDFF. Diam, maj. 59, alt. 36, apert. cum callo lat. 39, alt. 32 mm. Cochlostyla (Axina) schadenbergi MÖLLENDORFF, in: Nachrbl. D. malak. Ges. 1890, vol. 22, p. 205; Verzeichniss philipp. Landmoll., in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 119, no, 478, Sep. p. 94. Mittel-Luzon: Quiangon in der Provinz Nueva Vizcaya. Semper, Philippinen II. X. (v. Möllendorff-Kobelt, Landschnecken VIII). 33 Ei 156 Eine prächtige Form, die beiden letzten Windungen mit Reihen von grossen, seltsam hieroglyphenartig gestalteten, regelmässig aneinander gereihten Cutieularfetzen, zwei über und zwei unter der Kante, gezeichnet. 85. Cochlostyla (Anixa) patriecia PrEirrer. Taf. XXXVI, Fig. 3, 3a. Testa imperforata, subdepressa, solida, carinata, oblique arcuatim striata et sub- regulariter costata, rugis obliquis malleata, unicolor alba. Spira convexa apice obtuso; sutura linearis. Anfractus 4"; regulariter accrescentes, convexiüsculi, embryonales laeves, sequentes ad suturam vestigium carinae distinctae exhibentes, ultimus superne convexior, infra carinam prominentem utrinque compressam minus convexus, zona lata concava costellis regulariter radiantibus cinctus, dein laevior, antice breviter deflexus. Apertura diagonalis, rotundato-rhombea, parum lunata, faucibus albis; peristoma album, nitidum, expansum et breviter reflexum, marginibus vix conniventibus, callo albo junctis, externo ad carinam acute angulato et subcanalieulato basali parum arcuato columellari intrante, declivi, dilatato, planiusculo, margine interno obsolete plicato- dentato, albo-rosaceo. Diam. maj. 63, min. 55, alt. 40 (35) mm. Helix patriecia L. PFEIFFER, in: Pr. zool. Soc. London 1859, p. 23, t. 44, fig. 4; Malak. Bl. 1859, p. 27; Novitates Conchol., p. 155, t. 41, fig. 4; Monogr. Helic. viv., vol. V, p. 310. — HipAL6o, in; Journal de Conchyl. 1888, vol. 36, p. 312. — (Anixa) MÖLLENDORFF, Verzeichniss, p. 119 (94). — (Phania) PFEIFFER- CLessin, Nomenclator, p. 178. Aufenthalt in den Hochgebirgen von Mittel-Luzon. Das abgebildete Prachtexemplar deckt sich vollständig mit dem Original PFEIFFER’s, das aus der Cunmin@’schen Sammlung ohne Kenntniss des Fundortes beschrieben wurde. Es zeigt keine Spur einer Epidermis, aber auch keinerlei Merkzeichen von Abreibung. PFEIFFER erwähnt die breite eingedrückte Zone mit eigenthümlicher Radiarseulptur unter dem Kiel nicht, auch nicht die breite Rippung der Oberseite auf der letzten Windung. 86. Cochlostyla (Anixa) kobelti MÖLLENDORFE. Taf. XXXVII, Fig. 4, 4a. Testa imperforata, depresse globosa, angulata, solida, nitidula, olivaceo-lutea, ad suturam brunnescens, taeniis cuticulae hydrophanae albescentis, ad suturam regulariter interruptis, ornata. Spira depresse convexa, apice obtuso fere planato. 157 Anfraetus 5 lente acerescentes, convexiuseuli, sutura parum impressa disjuncti, leviter striatuli, lineis spiralibus fere microscopieis deeussati, rugulis oblique antrorsum descendentibus sculpti, ultimus basi subplanus, malleato-rugulosus, antice breviter sed distinete deflexus. Apertura diagonalis. rotundato-pentagona ; peristoma late expansum, reflexiuseulum, calloso-labiatum, rufo-brunneum, margo superus sigmoideo-sinuatus, externus medio exeiso-canalieulatus; columella brevis, oblique descendens, extus subplicata, basi nodiformi-inerassata. — MLLDFF. Diam. max. 48, alt. 32, apert. lat. cum callo 32, alt. 25 mm. Cochlostyla (Axina) kobelti MÖLLENDORFF, in: Nachrbl. D. malak. Ges. 1890, vol. 22, p. 205; Verzeichn. philipp. Landmoll., in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 119, no. 480, Sep. p. 94. Mittel-Luzon: Berg Limutan im Distriet Morong, bis jetzt nur in wenigen Exem- plaren gefunden. Bildet mit Anixa heermanni eine eigene kleine Gruppe; sie unterscheidet sich von ihr durch schwächere Sculptur und stumpfe Kante, sowie durch engeres Gewinde mit einem halben Umgang mehr bei gleicher Grösse, 87. Cochlostyla (Anixa) heermanni MÖLLENDORFEF. Taf. XXXVIII, Tig. 2, 2a. Testa depressa, solidula, sat distincte plicato-striata, spiraliter lineata,? castanea. Spira parum elevata apice plano. Anfractus 4", planiuseuli, ultimus compressus P ) pP , distinete carinatus, basi ruditer spiraliter liratus, antice abrupte verticaliter I I deflexus. Apertura diagonalis, irregulariter pentagona; peristoma superne vix, ceterum valde expansum, atrofusecum; margo dexter intus profunde sinuatus P ’ I 5 a ’ quasi canaliculatus, sinu utrinque callo dentiformi munito. — MLLDFF. Diam. 50, alt. 26, apert. lat. 30, long. 21, alt. 13 mm. Cochlostyla (Anixa) heermanni MÖLLENDORFF, Verzeichn. philipp. Landmoll,, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 120, no, 481, Sep. p. 94. Nord-Luzon: Distriet Tiagan. Nur ein schlecht erhaltenes, todt gesammeltes Exemplar vorhanden. Der Oberrand ist an der Insertion eigenthümlich ausgebuchtet, der Spindelrand an der Vereinigung mit dem Basalrand zahnförmig abgestutzt. Die eigenthümliche Mündungsbildung unterscheidet diese Form vor allen verwandten Arten. 95* Fe [6% 6. Subgenus ÖRUSTIA MoercH. Testa medioeris, turbinato-globosa, tenuis, vivide colorata, epidermide hydrophana partim obtecta; sculptura spirali nulla. Apertura obliqua:; peristoma tenue, anguste reflexum; columella supra planata, dilatata, stricta, verticalis vel obliqua. Orustia MoErcnH, Cat. Yoldi, p. 15: Journal de Conchyl., vol. X11I, p. 385 (onistia ex err.). — SEMPER, Reise Philipp., p. 197. — PILSBRY, in: Tryon, Manual, vol. VII, p. 172. — MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 120; sep. p. 9. MoERCH hat die Gattung oder Untergattung Orzstza im Uatal. Yoldi ohne weitere Begründung aufgestellt; er zählt zu ihr ausser Or. monticula, die voransteht, noch Or. sphaerica, balteala, annulata, Wloconensis und fenestrata, sowie Helix viridis DESH. aus Madagaskar. Er erwähnt dann die Untergattungen noch einmal im Journal de Conchylio- logie, XIII, 1865 (wo durch einen Druckfehler ozzstza steht), für montrcula und oconensis. PFEIFFER hat die Untergattung in der Monographie nicht angenommen, ebenso ALBERS und MARTENS. Dagegen hat sie SEMPER auf Grund der anatomischen Untersuchung von Or. monticula wieder aufgenommen. PILSBRY beschränkt sie auf diese Art und betrachtet als Hauptkennzeichen die dünne Lippe. MÖLLENDORFF fasst dagegen die Untergattung wieder ungefähr im Sinne von MOERCH und stellt ausser der sonst zu Obloraea gerechneten C. gmeliniana die ganze (Gruppe Pachysphaera PILSBRY hierher, welche sich nach PiLspry hauptsächlich durch den Mangel der hydrophanen Cuticula auszeichnet. SS. Cochlostyla (Orustia) montieula SOwERBY. Taf. XXXVIII, Fig. 3—7. Testa imperforata, globoso-turbinata, tenuiuscula, suboblique striatula, vix nitens, supra lutea vel lutescenti-alba apice albido, ad peripheriam anfractus ultimi fascia rufa vel fusca cincta, basiı viridis vel aeruginea. Spira conica, apice obtuso; sutura linearis. Anfractus 4'/;—5 planulati regulariter accrescentes, ultimus vix major, antice breviter descendens, basi planulatus, sed ad peripheriam haud angulatus. Apertura lunato-ovalis, albida vel rosacea fasciis translucentibus, obliqua; columella tenuis, excavata, arcuata, alba; peristoma simplex, reflexius- culum, margine externo subconstricto, antrorsum arcuato. Diam. maj. 18—24, alt. 16—20 mm. 159 Helix monticula SOWERBY, in: Pr. zool. Soc. London 1840, p- 167. — PFEIFFER!), Monogr. Helic. viv., vol. I. p. 226; Symbolae I, p. 34. — MARTINI-CHEMNITZ, Conch. Cab., ed. II, p. 303, t. 51, fig. 13, bis 17. — Reeve, Conchol. icon., sp. 103. — DEsHAYESs- F£russac, p. 317, t. 108A, fig. 5, 6 (nec 3, 4). — CHENU, Illustr. Conch., t. 25, fig. 3. — (Helicostyla) ALBErRs, Heliceen, p- 104. — (H.) Preirrer, Versuch, p. 145. — (Cochlostyla) MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. Il, p. 175. — (Orustia) MOERCH, in: Journal de Conchyliologie, vol. XlIl, p. 355. — (Helicostyla) PFEIFFER-ÖLessin, Nomenclator, p. 204. — (Or.) SEMPER, Reise Philipp., p. 197, t. 8, fig. 6, t. 13, fig. 1, t. 18, fig. 23 (anat.) — (Or.) PıLspry, in: Tryon, Manual, ser. 11, vol. 7, p. 167, t. 39, fig. 94—96. — MÖLLENDORFF, Verzeichn., in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 120 (Sep. p. 95). Aufenthalt im Thale des Rio Grande de Cagayan in Nord-Luzon, vom Dorfe Aparri an der Mündung des Thales bis in das Gebirge und in den Seitenthälern. Die Art ist sehr veränderlich. Wir bilden hier die vier Spielarten ab, die MÖLLENDORFF in seinem Verzeichniss unterscheidet; sie sind sämmtlich kleiner als PFEIFFER's Original. Fig. 3 entspricht diesem am meisten, hat aber nur 15,5 mm Höhe und 20,5 mm im grossen Durchmesser. Fig. 4, von MÖLLENDORFF als var. s/raminea bezeichnet, von Pamplona im Thal von Cagayan stammend, hat blassere Grundfarbe und dunklere Spitze. Unter den Exemplaren befindet sich eins mit einer ausgeprägten Fleckenbinde unter der Naht; die peripherische Binde ist in ihrer oberen Hälfte ebenfalls fleckig und steigt eine Strecke weit auf das Gewinde hinauf. Fig. 5, von Buguey im Thal des Cagayan, wird von MÖLLENDORFF als var. eznerea bezeichnet; es hat 20 mm im grossen Durchmesser bei 15 mm Höhe; eine grauWeisse Cutieula ist mit Ausnahme der beiden obersten Umgänge erhalten, die obere Binde ist dunkelbraun, sehr schmal und steigt etwas auf das Gewinde hinauf. Fig. 6, von Malunu in der Provinz Isabella, zeichnet sich durch das Fehlen der braunen Peripherialbinde aus, sie wird durch lebhafter gelbe Färbung ersetzt?); die letzte Windung ist deutlicher kantig, als bei den anderen Formen. MÖLLENDORFF hat diese Varietät in seinem Verzeichniss als var. Sal/ens bezeichnet. 1) Testa imperforata, semiovata, tenuis, oblique striata, flava absque nitore, rufo-fasciata, basi aeruginea; apex obtusus; anfr. 41/»—5 planulati; sutura linearis; columella tenuis, excavata, arcuata, alba; apertura lunato-ovalis; peristoma simplex, reflexiusculum, margine dextro antice subconstricto, antrorsum arcuato. — Diam. maj. 24, min. 20, alt. 20 mm. 2) Diese erscheint bei der photographisch hergestellten Figur dunkel. 190 Fig. 7 endlich, ebenfalls von Malunu, heisst mit Recht var. carinulata;, sie hat eine ausgesprochene Kielkante, welche durch ein ganz schmales schwarzbraunes Band bezeichnet ist, zu dessen beiden Seiten braune Fleckenbinden stehen. Bei einem Exemplare der MÖLLENDORFF'schen Serie steht auf der Oberseite der beiden letzten Windungen eine breite grüne Binde, bei einem anderen eine schwarzbraune; keines der fünf von MÖLLENDORFF für seine Sammlung ausgewählten Exemplare gleicht in der Färbung dem anderen. S9. Cochlostyla (Orustia) gmeliniana PrEIFFER. Taf. XXXVIL, Fig. 8. Testa imperforata, globosa-depressa, solidula, irregulariter rugoso-malleata, rugis antrorsum decurrentibus, saepe bifidis, carinata, pallide viridis, ad suturam et infra carinam albo-eingulata, carina ipsa vivide fusco tineta. Spira subelevata, apice obtusa, albida; sutura inter anfractus inferos perprofunde impressa, subcanaliculata. Anfraetus 4'/s vix convexiusculi, sensim acerescentes, ultimus ad aperturam non descendens, basi planiusculus. Apertura angulato-lunaris, intus fuscescente-alba, obliqua; peristoma subincrassatum, margine supero expanso, antrorsum arcuato, basali reflexo, columellari declivi, dilatato, albo-calloso. Diam. maj. 23, min. 20, alt. 14 mm. Helix gmeliniana L. PFEIFFER, in: Pr. zool. Soc. London 1845, p. 43; Monogr. Helic. vivent., vol. I, p. 300. — REEVE, Conchol. icon., t. 32, sp. 138. — PFEIFFER, in: Martini & Chemnitz, Conchyl. Cab., ed. II, p. 430, t. 150, fig. 11, 12. — (Chloraea) ALBERS, Heliceen, p. 113. -— (Chl.) PFEIFFER, Versuch, p. 144. — (Chl.) Anaus, Genera, vol. II, p. 193. — (Chl.) MARTENS, in: Albers, ed. II, p. 170. (Chl.) PFEIFFER-CLESSIn, Nomen- clator, p. 201. — (Chl.) PıLsery, in: Tryon, Manual, ser. II, vol, 7, p. 100, t. 21, fig. 29, 30. Cochlostyla (Orustia) gmeliniana MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 120, Sep. p. 95. Aufenthalt bei Buguey im Thale des Cagayan in Nord-Luzon. MÖLLENDORFF zieht diese von allen früheren Autoren zu Uhloraea und zwischen Chl. reginae und Chl. fibula gestellte äusserst seltene Art zu Orustia, und ich glaube, dass er damit Recht hat. Sämmtliche Autoren mit Ausnahme von PFEIFFER und REEVE haben nach den Figuren geurtheil. Auch Pırsgry hat kein Exemplar gesehen. Die Figuren, auch die unsere, zeigen aber nicht die eigenthümliche charakteristische Sculptur 191 und haben ganz den Habitus von Chloraea. Aber die Sculptur und Textur sind ganz eigenthümlich: schräg nach vorn und unten gerichtete, häufig gegabelte Runzeln kreuzen sich mit den starken Anwachsstreifen ; auch die Unterseite ist gerunzelt. Die Hauptsache ist, dass die drei mir vorliegenden Exemplare unter dem Kielbande einen nur ca. 1,5 mm breiten aber völlig deutlichen Streifen einer weissen hydrophanen Cutieula haben, wie er nur bei den Oochlostylen vorkommt. Die var. carınata der Orustia monticula ist der Helix gmeliniana jedenfalls am nächsten verwandt. Die meergrüne Farbe und die Sculptur trennen sie freilich noch sehr scharf von der ganzen Gruppe der monticula. 90. Cochlostyla (Orustia) pulchella MÖöLLENDOoRFF. Taf. XXXVII, Fig. 9. Testa pro genere minuta, globoso-conoidea, solidula, oblique striatula, lineis spiralibus minutissimis decussatula, alba, euticula tenuissima pallidissime virescente subopaca obducta, taenia angusta castanea peripherica, in anfractibus superioribus ad suturam conspicua, usque in peristoma producta ornata. Spira convexo- conoidea, sursum denudata, apice obtuso. Anfractus 4°/, planulati, sutura sub- marginata subappressa discreti, ultimus paulo convexior, basi planulatus, haud descendens. Apertura modice obliqua, ovalis, sat excisa; peristoma parum expansum, albolabiatum, basi reflexiusculum, columella parum excavata, substricta, vix arcuata. — MLLDFF. Diam. 19, alt. 15 mm. Cochlostyla (Orustia) pulchella MÖLLENDORFF, in: Nachrbl. D. malak. Ges. 1893, vol. 25, p. 176; Verzeichn. philipp. Landmoll., in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 120, no. 484, Sep. p. 9%. Nord-Luzon: Felsen Penon Blanca bei Triguerarao. oO fo} Von €. montieula unterschieden durch die gewölbten Windungen, das ganz schmale, bis an den Beginn der vorletzten Windung emporsteigende tiefbraune Band und den Mangel der Färbung der Nabelgegend. Auch ist eine Einschnürung am Mundsaum nicht vorhanden. 91. Cochlostyla (Orustia) annulata Sowerpr. Taf. XXXIX, Fig. 1, 2. Testa imperforata, ovato-globosa vel ovato-conica, subtiliter striatula, crassiuscula, alba vel citrina, faseia lata peripherica fusca vel purpureo-fusca alteraque pallidiore 192 et angustiore infra suturam ornato, rarius unicolor vel fascia unica tantum ornata. Spira eonica lateribus vix convexiusculis apice obtusulo, rosaceo vel rufescente; sutura linearis. Anfractus 5'/; convexiusculi, lente ac regulariter acerescentes, ultimus antice breviter deflexus et striga fusca columellam quoque cingente insignis. Apertura obliqua, rotundata, valde lunata, intus alba fascia haud translucente; peristoma brevissime reflexum, valde incrassatum, marginibus distantibus, callo tenuissimo ad columellam distinetiore et levissime colorato junetis, collumella supra dilatata, planata, purpureo tincta, sulco excavata, margine interno calloso, interdum subdenticulato. Alt. 20—26, diam. 17—21 mm. Helix annulata SOWERBY, in: Proc. zool. Soc. 1840, p. 135. — PFEIFFER!), Sym. bolae ad hist. Helie., Il, p. 22. — MARTINI-CHEMNITZ, ed. Il, p- 302, t. 51, fig. 5—8; Monogr. Helic., vol. I, p. 227. DESHAYES, in: Ferussac, Hist. nat., p. 306, no. 304, t. 108a, fig. 15, 16. — REEVE, Conch. icon., t. 14, no. 50, 110. — (Bulimus, Orthostylus) ALBERS, Heliceen, p. 136. — BHelico- styla) L. PFEIFFER, Versuch, p. 145. — Apans, Genera II, p- 191. — (Cochlodryas) MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. II, p. 175. — PFEIFFER-CLessin, Nomenclator. p. 206. — SEMPER, Reise Philippinen, Landmoll., p. 197. — (Pachy- sphaera) PıLssry, in: Tryon, Manual, ser. II, vol. 7, p. 174, t. 39, fig. 85—88. — (Örustia) MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 120 (Sep. p. 95). Aufenthalt in der Provinz Ylocos norte auf Luzon, sehr häufig. PILsYRY sagt: this is one of the most abundant snails of South and North Ylocos, aber MÖLLENDORFF bestreitet das Vorkommen in Süd-Ylocos. Die eigenthümliche Zeichnung ist ziemlich constant; selten wird die Mittelbinde schmal oder verschwindet ganz, noch seltener auch die Infrasuturalbinde, am seltensten auch die Striemen hinter dem Mundsaum und die Färbung des Spindelrandes. 1) Testa imperforata, ovato-globosa, erassiuseula, alba vel eitrina, fasciis purpureis, albis et violaceo-brunneis varie ornata; anfractus 5 vix convexiusculi, ultimus interdum subangulatus; columella lata, erassa, rosea; apertura rotundato-lunata, intus alba; peristoma incrassatum, vix expansum, extus rufescens. — Diam. maj. 25, min. 21, alt. 22mm. 195 92. Cochlostyla (Orustia) iloconensis Sowerpy. Taf.,XXXIX, Fig. 3, Testa imperforata, solida, elongate globosa, altior quam lata, oblique striatula, striis hie illie distinetioribus, parum nitens, colore pervariabilis: lutescens vel saturate fusca vel olivaceo-purpurea, varie fasciata, plerumque fascia alba peripherica lata in spiram ascendente fasciisque perlatis 2 sordide rosaceis, supera fasciolis 2 vivide luteis vel luteo-fuseis marginata, maculis parvis fuseis irregulariter dispersis hie illie insignis. Spira conica lateribus convexiusculis, apice subtruncato, intorto; sutura linearis. Anfraetus eireiter 5 convexiuseuli, leniter regulariter accrescentes, ultimus postice spirae altitudinem subsuperans, antice primum leniter descendens, dein breviter ascendens. Apertura obliqua, irregulariter ovato-triangularis, alba; peristoma album, incrassatum, late reflexum, marginibus conniventibus, callo tenuissimo versus columellam erassiore et rosaceo tineto junetis, dextro medio peculiariter impresso, cum columellari perlato, planato, compresso angulum fere formante. Alt. 31, diam. 24 mm. Helix iloconensis SOWERBY!), in: Pr. zool, Soc. London 1840, p. 116. — PFEIFFER, Symbolae II, p. 30; MARTINI-CHEMNITZ, ed. II, p. 301, t. 51, fig. 1—4; Monogr. Helic. vivent., vol. I, p. 223. — ReEEvE, Concholog. icon., no. 109. — DESHAYES, in: Ferussac, Hist. nat., p. 310, t. 107A, fig. 13, 14. — (Bulimus, Orthostylus) ALBERS, Heliceen, p. 136. — (O.) PFEIFFER, Versuch, p. 146. — (Cochlostyla) C. SEMPER, Reise Philippinen, Landschnecken, p- 197, t. 18, fig. 10 (radula). — (Cochlodryas) MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. Il, p. 176. — (C.) PFEIFFER-CLEssin, Nomencelator, p. 200. — (Pachysphaera) PıLsBry, in: Pryon, Manual, ser. II, vol. VII, p. 175, t. 59, fig. 97—100. — (Orustia) MÖLLENDORFF, Verzeichniss Philipp. Landmoll., in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 121 (Sep. p. 96). Aufenthalt in den Provinzen Ylocos sur und Ylocos norte auf Luzon. Eine ungemein veränderliche Art, von welcher schon SOWERBY nicht weniger als achtzehn Farbenspielarten aufzählte. PıLspry begnügt sich mit drei Varietäten: 1) Testa imperforata, ovato-globosa, crassiuseula, laevis, coloribus diversissimis ornata, spira conoidea, obtusa; anfr. 5 convexiuseuli; columella subreeta, lata; apertura lunato-ovalis, intus lactea; peristoma album, simplex, late expansum, margine dextro extus medio impresso. — Diam. maj. 29, min. 24, alt. 25 mm. Semper Philippinen. II, X (v. Möllendorff-Kobelt, Landschnecken IX). 34 194 1. Var. Aeterotaeniata. — Shell very solid, light buff, having a supraperipherial yellow band and a subsutural pink band, a streak back of the broadly reflexed lip, and a circum-columellar patch pink. Both of the bands are sometimes yellow. The apex is pink. 2. Var. xanthotaeniata. — Shell thinner; lip much narrower, thin; pale yellow having subsutural and peripheral bands of yellow. No streak behind the lip, no columellar patch. The apex is white. 3. Var. zntensior (fig. 100). — Shell solid, lip wide; ground-colour olive-brown or purplish brown; light bands at periphery and suture; darker bands in the usual positions, sometimes obsolete on the bodywhorl. Apex purple. MÖLLENDORFF hat im Verzeichniss diese Varietäten angenommen, sie aber in seiner Sammlung nicht unterschieden. Von €. annulata unterscheidet sich unsere Art sofort durch die ganz eigenthüm- liche unten fast rinnenförmig zusammengedrückte, fast dreieckige Mündung mit dem auffallend breit umgeschlagenen Mundsaum und den eigenthümlichen Eindruck oder Vorsprung am Aussenrand. AÄLBERS führte sie deshalb unter Ortkostylus bei Bulimus auf. 93. Cochlostyla (Orustia) sphaerica SowErpgr. Taf. XXXIX, Fig, 4—6. Testa imperforata, globosa, solidissima, subtilissima, striata, fere laevis, interdum levissime malleata, parum nitida, straminea, interdum oblique castaneo-strigata, infra suturam fascia alba, interdum vividius straminea marginata, supra peri- pheriam fasciola castanea interdum sat lata ornata, circa columellam fascia vel area fusca in aperturam intrante. Spira semiglobosa apice haud obtusato concolore; sutura linearis. Anfractus 4'/,—5 convexiusculi, celeriter accrescentes, ultimus antice longe descendens, demum deflexus, pone aperturam constrietus, Apertura valde obliqua, semicircularis, valde lunata, intus alba fascia peripherica haud translucente; peristoma valde incrassatum, anguste reflexum, marginibus distantibus, callo anguste nigro-limbato junctis, nigro-fusco limbatis; columella lata, alba, area nigricante cincta, ad acien compressa, subtuberosa. Alt. 25—26, diam. maj. 28, min. 25 mm. Helix sphaerica SOWERBY, Pr. zool. Soc. London 1841, p. 26. — PFEIFFER"), Sym- bolae, Il, p. 39; MARTINI-CHEMNITZ, ed. II, p. 285, t. 39, 1) Testa imperforata, globosa, oblique irregulariter rugulosa, flava. haud nitens, fascja nivea ad suturam, saturate rufa ad peripheriam ornata, interdum fusco strigata; anfr. 41/g eonvexiuseuli, ultimus juxta aperturam constrietus; columella lata, alba, subtuberosa, area nigricante eircumdata; apertura lunato-eireularis, intus nitide nivea; peristoma reflexum, nigro-marginatum. - Diam. maj. 26, min. 23, alt. 18 mm. 195 fig. 3, 4; Monogr. Helic. vivent, vol. I, p. 255. — DELESSERT, Recueil Cogq. Lamarck, t. 38, fig. 1. — REEVE, Conchol. icon., t. 24, no. 104. — ÜHENU, Illustr. conch, t. 25, fig. 1. — DesHAYES, in: F6russae, Hist., p. 305, no. 362, t. 107 A, fig. 7—11. — (Helieostyla) ALBERS, Heliceen, p. 104. — (Callieochlias) PFEIFFER, Versuch, p. 144. — PFEIFFER-ÜLgssin, Nomenclator, p- 206. — (Cochlostyla) C. Semrer, Reise Philipp., Landmoll., p- 98. — (Pachysphaera) PıLsgry, in: T'ryon, Manual, ser. II, vol. VII, p. 173, t. 39, fig. 82—84. — (Or.) MÖLLENDORFF, Verzeichn. Moll. Philippinen, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, no. 487, p. 120 (Sep. p. 95). — Hiparco, Atlas, lam. CXXL, fie. 6. Provinz Ylocos auf Luzon. Eine sehr charakteristische Art, bei PILsBrRY der Typus der Section Packysphaera'), sofort kenntlich durch die kugelige Gestalt, die Einschnürung hinter dem Mundsaum und den schwarzen Saum der Mündung. PILSBRY nennt sie „one of the most attractive Helices“. MÖLLENDORFF unterscheidet drei Farbenspielarten: a. mut. szmplex (Fig. 4), dem Typus entsprechend. b. mut. Zgrina (Fig. 5), mit ausgeprägten braunen Striemenzeichnungen nach der Mündung hin; sie fliessen auf der Unterseite eigenthümlich zusammen und brechen kurz vor dem Spindelrand ab, so dass eine einfarbig gelbe Zone die Spindel umgiebt. €) mut. castanea (Fig. 6), Grundfarbe braungelb, ohne Striemen, die dunkle Basal- färbung sehr ausgeprägt, die Einschnürung etwas stärker. 94. Cochlostyla (Orustia) balteata Sowergr. Taf. XXXIX, Fig. 7. Testa imperforata, elobosa vel globoso-turbinata, solida, vix subtilissime striatula, nitida, pallide straminea, infra suturam zonula viridescenti marginata, fascüis lata peripherica olivacea vel purpurea alteraque columellam eingente, et plerumque tertia viridescente inter peripheriam et suturam ornata, Spira late conica lateribus “ convexis, apice obtuso rosaceo, rarius albo; sutura linearis. Anfractus 5 vix convexiusculi, leniter accrescentes, ultimus supra declivis, antice descendens demum deflexus, pone aperturam valde coaretatus. Apertura perobliqua, semi- eircularis, valde lunata, intus livide alba faseiis vix translucentibus; peristoma 1) Shell globular or globose-elevated, solid, brightbly colored, lacking hydrophanous cuticula and spiral striae. Type C. sphaerica. 34* 196 parum incrassatum, anguste reflexum, marginibus distantibus haud junctis, externo medio leviter producto, infra recedente; columella lata, sulco profundo exarata, extus macula vel fascia viridi limbata, intus compressa, alba vel rosacea. Alt. 25, diam. maj. 25,5 min. 22,5 mm. Helix balteata SOWERBY, in: Pr. zool. Soc. London 1840, p. 136. — PFEIFFER!), Symbolae, II, p. 23; MARTINI-CHEMNITZ, ed. 1I, p. 302, t. 51, fig. 9—12; Monogr. Helie. vivent., vol. I, p. 226. — REEVvE, Conchol. syst., vol. II, t. 166, fig. 25; Conchol. icon., t. 25, fig. 71. — DESHAYES, in: Ferussac, Hist., p. 306, t. 107A, fig. 12—15. — (Helicostyla) ALBERS, Heliceen, p. 104. — (H.) PFEIFFER, Versuch, p. 145. — (H.) MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. ll, p. 175. — (H.) PrFEIFFER-CLessin, Nomen- clator, p. 226. — (Cochlostyla) C. SEMPER, Reise Philippinen, Landmoll., p. 197, t. 18, fig. 24 (radula). — (Pachysphaera) PILSBRY, in: Tryon, Manual, ser. II, vol. VIL p. 173, t 39, fig. SI—93. — (ÖOrustia) MÖLLENDORFF, Verzeichniss philipp. Landceonch., in: Abh. Ges. Görlitz, vol. XXI, p. 129 (Sep. p- 95). — HiDAL6o, Atlas, Jam. XLI, fie. 9—11. Aufenthalt in den beiden Ylocos-Provinzen auf Luzon. Von €. sphaerica durch das mehr kegelförmige Gewinde und das Vorherrschen der grünen Farbe in der Zeichnung unterschieden, in der Bänderung sehr variirend, so dass schon SOWERBY acht Farbenspielarten unterscheiden konnte. Bei meinen Exemplaren fällt die tiefe rinnenartige Furche auf der Spindel auf; bei PıLsgry, Fig. 90, ist sie nur angedeutet. 95. Cochlostyla (Orustia) versicolor MÖLLENDORFF. Taf. XXXIX, Fig. 8. Testa globosa aut conoidea-globosa, tenuiuscula, confertim striatula, lineis spiralibus microscopieis decussatula, pallide flavescens, aut corneo-brunnea, aut castanea, ceuticula hydrophana cortieina taeniis 2 latiuseulis albidis pieta obducta. Spira convexo-conoidea apice obtuso, corneo-brunneo aut atrofusco. Anfractus 5 convexiusculi, sutura subappressa, anguste albido-marginata disjuncti, ultimus bene convexus, antice breviter descendens. Apertura valde obliqua, ovalis, sat 1) Testa imperforata, elongato-globosa, solida, nitida, pallide sulphurea, zonis viridibus et griseo violaceis elegantissime notata, apice obtuso plerumgque rosea; anfr. 5 convexiusculi; columella lata, perobliqua, superne obsolete tuberculata; apertura lunaris; peristoma subincrassatum, vix expansum, extus viride, intus violaceum. — Diam. maj. 25,5, min. 22, alt. 21 mm. 197 exeisa; columella superne sat excavata, dilatata, oblique descendens, indistinete subdentata; peristoma parum expansum, sublabiatum, in speciminibus flaves- centibus album, in brunneis brunnescens, in obscuris castaneum. — MLLDFF. Diam. maj. 18,5—22, alt. 19,5—20 mm. Cochlostyla (Orustia) versicolor MÖLLENDORFF, in: Nachrbl. D. malak, Ges. 1894, vol. 26, p. 98; Verzeichniss philipp. Landmoll., in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 111, no. 489; Sep. p. 96. — Teyon, Manual, ser. 2, vol. 9, t. 53, fig. 1. — Hıparco, Atlas, lam. LXXXIV, fig. 7. Mittel-Luzon: Thal von Sabani in der Provinz Nueva Ecija. Verhältnissmässig klein, dünnschalig, mit ausgeprägten hydrophanen Binden und nur wenig verdicktem Mundsaum, die Färbung weniger auffallend als bei den Pachy- sphaera-Arten, aber sehr fein. Das abgebildete Exemplar MÖLLENDORFF's Original. 96. Cochlostyla (Orustia) fenestrata Sowerpry, Taf. XL, Fig. 1, 2. Testa imperforata, globoso-turbinata, solida, crassa, subtiliter striatula, nitide castanea, epidermide hydrophana fuscula tenui pallide fasciata induta, macularum epidermide destitutarum unica serie infra suturam fenestrata; spira turbinata, obtusa, apice violaceo. Anfractus 5'/; convexi, regulariter accrescentes, ultimus antice irregulariter usque ad marginem superum fasciae inferae descendens, basi cuticula destitutus, quasi nudus, pone aperturam coarctatus. Apertura perobliqua plano arcuato, lunato-ovalis, faucibus albido-fuscescentibus, peristoma album, nitidum, intus incrassatum, marginibus distantibus, vix callo tenuissimo trans- lucente junctis, externo brevissime reflexo, columellari declivi, dilatato, albo, extus profunde sulcato. Alt. 25—27, diam. max. 27, min. 23 mm. Helix fenestrata SOWERBY, Pr. zool. Soc. London 1840, p. 137. — L. PFEIFFER, in: Martini & Chemnitz, Conch. Cab., ed. U, p. 216, t. 108, fig. 9, 10; Monogr. Helic. vivent., vol. I, p. 227. — DELESSERT, Recueil Cog. Lamarck, t. 38, fig. 2. — REEVE, Conch. syst., II, t. 166, fig. 24; Conch. icon., t. 14, no. 50. — CHENT, Illustr. conch., t. 25, fig. 2. — (Helicostyla) ALBERS, Heliceen, p- 104. — (H.) PFEIFFER, Versuch, p. 145. — (H.) MARTEns, in: Albers, Heliceen, ed. 11, p. 175. — (Cochlostyla) C. SEMPER, 195 Reise Philipp. Landmoll., p. 198. — (Helicostyla) PFEIFFER- CLessin, Nomenclator, p. 205. — (H.) Pırsgry, in: Tryon, Manual, ser. 11, vol. «VII, p.. 192, 12585 1229596. — (Orustia) MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 121, no. 490, Sep. p. 96. — HiıpArL6o, Atlas, lam. CXVII, fig. 8. — MÖLLENDORFF, in: Nachrbl. D. mal. Ges. 1597, p. 1350 (mit mut. bifenestrata). Mittel- und Nord-Luzon. MÖLLENDORFF hat diese seltene Form ursprünglich zu C. fuliginata MARTENS gezogen, sich aber durch Vergleichung mit dem MARTENS’schen Original veranlasst gesehen, diese Identification aufzugeben. Er sagt (Nachrbl. 1897, p. 130) darüber: „Die Form von Montalban, welche sich durch die Gebirge von Bulacan und Morong bis zu dem südlichen Theil der Provinz Nueva Ecija erstreckt, gehört als var. (oder subsp.) bifenestrata m. zu fenestrata. Sie unterscheidet sich im Wesentlichen dadurch, dass sie auch an der Basis eine Reihe Unterbrechungsflecken („Fenster“) in der hydrophanen Oberhaut aufweist. Hierzu stimmt auch der Fundort der typischen C. fenestrata, nämlich der nördliche Theil der Provinz Nueva Ecija am Südabhang des Karavallo-Gebirges. Die echte C. faliginata MARTENS, die sich als Art halten lässt, lebt in den Provinzen Tarlac und Pangasinan. Mittelglieder zwischen ihr und fenestrata würden im nördlichen Pangasinan zu suchen sein.“ Die typische Ü. fenestrata hat sich in MÖLLENDORFF’s Sammlung nicht vorgefunden. Unsere Fig. 1 stellt den Typus der subsp. dzfenestrata dar, Fig. 2 die Form von Morong mit gefärbtem Peristom, die MÖLLENDORFF im Verzeichniss als mut. z2grolabiata bezeichnet hat. 97. Cochlostyla (Orustia) fuliginata Martens. Taf. XL, Fig. 3—5. Testa conico-globosa, exumbilicata, leviter striatula, fumoso-fuscescens, hydrophana, zonis duabus pallide flavis et maculis parvis irregularibus fusco-nigris nitidis pieta; spira conica apice obtusa. Anfractus 5, sutura superfieiali juneti, ultimus rotundatus, antice sat descendens. Apertura diagonalis, quadrato -rotundata, faucibus coerulescentibus, pariete aperturali nigro (nudo); peristoma breviter reflexum, incrassatum, coerulescenti-albidum, extus rubescens, margine columellari sat obliquo, strietiusculo. Diam. maj. 26,5, min. 23, alt. 25, apert. alt. obl. 18 lat. (inel. perist.) 16 mm. Cochlostyla fuliginata MARTENS, in: Malacozool. Bl. 1873, vol. 21, p. 46. — (Bulimus) PFEIFFER, Monogr. Helic. vivent., vol. VIII, p. 5. — 199 MÖLLENDORFF, in: Nachrbl. D. malak. Ges. 1897, vol. 29, p- 129. — (Helicostyla) PıLssgry, in: Tryon, Manual, ser. I, vol. VIl, p. 185. — (ÖOrustia) MÖLLENDORFF, Verzeichniss Landmoll. Philippinen, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 121, no, 401 (Sep. p. 96). — HipAL6o, Atlas, Jam. LI, fig. 4—6. Cochlostyla fumigata (error) C. SEMPER, Reise Philippinen, Landmoll., p. 198. Axina beloni JOUSSEAUME, in: le Naturaliste 1894, p. 156. Non C. fuliginata MÖLLENDORFF, in Nachrbl. 1890. Luzon (Provinzen Tarlac und Pangasinan). MARTENS vergleicht diese hier zum erstenmale zur Abbildung gelangende Art mit Cochlostyla balteata Sow. und C. orbitula Sow. Er sagt: „In der allgemeinen Gestalt erinnert diese Art an €. dalteata und orditula SOW., aber der Columellarrand ist schiefer als bei der ersteren und länger als bei der letzteren; das Gewinde spitzt sich nach oben mehr zu, als bei beiden genannten, so dass unsere Schnecke hierin zwischen diesen und Cochlostyla (2) viridis steht. Die Färbung ist aber mehr die der Gruppe Orthostylus, z. B. derjenigen von C. rufogastra ähnlich.“ Wir bringen hier drei Farbenspielarten zur Abbildung. Fig. 3 ist die auch bei PILsBrY erwähnte var. »zgrolabiata MLLDFF., niedrig, dünnschalig, mit kaum verdicktem, braun gesäumtem Mundsaum und weisser gezahnter Spindel, von MÖLLENDORFF anscheinend später als der Typus angesehen; — Fig 4 mut. favina, niedriger, gelblich, auch die Fensterflecken gelblich, der Mundsaum weiss; — und Fig. 5 var. albolabiata, festschaliger, mit breiter Peripherialbinde, nur ganz undeutlichen Fensterflecken und stark verdicktem, glänzend weissem Mundsaum; der Spindel steigt beinahe strack herunter und bildet mit dem Basalrand einen Winkel. Sie stammt von Pangasinan. MÖLLENDORFF hat ursprünglich C. fenestrata bifenestrata für diese Art genommen, seine Ansicht aber nach Vergleichung des Originalexemplars geändert. 98. Cochlostyla (Orustia) montana Ü. SEMPER. Taf. XL, Fig. 6. Testa imperforata, turbinato-globosa vel turbinata, solida, castanea, cuticula tenui hydrophana obsolete strigata obducta, lineis albis infra suturam et ad peripheriam, lineolisque numerosis parum distinetis infra suturam ornata. Spira conoidea, apice obtuso, rufescente, sutura impressa. Anfractus 5’ convexiusculi, regulariter accrescentes, ultimus convexus, antice deflexus, basi denudatus et ad columellam diffuse fusco tinetus. Apertura obliqua, lunato-ovalis, faucibus lacteis livide limbatis; peristoma vix incrassatum, fusco limbatum ; marginibus distantibus callo 200 tenuissimo fusco junctis, externo brevissime reflexo, irregulariter arcuato, intus pallidior labiato, columellari dilatato, plano, albo, ad acien plus minusve dentato. Diam. maj. 27, min. 24, alt. 31 mm. Cochlostyla montana C. SEMPER, Reise Philippinen, Landmollusken, p. 194, t. 9, fig. 4. — (Helicostyla) PILsBRY, in: Tryon, Manual, ser. I, vol, VII, p. 191, t. 58, fig. 95, 94. — (Orustia) MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 121, no. 492 (Sep. p. 96). — HıDAL60, Atlas, Jam. CXIL, fig. 7, 8. Uochlostyla infausta (SEMPER) PAETEL, Catalog, ed. II, p. 204. Fuss des Monte Data bei Cagayan, Luzon, MÖLLENDORFF erwälnt im Verzeichniss, dass er diese Art auch unter dem Namen C. infausta C. SEMPER von einem Händler erhalten habe und vermuthet, dass SEMPER sie Anfangs unter diesem Namen verschickt habe. 99. Cochlostyla (Orustia) bruguieriana PFEIFFER. Taf. XL, Fig. 7. Testa imperforata, turbinato-globosa, solidula sed haud crassa, nigro-castanea, epidermide hydrophana fusca, obsolete strigata, ante aperturam detrita obducta, strigis latis subregularibus, anfractus superis saturatioribus, purpureis. Spira conoidea apice obtuso, sutura impressa. Anfractus 5 convexiusculi, regulariter acerescentes, ultimus basi minus convexus, initio obtusissime angulatus, ad aperturam epidermide destitutus, breviter descendens. Apertura lunato-ovalis, obliqua, intus albida vel coerulea; peristoma simplex, intus nigro-marginatum, marginibus distantibus, minime junctis, externo brevissimo reflexiusculo, columellari obliquo, strietiusculo, planato, albo, haud sulcato, intrante. Diam. maj. 28, min. 25, alt. 27 mm. Helix Bruguieriana PFEIFFER!), Pr. zool. Soc. London 1845, p. 44; MARTINI-CHEMNITZ, ed. II, p. 299, t. 44, fig. 3, 4; Monogr. Helie. viv., vol, p. 224. - REEVE, Conch. icon., t. 8, no. 38. — (Helicostyla) ÄLBERS, Heliceen, ed. Il, p. 104. — (H.) PFEIFFER, Versuch, p. 145. — (Axina) MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. I, 1) T. imperforata, turbinato-globosa, solida, nigro-castanea, epidermide hydrophana, fusca, strigata, sursum pallescente obducta; spira conoidea apice obtusa, purpurea, nitida; anfr. 5 convexiusculi, ultimus basi vix convexus, denudatus; columella intrans, obliqua, strietiuscula, planata, alba; apertura lunato-ovata intus lactea; peristoma simplex, brevissime reflexiusculum, intus nigro marginatum. — Diam. maj. 29, min. 24, alt. 24mm. Ber DRUCK VON CARL RITTER G. m. b. H. IN WIESBADEN. REISEN IM RCHIPEL DER PHILIPPINEN VON D* C. SEMPER WEILAND PROFESSOR DER ZOOLOGIE UND VERGLEICHENDEN ANATOMIE IN WÜRZBURG VISSENSCHAFTLICHE RESULTATE Be | ZEHNTER BAND LANDMOLLUSKEN. ERGÄNZUNGEN UND BERICHTIGUNGEN 3 ZUM Ill. BANDE: DIE LANDMOLLUSKEN VoN DR 0. F. VON MÖLLENDORFEF. NACH DESSEN TODE AUF GRUND SEINES NACHLASSES FORTGEFÜHRT VON :LM KOBELT uno FRAU GERTRUD WINTER, GEB. VON MÖLLENDORFF. ZEHNTES HEFT MIT VIER KOLORIRTEN TAFELN IN LICHTDRUCK. WIESBADEN C. W. KREIDEL’S VERLAG 1910. REISEN AhKCHIPEL DER PHILIPPINEN WISSENSCHAFTLICHE RESULTATE ZEHNTER BAND LANDMOLLUSKEN. ERGÄNZUNGEN UND BERICHTIGUNGEN ZUM Ill. BANDE: DIE LANDMOLLUSKEN DR ©. F. VON MÖLLENDORFF. NACH DESSEN TODE AUF GRUND SEINES NACHLASSES FORTGEFÜHRT VON D® WILHELM KOBELT. MIT TEXTABBILDUNGEN UND ZAHLREICHEN KOLORIRTEN TAFELN IN LICHTDRUCK. WIESBADEN CWIRREIDEN.S vnTare 1910. REISEN ARUCHIPEL DER PHILIPPINEN ..P"4 SEMPER WISSENSCHAFTLICHE RESULTATE ZEHNTER BAND LANDMOLLUSKEN. ERGÄNZUNGEN UND BERICHTIGUNGEN ZUM Ill. BANDE: DIE LANDMOLLUSKEN DR 0. F. VON MÖLLENDORFF. NACH DESSEN TODE AUF GRUND SEINES NACHLASSES FORTGEFÜHRT voN D® WILHELM KOBELT uno FRAU GERTRUD WINTER, GEB. VON MÖLLENDORFF. ZEHNTES HEFT MIT VIER KOLORIRTEN TAFELN IN LICHTDRUCK. WIESBADEN C. W. KREIDEL’S VERLAG 1919. 201 p- 171. — (Axina) PFEIFFER-CLessin, Nomenelator, p- 199. — (Axina) PILsBRY, in: Tryon, Manual, ser. Il, vol. VII, p. 166, t. 40, fig. 6, 7, t. 57, fig. 77, 78. — (Orustia) MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p- 121, no. 493 (Sep. p- 96). — Hınar6o, Atlas, lam. LXXIH, fig. 3, 4. Tablas. Bildet bei MÖLLENDORFT den Mittelpunkt eines eigenen Formenkreises, zu dem Ö. seckendorffiana, montfortiana, roissyana, ?solida, decora und retusa gehüren. 100. Gochlostyla (Orustia) seckendorffiana 1. Preirren, Taf. XLI, Fig. 1, 1a. Testa imperforata, turbinata, solida, oblique striatula, vix nitida, castanea, sub epidermide cinerea vel cinereo-fusca spiraliter fusco lineata et fasciata, apice coeruleo, plano. Spira elevata, sutura impressa. Anfractus 5", convexi, regu- lariter accerescentes, ultimus dimidiam longitudinem subaequans, sat ventrosus, antice haud descendens, circa columellam obliquam, latam, albam unicolor nigricans.. Apertura perobliqua, rotundato-tetragona, intus albida vel albido- coerulea; peristoma subexpansum, fuscum, margine basali breviter reflexo, cum columella basi subdentata angulum formante. Helix Seckendorffiana L. PFEIFFER'), in: Zeitschrift f. Malacozool. 1847, p. 12; MARTINI & CHEMNITZ, ed. II, vol. I. 12, p. 308, t. 52, fig. 7, 3; Monogr. Helie. vivent., vol. I,“p. 220. — (Helicostyla) PıLsBry, in: Tryon, Manual, ser. II, vol. 7, t. 37, fig. 49. — (Orustia) MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 121 (Sep. p. 96), no. 494. — (Helicostyla) ALBERS- von MARTENS, Heliceen, ed. II, p. 175. — (H.) PFEIFFER, Nomenclator, p. 205. Tablas. MÖLLENDORFF hat sich an dem im Berliner Museum befindlichen Originalexemplar iu de rn . tn * N) * aus der Sammlung des Grafen SECKENDORFF überzeugt, dass die Art eine grössere Form der €. erossei HıpaL6o ist, auf ein abgeriebenes Exemplar gegründet. 1) Testa imperforata, turbinata, solida, glabriuscula, nitida, castaneo-fulva, spira elevata, apice obtusa coerulea anfr. 5 convexi, ultimus ventrosus, antice non descendens, basi castaneo-nigricans; columella obliqua, lata, alba, basi sub- dentata; apertura rotundato-subtetragona, intus albida; peristoma subexpansum, fusco-limbatum, margine basali reflexo, cum columella angulum formante. — Diam. maj. 34, min. 29, alt. 32 mm. Hab. in insulis Philippinis? Semper, Philippinen II. X. (v. Möllendo rff-Kobelt, Landschnecken Xi. 35 202 100a. Cochlostyla (Orustia) seckendorffiana Urossei Hınauco. Taf. XLI, Fig. 2, 2a. Testa imperforata, subgloboso-conoidea, apice obtusa, solidiuscula, opaca, non nitens, vix striatula, sub epidermide einereo-fusca transversim (i. e. spiraliter) fusco lineata, nigricans, Anfractus 4—4', convexi: primi nudi, coeruleo-nigricantes, ultimus '/s longitudinis subaequans, basi minus convexus. Apertura rodundato- subquadrangularis, intus coerulea vel coeruleo-fusca; columella obliqua, sub- dilatata, alba; peristoma nigrum, vix reflexum. — HipAL6o. Diam. maj. 25, min. 25, alt. 26 mm. Cochlostyla Crossei HIDAL60, in: Journal de Conchyliologie 1887, vol. 35, p. 141, t. 5, fig. 4 — (Calocochlea) PıLspry, in: ‘'Tryon, Manual, ser, II, vol... pı 156,4. 56, 10.154, 58. Agcalatao bei Badajoz auf Tablas. Die Abbildung nach einem Exemplar der MÖLLENDORFF'schen Sammlung: es ist erheblich grösser, als der IrparGo’sche Typus. HınaLGo bemerkt zu dieser Art, die sich wesentlich nur durch ihre etwas breitere Gestalt von der typischen U. Seckendorffiana PFr. unterscheidet: „Cette espece presente des analogies avec les Cochlostyla dimera, C. glaucoophthalma, C. libata et avec Helix carbonaria. Elle se distingue de la premiere de ces especes par sa coloration, son epi- derme, et sa forme gön6rale plus ventrue; de la deuxicme, par sa forme generale et son epiderme:; de la troisicme par sa coloration et son p6ristome; de la quatri&me, enfin, par son dernier tour non anguleux et par la coloration de va columelle.* 101. Cochlostyla (Orustia) montfortiana Preirrer. Taf, XLI, Fig. 3. Testa imperforata, turbinata, crassa, ponderosa, nigricanti rufa, epidermide fuseo- cinerea, hydrophana induta; spira conoidea, apice violaceo-purpurascens, nuda, nitida, obtusa. Anfractus 4'/s vix convexiusculi, ultimus angulatus, angulo antice evanescente. Columella deelivis, callosa, alba, bası subdentata. Apertura sub- tetragona, intus nitide alba, sericea; peristoma breviter reflexum, nigro-fusco limbatum. Diam. maj. 34, min. 27, alt. 25 mm. Helix montfortiana PFEIFFER, in: Pr. zool. Soc. London 1846, p. 35; Mon. Heliceor. viv., vol. I, p. 225. — Ree£ve, Conchol. icon. Helix, sp. 76. — (Axina) ÄALBERS-VON MARTENS, Heliceen, ed. II, p. 171. — Tablas. 203 (A.) PıtsßrY, in: Tryon, Manual, ser. II, vol. VER p2105, t. 41, fig. 14—16. — (Örustia) MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 122, Sep. p. 97. Zunächst mit C. dimera JOsAS verwandt, aber durch die einfarbige festsitzende Epidermis und die deutliche Kante gut unterschieden. 102. Cochlostyla (Orustia) dimera Joxas. Taf. XLI, Fig. 4—6. Testa imperforata, subgloboso-eonica apice obtusa, tenuiuscula, subdiaphana, nitida, epidermide viridi-flava, opaca. Anfractus 5 convexi, oblique striati, ultimus altitudine caeteros aequans, primi purpurascentes, inferi albi, faseia fusco-nigra supra et infra suturam ornati, ultimus colore bipartitus: dimidio supremo albo, altero fusco-nigro:; sutura distineta. Apertura obliqua, semilunaris, intus alba, infra medium fusco-tineta; peristoma anguste reflexum, fusco nigrum: columella oblique descendens, albida, dilatata, basi subdentata. Diam. maj. 24—28, alt. 25,5—31 mm. Helix dimera Joxas, Mollusk. Beiträge, in: Abhandl. Naturw. Verein Hamburg 4 1846, vol. I, p./23, t. 11, fig. 19J/{=- PFEIFFER, in: MARTINL & CHEMNITZ, Conch. Cab., ed. II, vol, I. 12, p. 299, t. 50, fig. 5, 6; Mon. Helie, vivent., vol. I, p. 225. — (Helicostyla) ÄALBERS-VON MARTENS, Heliceen, ed. IH, p. 175. — (H.) PrEIFFER, Nomenclator, p. 204. — RrEvE, Conchol. icon., sp. 61. — (Cochlostyla) Semper, Reise Philipp., p. 187. — 3Qo- HıparGo, in: Journal de Conchyliologie 1887, vol. 35, p. 141 — {Orustia) MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 122, no. 496, Sep. p. 97 (mit var. basizona, anozona und obscura). Tablas (nicht Mindanao) fide MÖLLENDORFF. MÖLLENDORFF unterscheidet im Verzeichniss drei Farbenspielarten: mut. dasızona (Fig. 5, 5a), breiter, mit stärker gewölbten Umgängen und einer helleren Zone an der dunkel gefärbten Basis, mut. anozona, die sich in der Sammlung noch nicht hat finden lassen, und mut. oöscura (Fig. 6), eine prachtvolle dunkle Form, die in ihrer stärksten Ausprägung nur noch eine helle Binde auf der oberen Hälfte der Windungen und die weisse Spindel von der hellen Grundfarbe übrig behalten hat. 3* 204 103. Cochlostyla (Orustia) martensi MÖLLENDORFF. Taf. XLI, Fig. 7. Testa subeonoideo-globosa, solida, subtiliter sed distinete striatula mieroscopice spiraliter lineata, fulvo-castanea, taeniis 3, prima perangusta ad suturam, altera sat lata peripherica, tertia columellari fusco-atris ornata, cuticula hydrophana albida, plerumque solum ad suturam anfraetus ultimi persistente obducta. Spira sat elevata apice obtuso violascescente. Anfractus 5 convexiusculi, ultimus bene convexus. Apertura modice obliqua, late elliptica, parum excisa; peristoma parum expansum, reflexiusculum, fusco marginatum; columella lata, alba, oblique substriete descendens, basi truncata, subdentata. — MLLDFF. Diam. maj. 30, alt. 31, apert. lat. 20, long. 19, alt. 17 mm. Cochlostyla libata var. d., Hıpat6o, in: Journal de Conchyliologie 1887, vol. 35, p. 148,1. 9,.h0.2D. Cochlostyla (Orustia) wmartensi MÖLLENDORFF, Verzeichn. philipp. Landmoll., in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 123, no. 502; Sep. p. 98. Nord-Luzon: Benguet. 104. Cochlostyla (Orustia) roissyana Fürussac. Taf. XLII, Fig. 1, 1a, 2, 3, 4. Testa impertorata, subglobosa, erassiuscula, laeviuscula, subtilissime oblique striata, albida vel lutescenti-albida, sub epidermide hydrophana fasciis nigro-fuseis varie colorata, interdum nigrescens. Spira convexo-conica, apice plano, lutescente. Anfractus 5 convexiusculi, regulariter cerescentes, ultimus ventrosus, antice des- cendens tum ascendens. Üolumella declivis, strietiuscula, plana, plerumque alba. Apertura modice obliqua, irregulariter lunato-eireularis, intus alba; peristoma album vel nigro limbatum, expansum. Diam. maj. 38, min. 34, alt. 32 mm. Helix Roissyana (Helicostyla) Ferussac, Prodrome 319 ter: Hist. t. 104, fig. 2, 3. — DesHayss'!), Enceyel. method. II, no. 149, p. 265. — SOWERBY, in: Pr. zool. Soc. London 1840, p. 101. — PFEIFFER, in: MARTINI & CHEMNITZ, Conch. Cab., ed. II, vol. I. 12, p- 283, t. 47, fig. 1—5: Mon. Helic. viv., vol. I, p. 250. — & l) Testa orbieulato-conoidea, turbiniformi, apice obtusa, laevigata, fasciis fuscis variabilibus ornata; anfractus 5— apertura subsemilunari; columella recta, lata, depressa, alba: labro obtuso, nigro, vix reflexo. — Diam. bas. 32 mm. ’ > 205 (Helicostyla) ALBErRS-vox Martexs, Helieeen, ed. II, p. 175. — PFEIFFER, Nowitates Conch., vol. III, p. 497, t. 107, fig. 10, 11. — Reeve, Conchol. ieon., sp. 73. — (Cochl.) SEMPER, Reise Philipp., p. 185. — (C.) Hınarao, Obras malac. I, t. 5l, fig. 1—7. — (Calocochlea) PıLsgry, in: Tryon, Manual, ser. II, vol. VII, p. 151, t. 30, fig. 23—28. — (Hel.) PFEIFFER, Nomenclator, p. 204. — (Orustia) MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 122, no. 497, Sep. p. 97 (mit var. lutea Prr., subatra PıLsBry und eutieularis MLLDFF.) Mindoro. Eine in der Zeichnung äusserst veränderliche Art. Schon Prkirrer sagt von ihr: „Variat testa alba, epidermide flavescente obducta, varie nigricanti-fasciata, vel saturate castanea, epidermide crassa, opaca, hydrophana, — vel fere tota nigra ete.“ — Der F£russac’sche Typus ist gelb mit dunklen Binden. etwa unserer Fig. 1 entsprechend. MÖLLENDORFF erkennt drei Hauptformen an: Forma /ztea Prr. (Fig. 2), einfarbig hellgelb, mit einer helleren Binde auf der Oberseite; — var. sudatra PıLsery (Fig. 3 PILsBry, Manual, t. 30, VII, fie. 28), fast einfarbig dunkel chocoladebraun, von der vorletzten Windung ab mit einer helleren Binde unter der Naht: — und var. ceztewlaris (Fig. 4), auf der letzten Windung mit einer festsitzenden grauen hydrophanen Cutieula umzogen, welche nur unter der Naht eine mehr oder minder ausgesprochene schwarzbraune Fleckenreihe erkennen lässt und ausserdem an der Mündung abgerieben ist. Die Spindel ist bei dieser Form nicht weiss, sondern bräunlich überlaufen. Die abgebildeten Exemplare liegen in der MÖLLENDORFF'schen Sammlung. 105. Cochlostyla (Orustia) gertrudis n. Taf. XLIL, Fig. 5. ” Testa imperforata, conoideo-semiglobosa, crassa, striata, fulvescens, epidermide tenui fusca, non nitente induta; spira convexa, obtusa, apice rubella. Anfractus 5 convexiusculi, ultimus convexior, dimidium altitudinis formans, medio obsolete angulatus, antice vix descendens; columella stricta, declivis, lata, albida. Apertura obliqua, subtetragono-lunaris, intus alba; peristoma subincrassatum, vix expansius- culum, fusca limbatum. — L. Prr. Diam. maj. 37, min. 53, alt. 27 mm. Helix solida L, Preirrer, in: Pr. zool. Soc. London 1851, July, nee Bulimus solidus L. Prr., Mon. Helic. viv., vol. I, p. 285. — REEvE, | | | | ö | | | se en, D En. GEHEN ZU. n$ En =—— km or —— x = 206 Conchol. ieon., sp. 114. — PFEIFFER, Monogr. Helic. viv., vol. III, p. 187. — (Calocochlea) PıLsBry, in: Tryon, Manual, ser. II, vol. VII, p. 153, t. 30, fig. 22. — MÖLLENDORFE, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 122, no. 498, Sep. p. 97. Helix sphaerion L. PFEIFFER, in: MARTINI-CHEMNITZ, Conch. Cab., ed. II, t. 42, fig. 5, 6 (nec SOWERBY). Mindoro? Romblon. MÖLLENDORFF hat über diese Art nicht in’s Reine kommen können. Die Form von Romblon, die er für solida nimmt, stimmt zwar in der Gestalt befriedigend mit der Abbildung in MARTINI-CHEMNITZ, hat aber eine ganz andere Zeichnung, zahlreiche braune Spiralbinden, die nur schmale Zwischenräume der Grundfarbe übrig lassen, und sowohl oben als unten eine breite Zone frei lassen, während PFEIFFER’s Figur Radiarstriemen zeigt. — Einen neuen Namen muss die Art aber unter allen Umständen haben, da Bul. solidus PFR. ebenfalls eine Cochlostyle ist. 106. Coehlostyla (Orustia) decora Anams & ReEve. Taf. XLII, Fig. 6, 6a. Testa subglobosa, solidula, leviter striatula, lineis spiralibus tenuissimis decussatula, pallide flavescens, cuticula luteo-cornea late castaneo-strigata obducta, opaca. Spira conoideo-semiglobosa apice obtuso. Anfractus 4'/; convexiuseuli, ultimus obtuse angulatus, basi denudatus, nitens. Apertura modice obliqua, rotundato- rhomboidea; peristoma vix expansum, anguste albolimbatum; columella recta, dilatata, sat excavata, oblique substriete descendens, versus basim subdentata. — MLLDFF. Diam. maj. 28, alt. 25, apert. lat. 17, long. 17, alt. 15 mm. Helix decora Apams & Reeves, Voy. Samarang, Moll., p. 62, t. 16, fig. 7. — Cochlostyla (Or.) MÖLLENDORFF, Verzeichniss Moll. Philipp., in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 122, no. 499, Sep. p. 97. Cochlostya (Orustia) strigata QUADRAS & MÖLLENDORFF, in: Nachrbl. D. malak. Ges. 1894, vol. 26, p. 97. Romblon. — Apaus & REEVE geben Mindoro an, doch ist die Art dort nicht wiedergefunden worden. 207 107. Cochlostyla (Orustia) butleri Prairur. Taf. XL, Fig. 7, 8. Testa imperforata, globosa, tenniuseula sed solida, oblique subtilissime striatula, alba, epidermide tenui lutescente, aperturam versus saturatiore induta, in anfraetu ultimo lineis fuseis interruptis spiralibus vel strigis basin versus evanescentibus induta. Columella subrecta, lata, profunde intrans, alba. Apertura obliqua, irregulariter rotundato-lunaris; peristoma simplex album, margine externo vix expanso, basali subinerassato, cum columella angnlum obtusum formante. Diam. maj. 35, min. 31, alt. 31 (28) mm. Helix Butleri L. PrEirrer, Pr. zool. Soc. London 1842, p. 87; Monogr. Helic. viv., vol. I, p. 254; MArrını & CuemnItz, Conch. Cab., ed. Il, vol. I. 12, Helix, p. 284, t. 47, fig. 11, 12 (var. minor). — Prurıppr, Abbild. I, 4, p. 80, t. 4, fig. 12. — ReevE, Conchol. icon., sp. 37. — (Helicostyla) ALBERS-VON MARTENS, Heliceen, ed. II, p. 175. — (Cochlostyla) SEmrEr, Reise Philippinen, p. 193, t. 13, fig. 2, 3, 6; t. 18, fig. 13 (anat.) — (Helix) PFEIFFER, Nomenclator, p. 205. — (Hel.) PıLsgry, in: Tryon, Manual, ser. H, vol. VII, p. 188, t. 37, fig. 50, 51. — (Orustia) MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. XXII, p- 122, no. 501 (Sep. p. 97), mit var. gravida und var. libata. Cochlostyla libata Rve., Conch. icon., no. 35. — PFEIFFER, Monogr. Helic. viv., vol. III, p. 189). Benguet in Nord-Luzon. PFEIFFER hat bereits eine var. »zz2or unterschieden, mit nur 3lmm im grossen Durchmesser. MÖLLENDORFF fügt eine susp. gravida hinzu, die unsere Fig. 5 darstellt, mund zieht ausserdem noch Helix Zibata Rexve (ausschliesslich der var. d bei HmAL6o) hinzu, 108. Cochlostyla (Orustia) elerae MöLLEnDoRrFF. Taf. XLII, Fig. 1, 1a. Testa globoso-conoidea, solida, tenuiter striatula, saturate viridis, sursum pallidior, taenia angusta fusca ad suturam, altera paullo latiore stramineo-lutea pone illam, 1) Testa imperforata, subglobosa, solida, sublaevigata, epidermide fuseula, spiraliter saturatius lineata, obducta; spira semiglobosa, apice obtusa, nuda, fusca; anfractus 4» convexiuseuli, ultimus rotundatus, praecedente non multo latior, basi nudus, luteus, area columellari castanea; columella subverticalis, plana, alla; alba; peristoma fusculum, breviter expansum, margine dextro repando. apertura obliqua, subtetragono-lunaris, intus 2085 tertia ejusdem coloris sub peripheriam et inter cas varliis taeniolis cuticulae hydrophanae pallide stramineis pieta. Spira valde elevata apice plano lutescente. Anfractus 5"; convexiusculi, ultimus sub peripheriam paululum subangulatus, basi planulatus, aut concolor viridis aut taeniolis nonnullis angustis cuticulae pietus, eirca columellam taenia fusca intrante ornatus, antice breviter descendens. Apertura valde obliqua, ovalis, sat excisa; peristoma latiuscule expansum, reflexiuseulum, nigromarginatum, intus albo-labiatum. Columella lata subexcavata, oblique substricte descendens. — MLLDFE. Diam. maj. 29— 30, alt. 30—33,5 mm. Cochlostyla (Orustia) elerae MÖLLENDORFF, in: Nachrbl. D. malak. Ges. 1896, vol. 28, p. 87; Verzeichniss philipp. Landmoll., in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 123, no. 504; Sep. p. 98. — HipArco, in: Journ. de Conchyliologie 1896, vol. 34, p. 215 (elevae ex err.). Nord-Luzon: Kasiguran im Distrikt Principe. 109. Cochlostyla (Orustia) eurta SOwERBY. Taf. XLII, Fig. 2, 3. Testa imperforata, ovato-conica, erassiuscula, subtiliter subirregulariterque striatula, lutea, epidermide hydrophana strigata et marmorata induta, apice rubella, nitida. Spira elevata, conica, obtusiuscula, sutura impressa. Anfractus 6 planulati, ultimus antice paululum descendens, basi fascia lata brunnescente et epidermide, saepe distinete radiata grisea ornatus. Columella obliqua, alba, introrsum valde dilatata, dentato-truncata. Apertura parva, coaretata, obliqua, irregulariter semiovalis; peristoma erassiusculum, album, nitidum, breviter reflexum. — PFR. Diam. maj. 25, mm. 23, alt. 34 (sec. PFk. 25) mm. J ) ’ Helix curta SOWERBY, in: Pr. zool. Soc. London 1541, p. 20. — PFEIFFER, Symbolae Ill, p. 70. (Achatina?) Symbolae I, p. 133; Monogr. Helie. vivent., vol. I, p. 223. — MARTINI & CHEMNITZ, Conch. Cab,., ed. II, vol. I. 12, p. 429, t. 150, fig. 8, 9. — REEVvE, Conch. icon., sp. 34. — HiDAL6o, in: J. de Conchyl. 1887, vol. 35, p. 140. — Pırsgky, in: T'ryon, Manual, ser. Il, vol. VI, p- 192, t. 37, fig. 47, 48. — (Örustia) MÖLLENDORFF, Ver- zeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 123, no. 505 (Sep. p- 95), mit subsp. nigrescens. Nord-Luzon bei Balanan in der Provinz La Union. w \ 209 2 ist eine auffallend lang ausgezogene Form, welche den Namen czrtia nicht verdient; auch nach ’ S R TER r PR B* Preirrer’s Methode gemessen, hat sie immer noch 29mm Höhe, während PFEIFFER nur Die beiden abgebildeten Exemplare aus MÖLLENDORFF's Sammlung. Fig. 2 25 mm angiebt; PıLsBrY misst nach unserer Methode 29 mm, unser Exemplar hat 34 mm — Fig. 4 ist var. n2grescens MLLDrF., bei gleicher Höhe etwas breiter, die beiden letzten Windungen viel dunkler gefärbt, die Basis kastanienbraun mit helleren Striemen, an der Peripherie der letzten Windung mit einer dunklen Binde. 110. Cochlostyla dilatata L. Preirrer. Testa imperforata, ovato-conica, obtusiuscula, solida, oblique striata, subtilissime punctata, castanea, superne fulva; anfractus 6 planiusculi, ultimus ad suturam albo-unifasciatus, spira multo brevior; columella subreeta, callosa, alba, dilatata; apertura obliqua, late semiovalis, intus lactea; peristoma subinerassatum, expansum, margine basali reflexo, appresso. — L. Prk. Diam. maj. 22, alt. 34 mm. Bulimus dilatatus L. PFEIFFER, in: Pr. zool. Soc. London 1846, p. 42; Monogr. Helie. viv., vol. II, p. 8. — (Orustia) MÖLLENDORFF, Verzeich- niss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 123, no. 507 (Sep. p. 98). Nord-Luzon. Die Ansichten über diese Art sind sehr geteilt. MÖLLENDORFF führt sie in seinem eebliebene Art auf, Verzeichniss als eine von Ü. curta verschiedene, aber ihm unbekannt g ohne sich über den Unterschied weiter zu äussern. HıpaLGco (in J. de Conch. 1887) vereinigt Bul. dilatatus REEVE sp. 69 mit Bul. ceurtus, erklärt aber Bl. dilatatus Prn. für gut durch die ungezahnte Spindel unterschieden. — Pırssry hat sich bei einer grösseren Serie überzeugt, dass die Spindelbildung sehr wechselnd sei und stellt alle dunkler gefärbten Formen mit weisser Binde unter der Naht und schwachem oder fehlendem Spindelzahn als var. di/atata zu C. curta. 111. Cochlostyla (Orustia) retusa PrEirrer. Testa imperforata, subglobosa, apice retusa, tenuis, laevigata, basi concentrice striolata, castaneo-fulva, albo late strigata et flammulata, epidermide hydro- phana, albida, decidua partim induta, sursum pallescens, castaneo-fasciata; spira brevis; anfractus 4 convexiusculi, ultimus subangulatus, vix descendens; columella intrans, alba, superne dentato-dilatata; apertura rotundato-lunaris, intus margari- g £ ER tacea; peristoma late expansum, reflexiusculum. — L. Prr. Semper, Philippinen. II. X (v. Möllendorff-Kobelt, Landschnecken X). 96 210 Diam. maj. 28, min.. 24, alt. 20 mm. Helix retusa PFEIFFER, in: Pr. zool. Soc. London 1845, p. 132. — MARTINI & Cuemnıtz, Conch. Cab, ed. I, vol. I. 12, p. 285, t. 47 fie. 9, 10; Monogr. Beliceor. vivent., vol. 1, p. 255. — > PrıLıppt, Abbildungen, vol. II. 11, p. 84, t.7, fig. 27 tEEVE, Conch. icon., sp. 82. — (Corasia) ALBERS, Heliceen, p- 112. — (Calocochlea) PıLsgry, in: Tryon, Manual, ser. II, vol. VII, p. 157, t. 56, fig. 59, 60. — (Orustia) MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 122, no. 500; Sep-ip: 97. Mindanao (Fungairino) fide MÖLLENDORFF; Samar ? Fehlt in der MÖLLENDORFF’'schen Sammlune. 112. Cochlostyla (Orustia) leucophaea SowErgr. Taf. XLII, Fig. 4, 5. Testa imperforata, ovato-pyramidata, apice obtusa, crassiuscula, oblique striata, saturate rufa, sursum pallescens, epidermide hydrophana cinerascente induta. Spira regulariter conica; sutura distineta. Anfraetus 6—7 planiuseuli, interdum irregulariter distanterque costellati, ultimus epidermide irregulariter fenestrata indutus, spira multo brevior, antice descendens, ad aperturam nudus, interdum fascia distineta peripherica ornatus. Columella subrecta, alba, dilatata, basi plus minusve oblique dentato-truncata. Apertura subtrapeziformis, intus coeruleo- albida labio albo; peristoma subincrassatum, expansum, rufo-vel rufo-fusco marginatum. Diam. maj. 34, min. 29, alt. 50 mm. Ilelix leucophaea SOWERBY, in: Pr. zool. Soc. London 1841, p. 18. — DELESSERT, Recueil, t. 39, fig. 1. — (O.) MARTENS, in: ALBERS, Heliceen, ed. II, p. 178. — (O.) Preirrer, Nomenclator, p. 208. — (0.) C. Semper, Reise Philippinen, p. 206, t. 13, fig. 5, t. 18, fie. 20 (anat.) — (O.) Pırssry, in: Tryon, Manual, ser. II, vol. VIII, p. 6, t. 1, fig. 7, 8. — (Orustia) MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 124, no. 508 (Sep. p. 99), mit var. subfenestrata n. Bulimus leucophaeus L. PFEIFFER, Symbolae, vol. II, p. 47; Mon. Heliceor. viv., vol. U, p. 5. — Marrını & CHeamırz, Conch. Cab., ed. I, 211 vol. I. 13, p. 176, t. 52, fig. 4 — ReEve, Conch. icon., Bulimus sp. 50. — (ÖOrthostylus) ALzers, Heliceen, p. 136. Mittel- und Nord-Luzon. Im Verzeichniss unterscheidet MÖLLENDORFF als subsp. szöfenestrata von Tiagan in Nord-Luzon eine schr hübsche und in der Zeichnung constante Form, die wir Fig. 5 abbilden. Sie ist etwas schlanker und kleiner als der Typus und zeichnet sich durch eine weisse Zone unterhalb der Naht aus, in welcher die Cutieula, wie bei C. fenestrata, fensterartig durchbrochen ist. Manche Exemplare zeigen auch eine ausgeprägte weisse, an beiden Seiten braun gesäumte Peripherialbinde auf dem letzten Umgang. 113. Cochlostyla (Orustia) glaueophthalma Prrirren. Testa imperforata, ovata-oblonga, solida, striatula, nigro-castanea, epidermide hydrophana fusco-cinerea strigata; spira convexo-conica, apice saturate coerulea, obtusa; sutura impressa. Anfractus 5 convexiusculi, ultimus spira brevior, basi obsolete angulatus; columella subdeelivis, dilatata, plana, alba, basi subdentata. Apertura obliqua, truncato-ovalis, intus livida; peristoma simplex, brevissime expansum, margine dextro repando. — L. Prr. Long. 36, diam. 25, alt. apert. 19, lat. 14 mm. Bulimus glaucophthalmus L. PFEIFFER, in: Monogr. Helic. vivent., vol. 11I, p. 297. — MARTINI-CHEMNITZ, Conch. Cab., ed. II, vol. 13, t. 31, fir. 1, 2. — (Orthostylus) PrEIFFER-CLessin, Nomenclator, p- 208. — (O.) Pırspry, in: Tryon, Manual, ser. II, vol. VII, p- 7, t. 1, fig. 3. — (ÖOrustia) MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, no. 505, p. 123 (Sep. p. 98). _ Philippinen, der Fundort nicht sicher bekannt; die Art scheint auf dem einzigen im Conchylien-Cabinet abgebildeten Exemplare der CuninG’schen Sammlung zu beruhen. 7. Seetion. DRYOCOCHLIAS MÖLLENDORFF. Cochlodryas (ex parte) MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. Il, p. 176. — PFEIFFER, Nomenclator, p. 206. Helicostyla (ex parte) Pırseey, in: Tryon, Manual, vol. VIII, p. 186, vol. IX, p- 225. 36* » 212 Dryocochlias MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 124 (Sep. p. 99). Typus: Cochlostyla metaformis FE£r. MÖLLENDORFF hat im Verzeichniss für die näheren Verwandten der Cochlostyla metaformis F£r., welche von den älteren Autoren theils zu ex, theils zu Aulmus gerechnet werden, eine eigene Section errichtet, zu welcher er neben der engeren Verwandtschaft der Typus noch die Formenkreise von C. frater FEr. und C. satyrus BroD. rechnet, während er Cochlodryas MARTENS auf die Formenkreise von C. smaragdina Rve. und €. Zolychroa SOW. beschränkt. 114. Gochlostyla (Dryocochlias) tephrodes L. Preirrer. Taf. XLIV, Fig. 1. Testa imperforata, subglobosa, oblique irregulariter striata, solida, ponderosa, lutescens seu straminea, summo rufa, sub epidermide cinerea hydrophana strigata fasciis 4 latis rufo-vel nigrofuscis ornata. Spira convexa apice plano, rufo: sutura distineta submarginata. Anfractus 4'/; convexi, supremi depressi, ultimus rotundatus, antice longe descendens, tum deflexus et iterum ascendens, fascia infera columellam eingente. Columella lata, alba, supra subarcuata, dein obsolete dentata. Apertura perobliqua, lunato-eircularis, faueibus albis; peristoma album, reflexum. 99 Diam. maj. 38, min. 33, alt. 37 mm. Helix tephrodes L. PrEIFFER, in: Pr. zool. Soc. London 1842, p. 154; Monogr. Helie. vivent., vol. I, p. 254"). — REEVE, Conchol. icon., sp. 112. — (Helicostyla) ALBERS, Heliceen, p. 104. — MARTENS, ed. II, p. 175. — (Hel.) PrEiFFER, Nomenclator, p. 205. — (Hel.) Pırsgey, in: Tryon, Manual, ser. II, vol. VII, p. 183, t. 31, fig. 39. — (Dryocochlias) MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 124, no. 509 (Sep. p. 99). Mittel-Luzon (Pangaonan, Sambales). 1) Testa imperforata, subglobosa, solida, ponderosa, superne rufa, strigis latis epidermidis cinereae hydrophanae fere obteeta, basi straminea, rufo fasciata; anfractus 41/2 convexi, supremi depressi, rotundati, rufescentes; columella lata, alba subareuata; apertura lunato-eireularis, intus alba; peristoma simplex, reflexum. — Diam. maj. 37, min. 33, alt. 30 mm. 213 115. Cochlostyla (Dryocochlias) metaformis Pürussac, Taf. XLIV, Fig. 2—8, Testa imperforata, oblongo-ovata, solida, laevis, lutea vel albida, apice rubescens, unicolor fascia basali tantum circa columellam, saepius fasciis nigrieantibus, in anfractu ultimo 4, ornata, epidermide hydrophana deeidua induta. Spira elongato-conica apice obtuso; sutura linearis, distineta. Anfractus 5"; convexi: ultimus spira brevior, interdum inflatus, antiee breviter descendens. Apertura obliqua, lunato-ovalis, intus lactea; peristoma incrassatum, album, breviter reflexum. Diam. maj. 35, min. 30, alt. 42 mm. ‚s2/ Helix metaformis F£russac, Prodrome, p. 322, Hist., t. 108, fig. 2. — SOwerBY, in: Pr. zool. Soc. London 1841, p. 17. — DELESSERT, Recueil Coq. Lamarck, t. 39, fig. 3. — (Cochl.) PFEIFFER, Symbolae, I, p. 42. — Marrtısı & CHemnITz, Conch. Cab., ed. II, vol. 1. 12, p. 289, t. 49, fig. 1-3. — Monogr. Helie. viv., vol. I, p- 222. — ReEEvE, Conchol. icon., sp. 70. — (ÖOrthostylus) ALBERS, Heliceen, p. 136. — MARTENS, ibid., ed. II, p. 177. — (Cochl.) SEMPER, Reise Philippinen, p. 192, t. 13, fig. 16, t. 18, fig. 21. — Hiıparco, J. de Conchyl. 1887, p. 149. — (Helicostyla) PıLspry, in: Tryon, Manual, ser. II, vol. VII, p- 186, t. 36, fig. 25—29. — (Dr.) MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 124, no. 510 (Sep. p. 99) cum var. a—f. Helix hydrophana SOwErBy, in: Pr. zool. Soc. London 1840, p. 88. — (Bul.) PrEIFFER, Symbolae, vol. II, p. 46. — (Helix) MARTINI-CHEMNITZ, ed. II, vol. I. 12, p. 290, t. 49, fig. 8, 9; Monogr. Helic. viv.. vol. I, p. 222. — ALbErs, Heliceen, p. 136. — R£EVE, Conch. ieon., sp. 69. — (Cochlodryas) MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. II, p. 177. — lIıparco, in: J. de Conchyl. 1887, vol. 35, p. 148. — Pırseey, in: Tryon, Manual, ser. II, vol. VI, Mittel-Luzon. 1) Testa imperforata, obovata, tenuiuseula, lutescens, fasciis rufis ornata, nitida, epidermide tenuissima, subpellucida, hydrophana induta; spira apice obtusissima; anfractus 4a convexiuseuli; eolumella subreeta, lata, nivea, in tuberculum obsoletum producta, nigro-areolata; apertura lunato-rotundata, intus nitidissima alba; peristoma subincrassatum, parım expansum, candidum. — Diam. maj. 28, min. 25, alt. 24 mm. — Prx ı 214 Eine sehr veränderliche Form, von welcher MÖLLENDORFF in seinem Verzeichniss ausser ©. hydrophana Sow., die er glatt mit dem Typus vereinigt, sechs Unterarten unter- scheidet. HıpAarGo führt hydrophana als eigene Art auf und Prrsprv schliesst sich ihm an, allerdings mit der Bemerkung: „Very closely allied to ©. metaformis, but smaller, thinner, with a less thickened, non dentate columella.* Die von MÖLLEMDORFF aufgeführten Varietäten sind: a, Subsp. ovularis MEnkE (Taf. XLIV, Fig. 5). 1520 von MENKE im Catalog der MArsgBurg’schen Sammlung, p. 4, allerdings sehr kurz beschrieben (T. ovato-conoidea, obtusissima, imperforata, luteo-fuscescente, apertura alba; columella subunidentata; labro reflexo. — Alt. 10, diam. 12), von PFEIFFER auf das Orginalexemplar hin mit metaformis F£r. vereinigt. Sie unterscheidet sich vom Typus durch das Zurücktreten der Bänderung, von der bei dem abgebildeten Exemplare nur das Band um die Spindel vorhanden ist, und die völlig erhaltene, graue, dunkler gestriemte hydrophane Epidermis. Doch kommen an demselben Fundorte — Pampanga in der Provinz Nueva Eeija in Mittel-Luzon — auch mehr und minder gebänderte Exemplare vor. Die Grundfärbung ist dunkel bräunlichgelb, der Mundsaum leicht dunkel gesäumt. b. Subsp. atrolabiata MÖLLENDORFF (Taf. XLIV, Fig. 4). Von Tarlae und Pangasinan in Luzon, durch die Färbung sich an die gebänderten Exemplare von ovularis anschliessend, mit dunklerem Apex, schwarz gesäumtem Mund- saum und sehr deutlichem Spindelband. c. Subsp. nana MÖLLENDORFF (Taf. XLIV, Fig. 7). Von Pangasinan in Mittel-Luzon, 35 mm hoch, mit gut erhaltener Cutieula, welche die vier Binden zum Theil verdeckt, stark verdicktem Mundsaum und nur ganz schwachem > < Spindelzahn. DR N d. Subsp. rustica Moussox (Taf. XLIV, Fie. 6). a Es ist das eine der zweifelhaften Formen, über welche die Autoren sehr ver- schiedener Meinung sind. Moussox hat seinen Bulimus rusticus aus Ost-Java beschrieben und sagt über ihn (Moll. Java 1849, p. 114, t. 22, fig. 1): 'Testa imperforata, oblonga solida, striata, castanea, epidermide grisea induta; spira elongato-conica, summo obtuso, nudo; anfractus 6 convexiusculi, pallide unifasciati, ultimus */; longitudinis aequans, subinflatus, fascia nigra et lutea circum regionem umbilicalem ornatus; apertura per- obliqua, lunato-circularis, intus lactea; peristoma breviter expansum, subincrassatum ; columella immersa, lactea, subcallosa, quasi unidentata. — Long. 53, diam. 37 mm. — Hab. frequens in parte .orientali insulae Javae (ZOLLINGER). Trotz dieser bestimmten g 215 Angabe ist aber keine Cochlostyla in Ost-Java wiedergefunden worden. HIDALGo fin: Journal de Conchyliologie 1887, vol. 35, p. 149) bestreitet deshalb das Vorkommen auf Java und macht auf die grosse Aehnlichkeit mit C. metaformis aufmerksam. „Üette espece se rapproche beaucoup du C. meiaformis, mais elle est plus grande, sa forme est plus oblongue, et son ouverture est versante, & la partie inf6rieure. Le peristome est aussi moins rcflchi, la columelle plus dilatee et plus calleuse, caracteres auxquels il convient d’ajouter les particularit6s de coloration ci-dessus mentionds.“ — PıLsery (in: Tryon, Manual, ser. Il, vol. 7, p. 187) führt die Form ebenfalls noch als selbstständige Art auf, sagt aber: „This form is retained separate from C. metaformis only because of its different habitat“. MÖLLENDORFF (Verzeichniss, p. 124) stellt das Vorkommen in Java ausdrücklich in Abrede und deutet die Art auf eine bei Bulacan in der Provinz Nueva Ecija vorkommende Form, von welcher wir ein Exemplar Fig. 6 abbilden. Es unterscheidet sich von Moussox’s Originalfigur durch das Vorhandensein einer starken Peripherialbinde, welche der Naht folgend bis auf die vierte Windung emporsteigt. Hiparco bildet 1. c., t. 5, fig. 6, ein Exemplar mit vier schwarzen Binden ab, genau wie es bei C. metaformıs die Regel ist. Aus MÖLLENDORFF’'s Sammlung liegt mir ein kleineres, nur 43mm hohes Exemplar vor, das ausser der Spindelbinde keinerlei Zeichnung hat. Ich halte unter diesen Umständen MÖLLENDORFF’s Ansicht, dass Bl. rusticus Mouss. als Varietät zu mzeiaformis zu stellen ist, für absolut richtig. e. Subsp. subnivea MÖLLENDORFF (Taf. XLIV, Fig. 5). Von Prineipe in Nord-Luzon, der rustica in Grösse ähnlich (alt. 52, diam. maj. 39 mm), aber breiter und mit einer, wenigstens auf der Oberseite der unteren Windungen, gut erhaltenen Epidermis bedeckt; Färbung gelbbraun mit ausgesprochener, auf den Windungen emporsteigender schwarzbrauner Peripherialbinde und schmaler Spindelbinde; Spindelzahn ziemlich deutlich. f. Subsp. alticola MÖLLENDORFF (Taf. XLIV, Fig. S) aus dem Hochgebirge von Morong. Kleiner, ausgesprochen kegelförmig, festschalig,* die oberen Windungen fast flach, höchstens an der Naht leicht eingezogen, die letzte Windung mit einer dritten Binde zwischen den gewöhnlichen. Von der Oberhaut sind nur Reste erhalten, ein Spindelzähnchen ist kaum erkennbar. 116. Cochlostyla (Dryocochlias) mus Broperıv. Taf. XLV, Fig. 1. Testa imperforata, ovata, apice obtusa, erassiuscula, laevigata, brunnea. Anfractus 5 convexi, ultimus, epidermide alba, hydrophana fere omnino tectus, rufo-strigatus, spiram vix superans; columella dilatata, alba, obliqua, subtruncata; apertura subovalis; peristoma expansum, incrassatum, castaneo-marginatum. — L. Prr. Eu 216 Alt. 44, diam. 30, apertura intus 23 mm longa, medio 16 lata. Bulimus mus BRODERIP, in: sched CuminG: L. PFEIFFER, Monographia Heliceorum vivent. vol. 1], 18548, p. 7. — MARTINI-CHENMNITZ, Conchylien- Cabinet, ed. II Bulimus, p. 174, no. 242, t. 52, fig. 7. — Reeve, Conchologia iconica, t. 20, no. 10. — DESHAYES, in: Firussac, Histoire II, p. 7, t. 52, fig. 7. — (Orthostylus) ALBERS, Heliceen, p. 135. — (O.) ALBERS-MARTENS, Heliceen, ed. II, p. 178. — (Cochlostyla) PFEIFFER-CLEsSIn, Nomen- clator, p. 208. — PıLsBry, in: Tryon, Manual, ser. II, vol. VIII, p- 6, t. 1, fig. 1, 2.— (Dryocochlias) MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in; Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 124; Sep. p. 99. La Union im nördlichen Luzon. Steht zwischen C. Zeaonica und Zeucophaea,; sie ist schlanker als die erstere, breiter als die letztere: die Mündung ist eben so hoch wie das Gewinde oder etwas höher, bei leucophaea ist das Gewinde erheblich höher. 117. Cochlostyla (Dryoeochlias) ceaesar 1. Preirrer. Testa imperforata, &loboso-conica, tenuis, sublaevigata, sub epidermide decidua, fulva alba; spira conoidea, apice obtusula. Anfractus 5'/; modiee convexi, ultimus spiram subaequans; columella fere verticalis, plana, alba, truncato- dentata. Apertura subdiagonalis, lunato-rotundata, intus alba; peristoma album, breviter expansum, margine dextro superne antrorsum dilatato. — L. Prr. Long. 46, diam. 53 mm; apert. intus 23mm longa, 19 lata. Bulimus Caesar L. PFEIFFER, in: Pr. zool. Soc. London 1854, p. 293; (Orthostylus) Versuch, in: Malakozool. Bl. 11, 1855, p. 146; Monogr. Helie. vivent. IV, p. 358. — (ÖOrthostylus) ALBERS, Heliceen, ed. MARTENS, p. 178. — PFEIFFER-CLessin, Nomenclator, p. 208. HıpArGo, in: Journal de Conchyliologie 1887, p. 108, t. 6, fig. 4. — MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. XXL, p: 125; Sep. p. 100. — PırsBry, in: lryon Manual, ser. II, vol. VII, p. 15, t. 5, 52. T. Philippinen (Mus. CUNING). Fehlt in MÖLLENDORFF's Sammlung. es + Druck VON CARL RITTER G. m. b. H. IN WIESBADEN. REISEN IM ARCHIPEL DER PHILIPPINEN VON D* C. SEMPER WEILAND PROFESSOR DER ZOOLOGIE UND VERGLEICHENDEN ANATOMIE IN WÜRZBURG WISSENSCHAFTLICHE RESULTATE ZEHNTER BAND LANDMOLLUSKEN. ERGÄNZUNGEN UND BERICHTIGUNGEN ZUM Ill. BANDE: DIE LANDMOLLUSKEN VON DR 0. F. VON MÖLLENDORFF. NACH DESSEN TODE AUF GRUND SEINES NACHLASSES FORTGEFÜHRT voN D® WILHELM KOBELT uno FRAU GERTRUD WINTER, GEB. VON MÖLLENDORFF. ELFTES HEFT MIT VIER KÖOLORIRTEN TAFELN IN LICHTDRUCK WIESBADEN C. W. KREIDEL’S VERLAG 1911. REISEN IM ARCHIPEL DER PHILIPPINEN VON D* C. SEMPER WEILAND PROFESSOR DER ZOOLOGIE UND VERGLEICHENDEN ANATOMIE IN WURZBURG WISSENSCHAFTLICHE RESULTATE ZEHNTER BAND LANDMOLLUSKEN. ERGÄNZUNGEN UND BERICHTIGUNGEN ZUM Ill. BANDE: DIE LANDMOLLUSKEN DE 0. F. VON MÖLLENDORFF. NACH DESSEN TODE AUF GRUND SEINES NACHLASSES FORTGEFÜHRT VON D® WILHELM KOBELT. MIT TEXTABBILDUNGEN UND ZAHLREICHEN KOLORIRTEN TAFELN IN LICHTDRUCK. WIESBADEN C. W. KREIDEL’S VERLAG 1911. REISEN ARCHIPEL DER PHILIPPINEN u . EMENENE WISSENSCHAFTLICHE RESULTATE ZEHNTER BAND LANDMOLLUSKEN. ERGÄNZUNGEN UND BERICHTIGUNGEN ZUM III. BANDE: DIE LANDMOLLUSKEN voN DR 0. F. VON MÖLLENDORFF. NACH DESSEN TODE AUF GRUND SEINES NACHLASSES FORTGEFÜHRT VON D* WILHELM KOBELT uno FRAU GERTRUD WINTER, GEB. VON MÖLLENDORFF. ELFTES HEFT MIT VIER KOLORIRTEN TAFELN IN LICHTDRUCK. WIESBADEN C. W. KREIDEL’S VERLAG 1911. 1185. Cochlostyla (Dryocochlias) unica L. Preirrer. m 2 j ri, . . Testa imperforata, globosa, solidiuseula, oblique striatula, albida: sutura profunda; } ea E Be; Aa anfractus 5'/s inflatı, supremi planiusculi; columella profunde intrans, areuata, subcanalieulata; apertura perobliqua, subeireularis, intus alba: peristoma late expansum, intus fulvidum, marginibus approximatis, basali incrassato. — L, Prr. Diam. maj. 38, min. 31, alt. 19 mm. Helix unica L. PFEIFFER, in: Pr. zool. Soc. London 1842, p. 51; Monogr. Heliceor. vivent, vol. I, p. 203. — REEVE, Conchol. icon., t. 18, no. 74. — (Callicochlias) L. Preirrer, Versuch, in: Malakozool. Bl. Il, 1855, p. 188. — (Helicostyla) Pırsery, in: Tryon, Manual, ser. II, vol. VII, p. 189, t. 36, fig. 33. — (Dryocochlias) MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p- 125; Sep. p. 100. Mindanao (Mus. CuuınG). Fehlt in MÖLLENDORFF’s Sammlung und ist anscheinend noch nicht wiedergefunden. 119. Cochlostyla (Dryocochlias) lacera L. Preırrer, Testa imperforata, ovato-globosa, solida, vix striatula, fusca, epidermide lacera fusco-cinerea variegata; spira semiglobosa obtusa; sutura pallide filomarginata, superne plana, tandem profunda. Anfractus 4'/; superi vix convexiusculi, duo ultimi rotundati, ultimus antice subascendens. Apertura obliqua, subtetragono- ovalis, intus livida; peristoma breviter expansum et reflexum, margine columellari substricto, plano, dilatato, cum basali angulum formante. — L. Prr. Diam. maj. 33, min. 27,5, alt. 30 mm, Helix lacera L. PFEIFFER, in: Pr. zool. Soe. London 1853, p. 126; (Helicostyla) Versuch, in: Malak. Bl. 1855, p. 145; Monogr. Heliceorum vivent., vol. IV, p. 206. — REEVvE, Conchol. ieonica, sp. 1266. — (Helieostyla) MARTENS, in: ALBERS, Heliceen, ed. I, p. 175. — PFEIFFER-CLESSIN, Nomenclator, p. 208. — PıLsgry, in: Tryon, Manual, ser. II, vol. 7, p. 189, t. 59, fig. 1,2. — MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p- 125; Sep. p. 100. Philippinen. Fehlt in MÖLLENDORFF’s Sammlung. Semper. Philippinen. I. XI (v. Möllendorff-Kobelt, Landschnecken ST): 38 b. Formenkreis der C. frater FER. Eine der schwierigsten Abteilungen der Gattung, über deren einzelne Formen kaum zwei Autoren derselben Ansicht sind. Ihre Verbreitung ist auf die Inseln Negros, Panay und Guimaras beschränkt; von Negros allein erkennt MÖLLENDORFF fünf Arten und mehrere Varietäten an. Ich gebe nachfolgend die von ihm unterschiedenen Arten an. Den PFEIFFER’schen Namen PDulimus ventricosus CHEMNITZ hat auch MÖLLENDORFF vollständig fallen lassen, da die Figuren 1007 und 1008 im Conchylien-Cabinet wahr- scheinlich überhaupt keine Cochlostyla, sondern eine Varietät von Ziguus jasciatus dar- stellen, jedenfalls aber mit der Gruppe nodilis — frater —- pictor — decoratus — fulgetrum absolut nichts zu thun hat. PiLsBRY ist freilich anderer Ansicht und zieht frazer, nobelis und decoratus unter Cochlostyla ventricosa zusammen. MÖLLENDORFF hat seine (in: Nach- richtsblatt 1887, p. 136) ausgesprochene Absicht, die Gruppe monographisch zu behandeln, leider unausgeführt gelassen. 120. Cochlostyla (Dryocochlias) nux SEMPER. Testa imperforata, elongato-globosa, apice obtusissimo, solida, oblique distincte striata, in anfractu ultimo regulariter malleata, unicolor rufescens, cuticula fusca induta. Anfractus 5 convexi, ultimus inflatus, spirae altitudinem aequans. Columella strietiuscula, alba, excavata. Apertura subauriformis; peristoma anguste reflexum, faucibus pallide violaceis. Alt. 44, diam. 39, alt. apert. 24, lat. 18 mm. Cochlostyla (Orthostylus) nux C. SEMPER, Reise Philippinen, Landmoll., p. 204, t. 10, fig. 2. — (O.) PirsprRy, in: Tryon, Manual, ser. Il, vol. VII, 1, vol. VI, t. 36, fig. 34. — (Dryocochlias) MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p> 124: Sep. p. 99. Aufenthalt im nordöstlichen Luzon, Lokalität nicht sicher bekannt. Die Art scheint nicht wiedergefunden worden zu sein und fehlt in MÖLLENDORFF’s Sammlung. — SEMPER bringt sie in nächste Beziehung zu Cochlostyla juglans. 121. Cochlostyla (Dryocochlias) nobilis Reeve. Taf. XLV, Fig. 2, 3, 3a. Testa imperforata, oblongo-conica, solida, oblique striatula, in anfractibus superis laevior, pallide fulva, strigis fulminantibus albidis varie picta, fascia castanea 219 peripherica lata vel angusta in spiram ascendente, saepe zona infrasuturali inter- rupta et tertia basalı columellam eircumdante ornata. Spira elongate conica apice albido; sutura parum ımpressa. Anfractus 7 reeulariter accrescentes, convexiusceuli, ultimus spira multo minor, haud inflatus, antice non deseendens Apertura perobliqua, basi recedens, Junato-ovata: intus lactea: peristoma sub- incrassatum, breviter expansum, margine columellari fere verticali, vix dilatato. albo, externo diffuse fusco-limbato. Alt. 60, diam. 36, alt. apert. obl. 32, lat. 23 mm. -. 2 a, eye ee h Bulimus nobilis REEvE, Concholog. icon., fie, 20a, b. — (Coehlostyla, Dryocochlias) MÖLLENDORFF, Verzeichniss Philippiner, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 125; Sep. p. 100 (mit subsp. contracta n.). — HIDALGO in: J. de Conchyl. 1887, vol. 35, p. 184. Bulimus ventrieosus (ÖMEMMITZ) L. PFEIFFER, Monogr. Helie, viv., vol. I, p. 100, vol. III, p. 311 (ex parte). Südliches und westliches Panay. 122. Cochlostyla (Dryocochlias) nobilis contraeta MÖLLENDORFF, Taf. XLV, Fig. 4. Differt a typo testa breviore, ovata, fascia peripherica aperturam versus evanescente vel fere nulla, anfractibus minus convexis, inferis 3 plus minusve fusco-strigatis, strigis infra suturam et ad peripheriam anfractus ultimi majoribus, peristomate parum incrassato, albo, nigro uni-vel trimaculato. Long. 45, diam. 23, alt. apert. 25, diam. 18 mm. Cochlostyla (Dryocochlias) nobilis subsp. eontracta MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 125, no. 516a; Sep@p. 100. Gimbal auf Panay. „Eine kleine gedrungene Form, welche an Ü. metaformis (FER.) erinnert, anderer- g | seits aber auch eine gewisse Aehnlichkeit mit der Figur von Ü. belcheri zeigt.“ — MLLDFF. 123. Cochlostyla (Dryocochlias) frater lErussac. Taf. XLV, Fig. 5, 5a. Testa exumbilicata, elongato-ovata, laeviuseula, vix subtilissime oblique striatula, fulva, in anfractibus superis pallidior, unicolor. in inferis duobus saturatius tincta, cuticula hydrophana alba magis conservata, aperturam versus strigas nonnullas 220 strietiusculas tantum relinquente induta, fasciis nullis. Spira conica, apice, acutiusculo; sutura impressa. Anfractus 7 vix convexiusculi, regulariter accres- centes, ultimus major, sed haud inflatus, postice spirae altitudinem fere aequans, antice leviter descendens dein yix ascendens, fascia columellari vix distincta. Apertura perobliqua, basi recedens, lunato-ovata, intus fusco-carnea vel coerulea; peristoma subinerassatum, breviter expansum, fusco vel nigro limbatum, margine columellari albo, vix dilatato, super parietem aperturalem callo tenuissimo trans- lucente cum externo ‚Juncto. Alt. 60, diam. 35, alt. apert. obl. 32, lat. 22 mm. Bulimus frater F£russac, Hist. moll., t. 112, fig. 1, 2. — Cochlostyla (Dryocochlias) frater MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 125 (mit var. albolabiata n.); Sep. p. 100. Panay (Centrum und Nordosten). Ueber wenige Arten sind die Ansichten so getheilt wie über diese und die folgende Form. MÖLLENDORFF beschränkt den Namen /rafer auf die Form von Mittel- und Nordost- Panay, ?zetor auf die Insel Negros, HIDALGO vereinigt zefor und frater glatt. MÖLLEN- DORFF sagt in Nachrbl. D. malak. Ges. 1897, p. 135, darüber: „H. kommt unter Anderem zu dem Resultat, dass /rafer FER. — Pictor BRODERIP sei, behält aber trotzdem den Namen Pietor bei, weil frafer von späteren Autoren vielfach missverständlich aufgefasst worden sei. Ich stimme HıpaLao völlig darin bei, dass die Figur bei Ffrussac ein abgeriebenes Exemplar der Schnecke von Dingle und Duena (Berg Putian) auf Panay darstellt und da /retor BroD. ebenfalls von Panay angegeben wird, so wird er auch darin recht haben, dass pzcfor nur ein Synonym von /rafer ist. In diesem Falle ist aber die Race der Insel Negros, die wir bisher mit £ze/or bezeichneten, nicht mehr dazu zu stellen; sie ist viel bauchiger, anders gefärbt und gezeichnet und entschieden eine andere Art. HıparLco mischt daher in seinem ?zc/or wiederum zwei Arten. Für mich ist die ganze Frage nur geographisch zu lösen, was ich an der Hand meines sehr reichen Materiales mit Abbildungen möglichst vieler Formen demnächst versuchen werde.“ 124. Cochlostyla (Dryoecochlias) frater albolabiata. Taf. XLV, Fig. 6. Differt a typo testa unicolore luteo-fusca, fasciis nullis, infra suturam appressam anguste albosignata, peristomate albo. Alt. 47, diam. max. 28, alt. apert. obl. 23, lat. 15 mm. Cochlostyla frater subsp. albolabiata MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 125, no. 517a; Sep. p. 100. X [897 en Guimaras, Eine sehr elegante Lokalform, anscheinend auf die Insel Guimaras beschränkt, von PFEIFFER zu ventricosa gerechnet, von PILsBrY unter den Formen seiner ventrieosa Taf. 3, Fig. 24 abgebildet. Einfarbige Varietäten scheinen von allen Arten der Gruppe vor- zukommen. 124a. Cochlostyla (Orustia) eorticolor (MöLLENDoRFrF nss.). Taf. XLVI, Fig. 1, la Testa exumbilicata, late conico-globosa, solida, erassa, ruditer oblique striatula, sub euticula hydrophana strigata castanea, apicem versus pallidior, faseiis 2 latius- eulus albidis, supera subsuturali maculis castaneis quadratis distinete fenestrata, in spiram ascendente, altera peripherica ad aperturam evanescente, ad basin nuda. Spira late conica, apice obtusato. Anfractus 5"/; convexiusenli, leviter accrescentes, sutura appressa disereti, ultimus major, ad peripheriam initio obsolete subangulatus, antice deflexus (in speeim. unico extante fractus). Apertura perobliqua, lunato-eireularis, intus alba; peristoma fuscolimbatum, marginibus distantibus haud junctis, externo breviter reflexo, columellari dilatato, albo, ad acien plica contorta truncata distincte dentato. Diam. maj. 55, min. 31, alt. 36 mm. Cochlostyla (Orustia) corticolor MÖLLENDORFF in coll. Abna. Die grösste und bauchigste Orzsta, durch die fensterartigen Flecken der Naht- binde in die Nähe von C. fenestrata verwiesen, doch die Flecken erheblich grösser und die Spindel mit deutlichem Zahn, 125. Cochlostyla (Dryocochlias) pietor BroDErır. Taf. XLV], Fig. 2, 2a. Testa imperforata, oblongo-conica, plus minusve ventricosa, oblique striata, aperturam versus interdum irregulariter costellata, castanea, apicem versus purpurascens, interdum summo pallidiore, in anfractibus inferis cutieula opaca alba nisi ad aperturam continua obtecta, strigis obliquis castaneis vel purpureis varie picta, strigis aperturam versus plerumque magis distantibus, interdum evanescentibus. Spira elevata, apice obtuso; sutura impressa, Anfractus 6 convexiusculi supremi obsolete spiraliter striati, ultimus spirae altitudinem superans, interdum ad peri- pheriam obsoletissime angulatus, antice vix descendens, faueibus purpureis vel 999 u nd coeruleseentibus; peristoma subincrassatum, anguste reflexum, carneo-fusco vel purpureo limbatum, columella strieta, alba, parum dilatata. Alt. 53, diam. max. 34,5, alt. apert. obl. 36, diam. 22 mm. Bulimus pietor BRODERIP, in: Pr. zool. Soc. London 1840, p. 120. — REEYVE, Conchol. icon., no. 19. — PFEIFFER!), Symbolae II, p. 49; Monogr. Helic. vivent., vol. Il, p. 31. — DESsHAYES, in: Ferussac, Hist. nat., t. 154, fig. 14—17. Bulimus labropurpureus GRATELOUP, Actes Soc. Linn. Bordeaux, XI, p. 418, t. 4, fie. 4. Cochlostyla (Orthostylus) pietor MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. I, p. 178. — Hıpar6o, in: J. de Conchyl. 1896, p. 26 (ex parte). — (O.) PırsBry, in: Tryon, Manual, ser. II, vol. 8, p. 8, t. 4, fig. 58 bis 41. — (Dryocochlias) MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 125, no. 518; Sep. p. 100. Panay (CumınG), aber nach MÖLLENDORFF auf den Westen von Negros beschränkt. Vergl. die Bemerkungen bei der vorigen Nummer. 126. Cochlostyla (Dryocochlias) pietor pfeifferiana RrEve. Taf. XLVI, Fig. 3, 3a, 4. Differt a typo testa subunicolore, pallide fulva, apicem versus et pone aperturam saturatius tincta, in parte antica anfractus ultimi vix obsolete strigata, fascia nigra columellari distinetissima, intrante, peristomate pallide carneo. Alt. 56, diam. 35,5, alt. apert. obl. 28, lat. 20 mm. Bulimus pfeifferianus REEvE, Concholog. icon., t. 4, fie. 16. Die aus dem Norden und Nordosten von Negros beschriebene, nur mit einer sehr ausgeprägten Basalbinde gezeichnete Form aus dieser Gruppe wird nach dem Vorkommen von MÖLLENDORFF wohl mit Recht als Unterart zu C. freior gestellt, zu der sie in dem- selben Verhältniss steht, wie die subsp. a/bo/abiata MLiDFF. von Guimaras zu C. frater. — Pırsery (Manual, vol. IX, p. 228) stellt die Reeve’sche Art zu C. nimbosa, die aber keine Spindelbinde hat. 1) Testa imperforata, conico-ovata, tenui, rufa, epidermide hydrophana alba varie signata; anfraetus 6 convexiusculi, ultimo spira breviore, columella graeili, subreeta, alba: apertura lunato-ovali, basi subeffusa, intus lactea; peristomate simplice, reflexiuseulo, purpureo-nigricante. — Testa vel rufa, strigis raris albis, vel alba strigis raris, saepe interruptis, rufis, pellueidis. 223 MÖLLENDORFF unterscheidet weiter noch eine var. e/ongata, ohne sie zenauer zu charakterisiren; wir bilden sie Fig. 4 ab. Sie ist wie pteifferiana fast einfarbig, nur . e Taaz.a . ee ung Ye ry» ? » = hinter der Mündung mit Epidermis und einigen Zickzackstriemen: die Länse betriet 70mm. Als Fundort ist Cadiz nuevo angegeben. 127. Cochlostyla (Dryocochlias) fulgetrum Broverır. Taf. XLV], Fig. 5, 5a, 6. Testa imperforata, ovato-pyramidata, solida, nitida, oblique striata, lutea vel einnamomeo-fulvescens, cutieula albida varie strigata induta, strigis in anfractu ultimo haud parallelis, plerumque brevioribus, interdum fulguratis albo aperturam versus marginatis, ad aperturam nuda. Spira conica apice acutulo, nudo sutura levis, parum impressa, Anfractus 6—6'/; subceonvexi, regulariter erescentes, ultimus parum convexus, pone aperturam fere declivis, postice spirae altitudinem subaequans vel superans. Columella substricta, incrassata. Apertura irregulariter ovata, supra acuta, intus lactea vel levissime fusco suffusa; peristoma incrassatum, breviter expansum, album. Alt. 58, diam. 34, alt. apert. obl. 30, lat. 15 mm. Bulimus fulgetrum BRODERIP, in: Pr. zool. Soc. London 1540, p. 119. — DELESSERT, Recueil, t. 39, fig. 6—10. — REEVE, Conchol. syst., vol. Il, t. 172, fig. 4. — PFEIFFER, Symbolae, vol. 2, p. 40; Monogr. Helic. vivent., vol. I, p. 31. — REEVE, Conchol. icon., t. 5, fig. 23. — PFrEIFFER'), in: MARTINI-CHeMNITZ, ed. II, Bul. p- 210, t. 59, fig. 4—7. — (Eudoxus) ALBErs, Heliceen, p. 137. — (Eu.) Prrirrer, Versuch, in: Malak. Bl., vol. II, p. 146. — (Pithohelix) Apans, Genera, p. 142. — (Canistrum) MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. II, p. 181. — (Pythohelix) MoERrcH, in: J. de Conchyl., XIII, 1865, p. 385. — (Cochl.) Hıparco, in: J. de Conchyl., 1887, p. 184. — (Orthostylus) PILsBrY, in: T'ryon, Manual, ser. 2, vol. VIII, p. 13. — (Dryoecochlias) MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p- 126, no. 519; Sep. p. 101. Negros, im südöstlichen Teil der Insel. 1) Testa imperforata, ovato-pyramidata, tenuiuscula, nitida, lutea vel cinnamomeo-fulvescens, epidermide alba varie strigata et fulgurata; anfractus 51/3 subeonvexi, ultimus parum convexus, spiram subaequans; sutura levis; columella subrecta, basi sinuosa; apertura ovalis, intus nitidissime lactea; peristoma vix incrassatum, breviter reflexum, fusco marginatum. Long. 44, diam. 21 mm; apert. 21 mm longa, 12 lata. 224 Ausgezeichnet durch den vollständigen Mangel der Binden und des Nabelflecks und die eigenthümlichen Striemen, welche wenigstens in der zweiten Hälfte der letzten Windung, bei reich gefärbten Exemplaren aber auch auf der vorletzten die Anwachs- streifen in schräger Riehtung von oben und hinten nach unten und vorn schneiden; sie bestehen aus einem hinteren Streifen der Grundfarbe und dann einem etwas breiteren weissen Streifen. Als mut. pallida ist in MÖLLENDORFF's Sammlung eine Form mit hellerer, nach oben weisslicher Grundfarbe und fast ohne Striemen bezeichnet; er führt sie im Ver- zeichniss nicht auf. 128. Cochlostyla (Dryocochlias) nimbosa Broperır. Taf. XLVIL, Fig. 1. Testa imperforata, ovato-conica, solidula sed parum crassa, subtiliter striatula, haud nitens, fulva vel cinnamomea, cuticula cinerascente varie strigata et flammulata, flammulis latis, supra aperturam nuda, apice rubello-fusca. Spira late-conica, apice obtusa; sutura profunda. Anfractus 7 convexiusculi, leniter acerescentes, ultimus postice spirae altitudinem fere aequans, antice subdescendens. Columella substrieta, vix dilatata. Apertura obliqua lunato-ovalis, intus alba vel carnea; peristoma vix incrassatum, parum expansum, carneo vel brunneo limbatum. Alt. 60(—70), diam. 33(—37) mm; alt. apert. obl. 30, lat. 20 mm. Bulimus nimbosus BRODERIP, in: Pr. zool. Soc. London 1840, p. 121. — PFEIFFER, Symbolae, II, p. 48; Monogr. Helic. viv., vol. HI, p. 30. — — MARTINI-CHEMNITZ, Conch. Cab., ed. Il, p. 209, t. 59, fig. 3, — REEVE, Conchol. icon.. t. 4, fig. 17. — DESHAYES, in: Ferussac, Hist. nat., t. 145a, fig. 18, 19. — PFEIFFER- ULessin, Nomenclator, p. 208. — Pırsbrky, in: Tryon, Manual, ser. 2, vol. VIIL, p. 21, t. 4, fig. 36. — MÖLLEN- DORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 126; Sep. p. 101. Negros und Panay. 129. Cochlostyla (Dryocochlias) diana Bropekır. Taf. XLVI, Fig. 2, 2a, 3. Testa imperforata, ovato-conica, subtilissime striatula, virenti flava vel unicolor vel strigis albis rectiuseulis vel fulguratis ornata, apice alba; sutura levis; anfractus 7 subplanulati, ultimus °/; longitudinis paulo superans, subangulatus; columella Semper, Philippinen. II. XI (v. Möllen dorff-Kobelt, Landschnecken XI) 225 alba, incrassata, recta; apertura ovalis, intus nivea: peristoma simplex, expansum, album, cum ceolumella angulum magis minusve distinetum formans, L. Pr. Long. 53, diam. 22, alt. apert. intus 21, lat. 13 mm, Q * = D I > ’py > = ” ” « °) u F Bulimus Diana BRODERIP, in: Pr. zool. Soc. London 1840, p. 157. — Reeve, Conchol. system., vol. II, t. 172, fig. 2.— PFEIFFER, Symbolae, II, p. 44; Monogr. Helic. viv., vol. 32. — REEVvE, Conch. icon., t. 8, no. 40. — MARTINI-CHEMNITZ ed. II, p- 208, t. 59, fig. 4—7. — (Eudoxus) ALBERs, Heliceen, p. 138. — (Eu.) PFEIFFER, Versuch, in: Malak. Bl. 1855, vol. 2, p. 146. — (Orthostylus) MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. II, p. 178 — (Hypselostyla) PıLsgry, in: Tryon, Manual, ser. II, vol. VII, p- 24, t. 11, fig. 22, 23, 30, 31. — (Dryocochlias) MÖöLLEN- DORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, p. 126, no. 521 Sep. p. 101. Aufenthalt auf der Insel Negros. Mut. calista BroDErIP (Fig. 3). Testa ovato-conica, sublaevis, non nitens, fulvido-flava, strigis albis ornata, apice obtusiuseulo nitide einnamomea vel rosea; sutura linearis: anfraetus 6 plani, ultimus angulatus, ?/; longitudinis subaequans; columella incrassata, subtorta, subexcavata. Apertura perobliqua, ovalis, intus nivea; peristoma simplex, reflexiusculum,- nigro-vel rufo-marginatum. — L. Prr. Lone. 50, diam. 22 mm; apertura intus 21 mm longa, 13 lata. 5 ’ ‚ ap 54, Bulimus Calista BkODERIr, in: Pr. zool. Soc. London 1840, p. 157. — DELESSERT, Recueil, t. 39, fig. 5. — (Achatina) Preirrer, Symbolae II, p- 57. — (Bulimus) L. PF£IFFER, Monogr. Helie. vivent., vol. II, p. 12. -— Reeve, Conchol. icon., t. 8, fig. 38. — PFEIFFER, in: Martini-Chemnitz, ed. II, Bulimus, p, 169, t. 51, fig. 4. — Diesuaves, in: Ferussac, Hist. Moll., p. 58, t. 145A, fig. 1, 2. — (Eudoxus) ÄLBERS, Heliceen, p. 138. — (Amphi- dromus) PFEIFFER, Versuch, in: Malak. Bl. 1855, vol. Il, p. 146. — (Orthostylus) MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. II, p. 178. — (0.) PFEIFFER-CLESSINn, Nomenclator, p. 208. — (Hypselostyla) PıLspry, in: Tryon, Manual, ser. II, vol. 8, p. 24, t. 11, fig. 24, 25. — (Dryocochlias diana mut.) MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Gürlitz, vol. 22, p- 126; Sep. p. 101. 39 226 Aufenthalt auf der Insel Negros. Unterscheidet sich durch den dunklen Apex, den braunen Mundsaum und das braune Spindelband, kommt aber mit dem Typus zusammen vor und ist durch alle Uebergänge mit ihm verbunden. PiLsBRY betrachtet sie deshalb als eine blosse Farbenspielart. 130. Cochlostyla (Dryocochlias) solivaga Reeve. Testa imperforata, turrito-oblonga, solida, nigro-castanea, epidermide cinereo-albida hie inde strigatim interrupta obducta. Spira elongato-conica, apice obtusa, castanea. Anfractus 5"; convexiusculi, ultimus spira paulo brevior, obsolete angulatus, basi nudus; columella substrieta, angusta, planata, pallide lilacina. Apertura obliqua, lunato-ovalis, intus livido-lilacina; peristoma simplex, sub- expansum, lilaceum. — L. PFRr. Alt. 42, diam. 35 mm; apert. 22 mm longa, 14 mm Jlata. Bulimus solivagus REEVE, in: Concholog. icon., t. 74, no, 531. — L. PFEIFFER, Monogr. Heliceor. viv., vol. 3, p. 297. — PILSBRY, in: Tryon, Manual, ser. U, vol. 8, p. 9, t. 3, fig. 30. — MOÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. XXI, p. 126, no. 522; Sep. p. 101. Philippinen, von BELCHER gesammelt, der genauere Fundort unbekannt, ‚Die Art fehlt in MÖLLENDORFF’s Sammlung und scheint überhaupt nur auf dem GCummsu’schen Original im Britischen Museum zu beruhen. 131. Cochlostyla (Dryocochlias) calypso BRoDerır. Testa imperforata, ovato-pyramidalis, minutissime striata, diaphana, luteo-albida, taeniis varlis virentibus et area basali castanea ornata. Spira pyramidata, apice obtusa, purpureo-fusca. Anfractus 6 planiusculi, ultimus spira paulo brevior, medio subangulatus; columella incrassata, subtorta, carnea. Apertura lunato- ovalis, intus lactea; peristoma breviter expansum, castaneo marginatum. Long. 40, diam. 21mm; apert. 21mm longa, 15 mm lata. Bulimus Calypso BroDkrıp, in: Pr. zool. Soc. London 1840, p. 158. — L. PFEIFFER, Monogr. Helie. viv., vol. II, p. 11. — REEVE, Conchol. icon., t. 7, fig. 31. — (Dryocochlias) MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. I, p. 126, no. 523; Sep. p. 101. — PıLsBry, in: Tryon, Manual, ser. II, vol. 8, p. 25, t. 12, fig. 3. Negros. — Fehlt in MÖLLENDORFF’s Sammlung. 132. Cochlostyla (Dryocochlias) aplomorpha Joxas. Taf. XLVII, Fig. 4, 4a. Testa imperforata, elongate ovato-conoidea, solida, sublaevigata, castaneo-fasciata, fasciis 2 latis subaequalibus supra et infra suturam in anfraetibus spirae, tertia parva columellari in ultimo, epidermide albida, in anfractu ultimo lutescente irregulariter strigata et maculata induta. Spira elongato-conica, sursum nuda, apice obtusiuscula; sutura in anfractibus inferis anguste albido marginata, Anfractus 6'/; vix convexiusculi, ultimus haud inflatus, postice spirae altitudinem parum superans, infra medium vix conspieue angulatus; columella substrieta vel leviter incrassato-contorta. Apertura obliqua, ovali-oblonga, perparum lunata, faucibus albis; peristoma subincrassatum, breviter expanso-reflexum, ad fascias leviter fusco-maculatum. Long. 54, diam. max. 31, alt. apert. obl. 27, lat. 20 mm. Bulimus aplomorphus Jonas, in: Pr. zool. Soc. London 1842, p. 189. — PutLippr, Abbildungen, vol. II, 14, p. 153, Bulimus, t. 6, fig. 1. — ReEveE, Concholog. icon., t. 10, no. 47. — PFEIFFER!), Monogr. Helie. vivent., vol. II, p. 311. — (Eudoxus) PFEIFFER, Versuch, in: Malac. Bl., Ill, 1855, p. 146. — (Canistrum) MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. II, p. 181. — (Orthostylus) PıLspry, in: Tryon, Manual, ser. 2, vol. 8, p. 11, t. 12, fig. 11. — (Dryocochlias) MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 126, no. 524; Sep. p. 101. Guimaras. In den Sammlungen anscheinend recht selten. Das MÖLLENDORFF’sche einzige Exemplar, das wir abbilden, ist erheblich länger, als der PFEırrer'sche Typus und an von Pırspry abgebildete Exemplar; die letzte Windung erscheint dadurch ‚erheblich niedriger, als das Gewinde, und die obere Binde reicht bis dieht an die Naht; Ar Spindelfleck ist auffallend klein, die von PFEIFFER angegebene Kante, die übrigens br der Pınspry’schen Figur fehlt, kaum angedeutet. — HıpaL6o (J. de Conchyl., p. 186) bestreitet die Zugehörigkeit der PrirLiprr’schen Abbildung zu der Joxas’schen Art. 1) Testa imperforata, ovato-pyramidata, solida, sublaevigata, fulva, castaneo-trifasciata, strigis et mar ulis epidermidis H 5 . . “oonnla- anfrar s semil s spira albidae irregulariter induta; spira elongato-conica, sursum nuda, apice obtusiuscula; anfractus 6 planiusenli, ra pi 1 y y: -oblong erıstoma 5 rassatum, brevior, infra medium obsolete angulatus; columella substrieta, alba; apertura obliqua, ovali-oblonga; peristoma subin« breviter expanso-reflexum. — Long. 48, diam. 26 mm; apert. intus 20 mm longa, 14 lata 133. Cochlostyla (Dryoeochlias) decorata FErussac. Taf. XLVII, Fig. 5, 5a. Testa imperforata, ovato-conica, solida, oblique vix striatula, albida, apice et basi luteo-fuseis, in anfractibus inferis fascia infrasuturali angustiore, peripherica latiore in spiram ascendente et in ultimo plerumque fascia columellari castanea ornata. Spira conica, apice planiusculo; sutura impressa. Anfractus 6'/; con- vexiusculi, regulariter accrescentes, ultimus rotundatus, haud inflatus, postice spirae altitudinem aequans, infra fasciam periphericam plerumque saturatius tinetus. Apertura obliqua, plano irregulari, ovato-lunata, intus alba; peristoma album, subincrassatum, reflexiusculum. Alt. 57, diam. 35, alt. apert. obl. 29, lat. 25 mm. Bulimus decoratus F£russac, Hist. moll., t. 112, fig. 3, 4 (nee t. 110B, fig. 3). — (Cochlost.) MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 126, no. 525 (mit var. azona). — HiDAL6o, in: J. de Conchyliologie 1887, vol. 35, p. 185. Bulimus guimarasensis BRODERIP, in: Pr. zool. Soc. London 1840, p. 156. — ReEv£, Conchol. icon., t. 6, fig. 24. — DESHAYES, in: Ferussac, Hist. Moll., vol. 4, t. 157, fig. 9—12. — HipALco, in: J. de Conchyliologie 1887, vol. 35, p. 186. Cochlostyla ventricosa var., PILSBrY, in; TIryon, Manual, ser. II, vol. 8, p. 10, t. 3, fie. 27, 29. (zuimaras; Panay. Eine viel umstrittene Form. MÖLLENDORFF vereinigt sie glatt mit gaurmarasensis zu einer eigenen Art, welcher der F6russac’sche Name als der älteste zu verbleiben hat. PıLsbry vereinigt sie ebenso glatt mit Cochlostyla ventricosa. WHıDAaLGO trennt wieder decorat® und guimarasensis. Jedenfalls ist die Art, wie sie MÖLLENDORFF auffasst, eine in hohem Grade ver- änderliche. Fig. 5 hat eine bis zur vierten Windung emporsteigende breite Peripherial- binde von dunkelbraunrother Färbung, eine eben so weit emporsteigende Subsuturalbinde und eine tief eindringende, noch auf der Mündungswand sichtbare, breite, dunkelbraune Columellarbinde. — Das Fig. 5a abgebildete Exemplar hat dieselben Binden, nur dunkel- gelb, das peripherische Band des letzten Umganges nicht sehr viel dunkler, als die Basis, das Spindelband kaum erkennbar. MÖLLENDORFF unterscheidet weiter noch eine var. azona ohne Binde. 18) [53] We) ce. Formenkreis der C. satyrus BRODERIF. MÖLLENDORFF betrachtet die sämmtlichen Formen der Insel Paragua als eine einzige Art, in welcher er allerdings 5—6 Unterarten unterscheidet, von denen eine auf Nord-Borneo übergreift. 134. Cochlostyla (Dryocochlias) satyrus Broperır. Taf. XLVIII, Fig. 1, 1a Testa imperforata, oblonga, solida, castanea, epidermide ceinerea hydrophana fere omnino obducta; spira elongato-conica, apice obtusa, nuda, pallida. Anfractus 5", convexiusculi, ultimus spira paulo brevior; columella subrecta, callosa, fuscidula. Apertura lunato-ovata, ovalis, intus livescens; peristoma subincrassatum, reflexum. — PFEIFFER. Long. 56, diam. 29 mm; apert. 2S mm longa, 17 lata, Helix (Cochlostyla) Satyrus BRODERIP, in: Pr. zool. Soc. London 1540, p. 181. — (Bulimus) PFEIFFER, Symbolae, II, p. 121; Monogr. Helie. vivent., vol. U, p. 14. — REEVE, Conchol,. icon., t. 6, no. 29. — (Ampbhidromus) PFEIFFER, Versuch, in: Malacozool. Bl. 1858, vol. 2, p. 146. — (Canistrum) MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. II, p. 181. — PrEIFFER-CLessin, Nomenclator, p- 208. — (Orthostylus) PILsBrY, in: Tryon, Manual, ser. II, vol. 8, p. 13, t. 1, fig. 5, 6; t. 2, fig. 13—18. — Hiparco, Atlas, t. 63, fig. 5. — (Dryocochlias) MÖLLENDORFF, Ver- zeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, p. 125, no. 526; Sep. p. 101 (mit 5 varr.). Palawan, zwischen den Philippinen und Borneo. Die Angaben Albay und Tablas sind irrig. 135. Cochlostyla (Dryoeochlias) satyrus eyanocephala Pırssrv. „Ground eolour dark brown on the last 1'/; whorls, becoming light yellow on the next earlier, Ze upper whorls dark: blue; hydrophanous cuticle ashy-brown, streaked with black: sutural band indistinet or wanting. Columella pine or white. * Alt (ex icone) 50, diam. 20, alt. apert. obl. 24, lat. 19 mm. 230 Cochlostyla satyrus var. cyanocephala PırsBry, in: Tryon, Manual, ser. II, vol. VIII, p. 14, t. 2, fig. 14. — MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. XXI, p. 127, t. 2, fig. 14. Palawan; Borneo. — Fehlt in MÖLLENDORFF's Sammlung. 136. Cochlostyla (Dryocochlias) satyrus minima Pıussry. „The ceutiele is light, uniform where not eroded; whorls 5—5'/s, the earlier whorls whitish having a brown band bordering the suture above, and the last 1’, whorls have a narrow brown band below the suture. Columella pure white.“ e- SRIESERT, Alt. 34, diam. 22, alt. obl. apert. 20 mm. Cochlostyla satyrus var. minima Pırssry, in: Tryon, Manual, ser. I, vol. VIII, p. 14, t. 1, fie. 5, 6. Nord-Borneo. — Fehlt in MÖLLENDORFF’s Sammlung. 137. Cochlostyla (Dryocochlias) satyrus var. librosa L. PFEIFFER. Taf. XLVII, Fig. 2, 3. Testa imperforata, ovato-oblonga, solida, striatula, epidermide subhydrophana, libro-einerea, fusco irregulariter et ad suturam ocellata obducta. Spira con- vexiuseulo-coniea, obtusa. Anfractus 5'/; planiusculi, ultimus spira vix brevior, epidermide decidua eirca columellam pallidam, compressam, substrietam saturate castaneus, nitidus. Apertura obliqua, ovali-oblonga, intus coerulescens; peristoma castaneo-nierum, subincrassatum, revolutum, margine dextro leviter arcuato. PFEIFFER. Alt. 40, diam. 21, alt. apert. 19, lat. 14 mm. Bulimus librosus L. PFEIFFER, in: Pr. zool. Soc. London 1856, p. 388; Monogr. Helie. vivent., vol. 4, p. 375. — (Cochlostyla, Canistrum) MARTENS, in: Albers, ed. II, p. 181. — (Orthostylus) PILsBRY, in: Tryon, Manual, ser. II, vol. 8, p. 12. — (satyrus var.) MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22 p. 127, no. 526c; Sep. p. 102. Paragua, Kulıan. td [SB m 138. Cochlostyla (Dryocochlias) satyrus graellsi Hiınanco. Taf. XLVIN, Fig. 4. Testa imperforata, ovata vel oblonga, solida, striatula, parum nitens, in anfractibus inferis castanea epidermide hydrophana strigatim induta, striris confertis, obliquis. Spira conica albida, apice perobtuso. Anfractus 6 convexiuseuli, antepenultimus pallide rufescens, ultimus postice spirae altitudinem superans, antice levissime descendens, ad aperturam nudus. Columella substrieta, intus albocarnea, infra distinete truncata. Apertura obliqua, lunato-ovata, supra sub- truncata, faucibus coeruleo-albis; peristoma subincrassatum, reflexum, nigricante- fulvo limbatum. Sutura in anfr. inferis nigro-marginata. Alt. 42, diam. 30, alt. apert. 23, lat. 19 mm. Cochlostyla graellsi HrpAL60, in: Journal de Conchyl. 1886, vol. 34, p. 155, t. 8, fig. 5; Atlas, t. 65, fie. 3, 4. — PıLsBRy, in: Tryon, Manual, ser. II, vol. 8, p. 14, t. 5, fig. 2, 3. Cochlostyla satyrus var. graellsi MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p- 129, no. 526c; Sep. p. 102. Balabac. HipAaLGo vergleicht diese Form zunächst mit Ü. satyrus var. cinerosa (die in MÖLLENDORFF’s Sammlung fehlt). Sie unterscheidet sich von der typischen C. satyrus durch ihre Flammenzeichnung, von ceinerosa durch die enger stehenden Striemen, welche auf der letzten Windung verschwinden, und die schmale Binde über der Naht. 8. Section CANISTRUM MoekcnH. Testa medioeris, ovato-conica vel oblonga, solida, mieroscopice spiraliter „sulcata, interdum euticula hydrophana induta, fasciata; spira conoidea, apice obtusa; colu- mella recta; apertura oblique ovata; peristoma breviter expansum, subincrassatum. 6] Canistrum (Kr, Tentamen meth. ostr. 1753) MorrcH, Cat. Yoldi, p. 31. — MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. II, p. 150 (ex parte). — PILsBRY, in: Tryon, Manual, ser. II, vol. 8, p. 43. — SEMPER, Reise Philippinen, p. 219. — MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. XXI, p. 127; Sep. p. 102. Typus: Cochlostyla ovoidea Lau. (nec Bul. ovoideus BRUG.). Von MoERCH für Cochl. ovoidea und C. stabilis gegründet. Nach der anatomischen Untersuchung durch C. SEMPER ist die einzige untersuchte Art (C. stabilis) durch den 232 Mangel aller Anhangsdrüsen von den übrigen Cochlostylen unterschieden. PILSBRY ist nicht abeeneigt anzunehmen, dass auch die verwandten Sectionen Prochilus und Chrysallis diese anatomische Eieenthümlichkeit theilen; sie müssten dann mit Canistrum eine besondere Gattung bilden. 139. Cochlostyla (Canistrum) ovoidea SowERBY. Taf. XLVIII, Fig. 5—9a. Testa imperforata, ovato-oblonga, minutissime striata, nitida, alba vel fulvescens, fasciis fuseis vel castaneis I—3 varie ornata. Spira conoidea, obtusa. Anfractus 5 planiuseuli, ultimus spira brevior, basi attenuatus; columella subrecta; apertura obliqua ovalis, nitide lactea, faseiis perlucentibus; peristoma breviter expansum, subincrassatum, album. Long. 33—40 mm, diam. maj. 19—20 mm. Zulimus ovoideus (vix BRUGUIERE Eneyel. meth. I, p. 335, no. 64) SOWERBY, Pr. zool. Soc. London 1840, p. 99. — ? LAMARCK. Anim. sans vert., vol. II, p. 120; ed. DeEsHAYEs, p. 226. — SOWERBY, Conchol. illustr., fig. 104—106. — GRATELOUP, Actes Soc. Bordeaux XI, p. 420, t. 2, fig. 11. — REEVE, Conchol. icon., t. 11, fig. 56. — DESHAYES, in: Ferussac, Hist., vol. II, p. 41, t. 112, fig. 5, 6, t. 160, fig. 7, 8 — (Amphidromus) ALBERS, Heliceen, p. 138. — C. SEMPER, Reisen Philipp., p. 220. — Hıpatco, in: J. de Conchyl. 1887, p. 179. — (Canistrum) PıLsBry, in: Tryon, Manual, ser. II, vol. 8, p. 43, fig. 13, 16. g 7 — HipAL6o, Atlas, t. 72, fig. 1—9; t. 73, fie. 5—7. Bulimus luzonieus SOWERBY, in: Pr. zool. Soc. London 1833, p. 73. — MÜLLER, Synopsis 1833, p. 28. - SOWERBY. Conchol. Illustr., fig. 53. — Phımippr, Abb., vol. II, 14, Bul. t. 6, fig. 3. — ReEEVE, Conch. icon., t. 11, no. 55. — PFEIFFER, Mon. Helic. vivent., vol. 1I, p. 33. — MARTINI-CHEMNITZ, ed. ll, Bul. p. 173, t. 70, fig. 14—18. — (Canistrum) PFEIFFER, Versuch, in: Malak. Bl. 1855, vol. II, p. 147. — (Can.) Apaus, Genera, vol. II, p. 143. — (Canistrum) MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. II, p. 181. Bulimus Costerii EYDOUNX, in: Gu6rin, Magas. de Zool., t. 116, fig. 2. — (Uanistrum) MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p- 127, no. 527; Sep. p. 102. Masbate, Ticao (nicht auf Luzon). Ly - DRUCK VON CARL RITTER G. m. b. H. IN WIESBADEN, ei Fe REISEN IM | OHTPEL DER PHILIPPINEN VON D* C. SEMPER | WEILAND PROFESSOR DER ZOOLOGIE UND VERGLEICHENDEN ANATOMIE IN WÜRZBURG WISSENSCHAFTLICHE RESULTATE | i ZEHNTER BAND | LANDMOLLUSKEN. ; : ERGÄNZUN GEN UND BERICHTIGUNGEN ' ZUM III. BANDE: DIE LANDMOLLUSKEN WIESBADEN GG. W. KREIDEL’S VERLAG 1911. | voN | DR 0. F. VON MÖLLENDORFF. | PR : ; 2 Bee DESSEN TODE AUF GRUND SEINES NACHLASSES FORTGEFÜHRT | FE r 5 voX WILHELM KOBELT unp FRAU GERTRUD WINTER, «EB. von MÖLLENDORFF. R ZWÖLFTES HEFT j MIT VIER KOLORIRTEN TAFELN IN LICHTDRUCK | } | j I I Y u u A Er > 5 i REISEN IM ARCHIPEL DER PHILIPPINEN VON D* C. SEMPER WEILAND PROFESSOR DER ZOOLOGIE UND VERGLEICHENDEN ANATOMIE IN WURZBURG WISSENSCHAFTLICHE RESULTATE ZEHNTER BAND LANDMOLLUSKEN. ERGÄNZUNGEN UND BERICHTIGUNGEN ZUM Ill. BANDE: DIE LANDMOLLUSKEN VON DE O0. F. VON MOLLENDORFEF. NACH DESSEN TODE AUF GRUND SEINES NACHLASSES FORTGEFÜHRT VON D*® WILHELM KOBELT. MIT TEXTABBILDUNGEN UND ZAHLREICHEN KOLORIRTEN TAFELN IN LICHTDRUCK. WIESBADEN C. W. KREIDEL’S VERLAG 1911. REISEN AROHIPEL DER PHILIPPINEN um ©. SEMPER WISSENSCHAFTLICHE RESULTATE ZEHNTER BAND LANDMOLLUSKEN. ERGÄNZUNGEN UND BERICHTIGUNGEN ZUM Ill. BANDE: DIE LANDMOLLUSKEN DR ©. F. VON MÖLLENDORFF. NACH DESSEN TODE AUF GRUND SEINES NACHLASSES FORTGEFÜHRT voN D® WILHELM KOBELT un FRAU GERTRUD WINTER, GEB. VON MÖLLENDORFF, ZWÖLFTES HEFT MIT VIER KOLORIRTEN TAFELN IN LICHTDRUCK. WIESBADEN C. W. KREIDEL’S VERLAG 1911. 9929 259 Der Name dieser altbekannten reizenden Art ist noch streitie. Dulimus ovordeus BrUG. könnte der Beschreibung nach auf sie gedeutet werden. gehört aber den Synonymen nach wahrscheinlich zu der maskarenischen Zdentulina oroidea, und der Name Bulimus /uzonicus kann nicht bestehen bleiben, da die Art sicher nicht auf Luzon vorkommt. MÖLLENDORFF hat daher den fast verschollenen Namen costerii EyDoux wieder hervor- geholt. Ich sehe dafür keinen rechten Grund. Will man Brusvröre und LAMARcK trotz der Auseinandersetzung von DesHAYEs nicht anerkennen, so bleibt immer noch Bul. ovordeus SOWERBY von 1843, und ich ziehe es in diesem Falle vor, mit HiDALGoO und PıLsery den alteingebürgerten Namen ovozdea beizubehalten. Die Art ist ungemein veränderlich in Gestalt und Zeichnung, doch ist ausser Bulimus euryzonus PYR. keine der Abänderungen als Art abgetrennt worden. Der Typus ist die einbänderige Form mit dunkler Spitze, welche MÖLLENDORFF als mut. zmifasciata bezeichnet; wir bilden sie in Fig. 7 ab. An sie schliesst sich unmittelbar die mut. alba (unsere Fig. 8) an, welche auf den unteren Windungen keine Binde, auf den obersten cut aber die Andeutung der dunkleren Färbung hat, und die dreibänderiee, mit drei entwickelten Binden auf der letzten, zwei auf den oberen Windungen. Als eigene Art ist nur eine Form abgetrennt worden: Cochlostyla euryzona L. Prr. (Taf. XLVIIl, Fig. 9, 9a). Testa imperforata, ovato-oblonga, solidiuseula, subtiliter striata, nitida, albida vel pallide lutescens, fasciis 3 latis, subaequalibus, nigricanti-castaneis ornata; spira convexo-conica, apiee obtusa; anfractus 5"/s vix convexi, ultimus spira paulo brevior; columella torta, introrsum convexa, alba: apertura obverse auriformis, intus alba fasciis pellucentibus: peristoma simplex, undique breviter expansum, album. Long. 35, diam. 29 mm: apert. 19 mm longa, intus medio 9 mm lata. Bulimus euryzonus PFEIFFER, in: Zeitschr. f. Malacol. 1847, p. 147. — Pnuriper, Abbild., vol. Ill, 18, p. 32, Bul. t. 7, fig. 10. — (var.)#lıpaLco, Atlas, t. 72. fie. 2, 1. 73, he. 5,7. Der Fundort Luzon ist sicher irrthümlich, die Form von der mut. mallzona MÖLLENDORFF nicht zu trennen. An sie schliesst sich als die schönste aller Spielarten die mut. Zwfescens MLLDFF. an, in Hınarco’s Atlas, t. 72, fig. 1, t. 73, fig. 6, abgebildet, bei PıLsprYy t. 5, fig. 14, mit leuchtend weisser Nahtbinde und ebenfalls glänzend weissem, auffallend schwieligem Nabelfeld, die ganze übrige Oberfläche braungelb, bei Fig. 5 mit den drei noch erkenn- baren Binden, von denen die mittlere scharf ausgeprägt ist, die anderen nach aussen scharf begrenzt, nach innen verwaschen. Fig. 6 hat nur noch ganz undentliche Bänder, aber die breite Binde ist in der Mitte durch eine helle Zone getheilt. Semper, Philippinen II. XT. (iv. Möllendorff-Kobelt, Landschnecken xım 40 234 140. Cochlostyla (Canistrum) stabilis SOwErBY. Taf. XLVIII, Fig. 10, 10a. Testa imperforata, oviformis, utrinque attenuata, solida, nitida, laevis, basi castanea, apice alba, anfractibus mediis albis, castaneo strigatis, fascia peripherica in spiram ascendente insignis. Spira regulariter conica lateribus vix convexiusculis, apice obtusulo; sutura parum profunda. Anfractus 7 plani, angusti, ultimus postice °/; altitudinis vix occupans, antice leviter descendens. Columella incrassata, alba, basi recedens, obliqua. Apertura perobliqua, lunato-ovalis; peristoma crassum, expansum. Alt. 31, diam. max. 20, alt. apert. obl. 16, lat. 12 mm. Helix stabilis SOWERBY, in: Pr. zool. Soc. London 1840, p. 104. Bulimus stabilis Preirrer, Symbolae II, p. 81; Monogr. Helie. var., vol. U, p. 34. — Puıtippr, Abbildungen, vol. Ill, 18, Bulimus, p. 32, t. 7, fig. 4. — REEVE, Conchol. icon., t. 12, no. 67. — DESHAYES, in: je} Ferussac, Hist. nat., p. 17, t. 154, fig. 18, 19. — MARTINI- CHEMNITZ, Conchyl. Cab., ed. II, Bul., p. 172, t. 51, fie. 6. — (Amphidromus) ALBErs, Heliceen, p. 138. — (Canistrum) MARTENS, in: ALBERS, Heliceen, ed. II, p. 181. — (C.) PFEIFFER- OLessin, Nomenclator, p. 211. — SEMPER, Reisen Philipp., p. 219, t. 13, ie. 7; t. 18, fie. 5 (amat.), — (Can.) Birsers; in; Pryon, Manual, ser. II, vol. 8, p..45, 1. 6,,h0.25 28 (Can.) MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 128, no. 528; Sep. p. 103. — HivaLco, in: J. de Conchyl. 1887, vol. 35, p. 178: 1896, vol. 44, p. 318; Obras, Atlas, pl...73, fie. 8, 9 Burias, Temple. Das mir vorliegende Exemplar der MÖLLENDORFF’schen Sammlung hat, wie das auch Pırsgry verlangt, eine Peripherialbinde, welche längs der Naht bis zu den obersten Windungen emporsteigt, und ein schmales, aber ausgeprägtes Basalband auf der letzten Windung: Spiralskulptur kann ich auch unter einer guten Loupe nicht erkennen, 141. Cochlostyla (Canistrum) brevicula L. PFEIFFER. Mm_. . * N . . . Or l'’esta imperforata, subovata, apice obtusa, oblique obsolete striata, nitida, alba, epidermide lutescente deeidua obdueta; anfractus 6 angusti, convexiusculi, ultimvs /; longitudinis subaequans; columella subrecta, in laminam tenuam expansa; apertura perobliqua, transverse semiovalis: peristoma simplex, expansum. L. PFR. 235 : . Long. 28, diam. 13 mm; apertura intus 13 mm lonea, 9 lata. Bulimus breviculus L. PFEIFFER, in: Pr. zool. Soc. London 1842, p. 85; Symbolae, vol. II, p. 43; Monogr. Helic. vivent., vol. II, p. 35. — PnuLippr, Abbild., vol. III, 18, p- 33, t. 7, fig. 8. — PFEIFFER, in: Martini-Chemnitz, ed. 2, Bul., p- 166, t. 50, fig. 6. — (Amphidromus) Arpers, Ileliceen, p. 138. — (Canistrum) PFEIFFER, Versuch, in: Malakoz. Bl. 1855, vol. 2, fie. 147. — (C.) MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. I, p. 181. — (C.) PILsBRy, in: Tryon, Manual, ser. II, vol. VIII, p. 45, t. 3, vol. VII, t. 47, fig. 64. — (C.) MÖLLENDORFT, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 128, no. 529; Sep. p. 103. — Hrvarao, in: J. de Conchyl. 1896, vol. 44, p. 266. Aufenthalt nicht bekannt, sicher nicht auf Romblon, vielleicht auf Burias oder Temple. Fehlt in MÖLLENDORFF’s Sammlung und hat auch PırspryY nicht vorgelegen. 142. Cochlostyla (Canistrum) balanoides ‚Joxas. Taf. XLIX, Fig. 1, la Testa imperforata, ovato-oblonga, solida, fulva, fasceiis 3 rufis aequalibus et area basali viride ornata, epidermide hydrophana fuscescente variegata. Spira conica, apice obtusa, pallida. Anfractus 6 vix convexiuseuli, ultimus °/; longitudinis subaequans; columella verticalis, alba dilatata. Apertura ovalis, intus lactea; peristoma incrassatum, expansum, reflexum, margine dextro arcuato, fusco marginato. — L. PFEIFFER. Alt. 40, diam. 21 mm; apert. 21mm longa, 13 lata. Bulimus balanoides Joxas, in: Proc. zool. Soc. London 1842, p. 185. — Pnırippr, Abbild., vol. Il, 14, p. 153, Bulimus, t. 6, fig. 2. — L. PrEirrEr, Monogr. Helie. vivent., vol. 1, p. 33. — REEVE, Conchol. icon, t. 85, fie. 630, — (Cochlostyla, Canistrum) MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. Il, p. 181. — (C.) MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 128; Sep. p. 103. — HipALco, in: J. de Conchyl. 1887, vol. 35. p. 178; 1896, vol. 44. p. 263; Obras, Atlas, pl. 98, fig. 8, 9. Cochlostyla (Canistrum) balanoidea PıLsBrv, in: Tryon, Manual, vol. VIII, p. 44, t. 6, fig. 17—20. Provinz llocos Sur auf Luzon (nieht Mindoro). 236 Die Photographie zeigt die beiden Binden in Folge der vollständig erhaltenen hydro- phanen Epidermis weniger deutlich, als die gewöhnlich in die Sammlungen gelangenden abgeriebenen Stücke. 143. Cochlostyla (Canistrum) velata Broperıe. Taf. XLIX, Fig. 2, 2a, 3, 3a (var.). „lesta imperforata, ovato-oblonga, solida, flavescens, fasciis duabus et area basali rufis ornata, epidermide hydrophana, albida velata; spira conica apice obtusa. Anfraetus 6 vix convexiuseuli, ultimus ° /; longitudinis subaequans; columella subrecta vix dilatata, roseo albida; apertura ovalis intus latea; peristoma sub- inerassatum, breviter reflexum, fusco marginatum.* — PFR. Long. 44, diam. 21mm; apert. 21mm longa, 12 lata. Bulimus velatus BRODERIP, in: Proc. zool. Soc. London 1841, p. 15. — L. PFEIFFER, Monogr. Helic. viv., vol. II, p. 31. — REEVE, Conch. icon., Bulimus, t. 11, fie. 57. — PILSBRY, in: Tryon, Manual, vol. VIII, p- 12, t. 12, fig. 12. — (Cochlostyla, Canistrum) MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 127, no. 531 (mit subsp. elongata).— HIDALGO, in: J. de Conchyl. 1887, vol. 35, p- 180; 1896, vol. 44, p. 323; Obras, Atlas, pl. 85, t. 3—6. Cebu, Uamotes (nicht auf Negros). MÖLLENDORFF hat in dem Jahresbericht der Senckenbergischen Gesellschaft 1893, S. 96, eine var. e/ongala von Leyte abgetrennt. Er sagt über sie: „Mit C. ceretata zusammen erhielt Koch als von der Insel Leyte stammend einige Exemplare einer etwas länger ausgezogenen, sonst typischen Form von C. ve/ata BroD. — (QUADRAS hat sie nicht gefunden, so dass der Fundort einigermaassen zweifelhaft bleibt. Indessen könnte die Art vom Westen der Insel stammen, wo QUADRAS wenig gesammelt hat.“ Wir bilden diese Form Fig. 3, 3a ab. Ueber die systematische Stellung von C. ve/ata bemerkt MÖLLENDORFF |. c.: „PILSBRY führt C ve/ata in der Gruppe von €. falgetrum aut, welche allerdings, namentlich durch den Formenkreis von C. salyrus, zu Canistrum überleitet, mit welcher unsere Art aber kaum nähere Verwandtschaft zeigt. Eher konnte man schwanken, ob ve/ata nicht der Gruppe /ZyPselostyla anzuschliessen wäre, da kleine Formen von doholensis und camelo- pardalis ihr einigermaassen nahe kommen; aber wegen der länglich eiförmigen Gestalt und des stumpfen Wirbels ist doch wohl in Caxzstrum ihr richtiger Platz. Eine scharfe Trennung der Sectionen von Cocklostyla ist überhaupt nicht möglich, und es sind eine Reihe von Arten vorhanden, welche die verschiedenen Gruppen mit einander verknüpfen.“ 144. Cochlostyla (Canistrum) incompta SowErpy. rm ST = = 1 Testa imperforata, ovata, tenunuscula, pallide fuscescens, castaneo-bifasciata et epidermide fuscidula tenui obducta; spira conoidea, obtusa: anfractus 5 con- vexiusculi, ultimus spira vix brevior: columella reotiuscula, subdilatata, basi subtruncata, area castanea circumdata; apertura late lunato-ovalis: peristoma simplex, expansum, margine basali cum columellari angulum obtusum formante. — L. Prr. Long. 29, diam. 18 mm: apertura intus 14mm longa, 10 lata. Helix incompta SowErBY, in: Proc. zool. Soe. London 1540, p. 103. Bulimus incomptus L. Prkirrer, Symbolae Ill, p. 85; Monogr. Helic. vivent.. vol. 1I, p. 15. — Rexve, Conchol. icon. 5.1: no. na (Amphidromus) L. Pre£irrer, Versuch, in: Malak. Bl. 1855, vol. 2, p. 147. — (Cochlodryas) MARTENS, in: Albers, Heliceen, ede>2, pr lie (Hypselostyla) PıLsöry, in: Tryon, Manual, ser. II, vol. 8, p. 28, t. 10, fig. 6. — (Canistrum) MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 128, no. 532; Sep. p. 103. — Hıpar6o, in: J. de Conchyl. 1896, vol. 44, p- 289. ? Tablas. — Fehlt in MÖLLENDORFF’s Sammlung; auch Pırspry hat kein Exemplar gesehen. 145. Cochlostyla (Canistrum) beleheri L. Prrırrer. Testa imperforata, ovato-oblonga, solida, glabriuseula, fulvia-albida, castaneo fasciata; spira elongato-conica, sursum nuda, apice obtusiuscula. Anfractus 5 convexiusculi, ultimus spira vix brevior, ad suturam et basin late, medio anguste fasciatus. Columella plana, substrieta, supra basin subrecedens. Apertura obliqua, truncato-oblonga; peristoma subincrassatum, nigricans, reflexiusculum. — L. Prr. Long. 40, diam. 23,5 mm; apert. 22 mm longa, 15 lata. Bulimus Hindsii mus. CUMINnG, non PFEIFFER usque REEVE. Bulimus Belcheri L. PFEirFFER, Monogr. Helie. viv., vol. 3, p. 312. — Marrıst & CHEMNITZ, Conchyl. Cab., ed. II, p. 110, no. 139, t. 34, fig. 5, 6: Proc. zool. Soc. London 1851, p. 261. 238 Cochlostyla (Canistrum) belcheri MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. II, p. 181. — (Eudoxus) PıLsßry, in: Tryon Manual, vol. VIT Ep 35,28 fig. 45, 46. — Hiparco, in: J. de Conchyl. 1896, p. 264; Obras, Atlas, pl. 79, fig. 7. Philippinen, der genauere Fundort nicht bekannt. Die Art fehlt in MÖLLENDORFF’s Sammlung und scheint überhaupt nur auf dem Originalexemplar der CumisG’schen Sammlung zu beruhen. MÖLLENDORFF bemerkt hand- schriftlich dazu: an velata var.? Pırspry eitirt REEVE, Conch. icon., t. 7, fig. 33 dazu; PFEIFFER sagt aber in der Mon. Helie. ausdrücklich: „nee ad Hindsii ReEve, Conch. icon., No. 33, t. 7 referenda*. 146. Cochlostyla (Canistrum) pyramidalis SOwERBY. Testa imperforata, oblongo-pyramidata, crassiuscula, fulvida, saturate castaneo- fasciata, epidermide fusca, decidua, strigatim obducta; spira elongato, apice obtusa. Anfraetus 6 vix convexiuseuli; ultimus */; longidutinis aequans. Colu- mella subtorta, subdilatata, alba. Apertura lunato-ovalis, intus livida; peristoma simplex, breviter expansum. — L. PFR. Long. 40, diam. 19 mm; apert. 19 mm longa, 11 lata. Helix pyramidalis SOwErRBY, in: Proc. zool. Soc. London 1841, p. 39. — (Bulimus) L. PreirreR, Symbolae ad hist. Helic. III, p. 87; Monogr. Helie. viv., vol. II, p. 14. — (Cochlostyla, Canistrum) MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. Il, p. 181. — Reevk, Conchol. icon., t. 11, fie. 59. — (Canistrum) MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 119, no. 534; ‘Sep. p. 104. Bulimus nebulosus L. PFEIFFER!), Symbolae I, p. 42; Monogr. Helie. viv., vol. I, p- 14. — Reeve, Conchol. icon, t. 11, fig. 58a. — HiDALGOo, in: J. de Conchyl. 1896, vol. 44, p. 301. Achatina nebulosa L. Preirrer, Symbolae II, p. 134. Angeblich von der Insel Kuyo, wo sie Quapras vergeblich gesucht hat. Fehlt in MÖLLENDORFF's Sammlung. 1) Testa imperforata, ovato-turrita, oblique striata, albido-fulvescens; anfractus 6 convexiuseuli, ultimus 1/3 longi- tudinis paulo imporans. medio obsolete angulatus, albo eingulatus; apertura oblonga:; columella subtorta; peristoma incrassatum, reflexiusculum, purpurescente-brunneum. 239 „Ich folge PırspryY und Hrparco darin, dass pyramidalis und nebulosa synonym sind. Die Publikationen sind ungefähr gleichzeitig, doch stelle ich mit Pırspry den I nr za ar - SOWERBY’schen Namen voran, weil REEVE unter nebulosa zwei Arten vermengt hat. Unter dem Namen pyramidalis und nebulosa liegen im Berliner Museum Formen, die an velata, namentlich an subsp. elongata herantreten.“ — MLLDFFr. 147. Cochlostyla (Canistrum) acuminata Sowervy. 2 : : i Testa imperforata, ovato-pyramidata, apice obtusiuscula, solida, castanea, nigro fasciata, epidermide hydrophana fuscescente irregulariter striata, superne eoerules- cens, apice pallida. Anfraetus 6 planiusculi, ultimus * longitudinis subaequans: columella recta, medio subinerassata, vix torta, alba. Apertura ovalis, intus livescens, basi subeffusa; peristoma simplex, intus brunneo marginatum, expansius- eulum. — L. Prr. Alt. 36, diam. 20 mm; apert. 18 longa, 10 lata. Helix acuminata SOWERBY, in: Proc. zool. Soc. London 1841, p. 39. — (Cochlo- styla, Canistrum) MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. II, p. 181. — (Hypselostoma) PıLsery, in: Tryon, Manual, vol. VII, p- 25, t. 10, fig. 7. — MOÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 129, no. 535; Sep. p. 129. Bulimus acuminatus PFEIFFER, Symbolae Il, p. 110; Monogr. Helie. viv., vol. II, p- 14. — Reeve, Conchol. icon, t. 11, fig. 60. — (Cochlo- styla) HıDaL60, in: J. de Conchyl. 1896, vol. 44, p. 260; Obras, Atlas, pl. 88, fig. 1. Kuyo? „Nur wegen einer gewissen Aehnlichkeit der Abbildung mit voriger Art (pyramidalis) stelle ich diese mir unbekannte Form hierher. Auf Kuyo hat sie QUADRAS ebenso wenig gefunden wie diese, was bei der Kleinheit der Insel und dem Scharfblick des Sammlers den Fundort sehr unwahrscheinlich macht.“ — MLLDFF. 148. Cochlostyla (Canistrum) quadrifaseiata Hınarso. Testa parva, ovato-coniea, apice obtusiuscula, tenuis, subpellucida, laevigata, nitida, alba, eastaneo quadrifasciata. Anfractus 6, cenvexiuseuli ultimus °/; longitudinis aequans, antice vix descendens. Columella recta, angusta, alba. Apertura ovato-truncata; peristoma breviter expansum, castaneum. — Hınp. Long. 30, lat. 14 mm. 240 Cochlostyla quadrifasciata HıpaLao, in: Journal de Conchyliologie 1896, vol. 44, p- 311; Obras, Atlas, t. 100. — (Canistrum) MÖLLENDORFFE, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 129, no. 536; Sep. p. 104. Philippinen, der genauere Fundort unbekannt. Fehlt in MÖLLENDORFF’s Sammlung. 9, Sectio COCHLODRYAS MARTENS. Testa imperforata, turbinata, vel oblongo-ovata, laevis, laete colorata; spira brevis, obtusa; anfraetus 4'/—5", convexi; columella subreeta, dilatata; apertura lunari- ovata; peristoma simplex vel subinerassatum, expansum vel breviter reflexum. Typus Cochlostyla polyehroa SOWERBY. Cochlodryas MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. 1I, p. 176. — SEMPER, Reise Philippinen, Landmollusken, p. 198. — PıLsBRY, in: Tryon, Manual, vol. VII, p. 177. — MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 129; Sep. p. 104. MÖLLENDORFF unterscheidet zwei Formenkreise, den der C. smaragdina und den der C. polychroa. 149. Cochlostyla (Cochlodryası smaragdina Reeve. Taf. XLIX, Fig. 4-7. Taf L, Fig. 1. Testa imperforata, ovato-oblonga, solida, subtiliter regulariterque oblique striata, nitida: viridis, lutea, olivacea vel fusca, ad suturam semper fascia lata alba ornata, rarius ad peripheriam fusco fasciata. Anfractus 6 convexiuseuli, regulariter accrescentes, supremi atro-purpureo, dein rosei et virescentes, ultimus spira paulo brevior, antice valde descendens tum deflexus. Apertura obliqua, ovata, intus plerumque fuscescens; peristoma breviter reflexum, album, haud continuum, marginibus callo tenuissimo translueido junetis, columellari recto, planato vel sulco exarato, introrsum subdilatato, albo. Alt, 60, diam. 31, alt. apert. int. 31, lat. 20 mm. Bulimus smaragdinus Reeve, in: Proc. zool. Soc. London 1842, p. 49; Conchol. syst. Il, t. 173, fig. 6; Concholog. icon. Bulimus, t. 6, fig. 27. DeEsHAyES, in: F6russac, Hist., t. 110B. fig. 5. — PFEIFFER, in: Martini & Chemnitz, Conch. Cab., p. 207, t. 58, fig. 57; Monogr. Helic. viv., vol. II, p. 29. 241 Cochlostyla (Eudoxus) smaragdinus C. Senper, Reise Philipp.. Landmoll., p. 213 Os t. 13, fig. 19 (anat.). — Hiıparco, Obras malac. Atlas, t. 58, fig. 1—5. — (Eud.) PıLserv, Manual, vol. VIII, p. 37, t. 2, b2.19,20,215 22, = (Cochlodryas) MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p- 129; Sep. p. 104 (mit forma smaragdina, olivacea, nigrescens, taeniata und subsp. lutea SEMPER, zonifera SEMPER und straminea SEMPER). Cochlostyla straminea SENPER, Reisen Philippinen, XII, Landmoll., p- 216. Schale undurehbohrt, spitz eiförmig, festwandig, fein und regelmässig gestreift, glänzend, grünlich, namentlich an der unteren Hälfte, der Apex mitunter violett, die mittleren Windungen gelblich bis olivenfarben; charakteristisch ist eine ausgeprägte weisse Binde unter der Naht der beiden letzten Windungen; ausnahmsweise kommen auch Exemplare mit brauner Mittelbinde und auch einer dunklen Binde unter der Naht- binde und an der Spindel vor. 5'1s—6 leicht gewölbte, regelmässig zunehmende Windungen, die letzte etwas kürzer als das Gewinde, vorne stark herabsteigend, schliess- lich herabgebogen. Mündung schräg, eiförmig, innen meistens bräunlich überlaufen; Mundsaum kurz zurückgeschlagen, weiss, seltener bräunlich iberlaufen, nicht zusammen- hängend, die Ränder nur durch einen ganz dünnen durchsichtigen Belag verbunden, der Spindelrand gerade, eindringend, oben verbreitert, flach oder mit einer vertieften Furche, weiss. Aufenthalt im östlichen Mindanao. Eine sehr veränderliche Art, wie schon Ü. SEMPER ]. ce. hervorgehoben hat. Seine Varietäten sind von MÖLLENDORFF wie von PILsBrY angenommen worden. Er betrachtet als Typus die Fig. 4, 4a abgebildete Form, glatt, glänzend, ohne Uuticula, mit weiss- lichem oder röthlichem Gewinde, die letzte Windung, abgesehen von der weissen Naht- zone, graugelb, grün, olivenbraun bis schwärzlich, selten gebändert; Höhe bis 70 mm. — Ganz dunkle Exemplare mit lebhaft gefürbtem Gewinde und dunkel rothbraun bis violett gefärbtem Apex, wie unsere Fig. 6, betrachten Semrer und Pırsprky als selbstständige Varietät »zgricans; sie hat meistens auch eine lebhaft gefärbte röthliche bis rothbraune Mündung und kommt in verschiedener Weise gebändert vor. — Das Fig. 5a abgebildete Exemplar mit drei breiten dunklen Binden, leberbraunem Mundsaum, hellem Gewinde und deutlicher auf der letzten Windung rippenförmiger Seulptur wäre zur var. zonifera abgebildete Stück will Ich halte es indess für unmöglich, ohne SEMPER zu rechnen, Fig. 7 zu /utea SeurEr. Das Taf. L, Fig. 1, zu keiner der beschriebenen Varietäten passen. sehr reiches und von ganz sicheren Fundorten gesammeltes Material diese Varietäten getrennt zu halten. Semper, Philippinen. II. XI (v. Möllendorff-Kobelt, Landschnecken XI) 41 242 Am meisten Bedenken habe ich bezüglich des Taf. L, Fig. 2, abgebildeten Exem- plars, das MÖLLENDORFF ebenfalls als C. ssmzaragdina bezeichnet hat. Es ist mehr kegel- förmig, als alle anderen Formen, unten erheblich breiter und die Windungen sind flacher. Die Färbung ist grün, nach unten auf jeder Windung intensiver werdend, Apex etwas violett, die Spitze und die Basis sind besonders lebhaft gefärbt, die weisse Infrasutural- binde ist deutlich ausgeprägt, hinter dem Mundsaum liegt eine breite weissliche Strieme. Die Mündung ist bräunlich, der Mundsaum weiss, stark ausgebreitet, die Spindelbildung wie bei der typischen smaragdina. Die Dimensionen; alt. 40, diam. 31 mm; apert. alt. 24, lat. 17mm. Es ist nur ein Exemplar vorhanden, ein Fundort nieht angegeben. Der Form einen eigenen Namen zu geben, wage ich nicht. Die Subsp. s/raminea betrachtet SEMPER als eigene Art; er gibt von ihr folgende Diagnose: Testa imperforata, solida vel tenuis, saturate straminea, striatula, fascia albida ad suturam et area columellari virescenti-alba; spira brevis, conica, subacuta; anfractus 5 convexi, ultimus spiram subaequans: columella verticalis, pallide cornea vel nigra; apertura oblongo-ovalis, albida: peristoma albidum, tenuissimum, vix reflexiuseulum. — Dimensiones speeim. minimi: Lone. 42, diam. 3lmm, apert. 24mm loncoa, 15 mm Jata; ji Oo ’ ) Os: I spec. max.: long. 51, diam. 33 mm, apert. 23mm longa, 17 lata. — Hab. in insula Mindanao. — Das Thier ist grasgrün und gelblich, wie das von smaragdina und aegle. 150. Cochlostyla (Cochlodryas) aegle BroDERIP. Any, Ib ae Sh Testa impertorata, ovato-conica, subtiliter striatula, nitida, albida, aperturam versus lutescens, summo griseo-lutescente. Spira conica, subacuta. Anfractus 5 convexi, celeriter crescentes, inferi infra suturam fasciola rufula obsolete marginati, ultimus spirae altitudinem superans, antice descendens, tum ascendens, basi circa columellam fasciola fusca ornatus. Columella verticalis, leviter contorta, rosea. Apertura ovata, subtruncata, intus albida; peristoma expansum, vix reflexius- culum, extus vivide fusco limbatum. Alt. 39, diam. 30 mm, apert. alt. 22, lat. 17 mm. Bulimus aegle BRODERIP, in: Proc. zool. Soc. London 1840, p. 181. — REEVE, Conchol. icon., t. 10, fig. 49. — Nec L. PFEIFFER. Cochlostyla (Cochlodryas) aegle MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 130, no. 538; Sep. p. 105 (mit subsp. Barandae). — SEMPER, Reise Philippinen, Landmoll., p. 216. — PıLsgry, in: Tryon, Manual, vol. VIII, p. 40. — Hiparco, in: Journ. de Conchyliologie 1896, vol. 44, p. 261. Mindanao. 2453 151. Cochlostyla aegle subsp. barandae Hınanso. Testa imperforata, ovata, solidiuscula, nitidula, oblique striatata, sub epidermide tenuissima pallide lutescente alba, Spira late conoidea, apice obtusiuseula, sutura magis distinete striata. Anfraetus 5 convexi, ultimus spiram subaequans. Apertura ovato subtruncata, intus alba, columella angusta, subarcuata superne subdilatata, carnea, castaneo eircumdata; peristoma regulariter arcuatum, breviter reflexum, castaneum, cum columella rotundatim junetum. — Hıpauco. Alt. 44, diam. 27 mm. Bulimus Aegle PrEirrer, in: Martini & Ohemnitz, Conch. Cab., ed. II, t. 49, fig. 17, 18, nec BRODERIP. Cochlostyla barandae Hıpar6o, in: Journal de Conchyl. 1887, vol. 35, p. 153; Obras, Atlas, t. 81, fig. 9; Journal de Conchyl. 1896, vol. 44, p- 264. Cochlostyla aegle var. barandae PıLspry, in: Tryon, Manual, vol. VIII, p. 40, t. 1, fig. 10, 11, t. 9, fig. 69, 70. — MÖLLENDORFF, Verzeich- niss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 130; Sep. p. 105. „Je considere cette esp&ce comme bien distinete du Cochlostyla aegle, Bro. Elle est blanche, au liai d’etre fauve, elle n’a pas des fascies, sa columelle est plus concave et moins verticale. Sa forme generale et celle de ses tours de spire sont aussi difförentes, * — Hiıparco. Philippinen. Pırspry stellt diese Form trotz dieser Unterschiede als Varietät zu aegle und MÖLLENDORFF ist derselben Ansicht. 152. Cochlostyla (Cochlodryas) phaeostyla Preırren. Taf. L, Fig. 4. Testa imperforata, oblongo ovata, solidula, oblique subtilissime striata, fasciis tribus, supera infrasaturali et tertia columellari nigricantibus, infraperipherica rufescente ornata, caeterum pallide fulvescenti-carnea. Spira convexo-conica, apice obtusula. Anfractus 5 modice convexi, sensim accrescentes, ultimus spira paulo brevior, antice descendens. Columella compressa, plana, intrans, infra fusca, supra dilatata. Apertura obliqua, truncato-oblonga; peristoma castaneum, anguste reflexum. Alt. 42, diam. 31 mm; apert. 20 mm longa, 14 lata. 41* 244 Bulimus phaeostylus L. Preirrer'), in: Proc. zool. Soc. London 1856, p. 329; Monogr. Helic. vivent., vol. IV, p. 361. Cochlostyla phaeostyla HıpaL60; in: Journ. de Conehyl. 1887, vol. 35, p. 155, t. 6, fig. 5; Atlas, t. 59, fig. 7, 8. — (Cochlodryas) MÖLLEN- DORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 130, no. 589; Sep. p. 105. — (Eudoxus) PILsBRY, in: Tryon, Manual, vol. VII, p. 41, t. 5, fig. 4, t. 9, fig. 64-66. — HıpaL60, in: Journ. de Conchyl. 1896, vol. 44, p. 306. Philippinen, der genauere Fundort unbekannt. L. PrEIFFER nennt die Schale „tenuis“, was für das vorliegende MÖLLENDORFF’sche Exemplar nicht zutrifft, auch ist der Apex nicht violett und die Unterperipherialbinde röthlich, nieht schwärzlich. Das bei HıpaLGo abgebildete Exemplar hat ebenfalls den violetten Apex nicht, aber Pırspry hebt ihn entschieden hervor. Es kommen auch rein weisse Exemplare vor, dann solche mit mehreren schwächeren Spindelbinden und solche, bei denen die ganze Unterhälfte der letzten Windung kastanienbraun ist (var. # HıpaLco). Ueber diese letztere Varietät bemerkt der Autor: „La var. $# se rapproche, par ses caracteres, du Dulimus Hindsii REEVE (Conch. icon., fig. 35), et du Dudimus Belcheri PrFr. (CHEMNITZ, ed. II, pl. 54, fig. 5, 6) mais elle en est distinete par sa forme. II existe une variöte y qui rappelle, par la disposition de ses couleurs, la variete y du €. sdhaerion,® 153. Cochlostyla (Cochlodryas) paradoxa Ü. SEMPER. Taf. L, Fig. 5 Testa imperforata, ovato-conica, tenuis sed in adultes solidula, alba, cuticula lutescente lacerata in anfractibus inferis obducta. Spira conica apice acutiusculo. Anfractus 5 convexiuseuli, supremi 2—3 lutescentes, ultimus spirae longitudinem aequans vel superans, antice descendens tum ascendens, medio fascia obsole- tissimo cinetus, cuticula ad basin bene conservata. Apertura lunato-ovalis; columella compressa, plana, alba, extus subexcavata: peristoma incrassatum, parum reflexum, album. Alt. 47, diam. 30 mm; apert. 27 mm longa, 20 lata. 1) Testa imperforata, oblongo-ovata tenuis, ohlique confertim striata, pallide fulvessenti-carnea, fasciis 3 nigricantibus (1 saturali, 1 infra-peripherica, tertia columellari) ornata; spira convexo-conica, apiee obtusula, nigro-violacea. Anfractus 5 modice convexi, sensim acerescentes, ultimus spira paullo brevior; columella compressa, plana, fusca, basi subtruncata; apertura obliqua, truncato-oblonga; peristoma castaneum, anguste reflexum. — Long. 37, diam. 24 mm. 245 Cochlostyla paradoxa C. SEMmrErR!), Reise Philippinen, Landmoll., p- 217, nec Chloraea paradoxa C. Prr. — (ÜCochlodryas) MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 130, no. 540; Sep. p. 105. — HipaLco, in: J. de Conchyl. 1896, vol. 44, p- 305. Cochlostyla lacerata Ü. SEMPER, Reise Philippinen, Landmoll., t. 9, fig. 5. — (Eudoxus) PıLspky, in: Tryon, Manual, vol. VIII p. 36, t. 13, fig. 57. Nordost-Mindanao am Fluss Saloc. Da Corasia paradoxa L. Prr. keine Cochlostyle ist, kann die Art ruhig den ersten SEMPER’schen Namen tragen. Oo 154. Cochlostyla (Cochlodryas) eumingi PrEirFER (var.). Taf. L, Fig. 6. Testa imperforata, ovata, tenuissima, oblique striatula pellueida, albido-virivdis, ad suturam linea rufa circumdata: anfractus 4's convexiuseuli, ultimus obsolete angalatus spiram paulo superans; columella plana, subexcavata, fusca. Apertura lunato-ovalis; peristoma simplex. margine dextro late expanso, basali subreflexo. L. PFEIFFER. Long. 32, diam. 21 mm; apert. 19 mm longa, 11 lata. Bulimus Cumingi L. PFEIFFER, in: Proc. zool. Soc. London 1842, p. 88; Symbolae II. p. 4. — Marrını & Cmemsetz, Uonch. Cab., ed. II, p- 66, no. 65, t. 19, fig. 3, 4. — Phıtıppr, Abbild., vol.1, 3, Bul., t. 1, fig. 7. — PFEIFFER, Mon. Helic. viv., vol. II, p. 11. — (Eudoxus) ALBERS, Heliceen, p. 137. — MarTEns, ibid., ed. Il, p. 180. — REEvE, Conchol. icon., t. 12, fig. 61. — SEMPER, Reisen Philippinen, Landmoll., p. 217. — HiDAL6o, Obras mal., vol. 1, t. 59. fig. 1. — (Eudoxus) PıLsBRY, in: Tryon, Manual, vol. VIII, p. 39, t. 9, fig. 63. — (Cochlodryas) MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p- 130; Sep. p. 105. (mit subsp. ofoszoma). Mindanao. 1) Testa imperforata, tenuis, striatula, alba» cuticula lutea valde lacerata induta; anfractus 5 convexi, ultimus spiram acutam subaequans; columella plana, intrans, alba; apertura lunato-ovalis; peristoma incrassatum, reflexum. — Alt. 43, diam. 23 mm; apert. 22 mm longa, 14 mm lata. 246 Die typische Form von Kamigin ist leider in MÖLLENDORFF's Sammlung nicht vorhanden, dagegen eine Form von Mamit, welche er als subsp. ofostoma unterscheidet. Sie ist mit 39 mm erheblich grösser als der Typus, und hat die rothe Nahtlinie kaum angedeutet; auch die Kante der letzten Windung ist kaum erkennbar und die Spindel ist stärker gebogen und mehr vorspringend, so dass die Mündung etwas ohrförmig erscheint. Ein zweites Exemplar hat die Spindel oben lebhaft rosa, nicht braun. 155. Cochlostyla (Coehlodryas) oviformis C. SEMPER. Testa imperforata, oviformis, tenuis, subdiaphana, nitida, perlueida; anfraetus 5 eonvexiusculi, ultimus spiram paulo superans, sutura subimpressa; columella torta, subexcavata; apertura quadrato-ovalis, alba; peristoma tenue, reflexum, album. — C, SEMPER. Long. 50, diam, 37 mm; apert. 29 mm longa, 19 mm lata. Cochlostyla oviformis C. SEMPER, Reise Philippinen, Landmoll., III, p, 218. San Juan de Bislig, Mindanao. Fehlt in MÖLLENDORFF’s Sammlung. 156. Cochlostyla (Cochlodryas) uber L. PrEIrFERr. Taf. L, Fig, 7. Testa imperforata, ovata apice peculiariter obtusato, tenuis, subdiaphana, oblique regulariter et confertim striata; spira semiglobosa supra plana; sutura impressa, albo-marginata. Anfractus 4 inflati, inferi infra suturam fasciola angusta obsoleta rufa ornati, ultimus spirae altitudinem superans, antice longe descendens tum breviter ascendens. Columella subrecta, prope basin subincrassata. Apertura ovalis faucibus levissime fuscescentibus; peristoma simplex, album, late expansum. Alt. 45, dıam. 36 mm; apert. long. 30, lat. 20 mm. Bulimus uber L. Preirrer, in: Proc. zool. Soc. London 1842, p. 153; Monogr. Helic. vivent., vol. Il, p. 26. — RERVE, Conchol. icon., t. 10, no. 48. — (Cochlostyla) MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. II, p. 150. — (Cochlodryas) MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 150, no. 543; 8. p. 105. — (Eudoxus) PILsBRY, in: Tryon, Manual, vol. VII, p. 41, t. 7, fie, 44. — HıDAL6o, in: J. de Conchyl. 1896, vol. 44; p. 322. (Guimaras. 157. Cochlostyla (Cochlodryas) halichlora O. Szuper. Testa imperforata, laevis, fragilis, nitida, e viride albicans, lineis impressis, tenerrissimis, remotis sculpta, conoideo-pyramidata, subtiliter retrorsum striolata: spira pyramidalis, apice obtuso. Anfractus 5'/s subplanati, sutura laevi sub- striolata disereti, ultimus dimidiae altitudinis paula major, non descendens, ad peripheriam regulariter rotundatus. Apertura lunato - orbieularis: peristoma undique regulariter subincrassatum, reflexiusculum; columella strieta. fere perpendicularis. — OÖ. SEMPER, Alt. 37, lat. 34 mm. planata, Cochlostyla (Corasia) halichlora J. O. SEmrer, in: Journal de Conehyliologie 1886, Sol 141, p2.263,70.8, hl, © SEMPER, Reisen Philippinen, Landmoll., p. 172. — (Cochlodryas) MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 130, no. 544; Sep. p. 105. Kalayan (Babuyanes). Fehlt in MÖLLENDORFF’s Sammlung. 158. Cochlostyla (Cochlodryas) polyehroa Sowersr. Taf. L, Fig. 8. Testa imperforata, ovato-conoidea, tenuis sed solida, laevigata, nitida, apice obtuso albida vel fulvida. Anfractus 5—6 convexi, regulariter sed celeriter acerescentes, ultimi 2 cingulo lato albo infra suturam ornati, dein virides, strigis obliquis saturatioribus varie pieti, interdum infra zonam subsuturalem et ad peripheriam fasciis distinetis fuseis eincti, ultimus antice haud descendens. Columella verti- calis, subrecta, dilatata. Apertura irregulariter lunato-rotundata, intus nivea: peristoma simplex, album, breviter reflexum. Alt. 40, diam. 32, alt. apert., obl. et lat. 20 mm. Alt. 36, diam. 29, alt. apert. obl. 20, lat. 18 mm. Helix polychroa SOWERBY, in: Proc. zool. Soc. London 1840, p. 87. — GRATELOUF, Act. Soc. Linn. Bordeaux, XI, p. 411, t. 1, fig. 20. — L. PFEIFFER, in: Martini & Chemnitz, Conch. Cab., ed. II, p- 295, t. 50, fig. 13—15; Monogr. Helic. viv., vol. I, p. 221. — DESHAYES, in: Ferussac, Hist. nat., p. 108, t. 104A, t. 1—4, t. 110A, fig. 3—6. -— REEVE, Conchol. icon., t. 11, no. 44. — (Cochlodryas) MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. II, p. 176. 248 Bulimus polychrous L. PFEIFFER, Mon. Helie, viv., vol. III, p. 298. — (Orthostylus) ÄALBERS, Heliceen, p. 136. Cochlostyla (Cochlodryas) polychroa PıLsBRy, in: Tryon, Manual, vol. VII, p. 178, t. 38, fig. 74—78. — MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abhandl. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 125, no. 545; Sep. p. 105. — SEMPER, Reise Philippinen, Landmoll., p. 199. — HipALco, Obras, Atlas, t. 90, fig. 2, 3. Bulimus viridistriatus LEA, Transact. Amer. Philos. Soc. 1841, p. 455, t. 11, fie. 2. — (Cochlostyla) Hıpar6o, in: Journal de Conchyl. 1896, vol. 44, p. 325. Helix galactites var. pieturata GRATELOUP, Actes Soc. Linn. Bordeaux, XI, p. 163. Helicostylus smaragdus BECK, Index, p. 37 (nomen). Temple (Burias?). In Gestalt ziemlich constant, nur in der Höhe schwankend. PILsBRY unterscheidet ausser der typischen gebänderten Form noch eine ungebänderte Form mit rother Sub- suturalzone und dunklem Basalfleck, eine gebänderte und eine dunklere rothbraune oder schwarzbraune, manchmal fast schwarze. In MÖLLENDORFF’'s Sammlung liegt ein nur schwach gestriemtes Exemplar mit sehr dunklem Nabelfleck, breiter Peripherialbinde und einer schmalen braunen Binde unter der weissen Nahtzone; auf der vorletzten und drittletzten Windung schiebt sich zwischen diese beiden Binden noch eine sehr deutliche dritte ein, die nach unten verschwindet. 159. Cochlostyla (Cochlodryas) florida Sowerpy. Taf. LI, Fig. 13. Testa imperforata, ovato-conica, solida, subtiliter oblique striatula, viridis vel olivacea, fasciis nigris vel fuseis, varie ornata, taenia alba plerumque lata infra suturam insignis. Spira convexo-conica, apice obtusulo, albo; sutura distincta. Anfraetus 5'/g convexiusculi, ultimus spira brevior, antice longe sed lente descendens. Columella arcuata, dilatata, alba, supra fusco-nigro suflusa. Apertura perobliqua, lunato-ovalis, intus lactea, peristoma reflexum, album. Alt. 40, diam. 31, alt. apert. obl. 24, lat. 20 mm. Helix florida SOwWERBY, in: Proc. zool. Soc. London 1840, p. 87. — REEVE, Conchol. system., II, t. 163, fig. 2. — L. PFEIFFER, Monogr. Helie. vivent., vol. I, p. 222. — MarTInı & CHEmnItz, Conch. 249 Eab.„ued. 11, p. 295, 00.1286, :1..50, Ge. 1, 2. — REEve, 8. 2, Conchol. icon., sp. 43. Cochlostyla (Cochlodryas) florida MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. II, p. 176. — HipaL6o, in: Journal de Conchyliologie 1887, vol. 35, p-. 151. — PırsBry, in: Tryon, Manual, vol. VII, p. 177, t. 38, fig. 70—73. — MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 1B1, no. 546; Sep. p. 106. — HıDAL6o, Obras, Atlas, t. 39, fig. 2—8. Bulimus helicoides L. PFEIFFER'), in: Zeitschr. f. Malac. 1849, p. 170. — MaRrTINI & CHEMNITZ, Conch. Cab., ed. II, p. 119, t. 36. fig. 7, 8. — (Helix) Reeves, Conch. icon., t. 17, no. 72. Mindoro (MÖLLENDORFF). Eine ziemlich veränderliche Art. Von den drei abgebildeten Exemplaren haben zwei eine breite weisse Zone unter der Naht, die verhältnissmässig nicht schmäler ist als bei C. polychroa; unter ihr liegt ein breites schwarzbraunes Band, das hoch auf das Gewinde hinauf geht; bei der dritten ist es schmal. Der Typus hat ausserdem noch zwei breite, weniger intensiv gefärbte Bänder und ein mehr oder minder ausgebreitetes an der Basis, das mehr oder minder auf die sonst weisse Spindel übergreift. Fig. 2 hat nur die Oberbinde, und ist von dieser bis zur Basis einfarbig dunkelbraun, sein Mund- saum ist braun gesäumt. MÖLLENDORFF hat diese Form handschriftlich als var. fzsco- labiata bezeichnet. Bulimus helicoides ist eine etwas gedrungene Form mit schmaler weisser Nahtbinde, das Gewinde weisslich, die letzte Windung grünlich, ohne Binden. Unsere Fig. 4 wird ihm etwa entsprechen. 160. Cochlostyla (Cochlodryas) orbitula Sowerevy. Taf. LI, Fig. 5, 5a. Testa imperforata, ovato-globosa, crassiuscula, laevis, alba, basi fusco-lutescens, fasciis rufis et viridibus varie ornata, zona alba infra suturam et zonula fusco- nigra eirca columellam fere semper extantibus. Spira conica apice planiuscula; sutura distineta, erenulata. Anfractus 4'/—5 convexi, celeriter accrescentes, ultimus spirae altitudinem subaequans, antice descendens. Columella lata, alba, 1) Testa imperforata, ovato-oblonga, solidula, subtiliter striatula, vix nitida. alba, epidermide olivacea sursum evanescente induta. Spira ovata, obtusa; sutura impressa, anguste albomarginata. Anfractus 5 vix convexi, ultimus spira brevior, subangulatus, antice rotundatus; columella subverticalis, plana, subcanalieulata; apertura obliqua, subtetragono-ovalis, intus alba; peristoma expansum marginibus subparallelis. — Long. 34, diam. 24 mm. Semper. Philippinen, II. XI (v. Möllendorff-Kobelt, Landschnecken Xu). 42 250 subarcuata. Apertura perobliqua, lunato-rotundata, intus alba fasciis vix trans- Jucentibus; peristoma album, late expansum, ad basin leviter reflexum. Alt. 28, lat. 27, apert. alt. et diam. 19 mm. Helix orbitula Sowergy, in: Proc. zool. Soc. London 1840, p. 103. — PFEIFFER, Symbolae, Il, p. 35; Monogr. Helic. viv., vol. I, p. 224. — MArTısı & CuemnIitz, Conch. Cab., ed. Il, p. 296, t. 50, fig. 7, 8. — DEsHAYES, in: Ferussac, Hist. I, p. 311, no. 369, t. 108A, fig. 7, 8. — Reeve, Conch. icon., t. 15, no. 60. — (Helieostyla) ALBERs, Heliceen, p. 104. — MARTENS, ibid., ed. II, p. 175. — (Cochlodryas) Pıtspry, in: Tryon, Manual, vol. VIL, p. 179, t. 58, fig. 98, 99. — (C.) MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 131, no. 547; Sep. p. 106. — Hiıpar6o, in: J. de Conchyl. 1887, vol. 35, p. 152, 1896, vol. 44, p. 303; Obras, Atlas, t. 38, fig. 6, 7. Helix chlorogrammica VALENCIENNES in Mus. Par. Insel Sibay, südlich von Mindoro (nicht auf Mindoro selbst). 161. Cochlostyla (Cochlodryas) tenera SOwERBY. Taf. LI, Fig. 6, 7. Testa imperforata, globoso-conica, tenuis, laevis, alba, fasciis nigricantibus et viridibus ornata, basin versus viridescens; spira depresso-conica, apice albo. Anfraetus 4'/; eonvexiusculi, ultimus spirae altitudinem subaequans, antice des- cendens. Columella subrecta, intrans, tenuis, subexcavata. Apertura lunato- rotundata, fasciis distinete translucentibus; peristoma simplex, parum expansum, album. Diam. maj. 28,5, min. 25, alt. 31 mm (sec. PFEIFFER: 25: 21,5: :20 mm). Helix tenera SOWERBY, in: Proc. zool. Soc. London 1840, p. 102. — PFEIFFER, Symbolae, II, p. 40; Monogr. Helic. viv., vol. I, p. 229. — MARTINI & CHEMNITZ, Conch. Cab., ed. II, p. 293, no. 284, t. 49, fig. 12, 13. — Reeve, Conchol. icon., t. 16, no. 62. — (Helicostyla) Asers, Heliceen, p. 104. Cochlostyla (Helicostyla) tenera MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. II, p. 175. — PILsBRy, in: Tryon, Manual, vol. VII, p. 179, t. 36, fig. 31, 32. — (Cochlodryas) MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 131, no. 548; Sep. p. 106. — Hiparco, 251 in: Journ. de Conchyl. 1887, vol. 35, p. 143, 1896, vol. 44, p- 320; Obras, Atlas, t. 38, fie. 4, 5, t. 50. Ho,.»1r. 2, Mindoro (nicht Tablas). Eine extreme Form, die man nach einzelnen Exemplaren kaum als Varietät von C. tenera betrachten würde, die aber auch HrpaL«co hierher zieht und im Atlas, Taf. 38, Fig. 4, abbildet, ist unsere Fig. 7. Sie ist erheblich kleiner als der Typus, kugelig kegelförmig und mit einer schwarzbraunen Binde umgeben, die schon auf dem oberen Gewinde beginnt und auf der letzten Windung, die stark nach unten steigt, fast die Hälfte der Oberfläche einnimmt. MÖLLENDORFF erwähnt sie in seinem Verzeichniss nicht besonders und Hıparso hat ihr auch keinen Namen gegeben. 162. Cochlostyla (Cochlodryas) rehbeini L. Preirrer. Testa imperforata, subglobosa, solida, subtilissime striatula, sub epidermide tenui, non nitente, virenti lutea alba, fasciis saturate castaneis pluribus latis cincta. Spira conoidea, semiglobosa, obtusula. Anfraetus 4"; modice convexi, rapide accrescentes, ultimus rotundatus, antice breviter descendens, circa columellam vix declivem, latam, albam, subexcavatam nigricans. Apertura diagonalis, lunato-rotundata, intus albida; peristoma album, expanso -reflexiuseulum, intus subinerassatum. — L. Pfr. Diam. maj. 27, min. 23, alt. 20 mm. Helix Rehbeini L. Pr£irrer, in: Proc. zool. Soc. London 1852, p. 54. — MARTINI & CHEMNITZ, Conch. Cab., ed. II, p. 480, no. 1076, t. 159, fig. 1, 2: Monogr. Helie. vivent, vol. III, p. 189. — (Cochlo- styla, Cochlodryas) MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abhandl. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 131, no. 549; Sep. p. 106. — HrDALG0, Obras mal. Atlas, t. 114, fig. 3, 4. Philippinen, näherer Fundort nicht bekannt. Fehlt in MÖLLENDORFF's Sammlung. 163. Cochlostyla (Cochlodryas) jonasi L. Preirrer Taf. LI, Fig. 8. Testa imperforata, globoso-conoidea, apice obtusa, tenuiuscula, nitens, pallide virescens, apice albo. Spira obtuse conica. Anfractus 5 convexiuseuli, ultimus basi subplanatus; columella alba, obliqua. Apertura lunaris; peristoma breviter incrassatum, margine columellari subdilatato, appresso. — L. PFEIFFER. Diam. maj. 31, min, 27, alt. 31 mm (sec. PFEIFFER diam. maj .28, min. 25, alt. 24mm), 42* 252 Helix Jonasi L. PFEIFFER, in: Proc. zool. Soc. London 1845, p. 126 (nee Bulimus Jonasi Prr., Monogr. Helie., vol. HI, p. 107); Marrını & CHEmntTz, Conch. Cab., ed. I, p:. 298, :t. 50, fig. Pd 2 Monogr. Helic. vivent., vol. I, p. 225. — (Cochlostyla, Helico- styla) MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. II, p. 175. — (Cochlodryas) MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abhandl. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 131, no. 550; Sep. p. 106. — (Eudoxus) PıLsgry, in: Tryon, Manual, vol. VIII, p. 32, t. 8, fig. 53—57, t. 17, fie. 32. — HipAL6o, in: Journal de Conchyl. 1896, vol. 44, p. 290; Obras, Atlas, t. 103, fig. 1, 2. Tablas (nicht Mindoro). PıLspry zieht ausser buschi PFrr. incl. Albersi Prr., die MÖLLENDORFF zu .der Section Phengus stellt, noch hierher Helix perdita REEVE und Bulimus breviculus REkve. MÖLLENDORFF erwähnt diese beiden Arten in seinem Verzeichniss nicht. 164. Cochlostyla (Cochlodryas) simplex Joxas. Taf. LII, Fig. 1, 1a. Testa imperforata, quoad genus minor, ovato-conoidea, tenuis, subtilissime striatula, alba, epidermide tenuissima, viridi, superne evanescente induta; spira conoidea apice obtusulo; sutura distineta. Anfractus 5 vix convexiuseuli, leniter aceres- centes, ultimus antice leniter descendens, ad peripheriam obsoletissime angulatus. Columella tenuis, strietiuscula, intrans, alba. Apertura obliqua, irregulariter ovalis, basi subangulata, valde truncata, intus concolor; peristoma album, acutum, subexpansum, margine externo medio subproducto, tum recedente. Long. 36, diam. 20 mm; apert. 17” mm longa, 11—12 lata. Bulimus simplex Jonas, in: Proc. zool. Soc. London 1842, p. 198. — PHıLrpPp1, Abbild., vol. I, 3, p. 53, Bul,, t. 1, fig. 2. — L. PFrEIFFER?), Monogr. Helic. vivent,, vol. I, p. 11. — Reeve, Conchol. icon., t. 12, sp. 63. — L. PFEIFFER, in: Martini & Chemnitz, Conch. Cab,, ed. II, p. 181, no. 249, 15 m. g (Eudoxus) ALgers, Heliceen, p. 137. a , i a ; Cochlostyla (Phengus) simplex MARRTENS, in: Albers, Helieeen, ed. II, p. 180. — (Eudoxus) PıLsBry, in: Tryon, Manual, vol. VIII, p. 33,1. 8, 1) Testa imperforata, ovato-conoidea, tenuis, diaphana, subtiliter striata, alba, epidermide tenuissima, viridi, superne evanescente; anfractus 5 vix convexiusculi, ultimus spiram subaequans, obsolete angulatus; columella tenuis, strietiuseula; apertura ovalis; peristoma acutum, subexpansum. — Long. 28, diam. 18,5 mm; apert. 16mm longa, intus medio 9,5 lata. fig. 48, 49, 52. — (Cochlodryas) MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 131, no. 551; Sep. p. 106 (mit subsp. quadrasi Hıp., cossmanniana ÜROSSE, modesta SOWERBY). — HiDALGo, Obras, Atlas, t. 73, fig. 2 Als reichgefärbte, aber sonst nicht sehr stark variirende Formen von Üochlostyla simplex sind zu betrachten: a. Subsp. quadrasi Hıpauco (Taf. LII, Fig. 5, 6). „lesta imperforata, ovato-conoidea, solida, nitens, laevigata (sub lente strlis incrementi transversisque [i. e. spiralibus] subtilissimis vix decussata), sub epidermide tenuissima, viridi, superne evanescente alba, fasciis pallidissime vel intense fusco purpureis ornata, basi zona nigra circumdata; spira conica apice obtusiuscula. Anfractus 6 eonvexiusculi, ultimus spira brevior; columella sub- recta, alba. Apertura ovalis, superne truncata, intus alba, fasciis externis plus minusve pellucentibus; peristoma paulo incrassatum, vix expansum, roseo-vel fulvo-purpureum. — Hıp. Long. 26, lat. 14mm; apert. 12 mm longa, 8 lata. var. £. Testa ultimo anfractu medio fascia nigra cincto. Cochlostyla quadrasi HipAaL60, in: Journal de Conchyliologie 1836, vol. 34. p. 154, t. 8, fig. 3, 4& — Pırsery, in: Tryon, Manual, vol. VIII, p- 34, t. 5, fig. 5—7. — Hiparco, in: Journ. de Conchyl. 1896, vol. 44, p. 311; Obras, Atlas, t. 105, fig. 7, 8, t. 155, fig. 1—4. Marinduque, b. Subsp. cossmanniana Ürosse (Taf. LI, Fig. 4). Testa imperforata, ovato-conoidea, solida, subnitens, laevigata (sub lente strüs inerementi irregularibus, subobliquis, et liris transversis, tenuissimis, parum conspieuis vix decussata), sub epidermide tenui, pellieuliformi, nitida, pallide luteo-viridula, albida brunneo obscure fasciata, circa locum umbiliei anguste viridulo-nigricans. Spira conica apice obtusulo, albo; sutura impressa, pallidior. Anfractus 6 convexiusculi, ultimus spira vix brevior. Apertura ovato-angulata, intus brunneo-purpurea, infra suturam et ad limbum alba; peristoma sub- incerassatum, vix expansum, album, basi purpureo notatum, marginibus disjunctis, columellari subrecto, basali rotundato, externo arcuato. Long. 28, diam. maj. 19 mm; apert. cum perist. 14mm longa, 12 lata. 254 Var. £. Pallidior, brevior, latior, sub epidermide pallide viridulo-fulvida, alba, purpureo unifasciata. Anfraetus 5'/,, primi epidermide destituti, ultimus medio inconspieue subangulatus, pallide viridulo-fulvidus, basi circa locum umbilici viridulo-nigricans. Apertura ovato-angulata, intus albida, purpureo inaequaliter trifasciata, fasciis ante oceursum limbi evanidis; peristoma subinerassatum, album, marginibus disjunctis. Loug. 26, diam. maj. 20 mm; apert. cum perist. 14 mm longa, 12 lata. Cochlostyla Cossmanniana ÜRrosse, in: Journal de Conchyliologie 1856, vol. 34, p. 156, t. 8, fig. 6, 6a. — HınaLco, Obras, Atlas, t. 98, fig. 1. {0} Etwas bauchiger als C. gxadrasi und dünnschaliger. MÖLLENDORFF betrachtet sie nur als eine Mutation von (. guadrasi. c. Subsp. modesta SowERrBY (Taf. LII, Fig. 2, 3). SORe ER i :q en “idul ee Ele Testa imperforata, ovato-conoidea, tenuis, striatula, nıtıdula, alba. fasciis variis badiis ornata; spira conoidea, obtusiuscula. Anfractus 5 vix convexiuseuli, ultimus spira paulo brevior. Columella recta, subplanata, introrsum dilatata, truncata. Apertura 'obliqua, lunato-ovalis, intus concolor; peristoma simplex vix expansiusculum, intus subinerassatum, margine columellari cum basali angulum obtusum formante. Long. 28, diam. 15 mm. um R Helix modesta SowERBY, in: Proc. zool. Soc. London 1841, p. 39, non Bulimus modestus BRODERIP. — HıDALGO, Obras, Atlas, t. 73, fig. 1. — PıLsBRy, in: Tryon, Manual, vol. VIII, p. 34, t. 17, fig. 28—30. 3ulimus Hindsi PFEIFFER Symbolae, Ill, p. S4, no. 374; (Amphidromus) Versuch, p- 147; Monogr, Belic. viv., vol. Il, p. 11. Nec ReEve. ? = Bulimus verecundus REEVE, Conchol. icon, t. 12, fig. 62. ag Q Tayabas in Mittel-Luzon. MÖLLENDORFF wendet diesen Namen auf eine Form aus Luzon an, bei welcher die Spiralbänderung schwach ist oder fehlt und in der Mündung nur an der Basis hinter der Spindel ein kleiner schwarzbrauner Fleck ist. HrparGo bildet eine breitere Form ab mit weisser Nahtzone und breiter Mittelbinde, in deren Mitte eine schwarzbraune Binde steht; ich würde diese unbedenklich zu quadrasi stellen. — PILSBRY sagt: „a peculiar little shell of a short form very variable in colour pattern, but like no other species“. FR © 10. Sectio PHENGUS Arsers. Testa imperforata, tenuis, hyalina, concolor, pyramidalis; anfraetus 6 plani, ultimus angulatus; columella obliqua; apertura subrotunda, superne angulata; peristoma sublabiatum, reetum vel expansiusculum, marginibus fere parallelis, columellari dilatato, excavato. Phengus Albers mss. sectio Cochlostylae, MARTENS, in: Albers, Helieeen, ed. H, p- 150. — MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 131; Sep. p. 106. Typus Cochlostyla opalina Sowergy. 165. Cochlostyla (Phengus) hololeuca L. Pr£eırrer. Testa imperforata, conico-ovata, tenuiuscula, striatula, nitida, subdiaphana, alba, spira convexiusculo conica, obtusa, sutura anguste marginata. Anfractus 5 convexiusculi, ultimus subrotundatus; columella strieta vix obliqua, callosa. Apertura fere diagonalis, truncato-ovalis, intus concolor; peristoma breviter expansum, margine columellari dilatato, adnato, cum basali angulum distinetum formante — L. PFR. Lone. 32, diam. 23 mm: apertura intus 15 mm lonsa, 12 lata. oO $) ’ ei, Bulimus hololeucus L. PFEIFFER, in: Proc. zool. Soc. London 1855, p. 93; (Ortho- stylus) Versuch, p. 146; Monogr. Helic. vivent., p. 359. — (Phengus) MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 132, no. 554; Sep. p. 107. — HıpALco, in: Journ. de Conchyl. 1896, vol. 44. Philippinen, der genauere Fundort unbekannt. Fehlt in MÖLLENDORFF's Sammlung. HıpaLGo zieht Cochlostyla halichlora Pırssgry, Manual, vol. VII, t. 27, fig. 4 (nee 5) hierher. 166. Cochlostyla (Phengus) leai L. Preırrer, Taf. LII, Fig. 7. Testa imperforata, ovato-conoidea, solidula, oblique tenuiter striata, nitida, fulvescenti-alba, basin versus lutescens; spira conica apice obtusa. Anfractus 5'/%; convexiusculi, regulariter accrescentes, sutura impressa distineta disereti, ultimus spira brevior, basi subglobosus, antice haud descendens. Columella strietiuseula, perdilatata, subplanata, basi subtruncata, oblique intuenti leviter 256 torta. Apertura subtetragono-rotundata, intus alba vel lutescens; peristoma breviter expansum, subinerassatum. Alt. 82, diam. max, 25,5 mm; apert. intus 13 mm longa, 13 lata. Bulimus Leai L. PrkEirrer, in: Proc. zool. Soc. London 1846, p. 29; Monogr. Helic. vivent., vol. II, p. 10. — REEvE, Conchol. icon., t. 12, fig. 66. — (Cochlodryas) MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. II, p. 167. — (Eudoxus) Pırsprky, in: Tryon, Manual, vol. VIII, p. 32, t. 17, fig. 33, 34. — (Phengus) MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh, Ges. Görlitz, vol. 22, p. 131, no. 552; Sep. p. 106. — HıpaL6o, Journal de Conchyl. 1887, vol. 35, p. 152; 1896, vol. 44, p. 292; Obras, Atlas, pl. 103, fig. 3. Batanes. Unser Exemplar ist kleiner als das 37,5 mm hohe Preirrer’sche und besonders nach unten hin gelblich gefärbt. PıLspry bildet ein schwachkantiges Stück ab. 167. Cochlostyla (Phengus) buschi L. PrEIFFER. Taf. LII, Fig 8. Testa imperforata, conico-globosa, solidiuscula, tenuiter striatula, parum nitida, eitrina; spira conoidea, apice obtusiusculo.. Anfractus 5'/s convexiusculi, ultimus rotundatus; columella subobliqua, strieta, dilatata, albo-callosa. Apertura rotundato-lunaris, intus nitida, concolor: peristoma tenue, album, breviter expansum, margine basali cum columellari angulum formante. — L. PFr. Diam. maj. 23, min. 20, alt. 23 mm. Helix Buschi L. PFEIFFER, in: Proc. zool. Soc. London 1845, p. 126; Monogr. Helic. vivent., vol. I, p. 226; MArTıNı & CHEMNITZ, Conch. Cab., ed. II, p. 301, no. 293, t. 44, fig. 7, 8. — (Orthostylus) ALBERS, Heliceen, p. 136. — (Phengus) MÖLLENDORFF, Ver- zeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 132, no. 553; Sep. p. 107. — Hipar6o, in: Journal de Conchyliologie 1887, vol. 35, p. 152; 1896, vol. 44, p. 266; Obras, Atlas, Pl=S7.. De. 50: Bulimus albersi L. PFEIFFER, in: Zeitschr. f. Malak. 1849, p. 86; Monogr. Helic. vivent., vol. III, p. 300. — (Cochlodryas) MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. II, p. 176. Philippinen, genauerer Fundort unbekannt. 5 v; = = = = = nn Pre] = — = er) > — —_ D* C. SEMPER _ _ WEILAND PROFESSOR DER ZOOLOGIE UND VERGLEICHENDEN ANATOMIE IN WÜRZBURG ‚SSENSCHAFTLICHE RESULTATE ZEHNTER BAND LANDMOLLUSKEN. ERGÄNZUNGEN UND BERICHTIGUNGEN ZUM Ill. BANDE: DIE LANDMOLLUSKEN _.D%. 0. F. VON MÖLLENDORFF. NACH DESSEN TODE AUF GRUND SEINES NACHLASSES FORTGEFÜHRT MR VON M KOBELT uno FRAU GERTRUD WINTER, GEB. VON MÖLLENDORFF. _ DREIZEHNTES HEFT MIT VIER KOLORIRTEN TAFELN IN LICHTDRUCK. RO WIESBADEN EAW. KREIDEL’S VERLAG 1912. R ee or; De ee ac" x ; j E TV j . ey . A YA a 2 ME en > « ee PRBE BR (in, 24 REISEN IM ARCHIPEL DER PHILIPPINEN VON D* C. SEMPER WEILAND PROFESSOR DER ZOOLOGIE UND VERGLEICHENDEN ANATOMIE IN WURZBURG WISSENSCHAFTLICHE RESULTATE ZEHNTER BAND LANDMOLLUSKEN. ERGÄNZUNGEN UND BERICHTIGUNGEN ZUM III. BANDE: DIE LANDMOLLUSKEN VON DR 0. F. VON MÖLLENDORFF. NACH DESSEN TODE AUF GRUND SEINES NACHLASSES FORTGEFÜHRT VON D® WILHELM KOBELT. MIT TEXTABBILDUNGEN UND ZAHLREICHEN KOLORIRTEN TAFELN IN LICHTDRUCK. WIESBADEN C. W. KREIDEL’S VERLAG 1912. REISEN ARCHIPEL DER PHILIPPINEN BR. OS EMERRS WISSENSCHAFTLICHE RESULTATE ZEHNTER BAND LANDMOLLUSKEN. ERGÄNZUNGEN UND BERICHTIGUNGEN ZUM III. BANDE: DIE LANDMOLLUSKEN DR 0. F. VON MÖLLENDORFF. NACH DESSEN TODE AUF GRUND SEINES NACHLASSES FORTGEFÜHRT VON D® WILHELM KOBELT uno FRAU GERTRUD WINTER, GEB. VON MÖLLENDORFF. DREIZEHNTES HEFT MIT VIER KOLORIRTEN TAFELN IN LICHTDRUCK. WIESBADEN C. W. KREIDEL’S VERLAG 1912. ‚bE 257 168. Cochlostyla (Phengus) virginea Lea. Taf. LII, Fig. 9. „lesta inmperforata, ovata, tenuis, vix striatula, subdiaphana, e virescente alba; spira conica vertice obtuso. Sutura opace alba, subtilissime erenulata. Anfraetus 5 eonvexiusculi, ultimus (in adultis) non angulatus. Columella excayata, paululum incrassata, alba. Apertura fere diagonalis, lunato-ovalis, minus quam dimidiam longitudinem oceupans; peristoma levissime expansum.* — Martens. Alt. 34—36, diam. 21 mm; apert. long. 20,5, lat. 14 mm. y, 9'Bulimus virgineus Lea, in: Proc. Amer. Philos. Society, I, p. 174; Transact. Amer. Philos. Soc., VIII, p. 456, t. 11, fig. 3. — (Cochlostyla) PILsBRY, in: Tryon, Manual, vol. VIII, p. 36, t. 7, fig. 31—37. ‚5+‘ Bulimus bullula BRODERIP, in: Proc. zool. Soc. London 1840, p. 159. — (Bulimus) Ks L. PFEIFFER), Monogr. Heliceor. viv., vol. 1I, p. 10; Marrını N & CHEMNITZ, Conch. Cab., ed. II, p. 179, t. 53, fig. 2, 3. — Prutıppr, Abbildungen, vol. I, Bul., t. 1, fig. 1. — (Cochlo- styla) C. SEMPER, Reise Philippinen, Landmoll., p. 218. — (C.) Hıpar6o, Journ. de Conchyl. 1856, p. 156; Obras, Malae. t. 59, die. 2. ‚8$+O Bulimus albinus GRATELOUP, Actes Soc. Linn. Bordeaux, XI, p. 417, t. 5, fig. 24. nv Cochlostyla chloroleuca MARTENS, Malacozool. Bl., vol. XV, p. 165. — Ü. SEMPER, Reise Philippinen, Landmoll., p. 215. — L. PFEIFFER, Novitates conch., vol. III, p. 466, t. 101, fig. 20, 21. Aufenthalt bei Lungus in der Provinz llocos sur auf Luzon, von F. JAGOR eesammelt (MARTENS für C. chloroleuca). — Nach CuxinG auf Mindoro. Von den verschiedenen Namen hat, wie Pırspry nachweist, der LeA’sche einige Monate Priorität vor dem Bropekrir’schen, obwohl beide aus demselben Jahre datiren. Cochlostyla chloroleuca ist eine unbedeutende Varietät, unterschieden durch den grün- lieheren Farbenton, die längere, weniger schräg gestellte Mündung und den fadenförmig umgeschlagenen Mundsaun. — PiLsbrY stellt auch die folgende Art (C. bustoi Hıp.) in die Synonymie, doch möchte ich sie mit MÖLLENDORFF als eine gute Lokalform betrachten, zu der auch die Abbildung von Bul. bullula REEvE sp. 68 gehört. 1) Testa imperforata, conico-ovata, apice obtusa, tenuis, diaphana, albida; sutura levis, albomargınata; anfractus 4; eonvexiusculi, ultimus spiram subaequans, columella tenuis, arcuata; apertura ovalis, ampla; peristoma simplex margine «olumellari subincrassato. Semper, Philippinen. II. X (v. Möllend orff-Kobelt, Landschnecken XII). 43 169. Cochlostyla (Phengus) bustoi Hıpaıso. Taf. LII, Fig. 10. Testa imperforata, conoidea vel ovato-conoidea, tenuis, subtiliter striata, fere laevis, viridescenti-albida, apzce rufescente, ad suturam albomarginatam in anfractibus inferis linea rufula parum conspieua insignis. Spira conica apice subinflato. Anfractus 5'/s convexiusculi, ultimus antice valde descendens, ad peripheriam minime angulatus. Apertura perobliqua, plano subirregulari, Junato-ovata intus concolor; columella strieta, plana, extus excavata, intrans, supra vix dilatata; peristoma brevissime reflexum. Alt. 32, diam. max. 25 mm. 3zulimus bullula (nee Broperır) REEvE, Conch. icon., fig. 68. Coechlostyla Bustoi HıpAL6o, in: Journal de Conchyliologie 1857, vol. 35, p. 157: Obras mal. Atlas, t. 59, fie. 5, 6. — (Cochlodryas) MÖLLEN- DORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 132, ..- no. 556; Sep. p. 107. Katanduanes. „Cette 6spece prösente avec le Cochlostyla bullula BRODERIP (torme typique et variete $) les differences suivantes: coquille plus conoidale; spire comptant un tour de 1 » SE ’ plus et rougeätre ä& l’extremite; dernier tour plus transverse, moins haut; ouverture oblique; peristome plus röfl&chi.“ — Nach Pırsgry sind diese Unterschiede nicht immer alle vorhanden und ist bustoi nur als Varietät von bullula anzusehen. 170. Cochlostyla (Phengus) dumonti L. PrEIrFER. Taf. LIII, Fig. 1, 1a, 2. Testa imperforata, coniformis, subtilissime oblique striatula, sericea, nitidula, alba, in anfractibus inferis tribus fascia lineari nigricante, in ultimo peripherica, dein suturam sequente ormata, summo interdum lutescente. Spira regulariter conica apice plano; sutura linearis. Anfractus 5, apicales 2 convexiores, inferi vix convexi, lati, regulariter accrescentes, ultimus postice spirae altitudinem vix Oo superans, infra medium plus minusve distinete subangulatus, basi subplanulatus. Apertura perobliqua plano subirregulari, lunato-ovata; columella intrans, obliqua, dilatata; peristoma simplex, breviter expansum, margine supero antrorsum arcuato, dein recedente, basali subreflexo, medio attenuato. Alt. 25,5, diam. maj. 23, min. 18, diam. apert. obl. 14 mm. 259 Helix Dumonti L. Preirrer, in: Philippi, Ieones 1, 11, p. 54, Helix t. Y, fie. 6: Martini Chemnitz ed. II, p. 294, t. 49, fie. 14, 15 x Monogr. Helie. vivent.') vol. 1, p. 229 (exel. var. f). - RiEve, Conchol. icon. t. 23, No. 102. — (Bulimus) Moerch, Cat. Kierulf p- 7. — (Helicostyla) L. Preirrer, Versuch, in Malakoz. Bl. II, 1855, p. 145. — (Cochlostyla, Eudoxus) ADAMS, Genera p- 144. — (Eudoxus) MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. 1]. p- 180. — (Phengus) PırsBey, in: Tryon, Manual, VIII, p. 42, t. 9 fig. 7. — C. SEMPER, Reise Philipp., Landmoll,. p. 213. — MÖLLENDORFF, Verzeichn. Philipp., in: Abh, Ges. Görlitz vol. 22, No. 532, p. 132 (Sep. p. 107). Hal. Katanduanes (nee Mindoro). Wir bilden hier zwei Exemplare der MÖLLENDORFF’schen Sammlung ab. Fig, 1, nach welcher die vorstehende Diagnose entworfen ist, ist erheblich schlanker, die Spitze gelblich, die Peripheriallinie scheint im Innern der Mündung ganz schwach durch, bildet aber auf dem Aussenrande einen deutlichen Fleck und steigt bis zur dritten Windung empor. — Das Fig. 2 abgebildete Exemplar hat bei 283mm Höhe einen grossen Durchmesser von 25 mm, die Windungen sind deutlicher gewölbt, der Apex ist gleichfarbig und die Peripherial- linie steigt weder auf das Gewinde empor noch ist sie im Gaumen sichtbar. Cochl. Dumonti hat eine entschiedene habituelle Aehnlichkeit mit Papwzina coniformis Quoy, so dass sie PFEIFFER anfangs mit dieser vereinigt hat. — Pırspry macht darauf auf- merksam, dass die Peripheriallinie in die Schale eingedrückt ist und bei abgeriebenen Exemplaren als eine Furche erscheint. 171. Cochlostyla (Phengus) opalina SoweErpy. Taf. LIII, Fig. 3. Testa imperforata, elate conica, tenuis, hyalina, laevis, vix sub lente subtilissime oblique striatula, nitida; spira pyramidata, apice obtuso. Anfractus 6 plani, sutura lineari, albomarginata disereti, leniter erescentes, ultimus postice */; altitudinis superans, infra medium obtuse angulatus. Columella tenuis, suleis arcuatis exarata, dein strietinscula et infra subdentato-truncata. Apertura perobliqua, lunato-sub- eircularis, labro externo supra valde producto, infra valde recedente, simplice, vix expanso. Alt. 32, diam. max. 20, min. 20, diam. apert. 14 mm. 5 lati. convexiuseuli, ultimus basi subplanulatus, ad apertura perobliqua, lunato-ovalis; peristoma simplex, maj. 26, min. 21, alt. 24mm. 1) T. imperforata, coniformis, apice obtusiuscula, albida: anfr. peripheriam linea 1 nigricante einetus; columella intrans, obliqua, dilatata; breviter expansum, margine supero antrorsum arcuato, basali subreflexo. — Diam. 43* 260 Helix opalina SOWERBY, in: Proc. zool. Soc. London 1840, p. 98. — L. PFEIFFER, Symbolae JH, p. 35; Martini-Chemnitz ed. I, p. 291, t. 49, fig. 6, 7.; Monogr. Helie. vivent. I, p. 231. — ReEve, Conch. icon. t. 23, fig. 97. — (Oxychona) PFEIFFER, Versuch, in: Malak. Bl. II, 1855, p. 141. — (Phengus) MARTENS, in: Albers, Heliceen ed. II, p. 150.— Ü. SEMPER, Reise Philippinen, Landmoll. p. 212, t. 13, fig. 8- (anat.).. — PILSBRY, in: Tryon, Manual vol. 8, p. 42, t. 8, fig. 50, 5l. — MÖLLENDORFF, Verzeichn. Philipp., in: Abh. Ges. Görlitz, v. 22, p. 132 (Sep. p. 107), No. 558. Bulimus (Phengus) opalinus, ALBERS, Heliceen, p. 157. Kagayan und Kamiguin auf Luzon. Durch die hohe trochusförmige Gestalt und die deutliche Basalkante von den Ver- wandten unterschieden. 172. Cochlostyla (Phengus) eineinnus SowErpy. Taf. LIII, Fig. 4, Testa imperforata, pyramidata, tenuis sed solidula, striatula, striis inaequalibus, nitida, alba vel rosea, basi strigis laceris epidermidis nigro-fuscae variegata vel faseiata, circa columellam fusco-fasciata, maculata. Spira elevato-conica apice obtuso; sutura impressa haud marginata. Anfractus 61, convexiuseuli, ultimus*/s longitudinis aequans, inflatus, antice vix descendens. Columella callosa, subtruneato- incerassata, fuscescens acie alba. Apertura obliqua, rotundato-semiovalis; margo externus brevissime expansiusculus, concolor. Alt. 43, diam. maj. 28, min. 26, alt. apert. 20 mm. Helix cineinnus SOWERBY, in: Proc. Zool. Soc. London 1840, p. 98. — (Bul.) PFEIFFER!), Monogr. Helic. vivent. vol. 2, p. 9 (ex parte). — (Bul.) PFEIFFER, in: Martini-Chemnitz, Conch. Cab. ed. Il, p. 182, t. 53, fig. 10—12. — REEVE, Uonchol. icon. t. 7, no. 30. — (Amphidromus) L. PFEIFFER, Versuch., in: Malak. Bl. 11, 1855, p- 146. — (Cochl.) C. SEMPER, Reise Philipp., Landmoll. p. 211, — (Hypselostyla) PıLsgry, in Tryon, Manual vol. VIII, p. 16, 1) T. ovato-pyramidalis, tenuis, laevis, nitida, interdum epidermide opaca, einerascente fusco variegata partim vel omnino obducta; anfr. 61/» planiuseuli, ult. 1/3 longit. vix superans; columella subreeta, introrsum subincrassata; apert. lunato - ovalis; perist. subsimplex. Long. 45, diam. 25 mm; apert. 19 mm, longa, Blata. 261 1 I re (Phengus) MÖLLENDORFF, Verzeichniss Philippinen (mit subsp. gracilis LEA = spretus PFr., virens PFr, und tritaeniata MLLDF. = romblonensis PFR.), in: Abh. Ges. Görlitz vol. 22, p. 122, no. 559: Sep. Abz. p. 107. Bulimus labiozonalis GRATELOUF, Actes Soc. Linn. Bordeaux XI. p- 419, t. 4, fie. 13. Bulimus gracilis LEA, in: Philadelphia Transact. VII, p- 456, t. 11, fie. 6 (nee Observ. II, p. 85, t. 28, fig. 102). — Pırssey, in Tryon, Manual, vol. VII, p. 17, t. 10, fie. 5. Bulimus spretus REEVE!), Conchol. icon. t. 85, no. 633. — PFEIFFER, Monogr. Heliceor. vivent. vol. III, p. 299. — Pırspry, in: TIryon, Manual vol. VIII, p. 17, t. 10, fie. 8. Bulimus virens PFEIFFER®), Monogr. Helic, vivent. vol. II, p. 8: Proc. zool. Soe. London 1842, p. 155. — REEVE, Conchol. icon. t. 7, fig. 32. — PILSBRY, in: Tryon, Manual vol. VIII, p. 17, t. 10, fie. 10. Bulimus romblonensis PFEIFFER, in: Pr. zool. Soc. London 1842, p. 152: — (sub- carinatus var. Monogr. Helic. vivent. vol. II, p. 9). REEVE, Conchol. icon. fig. 34. — HIDALGo, in: J. de Conchyl. 1896, p- 313 (ex parte); Atlas t. 71, fig. 3 (nee 2). — PILsBRY, in: Tryon, Manual vol. VIII, p. 17, t. 9, fig. 58. Juv. = Bulimus carneolus GRATELOUP°), Actes Soc. Linn. Bordeaux vol. XI, p. 117, t. 3, fig. 23. — (C.) Pırsbrey, in: Tryon, Manual, vol. VII, p- 19, 1. 7, fig. 41. Aufenthalt nicht ganz sicher. MÖLLENDORFF erkennt nur die Inseln Burias und Temple als zweifellos an; Romblon, Marinduque, Mindoro und Manila hält er für sicher unrichtig. Nur die var. tritaeniata (= romblonensis Hid. ex parte) hat QUADRAS sicher auf der Insel Kalagua an Nordluzon gefunden. 1) T. pyramidali-conica, solidiuscula, pallide straminea, castaneo-nigricans circa columellam et aperturae marginem, epidermide tenui adusta basin versus indutı; anfr. 6—7 plano-convexi, sub lente minutissime deeussatim striati; columella inerassata; apertura parviuscula; labrum reflexum. — Long 41, diam. 21, apert. long. 16, lat. 11mm. 2) T. imperforata, ovato-pyramidata, tenuis, laeviuscula, nitida, alba, anfr. ultimo pallide viridi; anfr. 7 planiuseuli, ultimus 1/3 longit. vix superans, obsolete angulatus; columella subreeta. prope basin incrassata, alba; apertura obliqua, lunato- ovalis; perist. rectum vix incrassatum. — Long. 5t, diam. 29, alt. apert. 24, lat. 15 mm. 3) T. oblongo-conoidea, albido-carnea, fragilis, pellueida, nitidissima, subtilissime longitudinaliter striata; apert. semiovata, basi rotundata; columella subintorta; anfr. 6 convexiusenli. Alt. 35 mm. 262 Eine in Grösse, Gestalt und Färbung sehr veränderliche Art. Schon PFEIFFER sagt: „Varietates permultae ex coloribus: testa unicolor alba vel rosea, vel rufa, anfraetu ultimo saepe maculis et strigis flexuosis epidermidis deeiduae fuscae ornato; area basalis vel concolor, vel rufa. Rarius tota testa epidermide pallida rufo-maeulata induta, vel fascia rufa circumdata est“. Es ist uns leider noch nicht gelungen, in MÖLLENDORFF’s Sammlung die Varietäten aufzufinden, wir werden später auf dieselben zurückkommen. 173. Cochlostyla (Phengus) suceinetus Reeve. Testa imperforata, ovato-pyramidata, solidula, laevigata, alba, faseiis 1—2 castaneis areaque basali nigricanti-castanea ornata; spira elongata obtusiuscula. Anfractus 7 convexiusculi, ultimus */; longitudinis subaequans rotundatus; columella alba, subtorta; apertura obliqua, truncato-oblonga; peristoma fuscum, vix incrassatum, brevissime reflexum. — REEVE. Long. 62, diam. 28, long. apert. 26, lat 15 mm. Bulimus suceinetus REEVE, Conchol. icon., t. 74, sp. 534. —) PFEIFFER, Monogr. Heliceorum viv., vol. Ill, p. 310. — PıLsBrRy, in: Tryon, Manual, vol. VIII, p. 17, t. 10, fig, 14. — MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abhandl. Ges. Görlitz, vol. XXII, p. 133, no. 560. Sep. Abz. p. 108. Aufenthalt nicht sehr bekannt. Fehlt in MÖLLENDORFF's Sammlung, auch PILsBry hat sie nicht gesehen. PFEIFFER bringt sie mit dem Formenkreise von Cochl. ventricosa- frater etc. in Verbindung. PıLsBry stellt sie wie MÖLLENDORFF in die nächste Beziehung zu ©. cineinna-romblonensis, 174. Cochlostyla (Phengus) eineinniformis SowErgy. Taf. LIII, Fig. 5, 6, 7, 7a. Testa imperforata, ovato-oblonga, tenuis, subtilissime oblique striatula, nitida, alba. vel rosacea, unicolor vel taeniis 1—3 rufis vel nigris ornata. Spira sat late conica, apice obtuso; sutura simplex, haud marginata, antice interdum leviter descendens vel brevissime deflexa. Anfractus 5"/s convexiusculi, interdum in fasclis et ad suturam vestigiis epidermidis albae, deeiduae ornati, regulariter acerescentes, ultimus spirae altitudinem fere aequans. Columella recta, dilatata, oblique truncata, in speeiminibus unicoloribus alba vel rosea, in trifasciatis nigro limbata. Apertura. obliqua lunato-ovalis; peristoma simplex, expansiusculum, basi recedens. Alt. 42—45, diam. 32, alt. apert. obl. 22 mm. 265 Helix eineinniformis, SOWERBY, in: Proc. zool. Soc. London 1841, p. 17. — (Achatina) PFEIFFER, Symbolae II, p. 57; Bulimus ibid. Ill, p. 53. — (Bul.) Pr£irrer!), Monogr. Helie. vivent. vol. I, p- 9; Martini- Chemnitz ed. Il, p. 181, t. 53, fie. 6, 7. — (Amphidromus) ALBERS, Heliceen, p. 139. — (A.) PFEIFFER, Versuch, in: Malak. Bl. II, 1855, p. 146. — (Cochlostyla, Eudoxus) Apanus, Genera, p- 144. — (C.) MARTENS, in: Albers, Heliceen ed. II, p. 176. — DESHAYES, in: Ferussae, Histoire, t. 157, fig. 3, 4. — PıLspey, in: Tryon, Manual, vol. VIII, p. 18, t. 6, fig. 21—23. (Hyp- sclostyla). — (Phengus), MÖLLENDORFF, Verzeichniss Philipp., in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 133, no. 561; Sep. p. 108. Luban. In der Zeichnung sehr veränderlich, auch in der Form nicht ganz konstant. Schon PFEIFFER trennt seine var. B., die wir Fig. 7 abbilden, nicht nur auf die drei schwarz- braunen Bänder hin ab, sondern bemerkt ausdrücklich dazu: anfraetibus planioribus, gibt ihr aber keinen besonderen Namen. MÖLLENDORFF unterscheidet ausser dem weissen ein- farbigen T'ypus (unsere Fig. 5) eine einfarbig rosa gefärbte, dann eine mut. zni/aeniata mit breitem rotem Band unter der Peripherie, die wir Fig, 6 abbilden, die sich auch durch erheblich stärkere gewölbte Umgänge und den leicht ausgebreiteten Mundsaum unter- scheidet und die mut. Zrztaeniata (Fig. %.). SEMPER betrachtet sie als Varietät von cxeinnus. In der That kommt namentlich die var, vombdloneusis ihr recht nahe, aber PıLspry betont ausdrücklich, dass er noch keine Zwischenformen gesehen habe, und dass ezneinnziformis immer eine gedrungene Gestalt und dünnere Lippe habe. 175. Cochlostyla (Phengus) subcarinata PreirFer. Taf. LII, Fig. S-10; Taf. LIV, Fig. 1-8. Testa imperforata, pyramidata, tenuis, striis subtilissimis sculpta, diaphana, vix nitens, albida, epidermide fuscescente hydrophana deeidua varie induta, intra suturam in anfractibus inferis fascia pallide fulvescente, saepe saturatius maculata, et in ultimo infra peripheriam fascia distinetiore rufa ornata. Spira conica apice obtuso albo; sutura distineta, linearis, Anfraetus 6'/s planiuseuli, regulariter eres- centes, ultimus */; altitudinis subaequans, infra peripheriam obsoletissime angulatus vel subearinatus. Columella fere recta, plana, angusta, haud truncata. Apertura 1) T. imperforata, ovato-oblonga, tenuis, alba, unicolor vel fasciis rufis nigrisve ornata, apice obtusa; anfr. 5l/3 con- vexiuseuli, ult. spiram fere aequans; columella alba, reeta, dilatata, oblique subtruncatz; apertura lunato-ovalis; perist. simplex, expansiusculum. — Long. 42, diam. 29, apert. long. 20, lat. 15 mm. 264 oblonga, subtetragona, intus alba; peristoma simplex, levissime albo labiatum, parım expansum, Alt. 41, diam. 26, alt. apert.-21,5, lat. 15 mm. Bulimus subearinatus L. PFEIFFER'), in: Proc. zool. Soc. London 1842, p. 155; Monogr. Helie. vivent., vol. 1, p. 3 (exel. var. ß. rufo-trifaseita C. rombloneusis). — REEVE, Conchol. icon., t. 7, sp. 35. — (Amphidromus) ALBERS, Heliceen, p. 139. — (A.) PFEIFFER, Versuch, in: Malak. Bl. 1, 1855, p. 146. — (Cochlostyla, Eudoxus) Apaus, Genera, p. 144. — (Phengus) MARTENS, in: Albers, Heliceen ed. 1I, p. 180. — (Hypselostyla) Pırsgey, in: Tryon, Manual, vol. VIII, p. 19, t. 9, fig. 59, t. 11, fig. 16—18. MÖLLENDORFF, Verzeichniss Philipp., in: Abh. Ges. Görlitz, vol. XXI], p. 153 (Sep. p. 108), no. 502 (mit 3 mutationes). Cochlostyla eburnea HIDALGO, in: J. de Conchyl. p. 186, nec REEVE. Marinduque. Eine äusserst veränderliche Art. MÖLLENDORFF unterscheidet ausser dem Typus sieben verschiedene Formen, welche aber zusammen vorkommen und somit nicht als Lokalvarietäten, sondern nur als Mutationen betrachtet werden können. Als Typus betrachtet er die Taf. 53, Fig. S abgebildete Form, nach welcher ich meine Diagnose entworfen habe; sie unterscheidet sich von der PFEIFFER’'schen durch den Mangel der Spiralskulptur, die ich auch mit einer guten Lupe nicht erkennen kann, und durch das Vorhandensein einer Basalbinde. Als Mut. columellaris bezeichnet er die Fig. 9 abgebildete Form, zu welcher er die bei Hıpar6o, Atlas, Taf. 71, Fig. 1 gegebene Abbildung eitirt. Sie zeichnet sich vor dem Typus aus durch die schwarze Binde um die Spindel, deutlichere Infrasuturalbinde,, in Striemen erhaltene Epidermis auf der letzten Windung und schlankere Gestalt. Die Dimensionen sind: alt. 44, diam. 25, alt. apert. 21 mm. Die dritte Mut. retieularis, unsere Fig. 10, ganz mit hydrophaner Cuticula bedeckt, mit Spindelband und schwarzem Mundsaum, die Spindel weiss, die letzte Windung mit einzelnen Spiralfurchen, doch durchaus nicht decussirt. Gestalt wie bei Mut. columellaris. — An sie schliesst sich die var. Moellendorffii von Hıpazco (J. de Conchyl. 1887, p. 187, t. 7, fig. 3) als eigene Art beschrieben, mit braunem Mundsaum, ausgeprägter Naht- und Basalbinde. Sie ist aus Versehen nicht mit abzebildet worden. 1) T.imperforata, pyramidata, tenuis, striis obliquis et spiralibus confertissimis minutissime decussata, albida, diaphanä, epidermide fuscescente hydrophana irregulariter strigata, ad suturam fascia pallide fulvescente ornata; anfr. 61/3 planiuseuli, " ultimus 2/5 longitud. subaequans, obsolete carinatus; columella recta, plana, angusta; apertura oblonga, subtetragona, intus- alba; perist. simplex, parum expansum. — Long. 45, diam. 25, alt. apert. 22, lat. I4mm. 265 Mut. trizona Mlldff., von HıpatLco mit romblonensis zusammengeworfen. zeichnet sich von ihr nur durch eine tiefbraune Peripherialbinde aus. Auch die Mut. erubescens, unsere Taf. 54, Fig. 4, schliesst sich eng an diese Formengruppe an. Sie hat eine röthliche Grundfarbe mit oder ohne Peripherialband, mit völlig erhaltener hydrophaner Öutieula, mit braunem Mundsaum. Dann Mut. con- jungens (Taf. 54, Fig. 2) mit roten Binden und braunem Mundsaum, und die am letzten Umgang braungefärbte Mut. fuscescens (Fig. 3) mit breiterem Mundsaum und Spindel. weisser 176. Cochlostyla (Phengus) eburneus Rervr. Testa imperforata, turrito-oblonga, solidula, sublaevigata, sub epidermide deeidua, fulvida alba; spira elongata, acutiuseula. Anfr. 7'/% convexi, ultimus ?/; longi- tudinis paullo superans, leviter malleatus et infra medium subangulatus; columella subverticalis, alba, subdilatata; apertura obliqua, subrhombeo-ovalis, intus alba: perist, album, breviter expansum, basi leviter protractum. — L. Prr. Long. 63, diam. 28, apert. long. 26, lat. 17 mm. Bulimus eburneus RvE., Conchol. icon,, t. 13, sp. 74. — (Cochlostyla, Pithohelix) ADANS, Genera II, p. 142. — (Hypselostoma) Pıtsbry, in: Tryon, Manual, vol. VIII, p. 20, t. 10, fig. 9—11. — (Phengus) MÖLLENDORFF, Verzeichniss Philipp., in: Abh. Ges. Görlitz XXI, p. 134 (Sep. p. 109), no. 563. — Non Bul. eburneus PFEIFFER (Buliminus) neque Cochlost. eburnea HıpAaL6o, in: J. de Conch. 1887, p. 156, Bulimus politus REEVE, Conchol. icon. Corrigenda to Bulimus. — PFEIFFER, Monogr. Helic. vivent. UI, p. 112, no. 118; IV, p. 372. — (Eudoxus) Versuch, in Malak. Bl. II, 1855, p. 146. Philippinen, der genauere Fundort unbekannt. Fehlt in MÖLLENDORFF’'s Sammlung. 177. Cochlostyla (Phengus) evanescens BroDERIP, Taf. LIV, Fig. 4-7. Testa imperforata, ovato-conica, tenuis, albida, plerumque linea substurali et area basali castaneis vel aurantiacis ornata:; spira conica apice obtusiuseulo, An- fractus 6 planiuseuli, ultimus rotundatus *; longitudinis subaequans; columella recta, einerea vel alba. Apertura lunato-ovalis, intus lactea; peristoma tenue, expansum basi cum columella angulum plusminusve distinetum formans. Alt. 41, diam. 25, alt. apert. 19 mm. Semper, Philippinen, II. X (v. Möllendorff-Kobelt, Landschnecken XII). 44 180) 266 Bulimus evanescens BRODERIP, in: Proc. zool. Soc. London 1841, p. 15. — PFEIFFER, Monogr. Helie. vivent., vol. 1, p. 10. — Rexvs, Conch. icon., t. 13, sp. 72. — (Phengus) ALBERS, Heliceen, p. 137. — (Amphidromus) PFEIFFER, Versuch, in: Malak., Bl. II, p. 146. — (Cochlostyla) Apaus, Genera II, p. 144. — (Phengus) MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. II, p. 180. — (Hypselostoma) Pıtspry, in: Tryon Manual, vol. VII, p. 20, t. 7, fig. 38. — (Phengus) MÖLLENDORFF, Verzeichn. Philipp., in: Abh. Ges. Görlitz, vol. NXU, p. 134, no. 564; Sep. p. 109. — HıpDaLco, J. de Conchyl. 1896, p. 20. Phengus groulti JOUSSEAUME, in: le Naturaliste 1594, p. 156, 202. Pangasinan und Tarlac in Mittel-Luzon. In den Sammlungen noch recht selten. MÖLLENDORFF betrachtet als Typus die Form mit dem breiten orangegelben, wie aufgeschmiert aussehenden Strichfleck an der Basis, die wir Fig. 4 abbilden. An sie schliesst sich die Mut. suturalis, bei welcher die ganze Fläche unterhalb der Peripherie der letzten Windung orangefarben ist; sie hat eine schwarzbraune Binde um die Spindel und eine sehr ausgeprägte, aber nach oben schwächer werdende schmale tiefbraune Binde unter der Naht: der Mundsaum ist bräunlich, die Spindel weiss; wir bilden sie Fig. 6, 6a ab. — Am schönsten gezeichnet ist die Fig. 7 abgebildete Mut. fuscolabris mit schwarzem Nabelfleck, schwarzer bis zur fünften Windung emporsteigender Peripherialbinde und schmaler, ebenso gefärbter Nahtbinde; der Mundsaum ist braun, den Binden entsprechend schwarz gefleckt. 11. Sectıo COLUMPLICA HArTMmannN. Species unica: 178. Cochlostyla (Columplica) cepoides Lea. Taf. LIV, Fig. 8. Testa imperforata, subglobosa, tenuis sed solida, distinete et irregulariter striata, striis interdum praesertim infra suturas costiformibus, unicolor rufa, infra suturam interdum serie macularum lutescentium cuticulae hydrophanae ornata, basi pallidior; spira late conica apice obtusulo; sutura impressa. Anfractus 7 tumidi, lentissime accresentes, ultimus depresse rotundatus, infra peripheriam fascia lutea cuticulari ornatus, antice haud descendens. Columella brevissima, callosa, alba vel rosea, plica magna contorta unidentata. Apertura valde lunata, semilunari- laleiformis, intus albida; peristoma reflexum, intus albolabiatum. Alt. 47”—50, diam. 51, alt. apert. obl. 30, lat. 13 mm. 267 Helix cepoides Lea, in: Philad. Transact. 1841, p. 402, t. 12, fig. 14. — SowERBY, in: Proc. zool, Soc. London 1840, p- 88. REEVE, Conchol. Syst. 1], 1.164, de. 14 — PFEIFFER'), Symbolae 11, p. 25. MARTIN & ÜHEMNITZ, Conch. Cab., ed. ll, p. 268, t.41, fig. 3,4. — REEVvE, Conchol. icon., t. 8, no. 39. — (Stylodonta) PFEIFFER, Versuch, in: Mal. Bl. IT, 1855; p. 139. — (St.) Anans, Genera ll, p. 187. — (St.) MARTENS, in: Albers, Helie., ed. II, p. 150. — (St.) PFEIFFER-ÖLEssin, Nomencl., p- 170. — (Nanina) Tkvon, Manual, vol. 1, p- 26, ‘t.5, Se. 86, 87, — (Cochlostyla) MÖLLENDORFF, in: Nachrbl. D. malak. Ges. 1888, p. 74. (C.) PILSBRY, in: I'ryon, Manual, vol. VII, p- 194, t. 48, fig. 69. (Columplica) MÖLLENDORFF, Verzeichniss Philipp., in: Abh. Ges. Görlitz, vol. XXII, p. 134, no. 565; Sep. p. 109. Columpliea dolium SowERBY mss, — HARTMANN, Gastropoden Schweiz, p. 188, t.67,.000. 1,12. Insel Luban. Eine seltsame, völlig alleinstehende Form, die man bis in die neueste Zeit mit Stylodonta unidentata von den Seychellen zusammengestellt hat. SEMPER hat sie zuerst zu Cochlostyla und zwar mit einigem Bedenken zur Section Callieochlias gestellt: MÖLLENDORFF hat im Nachrichtsblatt 1888, S. 74, für sie eine eigene Section Pkychostylus?) errichtet, aber dann im Verzeichniss den Namen Co/umplica HARTM. wieder aufgenommen. .J 12. Sectio RHYMBOCOCHLIAS MÖLLENDORFF. Testa turbinata, opaca, plus minusve pruinosa, columella torta, interdum dentata. Rhymbocochlias, MÖLLENDORFF, in: Nachrbl. D. malak. Ges. 1895, ps 116: Ver- zeichniss Philippinen, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. XI, p. 155, Sep. p. 110. Typus: Helix turbo L. PFEIFFER. MÖLLENDORFF zieht zu dieser Section die Formenkreise der Cochlostyla turbo und der ©. bicolorata LEA. 1) T. imperforata, subglobosa, tenuis, glabriuscula, ad suturam irregulariter striata, rufa, basi pallidior; spira conoidea; anfr. 7 tumidi, columella brevissima, albo-callosa, unidentata; apertura late lunaris, intus alba; peristoma tenue, subreflexum 2) P. globoso-turbinata, multispira; anfractus sensim accrescentes, ultimus sat angustus; apertura coarctata, columella valde spiraliter torta, plica valida munita. 44* 179. Cochlostyla (Rhymboeochlias) turbo PrEırFEr. Taf. LV, Fig. 1, 12. Testa imperforata, turbinata, solidiuscula, distinete striata, sub epidermide tenuissima, decidua, flavescente alba, medio rufo fasciata, infra medium interdum fascia latiore albescente ceuticulari ornata. Spira conoidea, obtusa; sutura impressa. Anfractus 5 planiusculi, ultimus obsolete angulatus, basi vix convexus. Columella subverticalis, stricta, dilatata, albida:; apertura irregulariter lunaris, fascia externa vix translucente; peristoma expansum, margine columellari dilatato, reflexo, rimam formante, cum basali angulatim juncto, externo obsolete fuscescenti limbato et maculato. Diam. maj. 41—43, min. 35, alt 43 mm. Helix turbo L. PFEIFFER, in: Proc. zool. Soc. London 1845, p. 64.: Monogr. Heliceor. vivent., vol. I, p. 220; — Martini-COhemnitz, ed. II, p. 286, t. 48, fig. 1, 2. — DesHAYes, Hist. moll., p. 318, t. 110b, fig. 1. — REEVE, Conch. icon., t. 19, fig. 7Sa, b. — (Bulimus, Örthostylus) ALBERS, Heliceen, p. 136. — (Helicobulimus) PFEIFFER, Versuch, in: Malak. Bl. II, p. 145. — Apans, Genera, vol. II, p. 142. — (Cochlodryas) MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. ll, p. 176. — HıpAL6o, in: J. de Conchyl. 1887, p- 159. — (Helicobulimus) PILsBRy, in: Tryon, Manual, vol. VII, p- 197, t. 47, fig. 59 (cinerascens var.). — (Rhymbocochlias) MÖLLENDORFF, Verzeichn. Philippinen, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. XXI, p. 135, no. 566; Sep. p. 110. Tablas. Die Angaben Masbate, Mindoro und Luzon sind nach MÖLLENDORFF irrig. Das abgebildete Exemplar der MÖLLENDORFF’schen Sammlung unterscheidet sich von der PrEIFFER'schen Diagnose durch den Besitz einer breiten weissgelben Cuticularbinde unter dem rothen Peripherialband. PıLsBry vereinigt übrigens C. turbo als Varietät mit C. einerascens von Masbate, und er könnte recht haben. 150. Cochlostyla (Rhymbocochlias) bembicodes L. Pr£irrEr. Taf. LV, Fig. 2, 2a. Testa imperforata, globoso-turbinata, solida, striata, sub epidermide non nitente, sordide lutescente alba, rufo-castaneo medio unifasciata; spira turbinata, apice obtusa. Anfr. 5 convexi, ultimus rotundatus, antice parum descendens; apertura perobliqua, lunato-rotundata, intus nivea, nitida; columella subverticalis, stricta, dilatata, plano, alba; peristoma album, margine supero subrepando, expanso, basali breviter reflexo, cum columella aneulum obtusum formante. Diam. maj. 44, min. 37, alt. 35 mm. 269 Helix bembicodes PFEIFFER, in: Zeitschr. f. Malak. 1851. p- 15; Monogr. Heliceor. vivent., vol. III, p. 171. -— Martısı & CHemsrrz, Conch. Cab.. ed. II, p. 408, t. 146, fie. 6, 7. (Helicobulimus) PFEIFFER, Versuch, in: Mal. Bl. II, 1855, p- 145. — (Cochlostyla) Apans, Genera, vol. II, p. 142.— (C.) MArTens, in: Albers, Heliceen. ed. II, p. 175. — (C.) Hıparco, in: J. de Conchyl. 1887, p- 140. — (Helicobulimus) Pıtsgry, in: Tryon, Manual, vol. VII, p- 198, t. 31, fig. 36, 37. — (Rh.) MÖLLENDORFF, Verzeichniss Philippinen, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. XXIL p- 135, no. 567; Sep. p-. 110. Romblon. 1851. Cochlostyla (Rhymbocochlias) turbo var. Taf. LV, Fig. 3, 3a. Unter dem Namen Cocklostyla cinerascens PrR. liegt in der MÖLLENDORFF'schen Sammlung das hier abgebildete Stück, in dem ich nur eine Varietät von Ü. turbo sehen kann. Mit crnerascens Prr. hat sie zweifellos nichts zu thun. Diese Art scheint über- haupt ziemlich verschollen. PrEIFFER gibt von ihr folgende Diagnose: „I. imperforata, globoso-turbinata, tenuicula, straminea, fasciis 2 latis areaque basali nigricantibus ornata, epidermide tenui, hydrophana, cinerea induta: spira breviter turbinata, apice obtusa; anfr. 5'/s convexiusculi, ultimus basi inflatus, columella subarcuata, carneo- fusca; apertura rotundato-lunaris, intus alba; peristoma breviter expansum, subincrassatum, castaneo-limbatum. — Diam. maj. 41, min, 35, alt. 37 mm. — Varietatibus nonnullis Bul. Ticaonici persimilis, forma aperturae distineta. — Hab. Masbate.* PıLsbrY sagt über die Art: „I have not seen the typical cinerascens, but from a study of the figures and descriptions I am wholly inelined to consider II. turbo Prr. a mere variety of it. REEVE has transposet the figures of these two forms on his plate.“ Ich möchte eine Art mit schwarzer Basalarea und zwei schwarzen Binden nicht ohne weiteres mit der Gruppe der Ü. turbo vereinigen. 182. Cochlostyla (Rhymboeochlias) lamellieostis MÖöLLENDORFF, Taf. LV, Fig. 4, 4a, 5, 5a. Testa globosa aut globoso-conoidea aut turbinata, solidula, transverse subtiliter plicato-striata, lineis spiralibus rugulosis valde confertis decussata, costulis mem- branaceis lamelliformibus sat deeiduis obducta, valde sericeo-nitens, castaneo-fulva, sursum pallescens. Spira plus minusve elevata, eonvexo-conoidea. Anfractus - - 5—5%% eonvexi, ultimus tumidus, ventre denudatus. Apertura fere diagonalis, 270 1 ovalis, sat excisa; peristoma sat late expansum, vix labiatum, brunnescens, colu- mella valde torta, subtus plus minusve dentata, albocallosa. — MLLDFF. 5l mm. Diam. 46, alt. 44 Cochlostyla (Rhymbocochlias) lamellicostis MÖLLENDORFF, in: Nachrbl. D, malak. Ges. 1895, vol. 27, p. 116; Verzeichn. philipp. Binnenconch., in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 135, no. 569; Sep. p. 110. Süd-Luzon: Raramuan in der Provinz Kamarines. Durch die auffallende Sculptur und die starke unten zahnförmig abgestutzte Spindel von allen verwandten Arten verschieden. Ausser dem abgebildeten relativ niedrigen Exemplar liegen nur noch zwei erheblich höhere Exemplare vor (diam. maj. 49, alt. 21mm), die im übrigen aber ganz mit dem abgebildeten übereinstimmen. Ausserdem hat MÖLLENDORFF noch die Fig. 5 abgebildete Form als var. descendens beschrieben, die ebenfalls von Karamuan stammt. Sie zeigt dieselbe Sculptur und glanz- lose Oberfläche, wie der Typus, ist aber erheblich kleiner, auffallend dünnschalig, viel mehr kugelig, die Spindel viel weniger gedreht und nicht zahnförmig abgestutzt. Die Dimensionen sind: diam. maj. 42, alt. 38, alt. apert. 29, lat. 22mm. Da nur das eine Exemplar vorliegt, lässt es sieh nicht entscheiden, ob es sich um ein einzelnes ver- kümmertes Exemplar oder um eine Lokalrasse handelt. 183. Cochlostyla (Rhymboecochlias) bicolorata Lea. Taf. LVI, Fig. 15. Testa imperforata, pyramidata, solida, eutieula hydrophana lignieolore induta, anfraetibus superis pallidioribus, inferis tribus ad suturam albosignatam seriebus 3- macularum alternantium fuscarum et albidarum, interdum fulguratim confluentium et subtus taeniis tribus alternatim fuseis et pallide luteis eleganter pieta. Spivs turrita, lateribus vix convexiusculis, apice pallido. Anfractus 7, supremi 2 con- vexi, sequentes fere plani, ultimus °/; altitudinis haud aequans, ad peripheriam obtuse angulato-carinatus, antice celeriter deseendens. Columella lata, subintorta, excavata, margine albo, infra fusca, interdum subdentata. Apertura perobliqua, intus lactea, fasciis externis haud translucentibus; peristoma inerassatum, reflexum, intus nigricans vel castanea. Long. 66, lat. 40, alt. apert. 30 mm. Bulimus bicoloratus Lea, in: Proc. Amer. Philos. Soc. 1840, p. 173; Philadelphia Transactions VII, p. 459, t. 11, fig. 8. — REEvE, Conchol. to 1 — syst. II, t. 172, fig. 5, 6; Conch. iconieca, t. 5. fig. 22. (Cochlostyla) ADaus, Genera, vol. II, p- 142. — (C.) MÖLLENDORFF, Nachrbl. D. mal. Ges. 1889, p- 104. — Pırspey, in: 'Trvon, Manual, vol. VII, p. 199, t. 44, fie. 40,41. — (Rhymboeoehlias) MÖLLENDORFF, Verzeichniss Philippinen, in: Abh. Ges. Görlitz. vol. 22, p. 135, no. 570; Sep. p. 10 (mit subsp. melanacme MLLDFF., gracilis MLLDrr., subflammulata MLLDFF., amaliae MLLDFF. und onyx BROD.). | Bulimus Alberti, BroDkrip, in: Proc. zool. Soc. London 1841, p- 35. — PFEIFFER!), Symbolae II, p. 42; Monogr. Heliceor. vivent. vol. II, p- 2: — Marrist & Cneunıtz, Conchyl. Cab., ed. Il, p. 165, t. 50, fig. 3. — (Orthostylus) Arsers, Heliceen, ed. II, p. 135. — (O.) PFEIFFER, Versuch, in: Malak. Bl. 1855, vol. II, p- 146. (Cochlostyla) MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. II, p. 178. — MARTENS, Östas. Zool. 11, p. 96. — SEMPER, Reise Philipp., Landmoll., pag. 202. — HipaL6o, in: J. de Conchyl. 1887, p- 103; Atlas, t. 65, fig. 2, 3. — (Orthostylus) PıLsprY in: Tryon, Manual, vol. VII, p. 199, t. 44, fig. 40, 41. Cochlostyla (Orthostylus) amaliae MÖLLENDORFF?), in: Nachrbl. D. malak. Ges. 1890, vol. 22, p. 206. — (Rlıymbocochlias) Verzeichniss Philippinen, in: Abhandl. Ges. Görlitz, vol. XXI, p. 135, no. 570a: Sep. p. 110. Bulimus onyx BRODERIP, in: Proc. zool. Soc. London 1841, p. 34. — PFEIFFER?), Monogr. Helie. vivent, vol. 1I, p. 32. — (Östhostylus) ALBERS, Heliceen, p. 135. — (O.) PFEIFFER, Versuch, in: Malak. Bl. 1855, vol. II, p. 146. — (Chrysallis) Apaus, Genera, vol. II, p. 145. 1) T. imperforata, pyramidata, solida, rufa, ad apicem pallescens; anfr. 7 convexiuseuli, supremi 4 unicolores, sequentes epidermide lignea variegati, ultimus !/3 longitudinis non aequans, obtuse carinatus, infra carinam viridis; columella lata, sub- intorta, apertura perobliqua. subtetragona, intus lactea; peristoma inerassatum, reflexum, intus nigricans. Long. 66, diam, 34, apert. intus 23mm longa, 19 lato. 2) Testa imperforata, ventricosulo-turrita, solida, fusca, cutieula hydrophana lignicolore, ad suturam seriebus tribus macularum alternantium fuscarum et albidarum interdum fulguratim confluentium et subtus taeniis quinque alternatim fuseis et pallide luteis eleganter pieta. Spira turrita, lateribus convexiuseulis; apex acutulus, pallescens. Anfractus 7 convexiusenli, sublente acerescentes, sutura sat impressa disjuneti, striatuli, et lineis spiralibus minutissimis deeussatuli, ultimus ad periphiam obtuse angulatus, ad aperturam paullatim descendens, basi deserescens. Apertura valde obliqua, rotundato-rhomboidalis, intus alba; peristoma late expansum, reflexiusculum, labiatum, fuscum; columella striceta, subverticalis, oblique intuenti spiraliter torta cum margine basali angulum fere rectum formante. — Mırprr, Alt. 66, diam. 37,5, apert. lat. 36, alt. 32 mm. 3) T. imperforata, oblongo-subfusiformis. solida, striata, rufa, epidermide hydrophana, fusco-einerea variegata et fasciata, basi sub epidermide decidua, viridi alba; spira elongato-conica, apice obtusiuscula, pallida; anfr. 7 vix convexiuseuli, ultimus 1/3 longitudinis vix superans, angulatus, basi attenuatus; columella subverticalis, torta, introrsum dilatata; apert obliqua, semiovalis, intus alba; peristoma Jate expansum, breviter reflexum, nigricans. Long. 60, diam. 27, long. apert. 21, lat. nt. 16 mm. 212 (O.) MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. II, p. 178. — (alberti var.) HIDALGO, in: Obras, Atlas, t. 65, fig. 4, 5. — (bicolorata) PILSBRY, in: Iryon, Manual, vol.’ VIL p. 199, i. 61, Ge. 22, — MÖLLENDORFF, Verzeichniss Philippmen, in: Verh. Ges. Görlitz} vol. XXI, p: 135, no 570, Depp 10: Mittel- und Nord-Luzon, Marinduque (nicht Panay). Eine der schönsten Philippinen-Arten und nicht minder veränderlich. Als Typus betrachtet MÖLLENDORFF die Fig. 1 abgebildete Form, schlank kegelförmig, mit drei nicht sehr auffallenden Binden und ohne den gelblich weissen hydrophanen Striemen auf der oberen Hälfte des vorletzten und dem oberen Drittel des letzten Umganges.. An sie schliesst sich die Subspezies me/anacme MLLDFF., unsere Fig. 2, dunkler gefärbt, namentlich an der Spitze, die ausgesprochen schwarzbraun erscheint; die Windungen etwas gewölbter mit einer ausgesprochenen Fleckenzone unter der Naht der beiden unteren Windungen, einem breiten gelbweissen Band an der Peripherie der letzten Windung und einem schmäleren an der Basis, das nur ein schmales grünes Basalfeld übrig lässt, der Gaumen ist bläulich, der Mundsaum fast schwarz. An diese Form schliesst sich unmittelbar die schönste Form der Gruppe, var. szÖ- Hammulata MLLDFr. (Fig. 3), grösser, bauchiger, das gelbbraune Gewinde scharf gegen die beiden unteren Windungen abgesetzt, die Flecken, wenn auch schwächer, bis über die Mitte der letzten Windung fortgesetzt und die obere Binde fast berührend, ein grünes Basalfeld mitunter ganz fehlend, der Mundsaum dunkel-kastanienbraun. Sie stammt von Isarog in Süd-Luzon. Von ihr kaum zu trennen ist C. amaliae MLLDFF. aus der Provinz Albay. MÖLLENDORFF (in: Nachrbl. D. malak. Ges. 1897, p. 131) sagt von diesen beiden: „Aehnlich steht es mit meiner C. amaliae, welche mindestens eine gute Subspecies ist, da sie in den Bergen der Provinz Albay ganz gleichförmig auftritt. Hier bin ich aber eher geneigt, sie nur als Unterart gelten zu lassen, weil ich seither eine Form vom Isarog kennen gelernt habe, die sich wohl als Uebergang auffassen lässt. Sie nähert sich in der Gesammtform, auch schon etwas in der Färbung und Zeichnung der C. amaliae, hat aber noch eine grüne Basis, Ich nenne sie var. suöflammulata. Keinesfalls ist es zulässig, alle geschiedenen Rassen ohne besondere Bezeichnung glatt zu einer Art zu diese räumlich vereinigen“. Auch die var. graeilis (Fig. 4) von POLILLO kann schon wegen des abgesonderten Vorkommens eine Anerkennung als Unterart verlangen. Sie nähert sich in Zeichnung einigermassen dem Typus, die Nahtflecken sind weniger deutlich, aber doch vorhanden und reichen sogar bis zur vierten Windung hinauf, ist aber viel kleiner und schlanker (long. 51, lat. 32 mm). Die Windungen sind beinahe Nach. Am weitesten ab steht die Fig. 5 abgebildete Form, welche, im Westen der Provinz. Kamarines sur zwischen Libmanan und Bäao in Süd-Luzon lebt und schon von BRODERIP 1841 DRUCK VON CARL RITTER G. m. b. H. IN WIESBADEN # REISEN IM D* C. SEMPER WEILAND PROFESSOR, DER ZOOLOGIE UND VERGLEICHENDEN ANATOMIE IN WÜRZBURG _ _ WISSENSCHAFTLICHE RESULTATE er ZEHNTER BAND LANDMOLLUSKEN. ERGÄNZUNGEN UND BERICHTIGUNGEN ZUM III. BANDE: DIE LANDMOLLUSKEN voN DR 0. F. VON MÖLLENDORFF. NACH DESSEN TODE AUF GRUND SEINES NACHLASSES FORTGEFÜHRT voN v De WILHELM KOBELT uno FRAU GERTRUD WINTER, GEB. VON MÖLLENDORFF. 2 & de . Be; VIERZEHNTES HEFT MIT VIER KOLORIRTEN TAFELN IN LICHTDRUCK. WIESBADEN C. W. KREIDEL’S VERLAG 1912. REISEN IM ARCHIPEL DER PHILIPPINEN VON D" C. SEMPER WEILAND PROFESSOR DER ZOOLOGIE UND VERGLEICHENDEN ANATOMIE IN WURZBURG WISSENSCHAFTLICHE RESULTATE ZEHNTER BAND LANDMOLLUSKEN. ERGÄNZUNGEN UND BERICHTIGUNGEN ZUM III. BANDE: DIE LANDMOLLUSKEN D® 0. F. VON MÖLLENDORFF. NACH DESSEN TODE AUF GRUND SEINES NACHLASSES FORTGEFÜHRT voN D® WILHELM KOBELT. MIT TEXTABBILDUNGEN UND ZAHLREICHEN KOLORIRTEN TAFELN IN LICHTDRUCK. WIESBADEN €. W. KREIDRUS VERLAGE 1912. REISEN IM ARCHIPEL DER PHILIPPINEN VON D* C. SEMPER WEILAND PROFESSOR DER ZOOLOGIE UND VERGLEICHI NDEN ANATOMIE IN WÜRZBURG WISSENSCHAFTLICHE RESULTATE ZEHNTER BAND LANDMOLLUSKEN. ERGÄNZUNGEN UND BERICHTIGUNGEN ZUM III. BANDE: DIE LANDMOLLUSKEN DR 0. F. VON MÖLLENDORFEF. NACH DESSEN TODE AUF GRUND SEINES NACHLASSES FORTGEFÜHRT voN D® WILHELM KOBELT uno FRAU GERTRUD WINTER, GEB. VON MÖLLENDORFF. VIERZEHNTES HEFT MIT VIER KOLORIRTEN TAFELN IN LICHTDRUCK. WIESBADEN C. W. KREIDEL’S VERLAG 1912. 273 R I » \ rw 7 s ; als eigene Art C. onyx beschrieben worden ist. MÖLLENDORFF saet 1. ce. darüber: „Hier bin ich zunächst nicht damit einverstanden, dass C. onyx als blosse Varietät, also . I . . . nen no . - r j im HrpAr6o’schen Sinne eine individuelle Spielart, die keinen Namen verdient, gelten soll Sie ist eine ausgezeichnete Lokalrasse, welche im westlichen Teile der Provinz Kamarines sur von Libman: is Bä ) :ch keinerlei Uebereä it GC on Libmanan bis Bäao lebt und durch keinerlei Uebergänge mit C. bicolorata ver- - . A N = gr . N bunden ist. Selbst die extrem schlanke Form der letzteren Art, welche Hparso (Atlas t. 70, fig. 5) abbildet, kann nicht als Uebergang betrachtet werden, da sie, wie der Typ: pr I S 1+ er . 4 . . . = nur 7 anstatt 3 Windungen hat, immer noch erheblich bauchiger und nicht gekantet ist.“ Wir bilden MÖLLENDORFF’s Typ von C. onyx Fig. 5 ab. Die schlanke Gestalt und besonders der verschmälerte, trotzdem gekantete letzte Umgang, der sich vornen stärker als bei allen anderen Formen herabbiegt, genügt auch vollständig zur Unterscheidung. 13. Subgen. HELICOBULINUS Bkropekrır. Testa magna, turbinato-globosa, solida, epidermide hydrophana obteeta, columella plus minusve distincte plicata. Typus H. sareinosa BROD. Heliecobulinus BRODERIP, in: Proc. zool. Soc. London 1840, p. 241. — (Helico- bulimus) MÖLLENDORFF, Landschnecken ÜCebu, in: Bericht Senckenberg. Gesellschaft 1889/90, p. 241. — PILSBRY, in: Tryon, Manual, vol. VII, p. 240. „Die Gruppe Helicodulinus hat BRODERLIP speciell für ZZelix sarcinosa gegründet, doch ist ihre Abgrenzung gegen Ortkostylus nicht leicht, wie denn MOERCH auch die gewöhnlich zu Ortnostylus gestellten grossen Cochlostylen bei ZZeliodulimus einreiht. Zunächst schliesst sich C. Zurgens Dest. an, sodann der Formenkreis von C. woodiana Lea (—reevei auct.), zu dem C. turbinoides Brov. und C. portei Pr. gehören, dann der von C. Zionaria Prr., grandis Prr., zu welchem auch rzfogasitra und macrostoma zu rechnen sein werden. Dagegen möchte ich die Reihe von C. Zilhogastra Fir. mit philippinensis Prx., imperator Prr., ticaonica BRoD., daphnis BroD. und andere zu einer besonderen Gruppe stellen, für welche Ortkostylus beibehalten werden kann.“ MLLDFF. -— PırsBRY rechnet auch C. einerascens Prr. nebst var. Zurbo Prr., und C. bembicodes PrR. zu dieser Gruppe. Semper. Philippinen. II. X (v. Möllendor ff-Kobelt, Landschnecken XIV). 45 274 a. Formenkreis der C. sarcınosa FER. 154. Cochlostyla (Helieobulinus) sareinosa Fürussac, Taf. LVII, Fig. 1, 1a, 2. Testa magna, obtecte perforata vel imperforata, ovato-globosa vel globoso-conica, oblique striata, versus aperturam striato-costulata, vix nitens, viridescens, versus aperturam strigis fuscis plus minusve distinetis ornata, fascia lata fusca peripherica suturam usque in spiram pallidiorem sequente cincta, Spira conoidea apice perobtuso; sutura linearis, parum impressa, angustissime albo-marginata, Anfractus 5'/s, primus fere planus, sequentes convexi, rapide crescentes, ultimus longe descendens, dein breviter ascendens. Apertura magna, irregulariter ovato- eireularis, obliqua, plano irreguları, faucibus albido-coerulescentibus fascia externa vix translucente, labro expanso, anguste reflexo, limbo rosaceo-purpureo, basali cum columellari fere verticali, basi oblique truncato-plicato angulum formante, columellari supra dilatato-reflexo, umbilicum plus minusve obtegente vel fere oceludente; marginibus callo tenuissimo vix Junctis. Alt. 81, dıam. 75, alt. apert. 50, diam. cum perist. 43 mm. Ir one ar > „ . 3Imm. Helix sarcinosa F£Erussac, Hist., t. 109, fig. 1, 2. — DBRODERIP, Proc. zool. Soc. London 1840, p. 121. — REEVE, Conchol. icon., fig. 5b; Conchol. system., vol. II, t. 163, fie. 7. — L. PFEIFFER!), Monogr. Helic., vol. I, p. 244. — MARTINI-CHEMNITZ, Conch. Gab., ed. Il, p- 263, t. 40, fig. 1, 2 (nec 3, A). Bulimus sareinosus L. PFEIFFER, Symbolae 11, p. 50. Cochlostyla (Orthostylus) sareinosus U. SEMPER, Reise Philippinen, p. 201. — (Helicobulimus) MÖLLENDORFF, Landschn. Cebu, in: Bericht Senckenberg. Gesellsch. 1889/90, p. 241. — HipALco, in: Journ. de Conchyl. 1887, vol. 35, p. 158. — PıLsBry, in: Tryon, Manual, vol. VII, p. 196, t. 47, fie. 58. — MÖLLENDORFF, Verzeichniss Philipp., in: Abhandl. Ges, Görlitz, vol. XXL, p- 136, no. 541. Sepp. LI. Aufenthalt auf Masbate, zweifelhaft auf Bantayan; Üebu, Negros, Guimaras, Panay sind nach MÖLLENDORFF unrichtig, auf Panay und Guimaras findet sich nur die Varietät furgens DESH. 1) H. testa imperforata, ovato-globosa, sublaevigata, absque nitore, coloribus varia; spira late conoidea, apice obtusa ; anfractibus 5 convexiuseulis, ultimo magno, inflato. interdum obsolete angulato; columella rosea, subrecta, basi intorta, sub- truncata. Apertura lunato-subovali, intus nitide lactea; peristomate violacescente-rubro, expanso, reflexiusculo, marginibus callo tenui, nitido, introrsum diffuso junetis. — Alt. 70, diam. 68mm. Lv 275 Die hydrophane Epidermis tritt bei dieser prächtigen Art erheblich zurück und ist nur auf einige Flecken oder eine undeutliche Binde unter der Peripherie der letzten Windung beschränkt. Bei Fig. 2 ist sie nach der Mündung hin besser erhalten und ruft auf eine kurze Strecke eine förmliche Bänderung hervor. Die beiden abgebildeten Exem- plare lassen ein ganz undeutliches Band auf der oberen Hälfte der letzten und der Mitte des vorletzten Umganges erkennen. MÖLLENDORFF unterscheidet von Ü. sareinosa zwei Unterarten: a.. Subsp. turgens DEsHAYES (Taf. LVII, Fig. 3, 3a). Testa impertforata, globoso-conica, solidiuseula, striatula, viridis vel viridi brunnea, fasciis plerumque strigatim interruptis ochraceo-albis ormata:; spira elevata, conoidea, sursum nuda, pallida, obtusa. Anfractus 5 convexiuseuli, ultimus superne turgidus, antice non (vel vix) descendens: columella fere verticalis, leviter torta. Apertura obliqua, magna, lunato-rotundata, intus coerulescenti- alba; peristoma breviter expansum, rufulo-limbatum, marginibus remotis, dextro perareuato, columellari calloso, appresso. — L. PFEIFFER. Alt. 68, diam. 62 min., (sec PFEIFFER diam. max. 59, min. 53, alt. 5l mm). Helix turgens DESHAYES, in: Ferussac, Hist. nat. I, p. 316, no. 375, t. 108C, fie. 11, 13. — PFEIFFER, Monogr. Helic. vivent., vol. III, p. 170. — {Cochlostyla) C. SEMPER, Reise Philippinen, p. 201. — HipAr6o, in: J. de Conchyliologie 1887, vol. 55, p. 138. Helix sarcinosa var. 6, L. PFEIFFER, Monogr. Pneumon. viv., vol. I, p. 244: MARTINI & CHEMNITZ, Conch. Cabinet, ed. II, t. 40, fig. 3, 4. O° — REEVE, Conchol. icon., t. 2, fig. 5a. — PILsBrY, in: Tryon, Manual, vol. VlI, p. 196, t. 46, fie. 50—52. — “MÖLLENDORFF, Verzeichniss Philipp., in: Abh. Ges. Görlitz, vol. XXII, p. 136, no. 9413 Sep, p. II. Kleiner als der Typus, bis zu 55mm Höhe herab, durchschnittlich mehr braun gefärbt und mit besser erhaltener hydrophaner Epidermis, namentlich auf der letzten Windung, auf der sie in zahlreiche schmälere und breitere Binden angeordnet ist, welche durch schmale Längsstriemen unterbrochen sind. Das charakteristische Mittelband des Typus fehlt häufig und der Nabel ist meistens vollständig geschlossen. HipALGo betrachtet sie als eigene Art, doch dürfte es kaum möglich sein, grössere Reihen getrennt zu halten, namentlich da, wie PıLsßkyY mit Recht bemerkt, die Contour äusserst veränderlich ist. Das abgebildete Exemplar aus MÖLLENDORFF’s Sammlung ist auf der oberen Hälfte der 45* 276 letzten Windung erkennbar kantig. Prtspry hat völlig recht, wenn er sagt: „It is so intimately connected with the following, that [I am unable to say whether some of the specimens before me should be considered Zurgens or sarcinosa and am therefore com- pelled to unite the species as PFEIFFER one time did.* — MÖLLENDORFF ist im Verzeichniss derselben Ansicht: „Wenn HıpALGo die beiden Arten getrennt hält, thut er es wohl hauptsächlich mit Rücksicht auf die verschiedene geographische Verbreitung. Cocklostyla Zurgens findet sich auf Panay, Guimaras und Luzon.* b. Subsp. dietyonina MÖLLENDORFF (Taf. LVII, Fig. 4). Testa omnino exumbilicata, elongato-ovata, apice quam ın typo minus planato, distincetius striata, striis versus aperturam fere costelliformibus, viridi-lutescens, in anfractibus 2 inferis epidernide hydrophana optime conservata fasciatim varie disposita strigisque latis viridi-fuseis et lineis ejusdem coloris numerosis pulcherrime nisi supra columellam et parietem aperturalem ornata, apice lutes- centi-albido. Anfractus 5", inferi ad suturam tumiduli, ultimus antice leniter descendens, dein arcuatim ascendens, fascia peripherica sat distincta. Apertura sieut in forma typiea, sed columella minus distinete contorta et peristomate minus distinete limbato. Alt. 85, diam. max. 65, alt. apert. 43, diam. 39 mm. Be nalbere; nA,’ „Alm, N Cochlostyla sareinosa var. dietyonina MÖLLENDORFF, Verzeichniss Philippinen, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. XXII, p. 136, no. 571b; Sep. p. 111. Aufenthalt auf Negros. — MÖLLENDORFF hat diese Form nur in seinem Verzeichniss kurz erwähnt. Er sagt über sie: „Grösser und höher als var. Zurgens, Zeichnung wie bei dieser.“ Bine prächtige, schlanke Form, von welcher in MÖLLENDORFF’s Sammlung zwei tadellose Exemplare liegen. Sie sind vollständig entnabelt, erheblich schlanker als der Typus, stärker seulptirt, die Streifung nach der Mündung hin fast rippenförmig, die Färbung der unteren Umgänge noch reicher als bei der subsp. turgens DEsH., die hydrophane Epidermis tadellos erhalten, dureh braungrüne Binden und Striemen in vier- eckige Felder zerschnitten. Ueber der Mündung ist diese Färbung durch eine abgeriebene Stelle unterbrochen, welche bei dem abgebildeten Exemplar bis nahe an die Naht empor- reicht: sie ist auch bei meinem Exemplar der susp. Zurgens angedeutet, fehlt aber beim Typus ganz, was wohl von den Standortsverhältnissen abhängen dürfte; die peripherische Binde ist an dieser Stelle nicht unterbrochen, während sonst jede Zeichnung fehlt. Auch der Windungsaufbau ist etwas verschieden, der Apex wohl abgestumpft, aber nicht völlig —1 X 1 flach, sondern noch etwas kegelförmig vorspringend, die drei unteren Windungen unter der Naht leicht aufgetrieben, die letzte vornen wohl etwas herabsteigend, aber dann im Bogen wieder bis zur peripherischen Binde emporsteigend. Die Mündung ist höher, der Mundsaum weniger lebhaft, bei dem zweiten vorliegenden Exemplare kaum gesäumt, die Spindel wohl gedreht, aber nicht abgestutzt und erheblich schmäler. b. Formenkreis der C. turbinoides PFR. 155. Cochlostyla (Helicobulinus) turbinoides BroDerır. Taf. LVIII, Fig. 1. Testa fere imperforata, globoso-turbinata, solida, oblique striata, viridis, versus aperturam saturatius strigata, epidermide hydrophana plerumque pone aperturam tantum conservata induta. Spira obtuse conica, apiee obtusato, pallidius tincto. Anfractus 5 tumidi, regulariter acerescentes, ultimus spirae altitudinis ?/; oecupans. Apertura lunato-subeireularis, lactea; peristoma late reflexum, castaneum, saturatius marginatum; columella parum arcuata, intus compressa, obsolete eontorta, infra castanea, supra alba, callo translucido fere inconspicuo cum margine externo juncto. . Alt. 57, diam. max. 57, alt. apert. 40, diam. 35 mm. Helix turbinoides BRODERIP, in: Proc. zool. Soc. London 1840, p. 23. — PFEIFFER!), Symbolae ad hist. Heliceor. II, p. 40; Monogr. Helie., vol. I, p- 243. — MARTINI & CHEMNITZ, Conch. Cab. ed. Il, p. 264, t. 39, fig. 1, 22 — (Chromocochlea) HARTMANN, Erd- und Süsswassergastr. 1, p. 137, t. 41. — REEVE, Conchol. syst. II, t. 166, fig. 21, 22; Conchol icon., sp. 6a, 6. — (Cochlostyla) HıpAr6o, J. de Conchyl. 1887, vol. 35, p. 139. — (Helico- bulinus) PFEIFFER, Versuch, p. 140. — (ÜCochlostyla) Apaus, Genera, p. 142. -—— (Callicochlias) MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. II, p. 173. — (Orthostylus) MARTENS, ÖOstas., Zool. 11, p- 96. — (Helicobulinus) PıLsgry, in: Tryon, Manual, vol. VII, p. 196, t. 47, fig. 63; t. 62, fie. 29. — MÖLLENDORFF, Ver- zeichniss Philipp., in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 136, no. 572; Sep. p. 111. — HipAL6o, Atlas, t. 28, fig. 1, 2; t. 29, ae. 1. !) T. imperforata, eonico-globosa, lineis inerementi oblique striata, viridis, fasciis albis, hydrophanis eingulata, apice saturate fulvo-rubens; spira obtuse conica; anfr. 5 tumidi, ultimus spiram subaequans; columella arcuata, purpureo fusca; apertura lunato-subovalis, fere eireularis, intus nitidissime lactea; peristoma simplex, reflexum, brunneo marginatum. — Diam. maj. 70, min. 55, alt. 50 mm. — Species inter omnes fere elegantissima. Variat testa tota viridi et ochraceo-brunnea, taeniis nigris et viridibus ornata., 278 Aufenthalt in Süd-Luzon, der Typus in der Provinz Albay: in der Provinz Camarines und auf den Catanduanes eine schlankere, höhere Form, welche zu Ü. portei hinüberführt; MARTENS (Östasiaten, p. 96, und HpAL6o, Journ. de Conch. 1896, p. 321), aber nach MÖLLENDORFF’s Ansicht noch-unbedingt zu turbinotdes gehört. Das Fig. 1 abgebildete Exemplar ist erheblich kleiner, als das PrEirFEr’sche in MARTINI-CHEMNITZ und lässt die Epidermis und die durch sie erzeugte Bänderung nur hinter der Mündung erkennen. Ausser ihr lag in seiner Sammlung bei Zuröimordes noch die Fig. 2 abgebildete, sehr abweichende Prachtform unter dem Namen Aypselostyla MLLDFF. und in seinem Handexemplar des Verzeichnisses der auf den Philippinen lebenden Landmollusken ist dieser Name mit Bleistift als Varietät von C. Zurbinordes eingetragen. Ich kann mich dieser Ansicht unmöglich anschliessen und würde sie eher für eine reich- gebänderte dunkellippige Varietät von C. sareinosa halten. Vorläufig beschreibe ich sie nachstehend als besondere Form. 1S5a. Cochlostyla (Melicobulinus)? bypselostyla MÖLLENDORFF mss. Taf. LVIII, Fig. 2, 2a, Testa exumbilicata, globoso-conica, magna, solida, oblique distincte striata, parum nitens, viridescenti fusca, versus spiram viridescens, summo lutescente vel (detrito) albo, anfraetibus inferis obsolete fusco striatis et epidermide lacteo- lutescente fasciatim disposita pulcherrime ornata, Spira conoidea lateribus con- vexiuseulis, apice obtusulo: sutura linearis. Anfractus 5'/s superi planiuseculi, inferi infra suturam tumiduli, ultimus magnus, antice descendens, ad peripheriam, obsolete subangulatus. Apertura obliqua, magna, irregulariter lunato-ovata, faucibus coeruleo -albidis; peristoma saturate fuscum, parum expansum, vix reflexum; marginibus vix callo tenuissimo junctis; columella brevis, strieta, infra recedens et angulum prominentem cum margine basali formans, supra dilatata, intrans, ad insertionem albıida. Alt. 78, diam. 72, alt. apert. 52, diam. cum perist. 40 mm. sr en lee nr 390% 12, s e 43 mm. Aufenthalt in Nord-Luzon. In Gestalt und Habitus ganz der Ü. sareinosa gleichend, aber mit lebhafter, beim Typus dunkelbraunem, bei dem zweiten Exemplare tief rosa gefärbtem Mundsaum, ohne das charakteristische braune Peripherialband, dafür mit prachtvollen Binden aus hydro- phaner Epidermis, welche bei den beiden vorliegenden Exemplaren sehr verschieden sind. Die Färbung des Mundsaumes und die Bänderung erinnern allerdings mehr an Cochl. Zurbinoides, von der dann die var. e/ongata MARTENS zu C. Zortei hinüberführt. 156. Cochlostyla (Helicobulinus) portei Preirrer, Taf. LVIN, Fig. 3, 3a, „lesta imperforata, ovato-conica, solidula, laevigata: spira convexiuseulo - conica, apice obtusula. Anfractus 5—5'g, summi nudi, rubescentes, 2 ultimi praeter fascias varias diaphanas olivaceas epidermide hydrophana pallide fuseula, satu- ratius strigata obdueti, ultimus spiram subaequans. Columella callosa, violaceo- nigricans, superne albo-plicata. Apertura obliqua, truncato-auriformis, intus eoerulescens; peristoma violaceo-nigricans, aequaliter sublate expausum, margine basali cum columella extus angulum prominentem formante.* — L, Prr. Alt. 79, diam. 46 mm; apertura cum perist. 49 mm longa, intus 28 lata. Bulimus Portii (error) L. Preirrer, in: Pr. zool. Soc. London 1861, p. 193. Bulimus Portei L. PFEIFFER, Novitates Conchol., vol. Il, p. 308, no. 420, t. 75, fig. 1—3; Monogr.. Helic. viv., vol. VI, p. 5. oO Cochlostyla (Orthostylus) portei PıLsBRy, in: Tryon, Manual, vol. VII, p. 206, t. 44, fig. 38, 39. — HipALco, in: Journ. de Conchyl. 1887, vol. 35, p. 100. — (Helicobulimus) MÖLLENDORFF, Verzeichn. Philipp., in: Abhandl. Ges. Görlitz, vol. XXII, p. 136, No. 573; Sep. p- IT. Aufenthalt auf Polillo (PFEirFEr) ; District Infanta in der Provinz Laguna auf Luzon. Wir bilden zwei Exemplare der MÖLLENDORFF'schen Sammlung ab, welche sich beide von den PFEIFFER'schen Originalen durch die braungelbe, nicht schwarzviolette “arbe von Spindel und Mundsaum unterscheiden. Auch würde ich sie nicht glatt nennen, da eine deutliche schräge Streifung erkennbar ist. Im Uebrigen entspricht Fig. 3a in der Zeichnung ungefähr dem PrEirrer’schen Typus, während bei Fig. 3 die hydrophane Epidermis fast völlig verschwunden ist und ausser einer breiten, dunkelbraunen Peripherial- binde und einigen feinen Basallinien nach der Mündung hin zahlreiche braungelbe Striemen auftreten. PFEIFFER erwähnt eine var. minor, epidermide hydrophana albida, peristomate saturate fusco: long. 63, diam. 37 mm; apertura intus 56 mm longa. Er bildet sie l. e. Fig. 3 ab. 157. Cochlostyla (Helicobulinus) woodiana Lea. Taf. LVIII, Fig. 4, 4a — (var.) Taf. LIX, Fig. 1, 1a. T'resta imperforata, oblongo-conica, solida, striatula, parum nitens, castanea, spiram versus pallidior, supra lutescenti-albida, basin versus nigrescens, epidermide hydrophana lutescente varie fascijatim disposita pulcherrime induta, Spira conica 250 apice obtusulo; sutura lineari vix impressa. Anfractus 5’, modice convexi, ultimus antice leniter descendens tum ascendens, spirae altitudinem subaequans. Apertura obliqua, intus coerulescenti-alba fasciis haud translucentibus; peristoma late reflexum, saturate fuscum vel carneo-violaceum: marginibus callo tenuissimo junetis, columellari verticali leviter contorto, ad insertionem eum basali angulum leviter produetum formans. Alt. 75, diam. max. 60, alt. apert. 45, diam, ext. 35 mm. Bulimus woodianus LEA, Proc. Amer. Phil. Soc. 1840, vol. I, p. 175 (nec PFEIFFER); Transaet. Amer. Philos. Soc. Vll, p. 457, t. 11, fig. 5. Cochlostyla woodiana MÖLLENDORFF, Nachrbl. D. malac. Ges. 1889, vol. XXXI: p- 104. — (Orthostylus) PILsBRy, in: Tryon, Manual, vol. VII, p- 206, t. 45, fie. 28, 29. — (Helicobulinus) MÖLLENDORFF, Verzeichn. Philipp., in: Abh. Ges. Görlitz, vol. XXI, p. 137, no. 574; Sep. p. 112. Bulimus Reevei BRODERIP, Proc. zool. Soc. London 1841, p. 34. — REEVE, Conch. Syst., vol. II, t. 172, fig. 1; Conch. icon, sp. 6. — PFEIFFER?), Monogr. Helic. viv., vol. III, p. 295. — MARTINI-CHEMNITZ, Conchyl. Cabinet, ed. II, t. 19, fig. 5, 6. — DesHAyEs, in: Ferussac, Hist. Moll., t. 116, fig. 1, 2. — (Cochlostyla) SEMPER, lteise Philippinen, vol. III, p. 105. — Hiıparco, in: Journal de Uonchyliologie 1887, vol. XXXV, p. 160. Aufenthalt in den Provinzen Laguna und Tayabas auf Luzon. MÖLLENDORFF hat im Nachrbl. D. mal. Ges. 1888, p. 90 nachgewiesen, dass Helix reevii BROD. mit Dulimus woodianus LEA absolut identisch ist und vor ihm die Priorität hat, während PFEIFFER eine total verschiedene Art unter dem Namen Woodianus beschrieben hat. Die Art ist in der T'hat äusserst veränderlich; es sind kaum zwei Exemplare voll- oebändert. kommen gleich & Die Tafel LIX, Fig. 1, abgebildete Form hat MÖLLENDORFF als var. zzgens abgetrennt, Er sagt von ihr: „Grösser, bauchiger, einfarbig dunkel rotbraun, mit graulicher hydro- phaner Cuticula. Diam. 64, alt. SO mm. Näherer Fundort unbekannt, jedenfalls östliches Mittel-Luzon, da sie mir ein einheimischer Sammler, der in Montalban bei Manila ansässig war, brachte. Ich vermuthe die Ostküste von Luzon, Distrikt Infanta. — Die Form verknüpft woodıana mit /ignaria PFR.* 1) Testa imperforata, conico-ovata, solida, nigricans, ad apicem pallescens, epidermide liberea fere omnino obducta vel varie fasciata; anfraetus 51/s eonvexi, ultimus spiram aequans; columella subrecta, lata, livida; apertura ovalis, basi subeffusa, intus coerulescens; peristoma incrassatum, reflexum, livido-violaceum: marginibus callo nitido junctis, dextro superne dilatato. — Long. S1, diam. 55, apert. 4Smm longa. intus medio 30 lata. 281 158. Cochlostyla (Helicobulinus) marinduquensis Hıpauco. Taf. LIX, Fig. 2, 2a, 3. Testa imperforata, ovato-conica, solida, subtilissime striatula, nitida, alba, unicolor vel basi lutescens, vel varie fusco-nigro fasciata, vel anfractu ultimo nigro tincto fascia peripherica saturatiore. Spira conica apice obtusulo. Anfractus 6, superi convexiusculi, inferi 2 convexi, sutura plus minusve distincte fusco marginata discreti, ultimus saepe ad peripheriam oblique rugatus vel malleatus, antice leniter descendens. Apertura obliqua, intus alba; peristoma late expansum et reflexum, lilaceum vel fuscescens, saturatius limbatum; marginibus callo tenui fusco junctis; columella leviter arcuata, profunde intrans, lilacea vel rosacea, supra expansa, nigromarginata. Alt. 69, lat. 54, alt. apert. 29, lat. 54 mm. 62 le, 29, , 30mm. 5 de ae 29mm: Cochlostylus marinduquensis HIDALGO, in: Journ. de Uonchyliologie 1887, vol. 35, p- 157. — (Orthostylus) PıLsgrey, in: Tryon, Manual, vol. V1]. p. 209, t. 45, fig. 48, 49. — (H.) MÖLLENDORFF, Verzeichniss Philippinen, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. XXII, p. 137, no. 575; Sepp 112: Bulimus woodianus PFEIFFER, in: Martini & Chemnitz, Conch. Cab,, ed. Il, t. 51, fig. 5, nec LEA. — REEVE, Conch. icon., fig. 11. — DESHAYES, in: Ker., Hıst. Moll., t. 110A, fie. 7—9. Aufenthalt auf der Insel Marinduque, nach CuUMING auch auf Romblon. Eine in der Gestalt wie in der Färbung äusserst veränderliche Art, die von rein weiss — auch mit weissem Mundsaum — bis zu fast schwarzem letztem Umgang varlırt. Die Naht ist bald nur durch eine leichte bräunliche Färbung, bald durch eine deutliche dunkle Binde bezeichnet und die Mitte des letzten Umganges ist bald glatt, wie bei Fig. 2 und 2a, bald mit schrägen, kurzen Runzeln sculptirt, wie bei Fig. 3, bald gehämmert. Ausser den beiden abgebildeten Exemplaren liegt mir noch ein kürzeres Exemplar mit erheblich höherer Mündung und weniger umgeschlagenem Mundsaum vor, das aber als eine durch eine Verletzung an der vorletzten Windung entstandene Krüppelform betrachtet werden muss. Semper, Philippinen. II. X (v. Möllendorff-Kobelt Landschnecken XIV). +45 DD n 180) ce. Formenkreis der C. lignaria PFR. 159. Cochlostyla (Helicobulinus) lignaria PFEIFFER. Taf. LIX, Fig. 4, 4a. — (var.) Taf. LX, Fig. 1—4. „Testa imperforata, conoideo-ovata, solida, oblique striata, sub epidermide lignaria nitide nigricans. Spira conoidea, sursun pallescens, apice nitide fulva, obtusius- cula. Anfractus 5 convexi, ultimus spira paullum brevior. Columella subrecta, extrorsum late expansa, fusco-plumbea. Apertura lunato-ovalis, intus nitide coerulescens: peristoma simplex, reflexum, saturate plumbeum, margine dextro valde arcuato.“ — L. PFr. Long. 75, diam. 5l mm; apert. 40 mm longa, 30 lata. Bulimus lienarius L. PFEIFFER, in: Proc. zool. Soc. London. 1842, p. 88; Symbolae ad hist. Helie. Il, p. 47; Monogr. Helie. vivent,, vol. D, p. 3; MARTINI & CHEMNITZ, Conchyl. Cab., ed. II, p. 65, t. 19, fig. 1, 2. — ReEvE, Conchol. icon. Bulimus, t. 1, fig. 3. — DESHAYES, in: Ferussae, Hist., t. 151, fie. 8, 9. — (Ortho- stylus) ALBERS, Heliceen, p. 136. — (O.) PFEIFFER, Versuch, p. 146. Cochlostyla lignaria ADAMS, Genera, p. 142. — MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. 1I, p. 176. — C. SEMPER, Reise Philippinen, p. 202. — HıpaLco, in: Journal de Conchyl. 1887, vol. 35, p. 160. — Pıusßrky, in: Tryon, Manual, vol. VII, p. 204, t. 62, fie: 30; t. 41, fie. 10—13. — (Helicobulinus) MÖLLENDORFF, Ver- zeichniss Philipp., in: Abh. Ges. Görlitz, vol. XXII, p. 137, no. 576; Sep. p. 112. Aufenthalt auf Nord-Luzon. — Tuau, Provinz Cagayan (Hıparaco); Kiangan (MÖLLENDORFF). Eine in Grösse, Gestalt und Zeichnung ungemein veränderliche Art. PFEIFFER erwähnt bei der Beschreibung bereits drei Varietäten: a. Fere unicolor, epidermide pallida, saturatius strigata, fascia unica angusta nigra supra, latiore albida infra medium anfractus ultimi. b. Epidermide albo-strigata, fasciis pluribus angustis nigricanti-rufis, unica latiore albıida infra medium anfraetus ultimi. ce. Minor, spira subelongata, eolore sient a. — Long. 65, diam. 40 mm. 285 PıLsßryY nennt die Grundfärbung einfarbig dunkelkastanienbraun, nach oben heller, schliesslich gelbbraun, mit weisslichem Apex, und legt ein Hauptgewicht auf die Persistenz einer gelblich weissen Zone unter der Peripherie, sowie auf die mehr oder minder deut- liche Kantung an der Peripherie der letzten Windung. Er betrachtet als Typus eine Form von 64mm Höhe und 58 mm Breite, und unterscheidet eine forma minor (alt. 51, diam. 38,5 mm) und eine forma elongata (alt 60, diam. 41,5 mm). MÖLLENDORFF’s Typus (Taf, LIX, Fig. 4) ist 73mm hoch und hat 55 mm im grossen Durchmesser, ist also erheblich breiter als PFEIFFER’s Typus; die schwarze Grund- farbe ist nur an der abgeriebenen Stelle über der Mündung und hinter der Spindel, welche sich bei den meisten Arten dieser Gruppe findet, sichtbar, sonst ist überall die Epidermis erhalten; die rahmfarbene Binde unter der Peripherie scharf ausgeprägt, nur an ganz wenigen Stellen von den dunklen Striemen unterbrochen, eine Peripherialkante ist nicht einmal angedeutet. Die letzte Windung steigt vornen nur ganz leicht herab. Subsp. depressa MÖLLENDORFF (Taf. LX, Fig. 4; Taf. LXI, Fig. 1). Testa exumbilicata, depressa, distinete angulato-carinata, persolida; color subsp. erandis; anfractus ultimus acute angulatus, infra angulum peculiariter impressus, antice valde descendens. Apertura obliqua, depressa, columella brevissima, peeuliariter tubercu lato-plicata. Diam, maj. 65, alt. 50 mm; apert. alt. obl. 38, vertic. 30, diam. cum perist. 40 mm, MÖLLENDORFF hat diese Form nur handschriftlich in sein Verzeichniss eingetragen. Es liegen mir zwei in Grüsse und Färbung nicht unerheblich verschiedene Exemplare vor. Das kleinere, auf Tat. LX abgebildete, muss als Typus betrachtet werden, da das andere eine Verletzung am letzten Umgang zeigt. Es hat im Ganzen die Zeichnung der typischen C. lignaria, die obersten Windungen gelblich, die dritte braunroth, ohne Zeich- nung, die vorletzte mit ziemlich regelmässig stehenden Epidermisstriemen und zwei schmalen, fast linienförmigen, dunklen Spiralbinden; die letzte zeigt ausser drei Spiral- binden einen dunklen Kielstreifen, der die Kante noch schärfer hervortreten lässt, ein breites, rahmfarbenes Epidermisband unter dem Kiel, dann die Färbung wie die Ober- seite und einige dunkle Linien und um die Spindel einen tiefschwarzen Streifen der schwarzen Grundfärbung. Die Mündung ausgeschnitten rundeiförmig mit abgerundeten Aussenecken; von vorn gesehen zeigt sie durch die starke vorspringende Spindelfalte einen Anklang an C. cepoides. Der Mundsaum ist lebhaft rosa, die Spindel weisslich. Das zweite Taf. LXI, Fig. 1, abgebildete Exemplar ist erheblich grösser. mit breiter, tiefer Furche unter der nicht scharfen, sondern als abgerundete Leiste vor- springenden Kante, die auch im Gaumen sehr deutlich sichtbar ist; die Spindel ist noch kürzer, mit stark vorspringender, eindringender Falte, die Färbung normal, doch mit 46* 254 weniger Spiralbinden wie bei der kleineren: nur eine unter der Naht ist stärker aus- geprägt; die Epidermis ist gut erhalten, Die Dimensionen sind: diam. maj. 73, min. 68, alt. apert. obl. 41, verticalis 35, diam. apert. cum perist. 45 mm. Aufenthalt bei Palanan. An die typische lignaria schliessen sich noch einige eng verwandte Formen an, die MÖLLENDORFF als Unterarten betrachtet, während die älteren Autoren wenigstens zwei :ute Arten betrachtet haben. OÖ o© von ihnen als a. Subsp. ventrosa MÖLLENDORFF (Taf. LX, Fig. 1). MÖLLENDORFF hat diese Unterart nirgends beschrieben, sondern sagt von ihr (Ver- zeichniss Philipp., p. 137) nur: „Dies ist SEMPER’s und, soviel ich sehen kann, auch Hıparco’s Cochlostyla grandis, aber nicht die PFEIFFER's. HIDALGO nimmt „sans aucune doute* an, das Original der letzteren sei abnorm gewesen; das ist aber keineswegs der “all, wie eine Reihe von Exemplaren beweist, welche ich von der Grenze zwischen Ilocos Norte und Kagayan erhielt und die alle die Kantung der letzten Windung zeigen.“ Das abgebildete Exemplar ist MÖLLENDORFF’s T'ypus. Es ist völlig entnabelt, kegel- förmig, mit undeutlich gekanteter Windung, die oberen Windungen sind hellgelblich braun gefärbt, die dritte einfarbig rothbraun, die beiden unteren mit vollständig erhaltenen gelblich weissen Epidermis bedeckt, mit zahlreichen schmalen dunkelbraunen Binden umzogen, hier und da auch mit schmalen schrägen Striemen derselben Farbe gezeichnet. Die Windungen sind convex; sie nehmen regelmässig zu und die letzte steigt vornen rasch und tief herab. Die Mündung ist mehr nach unten verlängert, als bei den anderen Formen, die auffallend stracke, nicht gedrehte Spindel ist deshalb länger, als bei allen anderen Varietäten; sie bildet mit dem Unterrande keine Ecke. Der Mundsaum ist ver- hältnissmässig schmal umgeschlagen, bräunlich, die Spindel oben heller. Die Dimensionen sind: alt. 75, diam. max. 7O mm; apert. alt. obl. 45, lat. cum perst. 37 mm. Anfenthalt in der Provinz Isabela in Nord-Luzon. b. Subsp. carolus DssHAyEs (Taf. LX, Fig. 2). „H. testa magna, conico-turbinata, ad peripheriam obtusissime angulata, subtus plano-convexa; spira obtusissima; anfraetibus 7 sensim erescentibus, sutura lineari ‚Junetis, convexiuseulis, ultimo brevi ad aperturam paulo deflexo; primis albidis, cereris sub epidermide hydrophana lutescente, diversimodo transversim fasciata 285 et taeniata, profunde castaneis Apertura obliqua, lunato-subquadrata; intus albo-violascente. Columella recta, brevis, lata, convexiuscula, violaceo tincta: marginibus incrassatis, paulo reflexis, atro-violaceo marginatis.“ — D£sH. Alt. 62. diam. 60 mm. Helix Carolus DEsHAYES, in: Journ. de Conchyl. 1861, 1X, p. 348, t. 16, fig. 1, 2. —- HipAL60, in: Journ. de Conchyl. 1887, vol. 35, p. 138. Cochlostyla grandis var. PILSBRY, in: Tryon, Manual, vol. VII, p. 195. Aufenthalt in Nord- und Mittel-Luzon (Isabela, Principe: Nueva ecija). ( p®: Ja, HIDALGO vertritt energisch die Selbstständigkeit dieser Art. Er sagt: „Le Cochl. carolus est plus trochiforme que le C. grandis; il compte une tour de plus, et ses tours de spire, plus aplatis, s’accroissent avec plus de lenteur. Le dernier est plus court; il presente un angle obtus, ä la peripherie, et il est plano-convexe införieurement, au lieu d’ötre tres grande, renflö, et sans angle. La bouche est aplatie, transverse, subquadrangulaire, au lieu d’etre assez arrondie.* c. Subsp. grandis L. Preirrer (Taf. LX, Fig. 5). „lesta imperforata, globoso-turbinata, solida, ponderosa, striata, nigricanti-ruta, epidermide griseo-fuscescente fasciatim obducta; spira conica, apice pallida. Anfractus 6 vix convexiuseuli, ultimus spira brevior, basi inflatus, fortius striatus. Columella verticalis, brevis, subtorta. Apertura late lunaris, intus margaritacea; peristoma nigricans, late expansum, margine basali incrassato, reflexo, cum columellari valde dilatato, albido angulum obtusum formante.“ — L. Prr. Alt. 68 (sec Prr. 58), diam. maj. 68, alt. apert. obl. 40, diam. cum perist. 43 mm. Helix grandis L. PFEIFFER, Proc. zool. London 1845, p. 43: Monogr. Helie. viv. vol. I, p. 242; nec SERRES. — REEVE, Conchol. icon., t. 7, no. 30. — (Cochlostyla) Dourn, in: Malak. Bl. 1862, IX, p. 211. — (C.) Hınarco, in: J. de Conchyl. 1887, vol. 35, p. 138. — (Helicobulinus) PıLsöry, in: Tryon, Manual, vol aY IL pn 19504059, der 7.8; 10 60, be, SEI 25, fig. 66—68 (incl. C. Carolus). Helix colossea L. PFEIFFER, Zeitschr. f. Malac, 1852, p. 63; MARTINI-CHEMNITZ, Conch. Cab., ed. II, p. 422, t. 149, fig. 1, 2; (Helicobulinus) Versuch, p. 145. — ADAMS, Genera, p. 142. — MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. II, p. 173. 286 Aufenthalt in Nord-Luzon, in der Provinz llocos norte. Von der Subsp. verZrosa MÖLLENDORFF sofort unterschieden durch die breite, viel kürzere Spindel, die mit dem ;Unterrand eine vorspringende Ecke bildet. d. Formenkreis der C. rufogastra LESSON. 190. Cochlostyla (Helicobulinus) rufogastra (Liessox). Taf. LXT, Fig. 1, 2. Testa imperforata, ovato-conica, solida, oblique sat .ruditer striata, saturate castanea, in anfractu ultimo cingulo angusto luteo et interdum altero basali latiore ornata, epidermide hydrophana fusca induta, infra suturam strigis brevibus alternatim saturate fuseis et lacteo lutescentibus ornata, spiram versus pallescens. Spira eonoidea apice obtusulo; sutura impressa, anguste albomarginata. Anfractus 6— 6", planiusculi, leniter accrescentes, ultimus major, ad peripheriam obsolete subangulatus, antice haud descendens. Columella intorta, basi subtruncata, cum margine basali angulum extus productum formans. Apertura obliqua, angulato- ovata, valde lunata, faucibus lacteis; peristoma breviter reflexum, saturate brunneo vel nigro limbatum, marginibus callo tenui lato subtranslucido saturatius limbato junetis, columellari supra albido, dein saturate fusco. Alt. 81, diam. maj. 60 mm; apert. 43,5 mm alta, 35 lata, — 76, — -— 54mm sec PILSBRY. Helix rufogaster Lessox, Illustr. de Zoologie, t. 42. — MÜLLER, Synopsis, p. 42. Orthostylus rufogaster BECK, Index Mus. Chr., p. 49, no. 6. Bulimusr ufogaster PFEIFFER!), Symb. hist. Helic. III, p. 37: Monogr. Helic. vivent., vol. Il, p. 6; “Martını & CHeEmnITz, Conch. Cab.. ed. II, p- 164, t. 50, fig. 2. — REEVE, Conchol. icon., no. 4, t. 1. — DESHAYES, in; Fe&russac, Hist., p. 9, t. 116, fig. 3—6. — (Orthostylus) ALBERS, Heliceen, p. 135. — (Cochlostyla) Apans, Genera, p. 142. — (O.) PFEIFFER, Versuch, p. 146. Cochlostyla rufogastra (Orthostylus) MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. II, p. 92: Ostas. Expedit. Zool. II, p. 6. — C. SEMPER, Reise Philipp., 1) T. imperforata, ovato-conica, solida, oblique striata, saturate castanea, luteo unieingulata; epidermide fusca, hydro- phana, infra suturam saturatius fenestrata induta; spira conoidea. sursum pallescens, apice obtusiuscula; anfr. 6 planiusculi, ultimus spiram aequans; columella intorta, quasi truncata; apertura Junato-rotundata, intus lactea; peristoma breviter reflexum, nigro-Jlimbatum, margine basali cum columellari angulatim juneto. — Long. 82, diam. 49mm. Apert. 46 mm longa, 30 lata. 281 p- 202. — HipALGo, in: Journ. de Conchyl. 1887, vol. 35, p- 160. — Pıussry, in: Tryon, Manual, vol. VII, p. 207, t. 45, fig. 26, 27; t. 45, fig. 47. — (Helicostylus) MÖLLENDORFF, Verzeichn. Philipp., in: Abh. Ges. Görlitz, vol. XXI, p. 138, - 002344; Sep. p. 115. Bulimus monozonus PFEIFFER!), in: Proc. zool. Soc. London 1848, p. 110: MArTını & CHEMNITZ, Conch. Cab., ed. II, p. 159, t. 46, fig. 7, 8; Monogr. Helic. vivent., vol. II, p. 532, vol. III, p. 296. — ReEvE, Conchol. icon., t. 32, no. 195. -—— (Orthostylus) L. PFEIFFER, Versuch, p. 146. — (Cochlostyla) ADAnS, Genera, p- 142. — MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. II, p. 178. — (rufogastra mut.) MÖLLENDORFF, Verzeichniss Philippiner, in: Abhandl. Ges. Görlitz, vol. XXI, p. 138; Sep. p. 113. Aufenthalt in Nord- und namentlich Mittel-Luzon. MÖLLENDORFF nennt als Fundort aus dem Norden Benguet und Union, aus Mittel-Luzon Pangasinan, Sambales, Tarlac, v r .. . Pampanga, Nueva Ecija; Bulacan, Morong, Manila, Laguna, Batangas. In Gestalt und Grösse sehr wechselnd, ebenso auch in der Zeichnung. Charakte- ristisch sind die kurzen breiten Striemen unter der Naht, in regelmässiger Abwechslung dunkelbraun und rahmfarben. Das abgebildete Exemplar hat nur eine ganz feine weisse Nahtlinie, eine ganz schmale gelbliche Binde an der etwas kantigen Peripherie und, wie auch PILSBRY angibt, eine breitere um den Spindel. Auch die Färbung des Mundsaums, die auf die Spindel übergreift, wechselt. PFEIFFER nennt sie schwarz, PILSBRY chokolade- braun, auch das mir vorliegende Exemplar ist dunkelbraun. Bei Bul. monozonus sagt PFEIFFER in der Diagnose nichts von einer dunklen Lippenfärbung. Bulimus monozonus PFEIFFER wird von PıLsBRY glatt als Synonym zu rufogastra gestellt. MÖLLENDORFF nennt sie eine Mutation, die mit dem Typus hier und da vorkommt. 191. Cochlostyla (Helicobulinus) maerostoma L. Preirrer. Taf. LXI, Fig. 3, 4, 5. Testa imperforata, ovata, solida, parum nitida, oblique irregulariter et distanter striata, rufo-nigricans, apice pallidior, rufescens epidermide hydrophana fusces- cente, hie illie strigatim interrupta induta, in anfraetu ultimo lineis spiralibus 1) T. imperforata, conoideo-ovata, solidula, longitudinaliter oblique plicata, saturate castanea; spira conoidea, obtusa; anfraetus 5l/g convexi, ultimus spira paulo brevior, ad peripheriam eingulo lato albo ornatus; columella subverticalis, basi extrorsum subtubereulata; apertura lunato-ovalis, intus margaritacea; peristoma obtusum vix expansiusculum, margine basali cum columella angulum obtusum formante. — Long. 52, diam. 32mm. Apert. 30 mm longa, medio 21 lata. — Forma B. ticaonico similis, differt sculptura, anfractibus convexioribus ete. tv ORQ {o) obsoletis nigris et ad peripheriam fascia fusca eineta. Spira convexo-conica, apice obtuso. Anfractus 6"; convexiusculi, ultimus spiram subaequans, antice leniter descendens, supra aperturam epidermide destitutus. Apertura lata, lunato- ovata intus coerulescenti-albida; peristoma expansum, subincrassatum, saturate fuscum, intus fusco-limbatum, marginibus callo tenui sed distineto concolore junetis, dextro valde arcuato, medio interdum levissime angulato, cum columellari verticali, dilatato, subtorto angulum productum formans. Alt. S0, diam. max. 60 mm: apert. 45mm alta, 35 lata. Bulimus macrostomus L, PFEIFFER?), in: Proc. zool. Soc. London 1842, p. 152; Monogr. Helie. viv., vol. Il, p. 24: MARTINI-CHEMNITZ, Conch. Cab., ed. II, p. 166, t. 50, fig. 4, 5. — REEVE, Conch. icon., t. 1, no. 1. — (Orthostylus) ALBERS, Heliceen, p. 135. — (O.) PFEIFFER, Versuch, p. 146. Cochlostyla macrostoma ADAMS, Genera, p. 142. — MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. 1I, p. 178. — Hiparco, in: Journ. de Conchyl. 1887, vol. 35, p. 161. — Pırsery, in: Tryon, Manual, vol. VII, p- 208, t. 61, fig. 20. — (Helicobulinus) MÖLLENDORFF, Ver- zeichniss Philipp., in: Abh. Ges. Görlitz, vol. XXII, p. 138, n19..578; Sep. po H1>. Aufenthalt in Mittel-Luzon: Pangasinan, Pampanga, Sambales, Bataan (MÖLLENDORFF). MÖLLENDORFF’s hier abgebildeter Typus ist erheblich grösser als der PFEIFFER’s und steht der U. rufogastra näher: die von PFEIFFER angegebenen schwarzen Spirallinien sind unter der hydrophanen Epidermis kaum sichtbar, dagegen hat die letzte Windung- an der Peripherie eine schmale dunkelbraune Binde: die Epidermis wird von zahlreichen schmalen Striemen unterbrochen. Eine Peripherialkante ist kaum mehr vorhanden, nur am Mundsaum erinnert eine leichte Ecke an sie. MÖLLENDORFF unterscheidet in seinem Verzeichniss eine subsp. gracilis, welche er mit Aulımus solidus var. f PFEIFFER (Monogr. Pneum., vol. II, p. 29) identifieirt. Er beschreibt sie nieht näher und sagt nur: Sichtlich ein Uebergang zu so4da PFr., aber doch noch zu macrostoma gehörig. Das Originalexemplar, welches wir Fig. 4 abbilden, ist 65mm lang und 41mm breit (PreIrrer gibt an: long, 71, diam. 45 mm, erheblich schlanker als macrostoma), mit tadellos erhaltener, dunkel gestriemter hydrophaner 1) T. imperforata, ovata, solidiusceula, rufo-nigricans, apice pallidior, epidermide hydrophana fusca induta, lineis nigris- eircumdata; anfractus 6 convexiusculi, ultimus spiram subaequans; columella verticalis, dilatata, medio subincrassata; apertura lata, lunato-ovalis, intus alba: peristoma expansum, subincrassatum, intus saturate fuscum, margine dextro valde arcuato. — Long. 61, diam. 39 mm; apert. 38 mm longa, 31 lata. DRUCK VON CARL RITTER G. m. b. H. IN WIESBADEN. REISEN IM | ARCHIPEL DER PHILIPPINEN VON D* C. SEMPER WEILAND PROFESSOR DER ZOOLOGIE UND VERGLEICHENDEN ANATOMIE IN WÜRZBURG WISSENSCHAFTLICHE RESULTATE ZEHNTER BAND LANDMOLLUSKEN. ERGÄNZUNGEN UND BERICHTIGUNGEN 34 2 ZUM III. BANDE: DIE LANDMOLLUSKEN 3 3 : VON # DR 0. F. VON MÖLLENDORFF. NACH DESSEN TODE AUF GRUND SEINES NACHLASSES FORTGEFÜHRT voN D® WILHELM KOBELT uno FRAU GERTRUD WINTER, GEB. VONJMÖLLENDORFF. FÜNFZEHNTES HEFT MIT VIER KOLORIRTEN TAFELN IN LICHTDRUCK. WIESBADEN C. W. KREIDEL’S VERLAG 1913. REISEN IM ARCHIPEL DER PHILIPPINEN VON D*" ©. SEMPER WEILAND PROFESSOR DER ZOOLOGIE UND VERGLEICHENDEN ANATOMIE IN WURZBURG WISSENSCHAFTLICHE RESULTATE ZEHNTER BAND LANDMOLLUSKEN. ERGÄNZUNGEN UND BERICHTIGUNGEN ZUM Ill. BANDE: DIE LANDMOLLUSKEN VON DR 0. F. VON MÖLLENDORFF. NACH DESSEN TODE AUF GRUND SEINES NACHLASSES FORTGEFÜHRT VON D® WILHELM KOBELT. MIT TEXTABBILDUNGEN UND ZAHLREICHEN KOLORIRTEN TAFELN IN LICHTDRUCK. WIESBADEN C. W. KREIDEL!S VERLAG 1913. REISEN IM ARCHIPEL DER PHILIPPINEN VON D" C. SEMPER WEILAND PROFESSOR DER ZOOLOGIE UND VERGLEICHENDEN ANATOMIE IN WURZBURG WISSENSCHAFTLICHE RESULTATE ZEHNTER BAND LANDMOLLUSKEN. ERGÄNZUNGEN UND BERICHTIGUNGEN ZUM Ill. BANDE: DIE LANDMOLLUSKEN D® 0. F. VON MÖLLENDORFF. NACH DESSEN TODE AUF GRUND SEINES NACHLASSES FORTGEFÜHRT VON D® WILHELM KOBELT uno FRAU GERTRUD WINTER, GEB. VON MÖLLENDORFF. FÜNFZEHNTES HEFT MIT VIER KOLORIRTEN TAFELN IN LICHTDRUCK. WIESBADEN C. W. KREIDEL’S VERLAG 1913. 259 Epidermis, die nur auf einem schmalen Saum längs des Wandcallus fehlt, und hat eine breite weissliche Peripherialbinde, die nach oben hin etwas dunkel gesäumt ist. Bei dem Fig. 5 abgebildeten Exemplar, das handschriftlich in das Verzeichniss als mut. Zaeniata eingetragen ist, wird dieser Saum zu einer ausgesprochenen Binde. Es ist, wie PFEIFFER verlangt, 7lmm hoch und 45mm breit. Der Fundort für beide ist Mittel- Luzon (Pangasinan, Pampanga, Tarlac). 192. Cochlostyla (Helieobulinus) vidali Hıpanco. Taf. LXI, Fig. 6. Testa imperforata, ovata, solida, oblique striata, sub epidermide tenui, hydrophana, deeidua saturate purpureo-fusca. Spira conoidea, apice fusco, concolore, pur- pureo. Sutura impressa, maculis destituta. Anfractus 6 planiusculi, ultimus spiram subaequans, pallide luteo parum conspieue unicingulatus, basi attenuatus. Apertura angulato-ovata, mediocris, intus livide lactea; peristoma breviter reflexum, saturate purpureo limbatum, marginibus distantibus, callo tenui lato junctis, columellari valde intorto, quasi truncato, basin non attingente, purpureo- albido, basali anguste rotundato, cum columellari angulatim juncto, externo ad insertionem subattenuato. — HIDALGO. Long. 67, diam. maj. 40, long. apert. cum perist. 37 mm longa, 26 lata. Cochlostyla Vidali HıpaLao, in: Journal de Conchyliologie 1887, vol. 35, p. 162, t. 7, fig. 2. -— PILSBRY, in: Tryon, Manual, vol. VII, p. 208, t. 60, fig. 12. — (Helicobulinus) MÖLLENDORFF, Verzeichniss Philipp., in: Abh. Ges. Görlitz, vol. XXII, p. 138, no. 579; Sep. p. 113. Galiano im District von Benguet in Nord-Luzon. — MÖLLENDORFF unterscheidet eine subsp. zana, 52:38 mm, von Lepanto, und eine subsp. eongata von Kiangan, 60:40 mm; beide Fundorte liegen im District Benguet. Die Art bildet gewissermassen eine Zwischenform zwischen Cochlostyla rufogastra Lesson und Cochlostyla macrostoma PFEIFFER. PILSsBRY bemerkt darüber: This species is truly intermediate between C. rufogaster and C. macrostoma. It differs in being more ovoid, less conoidal; the whorls more swollen; the spire is more obtuse and darker than the rest of the shell, not lighter, as it is in the two allied species. The euticle has no blotches below the suture; it is thinner than in wacrostoma, and the hydrophanous band is not accompanied by a dark line ete. Semper, Philippinen. II. XI (v. Möllendorff Kobelt, Landschnecken XV). 47 290 193. Cochlostyla (Helicobulinus) solida L. Prr. Taf, LXII,-Fig. 3,4, 5, 6, 6a (var). Testa imperforata, ovato-oblonga, solida, parum nitida, oblique striata, saturate alba, epidermide fusco-alba in anfractibus inferis albo et fusco irregulariter strigata induta, in superis unicolor, sub vitro fortiore leviter granulosa. Spira conica apice obtuso, intorto, Anfractus 7 vix convexi, lente regulariterque crescentes, sutura impressa subtilissime marginata discreti, ultimus spira parum brevior antice leniter descendens. Columella substricta vel leviter contorta, basi leviter recedens, subintorta. Apertura auriformis, lateraliter oblique subeffusa, intus roseo-albida faucibus albidis; peristoma erassiusculum, breviter expansum, vivide rufo-nigricans, marginibus callo lato tenuissimo translucido junctis, colu- mellari supra dilatato appresso. Long. 78, lat. 47, alt. apert. 38, diam. 30 mm. Bulimus solidus L. PFIFFEER!) in: Proc. zool. Soc. London 1842, p. 152; Symbolae hist. Helie. Il, p. 51; Monogr. Heliceor. viv.;. vol. IL, p. 28. — REEVE, Conchol. icon., t.. 2, fig. 9. .— (ÖOrthostylus) MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed.:II, p. 178. — PILSBRY, in: Tryon, Manual, vol. VII, p.:8£.t. 9, fg. 60, — (O,) MÖLLENDORFF, Verzeichniss Philipp. Landmoll., in: Abhandl. Ges. Görlitz, vol. XXI, p- 135; Sep. p. 113. Nec Helix (Calicochlias) solida L. PFEIFFER, Monogr. Helic. vivent. IH, p., 187. Aufenthalt in der Provinz Kagayan in Nord-Luzon; nicht bei Pangasinan. MÖLLENDORFF unterscheidet neben dem Typus noch zwei Unterarten, ohne sie näher zu characterisiren. Ich bilde sie beide hier ab. a. Subsp. maculifera, etwas kleiner als der Typus (alt. 69, diam. 46, alt. apert. obl. 37 mm), die Spindel stärker gedreht und unten ausgebuchtet, die Mündung etwas breiter, die letzte Windung mit eigentümlich fleckiger Epidermis (Fig. #). Aufenthalt in der Provinz lsabela in Nord-Luzon, b. Subsp. dimidiata (Fig. 5), erheblich. kleiner (alt. 52, diam. 32, alt. apert. 28 mm), mit Andeutung eines Mittelbandes, sonst einfarbig rothbraun, die oberen Windungen heller, der Aussenrand in der Mitte vorgezogen, etwas zurück- geschlagen. | Aufenthalt bei Pena Blanca in Nord-Luzon. 1) T. imperforata, ovato-oblonga, solida, oblique striata, saturate rufa, epidermide fusco-alba irregulariter strigata: spira conica, sursum pallescens; anfractus 7 vix convexiusculi, ultimus spira paulo brevior; columella recta, basi subintorta; apertura auriformis, lateraliter subeffusa, intus albida; peristoma erassiusculum, breviter expansum, intus rufo-nigricans, marginibus callo lato, tenui junetis. — R. a. —4:7. — Long. S4, diam. JOmm. Apert. 41mm longa, medio 25 lata. — var. ß. Testa magis inflata, anfractu ultimo medio albo-fasciato. — Long. 78, diam. 45 mm. 291 194. Cochlostyla (Helicobulinus) intermedia Quadkas et MÖLLENDORFF. Be, ; EI a EXIT: ig. 6, 6a: var | Testa oblongo-ovata, solida, tenuiter plicato-striatula, fusca, sursum castanea, cuticula ' hydrophana tenuissima 'subunicolore olivaceo-brunnea obducta, opaca. Spira valde eleväta, sensim attenuatä, apice obtuso. Anfractus 6—6'/; sat convexi, sutura profundiusceule impressa disjuneti, lente acerescentes, ultimus °/, altitudinis aequans. Apertura valde obliqua, ovalis, parum exeisa; peristoma , parum expansum, intus late nigrolimbatum. _ Columella parum torta, substrieta, fere recta, cum-margine basalı angulum parum distinetum formans. — MLLDFF, Diam. 42, alt. 65 mm. Cochlostyla (Helicobulinus) intermedia QUADRAS et MÖLLENDORFF, in: Nachrbl. D. malak, Ges, 1896, vol. 28, p. 11 (mit subsp. subeylindrica MÖLLENDORFF). — MÖLLENDORFF, Verzeichn. Philipp. Landmoll,, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 138, no. 581; Sep. p. 113. — PıLsBRy, in: Tryon, Manual, ser. II, vol. IX, p. 337. Nord-Luzon: San Jose im Distriet Principe. „Eine Mittelform zwischen Cochl. juglans, solida und macrostoma, die uns fast veranlassen sollte, die ganze Reihe der Verwandten in eine Art zusammen zu ziehen.* MÖLLENDORFF hat in seinem Verzeichniss eine subsp. szöeylindrica eingetragen, die wir Fig. 7 abbilden. Sie ist etwas grösser, 50mm lange, mehr eylindrisch, mit tieferen Nähten und auffallend starker Spindelfalte. Das Exemplar zeigt übrigens eine Beschädigung an der vorletzten ‘Windung.' 195. Cochlostyla (Helicobulinus) juglans Preırrer. Taf. LXIII, Fig. 1, 2, var. Fig. 3. Testa imperforata, elongate ovato-conica, apice obtuso, persolida, filoso-striata, rufa, in speciminibus optime conservatis epidermide subhydrophana parum distineta obtecta et in anfractibus inferis varie fasciata et strigata. Spira breviter conica, unicolor, summo pallidiore. Anfractus 5'/s, superi convexiuseuli, inferi convexi, ultimus spiram subaequans, antice valde descendens. Columella oblique intuenti introrsum valde prominens, dilatata, alba, ad basin sinuato-recedens. Apertura obliqua, irregulariter ovata, peeuliariter angulata, faucibus lividis, plano irregulari; peristoma album, breviter reflexum, incrassatum, leviter rufo- limbatum, marginibus callo tenuissimo translucido vix junctis. Alt. 56 diam. 45 mm; apert, Jeristömate incluso 39 mm alta, 2 lata. ’ ’ 47* 292 Bulimus juglans L. PFEIFFER"), in; Proc. zool. Soc. London 1842, p. 89; Symbolae ad hist. Helic. II, p. 47; Monogr. Helic. vivent., vol. II, p. 7. — Rerve, Conchol. icon., p. 12. — PFEIFFER, in: Martini & Chemnitz, Conch. Cab., ed. II, p. 177, t. 52, fie. 4. — (Orthostylus) ALBErs, Heliceen, p. 136. — (O.) PFEIFFER, Versuch, p. 146. Cochlostyla juglans A. Apams, Genera, p. 142. — MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. II, p. 107. — (Orthostylus) PFEIFFER-CLessin, Nomenclator, Helic., p. 208. — SEMPER, Reise Philippinen, p. 204. — MÖLLENDORFF, in: Nachrbl. D. malak. Ges. 1888, p. 105. — (Orthostylus) PıLsbky, in: Tryon, Manual, vol. VII, p. 209, t. 59, fig. 6 (mit var. olivacea MLLDFF.). — HipALGo, Atlas, t. 69, fig. 2. — MÖLLENDORFF, Verzeichniss Philipp. Land- mollusken, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 139; Sep. p. 114. Cochlostyla Woodiana HipAL6o, J. de Conchyl. 1889, p. 159, nec LEA. MÖLLENDORFF (Nachrbl. 1888, p. 105) sagt über diese seltene und kritische Art: „Eine Reihe von mittelgrossen Cochlostylen von olivenbräunlicher Farbe aus der Umgebung von Montalban hielt ich lange für eine neue Art, bis mich einige neuerdings von Balabac und Matuli erhaltene, rothbraun gefärbte, aber in der Form fast identische auf den richtigen Weg brachten. Ich bin sicher, den seltenen Dulmus juglans PrR. vor mir zu haben, welchen HıDALGO für eine var. minor des wahren Dulmus Woodianus LEA hält, während die gewöhnlich für Woodiana genommene Cocklostyla von der Insel Marinduque eine andere Art sei, C. marinduguensis Hın. (J. de Conchyl. 1887, p. 158). Um diese kritische Frage hier sogleich zu besprechen, bemerke ich, dass es mir gelungen ist, die Originalabhandlung LeA’s zu erwerben und nach der Originalabbildung von DZ. Woodianus die Ansicht HıDALGO’s nur zum Theil richtig ist. Er hat vollkommen Recht darin, dass die LeA’sche Art nichts mit der bekannten, fälschlich mit dem LEA’schen Namen belegten Art von Marinduque zu thun hat. Ebensowenig kann sie aber mit C. juglans PFR. in Verbindung gebracht werden; ich halte das abgebildete Exemplar vielmehr unzweifelhaft für ein abgeriebenes Stück von C. Reevei BrRoDd. Die Form stimmt ganz genau, ebenso Grösse uud Färbung, wenn man die gebänderte Oberhaut abreibt. Die Färbung der Lippe entspricht der bei todten etwas verblassten Schalen von Keever. Für die Identität spricht auch, dass WooD die Art mit C. bzcolorata LeA (= Alberti BroD.) und dactylus 1) Testa imperforata, elongato-globosa, apice obtusa, solidiuscula, oblique distinete striata, unicolor rufa; anfr. 5 convexi, ultimus spiram subaequans; columella lata, alba, introrsum arcuatim prominens; apertura magna, irregulariter sub- ovalis, ad basin columellae sinuata, intus pallide livida; peristoma vix reflexum, rufo marginatum. — R. a.—8:13 Long. 53, diam. 35 mm. Apert. intus 283mm longa, 19 lata. 293 Bron. (—carinatus LEA) zusammen in Manila erhielt; die drei Arten leben nicht weit von Manila zusammen und kommen häufig in den Verkehr. Während ich mich in dieser für Viele vielleicht überraschenden Indentification ganz sieher fühle, ist es mir auf der anderen Seite nicht so sehr auffallend, dass PFEIFFER und Andere die LEA’sche Art nicht richtig erkannt haben. Der Verlust der meist schön gefärbten und gebänderten Oberhaut giebt unseren Arten meist ein so verändertes Ansehen, dass man ganz sichere Verwandt- schaften leicht übersieht. Ich glaube bestimmt, dass noch manche nicht wieder identifieirte Arten auf ähnlichen abgeriebenen Stücken beruhen.* „Meine Exemplare von den erwähnten Gebirgen bei Montalban stimmen zu PFEIFFER’s Diagnose von 2. jug/ans und den dort gegebenen Dimensionen vortrefflich. Allerdings variiren sie, wie fast alle Cochlostylen, nicht unbeträchtlich: diam. 46, alt. 69 mm. diam. 42, alt. 53 mm. ae 260°, RR: 5 HER PFEIFFER giebt diam, 55, alt. 55mm an, was bei einer Länge von 69 eine Breite von 45,5 erfordert, also zu meinen grössten Exemplaren genau genug passt. PFEIFFER dürfte todt gesammelte oder abgeriebene Stücke vor sich gehabt haben; bei frischen ist die einfarbig rothbraune Schale noch mit einer feinen graubraunen matten Oberhaut bedeckt, welche oft feine gedrängte Spirallinien zeigt. Der Mundsaum ist schön purpurbraun gelippt, die Farbe geht allmälıg in das Blauweiss der Mündung über, die Spindel ist oben weiss.“ „Als Fundort giebt PFEIFFER „montes Jgorrotes* an; wie schon SEMPER hervor- gehoben hat, giebt es kein Gebirge dieses Namens, sondern Jgorrotes ist ein Sammel- namen für verschiedene noch ununterworfene Stämme des Inneren von Luzon. Es ist daher nicht ausgeschlossen, dass CuminG den Bulimus juglans gerade aus denselben Gebirgen erhielt wie ich. Auf der anderen Seite kommt die Art noch weiter nach Norden, bei Angat, vor und kann daher noch weiter nach Norden verbreitet sein.“ Wir bilden (Fig. 1) hier die grosse Form ab, die MÖLLENDORFF erwähnt. MÖLLENDORFF führt noch zwei Varietäten an, welche er aber im Catalog beide als gute Arten anerkennt (o/wacea und roseo-/imbata). Dafür erkennt er als besondere Varietät die subsp. mzerostoma an (t. 63, fig. 2, 2a); sie ist viel niedriger und gedrungener (alt. 49, diam. 42 mm), besonders die Mündung niedrig (alt. obl. 30, diam. 22mm), der Aussenrand halbkreisförmig stark umgeschlagen, mit der kurzen, unten stark ausgeschnittenen, stark verbreiterten Spindel eine scharfe Ecke bildend, die von hinten gesehen, als eine vorspringende Ecke erscheint. Der Aufenthalt ist nicht genauer angegeben, 294 196, Cochlostyla (Helicobulinus) olivacea MöLuesoorrr. Taf. LXIIL, Fig; 3, 3a, Testa imperforata, subgloboso-conica, sat ventricosa, parum nitens, olivaceo-brunnea vel -olivaceo-flavescens, aperturam versus interdum saturatius strigata et sub- tilissime obsolete spiraliter striatula. Spira medioeris, apice. obtuso. Anfractus Hi convexi, regulariter accrescentes, ultimus antice -vix descendens, spirae longitudinem vix superans. Apertura obliqua, irregulariter rotundato-angulata: columella fere-strieta, alba, cum peristomate et cum pariete aperturali angulum formans; peristoma expansum, regulariter arcuatum, album, faucibus pallide roseo-albidis. | Alt. 57, diam. 45, alt. apert. obl. 33, dıam. 29 mm. Cochlostyla juglans var. olivacea MÖLLENDORFF?), in: Nachrbl. D. malak. Ges. 1855, p. 105, Cochlostyla luengoi HipALGo°®), in: J. de Conchyl. 1888, p. 105; 1889, t. 14, fig. 5. PıLsery, in: Tryon, Manual VIII, pl. 61, fig. 21. Cochlostyla juglans var. HıpaLao, Atlas, t. 56, fig. 4, 5 (teste HıpaLco). Cochlostyla olivacea MÖLLENDORFF, Verzeichniss Philipp. Landeonchyl., in: Abh. Ges. Görlitz, vol. XXII, p. 139; Sep. p. 114. Aufenthalt bei Manila. Eine etwas zweifelhafte Form. Das MÖLLENDORFFsche Exemplar ist erheblich srösser als HıDALGO’s Original, doch hat HıDALGo die Zusammengehörigkeit von olivacea und luengoi und die Priorität des ersteren Namens anerkannt. 197. Cochlostyla (Helicobulinus) roseolimbata MÖLLENDORFF. Taf. LXIII, Fig. A, 4a. Testa imperforata, ovato-conica, solida, nitida, subtilissime striata, olivaceo-flavescens, aperturam versus irregulariter saturatius strigata. Spira conica, apice obtuso. Anfractus 5'/s convexi, ultimus spirae altitudinem fere aequans, antice leviter 1) Testa minor, plerumque ventricosa, anfractibus magis convexis, olivaceo-brunnea vel flavescens; peristoma album. — Alt. 50—55, diam. 41—43 mm, z - 2) Testa imperforata, subglobosa, tenuis, subpellucida, parum nitens, striis inerementi tenuissimis sculpta, sub epidermide sordide lutescente, pallide fulvida unicolor; spira mediocris, apice satis obtusa; sutura simplex; anfr. 41/9 convexi. ultimus antice vix descendens, !/3 long. paulo superans; apertura rotundato subquadrata; columella albida subobliqua, interne valde contorta; peristoma expansum, regulariter arcuatum, intus albidum, cum columella subangulatim junetum. — Diam. maj. 43, min. 40, alt. 40 mm. 295 "070 Ssdescendens. Apertura obliqua, subquadrato-rotundata, albo-livescens; columella brevis, fere verticalis, basi subdentato-truncatus et cum peristomate regulariter arcuato, incrassato .et-reflexo, in speciminibus bene conservatis rosaceo vel pallide purpureo angulum formans. Alt. 65, diam. 53, alt. apert. 38, lat. 30 mm. Cochlostyla juglans var. roseolimbata MÖLLENDORFF), in: Nachrbl. D. malak. Ges. 1888, vol. 20, p. 108. Cochlostyla roseolimbata MÖLLENDORFF, Verzeichniss Philipp. Landmoll., in: Abh. Ges. Görlitz, vol. XXII, p. 139; Sep. p. 114. Juv.— Cochlostyla solai HıvaL6o?), in: Journ. de Conchyl. 1896, p. 215; Atlas, t. 56, fig. 4, 5 (teste HınaL6o). Aufenthalt bei Cuyapo in der Provinz Nueva Eeija auf Luzon. Von MÖLLENDORFF ursprünglich als Varietät von Cochlostyla juglans betrachtet, dann als eigene Art anerkannt, die sich von Ü. juglans resp. deren Form olivacea unter- scheidet durch hellere Färbung mit dunkleren Querstreifen, grössere bauchigere Gestalt, diekeren Mundsaum mit hellpurpurfarbenem Saum, dessen Farbe aber auch bei lebend gesammelten Exemplaren allmälig verbleicht. Auch ist die Spindel unten viel stärker gedreht und fast zahnförmig abgestutzt. Dass Cochlostyla Solai mit ihr identisch sei, sagt HıDaLGo selbst ausdrücklich. 14. Sectio ORTHOSTYLUS (B:ck). MARTENS. Typus C. pithogaster FE£r. Örthostylus BECK (ex parte) Index Mus. Christ., p. 49. — MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. II, p. 177. — MÖLLENDORFF, in: Bericht Senckenb. Ges. 1890, p. 242. — PırsBry, in: Tryon, Manual, vol. VIJ, p. 198. — MÖLLENDORFF, Verzeichn. Philipp. Landschnecken, in: Abh. "Ges, "Görlitz, vol. XXII, p. 139; Sep. p. 114. 1) Differt t. ventricosiore, colore olivaceo-flavescente, strigis irregularibus variegato, peristomate magis incrassato, margine pallide purpureo vel roseo, columellä magis spiraliter torta, arcuata. — Diam. 49, alt. 63 mm; — diam. 46, alt. 59 mm. 2) Testa ovato-conica, apice obtusiuscula, solida, obliqua striata, alba, epidermide olivacea (in junioribus albo trans- versim lineata) induta; anfr. 61/g convexi, ultimus saepe !/s longitudinis subaequans, ventricosus, transverse latus, ad insertionem protractus sed parum descendens; columella latiuscula, alba, vix obliqua, inferne subtorta, sinuosa; apertura ovato-subquadrata; peristoma semicirculare, late reflexum, album, margine pallide roseo. — Long. 62, late 48 mm. 296 Die Abgrenzung gegen Helicobulinus ist durchaus nicht leicht. MÖLLENDORFF beschränkt in seinem Verzeichniss die Section auf die drei Gruppen von Zilhogaster, tlcaonica und daphnis mit zusammen acht Arten, während PıLsgry eine ganze Anzahl der vorstehend unter Zelcobulinus beschriebenen Formen dazu zieht. a. Formenkreis der C. tcaonıca BROD. 198. Cochlostyla (Orthostylus) tieaonica BRODERIr, Taf. LXIII, Fig. 5, 6. Taf. LXIV, Fig. 1—4. Testa conoideo-ovata, imperforata, solida, distinete oblique subtilissime striata, striis ad suturas inferas distinetioribus, castanea epidermide subhydrophana in anfractibus inferis interrupte strigata et fasciata, Spira conica apice obtuso, unicolor. Anfractus 5'/s regulariter erescentes, supremi plani, depressi, sequentes con- vexiuseuli, ultimus spira paulo brevior, antice distincte descendens. Sutura linearis, inter anfractus inferos subtilissime crenulata. Columella substricta, fere verticalis, medio leviter incrassata, supra albida, infra rosacea vel violacescens. Apertura obliqua, lunato-ovalis vel supra subtruncata, intus coerulescens vel albida; peristoma subsimplex, breviter expansum, extus saturatius limbatum, marginibus callo tenuissimo translucido junctis, columellari cum basali angulum tuberculiformem formans. Alt. 54—60, diam. 4S—50 mm; apert. 30—55 mm alta, 25 mm Jata. Helix 'Ticaonica (Cochlostyla) BRODERIF, in: Proc. zool. Soc. London 1840, p. 155. Bulimus Ticaonicus L. PFEIFFER, Symbolae Hist. Heliec. U, p. 52; Monogr. Helie. vivent., vol. II, p. 6; MArRTInı & CHEMNITZ, Conch. Cab,., p- 175, t. 52, fig. 1—3; Versuch, p. 146. —. REEVE, Conch. icon, no. 14. Cochlostyla (Orthostylus) ticaonica MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. II, p. 179. — (0.) PrEIFFER-Cressin, Nomenclator, p. 208. — ADANs, Genera, p. 142. — SEMPER, Reise Philipp., p. 202. — HıDALGo, in: Journ. de Conchyliologie 1887, p. 167. — MÖLLENDORFF, Landschn. Cebu, in: Jahresb. Senckenberg. Ges. 1890, p. 242. 1) T. imperforata, conoideo-ovata, solida, castanea, epide,mide albida subhydrophana varie strigata, fasciata et marmorata; spira obtusa, pallescens; anfr. 51/2 convexiusculi, supremi depressi, ultimus spira paulo brevior; columella sub- arcuata, violacescens, rosea, rarius alba; apertura lunato-ovalis, intus coerulescens vel albida; peristoma subsimplex, breviter expansum, margine columellari dilatato, extus basi tuberculato. — R. a—9:13. — Long. 58, diam. 39 mm. Apert,. intus 29 mm longa, 22 lata. 97 X — .(O.) PıLsBRy, in: :'Tryon; Manual, vol. VIJ,.p.:204, t. 62, fie. 25—28. Die typische Form nach MÖLLENDORFF auf Ticao und Masbate beschränkt, Luzon, Panay und Cebu sind sicher irrthümlich. MÖLLENDORFF unterscheidet in seinem Verzeichniss folgende drei Unterarten: a. subsp. modesta MÖLLENDORFF (Fig. 3). Kaum gestriemt, nicht gebändert. Das Fig. 3 abgebildete Exemplar ist etwas kleiner als der Typus (alt. 59, diam, 50, alt. apert. 38, lat. 22,5 mm), schlanker, die drei unteren Windungen mit einer grau- weissen, hydrophanen, fein rothbraun gestriemten, aber nicht oder kaum gebänderten Epidermis überzogen, die drei oberen einfarbig gelbbraun, der Apex kaum dunkler. — Die Unterart scheint auf den südlichen Theil von Masbate beschränkt. b. subsp. inflata MÖLLENDORFF (Fig. 4) — HiDaL6o, Atlas, t. 66, fig. 2. Von der Insel Negros. Bauchig aufgeblasen, fast kugelig, mit sehr stumpfen Apex, dunkel braunroth mit undeutlichen Binden, manchmal mit einer dicken, grauen, hydro- phanen Epidermis überzogen. Die Spitze nackt, gelblichweiss. Die Dimensionen sind: alt. 62, diam. 52, alt. apert. 35, lat. 27,5 mm. Ne NE: 30 c. subsp. bantayanica MLLDFF. (Taf. LXIll, Fig. 5, 6) = Z#caonica minor, in: J. Senckenberg. Ges. 1890, p. 242. Eine kleine, prächtig braun und weiss gestriemte Form von der Insel Bantayan fe) bei Cebu. Die Dimensionen sind: alt. 52:42, diam. 40:35 mm. Ausserdem bilde ich noch Taf. LXIV, Fig. 2 eine sehr hübsche Form ab, welche den Typus mit der var. cagayanica verbindet, aber neben der Striemenzeichnung auch sehr hübsche Bänderung auf den beiden letzten Windungen zeigt, MÖLLENDORFF hat sie nicht besonders benannt, rechnet sie vielmehr noch zum Typus. 199. Cochlostyla (Orthostylus) intercedens MÖLLENDORFF. Taf. LXIV, Fig. 5, 5a. Testa conoideo-ovata, solidula, leviter striatula, atrofusca, sursum castanea, cuticula hydrophana nigrescenti-cinerea interdum spiraliter taeniata, rarius pallide strigata obducta. Spira modice elevata lateribus convexiusculis, apice obtuso. Anfractus 6 sat convexi, sutura sat impressa anguste marginata discreti, ultimus spira multo brevior, antice breviter descendens. Apertura valde obliqua, late elliptica, parum excisa; peristoma modice expansum, vix reflexiusculum, nigrolabiatum ; Semper, Philippinen. II. X (v. Möllendorff-Kobelt, Landschnecken XV). 4N 103) 298 columella strieta, obliqua, cum margine basali angulum obtusum formans, purpurascens, sursum alba, callo lato appresso. — MLLDFF. Diam. 38, alt. 50, apert. lat. 24, long. 26, alt. 21 mm. Cochlostyla (Orthostylus) intereedens MÖLLENDORFF, in: Nachrbl. D. malak. Ges. 1895, vol. 27, p. 117: Verzeichniss- Philipp. Landmoll., in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 140, no. 587; Sep. p. 115. Cochlostyla pithogaster var. Hıpar6o, in: J. de Conchyl. 1896, p. 213. Siid-Luzon: Libmanan in der Provinz Camarines. Wird von HipAaLGo mit Cochlostyla pithogaster vereinigt, mit der sie nach MÖLLENDORFF zusammenlebt, ohne durch Uebergänge mit ihr verbunden zu sein. Sie schliesst sich in der Gestalt und den gewölbteren Windungen an Cochl. ficaonica an und verbindet den Formenkreis derselben mit dem von Cochl. pithogaster. 200. Coechlostyla (Orthostylus) subglobosa LrA. Taf. LXIV, Fig. 6, 6a. Testa imperforata, globoso-turbinata, tenuiuscula, subtiliter oblique striata, nitidula, epidermide hydrophana induta, varie saturatius strigata. Spira conica, summo saturatius tincto, apice obtuso. Anfractus 6 convexiusculi, regulariter accrescentes, sutura profunda discreti, ultimus obsolete subangulatus, antice leviter descendens. Apertura obliqua, truncato-rotundata, plano irregulari, faucibus livido-albis; columella tenuis, subverticalis, supra albida, subdilatata, peristoma subreflum, saturate fuscum. Alt. 47, diam. 44, alt. apert. 18, diam. 25 mm. Bulimus subglobosus LEA, Trans. Ann, Phil. Soc. VII, p. 455, t. 11, PFEIFFER, Monogr. Heliceor. viv., vol, II, p. 115. Eh ve) TE | Üochlostyla (Orthostylus) subglobosus MÖLLENDORFF, Verzeichn. Philipp. Landmoll. in: Abhandl. Ges. Görlitz, vol. XXII, p. 140; Sep. p. 115. Cochlostyla hermanni mss. MÖLLENDORFF coll. Aufenthalt in der Nähe der Goldminen von Paracale in der Provinz Nord-Camarines in Süd-Luzon. i) Testa globoso-turbinata, subtenuis, rufo-fusca, fasciata, imperforata; anfractus 5 ventricosi; apertura rotundata, labrum subreflexum, margine tenebroso; columella laevis. — Long. 42, diam. 3l mm; apert. 19 mm longa et lata. 299 „Die LeA’sche Art wurde bisher für eine nieht ganz erwachsene Varietät der C. tieaonica oder gilva gehalten. Ich erhielt indessen von Herrn Ep. HErkmanN aus der Nähe der Goldminen von Paracale in Camarines eine Reihe von Exemplaren, welche völlig zu Lea’s Abbildung und Beschreibung passen, aber auch beweisen, dass C. szb- globosa keine Jugendform, sondern eine eigene wohlcharacterisirte Art ist. Die Dünn- schaligkeit ist nicht Zeichen von Jugend, sondern constanter Artcharacter. In der Gestalt steht die Art Zeaonzca nahe; Färbung und Zeichnung erinnern mehr an die Formenreihe von C. Pithogastra.* — MLLDFF. 201. Cochlostyla (Orthostylus) gilva Sowergr. Testa imperforata, ovata, solidula, striata, sub epidermide gilva rufescens; spira apice obtusa, nuda, pallida; anfraetus 6 convexi, ultimus spira paulo brevior; columella strietiuscula, alba, subexcavata; apertura obliqua, lunato-ovalis, intus lactea; peristoma subincrassatum, breviter reflexum, margine dextro arcuato, basali appresso. — L. Prr. Long. 54, diam. 385 mm. Apert. 33 mm longa, intus medio 22 mm lata. Bulimus gilvus (SOWERBY mss.) PFEIFFER, in: Proc. zool. Soc. London 1845, p. 45; Monogr. Heliceor. vivent., vol. Il, p. 7; Marrınt & CHEMNITZ, Coneh. Gab, ed. IErp. 179, t. 53, fie. 1, DessAyes, u 181, fig. 1, 2, 7. — REEvE, Conchol. icon., sp. 7. — (Orthostylus) ALBERS, Heliceen, p. 136. — (O.) PFEIFFER, Versuch, p. 146. Cochlostyla gilva Apaus, Genera, p. 142. — MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. 1I, p. 178. — (Orthostylus) PFEIFFER-CLESSIn, Nomen- clator, p. 208. (O.) Pınsery, in: Tryon, Manual, vol. VII, p- 205, t. 42, fig. 24—26. — (O.) MÖLLENDOREF, Verzeichniss Philipp. Landmoll., in: Abh. Ges. Görlitz, vol. XAXII, no. 585, PIToI Sepp. 14: Aufenthalt bei Dapitan auf Mindanao. — Fehlt in MÖLLENDORFF's Sammlung. — Die Fundorte Bohol und Siquijor sind sehr zweifelhaft. 48* 300 b. Formenkreis der C. pithogaster FER. 202. Cochlostyla (Orthostylus) philippinensis PrEırrEer. Taf. LXV, Fig. 1. Testa imperforata, ovato-turbinata, solida, oblique striata, supra rufescens, in anfraetibus inferis nigricans, strigis epidermidis hydrophanae griseo-fuscae vel interdum epidermide subcontinua induta, haud nitens; spira conica summo albido, apice obtusiusculo. Anfractus 6 convexiusculi, sutura impressa inter inferos fascia angusta marginata discreti, ultimus spira paulo brevior, antice leniter descendens. Columella vix obliqua, compressa, infra truncato-contorta, carnea, extus sulco marginata. Apertura obliqua, irregulariter lunato-rotundatata, faucibus lacteis vel albo-coerulescentibus; peristoma subincrassatum, breviter reflexum, fusco-carneum, anguste nigro limbatum; margine dextro medio producto, infra recedente; columellari dilatato, expanso, callo tenui infra albido, supra translucido cum insertione marginis externi vix juncto. Alt. 54, diam. 41 mm; apert. alt. 30, diam 24 mm. Bulimus pbhilippinensis L. PFEIFFER'), in: Proc. zool. Soc. London 1846, p. 42; Monogr. Helic. vivent., vol. II, p. 6; Martini-Chemnitz, ed. 1], p. 164, t. 50, fig. 1. — Deshayes, Hist, p. 10, t. 110A, fig. 10, 11. — (ÖOrthostylus) ALBers, Heliceen, p. 136. — (O.) PFEIFFER, Versuch, p. 146. — REEVE, Conch. icon, sp. 5. — SENMPER, Reisen Philippinen, p. 202. Cochlostyla philippinensis ADaus, Genera, p. 142. — (Örthostylus) MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. II, p. 178. — (O.) PFEIFFER-CLessin, Nomenclator, p. 208. — MÖLLENDORFF, in: Bericht Senckenb. Ges. 1893, p. 95; Verzeichniss Philipp. Landmoll., in: Abh. Ges. Görlitz, vol. XXII, p. 141; Sep. p. 116. Cochlostyla pithogaster var. PILSBRY, in: T’ryon, Manual, vol. VII, p. 201. — HıpaLao, Obras, t. 67, fie. 5. Non Helix philippinensis (Camaena) SEMPER, Reise Philipp., t. 10, fie. 7. 1) T. imperforata, ovato-turbinata, solida, nigricans, strigis obliquis epidermidis hydrophanae griseo-fuscae ornata; spira conica, obtusiuseula, nuda, pallida; anfractus 6 convexi, diametro celeriter acerescentes, ultimus spira paulo brevior; columella vix obliqua, subtorta, carnea. Apertura lunato-rotundata, intus lactea; peristoma subincrassatum, breviter reflexum, nigro-Jimbatum, margine dextro valde arcuato, columellari dilatato-expansor. — Long. 63, diam. 41 mm. Apert. intus 33 mm longa, 25 lata. >01 Aufenthalt auf Marinduque, Mindoro bei Tayabas in Mittel-Luzon (nicht auf Leyte und Samar). Es liegt mir nur das eine abgebildete Exemplar vor, bei dem die Striemen- zeichnung entschieden zurücktritt und die Epidermis wenigstens die beiden untersten Windungen vollständig überdeckt. Die Ansichten über diese Art sind noch geteilt. HrpaLco (in: J. de Conchylio- logie 1887, p. 165) zieht zu Cochlostyla philippinensis REEVE nur die REEvE’sche sp. 5 und die var. # bei PFEIFFER, Monogr, Heliceor. Il, p. 6, PFEIFFER bemerkt zu dieser: T. epidermide fusca, saturatius strigata, fere omnino obducta, fasciis variis nigricantibus eircumdata. Den Typus PFEIFFER’s dagegen stellt HıpaLGgo als var. » testa epidermide late strigato zu C. Prlhogaster. Darin folgt ihm Pırspry. MÖLLENDORFF dagegen stellt im Verzeichniss diese Form als eine unbedeutende Mutation zu €. Pithogaster var. strigata und betrachtet C. Shrlippinensis Prr. als eine gute Art, zu der er C. vzdlari HıDALGO als Varietät zieht. HıpDAaLGO bemerkt über das Verhältniss seiner C. philippinensis zur PFEIFFER'schen; Cette espece est trös-voisine de la precedente, dont probablement elle ne constitue qu'une varicte. Elle a le m&me nombre de tours de spire, les m@mes variations dans la coloration de la coquille et du peristome. Toutefois, l’&piderme presente des flammules plus £troites croisdes quelquefois par des bandes tr&s peu apparentes. Elle en differe aussi par son dernier tour plus ventru et un peu aplati, ä la base, ce qui le rend tres legerement anguleux, ä la eirconference; par son ouverture plus grande, oblique, subquadrangulaire, et, enfin, par son columelle plus large et moins verticale. 203. Cochlostyla (Orthostylus) villari Hınarco. Taf. LXV, Fig. 3. Testa imperforata, ovato-conoidea, solida, vix nitens, oblique arcuatim striata, striis ad suturam in anfractibus inferis subcostiformibus, in inferis fere evanescentibus, lutescens, in anfractibus 2 ultimis epidermide hydrophana albido-cinerea, fusco strigata vel fere unicolore induta, in superis nuda, pallidior, apice carnea. Spira eonoidea vertice obtuso. Sutura inter anfractus inferos albosignata et levissime denticulata. Anfractus 6 convexi, ultimus major, extus dilatatus, altitudinis '/s aequans, antice leniter descendens, basi subplanatus. Apertura angulato-ovata, supra truncato-lunata, intus albida vel livido-rosacea; columella subverticalis, levissime contorta, alba vel rosacea; peristoma reflexum, album, rosaceum vel fuscolimbatum, eum columella subangulatim junctum. Alt. 68, diam 52, alt. apert. 40, diam, cum perist, 30 mm, 302 Cochlostyla Villari HıpaL60®), in: Journ. de Conchyliologie 1889, P--166, 1.6, fig. 3. — (Orthostylus) PILSBRY, in: Tryon, Manual, vol. VII, p-. 201, t. 40, fie. 1. Cochlostyla philippinensis mut. villari MÖLLENDORFF, Verzeichniss philippinischer Landschnecken, in: Abhandl. Ges. Görlitz, vol. XXIL, p. 141; Dep: p. 116, Aufenthalt auf Marinduque und Mindoro. Eine zweifelhafte Art, über deren Stellung die Autoren verschiedener Ansicht sind. HrpDAaLGo betrachtet sie als eigene Art, macht aber keine Bemerkungen über den Unter- schied von C. Zilhogaster. PILSBRY schliesst sich ihm an, hat aber allem Anschein nach kein Exemplar gesehen. MÖLLENDORFF dagegen stellt sie als blosse Mutation zu C. phlippinensis. Ich kann ihm darin nicht folgen, obwohl ich nicht verkenne, dass das Exemplar, das wir Fig. 3 abbilden, sich in der Bildung der Spira einigermassen an seine Phalippinensis anschliesst. Ein zweites Exemplar ist erheblich gedrungener (alt. 60, diam. 50mm) und kann unmöglich mit ZArlppinensis vereinigt werden, schliesst sich vielmehr durch das Fig. 5 abgebildete Stück unmittelbar durch die gedrungenere Form eng an die gedrungene Varietät von Zzlhogastra an. 204. Cochlostyla (Orthostylus) pithogaster Frrussac. Taf. LXV, Fig. 2, 2a, (varr.) 4—7. — Taf. LXVII, Fig. 1, 2; 9. Testa imperforata, ovato-conoidea, solida, haud nitens, oblique arcuatim striata, striis hie illie majoribus, castanea, anfractibus medianis pallidioribus, summis saturate fuseis, infimis 2 epidermide hydrophana cinerea, nonnunquam pallide strigata induta. Spira pyramidata apice acutiuscula, nuda. Anfractus 6 con- vexiusculi, sutura impressa, fasciola angusta fusca marginata discreti, ultimus ad sinistram magis dilatatus, antice leniter descendens, dein subascendens, altitudinis dimidiam postice haud aequans. Apertura perobliqua, Junata rotun- data, intus nitide lactea, fusco limbata; columella subverticalis leviter contorta, ad acien fusca, dein in callum tenuissimum diffusum nitidum, extus zonula nuda nigra marginatum dilatata; peristoma brevissime expansum, saturate rubellum seu fusecum, extus anguste nigrolimbatum. Alt. 77, diam. 55, alt. apert. 42, lat. 33,5 mm. 1) Testa imperforata, ovato-conoidea, solida, parum nitens, striatula, sub epidermide albido-einerea, vix strigata, lutescens, superne pallidior, apice carnea; spira conoidea vertice obtuso, sutura sub lente minutissime dentieulata, anfractus 6, convexi, ultimus magnus, leviter depressus; apertura rotundato-subquadrata, intus alba; peristoma reflexum, album, cum columella alba, latiuscula, vix obliqua, angulatim junetum. — Diam. 50, alt. 69 mm. — Var. P. Testa ultimo anfraetu castaneo, Caeteris fulvis, apice carneo; columella roseo-fusca, peristomate purpureo-nigricante. 303 Helix Pithogaster (Üochlostyla) FErussAc, Prodrome, p. 324. Bulimus Pithogaster LAMARCK, vol. 10, p. 119. — DesHAyEs, Anim. sans vert., p- 226. Orthostylus pithogaster BECK, Index mus. Christ., p. 49, no. 5. Bulimus pithogaster PFEIFFER!), Monogr. Helie., vol. II, p. 4. — MARTINI-CHEMNITZ, ed. II, p. 169, t. 51, fig. 1. — (Orthostylus) ALBErRs, Heliceen, p. 136. — Reev&, Conchol. icon., sp. 2. — (Orth.) PFEIFFER, Versuch, p. 146. Cochlostyla pithogaster Apaus, Genera, p. 142. — (O.) MARTENS, in: Albers, ed. II, p. 178; Östasiat. Zool. II, p. 96. — (0.) PFEIRFER- Cressin, Nomenelator, p. 208. — SEMPER, Reisen Philippinen, p. 201, t. 13, fig. 12 (anat.). — HipArco, in: J. de Conchyl. 1887, p. 163; Obras Malacol., t. 67, fig. 14. — PILSBRY, in: Dryon, Manual, vol. VI p. 200, 1.20, ne, 29:2 MÖLLENDORFF, Verzeichn. Landmoll. Philippinen, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. XXII, p. 141: Sep. p. 116. Aufenthalt in Süd-Luzon, auf den Catanduanes, Masbate, Samar, Leyte und Kapul; das Vorkommen auf Ticao zweitelhatt. Eine in Gestalt, Grüsse und Zeichnung gleich veränderliche Art, innerhalb deren es trotzdem kaum möglich ist, haltbare Localvarietäten aufzustellen. MÖLLENDORFF unter- scheidet nur zwei Zeiehnungs-Mutationen, mut. strigata und mut. leucochila; die letztere gründet er anscheinend auf die Abbildung von HıpaL6o, Obras, Atlas, t. 67, fig. 2. MÖLLENDORFF erkennt in seinem Verzeichniss neben der typischen €. Zilhogaster nur eine var. s/rigata an, zu welcher er die Figuren von Taf. 40, Fig. 5, 4 und 5 bei PıLsgrY und auch den Typus von HipaLco rechnet. Ich bilde aus seiner Sammlung hier vier verschiedene Formen ab. Fig. 5 schliesst sich durch die gedrungene Gestalt, wie oben bei €, v/ari erwähnt, an diese an; ihre Dimensionen sind: alt. 53, diam. 57 mm. Die Spitze ist blau-violett, die Basis dunkelbraun mit dunkleren Striemen und scharfer Begrenzung nach oben, aber die Seulptur ist die fadenfürmige Rippenstreifung der mut. strigata. PırsöryY hat eine ähnlich gezeichnete, aber auffallend schlanke, in der Gestalt der € philippinensis gleichende Form von 67mm Höhe und nur 45 mm Durchmesser als var. drpartita Taf. 61, Fig. 23, abgebildet. 1) Testa imperforata, ovato-conoidea. solida, longitudinaliter subarcuatim striata. castanea, saepe epidermide hydro- phana saturate ceinerea, nonnunquam pallide strigata obducta; spira pyramidata apice acutiusculo, nuda, nitida; anfraetus 6 eonvexiuseuli, ultimus 2/; longitudinis subaequans; columella subverticalis, leviter arcuata, callo extrorsum diffuso, nitido, albo vel rubello munita; apertura perobliqua. lunato-rotundata, intus nitida, lactea; peristoma brevissime expansum, intus nigricanti Jimbatum. — Long. 66, diam. 44mm; apert. 34mm longa, 26 mm lata. 304 An diese Form- schliesst sich die Fig. 4 abgebildete, welche die scharfe Halbirung der Unterseite noch ausgesprochener zeigt, dazu aber auf der Oberseite die characteristische Zeichnung der mut. s/rigata, die abwechselnd schwarzen und weissen Striemen auf den beiden letzten Windungen und die Fleckenreihe unter der Naht der dritten Windung. Die Dimensionen sind: alt. 64, diam. 49, alt. apert. 35,5, diam. 30 mm. — Beide Exemplare stammen aus Süd-Luzon, Die typische mut. s/rzgata MÖLLENDORFF stellen die Fig. 6 und 7 abgebildeten Exemplare dar. Fig. 6 von Leyte ist die schlankste und am reinsten kegelförmige des ganzen Formenkreises von Ü. pithogaster, die oberen Windungen fast flach, die letzte obenher auch nur ganz wenig gewölbt, dafür die Unterseite leicht abgeflacht, so dass die Windung fast kantig erscheint; sie ist erheblich kürzer als das Gewinde, die Färbung ist characteristisch, die Spitze ist ganz blass, die dritte Windung anfangs rothbraun, dann immer deutlicher gestriemt, die letzte mit abwechselnden schmalen schwarzen und weissen Striemen und einer ganz schwachen Andeutung von Spiralzeichnung. Die Mündung ist sehr schief, der Mundsaum schmal, tiefschwarz gesäumt, nach unten und aussen buchtig vorgezogen, die Spindel oben weiss, leicht gedreht, etwas abgestutzt und in eine schmale weisse Lippe auslaufend, welche den schwarzen Mundsaum begrenzt. Die Dimensionen sind: alt. 70, diam. 46 mm; alt. apert. 36, diam. 25 mm. Fig. 7 von Albay ist etwas gedrungener, die Windungen sind gewölbter, die resäumt. Die Striemen breiter, der Mundsaum ist leberbraun, aussen kaum dunkler & Dimensionen sind: alt. 61, diam. 46; alt. apert. 32, diam. 25 mm. MÖLLENDORFF erwähnt noch eine mut. /exeochila n., die aber in seiner Sammlung fehlt und auf die Abbildung Taf. 67, Fig. 2 bei HrpaLco gegründet ist. Sie deckt sich in ihren Umrissen fast mit dem Taf. LXVII, Fig. 9 abgebildeten Exemplar, das aber keinen weissen, sondern den normalen braunen Mundsaum hat, der aber nicht ausgebreitet, sondern scharf und gerade ist. Der letzte Umgang ist deutlich kantig. Die. Dimensionen sind: alt. 48, diam. 37; alt. apert. 27, diam. 20 mm. Ein Fundort ist nicht angegeben; ich wage deshalb nicht, der Form einen Varietätnamen zu geben. Endlich liegt mir noch ein Exemplar von Cebu vor, das ich Taf. LXVII, Fig. 1, 2 abbilde; es ist mir nicht möglich, mir darüber eine bestimmte Ansicht zu bilden. Es hat die Zeichnung der C. zz//ari, aber erheblich stärker sewölbte Windungen: in anderer Hinsicht nähert es sich mehr den Varietäten von filhogaster, die ich Taf. LXV, Fig. 4, 5 abgebildet habe. Die Dimensionen sind: alt. 60, diam. 45 mm; alt, apert. 35, lat. 25 mm. ns DEN Lu, + WIESBADEN Dxuck voN CARL RITTER @. m. b. H. IN R a” aM - er “ ® / r. m y L “r.* e je R ER ir . ö Ar X 2 . n h x % * 2 ’ « - 7 44 b “ ” 2. „1 . 4 PER: « Y = c v N ' CE [7 2 — . a REISEN IM ARCHIPEL DER PHILIPPINEN VON | D* C. SEMPER | WEILAND PROFESSOR DER ZOOLOGIE UND VERGLEICHENDEN ANATOMIE IN WÜRZBURG WISSENSCHAFTLICHE RESULTATE ZEHNTER BAND LANDMOLLUSKEN. ERGÄNZUNGEN UND BERICHTIGUNGEN ZUM Ill. BANDE: DIE LANDMOLLUSKEN VON DR O0. F. VON MÖLLENDORFF. NACH DESSEN TODE AUF GRUND SEINES NACHLASSES FORTGEFÜHRT vVoN D® WILHELM KOBELT uno FRAU GERTRUD WINTER, er». VON MÖLLENDORFF. MIT VIER KOLORIRTEN TAFELN IN LICHTDRUCK. WIESBADEN GC. W. KREIDEL’S VERLAG N 1914. | | SECHSZEHNTES HEFT | REISEN ARCHIPEL DER PHILIPPINEN eh WISSENSCHAFTLICHE RESULTATE ZEHNTER BAND LANDMOLLUSKEN. ERGÄNZUNGEN UND BERICHTIGUNGEN ZUM Ill. BANDE: DIE LANDMOLLUSKEN VON DR 0. F. VON MÖLLENDORFF. NACH DESSEN TODE AUF GRUND SEINES NACHLASSES FORTGEFÜHRT VoN D* WILHELM KOBELT. MIT TEXTABBILDUNGEN UND ZAHLREICHEN KOLORIRTEN TAFELN IN LICHTDRUCK. WIESBADEN & WW RRRIDELSE VE DNe 1914. REISEN ARCHIPEL DER PHILIPPINEN Bene, WISSENSCHAFTLICHE RESULTATE ZEHNTER BAND LANDMOLLUSKEN. ERGÄNZUNGEN UND BERICHTIGUNGEN ZUM Ill. BANDE: DIE LANDMOLLUSKEN D® 0. F. VON MÖLLENDORFF. NACH DESSEN TODE AUF GRUND SEINES NACHLASSES FORTGEFÜHRT VON D* WILHELM KOBELT uno FRAU GERTRUD WINTER, GEB. VON MÖLLENDORFF. SECHSZEHNTES HEFT MIT VIER KÖOLORIRTEN TAFELN IN LICHTDRUCK. WIESBADEN C. W. KREIDEL’S VERLAG 1914. j . AR ö u Ze {I . : . y | ER ” VERGENTEILE LT EEE ZE LV oe - h j j u : 43 \ [2 iR | j . j [! v F | PER \ A In y i 1} Er j j i Yaz a Bun A if u j a 7 a - 5 “u... ,% a 22 ri rw a Lille h “ Bgn i ® no y a Se i 7 i y el ” ve le Zu 13 I C j ji v- 1 nn = 5 - : Te ee . uBZäe ei hi r i > g 5 j LT . - [ i E & Rue j Zu re u | | | | a a s Wr Eu 5: i ’ % 7 ’ Fe AR wi r 2 7 .. hi | | % en { | { | | BZ - = = I = 0 E f s | | 1 } 5 205. Cochlostyla (Orthostylus) imperator L. Preirren. Taf. LXVI, Fig 1, 1a, (var.) Fig. 2—5. Testa imperforata, ovato-conica, solida, subtiliter striatula, striis in anfractibus inferis magis distinctis, filiformibus, fusca, in anfractibus 2 infimis strigis nigris et albis, interdum interruptis et lammulatis pulcherrime ornata. Spira elongato- conica, summo nudo, apice acutiusceulo. Anfractus 6 leniter accrescentes, inferi magis convexi, ultimus (postice) altitudinis dimidiam partem occupans, antice descendens, basi levissime planata, obsolete fasciata lineisque nonnullis spiralibus cineta. Apertura obliqua, truncato-ovalis, coerulescenti-albida, fusco limbata; columella subverticalis, basi leviter eontorta et ad junctionem cum peristomate late expanso nigro tincto extrorsum subdentata; margo dexter a latere visus leviter arcuatus. Alt. 66, diam. 39, alt. avert. 55, lat. cum perist. 25 mm. ) |! pP Bulimus imperator L. PFEIFFER'), in: Monogr. Heliceor. viv., vol. 1I, p. 532; Proc. zool. Soc. London 1848, p. 110; Martini & Chemnitz, Conch. Cab., ed. II, p. 158, t. 46, fig. 1, 2. — ReEvz, Conchol. icon., t. 30, sp. 83. — (ÖOrthostylus) PFEIFFER, Versuch, p. 146. Cochlostyla imperator A. Apams, Genera, p. 142. — (Örthostylus) MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. II, p. 533. — (O.) PFEIFFER-ÜLESSIN, Nomenclator, p. 208. — HipAL6o, in: Journ. de Conchyl. 1887, p. 163; Obras mal. Atlas, t. 65, fig. 1. — PILsBry, in: Tryon, Manual, vol. VII, p. 200, t. 45, fig. 42 (44). — MÖLLENDORFF, Verzeichniss Philipp. Landmoll., in: Abhandl. Ges. Görlitz, vol. XXL, p. 141; Sep. p. 116 (mit var. catan- duanica, compacta und polillana). Aufenthalt in der Provinz Karamuanes in Süd-Luzon. Die Angaben Panay und Samar sind nach MÖLLENDORFF unrichtig. Ueber die drei Varietäten hat MÖLLENDORFF weiter keine Bemerkungen gemacht, aber sie sind in seiner Sammlung enthalten und ich bringe sie hier zur Abbildung. 1) Testa imperforata, ovato-conica, solida, striatula, strigis nigris, fulvis et albidis alternantibus, interdum interruptis, elegantissime picta; spira elongato-conica, acutiuscula; anfr. 6 superiores planiuseuli, 2 ultimi convexi, ultimus spira multo brevior; columella subverticalis, basi extrorsum subdentata, carneo-livida; apertura truncato-ovalis, intus coerulescens; peristoma late expansum, nigro-marginatum, margine dextro vix arcuato. — Alt. 68, diam. 35 mm. Apert. 36 mm longa, intus medio 23 lata. Semper. Philippinen, II. X (v. Möllendorff-Kobelt, Landschnecken XVI). 50 306 a. Subsp. compacta n. (Fig. 2, 3). Differt a typo testa minore, magis conica, anfractibus inferis fuseo fasciatis. — Alt. 54, diam. 40, alt. apert. 39, lat. 21. Aufenthalt bei Mumbalao in Süd-Luzon. MÖLLENDORFF zieht hierher die Abbildung bei Tkvos, Manual, vol. VIL t. 45, fig. 44 von Tayabas; die Fundorte sind einander benachbart. b. Subsp. catanduanican. (Fig. 4, 4a). Differt a typo testa multo minore, anfraetu ultimo subangulato, pulcherrime regu- lariter strigata, strigis latis fere aequalibus rufo et fusco alternantibus, apertura fuscescente. — Alt. 52, diam. 37, alt. apert. 27, lata 20 mm. MÖLLENDORFF zieht hierher die Abbildungen bei HrpALGo, Atlas, t. 64, fie. 5, t. 65, fig. 1, t. 70, fig. 2, welche HıpaLco als den PFEIFFER’schen Typus betrachtet. Es ist jedenfalls die am schönsten gezeichnete Form. Sie stammt von Katanduanes. c. var. polillana n. (Fig. 5, 5a). Testa maena, solida, ponderosa, anfractibus 6Y/s reeulariter erescentibus, ultimo to) }) ’ F > ’ vix majore, haud convexo, spirae altitudinem haud attingente, antice descendente, parum distincte striato. — Alt. 71, diam. 49, alt. apert. 34, diam. 27 mm. Aufenthalt auf der Insel Polillo. Fällt gegenüber den anderen Varietäten durch die düstere Färbung und den fast vollständigen Mangel der weissen Striemen auf; die Dimensionen sind noch etwas grösser als beim Typus. e. Formenkreis der C. daphnis BRoD. 206. Cochlostyla (Orthostylus) daphnis Broperır. Taf. LXVI, Fig. 1—4, Testa imperforata, ovato-pyramidata, solida, oblique striata, striis nonnullis costi- formibus, coloribus maxime varia, plerumque in anfractibus inferis epidermide hydrophana einereo-albida fasciatim et strigatim interrupta induta, fasciis rufis, fuseis vel fuseo-nigris. Spira conica, apice acutiusculo. Anfractus 5—6, superi vix convexinseuli, nudi, inferi convexiores, sutura crenulata discreti, ultimus spirae altitudinem subaequans, antice descendens, depressus. Apertura obliqua, truncato-ovata, faucibus fuscis, fuscolimbatis; columella subverticalis, compressa, 307 callo translucido extus pellucido extrorsum diffuso munita; peristoma sub- incrassatum, breviter reflexum, nigrescente marginatum, cum columella plus minusve angulatim eonjunctum. Alt, 63, diam. 46, alt. apert. 33, lat. 26 mm. aeg ae BO AT A To are Di 580 2a Helix daphnis BroDkrıp, in: Proc. zool. Soc. London 1840, p. 180. Bulimus daphnis L. PFEIFFER, in: Monogr. Heliceor. viv., vol. ll, p. 4; Martini- Chemnitz, ed. I, p. 171, t. 51, fig. 4. — REEVvE, Conchol. icon., sp. 8, t. 2. — DesHAyvEs, in: Förussac, Hist., t. 151, fig. 5, 6. — (Orthostylus) ALBERS, Heliceen, p. 136. — (O.) PFEIFFER, Versuch, p. 146. Cochlostyla daphnis Anaus, Genera, p. 142. — MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. II, p. 178. — (Örthostylus) PFEirFEr-CLessin, Nomenelator, p- 208. — HiparLco, in: Journ. de. Conchyl. 1887, vol. 35, p- 161. — SEMPER, Reisen Philippinen, p. 205. — PıLspry, in: Tryon, Manual, vol. VII, p. 201, t. 42, fig. 20—23. — MÖLLEN- DORFF, Verzeichniss Landmoll. Philippinen, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. XXIJ, p. 142; Sep. p. 115. Aufenthalt auf Cebu (Fig. 1, 3), Siquijor (Fig. 2), Bohol (Fig. 4). Ich bilde hier vier Formen ab, von welchen die drei ersten nur Farbenspielarten des Typus sind, dessen colossale Variabilität schon PFEIFFER in der Originaldiagnose her- vorhebt. Fig. 4 von Bohol könnte vielleicht eine Localvarietät bilden, doch möchte ich eine solche auf ein einzelnes Exemplar nicht aufstellen. Das Stück ist erheblich schlanker und nur mit Spiralbändern gezeichnet, die Epidermis ist trüb braungrau; Spindel und Aussenrand bilden von der Seite gesehen eine scharfe vorspringende Ecke. Die Dimensionen sind: alt. 65, diam. 43 mm. C. daphnis ist eine der veränderlichsten Arten. PFEIFFER bezweifelt schon, ob sich in ihrem Formenkreise mehr als eine Art aufrecht erhalten lasse und BRODERIP zählt nicht weniger als acht Spielarten der ächten C. daphnis auf, nämlich: 1) Testa imperforata, ovato-pyramidata, solida, coloribus maxime varia; spira pyramidata, acutiuscula; anfractus 5—6 vix convexi, ultimus spiram subaequans; columella subverticalis, callo extrorsum diffuso munita; apertura obliqua, oblonga; peristoma subincrassatum, breviter expansum, extus nigricans, intus fusculo limbatum. — Long. 66, diam, 40 mm; apert. 35 mm longa, 25 lata, 50* 308 a) Ochraceo-albida, anfr. ultimis 2 vittis angustis serie duplice dispositis, nigri- cantibus eincta; fascia subbasali vittis albido-ochraceis interrupta nigricante; apertura coeruleo-albida. f) Sordide albo flava, vittis fuscis creberrime cincta; apertura albida. y) Subochracea, vittis raris distantibus rubro-nigricantibus ornata, anfractu basali fascia lata centrali rubro-castanea ochraceo-subinterrupta cincto; apertura subeoeruleo-albida. 6) Sordide ochracea, lineis 3 fuscis, media maxima clariore eincta; apertura albida. e) Albido flava, strigis obliquis, fulvis ereberrimis ornata et fascia basali latiore cincta; apertura albida. DO Albens, strigis obliquis cereberrimis nigris ornata et maculis magnis nigris interdum fucata; fascia basali angusta, nigra; apertura coeruleo-albenti. 7) Sordide ochracea, strigis obliquis raris castaneo-nigricantibus fucata; basi nigricante-ochracea sordide fucata. 9) Anfractibus 2 primis albidis, tertio et quarto fuseis, ultimo sordide albido, strigis rarissimis obliquis nigricantibus vix notato; apertura rubro-purpurascente. 207. Cochlostyla (Orthostylus) faunus Broperıp. Taf. LXVIII, Fig. 3—5. Testa imperforata, oblongo-pyramidata, solida, oblique praesertim in anfractibus inferis striata, striis infra suturas distinetioribus, fusca, epidermide hydrophana obducta, saturatius striata, saepe ad suturas maculata, anfractu ultimo ad basin castaneo tincto et fasciato. Spira conica, supra nuda, apice vix acutiusculo. Anfractus 6 convexiusculi, sutura impressa inter inferos albomarginata et erenulata discreti, ultimus °/; altitudinis vix superans, antice leniter descendens. Apertura obliqua plano irregnlari, faucibus albido-coeruleis, ovata; columella verticalis, planulata, infra corneo-fusca, extus callo tenui diffuso super parietem aperturalem cum margine dextro antrorsum producto brevissime reflexo castaneo conjuncta. Alt. 60, diam. 44, alt. apert. 31, diam. 24 mm. Helix faunus BRODERIP, in: Proc. zool. Soc. London 1841, p. 180. Bulimus faunus L. PFEIFFER'), in: Monogr. Helie. viv., vol. II, p. 5; Martini et Chemnitz, ed. II, p. 173, t. 51, fig. 4. — REEvE, Conchol. >*® 1) T. imperforata, oblongo-pyramidata, solida, fusca, epidermide literea obducta vel strigata, apice vix acutiusculo nuda; anfr. 6 convexiuseuli, ultimus 2/5 longit. subaequans, infra medium saturate castaneus; columella subverticalis, planulata, carneo-fusca; apertura truncato-ovalis, intus griseo-coerulescens; peristoma subsimplex, brevissime reflexum, castaneo-limbatum, margine dextro superne antrorsum arcuato-dilatato. — Long. 56, diam. 32 mm. Apert. 23mm longa, medio 20 lata. 309 icon., t. 3, no. 13. — (Örthostylus) ALgers, Heliceen, p. 136. — (O.) PFEIFFER, Versuch, p. 146. Cochlostyla faunus ADAus, Genera, p. 142. — (O.) MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. 11, p. 178. — (O.) PrEirrer-CLessin, Nomenclator, p. 208. — Hipar6o, in: Journ. de Conchyl. 1887, p. 167; Atlas Obras, t. 62, fig. 4, 5. — MÖLLENDORFF, Fauna Cebu, in: Bericht Senckenb. Gesellsch. 1893, p. 243. — (daphnis var.) SEMPER, Reise Philippinen, p. 205. — Pırspry, in: Tryon, Manual, vol. VII, p. 203, t. 61, fig. 17”—19. — MÖLLENDORFF, Verzeichn. Landschnecken Philippinen, in: Abh, Ges. Görlitz, vol. XXII, p. 142; Sep. p. 117 (mit subsp. cunctator Rve.). Cochlostyla eunetator (nec REEVE) PıLsbry, in: Tryon, Manual, vol. VII, t. 12, fir. 1, 2 fide MÖLLENDORFF. Cochlostyla pilsbryi HıDAL60, in: Journal de Conchyliologie 1896, vol. NXXXIV, p. 118, 307. Aufenthalt auf Cebu, Magtan und den Camotes. Von C. daphnis durch die schlankere Gestalt und das Zurücktreten der Spiral- bänderung unterschieden. Zweifelhaft ist aber die Abgrenzung gegen die folgende Form, welche MÖLLENDORFF als eine Unterart auffasst. Subsp. cunctator REEVE (Taf. LXVIII, fig. 6—8), „lesta imperforata, conico-globosa, solida, castanea, epidermide albido-einerea strieatim obducta; spira convexiusculo-conica, apice nuda, pallide rubella, obtusa; anfractus 5 convexiusculi, ultimus spiram aequans, infra medium obsolete angulatus; columella substricta, tenuis; apertura obliqua, lunato-rötundata, intus coerulescens; peristoma simplex, vix expansiusculum, margine dextro antrorsum subarcuato.* — L. PFr. Long. 41, diam. 2S mm; apert. 23mm longa, 17 lata. Bulimus eunctator REEVE, Conchol. icon., t. 76, sp. 554. — PFEIFFER, Monogr. Heliceor. vivent., vol. Ill, p. 297. — (Orthostylus) PFEIFFER, Versuch, p. 146. Cochlostyla eunctator A. ADams, Genera, p. 142. — (O.) MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. ll, p. 178. — PFEIFFER-CLessin, Nomenclator, p- 208. 310 Cochlostyla faunus var. cunctator MÖLLENDORFF, Verzeichn. Landmoll. Philippinen in: Abh. Ges. Görlitz, vol. XXI, p. 143; Sep. p. 117. Nec C. cunctator PıLsgry, in: Tryon, Manual VIII, t. 12, fig. 1, 2=C. Pilsbryi HIDALGO — faunus typica teste MÖLLENDORFF. Aufenthalt auf den Camotes-Inseln bei Bohol. Ich bilde hier zwei Exemplare aus MÖLLENDORFF’s Sammlung ab; sie unterscheiden sich von der typischen C. jawnus durch die gedrungenere Gestalt und den erheblich flacheren Apex. Hıpaıco 1. e. sagt über sie: „REEVE decrit et figure, sous le nom de Bulimus eunctator une coquille terrestre des Philippines, dont je possede un exemplaire, figure sur la planche 60 fig. 2 de mes Obras malacologicas. J’ai considere, il y a quelques anndes cette esp&ce de REEVE comme une simple variete du Cochlostyla Daphnıs BRoOD. (Journ. Conch. 1881, p. 166), et je persiste encore aujourd’hui dans cette maniere de voir; le Cochlostyla cunctator difiere du type de C. daphnis seulement par sa taille qui est plus petite et par son peristome, qui est Epaissi, et non reflchi. Mais la forme generale, la coloration et l’epiderme formant de rangees longitudinales interrompues par quelques liones transverses, sont absolument les m@mes dans le cwxxciator et dans le daphnes.“ Die MÖLLENDORFF’schen Exemplare zeigen die Striemenzeichnung viel schwächer, als die Hrparco’sche Abbildung, und nur das eine hat eine schwache Spiralbänderung. Ich bin nicht ganz sicher, ob HıDALGO’s cunctator nicht auch eine Form von jaznazs oder ojebt HrIDALGo nicht an. daphnis ist. Einen genaueren Fundort & 15. Sectio HYPSELOSTYLA Marrens. (Cochlostylae elongatae.) Testa imperforata, elongata, sat angusta, anfractu ultimo plus minusve angulato vel carinato; peristomate leviter expanso. Hypselostyla sectio Cochlostylae Martens in literis; PFEIFFER, Monogr. Heliceor. vivent. vol. VI, p. 7, 15. — MÖLLENDORFF, Moll. Cebu, in: Bericht Senckenberg. Ges. 1890, p. 243. — PırsBry, in: ‘'Iryon, Manual vol. VIII, p. 16, vol. IX, p- 228. — MÖLLENDORFF, Verzeichniss Philipp. Landmollusken, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. XXI, p. 142; Sep. p. 117. Cochlostylae elongatae MARTENS, Östas. Zool. Landschnecken 1867, p. 98. — SEMPER, Reisen, Landmollusken, p. 208. Orthostylus ex parte, PFEIFFER-CLESSIN, Nomenclator, p. 207. Typus Cochlostyla camelopardalis, Bron. Soll „Für die langgestreckten, meist mit schwacher Kante an der Peripherie versehenen Arten hat Herr Prof. von MARTENS sehr richtig eine eigene Sektion vorgeschlagen und dieselbe zuerst brieflich ZZy2selosZyla benannt, wie PrEirrer, Mon. Hel. VI, p. 7, 15, ver- öffentlichte; später änderte er indessen den Namen in Zlongatae um. Diese adjectivischen Gruppennamen passen aber in keiner Weise zu dem sonst üblichen System der Benennung, so dass wir am besten zu dem ersten vom Autor aufgesebenen Namen zurückkehren.* MLLDFF, MÖLLENDORFF rechnet zu dieser Section die Gruppen von Ü. camelopardalis, con- einna und carinata. a. Formenkreis der C. camelopardalıs. 207. Cochlostyla (Hypselostyla) eamelopardalis Bron. Taf. LXIX, Fig. 1. Testa imperforata, elongato-turrita, tenuis sed solidula, striatula, vix nitens, fulva, epidermide hydrophana cinerascente irregulariter late strigata; spira elongata, apice obtuso nitide fulva. Sutura linearis parum impressa. Anfraetus 7—7 planulati, leniter accrescentes, ultimus ad peripheriam obsolete angulatus, !/; longitudinis subaequans, antice vix descendens. Apertura ovali-oblonga, supra acuta, marginibus haud junctis, externo supra producto, simplice, basin versus dilatato, expanso, fusco limbato, faueibus albidis; columella gracilis, subrecta, extus fusco limbata. Alt. 56, diam. max. 27, alt. apert. 26 mm. Bulimus camelopardalis BRODERIP, in: Proc. zool. Soc. London, 1540, p. 157. — PFEIFFER®), in: Monogr. Helie., vol. II, p. 12; Martini-Chemnitz, Conch. Cab., ed. II, p. 178, t. 52, fig. 8, 9. — REEvE, Conchol. icon., t. 8, fig. 36. j Cochlostyla camelopardalis ©. Sewmrer, Reisen Philippinen, p. 208, t. 8, fig. t. 18, fig. 19 (Anatomie). — Hıparco, in: J. de Conchyl. 15 13; Ol, p- 108. — MÖLLENDORFF, Landschn. Cebu, in: Jahresb. Senckenb. Ges. 1890, p. 244. — PıLsbky, in: Tryon, Manual, vol. VII, p. 25, t. 12, fig. 4, 5. — MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. ? Ges. Görlitz, vol. XXI, p. 142; Sep. p. 117. 1) Testa ovato turrita, tenuis, fulva, epidermide hydrophana cinerascente irregulariter late strigata; spira elongata, apice obtuso nitide fulva; sutura parum impressa, anfractus 7 subplanulati, ultimus obsolete angulatus, !/s longitudinis subaequans; columella graeilis subrecta; apertura ovali-oblonga, peristoma simplex, vix expansum, intus fusco-marginatum. Long. 48, diam. 18 mm; apert. 19 mm longa, 10,5 lata. 312 Aufenthalt auf Cebu. Localformen auf Bohol und Leyte. Ueber das Vorkommen auf Cebu bemerkt MÖLLENDORFF |]. c.: „Auf den höheren Bergen nicht häufig. In ver- schiedenen Abänderungen. Die typischen, d. h. PrEirrer’s Abbildung entsprechenden kleineren, sehr schlanken (unter Fig. 5, 6), sind die seiteneren, meist sind sie grösser, heller und etwas breiter, wie auch schon SEMPER hervorhebt. — C. boholensis, von der benachbarten Insel Bohol, steht ihr recht nahe, lässt sich aber wegen der constant een kommt die ächte oO bauchigeren Gestalt und anderer Zeichnung als Art halten. Dage camelopardalis auch auf der Camotes-Gruppe vor.“ In dem Verzeichniss zieht MÖLLENDORFF die C. dokolensis indess doch als Unterart zu camelopardalis und zieht auch die von ihm früher als Art betrachtete C. connectens hierher. Er sagt über die Formengruppe (Bericht Senckenberg, 1893, p. 97): „Diese Form (conneetens) dürfte schon SEMPER vorgelegen haben, doch vergleicht er sie nicht mit der am nächsten stehenden Art C. bokolensis, sondern mit camelopardalıs. In der That hat sie zu beiden Beziehungen, und so lange dieselben als besondere Arten gelten, schiebt sie sich als dritte zwischen dieselben ein. Es ist aber schliesslich nicht sehr viel dagegen einzuwenden, doholensis als Varietät an camelopardalis anzuschliessen, wie PILSBRY neuerdings will. Nur ist es nicht richtig, dass sich do%olensis nur durch die Zeichnung von camelopardalis unterscheide, sondern die Gesammtgestalt ist viel bauchiger, die Windungen sind gewölbter, es ist eine weniger vorhanden u. a. mehr. Die neue Form von Leyte (conneetens) ist fast ganz von einer gelbgrauweissen, ziemlich dicken Oberhaut bedeckt, aus der durch schmale, meist gerade, ziemlich entfernt stehende Risse die dunkle Grundfarbe durchleuchtet, so dass die Zeichnung auffallend an Formen von €. fulgetrum (ventricosa auttor.) erinnert. Die Uuticula zeigt ferner eine eigenthümliche fast microscopische Sculptur, welche bei camelopardalis gänzlich fehlt, bei doholensis aber viel schwächer ist. Von letzterer unterscheidet sich C. connectens ferner durch festere Schale, dunklere Färbung, stärker gedrehte Spindel, weniger gewölbte Windungen, von C. camelopardalis durch eine Windung weniger, etwas gewölbtere Windungen, verhältniss- mässig höhere letzte Windung, bauchigere Gestalt, festere Schale, schiefere Mündung, dunklere Grundfarbe. Wären die Formen auf jeder Insel ganz gleichmässig, so würde ich keinen Augenblick schwanken, diese drei Rassen, wenn sie auch Vertretungsformen eines Typus sind, als Arten zu behandeln. Von C. camelopardalis kommen aber auf Cebu Formen von etwas bauchigerer Gestalt vor, die sich dadurch doAolensis nähern, wenn sie auch noch wesentlich schlanker sind als diese und in der Zahl der Windungen und der Zeichnung mit dem Typus stimmen. Bei der von mir früher zu camelopardalıs gerechneten Form von den Camotes kann man in der That schwanken, ob man sie zu boholensis oder camelopardalis rechnen soll. Von dokolensis ist mein Material noch schwach; im Norden der Insel, woher ich eine grosse Parthie erhielt, habe ich keine starke Variabilität bemerkt; die Exemplare waren vielmehr in Gestalt und Zeichnung alle typisch, bauchiger und die Windungen gewölbter als fig. 8, 9 bei Tryon (vol. VII). 313 Wenn aber fig. 7 und 10 ebenda wirklich Exemplare von Bohol darstellen (was ich noch bezweifle), so werden sich auf dieser Insel Uebergänge zu camelopardalis finden. Auf Leyte kommt neben der typischen connxeezens, deren Artgültigkeit auf den ersten Blick unbestreitbar erscheint, die obenerwähnte var. gracidls vor, welche sich durch die schlankere Form der camelopardalis nähert, auch keinen so ausgeprägten hydrophanen Ueberzug besitzt wie der Typus; doch zeigt die Cuticula dieselbe Sculptur wie letztere.“ Im Verzeichniss hat MÖLLENDORFF trotzdem die drei Formen als Unterarten vereinigt. a) Subsp. connectens MÖLLENDORFF (Taf. LXIX, Fig. 1—3, var. Fig. 5, 6). „lesta ovato-turrita, solida, subtiliter striatula, ex fulvo castaneo-fusca, cuticula hydrophana cinerascenti-albida, strigis angustis saepe interruptis sat distantibus fuseis variegata, microscopice granulata obtecta. Spira subregulariter conica, apice denudato, fulvo. Anfraetus 6'/;—7 convexiusculi, sutura parum impressa submarginata discereti; ultimus medio confuse angulatus, fere '/s longitudinis aequans. Apertura valde obliqua, subauriformis; peristoma parum expansum, fusco-vel nigricanti-labiatum, columella subtorta, medio subdentata, sursum ex roseo alba.“ MLLDFF. Long. 57, diam. 30, apert. lat. 20, long. 28, alt 25 mn. - ©) 9Q 9% Daun 280, n GE 28, 202 = TE ar 9 99 EB DE DUB 5 „185, un ae, Cochlostyla (Hypselostyla) ceonnectens MÖLLENDORFF, in: Bericht Senckenberg. Gesellsch. 1893, p. 97, t. 3, fig. 9. -— (camelopardalis subsp.) Abhandl. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 142; Sep. p. 117. Hab. ad vicum Tagbag in parte meridionali insulae Leyte; leg. cl. J. QUADRAS. Mut. gracilisn. (Taf. LXIX, Fig. 5, 6.) Minor, paulo gracilior, pallidior, cuticula hydrophana tenuiore, peristomate latiuscule expanso. — Long. 49—52, diam. 23— 24,5 mm, Hab. ad vicos Maassin, Macrohon insulae Leyte, leg. el. J. QUADRAS. b. Subsp. boholensis BropeErıp (Taf. LXIX, Fig. 8, 9). Testa imperforata, elongato-conica, oblique striata, fulva, subdiaphana, epidermide luteo-einerascente, hydrophana elegantissime variegata et strigata, sub vitro sub- tilissime eranulata, strieis reetis vel angulatis; apex obtusiusculus, nitide fulvus. Semper, Philippinen. II. X. (v. Möllendorff-Kobelt, Landschnecken) XVI. 51 314 Anfractus 6'/s subplanulati, ultimus ?/; loneitudinis subaequans; columella recte descendens, vix subtruncata, livida. Apertura perobliqua, oblonga, intus lactea; peristoma simplex, expansum, intus nigro marginatum. — PFR. Alt. 48-49, diam. 23—25, alt. apert, 22—25 mm. EQ Bulimus boholensis BRODERIP, in: Proc. zool. Soc. London 1840, p. 158. — REEVE, Conchol. syst.. t. 172, fig. 3; Conchol. icon., t. 8, sp. 37. — PFEIFFER, Monogr. Heliceor., vol. 11, p. 13; Martini & Chemnitz, Conch. Cab,, ed. II, p. 178, t. 52, fig. 10, 11. — DesHAysSs, in: Ferussac, Hist., t. 145A, fig. 9, 10. — (Eudoxus) ALBERS, Heliceen, ed. I, p. 138. — (Amphidromus) PFEIFFER, Versuch, p- 146. Cochlostyla boholensis (Pithohelix) Apaus, Genera, p. 142. — MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. Il, p. 118. — MoERCH, in: J. Conchyl., vol. XIL, p- 385. — SEMPER, Reisen Philippinen, Landmoll., p. 208. PıLsßry, in: Tryon, Manual, vol. VIII, p. 26, t. 12, fig. 6—10. — (camelopardalis subsp.) MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. XXI], p. 142; Sep. p. 117. Aufenthalt auf Bohol. — Fig. 9 ist die von MÖLLENDORFF im Verzeichniss als mut. superba bezeichnete Form mit besonders reicher Zeichnung. 208. Cochlostyla (Hypselostyla) elegans ©. SEMPER. Testa imperforata, ovato-oblonga, tenuis, fulva, epidermide pallide fusca elegantissime marmorata et ffammata; spira conica, obtusa, apice nuda, rufescens. Anfractus 6 vix convexiusculi, ultimus spira vix brevior subangulatus; columella subtorta, longitudinaliter biangulata, introrsum acuta. Apertura oblongo subpyriformis, intus albida; peristoma tenue, breviter expansum, margine dextro deorsum dilatato, basali cum columellari angulum obsoletum formante. -— L. PFkr. Long. 52, diam. 25 mm, apert. 27 mm longa, 15 lata. Bulimus siquijorensis L. PFEIFFER, Monogr. Heliceorum viv., vol. II, p. 12, (nec Carocolla siquijorensis BROD.). — REEVE, Uonchol. icon., t. 8, fig. 42. Üochlostyla elegans Ü. SEMPER, Reisen Philippinen, Landmoll., p. 210. — (Hyps.) Pırspky in: Tryon, Manual, vol. VIII, p. 21, t. 13, fig. 55. — MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. XXII, p- 142: Sep. p- IR. Siquijor. Fehlt in MÖLLENDORFF’S Sammlung. 815 209. Cochlostyla (Hypselostyla) hainesi L. Pr, „Testa imperforata, ovato-conica, solida, oblique leviter striata, castanea, strigis undulosis et laceris flavidis picta: spira elongata, subeoncavo-conica, apice violacea, acutiuscula. Anfractus 6'/; convexiuseuli, ultimus ?/; longitudinis vix formans infra medium subangulatus; columella parum declivis, livido-carnea: apertura diagonalis, lunato-rotundata; peristoma expansum et breviter reflexum, violaceo-fuseum.* Long. 52, diam. 27 mm; apert. cum perist. 27 mm longa, intra 17 lata. Bulimus Hainesi L. PFEIFFER, in: Proc. zool. Soc. London 1555, p. 115; Monogr. Helie. viv., vol. IV, p. 357; (Orthostylus) Versuch, p. 146. — Pıtsgry, in: T'ryon, Manual, vol. VIII, p- 26. — (Hypselostyla) MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in Abh. Ges. Görlitz, vol. XXI], p: 1435. Sep. p. 118. Philippinen, Fundort nicht näher bekannt, noch nicht abgebildet, verschollen. b. Formenkreis der C. concinna (Som. )) 210. Cochlostyla (Hypselostyla) eoneinna Sowerpy. Taf. LXX, Fig. 1—6. Testa imperforata, oblongo pyramidata, tenuiuscula, laevis, pallide fusca, epidermide alba hydrophana marmorata, infra suturam, ad peripheriam et eirca columellam saturate fusco fasciata, fascia subsuturali epidermide regulariter interrupta. Spira pyramidata, apice obtuso, concolore vel saturatius tincto. Anfraetus 6, inferi infra suturum levissime impressi, regulariter crescentes, ultimus subangulatus, antice descendens, altitudinis ”/; subaequans. Apertura subtrapezoidalis; peristoma subincrassatum, margine externo anguste fuscomarginatum, medio distincte pro- ducto; columella alba, incrassata, oblique truncata. Alt. 33, diam. 21, alt. apert. obl. 17, lat. 10 mm. Helix coneinna SOWERBY in: Proc. zool. Soc. London 1841, p. 20. — DELESSERT, Recueil, t. 39, fig. 2. — (Achatina) PFEIFFER, Symbolae II, 58. Bulimus coneinnus L. PFEIFFER!), Symbolae III, p. 53; Monogr. Helie. viv., vol. II, p- 15; (Amphidromus) Versuch, p. 147. — MARTINI & ÜHEMNITZ, 1) Testa imperforata, oblongo-pyramidata, tenuiuscula, pallide fusca, epidermide alba hydrophana marmorata; spira pyramidata, apice obtusa. Anfr. 6 planiuseuli, ultimus basi subangulatus, 1/3 longitudinis subaequans; columella incrassata, alba, oblique truncata. Apertura subtrapezoidalis; peristoma subincrassatum, margine dextro sinuoso. — Long. 33, diam. 15 mm; apert. 13 mm longa, 9 lata. 5l* 316 Conch. Cab., ed. II, p. 180, t. 53, fig. 4, 5. — DESHAYES in: Ferussac, Histoire, t. 145 A, fig. 5, 6. — REEVE, Uonchol. Icons; .t. 10, ho 52, Cochlostyla (Pithohelix) concinna Apaums, Genera, p. 142. — (Orthostylus) PFEIFFER- Cressin, Nomenclator, p. 209. — SEMPER, Reisen Philippinen, Landmoll., p. 206, t. 13, fig. 11; t. 18, fig. 18 (Anatomie). — HıparL6o, in: Journal de Conchyl. 1887, p. 109. — PıLspry, in: Tryon, Manual VIII, p. 27, t. 11, fig. 26—28. — MÖLLEN- DORFF, Verzeichniss, in: Abh. Gesellschaft Görlitz, vol. XXI, P- 345% Sepp 118. Prov. Kagayan auf Luzon; Fig. 4 von Magapig. MÖLLENDORFF unterscheidet in seinem Verzeichniss eine var. Zessel/ata, von Penon blanca in Ragayan, ohne sie zu beschreiben. Ich bilde sie Fig. 3 ab. Sie ist erheblich grösser als der T'ypus (alt. 40, diam. 25, lat. apert. int. 11 mm), mit breiten Zickzack- striemen einer hydrophanen rahmfarbenen Epidermis prachtvoll gezeichnet, ohne die Fleckenbinde unter der Naht, die Mündung violett, die Verdickung des Mundrandes er- heblich stärker, auch die Spindel bläulich überlaufen. Ausserdem liegt noch als var. modestza in der Sammlung eine kleine schlanke Form (Fig. 5, 6); bei welcher die Epidermis bis auf Spuren verschwunden ist, während die drei dunklen Binden sehr deutlich vortreten. Der Apex ist stumpfer, schwarzviolett gefärbt, die Windungen sind leicht gewölbt, der Mundsaum ist in der Mitte weniger vor- gezogen, die Spindel schwächer abgestutzt, der Gaumen weiss. Die Dimensionen sind: alt. 32, lat. 21 mm. — Sie erinnert einigermaassen an C. Zammula SEMPER, der ja TRYON auch zu coneinna als Varietät stellt. 211. Cochlostyla (Hypselostyla) fiammula SEMPER. Taf. LXX, Fig. 7, 8. Testa imperforata, elongato-conica, solida, fusca, strigis flammulatis epidermidis hydrophanae varie ornata, indistincte trifasciata. Spira elongato-pyramidata, apice nigrofusco, obtusulo. Anfractus 6 fere plani, ultimus subangulatus, ad angulum fasciola nigra angusta, circa columellam altera latiore cinctus, antice leniter descendens. Columella alba, basi vix levissime truncata, Apertura trapezoidalis, faucibus coerulescentibus; peristoma sinuosum, breviter expansum, subincrassatum, nigromarginatum. Alt. 38, diam. 23, diam. apert. int. 11,5 mm. >17 Cochlostyla flammula C. SEMPER, Reisen Philippinen, Landmoll., p. 206, t. 9, fie. 2. — MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abhandl. Ges. Görlitz, vol. XXII, p. 143; Sep. p. 18. Cochlostyla coneinna var. fl., PıLsgey, in: Tryon, Manual, vol. VIII, p. 27, t. 11, fig. 29. Öst-Luzon, bei Palanan und Digollorin; Satpat an der Westseite der Nordost- Cordillera. Es liegt mir nur das abgebildete Exemplar vor; es ist etwas kleiner als das Semper’sche (long. 44 mm), stimmt aber sonst gut mit Semper’s Angaben. c. Formenkreis der Cochlostyla carinata (LEA). 212. Cochlostyla (Hypselostyla) nympha Prr. Taf. LXX, Fig. 9—12. Testa imperforata, ovato-turrita, solidiuscula, fere laevis, subtilissime striatula, sulphurea, epidermide hydrophana lignea erebre et late strigata vel unicolor, linea suturali rufa plerumque interrupta et area columellari nigrieante ornata, apice obtuso, nitido rosea. Anfractus 6—7 vix convexiusculi, ultimus ?/;, altitudinis subaequans, obsolete angulatus, ad angulum interdum nigro-lineatus, antice leniter descendens. Columella rectiuscula, levissime torta, truncatula. Apertura sat magna, ovalis, intus livide albida; peristoma breviter expansum, albo tenuissime labiatum, fusco marginatum; margine dextro arcuato, medio haud producto, columellari vix dilatato. Long. 48, diam. 23, alt. apert. obl. 21 mm. Bulimus nympha PFEIFFER, in; Proc. zool. Soc. London 1842, p. 89; (Achatina) Symbolae 1, p. 33; Monogr. Helie. viv., vol- DI, p. 13; Martini & Chemnitz, Conch. Cab., ed. II, p. 170, t. 55, fig. 4,5. — Reeve, Conchol. icon., t. 8, no. 37. — DESHAYES, in: Ferussae, Hist., t. 145 A, fig. 3, 4. Cochlostyla (Pithohelix) nympha Apans, Genera, p. 145. — (Hypselostyla) MARTENS, Ostas. Zool. II, p. 96; Auzers, Heliceen, ed. II, p. 178. — PFEIFFER-CLEssin, Nomenclator, p. 209. — SEMPER, Reisen Philippinen Landmoll., p. 209. — HrpAL6o, in: Journal de Conchyl. 1887, p. 187. — MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: 318 Abh, Ges. Görlitz, vol. 22, p. 143; Sep. p. 118 (mit var. stigmgtica). — HIVALGO, in: Journal de Conchyl. 1896, p. 31; Obras, p. 75, t. 1-3, t. 80, fig: 1, t. 92, fig, 8. Cochlostyla carinata var. nympha PILsBRY, in: ryon, Manual, vol. VII, p. 26, t. 13, fie. 60, 61. Aufenthalt in Süd-Luzon, Pollilo und Katanduanes, aber nicht auf Marinduque (MÖLLENDORFF), die Varietät stigmatica in Mittel-Luzon. — PILSBRY bestätigt dagegen das Vorkommen auf Marinduque und sagt über die Form von dort, die er Fie. 61 abbildet: „Specimens before me recently collected in Marinduque are nearly destitute of hydro- phanous cuticle except for a series of golden spots tesselating the dark sutural band. The columella is surrounded by a wide blackbrown, szarply defined band. Periphery angular.* MÖLLENDORFF hat im Verzeichniss eine subsp. s/zgmatica aus Mittel-Luzon unter- schieden, aber nicht characterisirt, ich habe sie bis jetzt nicht aufgefunden. 213. Cochlostyla (Hypselostyla) carinata Lra. Taf. LXXI, Fig. 1, 2; (varr.) 3-8. Taf. LXXII, Fig. 1, 2. Testa imperforata, oblonga, solida, ruditer striatula et hie illie obsoletissime spira- liter rugosa, fulva, basi rufa, epidermide hydrophana, fusco-cinerea denticulato- strigata. Spira valde producta, apice acutiuscula, pallidiore. Anfractus 8 vix convexiusculi, lente regulariterque accrescentes, ultimus vix descendens, altitudinis °/r oceupans infra medium angulatus. Columella recta, verticalis, alba. Apertura semi-ovalis, intus livescens, infra medium latissima; peristoma incrassatum, late expansum, reflexum, fusco-vel nigro-marginatum, cum columella angulum com- presso-rotundatum formans, basi recedens. Long. 77, diam. max 35 mm; alt. apert. obl. 33, diam. int. 20 mm. Bulimus carinatus LEA, Proc. Amer. Phil. Soc. I. 1840, p. 174. Transact. VII, pP. A498, 1 ul, ho Te Cochlostyla carinata PıLsbry, in: Tryon, Manual, vol. VIII, p. 22, t. 13, fig. 53, 54. — MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. XXII, p. 143: Sep. p. 118. — HiDAL6o, in: J. de Conchyl. 1896, p. 28. Bulimus dactylus BRODERIP, Proc. zool. Soc. London 1840, p. 158. — PFEIFFER, Monogr. Helie. vivent., vol. II, p. 32. — REEvE, Conchol. icon., t. 8, sp. 39. — PFEIFFER, in: Martinnı & Chemnitz, Conch. Cab., ed. II, p. 209, t, 59, fie. 1, 2. — (Orthostylus) ALBERS, Heliceen, ed. I, p. 135—209. 319 Cochlostyla (Pithohelix) Ananus, Genera, p. 142. — (Orthostylus) MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. II, p. 178. — (Hyps.) MARTENS, Östas. Zool. II, p. 96. — Preirrer-Ötessin, Nomenclator, p. 200. — SEMPER, Reise Philippinen, Landmoll., p. 210. — HiDAL6o, in: Journal de Conchyl, 1887, p. 169. Aufenthalt in der Prov. Tayabas in Mittel-Luzon; eng verwandte Formen sind auch über Nord- und Süd-Luzon verbreitet. MÖLLENDORFF unterscheidet folgende Unterarten: a. Subsp. rugata HıpALco. Coquille plus courte avex des lignes transverses et des plis obliques saillants sur lex dernier tous (ce caractere n’est pas constant dans les exemplaires d’une möme localit& et l’ai retrouv& chez quelques individus du Cocklostyla nympha). Cochlostyla rugata HIDALGO, in: J. de Conchyl. 1896, p. 31, Obras, p. 75, fig. 6; (accedens var.) id., ibid., p. 261. — MÖLLENDORFF, Verzeichn,, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. XXII, p. 143. HrparGco hat als Hauptkennzeichen dieser Unterart die Spiralrunzeln der letzten Windung angegeben; ich fand dieselben auch bei dem von MÖLLENDORFF als Typus betrachteten und sehe keinen rechten Grund dazu, die von MLLDFF. als vzgata betrachtete, Fig. 3 abgebildete Form als Unterart abzutrennen. b. Subsp. ventricosula MÖLLENDORFF (Fig. 7). Differt a typo testa minore, anfractibus 6'/; convexioribus, fere laevibus, anfractu ultimo ventricosulo, spirae altitudinem fere aequante; distinetius distanter costulato, infra carinam obsoletam epidermide hydrophana indistinete fasciato, antice vix descendente. Spira apice acuto, nitido. Columella elongata, leviter torta, alba, recedens, cum pariete aperturali angulum fere reetum exhibens, faueibus coerules- centibus, peristomate breviter expanso, reflexo, nigro-fusco marginato. Alt. 62, diam. max. 32, apert. alt. 28, diam. int. 17 mm. Cochlostyla carinata var. ventriecosula MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. XXII, p. 143; Sep. p. 118 (nomen). Hab. Polillo, das abgebildete Exemplar MÖLLENDORFF's Original. Scheint eine gute, auf Polillo beschränkte Localform zu sein. 320 c. Subsp. camarinica MÖLLENDORFF (Taf. LXXIJ, Fig, 1, 2). Testa ovato-conica, quam typo brevior, solida, ruditer striatula, fulva, epidermide hydrophana, fusco-cinerea undique confertim strigata, strigis haud flexuosis, parum distinetis. Spira pyramidata apice acuto. Anfractus 7'/s, superi vix convexius- culi, sutura albida, serie macularum fuscarum marginata disereti, ultimus major, sed spirae altitudinem haud aequans, convexior, vix obsolete subangulatus, ad basin vestigia fasciarum exhibens, antice vix descendens. Apertura magna, obliqua, ovata, faucibus coeruleis; peristoma expansum, breviter reflexum, nigerrimum; columella parum incrassata, substricta, infra recedens, albida. Alt. 66, dıam. max. 35, alt. apert. obl. 32, lat. int. 19 mm. Cochlostyla carinata var, camarinica MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. XXI, p. 143, no. 600c; Sep. p. 118. Pancale in der Provinz Kamarines in Süd-Luzon. HıpaLco hat diese Form (in J. de Conchyl. 1896, p. 32) für die ächte C. dactylus BROD. genommen und in seinem Atlas, t. 75, unter diesem Namen abgebildet. Doch dürfte MÖLLENDORFF Recht haben, wenn er dactylus glatt mit dem 'I'ypus von carinata vereinigt. Die Form von Pancale ist erheblich kleiner, als der Typus, bauchiger und anders gezeichnet. d. Subsp. fuscula MÖLLENDORFF (Fig. 8). Testa ovato-conica, solida, colore normalis, strigis epidermidis latioribus, angulo obtuso, anfractibus fere planis, inferis ad suturam alternatim maculatis. Aper- tura angulato-ovata, saturate fusco limbata; columella strieta, elongata, alba, recedens. Long. 60, diam. 30, alt. apert. obl. 27, lat. int. 16 mm. Cochlostyla carinata subsp. fuscula, MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. XXII, p. 143; Sep. p. 118. Isarog in Süd-Luzon. e. Subsp. accedens MÖLLENDORFF (Fig. 4). Testa graciliter turrita, solida, subtiliter striata, lineis spiralibus rugulosis tenuissimis deeussata, ex fulvo et castaneo atrofusca, cuticula hydrophana obseure corticina, strigis angustis saturatioribus irregulariter variegata. Spira valde elongata, sensim attenuata, apice acutiuseulo denudato. Anfractus 8'/s fere plani, sutura angustissime 321 marginata disjuneti, ultimus ad peripheriam subangulatus. Apertura valde obliqua, angusta, ovalis; peristoma modice expansum, reflexiusculum, valde incrassatum, fusconigrum; columella subrecta, superne alba, subtus fuscescens, cum margine basali angulum obtusum formans. — MLLDEF, Alt. 84, diam. 32, apert. lat. 22, long. 34, alt. 30 mm. 3, ee ee: n 65, b) 26, n » 17,5, n 27, » 25 7) Coechlostyla (Hypselostyla) accedens MÖLLENDORFF, in: Nachrbl. D. malak. Ges. 1894, vol. 26, p. 99, Cochlostyla (Hypselostyla) carinata subsp. accedens MÖLLENDORFF, Verzeichniss 22, p. 143, philipp. Landmoll., in: Abh. Ges. Görlitz, vol. no. 600e; Sep. p. 118. Mittel-Luzon: Dingalan in der Provinz Nueva Ecija. Die schlankste der Formenreihe, von MÖLLENDORFF anfangs als eigene Art betrachtet, aber doch nicht wohl zu trennen. Die Spindel weicht auffallend nach links zurück. f. Subsp. turris SEMPER (Fig. 5, 6). Testa imperforata, permagna, ovato-turrita, solida, distincte striata, fulva, epidermide hydrophana fusco-cinerea in anfractibus inferis persistente obteeta, ad angulum anfractus ultimi linea fusca, aperturam versus interrupta insignis. Spira valde elongata, turrita, apice acutiusculo. Anfractus 8", superi plani, inferi vix con- vexiusculi, sutura lineari albosignata disereti, altitudinis '/; vix superans, angulatus, antice vix descendens. Co/umella contorta, saturate /usca, infra recedens. Apertura ovata, infra compressa, faueibus albidis; peristoma expansum, reflexum, saturate fuscum, cum columella angulum formans. Alt. 92, diam. max. 39, alt. apert. obl. 39, diam. int. 15 mm. Cochlostyla turris ©. SEMPER, Reisen Philipp. Landmoll., p. 210, t. 9, fig. 3. — (Hypselostyla) PıLsBry, in: Tryon, Manual, vol. S, p. 23, t. 13, fig. 56. — Hıparco, in: J. de Conchyl. 1887, p. 170. oO Cochlostyla carinata var. turris MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol, XXII, p. 144; Sep. p. 119. Prov. Isabela in Nord-Luzon. Semper, Philippinen. II. X (v. Möllendorff Kobelt, Landschnecken XVil). 52 16. Seetion PROCHILUS Arsenrs. Testa subperforata, ovato-pyramidata vel subfusiformis, solidula. Anfraetus 51/s—7 planiuseuli; spira pyramidata; columella parum arcuata; apertura angusta, oblongo-ovata; peristoma subincrassatum, late expansum, reflexiusculum. Prochilus ALBERS, in: Martens, Heliceen, ed. II, p. 179. — Pırsgry, in: Tryon, Manual, vol. VIII, p. 46. — MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. XXII, p. 144; Sep. p. 119. Laubschnecken mit lebhafter Färbung und vorgestrecktem Unterrand, durch den meist noch angedeuteten Nabel von allen anderen Formen abweichend. Typus ©. virgata Kar. a. Formenkreis der C. calobapta FoxAs. 214. Cochlostyla (Prochilus) ealobapta Jonas. Taf. LXXII, Fig. 3—14. Testa subperforata, ovato-pyramidata, tenuis, subdiaphana, striis incerementi sub- tilissimis spiralibusque oculo nudo vix conspicuis decussata, rubro fulvida, strigis flavis epidermidis hydrophanae obliquis vix flexuosis pulcherrime ornata, fasciis duabus nigris, altera peripherica lata ad strigas interrupta, suturam in spiram sequente, altera basali, interdum tertia lineari infra suturam cincta. Spira pyramidata, apice obtusa. Anfractus 5'/; convexiuseuli, leniter erescentes, ultimus convexior, spirae altitudinem subaequans, antice haud ascendens. Apertura oblongo-ovalis, parum obliqua, intus coerulescenti-alba fascia peripherica trans- lucente; peristoma simplex, tenue, album, marginibus distantibus, minime junetis; columella obliqua, albida, supra dilatata, leviter recurva, umbiliei vestigium angustissimum sed distinetum relinquens. Alt. 35—45, diam. 20—22, alt. apert. 18—20 mm. Bulimus calobaptus Jonas, in: Proc. zool. Soc. London 1842, p. 188. — PHrLıppr, Abbild., vol. I, 3, p. 54, Bulimus t. 1, fig. 6. — PFEIFFER)), I) Testa subperforata, ovato-pyramidata, tenuis, subdiaphana, striis inerementi subtilissimis spiralibusque oeulo nudo vix conspicuis decussata, rubro-fulvida. fasciis 2 saturate castaneis, altera basali, strigisque flavidis undulosis, longitudinalibus ornata. Spira pyramidata apice obtusa. Anfractus 5!/g planiusculi. ultimus spira paulo brevior; columella verticalis, sub- arcuata. Apertura oblongo-ovalis, intus coerulescenti-alba; peristoma simplex, tenue, margine dextro expanso, columellari dilatato, patentim reflexo. — Long. 35, diam, 17mm. Apert. 13mm longa, intus medio 9 lata. 325 Monogr. Helie. viv., vol. Il, p. 42; Martini & Chemnitz, Conchyl. Cab., ed. Il, p. 116, t. 135, fig. 11—14, — (Ampbhi- dromus) PFEIFFER, Versuch, p. 117. Cochlostyla (Prochilus) calobapta MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. II, p. 179. — (Pr.) PrEIFFER-CLessin, Nomenclator, p. 212. — SEMPER, Reise Philippinen, Landmoll. Ill, p. 221. — (Pr.) PıLspry, in: Tryon, Manual, vol. VIII, p. 46, t. 15, fig. 7—9. — (Pr.) MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abhandl. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 144; Sep. p. 129. — Hıpaıco, Atlas, t. 88, fig. 2—6. ©, be} Bulimus Cuyoönsis REEVE, Conchol. icon., sp. 34, t. 9, nee Prr. Aufenthalt auf Tablas und Romblon, nicht auf Cebu. Auch das allgemein auf- geführte Vorkommen auf Mindoro ist nach der bestimmten Angabe MÖLLENDORFF’s für den Typus unrichtig; nur die Zwergform (Fie. 9, 10) kann möglicher Weise von einer kleinen Küsteninsel bei Mindoro stammen. Eine ungemein veränderliche Art. MÖLLENDORFF nennt vier Mutationen (obtecta, luteo-brunnea, fusca und albescens). Von den abgebildeten Formen kommt Fig. 3, 4 dem Typus am nächsten und hat auch die beiden charaeteristischen Binden, von denen die obere über der Naht bis auf die vierte Windung emporsteigt, und eine dritte von PFEIFFER nicht erwähnte, ganz schmal an den Epidermisstriemen unterbrochene Linie unter der Naht. Das Exemplar stammt von Tablas. ‘ig. 5, 6 hat dagegen nur eine linienartige Andeutung des peripherischen Bandes, die etwa dem Unterrande entspricht, und kein Basalband. Auch ist das Gehäuse etwas stärker. Fig. 7, 8 ist die von MÖLLENDORFF als Unterart unterschiedene var. szöuyanzca. Er sagt von ihr: Dünner, eine halbe Windung weniger, Wirbel stumpfer, anscheinend nie gebändert, sondern einfarbig braun, mit fast graden, weissen Cuticula-Striemen. Beim Typus erkennt man beim genaueren Zusehen doch eine schwache Andeutung des peri- pherischen Bandes. Das Band um den Nabel ist nur durch das Abbrechen der Striemen angedeutet. Diese Form scheint auf die Insel Sibuyan beschränkt. Eis. % 10 stellen zwei Zwergformen unsicheren Fundortes dar, die MÖLLENDORFF im Verzeichniss als subsp. coztracta, in der Sammlung als var. »ana bezeichnet hat. Er sagt über sie: Sehr klein, 15:24 (15:26), Färbung und Zeichnung ungefähr wie beim Typ: Cutieulastreifen nicht über die Peripherie herabgreifend. — Von einheimischen Sammlern ohne bestimmten Fundort erhalten, wahrscheinlich von einer kleinen Insel bei Mindoro. Eine reizende, auf den ersten Blick völlig abweichende Form von Tablas bilde ich Taf. LXXVII, Fig. 7, 8, ab. Sie ist auffallend schlank, dünnschalig; man würde sie 52* 324 unbedenklich als einen Albino ansehen, wenn nicht ein tiefschwarzes Mittelband, das bis auf die drittletzte Windung emporsteigt und durch die über es hinweglaufenden Striemen einer weissen hydrophanen Cuticula unterbrochen wird, und ein in die Mündung ein- dringendes Basalband vorhanden wären; die Zwischenräume der Cuticula-Striemen sind glasartig durchscheinend. Die 6 Windungen sind ziemlich gewölbt, die beiden obersten stärker, der Apex stumpf, gross. Die Mündung ist eiförmig, unten mit einer leichten Ecke, das Mittelband scheint im Gaumen durch. Die Dimensionen sind: alt. 40, diam. 20, alt. apert. 18, diam. int. 13 mm. — Ich möchte für sie einstweilen den Namen Zablasenszs vorschlagen und es reichlicherem Material überlassen, ob sie als Subspecies anerkannt werden kann. Eine ganz ähnliche, etwas kleinere Form, aber mit schwarzem Rand am Mundsaum, bildet HıpAL6o, Atlas, tab. 119, fie. 1, als Cochl. cuyoensis ab. 215. Cochlostyla (Prochilus) euyoönsis L. Prr. „lesta subperforata, ovato-pyramidata, glabriuscula, nitidula, cinnamomeo-fulvida, strigis flexuosis pallidioribus et fascia unica rufescente ornata; sutura levis. Anfraetus 5", planiusculi, ultimus '/; longitudinis vix superans; columella brevis, incrassata, late reflexa. Apertura ovalis, peristoma tenue, parum expansum.* Long. 39, diam. 13mm. Apert. 13 mm longa, 8 lata. Bulimus cuyoänsis PFEIFFER, Monogr. Heliceor. vivent., vol. Il, p. 43. — ?HIDALGO, Atlas tz. 149, ze, 1. Hab. in insula Cuyo Philippinarum. Ziemlich verschollene Art. (@QUADRAS hat sie am Original-Fundort vergeblich gesucht. PILSBRY sagt über die Art: From the very closely allied calobapta this differs in the solid shell, less convex whorls and less dilatated peristome. Was ReErvE als cuyoönsis abbildet, ist eine ächte ca/odapta. 216. Cochlostyla (Prochilus) ealamianica Quapras & MÖLLENDORFF. Taf. LXXII, Fie. 1114. Testa anguste et fere obtecte perforata aut rimata aut vix rimata, elongate ovato- pyramidata, solida, leviter striatula, lineis spiralibus parum distinetis decussata, pallide flavescens, aut brunneo-cornea aut castanea, saepe fasciis 3 fuseis ad suturam, peripheriam et circa columellam ornata, cuticula hydrophana flavo- albida strigatim interrupta obducta. Spira valde elongata apice obtusa. Anfractus 6 vix convexiusculi, sutura appressa submarginata disjuncti, ultimus a latere spiram altitudine subaequans. Apertura sat obliqua, subauriformis; 325 peristoma late expansum, reflexiusculum, crassiuscule albolabiatum; columella parum torta, subrecta, cum basi angulum parum distinetum formans, superne valde dilatata, reflexa, perforationem interdum fere omnino tegens. — (QUADRAS & MLLDFF. Alt. 42, diam. maj. 24, apert. diam. 17, long. 21, alt. 18 mm. sen 05 | a > LS. 265 2520718 Dumm, ae: “ 10), 22 „ 17mm. Cochlostyla (Prochilus) calamianica, QUADRAS & MÖLLENDORFF, in: Nachrbl. D. malak. Ges. 1894, p. 99. — MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. 22, p. 144; Sep. p. 119. Aufenthalt auf der Insel Busuanga im Archipel der Calamianes. Hier zum ersten Male abgebildet. In der Grösse wie in der Färbung sehr veränderlich. MÖLLENDORFF erwähnt an Farbenvarietäten mut. flavida, lutescens, brunnescens, subfusca, taeniata etc. m 217. Cochlostyla (Prochilus) fischeri Hınarso. Taf. LXX, Fig. 13—16. — Taf. LXXII, Fig. 1—10. Testa imperforata, ovato-conica, tenuis, subtilissime striatula, fusca, epidermide hydrophana alba flammulata, strigis angustis tantum interrupta obteeta, infra peripheriam anfractus ultimi tantum fasciis tribus fuseis, infima columellam cingente, ornata. Spira conica apice leviter obtusata. Anfractus 5 convexi, sat celeriter acerescentes, sutura submarginata discreti, ultimus postice °/, altitu- dinis superans, haud inflatus, antice vix descendens. Apertura ovata, magna, parum obliqua, faucibus fuscis; peristoma fusco-albidum, tenue expansum, mar- ginibus valde distantibus, columellari tenui, supra expanso, infra leviter eontorto, cum basali angulum formante. Alt. 37, diam. 24, alt. apert. 21, diam. 15 mm. Cochlostyla Fischeri HrpaL6o'), in: Journal de Conchyliologie 1889, vol. 37, p- 301, t. 14, fig. 5; vol. 44, p. 45. — MÖLLENDORFF, Ver- zeichniss, in: Abhandl. Ges. Görlitz, vol. XAII, p. 144; Sep. 1) Testa ovato-oblonga, tenuis, pellueida, laevigata, corneo-fusca, epideımide opaca, fulvido-alba, superne confertim variegata, inferne interrupte bifasciata; spira conoidea, apice obtusa, sutura simplex; anfractus 5 convexiuseculi, utlimus ventrosus, antice non descendens; apertura ovata, !/s longitudinis vix superans, intus fusca; peristoma breviter expansum, subeoerulescenti-albidum, marginibus callo subindistineto junetis dextro regulariter arcuato, columellari angusto, subverticali. — Long. 35, diam. 21 mm. 326 p- 119. — HipaLco, Atlas, t. 110, fig. 1-5; t. 92, fig. 7 t. 163, fig. 3, 4; Obras, p. 53. Aufenthalt in der Inselgruppe der Calamianes, wo jedes Inselchen eine eigene Form zu haben scheint. HıpAaL6o (vol. 44, p. 46) sagt über sie: „Dans le type, qui provient des iles Busuanga et Sangat, l’&piderme blanchätre manque dans la partie inferieure du dernier tour, laissant voir le fond marron de la coquille sous la forme de trois fascies transverses, dont une se trouve autour de la columelle. L’epiderme est plus ou moins interrompu dans les espaces intermediaires et sur le reste de la surface.“ HrDAaLGo unterscheidet fünf Varietäten, MÖLLENDORFF folgende sechs Unterarten: a. subsp. tephrina Mıuorr. (Taf. LXX, Fig. 15, 16) von der ‘Insel Sangat, der ersten Varietät bei HrpaLGo entsprechend, mit nur zwei breiten kastanienbraunen Binden, die eine gerade unter der Peripherie, die andere um die Spindel; die ganze Oberfläche ist mit breiteren weissen und schmäleren braunen Striemen besetzt, welche bis auf die vorletzte Windung hinaufreichen. Die Schale ist dünn und leicht, die Spindel stark gedreht und wie der Mundsaum bläulich. Die Dimensionen sind: alt. 37, diam. 23 mm. b. subsp. stenorhabda Mreorr. (Taf. LXXUI Fig. 1, 2) von der Insel Busuanga, eine etwas kleinere, ganz dünnschalige Form mit den drei Binden des Typus, aber mit zahllosen feinen alternirenden weissen und braunen schrägen Striemehen, die über der Peripherie etwas dichter stehen als unter derselben. c. subsp. intermedia MLLDFF. (Taf. LXXIIl, Fig. 3, 4) von den Calamianes ohne sicheren Fundort, auf der letzten Windung mit einer vierten Binde über der Peri- pherie, an der Oberhälfte ähnlich wie stenorhabda gezeichnet, die Unterhälfte mit drei Reihen grosser quadratischer Flecken zwischen den Binden; Mundsaum dünn, ausgebreitet, bläuliech. d. subsp. semistrigata Mrrorr. (Taf. LXXII, Fig. 5, 6), ebenfalls ohne sicheren Fundort aus dem Calamianes-Archipel. Eine halbalbine Form, auf den oberen Windungen normal gezeichnet, weissgelb mit hornbraunen Striemen; auf dem letzten Umsang sind die zwei breiten Binden sowohl, wie die Striemen, durchscheinend und der Raum zwischen ihnen ist mit weisser, an den Striemen unterbrochener Epidermis über- deckt. — Albinos kommen übrigens bei mehreren Unterarten nicht ganz selten vor. e. subsp. lipodes MıLorr. (Taf. LXXIII, Fig. 7, 8), ebenso ohne sicheren Fundort. Eine sehr abweichende Form, von der nur ein Exemplar in der MÖLLENDORFF'- schen Sammlung liegt; ich würde sie unbedingt als eigene Art betrachten, wenn nicht ein zweites Exemplar zu dem Typus hinüberführte. Die Binden sind zusammengeflossen, die ganze untere Hälfte ist tiefschwarz, darüber steht eine weisse unterbrochene, nach 327 oben verwaschene Epidermisbinde, welche auf die oberen sonst einfarbig braungelben Windungen hinaufsteigt, welche sonst die normalen Striemen zeigen; eine ganz feine Binde liegt auch unter der Naht; der Gaumen ist etwas dunkler als beim Typus und erscheint bei durchfallendem Licht schwarz. Mundsaum und Spindel sind bläulichweiss, kaum umgeschlagen. f. subsp. strigata Mruorr. (Taf. LXXII, Fig. 9, 10) von der Insel Coron in den Calamianes. „Diese Form entfernt sich am weitesten vom Typus und man könnte sie wohl als Art betrachten“, sagt MÖLLENDORFF im Verzeichniss. Sie ist erheblich dickschaliger, die drei Binden sind stark ausgeprägt und fast gleich breit, durch nicht unterbrochene weisse Bänder getrennt; über der oberen ist eine helle Binde durch Ver- änderung in der Richtung der Striemen angedeutet; die ganze Oberseite ist mit schrägen schwarzen und weissen Binden gezeichnet; die oberen Windungen haben die normalen breiteren braunen Striemen. b. Formenkreis der Cochlostyla virgata Far. 218. Cochlostyla (Prochilus) virgata Jay. Taf. LXXIV, Fig. 1—7. Testa vix subperforata, ovato-turrita, solidula, subtilissime oblique striatula, vix nitens, lutescens, interdum vestigiis epidermidis hydrophanae obsolete strigata, plerumque fasciis latis nigricantibus varie eineta. Spira gracilis, apice acuto, albido. Anfractus 57/2 —6 convexzusculi, sutura mediocri albomarginata disereti, ultimus antice descendens, spirae altitudinem aequans. Columella strieta, obliqua, supra distinete definita. Apertura ovali-oblonga, obliqua, infra compresso- angulata, faucibus albis; peristoma album vel rosaceum, marginibus late distan- übus, callo tenuissimo translucido super parietem aperturalem vix junetis, externus latissime expansus, reflexus, basi recedens, columellaris reflexus, dilatatus, obliquus, intus quam extus multo longior. Alt. 47, diam. 24, alt. apert. 23, diam, int. 10 mm. Bulimus virgatus JaY'), Catal. 1839, p. 120, t. 6, fig. 4. — SOWERBY, Conchol. Illustr., fig. 112—114. — PFEIFFER, Monogr. Helie. viv., vol. 11, p. 40. — REEVE, Conch. icon., t. 9, sp. 46. — DEsHAYES, in: Ferussac, Hist. nat. I], p. 62, t. 111, fig. 1, 2, 8-11. — 1) Testa subperforata, oblongo-ovata, nitida brunnea, albo-fasciata; apice obtusiusculo; anfractus 7 planiusculis, ultimo 2/; longitudinis subaequante; columella concava; apertura ovata, intus alba; peristomate reflexo. — Long. 2 poll., diam. 11 lin. — Jar. 328 (Amphidromus) ALBErS, Heliceen, p. 139. — (A.) PFEIFFER, Versuch, p. 147. Cochlostyla (Prochilus) virgata MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. II, p. 179. — (Pr.) PFEIFFER-ÖLessin, Nomenclator, p. 212. — Hiparco, Journ. de Conchyl. 1887, p. 181 (ex parte). — (Pr.) PıLspry, in: Tryon, Manual, vol. VIII, p. 48, t. 16, fig. 11—15, t. 17, fig. 35. — (Pr.) MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. XXIL, p. 145; Sep. p. 120. — HıpALco, Atlas, t. 94, fig. 1—7; t. 164, fig. 3. Bulimus Sylvanus PFEIFFER!), Symbolae II, p. 51. — BRODERIP, in: Pr. zool. Soc. London 1840, p. 95. Partula labrella GRATELOUP?), in: Actes Soc. Linn. Bordeaux XI, p. 423, t. 4, fie. 6. Aufenthalt in Nord-, Nordost- und Ost-Mindoro. Eine vielgestaltige, veränderliche Art, deren Abgrenzung besonders gegen C. dryas BRODERIP nicht ganz leicht ist. Pınspry legt das Hauptgewicht für die Scheidung auf die etwas längere Mündung, den schwächeren Spindelcallus, das schlankere Gewinde, die etwas gewölbteren Windungen und die etwas dunklere Grundfarbe. Auch greifen die dunklen Binden, wenn vorhanden, auf die Aussenseite der Mündung über, was bei Ü. dryas nicht der Fall ist. Ich möchte noch den verschiedenen Ansatz des Spindelrandes hinzufügen: bei C. virgata wird die Spindel durch eine stracke, leicht ansteigende Linie begrenzt, welche sie ganz scharf abschneidet; bei C. dryas ist die Grenze verwaschen und in der Mitte tief eingebuchtet. Als Typus ist eigentlich die mit breiten dunklen Binden gezeichnete Form zu betrachten, welche leider in MÖLLENDORFFs Sammlung nur in dem kleinen Fig. 5 abgebildeten Exemplar vorhanden ist, das wohl in der Zeichnung stimmt, bei dem aber die Binden nicht auf den Mundsaum hinauftreten; es ist undeutlich kantig und die Kante durch eine schmale schwarze Binde bezeichnet. Die Höhe beträgt 37 mm. An sie schliesst sich in der Zeichnung die mut. Zwlchrior Pınspry (Taf. LXAXIV, Fig. 7), bei PıLsgry t. 16, fig. 12, 13, abgebildet. PırsBry sagt über sie p. 49: „Ground colour yellow, having two or three wide dark zones; striped with hydrophanous euticle. 1) Testa vix subperforata, ovato-turrita, subfusiformis, solidula, haud nitens, virenti fulva vel laete castanea, saepe faseiis latis nigricantibus eircumdata, epidermide luteo vel albido marmorata; sutura medio:ris; anfraetus 5!/g—6 vix con- vexiuseuli, ultimus spiram fere aequans; columella subreeta; apertura ovali-‚blonga, intus alba; peristoma late expansum, subreflexum, cum columella angulum formans; margine columellari dilatato, appresso. — Long. 52, diam. 22mm. Tota apertura 27 mm, longa intus 10 lata. — L. Pr. 2) P. testa fusiformi, crassa, nitida, laevigata, imperforata, castaneo-brunnea, saepe longitudinaliter flammulata, aliquando transversim fasciata ; anfractibus semi-convexiuseulis; apice obtuso, violaceo; apertura ovata, alba; labro repando, inerassato, marginato, acuto, late reflexo; columella callosa, subtorta. Alt. 50, diam. 20 mm. — Gar. 329 Earlier whorls dark purple; lip edged with black, its reverse black brown. This is the most conspicuous and handsome form.“ — Das MÖLLENDORFF’sche Exemplar stimmt vollständig zu diesen Bemerkungen. Im Gegensatz dazu steht im Colorit die Fig. 6; die dunkle Färbung ist auf eine dunkelbraune Binde beschränkt, die unter der Naht, von dieser durch ein breites weisses Band geschieden, liegt und auf die vorletzte Windung emporsteigt; ausserdem ist die Nabelgegend mit einem schwarzbraunen Band ausgefüllt, das der oberen Grenze des Spindelcallus entlang in die Mündung hinein läuft. Die obersten Windungen sind kaum dunkler, der Mundsaum sehr breit, ohne dunklen Rand; die Mündung ist lang, unten zusammengedrückt, die Spindel etwas faltenartig gedreht: die Form bildet beinahe einen Uebergang zu dryas, welehe ganz in derselben Zeichnung vorkommt, und könnte eben so gut zu dieser gestellt werden. Ganz verschwunden ist die dunkle Zeichnung bei dem Fig. 3 abgebildeten Exem- plare, welches MÖLLENDORFF anscheinend als Typus von virgata betrachtet; es hat bei lebhaft eelblicher Grundfarbe schief gerichtete Striemen von gelblichweisser hydrophaner Epidermis, welche aber auf den oberen Windungen und auf der Unterhälfte der letzten vollständig verschwinden; die Naht ist weiss und dann ganz schmal dunkel berandet; die Mündung ist schmal eiförmig, oben spitz, unten nur leieht zusammengedrückt, der Mundsaum dünn, weiss, nicht berandet, die Spindel kaum verdickt, nach oben durch eine scharfe, schräge Linie abgeschnitten. Die Höhe beträgt 48 mm. Eine völlig ungebänderte Zwergform bilde ich Fig 4 ab; sie ist 39mm hoch, einfarbig gelblich; der Spindelcallus ist nicht so scharf begrenzt, wie bei den anderen Varietäten, so dass auch dieser Unterschied nicht absolut haltbar erscheint. Als subsp. sy/vanozdes SEMPER liegt in MÖLLENDORFF's Sammlung die Taf. LAXIV, Fig. 1, 2, abgebildete Prachtform, welche ich nur mit grossem Bedenken noch zu virgata stellen kann, die ich aber auch nirgends sonst unterzubringen weiss. Eine Diagnose würde lauten: Testa omnino exumbilicata, subfusiformis, gracilis, solida, nitidissima, pulcherime colorata, spirae anfraetibus nigris, sequentibus fascia epidermidis hydrophanae infrasuturali et strigis indistinetis ornata, in anfractu penultimo et ultimo praeter faseiam subsuturalem albam faseiis tribus latis nigerrimis duabusque lutescentibus interjacentibus cingulata. Anfractus ultimus spirae altitudinem postice haud attingens, basi leviter attenuatus, antice leviter descendens, pone labrum subite ascendens. Apertura obliqua, elongate ovata, basi valde recedens, angulata; pariete aperturali nigerrima, vix callo tenuissimo translucido obtecta; labrum valde reflexum, exius nigrum, intus nitide album, callosum, nigro limbatum; columella alba, brevis, intus plicam albidam exhibens, extus nigro limbata, Alt. 55, diam. 25, alt. apert. 27, diam. int. 10 mm. Semper, Philippinen. II. X (y. Möllen dorff-Kobelt, Landschnecken XVII). 53 os [SP o Hab. N. ©. Mindoro. Mit der Semrer’'schen sylvanoides hat sie nichts zu thun. Sie mag als subsp. winterae den Namen meiner lieben Mitarbeiterin tragen, welcher wir die prächtigen Tateln dieser Arbeit verdanken. Als subsp. adampes führt MÖLLENDORFF unter No. 605b eine Form aus Ost-Mindoro auf, ohne sie irgendwie zu characterisiren: wir haben sie in der Sammlung nicht auffinden können. 219. Cochlostyla (Prochilus) dryas Bropverır. Taf. LXXIV, Fig. S—10. Testa subobtecte perforaıa, elongate ovata, spira regulariter conica, nitida, laevis vel distanter distincte et oblique costellata, alba vel lutescens fasciis castaneis vel nigricantibus varie circumdata, peristomate semper albo: apiee acuto, fusco vel albido. Anfractus 6'/ plani vel infra suturam levissime impressi, minime convexi, ultimus vix convexior, interdum ad initium obsolete angulatus, antice parum descendens, postice spirae altitudinem subaequans, saepe ad initium varicosus. Uolumella incrassata, perlata, late reflexa, intus stricta et plus minusve truncato-plicata. Apertura altitudinis °/; vix superans, sat angusta, oblonga, intus alba fasciis haud translucentibus; peristoma latissime expansum, reflexum, nitido album, extus albidum, basi cum columella angulum distinetum formans. Alt. 46, diam. max. 24, alt. apert. 23, diam. int. 10 mm. Bulimus dryas BRODERIP, in: Proc. zool. Soc. London 1840, p. 94. — PFEIFFER!), Monogr. Helie. viv., vol. II, p. 41. — REEVE, Conch. icon., sp. 45. — DESHAYES, in: Ferussac, Hist., p- 61, t. 111, fig. 14. — (Amphidromus) ALBERS, Heliceen, p. 139. Cochlostyla (Prochilus) dryas MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. Il, p. 179. — PFEIFFER-CLESSIn, Nomenclator, p. 212. — PıLsBry, in: Tryon, Manual, vol. VIIl, p. 49, t. 16, fig. 18, 19, 25. — MÖLLEN- ig DORFF, Verzeichniss, in! Abh. Ges. Görlitz, vol. XXI, p. 146; Sep. p. 121% ‚Juv. — Bulimus paradoxus PFEIFFER, apud PHILippr, Abbild. II, Bulimus, t. 6, fie. 6. ’ oO Bulimus porraceus SOWERBY, Conchol. Illustr., fie. 108-110, nee JaY. F D ‚45 ’ 1) Testa suhperforata, elongato-ovata, nitida, alba uniculor vel fasciis latis castaneis vel nigricantibus eircumdata: spira pyramidata; anfractus 7 plani, ultimus ?'; longitudinis subaequans; columella arcuata, inerassata, late reflexa, tuberculosa ; apertura angusta, oblonga, intus alba; peristoma latissime expansum, marginibus callo junctis. — Long. 59, diam. 22 mm. Tota apertura 28mm longa, intus medio 10 lata. Subsp. porracea Jay (Taf. LXXVII, Fig. 1—6). Unter diesem Namen fasst MÖLLENDORFF eine Anzahl kleiner und mittelgrosser Formen zusammen, welche gewissermaassen zwischen vergata und dryas in der Mitte stehen, sich in der Spindelbildung an letztere anschliessen und auch einen auf der Rück- seite nicht gefärbten Mundsaum haben; der Apex ist weiss. Ich stelle sie deshalb lieber zu dryas als zu virgata. — PıLsBrY betrachtet sie als blosse Farbenspielart von virgata. Hıparco dagegen hält sie für eine besondere Art und bildet eine Reihe von Formen ab. Mir- liegen vier verschiedene Formen vor, welche ich hier einstweilen abbilde. bis reicheres Material eine gründliche Revision dieser verzwickten Gruppe möglich macht. Eine Diagnose würde lauten: Testa subperforata, ovato-conica, solida, erassa, subtilissime striatula, parum nitens, epidermide hydrophana nulla, lutescens. fusco varie fasciata, fasciis peristoma haud attingentibus, raro omnino alba. Spira conica, apice sat acuto, albido. Anfractus 6, apicales convexi, sequentes plani, regulariter acerescentes, sutura impressa inter inferos fasciola albida marginata disereti, ultimus postice spirae altitudinem aequans, interdum obsoletissime angulatus, antiee leniter descendens, ad peristoma subite ascendens. Apertura obliqua, sat anguste ovata, intus albida; peristoma late reflexum, nitide album; columella alba, inerassata, supra sicut in Ü. dryas versus parietem aperturalem subnudam prolongata, basi subplicata, Alt. 42—46, diam. 23-25 mm; apert. extus 22—24 mm alta, 15—16 lata. Bulimus porraceus JaY'), Catalogue 1839, p. 120, t. 6, fie. 5. — (virgatus var.) PFIFFEER, Monogr. Helic. viv., vol. II, p. 120, t. 6, fig. 7. — Hıpaıco, Atlas t. 82, fig. 1—8; t. 98, fig. 4—7; t. 162, fig. 1; t.. 168, ho. 2:7. 27, die: 6. Die drei auf Taf. LXXVII abgebildeten Exemplare sind nur unbedeutende Farben- spielarten des I'ypus und haben sämmtlich die eigenthümliche Spindelbildung wie C. dryas: sie ist oben durch eine schräge Falte begrenzt (wie bei virgata), aber der Aussenrand geht über die Falte hinaus und legt sich als starker Callus an die Mündungswand an. Eine auffallend schlanke, rein weisse, aber durchaus nicht albine Form habe ich auf Taf. LXXIV, Fig. il, 12, abgebildet; sie erscheint auf den ersten Blick von den anderen total verschieden, stimmt aber bei genauer Prüfung in den Hauptkennzeichen völlig mit der Diagnose überein. 1) Testa perforata, oblongo-ovata, solida, epidermide virenti-Hava induta, fascia angusta obscura collumellam trans- gredente; anfractibus 7 planiuseulis; ultimo 2/5 longitudinis aequante; apertura ovata, intus nitide candida; peristoma valde reflexo, albo. — Long. 22, diam. 10 mm. 53* 33: 220. Cochlostyla (Prochilus) larvata Broperır, Taf. LXXIII, Fig. 11, 12. Testa parva, subperforata, subfusiformi-pyramidata, solidiuscula, nitida, fere laevis, fulva, subunicolor vel strigis pallidis, obliquis, distantibus ornata. Spira pyra- midato-turrita, apice obtusulo. Anfractus 6 fere plani, lente cerescentes, sutura impressa discreti, ultimus °/; longitudinis aequans, antice vix descendens, basi attenuatus. Apertura angusta, oblongo-ovalis, basi compressa, faucibus albis; peristoma inerassatum, album, marginibus distantibus, callo parietali tenuissimo, translucido, sed extus bene definito vix junetis; margo externus late expansus, inerassatus, albus, angulo cum columella lata oblique ascendente conjunctus. Alt. 32,5, lat. 19 mm; apert. cum perist. 14mm alta, 10 lata. Bulimus larvatus BRODERIP, in: Proc. zool. Soc. London 1840, p. 96. —— SOWERBY, Conchol. Illustr. IIL, p. 117. — Preirrerd), Monogr. Helie. viv. vol. 13, p. 43; Martini & Chemnitz, Conch. Cab., ed. I, p- 211, t. 59, fig. 8, 9; (Amphidromus) Versuch, p. 147. Cochlostyla (Prochilus) larvata MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. II, p. 179. — (Pr.) MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. XXIIJ, p. 145; Sep. p. 120. — Hiınarco, Atlas, t. 119, fig. 2. Cochlostyla fietilis var. l., PıLsgry, in: Tryon, Manual, vol. VIII, p. 48, t. 15, fie. 10 (negante MLLDFF.). Aufenthalt in Südost-Mindoro. — UUMING giebt Kuyo an, doch hat sie QUADRAS dort nicht gefunden. Y Das hier abgebildete Exemplar ist erheblich kleiner als der Typus und erscheint beinahe einfarbig, bis auf einen ganz kleinen Rest einer Nabelbinde; es hat aber die = charaeteristische fast spindelförmige Gestalt des Typus. 221. Cochlostyla (Prochilus) partuloides Broperır. Taf. LXXII, Fig. 13, 14. Testa subperforata, ovato-pyramidata, subtiliter striata, flava, castaneo varie fasciata, vel castanea fascia subsuturali albida. Spira pyramidata apice vix obtusato, PY I ’ albo. Anfractus fere 6 planiuseuli, regulariter crescentes, ultimus vix convexior, 1) Testa subperforata, fusiformi-pyramidata, solidiuscula, nitida, fulva, strigis pallidis, obliquis, distantibus ornata ; spira turrita, apice obtusa; anfractus 6 plani, ultimus 2/5 longitudinis subaequans, basi attenuatus; columella leviter retrorsum arcuata, perdilatata, alba. Apertura angusta, oblongo-ovalis; peristoma late expansum, reflexum, nitide album. — Long. 39, diam. 13mm. Apert. intus 13 mm longa, 6,5 lata. 2a VO) antice descendens, spirae altitudinem aequans. Apertura ovata, obliqua, infra ad columellam angulata, faucibus albis; peristoma late expansum, extus intusque album, columella latissima, alba, superne incrassata, callo tenuissimo translueido eum insertione marginis externi conjuncta. Alt. 43, diam. 24, alt. apert. cum perist. 21, diam. 17, intus 10 mm. sulimus partuloides BRODERIP, in: Pr. zool. Soc. London 1840, p- 154. — PFEIFFER, Symbolae II, p. 49; Monogr. Heliceor. viv.'), vol. II, p. 42; (Amphidromus) Versuch, p. 147. — REEvE, Conchol. ieon., tll2n0 94: Cochlostyla (Canistrum) p. ADAans, Genera, p. 143. — (Prochilus) MARTENS, in: Albers, Heliccen, ed. 1I, p. 179. -- (Pr.) Pr£irFEr-Ouessin, Nomenclator, p- 212. — (Pr.) PıLspry, in: 'Iryon, Manual, vol. VIII, p. 50, pl. 16, fig. 20—24. — (Pr.) MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. XXI], p. 145: Sep. p. 120. Aufenthalt auf der kleinen Insel Semerara an Süd-Mindoro (nicht auf Tablas) nach MÖLLENDORFF. Eine sehr veränderliche Art, sowohl in Grösse wie in Zeiehnung: sie ist in MÖLLENDORFF’s Sammlung leider nur durch das abgebildete Exemplar vertreten. 222. Cochlostyla (Prochilus) nigroeineta Semper. Taf. LXXVI, Fig. 9, 10. Testa perforata, conico-ovata, solida, laevigata, nitida, alba, fasciis nigro-castaneis ornata; spira conica, sursum fulvicans, apice obtusa. Anfractus 5'/s planiuseuli, ultimus spira brevior, medio carinatus (carina antice evanescente), basi rotun- datus. Apertura subverticalis, twruncato-ovalis; peristoma tenue, margine dextro superne sinuato, tum sublate patente, columellari substriete ascendente, fornicatim reflexo. — PFr. Long. 30, diam. 16 mm; apertura cum peristomate 15 mm longa, 12 mm lata. Cochlostyla nigroeineta C. SEMPER, Reise Philippinen Ill, p. 221. — (Proch.) PıLsßry, in: Tryon, Manual, vol. VIII, p. 50, t. 13, fig. 62. — (Pr.) MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. XXI, p. 146; Sep. p. 121. 1) Testa subperforata, ovato-pyramidata, nitida, sub epidermide decidua flava albicans, castaneo vittata, vel castanea, albo-vittata; spira pyramidata, apice obtusa; sutura linearis; anfractus 6 planiusculi, ultimus */, altitudinis subaequans; columella latissima, superse arcuata, basi plicata; apertura oblonga, basi subangulata, intus alba; peristoma late expansum, album. — Long. 37, diam. 17mm. Apertura 13mm longa, intus medio S lata. Bulimus pan PFEIFFER, in: Proc. zool. Soc. London 1861, p. 23, t. 3, fig. 5; Novitates Conchol., vol. 1], p. 103, t. 44, fig. 6, 7; Monograph. Helie. vivent., vol. VI, p. 29 (nec Bron.). — HıpDALGo, Atlas, are. Aufenthalt nicht sicher bekannt, wahrscheinlich auf einer Küsteninsel von Mindoro. Fehlt in MÖLLENDORFF’s Sammlung. Wir geben der Vollständiekeit halber eine Copie der Abbildung in den Novitates. 223. Cochlostyla (Prochilus) fietilis BroDerıp. Taf. LXXIII, Fig. 15, 16. Testa subperforata, gracilis, subfusiformis, obsolete spiraliter lirata, nitida, solida, lutescenti-alba, fusco pulcherrime strigata et maculata, strigis super testam oblique subcontinuis. Spira elevato-conica, apice obtuso, fusco. Anfractus 6 planiusculi, sutura subappressa discreti, ultimus ?°/; altitudinis fere aequans, basi attenuatus, antice haud descendens. Apertura perobliqua, parva, anguste ovata, basi recedens, alba; peristoma latissime expansum, nitide album, marginibus approximatis, externo et columellari.fere parallelis, basali cum columellari infra valde incrassato angulum subeanalieulatum formans. Long. 40, diam. 15 mm; apertura extus 18:12, intus 15:7 mm. Bulimus fietilis, BRODERIP, in: Proc. Zool. Soc. London 1840, p. 96. — SOWERBY, Conchol. Illustr., fig. 115, 116. — REEVE, Conchol. system., vol. II, t. 175, fig. 1; Conchol. icon., t. 9, fig. 44. — PuILıipPT, Abbild., Beschr., I, 3, p. 54, Bul. t. 1, fig. 5. <— PFEIFFER"), Symbolae II, p. 45: Monogr. Ilelic. vivent., vol. I, p. 43. — DespAyks, in: Fer., Hist-ıll, p2 59,719, Sol, 16.2 — (Amphidromus) ALBERs, Heliceen, p. 139. Cochlostyla (Prochilus) fietilis, MARTENS, in: Albers, Heliceen, ed. ll, p. 28. — (Pr.) PıLssky, in: Tryon, Manual, vol. VIIL p. 47, t. 16 fig. 16, 17. — (Pr.) MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abhandl. > 1) Testa subperforata, subfusiformis, laevis, nitida, varjegata; sutura linearis; anfractus 6 planiuseuli, ultimus ?/; longitudinis subaequans; colume la inerassata, alba; apertura angusta oblonga; peıistoma album, late expansum, reflexiusculum. Long. 38, diam. 15, apert. intus 15mm longa, 7 lata. — Var. a.Nitide fusca, strigis, punctis, lineisque albentibus notata, anfraetus basalis vitta angusta, subalbida. — Var. ß. Albescens strigis maculisque castaneo-nigricantibus longit. clarioribus. — Var. y, Flavescens, lineis strigisque longitudinalibus albentibus; anfractus basalis fascia angusta, obscura, — Var. 6. Griseo- albens vel albens, strigis longit. albidis. 395 Ges. Görlitz, vol. XXII. p: 146; Sep. p. 121. — Hivarco, Atlas, t. 88, fig. 7, 8. Aufenthalt anscheinend auf das kleine Inselehen Ambulon südwestlich von Mindoro Ä beschränkt. Die Angaben Mindaro und Nuyo sind nach MÖLLENDORFF unrichtisc, 17. Sectio CHRYSALLIS Arsers. fNac #fnrate r Sn, Te 5 ne » - Er . . . . . lesta perforata, conico-ovata; anfractus 6—7 vix convexi: spira eylindrico-conica, apice obtusa; columella strieta, lata, subrecedens: apertura oblongo-ovata; peristoma simplex, late expansum, margine eolumellari dilatato reflexo. Chrysallis ALBers, Heliceen, p. 140. — Martens, in: Albers, Heliceen, ed. 11, p- 179. — PiILsBry, in: Tryon, Manual, vol. VIII, p. 51. — MÖLLENDORFF, Ver- zeichniss, in: Abh. Ges. Görlitz, vol. XXII, p. 146; Sep. p- 121. Die vier bekannten Arten sind auf Mindoro beschränkt. Die Anatomie ist noch unbekannt. Typus: Cochlostyla chrysalidiformis SOWERBY. Dureh die deutliche Perforation von allen anderen Cochlostylen unterschieden. 224. Cochlostyla (Chrysallis) ehrysalidiformis Sowerpr. Taf. LXXV, Fig. 13. Testa perforata, ovato oblonga vel subfusiformis, solida, striis inerementi costi- formibus obliquis inaequalibus rugosa, seulptura spirali nulla, straminea, pallide fulva vel rufa, flammis fulvis et praesertim serie macularum fuscarum et albi- darum regulariter alternantium infra suturam impressam, marginatam, sub- erenulatam ornata. Spira elongata eylindrico-turrita, apice obtuso, Saepe decollato. Anfractus 7 sensim acerescentes, convexiusculi, ultimus basin versus attenuatus, antice descendens, spirae altitudinem postice aequans. Apertura parva quam spira multo brevior, ovata, parum obliqua, basi subeffusa, intus nitide alba: columella contorta, alba, cum margine externo expanso, reflexo, subincrassato, saturate fusco, angulum formans, columellari late expanso fusco limbato, cum insertione marginis externi callo tenuissimo extus fuscescente conjuncto. Alt. 75, diam. 40 mm, apert. alt. 36, lat. int. ad mediam 15 mm. 2 Bulimus chrysalidiformis SOWERBY, in: Proc. zool. Soc. London 1833, p. 37. — MÜLLER, Synopsis, p. 26. — SOWERBY, Conchol. illustr., fig. 28. BRODENIP, in: Proe. zool. Soc. London 1840, p- Ss0, 336 Bulimus chrysalidiformis PFEIFFER '), Monogr. Helic. viv,, vol. II, p. 76. — MarTını & CHensırz, Conch.:Cab,, ed. lI, p. 201, t.- 57, fig. 2 —). — DESHAYES, in: Ferussac, Hist. nat., t. 149, fig. 3—6, 10, 11. — Reeve, Conchol. icon., t. 4, fig. 16. — (Chrysallis), ALBERS, Heliceen, p- ae Cochlostyla (Chrysallis) chr. Apans, Genera, p. 143. — MARTENS, in: Albers, Heliceen, I) ed. II, p. 179. — (Chr.) Pırsbry, in: Tryon, Manual, vol. VIII, p- 51, t. 14, fig. 64--67. — (Chr.) MÖLLENDORFF, Verzeichniss, in: Abhandl. Ges. Görlitz, vol. XXII, p: 146; Sep. p. 121. — HrnArco, Atlas, t. 105, he. 3, 47 1.2158,.00.,8,9. Bulimus adspersus var. &c. GRATELOUP, Actes Soc. Linn. Bordeaux 1839, vol. AI, p. #2], nee. u. 3. Aufenthalt in West-Miudoro. Als eine blosse Farben-Mutation betrachtet MÖLLENDORFF den Dulmaus ustwlatus JAY (Catal, 1839, p. 19, .t. 6, hg. 1, unsere Big. 3; Pirssry, in: Tryon, Manual, vol’ VIE t. 14, fie. 66, 67). Sie ist dunkler gefärbt, kastanienbraun oder rothbraun, nach oben heller, mit stark zusammengedrückter letzter Windung, einfarbig, mit Ausnahme der Nahtflecken, hier und da mit Resten einer hydrophanen Epidermis. 225. Cochlostyla (Chrysallis) mindoroensis BRODERIP, Taf. LXXV, Fig. 4—6. Testa perforata, ovato-conica, elongata, solida. sat ruditer striatula, vix purpureo-fusca, rarius lutescens, epidermide Juteseente vel albida varie nitens, ornata, apice saturatiore, anfractu antepenultimo plerumque pallidiore. Spira elevata, apice obtusulo, nigro. Anfractus 5'%—6"/; convexiusculi, regulariter acerescentes, ultimus obsoletissime angulatus, spirae altitudinem subaequans, antice perparum descendens. Apertura parum obliqua, ovata, faucibus albidis; peristoma late expansum, reflexum, fuscum vel nigrum, intus plus minusve albolabiatum ; colu- mella alba, superne inflata, extus fusco limbata, cum insertione marginis externi callo tenui, extus marginato conjuncta. Alt. 63, diam. 32, alt. apert. 30, lat. int. 19 mm. es verforata, ovato-oblonga, solidula, striis inerementi oblique rugosa, pallide fulva vel rufa, i i 1) Testa forata, to-oblong lidul t ti obliq g llide fulva vel rufa, flammis fulvis ornata; spira elongata, eylindrico-turrita, apice obtusa; anfraetus 7 convexiusculi, sensim acerescentes ultimus spira multo brevior; apertura subauriformis, intus nitide alba; columella contorta; peristoma late expansum, nigricans, margine dextro subinerassato, columellari late reflexo. — Long. 71, diam. 21 mm; apertura intus 27 mm longa, 13 lata. 4 It { i TE f " A i ff \ fı f y M 1 i Pur ei ) N 1 f f ji un | } ha i Eier un. Ih! Baur a KEN IN ' ' [ \ ’ DE IE: KEN ui ee LEE L x »> us »>»> >53 D»» } 2 5 2 3 y k = DR ’ Bm)» 3) Ä 7.2 BD) >08 BP). »mn 2» P) m)» SW 59)», Dad u 3% »» I» _ WINE I art er m » yı »p >>. >. mm)>’D vv» Bmum )D ») —& 2 -- „» EP RNIINNIP DI BIW) 5 > % DE 222902 >. DD)» >) u > 29 9 „ D DIM)E ’ )) Sr DW») 2>)w»Ww »)' 2 » >» m 22 I DIDI DTIBIPITEE BVZ ] w m») > IN» 2 2» N» »\ ID») 5 I =>) »ipn» 2 2 | ) BBnD2> 207) ww ) >» » »» ID IR: 7 B 2) mu ») 22 | , 2 UD .:Dy> > :»m ae Pan DR WrIK EHRT ST 3 \ 5 2m D222)) | 3 I, >, z9) Fee 22 u WiIPTNT DIDD TTDENID TD DEI EDED BIP) DER) ) )») 3 WPITDBINNT BD » )») 5 MANDIIBDDTN >>) Zap) DD I DTZwWDED)DerREB PDT). DE) 2P MD ZIP » win m VEDW) DE WDITD VWMIDIET b 321732 DIE» »W MP 2y 228 D MID. zZ DVD DD wpDN DDr DD. VPID DPI BIT PIDIPITBNDE DD, 22 Do 227 Se ms WDR BI>7)79 WB DD DIEB DPD) DD737)) Ww))D 777 " BBIEB ers - DIR DPI) mmmım, 2) BP» 22 um 2) D 2299 mr» BDTDIBIBTI PD > BD >. L >39)» 2» TuS» >» »yam),M arımmn ) > DI2.R__)7 > »men)) ] _ 2 ’ym >B2 OS ERDITE m Bm: ZuD WIR: — sr DPD ’ 2m | 2) »» »)2 ); 222 >, TI DER 7 Dee Ds Dy))) DE 2 , 5) 2 = — 5$ :»>P E »»y 2 wa ’» n Dr 2) A ee ) »2! m) u Bm») 33) > )) » 24.» >>> >P ep) m pn » m)» 2; 34: _ D)> DD» 22 ) DM », \. IA, I% an De DEN zer 9 >. 2>%% v2 »» ® 2 DD. —,5 >») v» Bm ‘S » 7) min ) 2» ‚» NR 2 et. DW 2 u) Ds 77) P DM m» Damm» | Ye »»> DD »D $ 2 DD) DDm > DPI IE DR vw » > ED 0») >) m) DI) RZ WI) >) 2 >» Wi} F TE Be) DW) . 1} } »)) = DE ZID ID a) j »» DWDn>» mr ») DIEB »> yE — DDP») DEHLHR Ip 29 DEN: > 28 ))D — | 2) 2: BD) —$ ) »)Dm ), u Dy ya w Zn A] I 2 ' Y: m) >)» DL 3m ))) 3 3 $ ») 2 ‚> > m RS N $) >») 922 2 > 4) » )) R D7)2 m» ) 2° 2? )) DBDWwI—5 > ) =» ER x > ) 12 =>, 2 1 BEBRII DD = B))) s ) 2 DVP) »2 222 D — J. 5) F 2 2 222 <> DI, DD 07 22) < 2»IDDD wi Su DIDI IDD BP) ID > ))W)) ) | ) 5 DENT ))) W2W) 2 I) »ID»). ) 2} I mWWINDTE BIP EIIT, BER PR I I DBR)DEyB DY))D E IDMI, ) DDP )» Ww2nm) ze D)D)) & 172 35 \ IDVWEDDIBTIE 1) 720, » ID» PD DW 7 Eier FG) A Te ET © NZ IN N. a aa’ VaaLityır a NER SD MARA A, Fr Y DZEN a a Antara ? anAA MN PORN RR BEINEN psp AOntDnmssananaar aan ma an Yo PONY Nolo, EP No\ AM Te? a R = N RRLE En B2 x SANdAR | 2 RL. MERRAA-TNERR \ ARRAAREREERE RER ARAa2 una EERAA nüasaasadr ARALA, ar Un \- . - AR. AR, ar ar mm nn Er nd Te . u web AORRERTBRELRSTENTNT Srayann. AIFFEER Lesdz ann ny SONST FF Nat vissselag, aan i BRENNEN Nana BLLTEN MAMA. IR RAR: m AS I Le | Ne e Anne S | AN RaAmA an DORNPARNEEE a FAR IIRAESGIEN BAR Br un ana! AAARAINAS SARA aaa Naananı Ne: Er u N . LT NN » “ er Y =g% PELLETS SAAAASa Da Am D2 EL x EIAR, FR BARZERRRRENN AN nn ainı » “ > \ P” en AR mnaAananan. Arne. AP XS N 5 N GAARBSESEERED.n. Aanahas fe GAASBBSEEEER RD. „ FERIEN SIHERE ner ET oe MEERES SSIS2IDNS ES: erbte MRRERBESLEESRNANDZ AR BARARSAN AN Vaans a ee Lei 7 - N ss u en e BT. ri | IR. a sm Nr. 7 LE DTEIIR NY ey - n AAN BETTITT Ana RR RARARRETEBRN 7 Anand ZAaSaaäss WaAodananaı AR an En ARE aanannai nn PArRaR aa Nanaanmaan IPArraaan, min am“: ee N naar PU \ a N YaanaAanaananan IY\AMARSAAA AN Numaam Anaan. an TIaın2702 SORRIRELEFRR III Se 2 Aha VINL 7 LIT, ee RN N PATE in {a ia a NZ “ DE = ArRR SanBEBE FR ZT ANNARNG SARSANIZESZ aAmaniaan: aynsanNDA, AiALYLE Ron N Ge > Ran a -n le fi N | [ SnanT RARANS SANS RSAAATR LET nr RR NEERRRAREAAN Anaa.anah! af aa > ARARAA ARD nL YaL vu & Rn man rn u war "m EN WARRARAAR An An N |, NA, SEFEFN, DR Arnranm mas a DA A IRA: a “ ANNE an, Y AAAA Aal, RN AnAA AAMSADAARMMAAAN NS ER. RER ANASMMARAARAANNN SARA BP [n folaı) y EEE SELLER a“ PRO. Piewe: SPPIPRPEERRNRRRRRFCT oa An o@nn anann nnann; IRA, auf RERBSSSDERER TINTE U Re | AR al ILL EEE» Dies DAnmZE Sc ps hel;; u San ZA-AaAa Ann das AaRISI PISSESS ET as 2 NG Q- Ama. an, N Pass NÄRRARRAAARGR "N Aanns r, ‘ \ j 0 v u > m. -_ f a er — „ud EN = 2 2 man aA anne nn nr 2 PEPPER GEGEN: eriäiger Dun aA A u \ rn a \ ii 8225